Ambaxxati b’daqs ta’ raħal

L-ambaxxata Amerikana nbniet 9 snin ilu fuq medda kbira ta’ art f’ Ta’ Qali li nxtrat mingħand il-Gvern Malti għas-somma ta’  €14.6 miljuni. L-ambaxxata f’Ta’ Qali hi mibnija fuq art b’qies ta’ madwar 4 ettari, jiġifieri 40,000 metru kwadru.

Iktar kmieni din il-ġimgħa l-Awtorità tal-Ippjanar approvat permess ta’ żvilupp biex tinbena ambaxxata Ċiniża f’Pembroke fuq art b’qies ta’ madwar 2 ettari, jiġifieri 20,000 metru kwadru.  

Għalkemm il-kumpless tal-ambaxxata Ċiniża ser ikun madwar nofs fid-daqs meta mqabbel ma dak Amerikan f’Ta’ Qali xorta hu kbir wisq. L-art li fuqha ser jinbena dan il-kumpless inxtrat mingħand il-Gvern Malti għas-somma ta’ €7,880,000.

Għalfejn dawn il-pajjiżi barranin qed jitħallew jibnu l-ambaxxati tagħhom fuq art daqshekk kbira?  Jekk verament jeħtieġu dan l-ispazju għaliex ma ġewx imħajra biex jirrestawraw xi bini qadim, preferibilment storiku, b’benefiċċju għall-komunità Maltija?

Kemm ser indumu ma jkollna xi talba oħra għall-iżvilupp ta’ kumpless ieħor għal ambaxxata enormi? Forsi mill-Federazzjoni Russa?

Id-dibattitu pubbliku dwar l-Università Amerikana f’Malta suppost li għamel lil ħafna nies iktar konxji. Imma jidher li ma tgħallmu xejn mid-dibattitu pubbliku li wassal biex l-unika parti ta’ din l-Univeristà li illum qed tiffunżjona qegħda flok it-tarżna f’Bormla. Il-bini storiku li kien jifforma parti mit-tarżna ta’ Bormla, l-imħażen tal-Kavallieri tas-sbatax-il seklu u l-workshops tal-Ammiraljat Ingliż tad-dsatax-il seklu ġew restawrati u ħadu ħajja ġdida. Dan kollu issarraf f’ġid ambjentali għall-pajjiż kollu u l-ħarsien ta’ art f’Marsaskala minn żvilupp li kien jeqridha.

Jekk nistaqsu għaliex dawn l-ambaxxati kbar, daqs raħal, qatt m’hu ser ikollna tweġiba onesta. Għax hu ovvju li apparti x-xogħol konsulari normali u l-iżvilupp ta’ relazzjonijiet tajba mad-dinja tan-negozju u mal-komunitajiet lokali, fir-realtà, dawn l-ambaxxati huma “widna” iffukata biex tisma’ dak li qed jiġri fir-reġjun tal-Mediterran.

Uħud iħobbu jiddeskrivu kemm lill-iStati Uniti kif ukoll lir-Repubblika Ċiniża bħala ħbieb kbar ta’ Malta. Ir-realtà hi ftit differenti. Hu prinċipju bażiku tal-politika barranija li l-pajjiżi m’għandhomx ħbieb, għandhom biss interessi! Ir-relazzjonijiet diplomatiċi, imbagħad, iservu biex iġibu l-quddiem dawn l-interessi!

Il-posizzjoni ta’ Malta fil-Mediterran tagħmilha idejali bħala ċentru fejn tisma’ u tosserva. Dan, hu interess ewlieni li minħabba fih kemm l-Istati Uniti kif ukoll ir-Repubblika Ċiniża għandhom bżonn spazju kbir.

Id-dibattitu riċenti dwar il-possibiltà ta’ ftehim li jirregola l-militar Amerikan f’pajjiżna (Status of Forces Agreement : SOFA) hu indikattiv. Il-kummenti li smajna u qrajna jagħtu idea żgħir ta’ dak li kien għaddej madwar il-mejda.  

F’pajjiżi kbar, ambaxxati kbar jistgħu jagħmlu sens. Imma Malta, tista’ tgħaddi mingħajrhom. M’għandniex bżonn ambaxxati kbar biex intejbu r-relazzjonijiet mal-Istati Uniti jew iċ-Ċina.

