Iż-żiemel ta’ Trojja

Il-mitoloġija Griega tgħallimna ħafna: tajjeb li kultant nagħtu ftit każ. Waħda minn dawn it-tagħlimiet  hi dwar ir-rigali: kuntant dawn ikunu rigali finta għax, xi drabi, warajhom jinħbew motivi li xejn ma jkunu sbieħ!  Tagħlima partikolari toħroġ fl-Ilijade, ir-rakkont ta’ Omeru dwar il-gwerra ta’ Trojja, rakkuntata ukoll fl-Anejadi, kapulavur tal-poeta Ruman Virgilju. 

Virgilju jagħtina l-parir biex noqgħodu attenti mill-Griegi meta dawn b’ħafna ħlewwa jiġu joffru r-rigali. L-osservazzjoni ta’  Virgilju hi referenza għaż-żiemel ta’ Trojja, żiemel tal-injam li s-suldati Griegi ħallew barra s-swar tal-Belt assedjata ta’ Trojja.

Kif nafu, moħbija f’dan iż-żiemel/rigal kien hemm suldati armati Griegi li matul il-lejl, meta fi tmiem l-assedju ta’ Trojja iddaħħal fil-belt b’ċelebrazzjoni, issarraf f’ħerba għax minnu ħargu s-suldati armati.  Dan hu t-tifsira taż-żiemel ta’ Trojja!

In-nomina xi xhur ilu ta’ George Hyzler minn Robert Abela, għan-nom tal-Gvern, biex Hyzler ikun membru tal-Qorti Ewropeja tal-Awdituri hu rigal minn dawn. Bħaż-żiemel ta’ Trojja dan kien rigal li l-Opposizzjoni kellha toqgħod attenta minnu: kien intenzjonat li jkollu effetti oħra li mal-ewwel daqqa t’għajn ma jidhrux.

Kważi kulħadd jaqbel li George Hyzler ħadem sewwa bħala Kummissarju dwar l-iStandards fil-Ħajja Pubblika. Anke l-Gvern jaqbel! Tant qabel li offrielu promozzjoni: karrotta tad-deheb li kien diffiċli li jirrifjuta. Hyzler ingħata promozzjoni biex ikun jista’ jitwarrab minn fejn kien u riżultat ta’ hekk ikun hemm xewka inqas tiġri mas-saqajn. Fil-fehma tiegħi ma hemm l-ebda mod ieħor kif tista’ tinterpreta dak li ġara.  

In-nomina ta’ Hyzler bħala membru tal-Qorti Ewropeja tal-Awdituri hi parti mill-logħba ta’ manuvri politiċi ta’ Abela. Ħafna drabi jimmanuvra b’ta’ madwaru. Permezz tan-nomina ta’ Hyzler, imma, irnexxielu jpoġġi lill-Oppożizzjoni f’posizzjoni ta’ diffikultà li Bernard Grech ma rnexxielux jinduna biha minn kmieni u allura ma rnexxielux jevita.  

L-Oppożizzjoni messa ġibdet l-attenzjoni ta’ Hyzler li kien mistenni li hu jservi t-terminu kollu li għalih inħatar bħala Kummissarju għall-Istandards fil-Ħajja Pubblika. Fiċ-ċirkustanzi politiċi tal-lum Hyzler qatt ma messu aċċetta n-nomina bħala membru tal-Qorti Ewropeja tal-Awdituri. L-iskop tan-nomina messu kien ċar anke għal min għadu jibda fil-politika! Sfortunatament donnu li kulħadd induna x’kien qed jiġri, ħlief l-Opposizzjoni.

Dan hu l-kuntest għad-dibattitu parlamentari kurrenti dwar l-emendi proposti għall-liġi dwar l-iStandards fil-Ħajja Pubblika.

Uffiċjalment l-emendi proposti kellhom l-iskop li jħollu l-problema f’każ li ż-żewġ terzi ma jintlaħqux (anti-deadlock mechanism). Meta ż-żewġ terzi meħtieġa biex jinħatar il-Kummissarju għall-Istandards fil-Ħajja Pubblika ma jintlaħqux f’żewġ votazzjonijiet konsekuttivi,  b’ġimgħa bejniethom, hu propost li minn hemm il-quddiem tkun meħtieġa  maġġoranza sempliċi biss biex tkun approvata l-ħatra.

L-emendi proposti qed ifittxu li jeliminaw oġġettiv ewlieni tal-liġi eżistenti. Dan hu li, għalkemm il-Kummissarju tal-Istandards fil-Hajja Pubblika hu approvat mill-Parlament, hu għandu jgawdi ukoll il-fiduċja tal-Opposizzjoni.  (Jeżistu liġijiet oħra li jipprovdu posizzjoni ċentrali garantita għall-Opposizzjoni: fost dawn hemm il-Presidenza tal-Kumitat Parlamentari dwar il-Kontijiet Pubbliċi kif ukoll ir-rwol ta’ Deputat Speaker.)

Li l-persuna nominata tkun persuna ta’ integrità bħalma hu Joe Azzopardi l-Prim Imħallef Emeritu, mhux biżżejjed. Il-fatt li mhux aċċettabbli għall-Opposizzjoni hu minnu innifsu raġuni suffiċjenti u valida biex ma jkunx addattat għall-ħatra, sakemm hemm raġuni valida għal din l-opposizzjoni.  Ma hemmx ħtieġa li jkun nominat mill-Opposizzjoni, imma għandu jkun persuna aċċettabbli għaliha.

