Pelting with eggs

The debate on defense policy requires to be dealt with much more seriously than through pelting Prime Minister Robert Abela with eggs, as happened last Tuesday during a political activity at Vittoriosa.     

Whether we like it or not, 23 out of the 27 EU member states are members of NATO. Malta, Ireland, Austria and Cyprus are the exceptions. (Cyprus had its NATO membership application vetoed by Turkey.) It is a politically difficult situation which requires a tightrope walking skill. It is never going to be easy with the European defense industry leaders breathing down the neck of the EU leadership.

The defense industry, including that within the European Union itself, is undoubtedly lobbying intensively on a continuous basis. An EU defense budget running into several billion euros would definitely be in their interest! In 2023 the EU’s military spending reached a record €230 billion.

It is inevitable that in view of the Russian aggression in Ukraine the defense debate intensifies during the current EU Parliament electoral campaign.

One of the points raised by the outgoing President of the EU Commission Ursula von der Leyen is on whether it is appropriate to have an EU Commissioner entrusted exclusively with defense policy in the next Commission later this year. The European People’s Party (EPP) wants to substitute the top EU diplomatic job with a defense Commissioner post.

Defense, in all its aspects, is a matter reserved for the individual European Member states in terms of the EU treaties. I would have expected government spokespersons to be clear on this point. Unfortunately, they have been completely silent, at least on a public level. This is not on. It is not acceptable. The sooner it is rectified the better.

This is not a matter which can be relegated to the diplomatic level. It has to be taken up forcefully: positions taken must be clear publicly.  The warmongering on a European level must be brought to order the soonest.

On a local level, the debate on defense policy is completely absent, except for the partisan bickering from time to time. This has intensified in the past weeks.

Unfortunately, we have already had proposals by the Bavarian Christan Democrat leader of EPP, Manfred Weber, that the EU should invest in nuclear deterrence.  Last January, Politico reported that this Bavarian political outburst was delivered in the context of the perceived consequences of Donald Trump’s threats on the weakening of NATO, if he is re-elected to the Presidency of the United States of America later this year. Irrespective of the motivation it should be clear even at this stage that such proposals are unacceptable. A neutral Malta should have made her voice heard ages ago! Yet silence prevails.

Notwithstanding all the bickering on the EU Council’s final statement last week, this matter has been ignored. The Prime Minister then felt the need to seek the advice of the State Advocate in order to ensure that Malta’s neutral status is respected in the commitments made in the final statement. Yet we are not yet aware as to whether the proposal to create a standalone defense portfolio in the next Commission has yet been sent to the State Advocate for his advice.

The silence of the Opposition PN on the matter is also deafening, considering that the defense proposals on EU defense Commissioner as well as the proposal on an EU nuclear deterrence are being made by the European People’s Party of which it forms part.

Pelting with eggs is no substitute for the national political debate on defense matters. It is in our interest to wake up and smell the coffee.

published in The Malta Independent on Sunday: 31 March 2024

Malta and the defense policy of the European Union

The issue of the development of an adequate defense policy has been on the EU agenda for some time. This is not only the inevitable result of the Russian invasion of Ukraine, it also necessarily follows from the Trump threats relative to NATO not only during his Presidential term but also in the current US electoral campaign.

This week, EU Parliament President, Roberta Metsola, emphasized that the EU would need to spend more of its funds on defense after the latest Trump threats. Earlier, Manfred Weber, the Bavarian leader of the European People’s Party (EPP), had spoken at length on the need for Europe to increase its defense spending and on the EPP’s proposal that the EU should invest in nuclear deterrence. Do we need this? France already has 300 nuclear warheads!

The defense industry, including that within the European Union itself, is undoubtedly lobbying intensively. An EU defense budget running into several billion euros would definitely be in their interest! In 2023 the EU’s military spending reached a record €230 billion.

Some years back Corporate Europe Observatory (CEO) reported that the decision-making process for the EU Preparatory Action on Defense Research was heavily dominated by corporate interests. Corporate Europe Observatory (CEO) is a research and campaign group working to expose and challenge the privileged access and influence enjoyed by corporations and their lobby groups in EU policy making.

A leaked draft of the EPP EU Parliamentary elections electoral manifesto indicates the proposal for the creation of a standalone defense portfolio in the next EU Commission.

Two EU Member states, Sweden and Finland, faced with the realty of Russian aggression against its neighbor Ukraine have abandoned their neutrality and sought NATO membership. Finland has already joined. When Sweden eventually joins NATO, 24 EU member states out of 28 will be NATO members, the exceptions being Malta, Austria, Ireland and Cyprus. Cyprus has in the past sought NATO membership but its application has been blocked by Türkiye.

In this context what is the significance of Malta’s neutrality? This is an essential debate, long overdue,  which should not be avoided, especially in view of the prevalent discourse in the EU at this point in time and particularly in view of developments on EU defense policy which are now inevitable.

Malta’s foreign policy has always been dependent on third countries guaranteeing its security. In the past it was an agreement with four countries, namely Italy, France, Libya and Algeria, which after the 1979 closure of the military base in Malta served this purpose. Nowadays this vacuum is filled by the provisions of the EU treaties as a result of which solidarity between EU member states signifies in practice that, in time of need, all the 28 states are there to help out each other. Even in matters of defense.

