The welfare of farm animals

The European Court of Auditors, in 2018, concluded an investigation into animal welfare in the European Union. In its report, entitled Animal Welfare in the EU: closing the gap between ambitious goals and practical implementation it concluded that while substantial progress had been registered in addressing stakeholders’ concerns, weaknesses still persist.  There is scope for a better assessment of lessons learnt when examining how strategic objectives on animal welfare are being implemented across the European Union.

When the EU Farm to Fork Directive was being drawn up, the EU Commission committed itself to a revision of its farm animal welfare legislation by the end of this year.

EU legislation on farmed animals regulates their welfare at three different stages: at a farm level, during their transport as well as during their slaughter.

The first step undertaken by the European Commission was in drawing up of a fitness check of existing EU farm animal welfare legislation. The resulting 310-page report deals with most aspects of EU animal welfare legislation. It also refers to the European Citizens’ Initiative known as The End of Cage Age supported also by the European Parliament.

One of the recently approved MEP election candidates in Malta deemed it appropriate to point his finger at one of a multitude of issues raised in this fitness report of EU farm animal welfare legislation. He identified the issue of egg-laying hens with particular emphasis on the cages currently in use, whether and when these will be banned and the impact of such a decision on the local egg industry. He rightly emphasised that when the EU eventually proceeds to draft its proposals on this matter it should ensure that assessment of the impacts of these proposals on a scenario similar to the local one is not missed. The issues of small farms and high cost of land uptake are basic considerations which cannot be ignored when considering the impacts of any revision.

Properly assessing such impacts is of paramount importance. This is what is normally done in such situations, and we earnestly hope that this specific case will not be an exception!

In fact, an inception impact assessment on the EU Commission’s plans on farm animal welfare, drawn up in July 2021, emphasises that: “The conditions for the prohibition of cage systems will be studied, taking into account animal welfare benefits, the social and economic needs of the farming sector in the EU, including of small farms, the international dimension, including trade aspects, and environmental aspects. In particular, this will assess the feasibility of working towards the proposed legislation entering into force from 2027 taking into account the support to farmers in this transition – financially and otherwise.” So far this is anything but a one-size fits all attitude!

The arguments raised with reference to egg-laying hens should be taken up in respect of all areas of animal welfare in the agricultural sector. This should be done in order to identify whether, as a country, we ought to wait for others to review our practices and shortcomings or else whether we should take the initiative ourselves to improve the welfare of farm animals, without any prompting.

The Department of Agriculture should take the initiative. Even the Commissioner for Animal Welfare has a role to play in the national debate on the welfare of farm animals.

Would it not be much better if the local agricultural sector reorganises itself adequately, such that it can be proactive rather than reactive in all issues of farm animal welfare initiatives?

This is what sectoral auditing, if properly funded and managed, leads to, in other jurisdictions.

The revision of EU farm animal legislation has been on the cards for quite some time. Instead awaiting its happening it would be much better if we start adequate preparation. If we are once more unprepared, we have no one to blame but ourselves.

published in The Malta Independent on Sunday : 26 February 2023

Lejn politika dwar is-sigurtà meħtieġa fl-enerġija

Il-politika ta’ Malta dwar l-enerġija teħtieġ li tassigura li jkollna l-enerġija elettrika li neħtieġu u li din, safejn hu possibli ma tkunx dipendenti fuq wisq fatturi varjabbli.

Nhar l-Erbgħa, għal darb’oħra kellna qtugħ fil-provista tal-elettriku fil-parti l-kbira tal-pajjiż.  Kien qtugħ li ma damx għax il-ħaddiema tal-Enemalta, b’dedikazzjoni, solvew il-problema f’qasir żmien.  Imma, sal-ħin li qed nikteb dak li wassal għall-qtugħ tal-provista tal-elettriku għadu mhux magħruf.

Dan seħħ wara qtugħ ieħor nhar l-10 ta’ Frar, qtugħ li kien ferm iktar mifrux. Dakinnhar konna infurmati li kien hemm il-problemi ġejjin mill- interconnector tal-enerġija elettrika bejn Malta u Sqallija.

Waqt il-maltempata li ħakmet il-gżejjer Maltin il-ġimgħa l-oħra, it-tanker tal-gass kien skunnettjat għal xi siegħat bħala miżura ta’ prewkazzjoni, biex ikunu evitati inċidenti u ħsara. F’dan il-ħin kritiku, minn Delimara ma ħadniex farka elettriku għax il-gass kien skunnettjat. Riżultat ta’ dan konna dipendenti għal kollox fuq l-interconnector ma’ Sqallija għall-elettriku f’dak il-ħin.  Huwa f’dan il-kuntest li għal kważi sagħtejn sħaħ l-interconnector ma kienx qed jiffunzjona: l-parti l-kbira tal-gżejjer Maltin kienu bla elettriku, simultanjament la kien qed jaħdem l-interconnector u l-anqas il-power station ta’ Delimara! Dik sigurta!

L-incidenti jseħħu l-ħin kollu. Dak li ġara, iżda, ma jistax ikun deskritt bħala incident. Kien il-konsegwenza loġika tal-politika dwar il-ġenerazzjoni tal-enerġija f’dawn il-gżejjer. Hu riżultat tal-fiduċja għamja fl-interconnector li wasslitna għal dipendenza sħiħa fuqu. Tant din il-fiduċja għamja rabbiet għeruq fondi li issa qed jippjanaw it-tieni interconnector biex issa jassiguraw li nkunu għal kollox dipendenti fuqhom. Flok ma jnaqqas id-dipendenza fil-qasam tal-enerġija dan il-Gvern qed jippjana li jżidha!

Min qed jaqra bla dubju jiftakar dwar id-drabi li ankri tal-vapuri għamlu ħsara lill-interconnector tal-enerġija bejn Malta u Sqallija. Dan seħħ ftit il-barra mill-kosta ta’ Sqallija meta tanker li jtajjar il-bandiera ta’ Singapore bl-isem Di Matteo ikkawża ħsara kbira fl-interconnector fl-2019 ftit il-barra minn Ragusa. Dan seħħ ukoll ftit il-barra minn mal-kosta ta’ Baħar iċ-Ċagħaq meta il-vapur Chem P kważi nkalja f’Marzu 2022. L-ankra tiegħu tkaxkret ma’ qiegħ il-baħar u anke dakinnhar saret ħsara sostanzjali lill-interconnector.

