It-turiżmu u l-bidla fil-klima

In-natura ma tinvolvix ruħha f’negozjati dwar l-impatti tagħha. Fil-mument addattat tisplodi, bla ma tiddiskrimina: fejn laqat laqat. Dan jidher ċar b’mod regolari ma’ kull maltempata qalila jew kalamità naturali f’kull parti tad-dinja.

It-tibdil fil-klima hu bħall-bomba tal-ħin li tista’ tieħu minn minuta għall-oħra.  Qagħda li qed teħżien ma’ kull rapport xjentifiku li jkun ippubbblikat. F’Marzu ħareġ rapport ieħor tal-IPCC li għal darb’oħra wissa li ma baqax wisq ħin biex nieħdu passi. Is-sinjali huma ċari, għal min irid jarahom. Fil-prattika, iżda, dawn huma injorati, forsi sakemm joħroġ rapport ieħor inkella sakemm issir xi laqgħa oħra internazzjonali. Isiru ħafna wegħdiet li l-affarijiet ser jinbidlu, li l-imġieba ser taqleb għall-aħjar: imma wara ftit kważi kulħadd jinsihom. Dan hu ċiklu li jirrepeti ruħu kull tant żmien.

Ma hemmx għalfejn immorru lura ħafna fiż-żmien. Ħarsu biss lejn it-temp lokali tul ix-xahar ta’ Frar 2023. Il-maltempata Helios laqtet il-gżejjer Maltin nhar id-9 ta’ Frar 2023: tul 24 siegħa x-xita li niżlet qabżet id-doppju tal-medja għax-xahar ta’ Frar. Il-ħsara li saret ma kienitx żgħira.

Minkejja dan, f’Malta għad hawn min joħlom li aħna, għandna nkunu eżentati mill-azzjoni radikali meħtieġa biex tkun indirizzata l-bidla fil-klima. Il-Membru Parlamentari Ewropew Laburista Cyrus Engerer, per eżempju, il-ġimgħa l-oħra ġie rappurtat li kien irrabjat għall-Kummissjoni Ewropeja għax il-proposti tagħha dwar il-bidla fil-klima huma l-istess għal kulħadd (one size fits all). Qal li l-istati gżejjer għandhom ikunu eżentati mill-liġijiet dwar il-bidla fil-klima. Dak li qal Engerer kien b’referenza għad-Direttiva dwar it-Tassazzjoni fuq l-Enerġija li hi immirata biex jonqsu l-emmissjonijiet tal-karbonju partikolarment billi jkunu ndirizzati l-impatti ambjentali tal-industrija tal-avjazzjoni.

Ilkoll nafu li t-turiżmu minn u lejn Malta hu dipendenti fuq l-industrija tal-avjazzjoni. Imma flok ma fittixna, tul is-snin,  li nżommu lit-turiżmu taħt kontroll b’politika li tagħti kaz l-impatti tal-industrija fuq il-klima, il-boloh li qed imexxu l-Awtorità Maltija tat-Turiżmu qed jimmiraw li jilħqu l-mira ta’ 3 miljun turist fis-sena.

Hemm ukoll studju ikkummissjonata mill-Assoċjazzjoni Maltija tal-Lukandi (MHRA) liema studju jikkwantifika kemm hawn sodod għat-turisti, mhux biss dawk li jeżistu, imma ukoll dawk approvati mill-permessi li diġà ħargu. Dan ir-rapport (tourism carrying capacity report) jgħid li hawn biżżejjed sodod li biex nużawhom neħtieġu li jkollna viċin il-5 miljun turist fis-sena.

Il-politika Maltija tat-turiżmu tfasslet qiesu għada ma hu ser jasal qatt. Riżultat ta’ hekk impatti ambjentali negattivi jibqgħu jinġemgħu minn proġetti massiċċi diġa mfassla, bħal dak ta’ Villa Rosa, mifrux fuq madwar 48,000 metru kwadru tul il-kosta tal-Bajja ta’ San Ġorg.