However, we know through experience that this does not necessarily work out. At the end of the day states do not have friends but interests which limit or enhance their actions or policy options. Within the European Union this is no different. The difficulties faced in addressing migration issues is a case in point: solidarity between EU member states has proven to be difficult to attain in practice notwithstanding the provisions of the EU treaties.

Security and defense issues are undoubtedly continuously on the diplomatic agenda. What results does not necessarily spill over in the public political debate.

Occasionally it is different: this happened in the recent past through discussions on the possibilities for a Status of Forces Agreement (SOFA) between Malta and the United States of America around four years ago.

Particularly since the closure of the British military base, multilateral engagement has always been Malta’s preferred defense policy option.  It is hence in Malta’s interests that the European Union is in a position to adequately take care of its own defense. However, we need to participate actively in the EU defense debate, even if, as a direct consequence it may be necessary to re-visit and tweak our neutrality.

Protecting our interests signifies an active participation in the EU defense debate and applying the breaks, when necessary, to a rising militarism within the EU. At the end of the day, it is in our interest to speak up clearly.

published in the Malta Independent on Sunday : 18 February 2024

It-turiżmu wara l-pandemija

It-turiżmu kien wieħed mis-setturi li l-iktar intlaqat bħala riżultat tal-pandemija Covid-19. Tul is-snin in-numri tat-turisti li ġew iżuruna żdied kull meta tjiebet il-konnettività: min-naħa l-oħra hekk kif il-konnettività naqset u eventwalment waqfet kompletament, ġara bil-maqlub.

Iktar kmieni din il-ġimgħa bdew jaslu l-ewwel turisti fil-port u l-ajruport tagħna. Bil-mod qed terġa’ tiġi stabilita l-konnettività li twassal biex it-turiżmu jibda jirpilja bil-mod. Il-Ministru tat-Turiżmu Julia Farrugia-Portelli f’dawn il-ġranet ħabbret il-mira tal-Gvern: 700,000 turist sal-aħħar tas-sena. Iktar kmieni t-tmexxija tal-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta kienet emfasizzat li jeħtieġ madwar sentejn biex il-wasla tal-passiġġiera tirkupra u naslu fejn konna qabel ma faqqgħet il-pandemija.

Jista’ t-turiżmu qatt jilħaq il-livelli ta’ qabel il-pandemija?

Jeżistu stimi diversi dwar il-kontribut tat-turiżmu lejn l-ekonomija. Stima minnhom tipponta lejn kontribut dirett ta’ 5 fil-mija tal-ekonomija. Imma, bħala riżultat tal-impatt fuq setturi oħra dan is-sehem jitla għal madwar 12 fil-mija. Barijiet, restoranti, ħwienet li jbiegħu bl-imnut, attivitajiet pubbliċi, l-industrija tad-divertiment u t-trasport (in partikolari l-kiri tal-karozzi) huma dipendenti fuq it-turiżmu. Setturi partikolari bħat-tagħlim tal-Ingliż u ċ-ċentri tal-għaddasa huma meqjusa bħala parti integrali mill-ekonomija turistika.

Intqal ħafna dwar l-impatt tal-pandemija fuq il-lukandi. Imma anke dawk li jipprovdu sodod turistiċi barra mil-lukandi ġarrew fuq spallejhom impatt sostanzjali avolja ftit li xejn issemmew fid-dibattitu konness mal-impatti tal-pandemija. Dan huwa settur li jinvolvi negozjanti żgħar u dawk li nirreferu għalihom bħala micro-businesses li kull wieħed minnhom jimpjega inqas minn għaxar persuni.

UNCTAD, l-Aġenzija tal-Ġnus Magħquda dwar il-Kummerċ u l-Iżvilupp, iktar kmieni din il-ġimgħa ħabbret li l-iġġammjar tat-turiżmu minħabba l-pandemija ser jiswa’ lill-industrija globali tat-turiżmu madwar $1.2 triljun . Din l-istima tista’ tirdoppja skond kif tiżviluppa t-tieni mewġa tal-pandemija.

Il-Ġamajka tista’ titlef madwar 11 fil-mija tal-Prodott Gross Domestiku, t-Tajlandja 9 fil-mija, l-Italja 5 fil-mija. Fl-Unjoni Ewropeja l-agħar impatti huma mal-kosta Mediterranja fejn l-ekonomija hi dipendenti ħafna fuq it-turiżmu. Minbarra Malta hemm l-Italja, l-Kroazja, is-Slovenja, Cipru u l-Greċja li kollha ntlaqtu sew. It-Turkija u t-Tunesija, parteċipanti Mediterranji fl-industrija turistika ukoll iġġammjaw, wara li gawdew minn żidiet sostanzjali fin-numri ta’ turisti tul is-snin.

Jagħmel sens li l-Gvern, f’dan il-waqt, permezz tal-Awtorità Maltija tat-Turiżmu, qiegħed jiffoka fuq li jġib lill-industrija tat-turiżmu lura fuq saqajha. Dan imma, mhux biżżejjed. Jeħtieġ li nibdew naħsbu dwar il-futur tal-industrija u dan billi neżaminaw fid-dettall dak li l-industrja teħtieġ li tiffaċċja fit-tul.