Il-Gvern qal li Bernard Grech l-ewwel qabel man-nomina u mbagħad bidel fehemtu. Anke kieku dan kien minnu, dan hu irrelevanti, għax il-persuna nominata għandha tkun aċċettabbli għall-Opposizzjoni kollha u mhux biss għall-Kap tal-Opposizzjoni. Il-Grupp Parlamentari għandu kull dritt li ma jaqbilx mal-Kap tiegħu kull meta jħoss il-ħtieġa għal dan. F’partiti politiċi demokratiċi, din mhiex xi ħaġa rari li issir.

L-iskop kollu li l-ħatra tikseb l-approvazzjoni ta’ żewġ terzi hu li jinħoloq l-iktar kunsens wiesa’ possibli meta jinħatar Kummissarju għall-iStandards fil-Ħajja Pubblika. Li titneħħa din il-ħtieġa għall-kunsens iwassal biex ikun imminat il-proċess kollu.

Riżultat tal-ħtieġa ta’ żewġ terzi biex tkun approvata l-ħatra, l-Opposizzjoni m’għandiex biss is-saħħa li tkun determinanti fid-deċiżjoni: għandha ukoll l-obbligu li taġixxi b’mod responsabbli. Jiġifieri għandha l-obbligu li iġgib il-quddiem raġunijiet validi biex issostni l-posizzjoni tagħha.  Anke l-Opposizzjoni hi soġġetta għall-kontabilità.

Id-dibattitu parlamentari sadanittant qed idur mal-lewża. L-Gvern irid jikkontrolla l-proċess kollu waħdu. Dan minkejja li diġa fil-prattika jikkontrolla d-deċiżjoni finali dwar kull investigazzjoni: kemm riżultat tal-maġġoranza parlamentari kif ukoll in vista tal-komposizzjoni tal-Kumitat Parlamentari dwar l-iStandards fil-Ħajja Pubblika. Il-Partit Laburista fil-Gvern  donnu ddeċieda li m’għadux essenzjali li min jinħatar tkun persuna aċċettabbli għall-Opposizzjoni Parlamentari. Il-ħtieġa li jkun hemm kunsens qiegħed jitwarrab. Dan jimmina  l-integrità tal-proċess kollu li bih huma regolati l-iStandards fil-Ħajja Pubblika.  L-Opposizzjoni, s’issa, għadha ma spjegatx  il-għala qed topponi n-nomina tal-ħatra tal-Prim Imħallef Emeritu Joe Azzopardi. Għandha obbligu politiku li dan tagħmlu.

Kemm il-Partit Laburista kif ukoll il-PN ħadu posizzjoni intransiġenti: jew kif ngħid jien, inkella insa kollox, qed jgħidu. Flimkien qed iżarmaw dak li ħa ħafna żmien biex inbena.

Dan hu li kapaċi tagħtina sistema Parlamentari ta’ żewġ partiti!

ippubblikat fuq Illum: 22 ta’ Jannar 2023

The Trojan gift

photo:The Procession of the Trojan horse into Troy: Giovanni Domenico Tiepolo(1727-1804)

Greek mythology conveys a multitude of lessons which we could do well to ponder on. One of them refers to gifts that mask a hidden, and generally destructive, agenda. One such lesson results from the account of the Trojan war in Homer’s Iliad and its retelling in Virgil’s masterpiece Aeneid.

Virgil advises us that we should beware of Greeks bearing gifts. Virgil’s observation is with reference to the “gift” of a wooden horse left by the Greek warriors outside the walls of the besieged city of Troy! As we know the actual hidden element attached to the Greek gift was the armed soldiers hidden within the wooden horse!

The Trojan horse was pulled within the city of Troy as part of the celebrations for the lifting of the city’s siege. When the celebrations had subsided, during the night, out came the surprise from within the wooden horse, armed Greek soldiers which devastated the city. This is the proverbial Trojan horse!

The nomination by Robert Abela of George Hyzler some months ago as a member of the European Court of Auditors is precisely one such gift of the Labour leader to the Opposition.

Most would agree that George Hyzler performed well as Commissioner for Standards in Public Life. Even government shares this view. As a result, it has gone out of its way to offer him a gilded carrot which he could not easily refuse. Hyzler was kicked upstairs as a result of his performance. In my opinion there is no other realistic way of interpreting the nomination.

Hyzler’s nomination to the European Court of Auditors is part of the Abela chess game of political manoeuvring. Generally, he moves about Labour pawns along the political chessboard. Through Hyzler’s nomination he has also succeeded in placing the Opposition in an awkward corner which, so far, Bernard Grech has proved to be incapable of avoiding.

The Opposition should have advised Hyzler that he ought to serve his full term as Commissioner for Standards in Public Life. Given the prevailing political circumstances, Hyzler should have never accepted the nomination to the European Court of Auditors. Its Trojan purpose should have been clear enough even to the most junior of political novices. Unfortunately, everyone was aware of this except, apparently, the Opposition, which was once more outmanoeuvred by Labour.

This is the essential and basic background to the current parliamentary debate on the proposed amendments to the legislation relative to the regulation of Standards in Public Life.

Officially the proposed amendments seek to introduce an anti-deadlock mechanism. Whenever the two-thirds majority required to approve the appointment of a Standards in Public Life Commissioner is not attained in two consecutive ballots, a week apart, it is being proposed that thereafter, the required threshold would be reduced to that of a simple majority.

The proposed amendments seek to eliminate a basic objective of the existing legislation, this being that the Standards Commissioner, though approved by Parliament, must enjoy the confidence of the Parliamentary Opposition. (Our laws provide other instances where the Opposition is guaranteed a central role: the Chairmanship of the Parliamentary Public Accounts Committee and the role of Deputy Speaker come to mind.)

