Ma’ Reno Bugeja: lil hinn mill-bebbux

Reno ġurnalista b’esperjenza li għandi kull rispett lejh. Ikun ippreparat sewwa biex ikun jista’ jindirizza l-argument quddiemu.

L-intervista kienet iffukata fuq l-ADPD u l-futur tiegħu. X’inhi r-raġuni għall-fatt li minkejja dawn is-snin kollha għadna partit żgħir?

Tul l-intervista Reno, b’sengħa, kontinwament ipprovokani biex joħroġ l-argumenti u l-ispjegazzjonijiet tiegħi.

Il-ħin ma taraħx għaddej għax l-argumenti jintiżġu flimkien b’ħeffa kbira b’mod li sat-tmiem jidher quddiemek mużajk ta’ argumenti li jagħti stampa ċara.

Id-diffikultajiet li niffaċċjaw huma essenzjalment tnejn.

L-ewwel hemm sistema elettorali li tul is-snin fittxet dejjem li tikkonsolida l-ħakma ta’ żewġ partiti fuq il-pajjiż u l-istituzzjonijiet tiegħu.

It-tieni hemm il-frammentazzjoni. Dawk li jaħsbuha bħalna huma mifruxa. Tul is-snin dejjem kien hemm diffikulta biex ninġabru flimkien. L-għaqda bejn l-Alternattiva Demokratika u l-Partit Demokratiku f’dan is-sens kien pass kbir il-quddiem. Ovvjament hemm ħafna iktar xi jsir biex l-ilħna progressivi jinġabru flimkien.

L-intervista serviet biex nispjega ukoll il-kuntrast politiku tagħna ma dak tal-partiti l-oħra.

Tkellimt ftit dwar l-ambjent. Emfasizzajt li l-ambjent għalina jmur lil hinn mill-apprezzament tal-bebbux, id-dud u l-fjuri. L-apprezzament u l-ħarsien tal-ekoloġija huwa importanti ħafna f’ħidmietna. Imma l-ħarsien tal-ambjent ifisser ukoll il-ħarsien u t-titjib fil-kwalità tal-ħajja, tagħna u tal-ġenerazzjonijiet ta’ warajna.

Tkellimna fit-tul, madwar 40 minuta.

Issibu l-ħsibijiet dwar kif il-pajjiż qed isir dipendenti fuq l-evażjoni tat-taxxa. Nafferma għal darba oħra li l-iskema tal-bejgħ taċ-ċittadinanza mhiex aċċettabbli għalina. Hi prostituzzjoni tal-pajjiż.

Hemm ukoll kummenti dwar l-abort u kif dan fil-prattika diġa qed isir fl-isptar Mater Dei.

Il-ħidma politika tagħna tkompli. Pass pass nimxu l-quddiem.

Il-każ numru 22: il-konsulent Konrad Mizzi

Nhar it-Tnejn 12 t’Ottubru fis-2.30pm ser jiltaqa’ il-Kumitat Permanenti dwar l-Istandards fil-Ħajja Pubblika. Fuq l-aġenda għandu item wieħed:

Rapport dwar Investigazzjoni mill Kummissarju għall Istandards (Każ K/022).

Daqshekk biss tgħid l-aġenda.

Il-każ K/022 tressaq minni għall-attenzjoni tal-Kummissarju għall-Istandards. Fil-fatt nhar it-28 ta’ Jannar 2020 kont ktibt lil Dr George Hyzler u wara li rreferejtu ghall-kuntratt ta’ konsulenza li l-Awtorita tat-Turizmu tat lil Onorevoli Konrad Mizzi wara li spicca minn Ministru, li dakinhar stess il-Ministru Julia Farrugia ħabbret li gie annullat, talbtu biex  jinvestiga l-ghoti ta’ dan il-kuntratt u dan bl-iskop li tkun ezaminata l-imgieba ta’ Joseph Muscat (Prim Ministru), Konrad Mizzi (ex-Ministru u Membru Parlamentari), Gavin Gulia (Chairman tal-Awtorita tat-Turizmu) u Johann Buttigieg (Chief Executive Officer tal-Awtorita tat-Turizmu).

Nhar it-Tnejn jiena ġejt infurmat mill-uffiċċju tal-Kummissarju dwar l-Istandards fil-Ħajja Pubblika li l-investigazzjoni li jiena, għan-nom ta’ Alternattiva Demokratika, kont tlabt f’Jannar li għadda kienet konkluża u li r-rapport finali kien ġie sottomess lill-kumitat permanenti tal-Parlament dwar l-Istandards fil-Ħajja Pubblika.

Fuq talba tiegħi jiena ltqajt ma’ Dr George Hyzler Kummissarju dwar l-Istandards fil-Ħajja Pubblika fejn tlabtu kopja tar-Rapport. Dr Hyzler infurmani li ma setax jagħtini kopja għax huwa l-Ispeaker biss li jista’ jagħmel dan skond il-liġi.

Jiena naf, anke minn informazzjoni fuq is-sit elettroniku tal-Kummissarju dwar l-Istandards fil-Ħajja Pubblika stess li rapport dwar investigazzjoni fejn jirriżulta nuqqas ta’ xi ħadd li jkun ġie investigat qatt ma jkun rilaxxjat mill-kummissarju. Għalhekk, fil-fehma tiegħi jidher li l-Kummissarju sab li hemm nuqqas gravi u miexi strettament ma’ dak li tgħid il-liġi, bħal meta ikkonkluda li Joseph Muscat kien naqas meta aċċetta l-inbid Petrus.