Fi tmiem is-sena li għaddiet, l-2019, ilħaqna in-numru ta’ 2.8 miljun turista iżuruna. Il-punt hu jekk dawn in-numri humiex sostenibbli. Dan hu argument ta’ dejjem li ilu għaddej sa minnmeta n-numri kienu ferm iżgħar. Id-dibattitu kien, u għandu jibqa’ jkun dwar jekk għandniex niffukaw iktar fuq il-kwalità milli fuq il-kwantità.

Il-miġja fostna tal-linji tal-ajru low-cost bħala parti essenzjali mill-politika tat-turiżmu illum tpoġġi emfasi ikbar fuq in-numri. Din hi għażla politika li saret u li teħtieġ li tkun eżaminata u analizzata fil-fond. L-impatti ekonomiċi għandhom jitqiesu fl-istess ħin mal-impatti ambjentali. Irridu niftakru kontinwament li t-turiżmu jiġġenera bosta impatti ambjentali.

Wasal iż-żmien li nirrealizzaw li d-dibattitu meħtieġ dwar il-futur tat-turiżmu jeħtieġ li jsir fl-isfond tal-Patt l-Aħdar: The Green Deal.

L-emissjonijiet tal-ajruplani ser ikollhom ikunu indirizzati fil-futur qarib. Hu inevitabbli li jiddaħħlu taxxi dwar dawn l-emissjonijiet (carbon taxes) fi żmien mhux il-bogħod. Jekk mhux ser jittieħdu passi immedjati dwar dawn l-emissjonijiet ser ikun ħafna iktar diffiċli, biex ma ngħidx impossibli, biex ikunu ndirizzati l-konklużjonijiet tas-Summit Klimatiku ta’ Pariġi tal-2015. Summit li Malta ħarġet tiftaħar li kienet wieħed mill-ewwel pajjiżi li rratifikatu. F’dak il-mument (jekk nibqgħu ma nieħdux passi) mhux biss it-turiżmu jaqla’ daqqa kbira oħra imma tkun il-kwalità tal-ħajja tagħna lkoll li tieħu daqqa l-isfel.

Il-gżejjer Maltin, bħall-parti l-kbira tal-gżejjer imxerrda mal-ibħra, ikunu minn tal-ewwel biex jaqilgħu ġo fihom l-impatti tat-tibdil fil-klima. Il-kosta tkun effettwat bl-għoli tal-livell tal-baħar. Tajjeb li niftakru li l-infrastruttura tat-turiżmu qegħda kważi kollha mal-kosta! Iktar ma ninjoraw dan il-fatt bażiku ikbar tkun id-daqqa li naqilgħu.

S’issa naħseb li kulħadd irrealizza kemm l-industrija tat-turiżmu hi waħda fraġli. Kull xokk li l-industrija issofri jista’ jwassal għal tnaqqis kbir fl-impiegi f’din l-industrija. It-turiżmu għadu staġjonali wisq u dan minnu innifsu jwassal għal kundizzjonijiet tax-xogħol ta’ natura prekarja.

Jeħtieġ li nippjanaw iżjed billi nħarsu il-bogħod u fuq medda twila ta’ żmien: naħsbu u nippjanaw sewwa dwar l-impatti soċjali, ambjentali u ekonomiċi ta’ kull deċiżjoni. Dan wara kollox hu l-proċess li jwassal għal żvilupp sostenibbli. Hu l-unika mod kif nistgħu nassiguraw li l-impatti negattivi tal-industrija tat-turiżmu nistgħu nindirizzawhom illum qabel għada.

Ippubblikat fuq Illum : il-Ħadd 5 ta’ Lulju 2020

Post-Covid Tourism

Tourism is understandably one of the hardest hit sectors as a result of the Covid-19 pandemic. Over the years, tourism numbers increased substantially as a result of an increased connectivity: the reverse happened the moment that connectivity was restricted or became practically inexistent.

Earlier this week saw the first arrivals at our air and seaports. Slowly, connectivity is being restored. It is expected that tourism will now start a slow recovery. Tourism Minister Julia Farrugia-Portelli is on record with a 700,000-tourist target for year end. Malta International Airport CEO had earlier opined that it will take at least two years to recover to pre-pandemic level airport movements.

Will tourism ever recover to the pre-pandemic levels?

There are various estimates of the contribution of tourism to the economy. One such estimate points at a direct contribution of around 5 percent of our economy. However, as a result of its impacts on other sectors the overall contribution rises to around 12 percent. Bars, restaurants, retail trade, events, entertainment and transport (in particular car hire), are heavily dependent on tourism. Specific sectors such as the English language school sector as well as diving are important sectors in the tourism economy.

Much has been stated on the impact of the pandemic on the hotel industry. The providers of non-hotel beds, however, have also been heavily impacted by the pandemic, but they have not featured much in the post-Covid-19 debate. This is a sector which involves a number of small-scale investors and micro-businesses each employing less than ten employees.

UNCTAD, the UN Trade and Development Agency, earlier this week stated that the four-month standstill of the tourism industry due to the pandemic Covid-19 could cost the industry around $1.2 trillion. This estimated cost could more than double, depending on the severity and spread of a second wave of the pandemic.

Jamaica could lose as much as 11 percent of its GDP, Thailand 9 percent, Italy 5 percent. In the EU, the worst impacts are along the Mediterranean coast where the economy is heavily dependent on tourism. In addition to Malta, Italy, Croatia, Slovenia, Cyprus and Greece are also heavily impacted. Turkey and Tunisia, Mediterranean players in the tourism industry have also been almost at a standstill, after experiencing a substantial expansion of their tourism industry throughout the years.