L-ambaxxata tal-Istati Uniti f’Ta’ Qali issa ilha mibnija u ilha topera 9 snin. Imma l-ambaxxata Ċiniża għadha fuq il-pjanta. MInkejja li għadha kif ġiet approvata l-ambaxxatur Ċiniż għad għandu ħin biex jaħseb ftit dwar kif jista’ jindirizza n-nuqqas ta’ spazju li għandu mod ieħor. Jista’ jikunsidra r-riabilitazzjoni ta’ bini qadima, possibilment bini storiku minflok ma jibni ambaxxata daqs raħal.  

Jekk jagħmel hekk ikun qed jittrasforma problema f’opportunità.

Qatt mhu tard, sur Ambaxxatur.

Ippubblikat fuq Illum : Il-Ħadd 1 ta’ Novembru 2020

Village size embassies: are they required?

The US embassy was built some 9 years ago on a large tract of land at Ta’ Qali purchased from the Maltese Government for €14.6 million. The footprint of the Ta’ Qali Embassy is slightly over 4 hectares in size.

Earlier this week a development permit for a new Chinese Embassy at Pembroke, covering an area of around 2 hectares, was approved by the Planning Authority. The Chinese Embassy compound will be half the size of the US embassy complex but it still has quite a substantial footprint. The land to be developed as a Chinese Embassy was purchased from the Maltese Government for €7,880,000.

Why have these foreign governments been permitted to develop their embassies on such large tracts of land? If they really need space, would it not have been much more helpful if they were advised to restore some old, possibly historic building, as a result giving back something to Maltese society?

How long will it take before some other request for the development of another enormous embassy complex is made? From the Russian Federation maybe?

Does the debate on the American University in Malta not ring a bell? Have we not learnt anything from that public debate as a result of which the only functioning campus is at the former Malta Drydocks? The historic properties on that site, namely the seventeenth century Knights’ Building and the nineteenth century British naval workshops have been restored and given a new use. This has resulted in a net environmental gain, in the process protecting land at Marsaskala from development: a portion of our countryside was saved from ruin.

We will never have an honest reply to the basic question as to what all this space in the village size embassies is needed for. In addition to basic consular work and the development of relations with the business and local community these village size embassies are also inevitably an eavesdropping focus for intelligence gathering in the Mediterranean region.

Some tend to describe both the United States and the Republic of China as being very good friends of Malta. In reality it is a well-established foreign policy principle that countries do not have friends: they have interests. Diplomatic relations serve to further these interests.

Malta’s central location in the Mediterranean makes it ideal as a monitoring post and that is undoubtedly one of the basic interests for such large embassies. Ensuring that this interest is well catered for in Malta is a priority for both the United States of America and the Republic of China.

The recent debate on the Status of Forces Agreement (SOFA) relative to US Forces is indicative. Only the naïve would have failed to note the unofficial comments flying around in order to understand what was going on around the negotiating tables.

In larger countries it may make sense to have large embassies. However, in Malta we could definitely do without them. In a small country such as ours, they are definitely not required to improve the relations with the United States, China or any other country.

The Embassy of the United States of America has now been built and it has been operational for the past nine years. The Chinese embassy is however still on plan. Even if it has just been approved the Chinese Ambassador could still give the matter some further thought and consider the possible rehabilitation of some old building or buildings, possibly historical ones, instead of his massive embassy, the size of a small village!

Possibly that could turn the problem of the location and land uptake of the proposed embassy on its head and develop it into a unique opportunity.

It is never too late Mr Ambassador to take note.

published on The Malta Independent on Sunday: 1 November 2020

Is-sovranità tagħna mhiex għall-bejgħ

Hawn sinjali u indikazzjonijiet konfliġġenti dwar x’inhu għaddej bejn Malta u l-Istati Uniti tal-Amerika fuq negozjati dwar kundizzjonijiet li jirregolaw il-presenza ta’ militari Amerikani fuq teritorju Malti. Dak li hu magħruf bħala  Status of Forces Agreement (SOFA). Il-presenza f’Malta tas-Segretarju tad-Difiża Amerikan  Mark Esper iktar kmieni din il-ġimgħa jindika mhux biss li t-taħdidiet huma għaddejjin, imma fuq kollox li huma fi stadju kritiku. Uffiċjalment ħadd ma jaf iktar minn hekk, ħlief dawk li għandhom idejhom fil-borma!