Hu fl-interess tat-transparenza li l-Ispeaker għandu jippubblika dan ir-rapport immedjatament.

Il-bieraħ kellimt lill-Ispeaker Anglu Farrugia u tlabtu kopja tar-rapport. Huwa assigurani li hekk kif ikollu l-awtorizzazzjoni tal-Kumitat tal-Kamra jippubblika r-rapport.

Nistenna li nhar il-Tnejn il-Kumitat Parlamentari jaqbel bla diffikulta li r-rapport kollu jara d-dawl tax-xemx.

Is-sovranità tagħna mhiex għall-bejgħ

Hawn sinjali u indikazzjonijiet konfliġġenti dwar x’inhu għaddej bejn Malta u l-Istati Uniti tal-Amerika fuq negozjati dwar kundizzjonijiet li jirregolaw il-presenza ta’ militari Amerikani fuq teritorju Malti. Dak li hu magħruf bħala  Status of Forces Agreement (SOFA). Il-presenza f’Malta tas-Segretarju tad-Difiża Amerikan  Mark Esper iktar kmieni din il-ġimgħa jindika mhux biss li t-taħdidiet huma għaddejjin, imma fuq kollox li huma fi stadju kritiku. Uffiċjalment ħadd ma jaf iktar minn hekk, ħlief dawk li għandhom idejhom fil-borma!

Billi hemm skiet kważi perfett – silenzju stampa – dwar il-materja, hu naturali li bħalissa għaddejja ħafna spekulazzjoni dwar dak li għaddej.

L-Istati Uniti ilha s-snin turi xewqa għal ftehim SOFA mal-Gvern Malti, imma kull Gvern repetutament qagħad lura. L-indikazzjonijiet illum huma  il-possibiltà ta’ insistenza Amerikana għal rabta  bejn ftehim u l-proċess tal- Moneyval dwar l-osservanza ta’ standards internazzjonali li jirregolaw il-ħasil tal-flus.

Kemm ir-rappreżentanti tal-Gvern Malti kif ukoll dawk tal-Gvern Amerikan jiċħdu li hemm din ir-rabta. Imma fin-nuqqas ta’ informazzjoni iktar konkreta nistgħu nkunu nafu biss matul il-ġimgħat u x-xhur li ġejjin. Jekk il-Gvernijiet humiex ser iħokku dahar xulxin ikun magħruf diplomatikament, kif jiġri ħafna drabi bejn l-istati  fil-maniġġi internazzjinali globali, kontinwament.

Fil-politika internazzjonali m’hemmx ħbieb, hemm biss interessi. Ir-relazzjonijiet diplomatiċi kontinwament ifittxu l-aħjar mod kif jaġevolaw dawn l-interessi. L-Istati Uniti tal-Amerika qed tfittex u tħares l-interessi tagħha meta tipprova issib mod kif tasal għal ftehim SOFA li jirregola l-presenza ta’ militari Amerikani fuq teritorju Malti. Din hi l-politika internazzjonali.  

Hu magħruf li Malta tablet l-assistenza tal-Istati Uniti biex tegħleb il-pressjoni internazzjonali dwar il-proċess tal-Moneyval li jirregola jekk il-pajjiż huwiex qiegħed miexi sewwa dwar il-ħasil tal-flus fuq territorju Malti.

Id-diċeriji jindikaw li l-Istati Uniti lesta tgħin, imma għal din l-għajnuna hemm prezz: il-ftehim li ilhom jixtiequ. Din hi opportunità li mhux la kemm terġa’ titfaċċa. Kif nafu: ħadd ma jagħmel xejn għal xejn.

Ftehim SOFA jistabilixxi l-qafas li fih il-militar Amerikan jopera f’pajjiżi barranin. Ftehim ta’ din ix-xorta jistabilixxi jekk u kif il-liġijiet ta’ Malta japplikawx għall-militar Amerikan u għall-ħidma tagħhom, inkluż kull apparat (inkluż il-flotta navali) li jistgħu jġibu magħhom. Ftehim ta’ din ix-xorta meta jkun negozjat – jista’ jwassal għal konċessjonijiet u eċċezzjonijiet b’mod li mhux il-liġi Maltija kollha tkun tapplika għall-mistednin tal-Gvern ta’ Robert Abela.

Dan kollu jwassal għal mistoqsija bażika: il-Gvern Malti qed jikkunsidra proposta tal-Istati Uniti li jkun hawn il-militar Amerikan jopera minn teritorju Malti?  Ma għandi l-ebda dubju li ftit huma l-Maltin li jaqblu ma proposta bħal din, jekk teżisti. 

Tul is-snin fil-pajjiż żviluppa kunsens nazzjonali li m’hawnx post għall-militar ta’ pajjiżi barranin fuq artna.  

Nistgħu allura naslu għall-konklużjoni li l-Gvern Malti qed ikun rikattat: Ftehim SOFA jekk trid l-għajnuna dwar il-proċess Moneyval? Sfortunatament ma tantx nistgħu naslu għal konklużjoni differenti.

Iktar kmieni din il-ġimgħa, Alternattiva Demokratika u l-Partit Demokratiku (li fi żmien qasir ser jingħaqdu f’partit wieħed) għamlu sejħa biex l-abbozz ta’ ftehim mal-Amerikani jkun ippubblikat immedjatament. Dan hu meħtieġ biex ikun jista’ jsir skrutinju pubbliku: dan hu obbligu demokratiku bażiku.