It is understandable that government through the Malta Tourism Authority is currently focused on getting tourism back on its feet. This is however not enough. We must start discussing a long-term view of the tourism industry.

At the end of 2019 the 2.8 million mark of tourists visiting the Maltese islands had been attained. The point at issue is whether this is sustainable in the long-term. This has been a perennial issue in tourism politics since the days when the numbers were much lower. The debate was and should be whether we should focus more on quality than on quantity.

The advent of low-cost carriers as an essential part of the tourism equation places more emphasis on numbers than on quality. It is a choice which may need to be analysed and revisited. Economic impacts have to be viewed concurrently with environmental impacts. We must remember that tourism has a considerable environmental impact. It is about time that the tourism debate is carried out within the parameters of the Green Deal.

Aeroplane emissions will at some point in time in the near future have to be addressed. Carbon taxes will sooner or later come into play. Unless they are addressed immediately it will be more difficult, if not practically impossible, to address the Paris Climate Change conclusions to which Malta has adhered. At that point it will not be just the tourism industry but our whole lifestyle which will be in for the chop.

The Maltese archipelago, like all islands, will bear the brunt of climate change impacts. The coastline will be severely hit by a sea level rise. It may be pertinent to remember that the coast houses practically all of the tourism infrastructure. The longer we ignore this basic fact, the more severe will the impacts be.

By now all of us are aware that Tourism is a very volatile industry: any shock will result in mass redundancies. Tourism is currently way too seasonal, and consequently it only serves to create precarious working conditions.

It is the time to plan ahead: thinking carefully of the social, environmental and economic impacts of all decisions. This is what sustainable development is, after all, about. It is the only way to ensure that the negative impacts of the tourism industry are addressed by us sooner rather than later.

 

published in The Malta Independent on Sunday : 5 July 2020

It-turiżmu għarkuptejh

It-turiżmu hu ewlieni fost l-oqsma tas-setturi ekonomiċi milquta mill-pandemija Covid-19. Dan japplika iktar għat-turiżmu tal-massa li għadu s’issa settur importanti li fuqu hi dipendenti l-industrija turistika Maltija. Julia Farrugia-Portelli, Ministru għat-Turiżmu, (flimkien mal- Ministri għat-Turiżmu tal-Italja, Ċipru, Spanja, Franza, l-Portugall, il-Greċja, ir-Rumanija u l-Bulgarija) f’laqgħa virtwali iktar kmieni din il-ġimgħa fittxet kunsens biex jinħolqu kurituri siguri għat-turiżmu fit-triq lura lejn in-normalità u f’żona ħielsa mill-Covid-19.

Sfortunatament, tal-inqas fl-immedjat, irridu ngħixu mal-virus Covid-19 u l-limitazzjonijiet li ħoloq fuq il-ħajja normali tagħna. It-triq lura lejn in-normalità hi waħda twila. Ir-restrizzjonijiet straordinarji fuq ħajjitna li huma fis-seħħ presentment ma jistgħux jibqgħu għaddejjin b’mod indefinit u dan minkejja li illum huma meħtieġa.

Ir-restrizzjonijiet kważi totali imposti fil-gżejjer Maltin tul il-ġimgħat li għaddew kienu effettivi biex ikunu indirizzati il-biżgħat dwar is-saħħa. Bħala riżultat ta’ dawn ir-restrizzjonijiet, f’Malta, l-mixja tal-virus kienet imrażżna, kif jixhdu l-aħbarijiet ta’ kuljum imxandra mis-Supretendent dwar is-Saħħa Pubblika.

It-turiżmu qiegħed għarkuptejh. Prattikament waqaf, kullimkien madwar id-dinja, anke jekk temporanjament.

Fl-Unjoni Ewropea mit-turiżmu jiddependu qrib is-27 miljun impieg li jiġġeneraw madwar għaxra fil-mija tal-prodott gross nazzjonali. F’Malta u fil-pajjiżi ġirien fin-nofsinnhar tal-Ewropa, aħna dipendenti iktar mit-turiżmu mill-medja Ewopeja. Ix-xibka tad-dipendenza tal-ekonomija tagħna fuq it-turiżmu hi ferm ikbar minn hekk. It-tbatija kkawżat illum hi għaldaqstant ikbar u r-ritorn għal xi forma ta’ normalità inevitabilment tieħu iktar fit-tul.

Meta ser nirritornaw lura għan-normal? Ċertament li mhux fl-immedjat. Hu ferm dubjuż jekk din ix-xewqa għar-ritorn lejn in-normal magħruf tistax tintlaħaq, anke jekk inħarsu ftit fit-tul. Li hu żgur hu li ma hu ser jinbidel xejn mil-lum għal għada.

Iktar kmieni din il-ġimgħa l-Ministri tat-Turiżmu tal-Unjoni Ewropea iddiskutew inizjattivi biex jinkuraġixxu t-turiżmu intern fl-unjoni nnifisha u dan permezz tal-ħolqien ta’ speċi ta’ passaporti tas-saħħa bejn żoni ħielsa mill-Covid-19. Sakemm tibqa’ fis-seħħ il-miżura dwar iż-żamma ta’ distanza soċjali, l-proposta mhiex waħda realistika, ta’ l-inqas għall-futur immedjat u probabbilment għal bosta xhur wara.