L-interconnector hu kalamita għal dawn l-inċidenti, kemm fl-ibħra Maltin kif ukoll f’dawk Sqallin. Bit-traffiku marittimu li hawn f’dawn l-inħawi, dawn l-inċidenti ser jibqgħu jigru. Ftit li xejn jistgħu jkunu evitati

Ħadd f’sensieh ma għandu jippjana t-twettieq ta’politika enerġetika dipendenti fuq sitwazzjoni bħal din. Imma dan hu eżattament dak li ġara: hekk ippjanaw, u hekk wettqu l-gvernijiet Maltin, wieħed wara l-ieħor!   Sfortunatament l-istat attwali tal-politika tal-enerġija ta’ Malta hi riżultat ta’ din il-kwalità ta’ tmexxija ħażina. L-insulti u l-kliem dispreġġjattiv waqt is-seduti Parlamentari ma jsolvu xejn.

Fir-realtà hu irrelevanti jekk l-interconnector żviluppax il-ħsara minħabba li kien qed jintuża żżejjed inkella jekk żviluppax il-ħsara riżultat ta’ xi ħaġa oħra. Ir-realtà li irridu niffaċċjaw hi li l-qtugħ tad-dawl qed ikun frekwenti u li dan mhux aċċettabbli.

L-ispiża biex tissewwa l-ħsara li ġarrab l- interconnector hi waħda sostanzjali. Imma din mhi xejn ħdejn il-ħsara li qed issir lill-ekonomija tal-pajjiż u lir-reputazzjoni tiegħu riżultat ta’politika tal-enerġija bla sens.  

Jeħtieġ li nifhmu li huwa mportanti li nagħtu l-attenzjoni xierqa lill-politika dwar l-enerġija. It-tieni   interconnector m’għandniex bżonnu! Minflok neħtieġu li nintensifikaw il-ħidma biex tiżdied il-ġenerazzjoni ta’ enerġija rinovabbli. Hu meħtieġ ukoll li naċċelleraw ix-xogħol li qieġhed isir biex tissaħħaħ is-sistema tad-distribuzzjoni tal-elettriku għax dan jagħmilha possibli li niġġeneraw iktar enerġija rinovabbli minn fuq il-bjut tad-djar tagħna.  Sakemm is-sistema tad-distribuzzjoni tal-elettriku tissaħħaħ, dan il-potenzjal huwa limitat.

Proġetti kbar immirati biex tkun iġġenerata iktar enerġija rinovabbli permezz ta’ iktar investiment jistgħu jimxu id f’id ma’proġetti żgħar fuq il-bjut tad-djar tagħna. Jekk dan isir sewwa nistgħu mmorru lil hinn mill-mira li hemm fl-abbozz tal-istrateġija nazzjonali dwar l-iżvilupp sostenibbli li  b’mod inspjegabbli tillimata is-sehem tal-enerġija rinovabbli għall-11.5 fil-mija tal-enerġija li nużaw. Għandna bżonn li jkollna miri ferm iktar ambizzjużi minn hekk!  Mira ta’ 50 fil-mija għall-enerġja rinovabbli fuq perjodu ta’ għaxar snin tkun ferm iktar addattata għal dak li neħtieġu bħala pajjiż. Bla miri ambizzjużi ftit hemm ċans li nilħqu l-mira ta’ newtralità fl-emissjonijiet tal-karbonju sal-2050.

Meta jimmaterjalizza l-pipeline tal-gass li jkun jista’ jintuża ukoll biex nużw l-idroġenu, dan, waħdu ma jkunx biżżejjed biex nilħqu l-miri meħtieġa fit-triq għan-newtralita karbonika.

Il-Gvernijiet Maltin, fil-passat kienu kuntenti jħabbru li rnexxielhom jinnegozjaw tnaqqis fil-mira ta’ Malta dwar il-ġenerazzjoni ta’ enerġija rinovabbli minn 20 għal 10 fil-mija.  Issa irridu “ngawdu” l-piż ta’ din il-politika bla viżjoni fit-tul, politika mijopika. Jekk ma nibdlux ir-rotta ma nistgħux nimxu l-quddiem lejn politika realistika li tassigura s-sigurtà tal-provista tal-enerġija tagħna fost oħrajn billi telimina d-dipendenza li għandna fuq l-interconnector bejn Malta u Sqallija, kemm dak li għandna kif ukoll dak ipproġettat.

Towards a much-needed energy security policy

Malta’s energy policy must necessarily ensure that we have a constant supply of electrical energy which, as far as is reasonable, is not dependable on too many variable factors.

On Wednesday morning for the umpteenth time, we had an unplanned power cut across the islands. It was brief as Enemalta’s dedicated labour force restored power in a short time. At the time of writing the cause of the power cut is still unknown.

This follows another power cut, much more widespread, on 10 February, when, we were informed that there were problems with the Malta-Sicily energy interconnector.

During the storm which battered the Maltese islands last week the LNG tanker was temporarily out of action for a number of hours as a safety precaution. During this critical time the electricity normally supplied by the Delimara power station had to be made good for by the interconnector. It is within this context, the interconnector, was, for around two long hours inoperative with a large part of the islands being without electricity, as neither the interconnector nor the Delimara power station were functioning simultaneously. How is that for energy security?

Accidents do happen. This was however no accident! It was the logical consequence of the politics of energy generation in these islands. It is a case of trusting too much the interconnector and being dependent on it. This misplaced trust is so much ingrained in the local political set-up that a second interconnector is planned: this will ensure that we are completely dependent on the interconnectors. Instead of reducing energy dependency government strives to increase it!

Readers would undoubtedly remember the number of times ship anchors have damaged the energy interconnector between Malta and Sicily. It happened off the coast of Sicily when the anchors of the Singaporean flagged tanker Di Matteo caused extensive damage to the interconnector in December 2019 off the Ragusa coast. It also happened just off the Baħar iċ-Ċagħaq coast when the vessel Chem P almost ran aground in March 2022. It dragged its anchor along the seabed causing extensive damage to the interconnector in the process.

The interconnector is clearly accident prone, both in Maltese waters as well as in the Sicilian Channel. Due to the substantial maritime traffic in the region, these accidents will inevitably re-occur.

No one in his right senses would plan the implementation of an energy policy dependent on these factors. But this is just what successive Maltese governments have planned and implemented. Unfortunately, the current state of Malta’s energy policy is the direct result of its mismanagement. The trading of insults across the parliamentary chamber will not solve anything.

Its immaterial whether the interconnector tripped as a result of being overloaded or whether it developed a fault as a result of something else. The net result is that power stoppage is becoming to frequent an occurrence, and this is unacceptable.