Nazzarda ngħid li l-idea innifisha tal-ftehim hi oggezzjonabbli fil-prinċipju u dan billi tmur kontra l-prinċipji bażiċi fil-Kostituzzjoni Maltija:  mhux aċċettabbli li jkollna l-miltar ta’ pajjiż ieħor f’artna. Anke d-dettalji tal-ftehim huma inkwetanti: dawn jistgħu jinkludu l-presenza ta’ elementi tas-Sitt Flotta Amerikana bl-elementi nuklejari tagħha, li jkun opposti bil-qawwa mis-soċjetà ċivili.

Jekk Malta, kif inhu xieraq, tirrifjuta ftehim mal-Amerikani, jibqa’ l-pendenza tal-Moneyval  li tista’ twassal għal miżuri li jkollhom impatt negattiv fuq is-settur finanzjarju f’Malta. Robert Abela xorta jibqgħalu l-obbligu li jħoll l-egħeqiedi li rabtu bihom il-predeċessur tiegħu u ta’ madwaru u dan mingħajr għajnuna Amerikana.  

L-għajnuna Amerikana għandha prezz għoli li Malta m’għandhiex tħallas. Is-sovranità tagħna mhiex għall-bejgħ.

Ippubblikat fuq Illum : il-Ħadd 4 t’Ottubru 2020

Our sovereignty is not for sale

Conflicting signals are flying around as to whether, if at all, there is any sign yet of Malta and the US being close to concluding an agreement on a Status of Forces Agreement (SOFA).

The presence in Malta of US Defence Secretary Mark Esper is indicative that discussions are ongoing and moreover that they are at a very critical stage. Officially no one knows much more than that, except, that is, for those having a finger in the pie!

As a result of a news blackout on the matter, it is natural that a lot of ongoing speculation as to what is actually being discussed is developing.

A SOFA agreement with Malta has been on the US wish-list for ages: requests being repeatedly declined by successive Maltese governments. Indications point towards a linkage between the US insistence for a SOFA agreement and the developing Moneyval test on complying with money laundering standards. Both the US and the Maltese government representatives flatly deny such a linkage. In the absence of detailed information from both sides, whether such a linkage exists or not will only be clear as matters develop over the coming weeks and months. The possibility of a quid pro quo would only be evident on a diplomatic level, as happens continuously in the games states play globally.

In international politics, states do not have friends, they only have interests: diplomacy seeks to achieve and service these interests. In pursuing a SOFA agreement, the US is seeking its interests. This is the nature of international politics.

It is known that Malta has requested US assistance in the forthcoming Moneyval test. The rumour mill is of the opinion that such assistance will be forthcoming at a price: a SOFA agreement with Malta which has been yearned for by the US for a long time. It seems that this is an opportunity which is not to be missed by the US.

A SOFA is an agreement that generally establishes the framework under which U.S. military personnel operate in a foreign country and spells out how domestic laws of the foreign jurisdiction apply toward U.S. personnel in that country. Exceptions and concessions are normally sought and negotiated.

This begs a basic question: is the Maltese government considering a US proposal to have US military personnel operating on Maltese territory or in Maltese territorial waters? I would not hesitate to state that few Maltese would agree with such a proposal. It is reasonable to state that over the years a consensus has developed on these islands that there is no room for foreign troops on Maltese soil or in Maltese waters.

Should we then conclude that the Maltese government is being blackmailed: a SOFA in return for Moneyval support? Unfortunately, it is difficult to arrive at an alternative conclusion.

Earlier this week Alternattiva Demokratika and the Democratic Party (which will be shortly merging into one party) called for the draft of any Status of Forces Agreement (SOFA) with the USA to be made public immediately. This is necessary for public scrutiny. It is a basic democratic duty.

I would dare say that the very idea of a SOFA agreement is objectionable in principle as it goes flatly against the principles enshrined in Malta’s Constitution: no foreign troops on Maltese soil (or in Maltese waters). The possible details of a SOFA agreement are just as worrying: these could include the presence of elements of a nuclear powered Sixth Fleet which will be opposed tooth and nail by civil society.

Rejecting a SOFA agreement would potentially leave the Moneyval grey-listing possibilities unresolved. But then Robert Abela must seek to disentangle Malta from the suffocating problems created by his predecessor and his kitchen Cabinet without seeking US help!

US help comes at a hefty price which Malta should not pay. Our sovereignty is not for sale.

published in The Malta Independent on Sunday : 4 October 2020

Drittijiet Ambjentali bir-riforma kostituzzjonali

Il-Konvenzjoni Kostituzzjonali, meta tiġi, tkun opportunità unika biex ikunu ntrodotti drittijiet ambjentali fil-Kostituzzjoni. Dan jista’ u għandu jseħħ billi dawn id-drittijiet jinkitbu b’mod ċar u li ma jħallux lok għal miżinterpretazzjoni f’riforma li ilna nistennew żmien kbir.

Id-drittijiet ambjentali, għandhom ikunu ċari daqs id-drittijiet dwar il-propjetà. Għax il-Kostituzzjoni, b’mod pervers, filwaqt li tipproteġi drittijiet dwar il-propjetà, illum ma toffri l-ebda protezzjoni għal drittijiet ambjentali bħad-dritt għal arja nadifa inkella għal aċċess għal ilma nadif. L-anqas ma tipproteġi l-bijodiversità jew il-pajsaġġ jew kwalunkwe dritt ambjentali ieħor bħall-ħarsien tar-riżorsi naturali. Id-drittijiet tal-individwi huma b’xi mod protetti imma d-drittijiet tal-komunità l-anqas biss jissemmew.