Biex tkompli tgħaxxaqha l-istudju tal-impatti ambjentali għall-proġett ta’ Villa Rosa hu mibni madwar analiżi ekonomika li tikkonkludi li l-proġett hu wieħed ekonomikament vijabbli.

L-industrija tal-avjazzjoni ilha żmien mhux ħażin teħlisha u tevita li ġġorr il-konsegwenzi tal-impatti tagħha: ilha eżentata milli terfa’ l-piż tal-emissjonijiet tal-karbonju li tiġġenera.  Dan kollu, iżda, jidher li qed joqrob lejn it-tmiem għax anke l-industrija tal-avjazzjoni ser ikollha iddur dawra sewwa madwarha u tibda hi ukoll terfa’ r-responsabbiltà għall-impatti tagħha. Il-prinċipju li min iħammeġ irid iħallas għandu japplika għall-industrija tal-avjazzjoni u bħala konsegwenza għat-turiżmu ukoll.  Bħal kull settur ekonomiku, dan is-settur irid jagħti kaz u jibda jerfa’ l-piz tal-impatti ambjentali tiegħu stess.

Bla dubju mhux ser tkun faċli. Dan hu inevitabbli, anke minħabba li għal żmien twil ftit li xejn tajna kaz, anzi evitajna kemm stajna din ir-realtà.

Xi snin ilu, f’Ottubru 2019, il-Parlament Malti approva mozzjoni dwar l-emerġenza klimatika. Imma sfortunatament, minkejja li din il-mozzjoni kienet approvata unanimament, xorta mhiex riflessa fil-politika tal-Gvern.

Hu fl-interess ta’ Malta li l-impatti ambjentali tat-turiżmu, b’mod partikolari t-turiżmu tal-massa, jkunu indirizzati bis-serjetà, qabel ma jkun tard wisq. L-industrija tal-avjazzjoni teħtieġ li tkun issensitizzata b’miżuri ekonomiċi bħat-taxxi ambjentali biex tibda tirriforma ruħha.  Irridu nżommu quddiem għajnejna, li l-gżejjer Maltin, bħall-gżejjer kollha,  jkunu minn tal-ewwel li jintlaqtu meta jseħħu uħud mill-agħar konsegwenzi tal-bidla fil-klima: l-għoli fil-livell tal-baħar.

It-turiżmu m’għandux ċans li jeħlisha. In-natura mhux ser tiġiha ħniena miċ-ċirkustanzi partikolari tagħna. Tiġi taqa’ u tqum mill-konsegwenzi ekonomiċi. Tibqa’ għaddejja minn fuqna u tkaxkar kollox, kif tagħmel kullimkien!

ippubblikat fuq Illum : 9 t’April 2023

Tourism and climate change

Nature does not negotiate as to its impacts. At the appropriate natural time, pun intended, it unleashes its fury on all, without discrimination. This is illustrated on a regular basis with every major storm or natural calamity around the globe.

Climate change is like a ticking time bomb. It gets worse with every scientific report published. In March, yet another IPCC report sounded the warning that we are living on borrowed time. The signs are there staring us in the face. In practice they are ignored until another report is published and maybe another Climate Summit is held. Many promises relative to behavioural change are made, most being ignored. This cycle has been repeated every so often.

We need not go back many years. Just consider the local weather during the month of February 2023. The storm Helios hit the Maltese islands on 9 February 2023: in just 24 hours the recorded precipitation was more than double the monthly average for the month of February. The damage caused was considerable.

Yet some still dream that we, in Malta, should be exempted from the far-reaching radical action needed to tackle climate change. Labour MEP Cyrus Engerer, for example, was reported last week as feeling angered at the EU Commission “one size fits all” approach on climate action. He stated that island states should be exempted from climate change legislation. Engerer’s outburst was a reference to the Energy Taxation Directive which aims at reducing carbon emissions in particular through addressing the environmental impacts of aviation.