Billi hemm skiet kważi perfett – silenzju stampa – dwar il-materja, hu naturali li bħalissa għaddejja ħafna spekulazzjoni dwar dak li għaddej.

L-Istati Uniti ilha s-snin turi xewqa għal ftehim SOFA mal-Gvern Malti, imma kull Gvern repetutament qagħad lura. L-indikazzjonijiet illum huma  il-possibiltà ta’ insistenza Amerikana għal rabta  bejn ftehim u l-proċess tal- Moneyval dwar l-osservanza ta’ standards internazzjonali li jirregolaw il-ħasil tal-flus.

Kemm ir-rappreżentanti tal-Gvern Malti kif ukoll dawk tal-Gvern Amerikan jiċħdu li hemm din ir-rabta. Imma fin-nuqqas ta’ informazzjoni iktar konkreta nistgħu nkunu nafu biss matul il-ġimgħat u x-xhur li ġejjin. Jekk il-Gvernijiet humiex ser iħokku dahar xulxin ikun magħruf diplomatikament, kif jiġri ħafna drabi bejn l-istati  fil-maniġġi internazzjinali globali, kontinwament.

Fil-politika internazzjonali m’hemmx ħbieb, hemm biss interessi. Ir-relazzjonijiet diplomatiċi kontinwament ifittxu l-aħjar mod kif jaġevolaw dawn l-interessi. L-Istati Uniti tal-Amerika qed tfittex u tħares l-interessi tagħha meta tipprova issib mod kif tasal għal ftehim SOFA li jirregola l-presenza ta’ militari Amerikani fuq teritorju Malti. Din hi l-politika internazzjonali.  

Hu magħruf li Malta tablet l-assistenza tal-Istati Uniti biex tegħleb il-pressjoni internazzjonali dwar il-proċess tal-Moneyval li jirregola jekk il-pajjiż huwiex qiegħed miexi sewwa dwar il-ħasil tal-flus fuq territorju Malti.

Id-diċeriji jindikaw li l-Istati Uniti lesta tgħin, imma għal din l-għajnuna hemm prezz: il-ftehim li ilhom jixtiequ. Din hi opportunità li mhux la kemm terġa’ titfaċċa. Kif nafu: ħadd ma jagħmel xejn għal xejn.

Ftehim SOFA jistabilixxi l-qafas li fih il-militar Amerikan jopera f’pajjiżi barranin. Ftehim ta’ din ix-xorta jistabilixxi jekk u kif il-liġijiet ta’ Malta japplikawx għall-militar Amerikan u għall-ħidma tagħhom, inkluż kull apparat (inkluż il-flotta navali) li jistgħu jġibu magħhom. Ftehim ta’ din ix-xorta meta jkun negozjat – jista’ jwassal għal konċessjonijiet u eċċezzjonijiet b’mod li mhux il-liġi Maltija kollha tkun tapplika għall-mistednin tal-Gvern ta’ Robert Abela.

Dan kollu jwassal għal mistoqsija bażika: il-Gvern Malti qed jikkunsidra proposta tal-Istati Uniti li jkun hawn il-militar Amerikan jopera minn teritorju Malti?  Ma għandi l-ebda dubju li ftit huma l-Maltin li jaqblu ma proposta bħal din, jekk teżisti. 

Tul is-snin fil-pajjiż żviluppa kunsens nazzjonali li m’hawnx post għall-militar ta’ pajjiżi barranin fuq artna.  

Nistgħu allura naslu għall-konklużjoni li l-Gvern Malti qed ikun rikattat: Ftehim SOFA jekk trid l-għajnuna dwar il-proċess Moneyval? Sfortunatament ma tantx nistgħu naslu għal konklużjoni differenti.

Iktar kmieni din il-ġimgħa, Alternattiva Demokratika u l-Partit Demokratiku (li fi żmien qasir ser jingħaqdu f’partit wieħed) għamlu sejħa biex l-abbozz ta’ ftehim mal-Amerikani jkun ippubblikat immedjatament. Dan hu meħtieġ biex ikun jista’ jsir skrutinju pubbliku: dan hu obbligu demokratiku bażiku.