Meta wieħed iqis li d-drittijiet tal-ġenerazzjonijiet preżenti huma kemm kemm protetti, xejn ma hemm biex niskantaw jekk il-liġi bażika tagħna tinjora lill-ġenerazzjonijiet futuri għal kollox.

Waqt li dan kollu kien għaddej, Malta, fuq livell internazzjonali nsistiet dwar il-ħarsien ta’ qiegħ il-baħar (1967), dwar il-klima (1988) u dwar il-ġenerazzjonijiet futuri (1992). Imma minkejja dawn l-isforzi fuq livell internazzjonali, ma sar l-ebda sforz lokali biex dak li nippriedkaw barra minn xtutna nipprattikawh f’artna.  

Il-Kostituzzjoni ta’ Malta, fil-Kapitlu 2 tagħha, għanda sett ta’ linji gwida biex dawn ikunu ta’ għajnuna lill-Gvern billi b’mod ġenerali jindikaw it-triq li jeħtieġ li jimxi fuqha.  Wieħed minn dawn il-prinċipji gwida huwa dwar il-ħarsien ambjentali. Dan tfassal oriġinalment fl-1964 u ġie emendat riċentement.  

Wara din il-lista ta’ linji gwida, fl-aħħar tagħhom, il-Kostituzzjoni tgħidilna li ma tistax tmur il-Qorti biex tinfurzhom!

Dan il-kapitlu tal-Kostituzzjoni huwa mfassal fuq dak li hemm fil-Kostituzzjoni tal-Irlanda u tal-Indja. Kif jispjega Tonio Borg fil-kummentarju tiegħu dwar il-kostituzzjoni ta’ Malta, l-Qorti Suprema Indjana minkejja kollox, imma, interpretat il-linji gwida fil-Kostituzzjoni Indjana bħala l-kuxjenza tal-kostituzzjoni : linja gwida tabilħaqq.  Għax x’jiswa’ li toqgħod tipprietka u tħambaq dwar il-prinċipji bażiċi u l-linji gwida jekk imbagħad iżżomhom milli jkunu infurzati?

Sfortunatament, din l-istess attitudni kienet addottata meta tfasslet leġislazzjoni dwar l-ippjanar għall-użu tal-art u dwar l-ambjent. Anke hawn wara ħafna dikjarazzjonijiet ta’ prinċipji nsibu li dwar dawn ukoll ma tistax tmur il-Qorti biex tinfurzhom.

Fis-sottomissjonijiet tagħha lill Konvenzjoni Kostituzzjonali, Alternattiva Demokratika,  ipproponiet li dan il-kapitlu fil-kostituzzjoni għandu jkun revedut b’mod li jkun assigurat li l-Gvern dejjem jimxi mal-linji gwida kostituzzjonali.   

F’pajjiżi oħra, s-soċjetà ċivili, meta meħtieġ, tieħu azzjoni legali kontra l-Gvern biex tassigura li dan jerfa’ r-responsabbiltajiet ambjentali tiegħu f’kull ħin.

Għandi f’moħħi żewġ eżempji partikolari.

L-ewwel wieħed hu dwar azzjoni legali fir-Renju Unit mill-għaqda ambjentali  Client Earth dwar il-mod kajman li bih il-Gvern Ingliż mexa fil-konfront ta’ strateġija nazzjonali dwar il-kwalità tal-arja. Il-materja spiċċat quddiem il-Qorti Suprema li f’deċiżjoni ta’ struzzjonijiet lill-Gvern dwar iż-żmien sa meta għandha tkun lesta din l-istrateġija.   

It-tieni eżempju qiegħed l-Olanda u jikkonċerna t-tibdil fil-klima u l-grupp ambjentali  Urgenda li mar il-Qorti biex iġiegħel lil Gvern jistabilixxi miri raġjonevoli dwar emissjonijiet li għandhom impatt fuq il-bidla fil-klima.

F’dawn l-eżempji, u probabbilment f’bosta oħrajn, l-azzjoni tal-Gvern kienet ferm inferjuri għall-aspettattivi tas-soċjetà ċivili. Ikun tajjeb li l-kostituzzjoni tipprovdina bl-għodda biex kull meta l-Gvern jonqos milli jimxi mal-miri kostituzzjonali ikun possibli li nippruvaw inġibuh f’sensieh.

Sal-lum niddependu mill-Kummissjoni Ewropeja bit-tama li meta jkun meħtieġ din tieħu passi. Nistqarr li f’materji ambjentali, bosta drabi tiddisappuntana u ma tagħmilx dak li nistennew minn għandha.

Il-konvenzjoni Kostituzzjonali sal-lum, tista’ tkun l-unika forum fejn dan id-difett kostituzzjonali jkun possibli li nikkoreġuh. Għax hu l-waqt li d-drittijiet ambjentali jsiru parti integrali mill-kostituzzjoni.

Ippubblikat fuq Illum: il-Ħadd 6 ta’ Settembru 2020

Green rights through Constitutional reform

The forthcoming Constitutional Convention, whenever it happens, is an opportunity to entrench green rights in the Constitution. This can be carried out through spelling out such rights unequivocally during the long overdue constitution reform process.