Sfortunatament l-ivvjaġġar b’mod ġenerali, u b’mod partikolari t-turiżmu, għandu l-potenzjal li jservi għat-tixrid tal-pandemija bl-istess mod kif fil-passat kien il-kummerċ li serva biex xtered mard ieħor f’kull rokna tad-dinja. Fid-dawl ta’ dan, hu probabbli li t-turiżmu tkun fost l-aħħar mill-attivitajiet ekonomiċi li jibdew t-triq lura għan-normal, u dan wara li l-Covid-19 tkun taħt kontroll effettiv fl-Ewropa b’mod ġenerali.

Kulħadd jifhem u japprezza l-ħeġġa tal-Ministeru tat-Turiżmu biex jonqsu r-restrizzjonijiet fuq l-ivvjaġġar u allura fuq dawk is-setturi li minnhom hi dipendenti l-industrija tat-turiżmu. Sfortunatament, iżda, fil-futur immedjat dan mhux realistiku li jintlaħaq. Hemm dubji kbar anke dwar x’jista’ jseħħ fuq tul ta’ żmien.

L-ekonomija tal-parti l-kbira tan-nofsinnhar tal-Ewropa, u in partikolari dik tal-pajjiżi Mediterranji, hi dipendenti fuq it-turiżmu u dan billi tipprovdi vaganzi bi prezzijiet raġjonevoli tul is-sena kollha għal dawk ġejjin mit-tramuntana u ċ-ċentru tal-Ewropa f’kuntest ta’ suq Ewropew wieħed. Il-miġja tal-vjaġġi b’irħis mifruxa mal-Ewropa kollha komplew kabbru l-firxa ta’ din ix-xibka ta’ dipendenza.

F’dan il-kuntest huwa ċar li ftit jista’ jsir ippjanar bil-quddiem. Hemm ħaġa waħda li hi ċara: il-futur huwa nċert u t-turiżmu għad ma nafux x’sura ser jieħu fix-xhur u fis-snin li ġejjin. It-tbatija mhux ser tintemm hekk kif nieqfu nistennew. Għax it-turiżmu qiegħed għarkuptejh.

Ippubblikat fuq Illum: il-Ħadd 3 ta’ Mejju 2020

Tourism is on its knees

Tourism has been among the hardest hit sectors of the economy as a result of the Covid-19 crisis. This applies more so to mass tourism which still constitutes an important sector on which Malta’s tourism industry is dependent. Julia Farrugia-Portelli, Minister for Tourism, (together with Tourism Ministers from Italy, Cyprus, Spain, France, Portugal, Greece, Romania and Bulgaria) in an online meeting earlier this week advocated the creation of safe corridors, desperately seeking to create a return to normal in a Covid-19 free zone.

Unfortunately, at least in the short term, we have to live with a virus that has overturned ordinary life. The path back to normalcy will take a very long time even though it is clear that the extraordinary restrictions currently enforced cannot go on indefinitely, notwithstanding that today they are clearly a necessity.

The partial lockdown in operation in the Maltese islands for the past weeks has been effective in addressing public health concerns. As a result, in Malta, the spread of the virus has been contained and adequately managed as is evidenced by the daily briefings of the Superintendent of Public Health.

Tourism is however on its knees. It has been practically wiped out, temporarily, everywhere across the globe.

Within the European Union tourism accounts for close to 27 million jobs and around 10 per cent of GDP. In Malta, as well as in other neighbouring Southern European countries, tourism makes a larger contribution to the GDP. The web of dependence of the economy on tourism is larger. The pain is consequently larger and the expected time for recovery will be much longer.

Will we return to normal? Certainly not in the short term. It is even doubtful whether such a return to the “known normal” is achievable in the long term. Definitely any recovery will not occur overnight.

Earlier this week EU Tourism Ministers discussed whether initiatives should be taken to encourage internal tourism within the EU itself through some sort of health passports between areas within the EU which are Covid-19 free. As long as keeping a social distance rule remains in force this is not a realistic option, at least for the foreseeable future, certainly not for a number of months.

Unfortunately, travel in general and tourism in particular has the potential of being the perfect vehicle for the spreading of the pandemic just as trade, in the past, served to spread other pandemics across the globe. Keeping this in mind, most probably tourism would be the last economic activity to be reactivated once Covid-19 is sufficiently under control, at least on the European mainland.

It is understandable that the Ministry for Tourism seeks an early scaling down of the restrictions on travel and consequently on the sectors servicing the tourism industry. It has however to be underlined that this is not realistic to achieve in the short term. It is also dubious as to what lies in store in the long term.

The economy of the greater extent of Southern Europe, and in particular that of Mediterranean countries, is reliant on tourism primarily through providing reasonably priced holidays, not just during the summer months, for citizens of Northern and Central Europe within an EU single market. Low-cost flights throughout the European area further adds to this web of dependence.

Even though in this context it is difficult to plan ahead, one thing is certain: the future is as yet undefined and tourism will never be the same. Recovery will be as painful as the waiting time. Tourism is definitely on its knees.