The expense incurred in repairs to the interconnector are substantial. This is however insignificant when compared to the damage which is being inflicted on our economy and on the country’s reputation as a result of a myopic energy policy.

We need to get our energy priorities right very quickly. Plans for a second interconnector should be scrapped the soonest. Instead, the current drive to increase the generation of renewable energy should be intensified. Likewise, we should accelerate the reinforcement of our electricity distribution system as this would make it possible to increase the generation of renewable energy from the rooftops of our dwellings. This potential is currently capped as a result of a distribution system which cannot handle the increased electricity load which would be generated as a result of a larger input of renewable energy from our households.

Macro-projects aimed at generating more renewable energy as a result of business investment can co-exist with micro-projects handled by our households. If this is done properly, maybe we can go much further then projected in the draft National Sustainable Development Strategy which mysteriously has us anchored at an “11.5 per cent share of renewable energy in gross final energy consumption”. We need more ambitious targets than that! Achieving a 50 per cent target for renewable energy generation over a ten-year timeframe would be more suitable to our needs and requirements. Without ambitious targets we will never achieve the 2050 carbon neutrality objective.

The projected pipeline which, when it materialises could possibly be used to switch over from LNG to hydrogen will, on its own be insufficient in the march towards carbon neutrality.

Maltese governments have in the past years been happy in announcing successful negotiations in reducing EU renewable energy targets applicable to Malta from 20 to 10 per cent. We are now shouldering the consequences of that myopic policy. It is about time that we change course. Only then can we move steadfastly towards a realistic policy which ensures our energy security, shedding in the process our dependence on the existing and projected interconnectors between Malta and Sicily.

published on The Malta Independent on Sunday: 19 February 2023

It-tibdil fil-klima: it-turiżmu mhux ser jeħlisha

Żmien il-biljetti tal-ajru bid-€10 spiċċa, qalilna Michael O’Leary, tar-Ryanair. Dan wara li sirna nafu matul dawn l-aħħar ġimgħat li fl-Unjoni Ewropeja, biex tkun implimentata l-inizjattiva l-ħadra (Green Deal), anke l-avjazzjoni teħtieġ li tagħti s-sehem tagħha billi tibda tinternalizza l-impatti ambjentali. Dan ifisser li l-ispiża riżultat tal-impatti ambjentali tal-avjazzjoni għandha tibda tkun inkluża fil-prezz tal-vjaġġ. Dan hu applikazzjoni diretta u prattika tal-prinċipju ambjentali li min iħammeg jeħtieġ li jħallas (polluter pays principle).

L-avjazzjoni ilha teħlisha billi kienet eżentata għal żmien twil milli terfa’ l-piż tal-impatti tal-emissjonijiet li tiġġenera. Issa dan ma jistax jibqa’ hekk. Din l-industrija ukoll trid tibda tagħti kont ta’ egħmilha. Bħas-setturi ekonomiċi l-oħra trid terfa’ l-piz tal-impatti ambjentali tagħha.  

Li min iħammeġ iħallas hu prinċipju ambjentali bażiku li jifforma parti integrali mill-liġi Ewropeja. Riżultat ta’ hekk dan iservi ta’ gwida għall-formolazzjoni tal-politika tal-Unjoni Ewropeja.  Sa mill-2004 dan il-prinċipju hu ukoll parti integrali mil-leġislazzjoni ambjentali Maltija. Anke fil-kaz tagħna dan il-prinċipju għandu jagħti direzzjoni ċara fil-formolazzjoni tal-politika Maltija.

Sfortunatament, minkejja li l-Parliament f’Malta approva mozzjoni li biha għaraf l-emerġenza klimatika, din id-dikjarazzjoni baqgħet fuq il-karta.  Ftit li xejn sar biex id-deċiżjonijiet meħtieġa riżultat tal-għarfien ta’ l-eżistenza ta’ din l-emerġenza jittieħdu. Hu diżappuntanti li wieħed minn dawk responsabbli biex mexxa l-quddiem din il-mozzjoni issa qed jgħid li l-azzjoni biex ikunu indirizzati l-impatti klimatiċi tal-avjazzjoni huma kontra l-interess nazzjonali. M’għandux idea x’inhu jgħid.

Ejja nkunu ċari:  bħala arċipelagu f’nofs il- Mediterran, il-gżejjer Maltin inevitabilment ikunu effettwati mill-istadji li jmiss tal-impatti tat-tibdil tal-klima, ċjoe l-għoli fil-livell tal-baħar.  Iz-zoni mal-kosta ilaqqtuha waħda sewwa, possibilment jispiċċaw taħt l-ilma, kollha jew kważi, skond kemm jogħla l-livell tal-baħar.  Dan japplika ukoll għall-infrastruttura kostali li tinkludi l-parti l-kbira tal-faċilitajiet turistiċi.

Hu fl-interess nazzjonali ta’ Malta li l-miri klimatiċi tal-2015 ta’ Pariġi jkun osservati u li jiġu  implimentati l-iktar kmieni possibli. Ma jagħmilx sens li nfittxu li nkunu eżentati. Bla dubju jkun hemm impatti konsiderevoli. Imma l-impatti  jekk naġixxu  biex nindirizzaw it-tibdil fil-klima huma ferm inqas mill-impatti li jkollna nħabbtu wiċċna magħhom jekk nibqgħu nippruvaw nevitaw ir-responsabbiltajiet  tagħna.

Tul is-snin, bla dubju, it-teknologija tkompli titjieb, u probabbilment li din tgħin biex jonqos il-piz tal-impatti.  It-tieni rapport ambjentali dwar l-avjazzjoni Ewropeja ippubblikat fl-2019 jiġbed l-attenzjoni li fiz-zona Ewropeja l-konsum medju tal-fuel fuq it-titjiriet kummerċjali naqas b’ 24 fil-mija bejn l-2005 u l-2017. Imma fl-istess żmien kien hemm żieda ta’ 60 fil-mija fil-kilometraġġ tat-titjiriet kummerċjali!

Din l-istatistika tiġbor fiha l-problema kollha: it-teknoloġija qed tnaqqas l-emissjonijiet għal kull kilometru tat-titjiriet, imma n-numru ta’ kilometri tal-vjaġġi qed jiżdied bil-kbir għax ħafna iktar nies qed jivvjaġġaw bl-ajru.  

Bħalissa għaddej dibattitu dwar taxxa fuq il-fjuwil tal-avjazzjoni. Din hi waħda mill-miżuri essenzjali u meħtieġa biex ikun possibli li sal-2030 u lil hinn il-gassijiet serra jonqsu b’55 fil-mija.  