Environmental rights should be spelled out just as clearly as property rights. Our Constitution perversely protects property rights but then does not protect our right to clean air or the access to clean water. Nor does it protect our biodiversity or our landscape or any other environmental right. Individual rights are somehow protected but then the rights of the community are not even given a mention.

When one considers that the rights of the present generations are very poorly protected no one should be surprised that future generations are completely ignored in our basic law.

While this has been going on, Malta has on an international level been insisting on protecting the seabed (1967), the climate (1988) and future generations (1992). Notwithstanding the efforts made on an international level, however, there was no corresponding local effort to put in practice what we preached in international fora.

Malta’s Constitution contains a set of guiding principles in its Chapter 2 which are intended to guide government in its workings. One of these guiding principles relates to environmental protection. Originally enacted in 1964 it was amended recently.

Yet there is a catch. Towards the end of this list of guiding principles our Constitution announces that these principles cannot be enforced in a Court of Law.

This Chapter of our Constitution is modelled on similar provisions in the Irish and the Indian Constitutions. As explained in Tonio Borg’s A Commentary on the Constitution of Malta, however, the Indian Supreme Court has over the years interpreted similar constitutional provisions as the conscience of the Constitution, a real guiding light. It does not make sense to proclaim basic and guiding principles, declare that they should guide the state but then stop short of having them enforceable in a Court of Law.    

Unfortunately, the same attitude was adopted when drafting land use planning and environmental legislation. This legislation contains similar provisions: the announcement of basic guiding principles which are not enforceable in a Court of Law.

In its submissions to the Constitutional Convention, Alternattiva Demokratika-The Green Party has proposed revisiting this Chapter of the Constitution in order that it would be possible to ensure that government follows the guiding principles at all times instead of selectively.  

In other countries it is possible for civil society to take legal action to ensure that government carries out its environmental responsibilities adequately and at all times.

Two particular examples come to mind.

The first is legal action in the United Kingdom by environmental NGO Client Earth relative to the UK government’s lack of action on the formulation of an air quality masterplan. The matter ended up in a Supreme Court decision which instructed the UK government to act and established the parameters for such action including the relative timeframe.  

The second example comes from Holland and concerns climate change and the environmental action group Urgenda Foundation which went to Court to force government’s hand on the establishment of reasonable climate change emission targets.

In both the above examples, and probably in many others, government action was far below the expectations of civil society. It is right that the Constitution should provide us with the necessary tools such that whenever government fails to live up to the Constitutional benchmarks, (be these environmental or any other) then, civil society may call government to order.

To date we depend on the EU Commission as a fallback position, but the EU Commission, unfortunately, does not always live up to what we expect of it. It has let us down many times. The Constitutional Convention is the only forum possible, so far, through which this constitutional deficiency can be corrected. It is about time that our green rights are entrenched in the Constitution.

published in The Malta Independent on Sunday: 6 September 2020

Kontradizzjonijiet

Jekk wieħed joqgħod biss fuq dak li jgħidu dawk li jitkellmu f’isem il-Gvern, malajr jasal għal konklużjoni żbaljata li qatt ma kellna Gvern favur l-ambjent daqs dan tal-lum. Sfortunatament l-affarijiet huma ferm differenti minn hekk!

Iktar kmieni din il-ġimgħa ġie fi tmiemu l-perjodu ta’ sitt ġimgħat konsultazzjoni dwar l-iskop tal-Istrateġija Nazzjonali tal-Biodiversità u l-Pjan t’Azzjoni dwarha li għandu jwassal sal-2030. Għal xi raġuni li s’issa għad mhiex magħrufa l-Awtorità dwar l-Ambjent u r-Riżorsi (ERA), għal dawn l-aħħar snin qed tikkonċentra l-konsultazzjonijiet importanti għax-xhur tas-sajf (b’mod partikolari tul Awwissu) meta hu magħrufa li n-nies tieħu l-vaganzi u allura tistrieħ!

L-Istrateġija Nazzjonali dwar il-Biodiversità u l-Pjan t’Azzjoni assoċjat magħha, bla dubju, meta jkun konkluż ser ifittex li jħares il-kapital naturali tal-pajjiż fit-totalità tiegħu.  

Imma iktar kmieni din il-ġimgħa, Clint Camilleri, l-Ministru għall-Kaċċa u l-Insib, ħabbar li l-Gvern, għal darb’oħra, ser jerġa’  jipprova jissabotaġġa l-implementazzjoni tal-Direttiva tal-Unjoni Ewropea dwar l-Għasafar billi jipprova jisfrutta xi partijiet minnha!   Il-konsulenti tal-Gvern qed jippruvaw jagħmlu użu minn dik il-parti tad-Direttiva tal-Għasafar li tipprovdi dwar l-istudji xjentifiċi: din tippermetti  l-qbid ta’ numru żgħir ta’ għasafar ħajjin. Dan kollu, fil-fehma tal-Gvern u l-konsulenti tiegħu, jista’ jiġġustifika xi forma ta’ nsib!

Jidher li għadhom ma fehmu xejn: id-Direttiva tal-Għasafar tal-Unjoni Ewropea hi għodda Ewropeja dwar il-ħarsien tal-biodiversità u mhux strument biex jiġġustifika l-kaċċa jew l-insib!