We all know that tourism to and from Malta is dependent on the aviation industry. Yet, instead of seeking ways to re-dimension it, thereby factoring-in climate change impacts into tourism policy, the nitwits at the Malta Tourism Authority have currently embarked on achieving targets to increase tourism to Malta to the 3 million mark.

Furthermore, a study on Malta’s tourism carrying capacity commissioned by the MHRA and carried out by Deloitte some months ago had identified that we would need close to 5 million tourists per year to make adequate use of the tourism beds available, both those existent as well as those in the pipeline, already approved for development!

Malta’s tourism policy targets have been planned as if there is no tomorrow. This keeps piling up the negative environmental impacts from large scale development projects in the pipeline, such as the Villa Rosa project spread over close to 48,000 square metres along the St George’s Bay coast.

To add insult to injury the Environmental Impact Assessment for the Villa Rosa project is buttressed by an economic analysis which endorses its economic viability.

Aviation has been a free rider for quite some time, being exempted from shouldering the impacts of the carbon emissions which it generates. The holiday will soon be over and as a direct result the aviation industry must take stock of the situation and shoulder the responsibility for its impacts. The polluter pays principle applies to the aviation industry and as a result to the tourism industry too. Like all other economic sectors, it must factor in its costings the environmental impacts which it generates: in technical jargon internalisation of environmental costs.

It will undoubtedly be painful. This is inevitable as it has been deliberately avoided for so long.

Some years back, in October 2019, Parliament in Malta approved a motion on the climate emergency. Unfortunately, the unanimously approved motion is not reflected in government policy since.

It is in Malta’s interest that the environmental impacts of tourism, particularly mass tourism, are contained before it is too late. The aviation industry must be prodded through economic means, such as environmental taxation, to restructure itself. Let us all remember that like all islands, the Maltese islands, will be among the first to suffer some of the worst repercussions of climate change: the increase in sea level.

Tourism will not be spared. Nature and natural forces will not consider our special situation or our economic considerations: it will roll over us as it did elsewhere!

published in The Malta Independent on Sunday: 9 April 2023

Climate change requires behavioural change

Climate change is nature’s reaction to the cumulative impacts it has sustained as a result of human  behaviourover the years. Long periods of drought or intensive rainfall leading to flooding, longer periods of sunshine, extremes of temperature are all too familiar nowadays.

It has been emphasised time and again that we need to achieve carbon neutrality at the earliest. This signifies that the amount of carbon emissions resulting from our activities must be less than the carbon being stored in the various carbon sinks.

We must address each and every one of our activities as the carbon emissions from all of them, added up, will bring us closer to or further away from our targets.

Addressing climate change is a political issue. It involves policy decisions. If we intend to address climate change these political decisions should be complimentary and contribute to achieving the goal of mitigating climate change as well as addressing its causes.

The decision to substitute the Delimara power station running on heavy fuel oil with one using natural gas has contributed substantially to reducing Malta’s carbon emissions.

On the other hand, the current policy of encouraging the use of fuel guzzling cars and yachts pulls in the opposite direction. Increasing the capacity of our roads and planning new yacht marinas is not a positive contribution to addressing climate change. Yet it goes on, one decision after the other.

The decision to start the long road towards electrification of our roads was not linked with a decision to have a moratorium on new fuel stations. Why does current policy encourage new fuel stations when their operational days are clearly numbered?

It would be pertinent to point once more to the Transport Master Plan which emphasises that around 50 per cent of trips made with private cars in Malta are for short distances, taking up less than 15 minutes. Yet local and regional sustainable mobility is not encouraged. A behavioural change in our mobility patterns at a local and regional level could remove a substantial number of cars from our roads. Why is this not actively encouraged?

Transport policy is unfortunately not climate friendly. This needs to change the soonest if we are to make any headway in addressing climate change.

The carbon neutrality of our buildings is also of crucial importance in our climate change strategy. I have repeatedly emphasised the need of entrenching solar rights thereby ensuring that solar energy can be generated in more buildings. In addition, planning policy should establish that individual carbon neutral buildings have all the energy required for the use of the particular buildings generated on site. This would of necessity limit buildings to dimensions whose energy needs can be catered for through solar energy generated on site. This would limit building heights and substantially reduce the construction of penthouses.  Land use planning can contribute substantially to climate change mitigation!