Din l-inizjattiva għandha twassal biex il-prezz tal-biljett tal-ajru jkun jirrifletti l-ispiza reali, inkluż dik ambjentali ikkawżata mill-emissjonijiet.  Dan jista’ jseħħ jew b’żieda ta’ taxxa mal-prezz tal-biljett tal-ajru inkella billi dak li jkun jagħmel użu minn mezzi alternattivi ta’ transport.

Jekk wieħed jagħmel użu ta’ mezzi alternattivi ta’ transport it-taxxa tkun evitata u dan bil-konsegwenza li jkunu evitati ukoll l-impatti ambjentali tal-ivvjaġġar bl-ajru. Fl-Ewropa kontinentali dan jista’ jseħħ bl-użu tal-ferrovija li bosta drabi  hi alternattiva kemm effiċjenti kif ukoll iktar nadifa. Imma fil-kaz ta’ Malta u gżejjer oħra dan l-użu tal-alternattivi potenzjali hu limitat ħafna.  Dan iwassal għal żieda inevitabbli fl-ispiża biex dak li jkun jivvjaġġa bl-ajru u riżultat ta’ hekk jonqos in-numru kemm ta’ Maltin li jivvjaġġaw kif ukoll ta’ barranin (turisti) li jiġu Malta.

Għalkemm eventwalment jista’ jkun hemm xi konċessjonijiet raġjonevoli għal dawk li jgħixu fil-periferiji/gżejjer, it-turiżmu ma jistax jibqa’ jevita li jerfa’ l-piz tal-impatti tiegħu: dan hu meħtieġ biex isseħħ ġustizzja, kemm soċjali kif ukoll ambjentali!  Hu fl-interess ta’ Malta li l-impatt ambjentali tat-turiżmu, b’mod partikolari dak tal-massa, jkun indirizzat u ikkontrollat qabel ma jkun tard wisq. L-industrija tal-avjazzjoni teħtieġ li tkun imċaqalqa bi strumenti ekonomiċi bħat-taxxa ambjentali biex tirristruttura ruħha. Ejja niftakru li bħall-gżejjer kollha, Malta, flimkien mal-komunitajiet kostali, tkun minn tal-ewwel li ssofri l-agħar konsegwenzi tat-tibdil tal-klima: l-għoli fil-livell tal-baħar. It-turiżmu ma jeħlisiex. Il-klima mhux ser tikkunsidra l-posizzjoni partikolari ta’ Malta jew l-impatt fuq l-ekonomija: in-natura ma tiddiskriminax, tibqa’ għaddejja minn fuqna bħalma għamlet bnadi l-oħra fejn kaxkret kull ma sabet fin-nofs!

It-turiżmu qiegħed f’salib it-toroq. Jeħtieġ li b’mod urġenti jaddatta ruħu u jaddatta għall-impatti tat-tibdil fil-klima. Dan hu l-futur reali tat-turiżmu, mhux l-eżenzjoni mit-taxxi.

ippubblikat fuq Illum: 14 t’Awwissu 2022

Climate change: tourism will not be spared

The era of €10 air fares is over, warned Michael O’Leary, Ryanair boss. This follows the news in the past weeks that within the European Union, in order to implement the Green Deal, aviation must do its part by internalising its environmental costs. That is, environmental costs must be incorporated in the price of air fares. This is a direct and practical application of the polluter pays principle.

Aviation has been a free rider for quite some time, being exempted from shouldering the impacts of the emissions which it generates. The holiday is now over and as a direct result the tourism industry must take stock of the situation. Like all other economic sectors, it must factor in its costings the environmental impacts which it generates.

The polluter pays principle is a basic environmental principle which forms an integral part of the EU acquis: it guides EU policy. Since 2004 it also forms an integral part of Malta’s environmental legislation and consequently it should also guide the formulation of Maltese policy.

Unfortunately, notwithstanding the approval by Parliament of a motion declaring recognition of the climate emergency, this declaration is still a paper declaration. The necessary policies required to face this emergency have never been discussed, approved and acted upon. It is disappointing that a prime mover behind the climate emergency motion is now equating the required action to address aviation’s climate change impacts as being contrary to the national interest. He has no idea on the matter!

Let us be clear:  as an archipelago in the centre of the Mediterranean, the Maltese islands will be severely impacted by the next stages of climate change impacts, that is the rise in sea level. The coastal areas will be hard hit, possibly they will be wiped out or substantially reduced, depending on the extent of the sea level rise. This is also applicable for all the coastal infrastructure, which includes practically all tourism facilities.

It is in Malta’s national interest that the 2015 Paris climate goals are adhered to and implemented the soonest. Seeking exemptions is not on.  Obviously there will be considerable impacts. The impacts of acting to address climate change will however be substantially less if we act than if we continue avoiding our responsibilities. 

Over the years technology will undoubtedly improve, possibly reducing the burden. The second European Aviation Environment Report drawn up in 2019 by the European Union Aviation Safety Agency (EASA), the European Environment Agency (EEA) and Eurocontrol points out that within the European area, the average fuel consumption of commercial flights has decreased by 24 per cent over the period 2005-2017. However, over the same time frame there has been a 60 per cent increase in the kilometres flown by commercial flights!

This statistic frames the issue: technology is driving down the emissions per passenger kilometre, however the number of passenger kilometres has been on an exponential increase as more people are travelling by air.

Currently there is an ongoing debate regarding a tax on aviation fuel. This is one of the essential measures needed to enable the reduction of 55 per cent of greenhouse gas emissions by 2030 and beyond.

This initiative is aimed to ensure that the price of an air flight includes all costs, including the environmental costs caused by the resulting emissions. This can be carried out either by a tax on air travel or else through the use of alternative means of transport, as a result of which the tax can be avoided legally, with the resultant decrease of the environmental impacts. In mainland Europe the use of trains is many a time a good alternative for air travel not just due to its efficiency but also in generating less environmental impacts. In the case of Malta and other islands the potential use of alternatives is very limited. This leads to an inevitable increase in the cost of air travel and the consequential decrease in air travelling, both incoming and outgoing.

Although there may eventually be some reasonable concessions for those who live on isolated islands, tourism cannot keep avoiding its own environmental impacts: this is what social and environmental justice demands! It is in Malta’s interest that the environmental impacts of tourism, particularly mass tourism, is contained before it is too late. The aviation industry must be prodded through economic means, such as environmental taxation, to restructure itself. Let us all remember that like all islands, Malta, together with coastal communities, will be the first to suffer some of the worsts repercussions of climate change: the increase in sea level. Tourism will not be spared. The climate will not consider our special situation or our economic considerations – nature does not discriminate: it will roll over us as it did elsewhere!