Published in The Malta Independent on Sunday : 3 May 2020

Discount tat-Times bejn il-Lombard u l-Laiki

F’artiklu dalgħodu t-Times of Malta ħabbru li ftehim għall-biegħ tal-ishma fil-bank Malti Lombard Bank Malta plc li kellu l-bank Ċiprijott magħruf bħala Laiki Bank weħel, u li dawk li ssottomettew offerti għal dan il-bejgħ ta’ kważi 50% tal-ishma tal-bank ma jafux x’inhu jiġri.

Fil-gazzetta stampata, t-Times of Malta qaltilna li dawn l-ishma kellhom valur ta’ €100 miljun filwaqt li meta l-artiklu tqiegħed online dan il-valur niżel għal €50 miljun! Imkien ma hemm spjegazzjoni għal dak li ovvjament hu żball tal-gazzetta.

Il-Laiki Bank li ismu propju hu Cyprus Popular Bank Public Co Limited għandu 49.01% tal-ishma tal-Lombard u ċjoe ftit iktar minn 21.65 miljun sehem. Meta wieħed iqies li l-aħħar bejgħ fil-borza ta’ dawn l-ishma kien bil-prezz ta’ €2.20-il sehem, dawn  għandhom valur ta’ madwar €48 miljun, qabel ma jitqies żieda ta’ premium minħabba li l-bejgħ iwassal għal kontroll tal-bank.

Ikun tajjeb li dan il-bejgħ isir bi trasparenza kif jeżiġu l-liġijiet tal-pajjiż.

Il-mozzjoni ta’ Marlene fuq Keith il-Kasco

marlene-farrugia

Il-mozzjoni ta’ Marlene Farrugia li pprezentat il-bieraħ fil-Parlament dwar Keith Schembri l-Kasco tindirizza n-nuqqas ta’ Joseph Muscat li  għal dawn l-aħħar għaxar ġimgħat (ta’ l-inqas), injora l-imġieba ta’ dawk ta’ madwaru.

Għax anke kieku ma issemmewx l-allegazzjonijiet dwar dak li qed jingħad li ġara bejn Keith Schembri u Adrian Hillman tat-Times, ix-xibka ta’ kumpaniji fil-Panama, l-British Virgin Islands, Ċipru u Ġibiltar minnha innifisha toħloq ħafna suspetti ta’ konflitti [eżistenti u forsi anke immaġinarji] bejn Keith Schembri l-bniedem tan-negozju u Keith Schembri ċ–Ċhief of Staff fl-Uffiċċju tal-Prim Ministru f’ Kastilja.

L-emails li ħarġu mal-Panama Papers jispjegaw ħafna. Imma dan mhux biżżejjed.

Għax avolja Keith Schembri rriżenja minn Direttur tal-kumpaniji tiegħu f’Marzu 2013, hu inevitabbli li l-fatt li hu l-azzjonist maġġoritarju f’dawn l-istess kumpaniji minn innifsu jagħtiħ influwenza kontinwa dwar kif isiru l-affarijiet fl-istess kumpaniji. Dan minkejja li ddistakka ruħu mit-tmexxija ta’ kuljum tagħhom. Tant dan hu hekk li l-Panama Papers jirreferu għal ideat dwar negozju addizzjonali [riċiklaġġ tal-iskart fl-Indja kif ukoll r-remote gaming].

L-iktar ħaġa onorevoli li seta jagħmel Keith Schembri kien li jitlaq bil-kwiet għaxar ġimgħat ilu.

Kieku għamel dan kien jevita li jinbarazza lil sieħbu Joseph Muscat. Kien jevita ukoll ħsara kbira lill-Partit Laburista.

Il-fatt li ddeċieda li jibqa’ hemm ifisser ħaġa waħda biss: li jew m’huwiex jirrealizza l-ħsara kbira li għamel (u għadu qed jagħmel) inkella li jiġi jaqa’ u jqum mill-konsegwenzi. Probabbilment li jiġi jaqa’ u jqum.

Il-mozzjoni ta’ Marlene, għal raġunijiet ta’ aritmetika sempliċi, mhux ser tkun approvata. Peró dan ma jfissirx li Joseph Muscat u l-Kabinett għandhom jibqgħu b’għajnejhom magħluqin. Hu fl-interess tal-pajjiż kollu li jiftħu għajnejhom beraħ u li jnaqqsu l-ħsara li saret u li għad tista’ ssir lill-pajjiż. Huma biss jistgħu jagħmlu dan.

Għalhekk hu importanti li Marlene ressqet il-mozzjoni. Il-ferita jeħtieġ li tidher sewwa ħalli kulħadd ikun jaf biha u ħadd ma jkollu skużi li ma kienx jaf.

Kummissarju għal Malta fi Brussels: raġel jew mara?

Orizzont.300814.cahda KVella

 

Il-ġimgħa l-oħra fl-Orizzont ġie miċħud li kien hemm xi ħsieb li l-Gvern Malti jibdel in-nomina ta’ Karmenu Vella għal Kummissarju Ewropew billi jinnomina mara għall-ħatra floku. L-Orizzont f’artiklu ippubblikat nhar is-Sibt 30 t’Awwissu 2014 iffirmat minn Jake Azzopardi w intitolat Miċħud rapport li ser tiġi nominata mara flok Karmenu Vella jirraporta dak li qal ġurnal fil-Croatia u jiċħad l-istess rapport.