Having a nominee of integrity, such as former Chief Justice Joseph Azzopardi, is not sufficient. The fact that he is not acceptable to the Opposition is in itself a sufficient (and valid) reason justifying his non-suitability to the post, provided a valid reason for such an objection exists. It is not required that the person be an Opposition nominee: he or she should however be a person whom the Opposition accepts.

The point made by government that Bernard Grech first accepted the nomination and then changed his view, even if correct, is irrelevant, as the proposed candidate needs to be acceptable to the Opposition as a whole and not just to its Leader. His Parliamentary Group is within its rights in over-ruling him whenever it considers that this is necessary. This is not a rare occurrence in democratic political parties!

The whole purpose of the two-thirds requirement is to have as wide a consensus as possible when appointing a Commissioner for Standards in Public Life. Removal of the broad consensus requirement undermines the whole process.

As a result of the two-thirds requirement the Opposition does not just have a major determining say: it also has the duty to act in a responsible manner. It must as a consequence have valid reasons justifying its decision. Even the Opposition is accountable.

The parliamentary debate is currently going round in circles. Government wants to control the whole process on its own. It already enjoys the final say on deciding on each and every investigation, through its parliamentary majority as well as a direct result of the composition of the parliamentary committee on Standards in Public Life. Labour has apparently decided that it is no longer essential to ensure that the eventual appointee is acceptable to the Parliamentary Opposition. It has decided to discard the consensus requirement. This will undermine the integrity of the oversight required on the regulation of Standards in Public Life. The Opposition, has, so far, not explained why it is opposing the nomination of former Chief Justice Joseph Azzopardi.

Both Labour and the PN have taken an intransigent position: my way or no way. Together they are demolishing what has been slowly developed over the years. This is what a two party system is capable of producing!

published in The Malta Independent on Sunday: 22 January 2023

It-turiżmu wara l-pandemija

It-turiżmu kien wieħed mis-setturi li l-iktar intlaqat bħala riżultat tal-pandemija Covid-19. Tul is-snin in-numri tat-turisti li ġew iżuruna żdied kull meta tjiebet il-konnettività: min-naħa l-oħra hekk kif il-konnettività naqset u eventwalment waqfet kompletament, ġara bil-maqlub.

Iktar kmieni din il-ġimgħa bdew jaslu l-ewwel turisti fil-port u l-ajruport tagħna. Bil-mod qed terġa’ tiġi stabilita l-konnettività li twassal biex it-turiżmu jibda jirpilja bil-mod. Il-Ministru tat-Turiżmu Julia Farrugia-Portelli f’dawn il-ġranet ħabbret il-mira tal-Gvern: 700,000 turist sal-aħħar tas-sena. Iktar kmieni t-tmexxija tal-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta kienet emfasizzat li jeħtieġ madwar sentejn biex il-wasla tal-passiġġiera tirkupra u naslu fejn konna qabel ma faqqgħet il-pandemija.

Jista’ t-turiżmu qatt jilħaq il-livelli ta’ qabel il-pandemija?

Jeżistu stimi diversi dwar il-kontribut tat-turiżmu lejn l-ekonomija. Stima minnhom tipponta lejn kontribut dirett ta’ 5 fil-mija tal-ekonomija. Imma, bħala riżultat tal-impatt fuq setturi oħra dan is-sehem jitla għal madwar 12 fil-mija. Barijiet, restoranti, ħwienet li jbiegħu bl-imnut, attivitajiet pubbliċi, l-industrija tad-divertiment u t-trasport (in partikolari l-kiri tal-karozzi) huma dipendenti fuq it-turiżmu. Setturi partikolari bħat-tagħlim tal-Ingliż u ċ-ċentri tal-għaddasa huma meqjusa bħala parti integrali mill-ekonomija turistika.

Intqal ħafna dwar l-impatt tal-pandemija fuq il-lukandi. Imma anke dawk li jipprovdu sodod turistiċi barra mil-lukandi ġarrew fuq spallejhom impatt sostanzjali avolja ftit li xejn issemmew fid-dibattitu konness mal-impatti tal-pandemija. Dan huwa settur li jinvolvi negozjanti żgħar u dawk li nirreferu għalihom bħala micro-businesses li kull wieħed minnhom jimpjega inqas minn għaxar persuni.

UNCTAD, l-Aġenzija tal-Ġnus Magħquda dwar il-Kummerċ u l-Iżvilupp, iktar kmieni din il-ġimgħa ħabbret li l-iġġammjar tat-turiżmu minħabba l-pandemija ser jiswa’ lill-industrija globali tat-turiżmu madwar $1.2 triljun . Din l-istima tista’ tirdoppja skond kif tiżviluppa t-tieni mewġa tal-pandemija.

Il-Ġamajka tista’ titlef madwar 11 fil-mija tal-Prodott Gross Domestiku, t-Tajlandja 9 fil-mija, l-Italja 5 fil-mija. Fl-Unjoni Ewropeja l-agħar impatti huma mal-kosta Mediterranja fejn l-ekonomija hi dipendenti ħafna fuq it-turiżmu. Minbarra Malta hemm l-Italja, l-Kroazja, is-Slovenja, Cipru u l-Greċja li kollha ntlaqtu sew. It-Turkija u t-Tunesija, parteċipanti Mediterranji fl-industrija turistika ukoll iġġammjaw, wara li gawdew minn żidiet sostanzjali fin-numri ta’ turisti tul is-snin.

Jagħmel sens li l-Gvern, f’dan il-waqt, permezz tal-Awtorità Maltija tat-Turiżmu, qiegħed jiffoka fuq li jġib lill-industrija tat-turiżmu lura fuq saqajha. Dan imma, mhux biżżejjed. Jeħtieġ li nibdew naħsbu dwar il-futur tal-industrija u dan billi neżaminaw fid-dettall dak li l-industrja teħtieġ li tiffaċċja fit-tul.