Tourism is at a crossroad. It needs to urgently adapt to the impacts of climate change. This is tourism’s future, not tax exemptions.

published in The Malta Independent on Sunday : 14 August 2022

Xogħol fuq pjattaforma diġitali: skjavitù modern?

Ilna ftit li bdejna nindunaw, bil-mod, li l-kundizzjonijiet tax-xogħol ta’ dawk assoċjati mal-pjattaforma diġitali lokali setgħu ma kienux adegwati.  Fi Frar li għadda, wieħed minnhom, Nepaliż ta’ 28 sena, kien involut f’inċident tat-traffiku fatali fil-Marsa waqt li kien għaddej fuq xogħolu, jqassam l-ikel.

Din mhiex xi ħaġa li tikkonċerna lilna biss, f’Malta.  Hi sitwazzjoni li hi ukoll taħt l-osservazzjoni tal-Unjoni Ewropeja li qed tikkunsidra l-introdużżjoni ta’ Direttiva, applikabbli fl-Unjoni kollha, “dwar it-titjib fil-kundizzjonijiet tax-xogħol fuq il-pjattaformi diġitali”.  

L-istudju dwar l-impatt ta’ din il-miżura, li ġie mfassal bħala dokument biex ikun ta’ għajnuna fid-deliberazzjonijiet meħtieġa, jemfasizza li uħud minn dawk li jaħdmu permezz tal-pjattaformi diġitali qed jiffaċċjaw kundizzjonijiet ħżiena ta’ xogħol u aċċess mhux adegwat għal ħarsien soċjali.  Uħud minnhom, jgħid l-istudju, huma b’mod żbaljat deskritti jew klassifikati bħala persuni li jaħdmu għal rashom. 

Bħala riżultat ta’ din id-deskrizzjoni ħażina dawn ġeneralment jitilfu ħafna mid-drittijiet jew protezzjoni li huma intitolati għaliha.   Dawn jikkonċernaw il-ħarsien dwar kemm jaħdmu siegħat, il-paga minima (inkluż il-bonus statutorju ta’ Ġunju u Diċembru), leave annwali bi ħlas, leave għall-mard, leave tal-ġenituri u ħarsien tas-saħħa u sigurtà fuq il-post tax-xogħol.

L-azzjoni industrijali tal-kurriera tal-ikel tal-Bolt il-ġimgħa l-oħra iffukat l-attenzjoni fuq il-qagħda ta’ dawk li jaħdmu permezz tal-pjattaforma diġitali. “Kważi ħadd ma jaf minn xiex ngħaddu biex inwasslu l-ikel malajr” kien ikkwotat jgħid wieħed mill-kurriera.

Hu fatt mhux daqstant magħruf li l-operaturi tal-pjattaforma diġitali konnessa mat-tqassim tal-ikel, minbarra li jiġbru l-ħlas dovut għat-tqassim jieħdu ukoll kummissjoni sostanzjali mingħand l-operaturi tal-istabilimenti tal-ikel li jservu. Xi kultant, jiena infurmat, li dawk il-kummissjonijiet jammontaw għal madwar it-30 fil-mija tal-valur tal-ikel li jkun qed jitqassam.  Ġibduli l-attenzjoni tiegħi li din il-kummissjoni kulltant tidher riflessa f’diskrepanza bejn il-prezzijiet li jidhru online u dawk li tista’ tara b’għajnejk fl-istabilimenti tal-ikel infushom!

Għandu jkun ċar li dawn il-flejjes mill-kummissjonijiet ma jispiċċawx għand il-kurriera li jkunu qed jiġru bil-muturi mat-toroq tagħna. Jispiċċaw fil-kont tal-bank tal-operaturi tal-pjattaforma diġitali!

Uħud mill-kurriera jitħallsu bir-rata miżera ta’ €2 għal kull vjaġġ bl-ikel, kultant inqas. L-iffurtunati fosthom kultant jitħallsu  €2.50 (jew ftit iktar) għal vjaġġ bl-ikel! Dan ifisser li jkun jeħtieġilhom li jaħdmu għal siegħat twal biex jistgħu kemm kemm jgħixu.  L-affarijiet huma bil-bosta agħar għal dawk meqjusa bħala  “indipendenti”, inkella b’mod falz deskritti bħala li jaħdmu għal rashom. Dawn jispiċċaw iridu jħallsu l-ispejjes li jkollhom huma ukoll. Jispiċċaw ħafna agħar!

Dan hu skjavitù tas-seklu wieħed u għoxrin. Skjavitù diġitali!

Wara l-azzjoni industrijali tal-ġimgħa l-oħra tal-kurriera tal-ikel tal-pjattaforma diġitali, uħud mill-istabilimenti tal-ikel kienu mħassba u fetħu ħalqhom għax dan effettwalhom il-but. Ħadd ma nduna li kienu b’xi mod imħassbin huma u jużaw dan is-servizz ta dawn il-kurriera imħaddma qieshom skjavi. Xejn ma iddejqu. Il-kuxjenza ma niggżithomx.

L-istabilimenti tal-ikel li jagħmlu użu mis-servizz tal-pjattaforma diġitali mhumiex direttament responsabbli għal kif din topera! Imma, l-fatt li jagħmlu użu minna jirrendihom kompliċi f’ din l-industrija ta’ skjavitù modern li qed tiżviluppa biex taqdi lilhom.

L-azzjoni industrijali tal-ġimgħa l-oħra fetħet għajnejn bosta, inkluż ta’ dawk li kienu qed jagħmluha tal-boloh, taparsi ma jafu b’xejn. Issa hu l-waqt għal azzjoni konkreta. Azzjoni li teħtieġ li anke l-konsumatur jieqaf milli jagħmel użu mis-servizzi ta’ dawk li qed jinkoraġixxu dan l-iskjavitù diġitali  modern.

ippubblikat fuq Illum : 7 t’Awwissu 2022

Platform work: digital slave labour?

The rumblings on the working conditions of those engaged in local digital platform work have been around for some time. Last February one of them, a 28-year-old Nepalese, was involved in a fatal traffic accident in Marsa when on a food delivery trip.

This is not just a local issue. The matter is also on the radar of the European Union which is considering the introduction of an EU wide Directive “on improving the working conditions in platform work”. 