The basic problem with climate change issues is that the link between our behaviour and the carbon cycle is not obvious or visible to the untrained eye. This makes it easier for those who seek to avoid or reduce the uptake of actions mitigating climate change.

We owe it to future generations to do all we can to address the accumulated impacts on the climate. Taming the present can ensure that there is a future.

published in The Malta Independent on Sunday : 23 January 2022

Il-kosta tagħna lkoll: inħarsuha

Għaddej sforz kontinwu biex il-kosta tkun ikkommerċjalizzata. Sforz li ilu għaddej is-snin.

Il-jott marina proposta f’Marsaskala hi biss eżempju wieħed minn bosta li mhux limitati għan-nofsinnhar politiku, iżda li huma mifruxa mal-pajjiż.  Fost l-eżempji hemm it-Terminal tal-Port Ħieles, Manoel Island, il-Bajja tal-Balluta, ix-Xatt u l-jott marina tal-Birgu, il-jott marina fil-Kalkara u x-Xatt tal-Belt.  

Hemm ukoll għaddej il-kummerċjalizzazzjoni tal-ispazji pubbliċi mal-kosta, bil-bankini b’kollox.

L-art pubblika kontinwament qed tkun trasformata f’minjiera ta’ profitti privati, ħafna drabi għall-magħżulin. Il-kwalità tal-ħajja tar-residenti rari jagħtu każ tagħha, jekk mhux fl-aħħar minuta. Meta possibli jevitawha kompletament ukoll.

Għaddew madwar erba’ snin minn meta l-Parlament approva il-leġislazzjoni biex tissaħħah il-protezzjoni tal-kosta permezz tal-liġi dwar id-dimanju pubbliku. Kellna kemm-il Ministru li tkellem b’mod pompuż dwar dan. L-għaqdiet ambjentali ippreżentaw lista ta’ iktar minn għoxrin sit, mifruxa mal-kost,a li kollha kemm huma jikkwalifikaw għall-protezzjoni. Ninsab infurmat li l-għaqdiet ambjentali għamlu riċerka estensiva dwar min hu sid din l-art. Iżda sfortunatament l-Awtorità tal-Artijiet u l-Awtorità tal-Ippjanar qed iżommu dan il-proċess milli jitwettaq, anke għal dawk il-każijiet fejn l-art hi kollha kemm hi propjetà pubblika.  

Għalfejn jiġu approvati dawn il-liġijiet jekk ma hemm l-ebda intenzjoni li dawn ikunu implimentati?

Nafu li wieħed mill-impatti ewlenin tat-tibdil fil-klima fuq il-gżejjer, inkluż dawk Maltin, hu bit-tibdil fl-livell tal-baħar. Numru ta’ gżejjer fl-Oċejan Paċifiku li mhumiex wisq il-fuq minn livell il-baħar diġa bdew jisparixxu taħt baħar li l-livell tiegħu qed jogħla. Robert Abela, Prim Ministru, huwa u jindirizza l-laqgħa Internazzjonali fi Glasgow dwar it-tibdil fil-klima (COP26), iktar kmieni din il-ġimgħa, emfasizza dan il-punt.

L-għoli fil-livell tal-baħar ikollu impatt sostanzjali fuq il-gżejjer Maltin, skond kemm dan ikun kbir. Jeffettwa l-infrastruttura kostali kollha: l-infrastruttura marittima, dik tat-turiżmu, tal-ilma kif ukoll l-infrastruttura tal-enerġija li huma kollha b’xi mod marbuta mal-kosta. Kemm-il darba jogħla l-livell tal-baħar dawn kollha jitħarbtu.  Anke iż-żoni residenzjali viċin tal-kosta jsofru impatti mhux żgħar.  