Fi tmiem is-sena li għaddiet, l-2019, ilħaqna in-numru ta’ 2.8 miljun turista iżuruna. Il-punt hu jekk dawn in-numri humiex sostenibbli. Dan hu argument ta’ dejjem li ilu għaddej sa minnmeta n-numri kienu ferm iżgħar. Id-dibattitu kien, u għandu jibqa’ jkun dwar jekk għandniex niffukaw iktar fuq il-kwalità milli fuq il-kwantità.

Il-miġja fostna tal-linji tal-ajru low-cost bħala parti essenzjali mill-politika tat-turiżmu illum tpoġġi emfasi ikbar fuq in-numri. Din hi għażla politika li saret u li teħtieġ li tkun eżaminata u analizzata fil-fond. L-impatti ekonomiċi għandhom jitqiesu fl-istess ħin mal-impatti ambjentali. Irridu niftakru kontinwament li t-turiżmu jiġġenera bosta impatti ambjentali.

Wasal iż-żmien li nirrealizzaw li d-dibattitu meħtieġ dwar il-futur tat-turiżmu jeħtieġ li jsir fl-isfond tal-Patt l-Aħdar: The Green Deal.

L-emissjonijiet tal-ajruplani ser ikollhom ikunu indirizzati fil-futur qarib. Hu inevitabbli li jiddaħħlu taxxi dwar dawn l-emissjonijiet (carbon taxes) fi żmien mhux il-bogħod. Jekk mhux ser jittieħdu passi immedjati dwar dawn l-emissjonijiet ser ikun ħafna iktar diffiċli, biex ma ngħidx impossibli, biex ikunu ndirizzati l-konklużjonijiet tas-Summit Klimatiku ta’ Pariġi tal-2015. Summit li Malta ħarġet tiftaħar li kienet wieħed mill-ewwel pajjiżi li rratifikatu. F’dak il-mument (jekk nibqgħu ma nieħdux passi) mhux biss it-turiżmu jaqla’ daqqa kbira oħra imma tkun il-kwalità tal-ħajja tagħna lkoll li tieħu daqqa l-isfel.

Il-gżejjer Maltin, bħall-parti l-kbira tal-gżejjer imxerrda mal-ibħra, ikunu minn tal-ewwel biex jaqilgħu ġo fihom l-impatti tat-tibdil fil-klima. Il-kosta tkun effettwat bl-għoli tal-livell tal-baħar. Tajjeb li niftakru li l-infrastruttura tat-turiżmu qegħda kważi kollha mal-kosta! Iktar ma ninjoraw dan il-fatt bażiku ikbar tkun id-daqqa li naqilgħu.

S’issa naħseb li kulħadd irrealizza kemm l-industrija tat-turiżmu hi waħda fraġli. Kull xokk li l-industrija issofri jista’ jwassal għal tnaqqis kbir fl-impiegi f’din l-industrija. It-turiżmu għadu staġjonali wisq u dan minnu innifsu jwassal għal kundizzjonijiet tax-xogħol ta’ natura prekarja.

Jeħtieġ li nippjanaw iżjed billi nħarsu il-bogħod u fuq medda twila ta’ żmien: naħsbu u nippjanaw sewwa dwar l-impatti soċjali, ambjentali u ekonomiċi ta’ kull deċiżjoni. Dan wara kollox hu l-proċess li jwassal għal żvilupp sostenibbli. Hu l-unika mod kif nistgħu nassiguraw li l-impatti negattivi tal-industrija tat-turiżmu nistgħu nindirizzawhom illum qabel għada.

Ippubblikat fuq Illum : il-Ħadd 5 ta’ Lulju 2020

Post-Covid Tourism

Tourism is understandably one of the hardest hit sectors as a result of the Covid-19 pandemic. Over the years, tourism numbers increased substantially as a result of an increased connectivity: the reverse happened the moment that connectivity was restricted or became practically inexistent.

Earlier this week saw the first arrivals at our air and seaports. Slowly, connectivity is being restored. It is expected that tourism will now start a slow recovery. Tourism Minister Julia Farrugia-Portelli is on record with a 700,000-tourist target for year end. Malta International Airport CEO had earlier opined that it will take at least two years to recover to pre-pandemic level airport movements.

Will tourism ever recover to the pre-pandemic levels?

There are various estimates of the contribution of tourism to the economy. One such estimate points at a direct contribution of around 5 percent of our economy. However, as a result of its impacts on other sectors the overall contribution rises to around 12 percent. Bars, restaurants, retail trade, events, entertainment and transport (in particular car hire), are heavily dependent on tourism. Specific sectors such as the English language school sector as well as diving are important sectors in the tourism economy.

Much has been stated on the impact of the pandemic on the hotel industry. The providers of non-hotel beds, however, have also been heavily impacted by the pandemic, but they have not featured much in the post-Covid-19 debate. This is a sector which involves a number of small-scale investors and micro-businesses each employing less than ten employees.

UNCTAD, the UN Trade and Development Agency, earlier this week stated that the four-month standstill of the tourism industry due to the pandemic Covid-19 could cost the industry around $1.2 trillion. This estimated cost could more than double, depending on the severity and spread of a second wave of the pandemic.

Jamaica could lose as much as 11 percent of its GDP, Thailand 9 percent, Italy 5 percent. In the EU, the worst impacts are along the Mediterranean coast where the economy is heavily dependent on tourism. In addition to Malta, Italy, Croatia, Slovenia, Cyprus and Greece are also heavily impacted. Turkey and Tunisia, Mediterranean players in the tourism industry have also been almost at a standstill, after experiencing a substantial expansion of their tourism industry throughout the years.