An impact assessment drawn up as an EU Commission staff working document emphasises that some of those working through digital platforms face poor working conditions and inadequate access to social protection. A number of them, says the impact assessment, are falsely classified as self-employed. As a result of the misclassification of their employment status they tend to lose various rights and protections. These include rights relative to working time, minimum wage (including the statutory bonus payable in June and December), paid annual leave, paid sick leave, parental leave and occupational health and safety.

The industrial action by Bolt food couriers last week brought to light the plight of local platform workers. “Almost nobody knows what we must go through just so that they get their food quickly” one of the couriers was quoted as saying.

It is not so well known that the food courier platform operators, in addition to collecting the delivery charges, collect substantial commissions from the food outlets which they serve. At times, I am informed that this may be as high as 30 per cent of the value of the delivery food. It was pointed out to me that this commission charged is at times evident in a discrepancy between the prices quoted online and those displayed at the food outlets themselves!

It has to be underlined that these substantial commissions do not end up in the pockets of the food couriers but in the bank accounts of the platform operators!

Some of the couriers are paid at a miserly rate of €2 per delivery, at times even less. The lucky ones can get as much as €2.50 per delivery or slightly better! This signifies that they must work very long hours to try and earn a very basic income on which to exist. To make matters worse, in those cases where the couriers are “independent” or “falsely” classified as self-employed they end up paying their own expenses. As a consequence, they end up much worse off!

This is twenty first century slave labour. It is in fact digital slave labour!

After the industrial action last week, some catering establishments have voiced their concerns as the action taken by the food courier platform workers has at the end of the day impacted their bottom line too. I do not recall hearing their concern on utilising digital slave labour: they did so without qualms. They had no second thoughts or pangs of conscience.

The catering establishments are not directly responsible for the manner in which digital platform work operates. However, the fact that they make use of it renders them complicit in the slave labour industry being developed to satisfy their bottom lines. They make it possible.

Last week’s industrial action was an eye opener for all, including those who feigned ignorance as to what was going on. Now is the time for all round action. This must also include action on the part of consumers who should not use the services of those who keep encouraging and making use of digital slave labour.

published on The Malta Independent on Sunday : 7 August 2022

Emerġenza Klimatika: l-impatt tal-karozzi u l-avjazzjoni

Temperaturi rekord, li f’ħafna każi jaqbżu l-40 grad Celsius, nirien qerrieda u nixfa f’diversi pajjiżi. Din hi l-aħbar ewlenija mal-Ewropa kollha f’dawn il-ġranet. Din il-mewġa ta’ sħana mhiex xi sorpriża.  

Rapport mill- Joint Research Station tal-Unjoni Ewropeja li kien ippubblikat iktar kmieni din il-ġimgha, intitolat  Drought in Europe July 2022, jemfasizza li parti sostanzjali mit-teritorju tal-Unjoni Ewropeja hu soġġett għal nixfa li f’numru ta’ każi ilha tinġemgħa. Din hi in-normalità l-ġdida!

Il-klima ta’ bħalissa għandha impatt negattiv fuq l-agrikultura fl-Ewropa kollha. L-uċuħ tar-raba’ ser jirrendu ferm inqas. Fl-Italja, ġara tagħna, fuq it-TV rajna  il-livell tal-ilma tax-xmara Po li hu ferm iktar baxx mis-soltu: hemm metri inqas. L-esperti qed jgħidu li l-volum preżenti tal-ilma tax-xmara hu madwar 80 fil-mija inqas mis-soltu. Nofs l-irziezet Taljani għandhom problemi kbar ikkawżati min-nixfa u t-temperaturi għoljin li qed jiffaċċaw.

Dan m’hu xejn ġdid għall-biedja f’Malta. Ilna niffaċċjaw dawn il-kundizzjonijiet. In-nuqqas tal-ilma hi xi ħaġa normali f’Malta, in-nixfa, imma, qed issir ukoll iktar spissa. Imbagħad jiġu mumenti fejn jinfetħu s-smewwiet Ii jgħarrqu kull m’hawn b’għargħar li jkaxkar kollox.

Il-klima ilha żmien tinbidel ftit ftit u dan riżultat tal-istil ta’ ħajja li qed ngħixu. In-natura ilha żmien tagħtina s-sinjali li ma nistgħux nibqgħu għaddejjin kif aħna. Imma kontinwament ninjorawha. Riżultat ta’ hekk issa għandna din l-emerġenza klimatika, li, ġibniha b’idejna.

L-emerġenza klimatika issa hi rejaltà u hi parti integrali mill-ħajja tagħna. Biex nindirizzawha irridu nibdew nagħtu kaz dak li qed tgħidilna n-natura. Hu meħtieġ  li dan kollu jkun rifless fil-politika li tħares fit-tul. Speċifikament nistennew li l-politika li ma mhiex kompatibbli ma dak meħtieġ biex nindirizzaw it-tibdil fil-klima tkun indirizzata b’mod immedjat.  

Malta m’għandiex industrija li tagħti xi kontribut kbir għat-tibdil fil-klima. Il-problemi ewlenin fil-kaz tagħna ġejjin mit-trasport: mill-karozzi u mill-ajruplani.

In-numru ta’ karozzi fit-toroq għadu qed jiżdied kontinwament. Ix-xogħolijiet konnessi mat-titjib fl-infrastruttura tat-toroq qed isiru bl-iskop uniku li t-toroq ikunu jifilħu għal iktar karozzi. Dan ikompli jżid mal-problema. Il-konġestjoni tat-traffiku tonqos naħa u tiżdied band’oħra! Minkejja l-ħafna kliem sabiħ ma hemmx ir-rieda politika li l-kontribut  tal-karozzi għat-tibdil fil-klima jkun indirizzat.

Il-qalba tal-karozzi għall-elettriku, waħedha, mhux ser issolvi l-problema. L-emissjonijiet jibdew jonqsu fit-toroq u jiċċaqalqu għas-sors tal-elettriku li nużaw biex niċċarġjaw il-batteriji. L-enerġija rinovabbli li qed niġġeneraw hi ta’ kwantità insinifikanti!

Parti mill-problema nesportawha lejn Sqallija billi nużaw l-interconnector, li flok wieħed issa hu ippjanat li jkollna tnejn. B’hekk inkomplu inżidu  d-dipendenza tagħna għall-ħtiġijiet enerġetiċi.

Flimkien mal-qalba tal-karozzi għall-elettriku irid isir sforz ġenwin biex jonqsu sostanzjalment il-karozzi mit-toroq tagħna. Iċ-ċokon tal-gżejjer Maltin jagħmilha iktar possibli li nindirizzaw id-dipendenza tagħna fuq il-karozza u li din tkun sostitwita bi transport pubbliku effiċjenti. Kważi kullimkien jista’ jintlaħaq b’faċilità.