Il-Prim Ministru Robert Abela, il-ġimgħa li għaddiet, waqt li kien qed jindirizza l-Kamra tal-Kummerċ ħabbar viżjoni msejsa fuq ħames punti. Wieħed minn dawn il-punti, li fl-aħħar induna bih, hu l-ħtieġa li naddottaw bħala mira li nilħqu n-newtralità fl-emissjonijiet tal-karbonju. Mira tajba, kieku dak li qed jgħid hu veru!

Dan hu każ ieħor fejn għal darb’ oħra, l-Gvern, ambjentalment qed juri wiċċ b’ieħor, kif wara kollox issa ilna li drajna!  Il-Gvern ilu s-snin iberbaq il-miljuni tal-euro fi żvilupp ta’ infrastruttura ta’ toroq li mhiex meħtieġa: l-iskop uniku hu li jirrinforza d-dipendenza fuq il-karozzi privati għax minnhom jiddipendi ammonti kbar tad-dħul tal-Gvern: minn taxxi fuq petrol u diesel sa taxxi u liċenzji assoċjati mal-karozzi.

Il-Gvern ikkummissjona studji, strateġiji u Pjani Nazzjonali u meta waslu għandu qalibhom ta’ taħt fuq.  Id-dikjarazzjoni ta’ Robert Abela favur viżjoni bil-mira ta’ newtralità fl-emissjonijiet tal-karbonju hija f’kontradizzjoni mal-infieq massiċċ tal-Gvern fuq infrastruttura tat-toroq li mhix meħtieġa.  Il-Gvern ta’ Abela, bħal dawk ta’ qablu (ħomor u blu), jaħseb li l-problemi jistgħu jissolvew billi jkunu  bbumbardjati bil-miljuni tal-euro. Il-flus ċertament dejjem ikunu ta’ għajnuna, imma jeħtieġ li jintużaw tajjeb u mhux jitberbqu kif qed iseħħ presentement.

L-ispazju li għandi hu limitat u allura ma nistax nispjega mill-ġdid il-proposti kollha li Alternattiva Demokratika għamlet dwar dan kollu tul is-snin: proposti Ii jiswew farka mill-miljuni li l-Gvern qiegħed iberbaq.  

Ikun biżżejjed li niftakru li l-Pjan Nazzjonali dwar it-Trasport jispjega illi 50 fil-mija tal-vjaġġi li nagħmlu bil-karozzi privati fil-gżejjer Maltin għandhom tul li ma jaqbizx il-ħmistax-il minuta. Dan juri b’mod mill-iktar ċar  mobilità primarjament ta’ natura lokali u reġjonali!  Għal dan la hemm bżonn ta’ flyovers u l-anqas ta’ mini imma qafas biex fih jitħaddem transport lokali u reġjonali.  Huma inizjattivi ta’ din ix-xorta li jnaqqsu l-karozzi mit-toroq li jgħinuna fit-triq diffiċli lejn n-newtralità fl-emissjonijiet tal-karbonju!

Għaddew madwar tlett snin minn meta l-predeċessur ta’ Robert Abela ħa proposta mill-Manifest Elettorali ta’ Alternattiva Demokratika dwar il-ħtieġa li nistabilixxu data li minnha lil hemm ma jinbiegħux karozzi li jaħdmu bil-petrol u d-diesel u dan flimkien ma proposti oħra dwar l-elettrifikazzjoni tat-trasport fit-toroq tagħna. Imma l-istudji mwegħda ma jidhrux b’nemes!

Il-kontradizzjonijiet fil-politika ambjentali tal-Partit Laburista jimxu fuq l-eżempju tal-predeċessuri tagħhom fil-Gvern li waqt li kienu jokorbu biex nipproteġu l-ilma fasslu proġett biex l-ilma tax-xita jispiċċa kważi kollu l-baħar. Proġett li spiċċa biex mal-ilma tax-xita, rema’ l-baħar, miljuni ta’ euro f’fondi Ewropej!

Il-paroli tal-Labour u tal-PN dwar l-ambjent qatt ma solva xejn. Għax dejjem jgħidu ħaġa u jagħmlu oħra.

Ippubblikat fuq Illum: Il-Ħadd 23 t’Awwissu 2020

Contradictions

Taking government spokespersons at face value could lead to the mistaken conclusion that Labour in government is a defender of the environment. Nothing could be further from the truth!

Earlier this week saw the end of a six-week consultation period relative to the Intent and Objectives of a National Biodiversity Strategy and Action Plan leading to 2030. For some unknown reason the Environment and Resources Authority (ERA), for the past years has been concentrating its most important consultations during the summer months, in particular August, the least productive months as they coincide with the holiday period. The National Biodiversity Strategy and relative Action Plan will, when concluded, strive to actively protect our natural capital in its widest sense.

Yet earlier this week Clint Camilleri, Minister for Hunting and Trapping, announced another government attempt to try and sabotage the implementation of the EU Birds’ Directive through seeking potential additional loopholes.  Government advisors are trying to use the provisions of the Birds’ Directive relative to scientific studies, which permit the live capture of a small number of birds, to make a case for local trapping! They seem to not have yet understood that the EU Birds’ Directive is a biodiversity protection tool and not an instrument to justify hunting or trapping in whatever form or shape.

Prime Minister Robert Abela, when addressing the Chamber of Commerce last week, deemed it fit to announce a five-point vision. One of the points which he has at last adopted is the aim of attaining carbon neutrality. Very laudable indeed, if it were true!