It is understandable that government through the Malta Tourism Authority is currently focused on getting tourism back on its feet. This is however not enough. We must start discussing a long-term view of the tourism industry.

At the end of 2019 the 2.8 million mark of tourists visiting the Maltese islands had been attained. The point at issue is whether this is sustainable in the long-term. This has been a perennial issue in tourism politics since the days when the numbers were much lower. The debate was and should be whether we should focus more on quality than on quantity.

The advent of low-cost carriers as an essential part of the tourism equation places more emphasis on numbers than on quality. It is a choice which may need to be analysed and revisited. Economic impacts have to be viewed concurrently with environmental impacts. We must remember that tourism has a considerable environmental impact. It is about time that the tourism debate is carried out within the parameters of the Green Deal.

Aeroplane emissions will at some point in time in the near future have to be addressed. Carbon taxes will sooner or later come into play. Unless they are addressed immediately it will be more difficult, if not practically impossible, to address the Paris Climate Change conclusions to which Malta has adhered. At that point it will not be just the tourism industry but our whole lifestyle which will be in for the chop.

The Maltese archipelago, like all islands, will bear the brunt of climate change impacts. The coastline will be severely hit by a sea level rise. It may be pertinent to remember that the coast houses practically all of the tourism infrastructure. The longer we ignore this basic fact, the more severe will the impacts be.

By now all of us are aware that Tourism is a very volatile industry: any shock will result in mass redundancies. Tourism is currently way too seasonal, and consequently it only serves to create precarious working conditions.

It is the time to plan ahead: thinking carefully of the social, environmental and economic impacts of all decisions. This is what sustainable development is, after all, about. It is the only way to ensure that the negative impacts of the tourism industry are addressed by us sooner rather than later.

 

published in The Malta Independent on Sunday : 5 July 2020

It-turiżmu għarkuptejh

It-turiżmu hu ewlieni fost l-oqsma tas-setturi ekonomiċi milquta mill-pandemija Covid-19. Dan japplika iktar għat-turiżmu tal-massa li għadu s’issa settur importanti li fuqu hi dipendenti l-industrija turistika Maltija. Julia Farrugia-Portelli, Ministru għat-Turiżmu, (flimkien mal- Ministri għat-Turiżmu tal-Italja, Ċipru, Spanja, Franza, l-Portugall, il-Greċja, ir-Rumanija u l-Bulgarija) f’laqgħa virtwali iktar kmieni din il-ġimgħa fittxet kunsens biex jinħolqu kurituri siguri għat-turiżmu fit-triq lura lejn in-normalità u f’żona ħielsa mill-Covid-19.

Sfortunatament, tal-inqas fl-immedjat, irridu ngħixu mal-virus Covid-19 u l-limitazzjonijiet li ħoloq fuq il-ħajja normali tagħna. It-triq lura lejn in-normalità hi waħda twila. Ir-restrizzjonijiet straordinarji fuq ħajjitna li huma fis-seħħ presentment ma jistgħux jibqgħu għaddejjin b’mod indefinit u dan minkejja li illum huma meħtieġa.

Ir-restrizzjonijiet kważi totali imposti fil-gżejjer Maltin tul il-ġimgħat li għaddew kienu effettivi biex ikunu indirizzati il-biżgħat dwar is-saħħa. Bħala riżultat ta’ dawn ir-restrizzjonijiet, f’Malta, l-mixja tal-virus kienet imrażżna, kif jixhdu l-aħbarijiet ta’ kuljum imxandra mis-Supretendent dwar is-Saħħa Pubblika.

It-turiżmu qiegħed għarkuptejh. Prattikament waqaf, kullimkien madwar id-dinja, anke jekk temporanjament.

Fl-Unjoni Ewropea mit-turiżmu jiddependu qrib is-27 miljun impieg li jiġġeneraw madwar għaxra fil-mija tal-prodott gross nazzjonali. F’Malta u fil-pajjiżi ġirien fin-nofsinnhar tal-Ewropa, aħna dipendenti iktar mit-turiżmu mill-medja Ewopeja. Ix-xibka tad-dipendenza tal-ekonomija tagħna fuq it-turiżmu hi ferm ikbar minn hekk. It-tbatija kkawżat illum hi għaldaqstant ikbar u r-ritorn għal xi forma ta’ normalità inevitabilment tieħu iktar fit-tul.

Meta ser nirritornaw lura għan-normal? Ċertament li mhux fl-immedjat. Hu ferm dubjuż jekk din ix-xewqa għar-ritorn lejn in-normal magħruf tistax tintlaħaq, anke jekk inħarsu ftit fit-tul. Li hu żgur hu li ma hu ser jinbidel xejn mil-lum għal għada.

Iktar kmieni din il-ġimgħa l-Ministri tat-Turiżmu tal-Unjoni Ewropea iddiskutew inizjattivi biex jinkuraġixxu t-turiżmu intern fl-unjoni nnifisha u dan permezz tal-ħolqien ta’ speċi ta’ passaporti tas-saħħa bejn żoni ħielsa mill-Covid-19. Sakemm tibqa’ fis-seħħ il-miżura dwar iż-żamma ta’ distanza soċjali, l-proposta mhiex waħda realistika, ta’ l-inqas għall-futur immedjat u probabbilment għal bosta xhur wara.