F’ Ottubru t-trasport pubbliku ser ikun b’xejn. Dan waħdu mhux biżżejjed: jinħtieġ trasport pubbliku li jkun effiċjenti.  Hu biss meta t-trasport pubbliku jkun alternattiva tajba li jkun jagħmel sens għall-gvernijiet li jibdew il-proċess biex jonqsu b’mod sostanzjali l-karozzi mit-toroq tagħna.

Biex nindirizzaw l-impatti tal-avjazzjoni l-istorja hi iktar ikkumplikata.  Id-dibattitu kurrenti dwar taxxa fuq il-fuel tal-avjazzjoni, kif diġa ġie emfasizzat, ser ikollu impatt sproporzjonat fuq il-gżejjer periferali fl-Unjoni Ewropeja. Imma l-problema hi waħda reali u teħtieġ li tkun indirizzata bla iktar dewmien.

Il-qalba tal-argument fid-diskussjoni li għaddejja hi dwar l-impatt ta’ taxxa fuq il-fuel tal-avjazzjoni fuq it-turiżmu. Mhux biss it-turiżmu lejn il-gżejjer Maltin, imma dak lejn kull rokna tal-Unjoni Ewropeja. Ilkoll kemm aħna naċċettaw il-prinċipju ambjentali bażiku li min iħammeġ jeħtieġ li jħallas (polluter pays principle) li illum il-ġurnata jifforma parti kemm mill-liġi Ewropeja kif ukoll minn dik Maltija.  Anke it-turiżmu għandu jerfa’ l-piż tal-impatti li jiġġenera, in partikolari l-impatti ambjentali tiegħu. Dak hu l-iskop tat-taxxa proposta fuq il-fuel tal-avjazzjoni.

Wasal iż-żmien li t-turiżmu ukoll jibda jirristrittura ruħu u jibda jagħti każ tal-impatti ambjentali tiegħu. Bl-emerġenza klimatika wara l-bieb ma jagħmilx sens li nibqgħu għaddejjin bit-tkaxkir tas-saqajn.

Żommu quddiem għajnejkom li l-gżejjer u l-komunitajiet mal-kosta jaqilgħu l-ikbar daqqa meta jibdew jiżdiedu l-impatti tat-tibdil fil-klima, billi jibda jgħola l-livell tal-baħar.  Xi gżejjer u uħud mill-komunitajiet mal-kosta l-anqas biss jibqgħu jeżistu.

Man-natura ma tistax tinnegozja, trid tbaxxi rasek!

ippubblikat fuq Illum: 24 ta’ Lulju 2022

Climate Emergency: addressing car and aviation impacts

Record breaking temperatures, in many cases exceeding 40 degrees Celsius, fires raging across a multitude of countries and drought, is the current news all over Europe. The current heatwave was not unexpected.

The European Union’s Joint Research Station in a report published earlier this week, entitled Drought in Europe July 2022, reports that a substantial portion of EU territory is exposed to warning levels of drought, or even worse. This will soon be the new normal!

The current climate will severely impact agriculture all over Europe. The impact on crop yields will be substantial. In neighbouring Italy, we have witnessed on TV the level of the waters of the river Po being several metres lower than usual: its current capacity is 80 per cent down on what’s normal at this time of the year. Fifty per cent of Italian farms are at risk, devastated by drought and high temperatures.

All this is nothing new for Maltese agriculture. We have been there before, at times due to prolonged drought, at others as a result of havoc creating floods which are increasing in frequency.

The climate has been slowly changing over the years, reacting to the changing human behaviour. Nature has been reacting slowly, signalling time and again that it will not be subdued.  Nature’s signals have been repeatedly ignored: as a result, we are now faced with a climate emergency.

The Climate Emergency is now a reality which is an integral part of our daily life. Addressing it would signify that we start taking note of nature’s signals and act accordingly. It stands to reason that this should be reflected in our country’s long-term policies. Specifically, one would expect that policies which are incompatible with responsible action to address climate change, are immediately addressed.

Malta has no heavy industry which contributes to climate change.  Our major contributor to climate change is transport, specifically road transport and aviation.

The number of cars on the roads is continuously increasing. Road infrastructure improvements taken in hand are intended to increase the capacity of Maltese roads and consequently are and will continue to add to the problem. Traffic congestion is being shifted from one area to another. Notwithstanding the political rhetoric, there is clearly no political will to act and address the contribution of road transport towards climate change.

Electrification, on its own, will not solve the problem. It will rather shift emissions from our roads to the source of electricity used in charging our cars. The renewable energy we generate is not sufficient to cater for our needs, in particular if we have to also cater for a complete electrification of our car fleet.

Part of the problem will be exported to the Sicilian mainland through the submarine energy cables and will be serve to increase our energy dependency.

Electrification of our roads must be coupled with a drive to substantially reduce cars from our roads. The relative smallness of the Maltese islands makes it much easier than elsewhere to substitute our car dependency with an efficient public transport. Almost everywhere is within easy reach.

Come October public transport will be free of charge. This must be coupled with an effort to increase its efficiency and reliability. It is only when public transport is a suitable alternative that it makes sense for governments to start a campaign to substantially reduce cars from our roads.  

Addressing the impacts of aviation is more complicated. The current debate on an aviation fuel tax, as pointed out by various political observers, will impact the peripheral islands within the EU in a disproportionate manner. At the end of the day some solution will have to be found to this aspect of the problem, without further delay.

The crux of the issue, however, is the impact of such an aviation fuel tax on tourism, not just tourism directed towards Malta but that directed to all areas within the EU. All of us accept the basic “polluter pays principle” which is enshrined not only in EU legislation but also in local laws and regulations. Even tourism should internalise its environmental costs. That is the purpose of the proposed aviation fuel tax.

It is time that the tourism industry starts its much-delayed restructuring. With the climate emergency on our doorstep there is no purpose in delaying any further.

Kindly keep in mind that islands and coastal communities will be the worst hit when the impacts of climate change increase substantially through a sea-level rise. Some islands, as well as a number of coastal communities, as a result, will simply cease to exist.