This is another case of environmental lip service which we have become accustomed to for a number of years. Government has over the past years been squandering millions of euros in large scale transport infrastructural projects with the specific aim of reinforcing our dependence on the private car. Private cars are the source of large chunks of government income, ranging from taxes on fuel to car licences and registration taxes. Government has commissioned studies, strategies and National Plans which it then turns on their head. Robert Abela’s late conversion to a vision of a carbon neutral Malta is in direct contradiction to the spending spree on road transport infrastructure. His government, like that of his predecessors, red and blue, thinks that problems can be solved by being bombarded with euros, millions of them. Euros certainly help but they must be well spent, not squandered as they currently are.

I haven’t got space today to go through all the proposals which Greens have brought forward over the years, costing a fraction of the millions currently going down the drains. It would suffice to point out that the National Transport Master Plan had identified that 50 per cent of trips using private cars in the Maltese Islands are of a duration of less than fifteen minutes, clearly indicating primarily a mobility that it is local or regional in nature!  We don’t need flyovers, tunnels or underpasses to address this but an efficient local and regional transport network which we currently lack. It is such initiatives which encourage reduction of cars from our roads and help us climb the steep road to carbon neutrality!

It is now almost three years since Robert Abela’s predecessor took a leaf out of the Green Electoral manifesto on proposing a cut-off date on the sale of vehicles operating with internal combustion engines, and on other measures relating to the electrification of our roads. Yet the promised studies are nowhere in sight!

The constant contradictions in environmental positions taken by Labour follow the path entrenched by its predecessors, who, while emphasising the need to protect our water resources devised a project to throw away our storm water directly into the sea, using millions of euros of EU funds which ended up down the drain, with the water.

The environmental lip-service of Labour and the PN has never solved anything, nor will it ever do.

published on The Malta Independent on Sunday : 23 August 2020

Gambetti lill-Konvenzjoni Kostituzzjonali

Il-Ministru tal-Ġustizzja Edward Zammit Lewis, kien ewforiku dwar il-bidliet kostituzzjonali li ftehmu dwarhom il-Partit Nazzjonalista u l-Gvern Laburista. “Ftehim storiku” qal.

Ikun opportun li ninnutaw li dan il-ftehim bejn Gvern u Opposizzjoni sar bil-bibien magħluqin. Għal darb’oħra ma kienx hemm konsultazzjoni pubblika. Il-Konvenzjoni Kostituzzjonali, presentement fil-limbu, ngħatat gambetta oħra.  Kif ġie emfasizzat iktar kmieni din il-ġimgħa minn Pieter Omtzigt, rapporteur Olandiż tal-Kunsill tal-Ewropa dwar  Malta u s-saltna tad-dritt, il-bidliet ta’ din ix-xorta għandhom isiru bis-serjeta.

Filwaqt li l-partiti fil-Parlament kontinwament jitkellmu favur il-ħtieġa tal-konvenzjoni kostituzzjonali, b’għemilhom jimminawha kontinwament.  Tal-PLPN jidher li jemmnu li għandhom xi dritt divin li jiddettaw it-tibdil meħtieġ għall-kostituzzjoni. B’għemilhom kontinwament jagħtu l-ġemb lill-konsultazzjoni pubblika.  Il-Kostituzzjoni, imma, mhiex tagħhom biss, iżda hi tagħna lkoll. Il-Parlament għaldaqstant m’għandu l-ebda dritt li jimponi riformi kostituzzjonali mingħajr konsultazzjoni pubblika adegwata.

Il-qbil li, fil-futur, il-President tar-Repubblika jkun elett b’appoġġ li ma jkunx inqas minn żewġ terzi tal-Membri tal-Parlament hu pass il-quddiem mis-sitwazzjoni attwali. Imma jikkuntrasta ma’ proposta ta’ Alternattiva Demokratika li ilha li ġiet ippreżentata lill-Konvenzjoni Kostituzzjonali  li biha l-Kunsilli Lokali, flimkien mal-Membri Parlamentari jkunu involuti direttament fil-ħatra tal-Kap tal-Istat.  Meta l-PLPN iddeċidew dwar din il-proposta kif ukoll dwar emendi oħra, bejniethom, bil-bibien magħluqin, kienu għal darb’oħra qed jagħtu bis-sieq lill-konsultazzjoni pubblika.  Il-ħatra tal-Kap tal-Istat m’għandhiex tibqa’ l-prerogativa tal-Parlament: ir-rapprezentanza demokratika fil-lokalitajiet ukoll għandha tkun involuta attivament f’din l-għażla.

Apparti li hemm bżonn mod aħjar milli għandna illum kif nagħżlu l-Kap tal-Istat wasal iż-żmien li nikkunsidraw jekk il-President tar-Repubblika għandux ikollu l-possibilità  li jirrifjuta li jiffirma liġi jekk ikun tal-fehma li din tmur kontra l-Kostituzzjoni. Anke dwar dan Alternattiva Demokratika ipproponiet lill-Konvenzjoni Kostituzzjonali li l-President għandu jkollu din ir-responsabbiltà li meta liġi jqisha li tmur kontra l-Kostituzzjoni jibgħatha lura lill-Parlament biex dan jikkunsidraha mill-ġdid.  Permezz tal-ġurament tal-ħatra l-President tar-Repubblika jwiegħed li jħares il-Kostituzzjoni, iżda mbagħad ma jingħata l-ebda għodda kostituzzjonali biex ikun jista’ jwettaq dan l-obbligu. L-awtorità morali tal-Kap tal-Istat mhiex biżżejjed biex jissavagwardja l-Kostituzzjoni meta l-Parlament ikun jidhrilu li jista’ jiġi jaqa’ u jqum minn kollox u minn kulħadd.