Sfortunatament l-ivvjaġġar b’mod ġenerali, u b’mod partikolari t-turiżmu, għandu l-potenzjal li jservi għat-tixrid tal-pandemija bl-istess mod kif fil-passat kien il-kummerċ li serva biex xtered mard ieħor f’kull rokna tad-dinja. Fid-dawl ta’ dan, hu probabbli li t-turiżmu tkun fost l-aħħar mill-attivitajiet ekonomiċi li jibdew t-triq lura għan-normal, u dan wara li l-Covid-19 tkun taħt kontroll effettiv fl-Ewropa b’mod ġenerali.

Kulħadd jifhem u japprezza l-ħeġġa tal-Ministeru tat-Turiżmu biex jonqsu r-restrizzjonijiet fuq l-ivvjaġġar u allura fuq dawk is-setturi li minnhom hi dipendenti l-industrija tat-turiżmu. Sfortunatament, iżda, fil-futur immedjat dan mhux realistiku li jintlaħaq. Hemm dubji kbar anke dwar x’jista’ jseħħ fuq tul ta’ żmien.

L-ekonomija tal-parti l-kbira tan-nofsinnhar tal-Ewropa, u in partikolari dik tal-pajjiżi Mediterranji, hi dipendenti fuq it-turiżmu u dan billi tipprovdi vaganzi bi prezzijiet raġjonevoli tul is-sena kollha għal dawk ġejjin mit-tramuntana u ċ-ċentru tal-Ewropa f’kuntest ta’ suq Ewropew wieħed. Il-miġja tal-vjaġġi b’irħis mifruxa mal-Ewropa kollha komplew kabbru l-firxa ta’ din ix-xibka ta’ dipendenza.

F’dan il-kuntest huwa ċar li ftit jista’ jsir ippjanar bil-quddiem. Hemm ħaġa waħda li hi ċara: il-futur huwa nċert u t-turiżmu għad ma nafux x’sura ser jieħu fix-xhur u fis-snin li ġejjin. It-tbatija mhux ser tintemm hekk kif nieqfu nistennew. Għax it-turiżmu qiegħed għarkuptejh.

Ippubblikat fuq Illum: il-Ħadd 3 ta’ Mejju 2020

Tourism is on its knees

Tourism has been among the hardest hit sectors of the economy as a result of the Covid-19 crisis. This applies more so to mass tourism which still constitutes an important sector on which Malta’s tourism industry is dependent. Julia Farrugia-Portelli, Minister for Tourism, (together with Tourism Ministers from Italy, Cyprus, Spain, France, Portugal, Greece, Romania and Bulgaria) in an online meeting earlier this week advocated the creation of safe corridors, desperately seeking to create a return to normal in a Covid-19 free zone.

Unfortunately, at least in the short term, we have to live with a virus that has overturned ordinary life. The path back to normalcy will take a very long time even though it is clear that the extraordinary restrictions currently enforced cannot go on indefinitely, notwithstanding that today they are clearly a necessity.

The partial lockdown in operation in the Maltese islands for the past weeks has been effective in addressing public health concerns. As a result, in Malta, the spread of the virus has been contained and adequately managed as is evidenced by the daily briefings of the Superintendent of Public Health.

Tourism is however on its knees. It has been practically wiped out, temporarily, everywhere across the globe.

Within the European Union tourism accounts for close to 27 million jobs and around 10 per cent of GDP. In Malta, as well as in other neighbouring Southern European countries, tourism makes a larger contribution to the GDP. The web of dependence of the economy on tourism is larger. The pain is consequently larger and the expected time for recovery will be much longer.

Will we return to normal? Certainly not in the short term. It is even doubtful whether such a return to the “known normal” is achievable in the long term. Definitely any recovery will not occur overnight.

Earlier this week EU Tourism Ministers discussed whether initiatives should be taken to encourage internal tourism within the EU itself through some sort of health passports between areas within the EU which are Covid-19 free. As long as keeping a social distance rule remains in force this is not a realistic option, at least for the foreseeable future, certainly not for a number of months.

Unfortunately, travel in general and tourism in particular has the potential of being the perfect vehicle for the spreading of the pandemic just as trade, in the past, served to spread other pandemics across the globe. Keeping this in mind, most probably tourism would be the last economic activity to be reactivated once Covid-19 is sufficiently under control, at least on the European mainland.

It is understandable that the Ministry for Tourism seeks an early scaling down of the restrictions on travel and consequently on the sectors servicing the tourism industry. It has however to be underlined that this is not realistic to achieve in the short term. It is also dubious as to what lies in store in the long term.

The economy of the greater extent of Southern Europe, and in particular that of Mediterranean countries, is reliant on tourism primarily through providing reasonably priced holidays, not just during the summer months, for citizens of Northern and Central Europe within an EU single market. Low-cost flights throughout the European area further adds to this web of dependence.

Even though in this context it is difficult to plan ahead, one thing is certain: the future is as yet undefined and tourism will never be the same. Recovery will be as painful as the waiting time. Tourism is definitely on its knees.

Published in The Malta Independent on Sunday : 3 May 2020

Is-siġar taż-żebbuġ taħt theddida

Studju ippubblikat dan l-aħħar jitkellem dwar marda li tattakka s-siġar taż-żebbuġ (Xylella fastidiosa). Ftit li xejn, safejn naf jien, smajna lill-awtoritajiet ta’ l-agrikultura f’Malta jitkellmu dwarha, inkluż dwar x’passi qed jieħdu jew fi ħsiebhom jieħdu.

L-istudju ġie rilaxxjat nhar it-Tnejn 13 t’April 2020 u jindika li l-marda jista’ jkollha impatt serju ħafna fuq in-nofsinnhar kollu tal-Ewropa fejn is-siġar taż-żebbuġ huma prevalenti. Il-marda mhix ġdida. Ilha magħna is-snin, sa mill-2013, u diġa għamlet ħafna ħsara.