One cannot bargain with nature; you have to follow its instructions!

published on The Malta Independent on Sunday : 24 July 2022

L-annimali, il-moħqrija u l-ikel fuq il-platt

Issa għaddew iktar minn seba’ snin minn meta issejjaħ ir-referendum dwar il-kaċċa fir-rebbiegħa. Referendum li kien inizjattiva ta’ Alternattiva Demokratika flimkien ma’ koalizzjoni ta’ 13-il għaqda ambjentali u tal-ħarsien tal-annimali u li kien intilef b’numru żgħir ħafna ta’ voti. Kultant dan il-proċess demokratiku jerġa’ jissemma’ fl-aħbarijiet u dan billi l-għaqdiet tal-kaċċaturi jridu  jnaqqsu l-aċċess għal dan id-dritt. S’issa, fortunatement, ħadd ma jidher li ta każ tagħhom. Imma ħadd ma jaf jekk l-affarijiet jinbidlux fil-futur!

Flok ma nirrestrinġu l-użu demokratiku tal-għodda tar-referendum għandna nikkunsidraw li nestendu l-użu tiegħu. Sal-lum għandna d-dritt li niġbru l-firem biex jissejjaħ referendum li jipproponi li titħassar liġi jew parti minnha. Għalhekk jissejjaħ referendum “abrogattiv” għax huwa referendum li jħassar ligi jew parti tagħha. Dan id-dritt demokratiku  għandu jkun estiż biex ikun possibli li jittieħdu inizjattivi dwar liġijiet li l-Parlament jevita b’mod kontinwu.  ADPD-The Green Party repetutament ippropona li dan isir bi proposti speċifiċi fil-manifest elettorali. L-aħħar darba li dan sar kien fl- elezzjoni ġenerali tal-2022.

Ir-referendum tal-2015 dwar il-kaċċa fir-rebbiegħa kien biex jitħassru regolamenti li kienu jippermettu l-kaċċa fir-rebbiegħa. B’dan il-pass kienet tkun qed tiġi imħarsa l-bijodiversità u dan għax fil-perjodu li l-għasafar ibejtu l-ebda kaċċa ma kienet tkun permessa.   Dan imma ma kienx jindirizza l-ħarsien tal-għasafar b’mod iktar wiesa’. Biex dan ikun jista’ jseħħ teħtieġ li tkun abolita l-kaċċa f’kull żmien. Din fil-fatt kienet, u nifhem li għada, l-posizzjoni ġustifikata tal-għaqdiet li jaħdmu favur l-annimali.

Id-dibattitu lokali dwar il-ħarsien tal-annimali hu sfortunatament limitat għall-annimali li nżommu fid-djar (pets), dawk li jintużaw fir-riċerka, kif ukoll riċentment għaż-żmiemel li jintużaw mal-karozzini. Ittieħdu diversi inizjattivi dwar iż-żwiemel u dan wara ħidma bla waqfien mill-għaqidet li jaħdmu favur il-ħarsien tal-annimali.

Il-mod kif l-industrja tal-agrikultura timxi mal-annimali fl-irziezet hi materja ta’ importanza. Qed jingħata importanza dejjem ikbar fl-Unjoni Ewropeja.

Riċentement, Alison Bezzina, il-Kummissarju għall-Ħarsien tal-Annimali ippruvat testendi d-diskussjoni dwar dan kollu billi ikkummentat dwar il-konsum tal-ħalib. Il-kummenti tagħha saru fil-Jum Dinji tal-Ħalib (3 ta’ Ġunju). Hi ibbażat il-kummenti tagħha fuq dak li jgħaddu minnu l-baqar li jipproduċu l-ħalib b’mod naturali għall-għoġġiela tagħhom u jispiċċaw jeħdulhom kemm il-ħalib kif ukoll lill-għoġġiela biex jinbiegħ kummerċjalment!  

L-argument dwar il-mod kif nimxu mal-annimali jkompli. Intqal illi kieku l-biċċerija għandha ħitan tal-ħġieg, ħadd iktar ma jiekol laħam. Il-punt hu li l-mod kif jiġi prodott il-laħam jassoġġetta lill-annimali għall-moħrija esaġerata li, kieku tkun magħrufa, tant taħsad nies li kważi ħadd iktar ma jmiss il-laħam b’mod permanenti.

It-trasparenza fil-biċċerija u l-fabbriki tal-annimali hi essenzjali biex ikun assigurat li r-regoli bażiċi li jħarsu lill-annimali mill-moħqrija bla sens qed jiġu osservati.

It-triq mir-razzett sal-mejda tal-ikel hi mimlija bi problemi konnessi mat-trattament ħażin tal-annimali. Li kellna nkunu nafu iktar dak li jseħħ wara l-bibien magħluqin tal-irżieżet jew tal-fabbriki tal-annimali bla dubju jkollna  nibdew naħsbu sewwa dwar l-għażliet tagħna ta’ dak li nieklu. Dawn huma għażliet li ħafna drabi nagħmluhom b’għajnejna magħluqa, bla ħafna ħsieb. Huma għażliet awtomatiċi li ħafna drabi ftit tajna każ ta’ xi jfissru: għax dejjem hekk għamilna.

L-etika dwar dak li nieklu hi estensjoni naturali tad-dibattitu ambjentali. Fil-fatt il-ġustizzja ambjentali u l-ħarsien tal-annimali huma tewmin.

In-numru ta’ dawk li ma jieklux laħam qiegħed jiżdied kif qiegħed jiżdied in-numru ta’ dawk li ma jridux imissu prodotti ġejjin mill-ħalib. Din iż-żieda hi waħda fuq livell globali. Dawn l-għażliet qed isiru fuq konsiderazzjonijiet ambjentali, konsiderazzjonijiet dwar ħarsien tal-annimali kif ukoll konsiderazzjonijiet etiċi.

Il-Gvern jippenalizza lil dawk li jagħmlu għazliet etiċi dwar l-ikel. Dan ġie emfasizzat riċentement waqt intervista ta’ Darryl Grima, ambjentalist, veġan u attivist kontra l-qtil tal-annimali għall-ikel. Hu meħtieġ li l-Gvern ma jibqax jippenalizza lil min jagħmel dawn l-għażliet. Darryl Grima jsemmi eżempju wieħed. Il-ħalib hu meqjus bħala prodott tal-ikel u għaldaqstant fuqu ma titħallasx taxxa fuq il-valur miżjud (VAT). Imma l-prodotti li jintużaw bħala alternattivi għall-ħalib ma jitqiesux bħala ikel u allura huma soġġetti għall-VAT. Dan mhux sewwa u għandu jinbidel.

Mahatma Gandhi kien jemfasizza li “l-kobor ta’ nazzjon u l-progress morali tiegħu jitkejjel minn kif huwa jittratta lill-annimali.”  Dan jgħodd għal kulħadd, f’kull żmien.

ippubblikat fuq Illum : 10 ta’ Lulju 2022