It-Times tal-bieraħ it-Tlieta 2 ta’ Settembru 2014 iġġib il-boċċa ftit iktar qrib il-likk. Tgħidilna li qed issir pressjoni fuq il-Gvern Malti biex flok Karmenu Vella jinnomina mara bħala Kummissarju Ewropew. Din il-pressjoni qed issir mhux biss fuq il-Gvern Malti imma ukoll fuq diversi Gvernijiet oħra. Jean-Claude Junker irid ta’ l-inqas 9 Kummissarji nisa minn fost is-27 Kummissarju li flimkien miegħu ser jiffurmaw il-Kummissjoni Ewropeja l-ġdida. S’issa għad m’għandux 9 Kummissarji nisa. Għandu 6 biss  u ċjoe l-Kummissarji nominati mid-Danimarka, mill-Iżvezja, ir-Repubblika Ċeka, l-Italja, Ċipru u l-Bulgarija. Jonqsu ta’ l-inqas tlett Kummissarji nisa oħra u għalhekk qed issir pressjoni “diplomatika” mit-team ta’ madwar Junker fuq diversi pajjiżi, fosthom fuq Malta biex tinbidel in-nomina ta’ Karmenu Vella. Għax Malta hu wieħed minn dawk il-pajjiżi li sal-lum qatt ma nnominaw mara ghall-post ta’ Kummissarju Ewropew.

Waqt il-kampanja għall-Presidenza tal-Kummissjoni Ewropeja Jean-Claude Junker wiegħed lill-Membri tal-Parlament Ewropew li fil-Kummissjoni mmexxija minnu mhux ser ikun hemm inqas nisa milli kien hemm fil-Kummissjoni Barroso II. Issa din il-wegħda qatt ma seta jkun f’posizzjoni li jwettaqha għax in-nomini ma jsirux minnu, iżda mill-Gvernijiet. Imma din id-dikjarazzjoni kienet “commitment” politiku ta’ Junker li issa jidher li qed  tinkwetah.

Fil-Parlament Ewropew il-Ħodor u s-Soċjalisti diġa iddikjaraw li jekk ma jkunx hemm biżżejjed nisa maħtura fuq il-Kummissjoni Ewropeja ma kiexux lesti biex jivvutaw favur il-Kummissjoni. Il-Liberali għal raġunijiet oħra ukoll iddikjaraw vot kuntrarju. Bil-konservattivi, il-lemin estrem, l-ewroxettiċi u oħrajn ukoll jivvutaw kontra l-approvazzjoni tal-Kummissjoni, Jean-Claude Junker jista’ jkun li qiegħed f’diffikulta li jkollu l-Kummissjoni approvata u għaldaqstant qed jipprova jsalva dak li jista’. Għalhekk il-pressjoni fuq il-Gvern Malti biex flok Karmenu Vella tkun innominata mara. Għax mingħajr ta’ l-inqas 9 Kummissarji nisa, jista’ jkun hemm il-periklu li l-Kummissjoni ma tkunx approvata mill-Parlament Ewropew.

Id-diffikulta’ li għandu Joseph Muscat hi li hu għaġġel wisq biex ħatar lil Karmenu Vella. Hu ovvju li l-ħatra ta’ Karmenu Vella saret minħabba l-ħtiġijiet taċ-ċess politiku lokali. Kif wara kollox isir f’pajjiżi oħra ukoll.

Seta, kieku ried, Joseph Muscat ħalla d-deċiżjoni għal iktar tard biex ikollu stampa iktar kompleta ta’ x’jaqbel mhux biss għalih u għall-Partit Laburista, imma ukoll x’jaqbel għall-pajjiż. Hemm xi pajjiżi li għamlu eżattament hekk u ppreżentaw in-nomina tagħhom f’dawn l-aħħar jiem.

Matul il-ġimgħa d-dieħla inkunu nafu liema huma dawk il-pajjiżi li reġgħu ħasbuha u bagħtu mara flok raġel fil-Kummissjoni Ewropeja. Minkejja ċ-ċaħdiet kollha li saru hu possibli li wara kollox Karmenu jibqa’ Birżebbuġa u Brussels imur xi ħaddieħor floku. Jiddependi minn ħafna affarijiet. Fi Brussels għandhom ħabta kif dak li jidher impossibli jsir ftehim dwaru f’ħakka t’għajn, minkejja dak kollu li jkun ilu jingħad!

Imma dwar x’ser jiġri eżatt irridu nistennew ftit ieħor. Wara kollox anke Joseph jista’ jibdel l-opinjoni tiegħu jekk jidhirlu li jkun hemm raġuni valida biex jagħmel dan.

Karmenu Vella + EU

L-iskema taċ-Ċittadinanza ta’ Joseph Muscat: il-kobba tkompli titħabbel

Malta+EU

Il-kobba tal-iskema tal-bejgħ taċ-ċittadinanza qed tkompli titħabbel.

Il-Gvern iddeċieda. Ikkonsulta ruħu, prinċipalment wara li kien ġja ħa d-deċiżjonijiet.

Il-ħsieb li għandu l-Gvern hu wieħed ċar ħafna. Għandu bżonn il-flus biex jiffinanzja il-programm politiku tiegħu. Wara li rabat idejh li ma jżidx taxxi, kif ukoll wara li daħal fi sqaq billi naqqas it-taxxa tad-dħul meta l-pajjiż ma kienx ippreparat għal dan, ma kienx baqa’ wisq fejn idur. Iddeċieda li s-sors tal-finanzjament meħtieġ ser ikun id-dħul mill-bejgħ ta’ madwar 1,800 passaport. Dħul li hu ikkalkulat li jammonta għal madwar €1.20 biljun.