Hu stmat li l-impatt fuq Spanja jista’ jlaħħaq mas-€16.9 biljun, fuq l-Italja €5.2 biljun u fuq il-Greċja €2 biljun. L-istudju sar minn xjenzjati mill-Università Olandiża ta’ Wageningen.

Il-ħsara ma issirx f’daqqa iżda fuq numru ta’ snin skond kemm u kif tinfirex il-marda. Huwa għalhekk importanti li jittieħdu passi immedjati jekk irridu nħarsu l-investiment f’dan il-qasam agrikolu li anke f’Malta jitla’ għal ammont sostanzjali.

L-interess fis-siġar taż-żebbuġ u fil-produzzjoni ta’ żejt taż-żebbuġa żdied ħafna tul is-snin. F’Malta, bħall-bqija taż-żewġ naħat tal-kosta tal-Mediterran s’issa hawn klima li tiffaċilta dan l-interess. Mhux biss illum. Hi ħidma li kienet teżisti minn snin ilu, ukoll, kif jixhdu id-diversi fdalijiet arkejoloġiċi li nstabu tul is-snin.

X’inhu jagħmel il-Gvern? B’mod partikolari x’inhu jsir fejn tidħol l-importazzjoni ta’ siġar taż-żebbuġ mill-pajjiżi milquta mill-marda?

Ġejt infurmat li din il-marda (xylella fastidiosa) ma tattakkax biss lis-siġar taż-żebbuġ imma tattakka madwar 123 speċi ta’ siġar oħra inkluż frott irqieq, ċitru u dwieli fost oħrajn.

L-impatt fuqna jekk nimpurtaw din il-marda għaldaqstant ikun wieħed enormi.

Is-segwenti hu estratt mill-istudju:

Abstract: Xylella fastidiosa is the causal agent of plant diseases that cause massive economic damage. In 2013, a strain of the bacterium was, for the first time, detected in the European territory (Italy), causing the Olive Quick Decline Syndrome. We simulate future spread of the disease based on climatic-suitability modeling and radial expansion of the invaded territory. An economic model is developed to compute impact based on discounted foregone profits and losses in investment. The model projects impact for Italy, Greece, and Spain, as these countries account for around 95% of the European olive oil production. Climatic suitability modeling indicates that, depending on the suitability threshold, 95.5 to 98.9%, 99.2 to 99.8%, and 84.6 to 99.1% of the national areas of production fall into suitable territory in Italy, Greece, and Spain, respectively. For Italy, across the considered rates of radial range expansion the potential economic impact over 50 y ranges from 1.9 billion to 5.2 billion Euros for the economic worst-case scenario, in which production ceases after orchards die off. If replanting with resistant varieties is feasible, the impact ranges from 0.6 billion to 1.6 billion Euros. Depending on whether replanting is feasible, between 0.5 billion and 1.3 billion Euros can be saved over the course of 50 y if disease spread is reduced from 5.18 to 1.1 km per year. The analysis stresses the necessity to strengthen the ongoing research on cultivar resistance traits and application of phytosanitary measures, including vector control and inoculum suppression, by removing host plants.

Il-ħatra ta’ Joseph Cuschieri bħala ambaxxatur għall-Greċja

Joseph Cuschieri

It-Times online tal-bieraħ ħabbret li hu imminenti li l-Gvern iħabbar il-ħatra tas-Sur Joseph Cuschieri bħala ambaxxatur ta’ Malta għall-Greċja.

Kull Gvern jagħmel ħatriet bħal dawn. Uħud minn dawn il-ħatriet ikunu ta’ benefiċċju għall-pajjiż. L-oħrajn ikunu ta’ benefiċċju biss għall-partit fil-Gvern.

Wasal iż-żmien li l-ambaxxaturi li jkunu ser jinħatru ikunu mgħarbla fil-pubbliku mill-Kumitat għall-Affarijiet Barranin tal-Parlament Malti. Bl-istess mod li jimxi s-Senat Amerikan qabel ma jiddeċiedi jekk jikkonfermax jew le l-ħatriet ta’ ambaxxaturi mill-President tal-Istati Uniti tal-Amerika.

 

Ngħinu lill-Griegi jiksbu d-dinjità ta’ pajjiżhom lura

Malta-Greece

Il-vot LE tal-Griegi l-bieraħ qabel kollox hu vot ta’pajjiż favur id-dinjità tiegħu. Huwa vot ta’ poplu li qed jara lill-pajjiżu jikkollassa biċċa biċċa. Huwa vot favur il-pensjonijiet li qed jisparixxu. Huwa vot favur l-isptarijiet u l-mediċini, vot favur li fl-aħħar tax-xahar il-gvern Grieg ikun jista’ jħallas il-pagi tiegħu. Huwa vot kontra l-awsterità.

Dan kollu jfisser li hemm bżonn jingħata iktar piz lill-fatt li s-solidarjetà ma kienitx preżenti biżżejjed fit-taħditiet bejn il-Gvern Grieg u t-troika [il-fond Monetarju Internazzjonali, il-Bank Ċentrali Ewropew u l-Kummissjoni Ewropeja]. Il-Greċja waslet fejn hi għax kulħadd għalaq għajnejħ għal snin twal għall-korruzzjoni w it-tberbiq u fl-aħħar wasal iż-żmien tal-kontijiet. Żmien li jasal fuq kulħadd.

Imma sfortunatament il-piz tal-awsterità ma ntrefax minn min berbaq jew minn min ħa sehem fil-korruzzjoni. Dawk kollha, bħal dejjem issa sparixxew.