Nazzarda ngħid li l-idea innifisha tal-ftehim hi oggezzjonabbli fil-prinċipju u dan billi tmur kontra l-prinċipji bażiċi fil-Kostituzzjoni Maltija:  mhux aċċettabbli li jkollna l-miltar ta’ pajjiż ieħor f’artna. Anke d-dettalji tal-ftehim huma inkwetanti: dawn jistgħu jinkludu l-presenza ta’ elementi tas-Sitt Flotta Amerikana bl-elementi nuklejari tagħha, li jkun opposti bil-qawwa mis-soċjetà ċivili.

Jekk Malta, kif inhu xieraq, tirrifjuta ftehim mal-Amerikani, jibqa’ l-pendenza tal-Moneyval  li tista’ twassal għal miżuri li jkollhom impatt negattiv fuq is-settur finanzjarju f’Malta. Robert Abela xorta jibqgħalu l-obbligu li jħoll l-egħeqiedi li rabtu bihom il-predeċessur tiegħu u ta’ madwaru u dan mingħajr għajnuna Amerikana.  

L-għajnuna Amerikana għandha prezz għoli li Malta m’għandhiex tħallas. Is-sovranità tagħna mhiex għall-bejgħ.

Ippubblikat fuq Illum : il-Ħadd 4 t’Ottubru 2020

Our sovereignty is not for sale

Conflicting signals are flying around as to whether, if at all, there is any sign yet of Malta and the US being close to concluding an agreement on a Status of Forces Agreement (SOFA).

The presence in Malta of US Defence Secretary Mark Esper is indicative that discussions are ongoing and moreover that they are at a very critical stage. Officially no one knows much more than that, except, that is, for those having a finger in the pie!

As a result of a news blackout on the matter, it is natural that a lot of ongoing speculation as to what is actually being discussed is developing.

A SOFA agreement with Malta has been on the US wish-list for ages: requests being repeatedly declined by successive Maltese governments. Indications point towards a linkage between the US insistence for a SOFA agreement and the developing Moneyval test on complying with money laundering standards. Both the US and the Maltese government representatives flatly deny such a linkage. In the absence of detailed information from both sides, whether such a linkage exists or not will only be clear as matters develop over the coming weeks and months. The possibility of a quid pro quo would only be evident on a diplomatic level, as happens continuously in the games states play globally.

In international politics, states do not have friends, they only have interests: diplomacy seeks to achieve and service these interests. In pursuing a SOFA agreement, the US is seeking its interests. This is the nature of international politics.

It is known that Malta has requested US assistance in the forthcoming Moneyval test. The rumour mill is of the opinion that such assistance will be forthcoming at a price: a SOFA agreement with Malta which has been yearned for by the US for a long time. It seems that this is an opportunity which is not to be missed by the US.

A SOFA is an agreement that generally establishes the framework under which U.S. military personnel operate in a foreign country and spells out how domestic laws of the foreign jurisdiction apply toward U.S. personnel in that country. Exceptions and concessions are normally sought and negotiated.

This begs a basic question: is the Maltese government considering a US proposal to have US military personnel operating on Maltese territory or in Maltese territorial waters? I would not hesitate to state that few Maltese would agree with such a proposal. It is reasonable to state that over the years a consensus has developed on these islands that there is no room for foreign troops on Maltese soil or in Maltese waters.

Should we then conclude that the Maltese government is being blackmailed: a SOFA in return for Moneyval support? Unfortunately, it is difficult to arrive at an alternative conclusion.

Earlier this week Alternattiva Demokratika and the Democratic Party (which will be shortly merging into one party) called for the draft of any Status of Forces Agreement (SOFA) with the USA to be made public immediately. This is necessary for public scrutiny. It is a basic democratic duty.

I would dare say that the very idea of a SOFA agreement is objectionable in principle as it goes flatly against the principles enshrined in Malta’s Constitution: no foreign troops on Maltese soil (or in Maltese waters). The possible details of a SOFA agreement are just as worrying: these could include the presence of elements of a nuclear powered Sixth Fleet which will be opposed tooth and nail by civil society.

Rejecting a SOFA agreement would potentially leave the Moneyval grey-listing possibilities unresolved. But then Robert Abela must seek to disentangle Malta from the suffocating problems created by his predecessor and his kitchen Cabinet without seeking US help!

US help comes at a hefty price which Malta should not pay. Our sovereignty is not for sale.

published in The Malta Independent on Sunday : 4 October 2020