L-argumenti politiċi f’Malta instemgħu għal darba, tnejn u iktar. Kulħadd qal tiegħu, iżda l-Gvern wara li bidel xi dettalji tal-iskema, jidhirlu li għandu jibqa’ għaddej.

Mhux ċar jekk dan il-ħsieb dwar il-bejgħ taċ-ċittadinanza żviluppax mill-elezzjoni lil hawn jew inkella jekk ġiex ikkristalllizzat qabel l-elezzjoni ġenerali. Saru kitbiet diġa f’dan is-sens u hemm min spekula li l-pjan sar qabel l-elezzjoni, iżda nżamm mistur. Qed tiċċirkula l-ideja li l-Partit Laburista (u per konsegwenza l-Gvern iffurmat minnu) qiesu obbligat li jimplimenta din l-iskema. Qiesu jrid jonora xi ftehim milħuq. S’issa dan għadu mhux ċar għax ovvjament ħadd m’hu ser jikxef x’ġara, għalmenu għalissa.

Issa bdiet tiżviluppa fażi oħra tal-istorja. Il-mistoqsija hi dwar jekk il-Gvern Malti (u kwlaunkwe Gvern ieħor fl-Unjoni Ewropeja) għandux id-dritt assolut li jiddeċiedi dwar iċ-ċittadinanza. Minn dak li qalet il-Kummissarju Viviane Reding nhar il-Ħamis hi u tiftaħ id-dibattitu fil-Parlament Ewropew l-Unjoni Ewropeja hi tal-fehma li d-dritt li tkun irregolata ċ-ċittadinanza m’huwiex dritt assolut tal-istati membri. Reding qalet hekk:

While I am not calling for the Commission to receive legal power to determine what constitutes nationality or the rules granting it, the Commission nevertheless expects that Member States act in full awareness of the consequences of their decisions.

Our debate today shows the growing importance of these questions in a European Union where national decisions are in many instances not neutral vis-à-vis other Member States and the EU as a whole. It is a fact that the principle of sincere cooperation, which is inscribed in the EU Treaties (Article 4.3 of the Treaty on European Union), should lead Member States to take account of the impact of decisions in the field of nationality on other Member States and the Union as a whole.”

Fi ftit kliem il-Kummissarju Reding qed tgħid li f’dak li nagħmlu bħala pajjiż irridu ta’ bil-fors nagħtu każ tal-impatti fuq il-pajjiżi l-oħra membri tal-Unjoni. Hi tirreferi għall-artiklu 4.3 tat-trattat dwar l-Unjoni u speċifikament dwar il-prinċipju ta’ kooperazzjoni sinċiera, xi drabi imsejjaħ ukoll il-prinċipju ta’ lejalta’. Dan kollu jfisser ħaġa waħda biss: li għandna d-dritt li niddeċiedu kif irridu sakemm ma neffettwaw lil ħadd. Jekk id-deċiżjoni tagħna bħala pajjiż teffettwa lil ħaddieħor għandna l-obbligu li nikkonsultaw. Iktar ma hu kbir l-impatt iktar irridu nikkonsultaw u allura iktar hu diffiċli li nikkonkludu kif irridu.

Iktar ċari minn hekk l-affarijiet ma jistgħux ikunu!

Issa hawn min qed isemmi skemi f’pajjiżi oħra li jixxiebħu mal-iskema tal-Gvern Malti. Euroactiv.com   iktar kmieni din il-ġimgħa jirreferi għal dokument iċċirkulat fi Strasbourg mill-Gvern Malti li fih jirreferi għal skemi f’pajjiżi oħra dwar ċittadinanza : “Cyprus, Austria, Belgium and Portugal singled out” jgħidilna l-Euroactiv.com. L-iskemi l-oħra huma differenti, ghax prinċipalment huma ibbażati fuq residenza flimkien ma investiment sostanzjali. Tnejn mill-pajjiżi imsemmija (Ċipru u l-Portugall) għandhom ukoll problemi finanzjarji kbar.

S’issa jidher li l-Unjoni Ewropeja ma ikkummentatx dwar dan kollu imma jidher li issa ser tieħu passi. Il-każ ta’ Malta hu l-iktar sfaċċat imma l-każi l-oħra jixxiebħu u probabbilment li l-Unjoni  tikkummenta dwarhom ukoll.

Dan hu l-pass li jmiss. Minn kif tkellmet il-Kummissarju Reding jidher li d-diskusjsoni interna saret u l-ideat huma ċari. Ħames xhur oħra tiġi fi tmiemha l-ħajja tal-Kummissjuni preżenti u allura nistenna li fil-ġimgħat li ġejjin (ferm qabel ma jinbiegħ l-ewwel passaport),  inkunu nafu x’ser tagħmel il-Kummissjoni.

Il-Gvern jidher li ma kienx ippreparat għal dak li ġej. Kuntrarjament għal dak li qed jingħad il-vot tal-Parlament Ewropew għandu sinfikat kbir. Mhux biss huwa dikjarazzjoni politika qawwja. Imma jiftaħ għajnejn Muscat li l-unika appoġġ li għandu huwa ta’ politiċi bħal Marine Le Pen!

Le Pen