Mezzi oħra tal-media presentement qed jiffukaw fuq ir-rwol tal-istazzjonijiet tat-televiżjoni u r-radju tal-partiti politiċi. Anke dwar dan, repetutament, Alternattiva Demokratika emfasizzajna li f’demorkazija moderna dan ma jagħmilx sens, għalkemm dejjem irridu nżommu quddiem għajnejna ċ-ċirkustanzi li minħabba fihom il-partit laburista u l-partit nazzjonalista għandhom dawn il-mezzi.  Alternattiva Demokratika ipproponiet lill-Konvenzjoni Kostituzzjonali li l-istazzjonijiet tal-partiti politiċi għandhom jingħalqu u dan f’kuntest ta’ riforma mill-qiegħ tax-xandir fil-pajjiż. Il-PLPN għandhom kull interess li dibattitu bħal dan jostakolawh għax inkella jispiċċaw jitilfu l-kontroll li għandhom fuq ix-Xandir.

Il-proposti pendenti quddiem il-Konvenzjoni Kostituzzjonali huma bosta.

Bi qbil bejn il-PLPN, il-President tar-Repubblika intalab li jikkoordina l-Konvenzjoni Kostituzzjonali. Dan qed isir bl-assistenza ta’ kumitat magħmul minn rappresentanti tal-PLPN, tlieta minn kull naħa. Dan ilu għaddej is-snin, sa minn qabel ma nħatar il-President tar-Repubblika attwali.  S’issa, imma, jekk sar xi progress m’aħniex infurmati bih! Għax jidher li s-segretezza, sfortunatament, invadiet il-Palazz Presidenzjali ukoll.

Flok ma joqgħodu jilgħabu bil-Kostituzzjoni kull tant żmien, ikun ferm aħjar jekk induruha dawra sew flimkien u dan wara konsultazzjonI pubblika. Ir-riformi li jinħmew wara l-bibien magħluqin, il-metodu operattiv preferut tal-PLPN mhuwiex aċċettabbli.

ippubblikat fuq Illum : Il-Ħadd 9 t’Awwissu 2020

Undermining the Constitutional Convention

Edward Zammit Lewis, Justice Minister, has been euphoric on the constitutional changes agreed between the Labour government and the Nationalist Party. He describes it as a historic agreement.

It is however pertinent to point out that the agreed changes have been arrived at between Government and the Opposition behind closed doors. Once more public consultation has been discarded. The Constitutional Convention, currently in limbo, has been once more undermined. As emphasised earlier this week by Pieter Omtzigt, Dutch rapporteur of the Council of Europe on Malta and the rule of law: paper reforms are not enough.

In contrast to their public statements on the need for a constitutional convention, the parliamentary parties are continuously doing their utmost to undermine it. They seem to believe that they have some divine right to dictate the required improvements to the constitution. In so doing they continuously short-circuit public consultation. The Constitution belongs to all of us. Parliament has no right to impose constitutional changes without adequate public consultation.

The agreement relative to the election of future Heads of State by a two-thirds parliamentary majority, for example, while being an improvement on the present state of affairs, contrasts sharply with a Green proposal submitted to the Constitutional Convention, which proposal would require that local councils should be directly involved together with members of parliament in the process to elect a Head of State.

By deciding on the change behind closed doors the PNPL in Parliament have effectively short-circuited the public debate on this proposal. The election of the Head of State should not remain the prerogative of Parliament. Democratic representatives at a local level should be actively involved in this selection too.

In addition to improving the method of selection of the Head of State it is about time that we consider whether the incumbent should have the authority to refuse to sign legislation approved by Parliament which, in his/her opinion, is anti-Constitutional.

Greens have proposed to the Constitutional Convention that the Head of State should have the authority to send back to Parliament, for its reconsideration, any legislation which he/she considers to be in conflict with the Constitution. The Head of State, in terms of the constitutional oath of office, is bound to defend the constitution yet no constitutional tool is provided in order that this defence can be carried out. The Head of State’s moral authority is not enough to defend the Constitution whenever Parliament feels that it should ignore its provisions.

Other sections of the media are currently highlighting the role of political TV and radio stations. Maltese Greens have time and again drawn attention to the fact that the political media is a misfit in a modern democracy. Even in this respect a Green submission to the Constitutional Convention advocates the dismantling of the political stations within the framework of a radical broadcasting reform. PNPL have an interest in procrastinating a debate which could lead to their being cut down to size and losing control of the broadcasting waves.

Where do we go from here? The proposals pending at the secretariat of the Constitutional Convention are many.

As a result of a PNPL agreement, the President of the Republic has been appointed to lead the Constitutional Convention. The Head of State is presumably coordinating the input received with the assistance of a committee made up of PLPN representatives. This exercise has been going on for ages, since well before the current President was appointed.  Whatever progress has been possibly achieved is not known as everything, so far, is being done behind closed doors. Unnecessary secrecy has also invaded and taken control of the Presidential Palace!

It is about time that instead of having piecemeal adjustments to the Constitution, this is given a complete overhaul after adequate public consultation.  Paper reform behind closed doors, the preferred method of operation of the PNPL is definitely not acceptable.

published in The Malta Independent on Sunday: 9 August 2020