It-triq il-quddiem hi waħda li twieżen lill-fqir u li tirfed l-istat biex jibqa’ jiffunzjona u jkun jista’ jibqa’ jservi lill-batut u lil min jiddependi mis-solidarjetà soċjali ankè biex sempliċement jeżisti.

Fid-dawl ta’ dan kollu d-deċiżjonijiet m’humiex faċli. L-ovvju hu li d-djun tal-Greċja mhux ser jitħallsu, la fil-futur qarib u probabbilment l-anqas iktar fil-bogħod. L-obbligu tal-Unjoni Ewropeja għaldaqstant (inkluż l-obbligu tal-Gvern Malti) hu li l-Gvern Grieg ikun mgħejjun jibni l-pajjiż mill-ġdid. It-triq m’hiex faċli għax il-prijorità m’għandhomx ikunu l-flus imma n-nies.

Nittamaw li fil-ġranet li ġejjin tinstab soluzzjoni, mibnija fuq is-solidarjetà, mhux fuq l-awsterità.

Ir-retorika ………… l-unika ħaġa ċerta

Joseph Muscat Martin Schulz

 

Der Spiegel International irrapporta illi l-Kunsill Ewropew li ltaqa’ fi Brussels fi tmiem il-ġimgħa ittratta l-immigrazzjoni b’mod retoriku. Għal Der Spiegel ma tirriżulta l-ebda deċiżjoni ta’ sustanza dwar l-immigrazzjoni. Paroli biss.

Fil-fatt il-Kunsill Ewropew ippospona deċiżjoni dwar l-immigrazzjoni għal Diċembru li ġej.  Il-Prim Ministru Joseph Muscat ġustament  ikkummenta li għalkemm il-kliem li intqal u inkiteb kien promettenti, s’issa għadu biss kliem.  Il-Partit Laburista min-naħa l-oħra  jidher li hu sodisfatt filwaqt li l-PN ikkummenta li Joseph Muscat ġie lura Malta b’idu f’idu.

Alternattiva Demokratika jidhrilha illi hu tal-mistħija li l-Kunsill Ewropew jibqa’ jipposponi deċiżjoni dwar x’passi għandhom jittieħdu fuq livell ta’ Unjoni Ewropeja dwar l-immigrazzjoni fil-Mediterran. Dan jfisser li l-Kunsill Ewropew fis-siegħa tal-prova ma kienx kapaċi jqiegħed fil-prattika l-valuri Ewropej ta’ rispett lejn il-ħajja u id-dinjita tal-bniedem. L-Unjoni Ewropeja issa ilha s-snin tipposponi li tieħu deċiżjoni dwar solidarjeta’ prattika u effettiva.

Malta għandha pubblikament tappoġġa l-posizzjoni mittieħda mill-Partit tal-Ħodor Ewropej (European Green Party) dwar solidarjetá effettiva (responsibility sharing), riforma tal-Konvenzjoni Dublin II kif ukoll il-ħolqien ta’ metodi legali għall-migrazzjoni fl-Unjoni Ewropeja. Posizzjoni li diġa ħa ukoll Martin Schultz il-President Soċjal Demokratiku tal-Parlament Ewropew.

Minflok dan kollu l-Kunsill Ewropew ser jiddiskuti l-immigrazzjoni f’Diċembru li ġej meta l-Kummissjoni Ewropeja ser tresssaq ir-rapport ta’ ħidma tat-Task Force dwar il-Mediterran li twaqqfet diġa u dan “bil-ħsieb li jittieħdu deċiżjonijiet operazzjonali”.  Dwar x’inkunu dawn id-deċiżjonijiet u jekk fil-fatt jittieħdux għadu kmieni ħafna. Iktar u iktar meta niftakru li numru ta’ pajjiżi membri tal-Unjoni Ewropeja (x’aktarx madwar tlettax) ma jaqblux li għandhom ikollhom xi sehem biex jerfgħu l-piż tal-immigrazzjoni fil-Mediterran. Ma dan ma irridux ninsew li biex tittieħed deċiżjoni  irid ikun hemm qbil unanimu. Jiġifieri minkejja d-dikjarazzjoni ta’ Joseph Muscat li rnexxielu jikseb l-appoġġ tal-Prim Ministri Soċjalisti kollha fil-Kunsill Ewropew għad m’hemm xejn ċar dwar kif ser jiżviluppaw l-affarijiet.

L-unika ħaġa ċerta s’issa hi r-retorika.

Minkejja dan kollu, f’din is-siegħa ta’ prova, Alternattiva Demokratika tappoġġa l-insistenza tal-Gvern Malti dwar il-ħtieġa li l-Unjoni Ewropeja taġixxi immedjatament dwar l-immigrazzjoni, insistenza li jidher li hi appoġġata minn 15-il Gvern fl-Unjoni Ewropeja, fuq quddiem dawk tal-Greċja u l-Italja. L-immigrazzjoni fuq il-fruntiera Mediterranea tal-Unjoni Ewropeja hi materja li tikkonċerna l-Unjoni kollha u hi ta’ serjeta’ u gravita daqs kull materja Ewropeja oħra.

Alternattiva Demokratika filwaqt li tifhem li hu neċessarju li l-Gvern Malti jgħaddi kummenti iebsa fil-konfront tal-istituzzjonijiet Ewropej tittama, iżda,  li dan il-kliem iebes ma jkunx ta’ ostaklu biex id-deċiżjonijiet li jiġu mittieħda ikunu tali li jirrispettaw id-dinjita’ umana tal-immigranti f’kull ħin.

Ippubblikat f’ iNews : It-Tnejn 28 t’Ottubru 2013