Ħadd ma jaf eżatt dwar kemm, kif u meta dan ser iseħħ. L-ewwelnett għax il-proċess li bih dan iseħħ għad mhux mifhum biżżejjed. Imma ukoll għax għalkemm ma nistgħux nevitawh nistgħu nnaqqsu l-impatt tiegħu billi nindirzzaw u nnaqqsu l-emissjonijiet tal-karbonju.

Repetutatament fil-laqgħat tal-UNFCCC (United Nations Framework Convention for Climate Change) li jsiru regolarment tul is-snin, kien hemm emfasi fuq il-ħtieġa li ż-żieda fit-temperatura globali minn kif kienet fl-era pre-industrijali ma tiżdiedx b’iktar minn 1.5 gradi Celsius. Dan sar fuq insistenza tal-istati gżejjer u tal-pajjiżi sottożviluppati, għax għal snin twal il-limitu raġjonevoli kien meqjus li kien ta’ 2 gradi Celsius. Pass ieħor il-quddiem. Imma mhux biżżejjed.

F’Pariġu fl-2015 kien hemm qbil dwar dan kollu. Imma sfortunatament dan ma kienx ikkonvertit f’azzjoni. Huwa dak li issa qed nistennew li jseħħ fi Glasgow.

Huwa essenzjali li nindirizzaw it-tibdil fil-klima bis-serjetà. Anke l-ħarsien tal-kosta jiddependi minn hekk.

ippubblikat fuq Illum :il-Ħadd 7 ta’ Novembru 2021

Claiming back (and protecting) our coast

A continuous effort to commercialise the coast is under way. It has been going on for quite some time.

The proposed Marsaskala yacht marina is just one example. It is possibly the latest of many examples, not just in the political south, but throughout the Maltese islands. The Freeport Terminal, Manoel Island, Balluta Bay, the Birgu Waterfront and yacht marina, the Kalkara yacht marina, Valletta Waterfront are some of the most glaring examples which come to mind.

There is also the ongoing commercialisation of the public spaces adjacent to the coast, including pavements and open spaces.

Public land is continuously being transformed into private profits, many times for the chosen few. In practically all cases,the quality of life of residents is not factored in, until the eleventh hour. Whenever possible, it is avoided completely.

It has been around four years since parliament approved legislation in order to reinforce the protection of the coastline through the public domain legislation. Much was said pompously by many a Minister. Environmental NGOs have submitted a list of over twenty sites along the coast which qualify for protection. I am informed that eNGOs have even carried out extensive research on ownership issues related to these sites. It is indeed unfortunate that the Lands Authority and the Planning Authority have ground the whole process to an unacceptable halt. This applies even in those instances where it is proven beyond any doubt whatsoever that the land in question is public property.

Why approve such laws when there is no intention to implement them?

We are aware that one of the main areas through which climate change will impact islands, including the Maltese islands, is through sea level rise.  A number of low-lying islands in the Pacific Ocean are already in the process of disappearing below a rising sea level.  Robert Abela, Prime Minister, addressing the Glasgow Climate Change COP26 earlier this week emphasised this point.

A rise in sea level will have a substantial impact on the Maltese islands, depending on its extent. It will impact the coastal infrastructure: the maritime, tourism, as well as the water and electricity infrastructure are all linked to our coast. A sea level rise will play havoc with all this. It will even impact the residential areas which have been developed close to the coast.

No one is certain as to when, how and the extent of this happening. Primarily this is due to the fact the natural processes in play are not fully understood yet. It is also however possible that mitigation measures planned and in hand to reduce carbon emissions could be quite effective if taken up.

During UNFCCC (United Nations Framework Convention for Climate Change) meetings it is continuously emphasised that the increase in global mean temperature should not exceed 1.5 degree Celsius over the pre-industrial temperature. This is the result of extensive lobbying by island states and under-developed countries over the years. They have been successful in adjusting the objective from the previous 2 degree Celsius.  This is definitely a step in the right direction, but it is not enough. 

In Paris in 2015 this was already agreed upon. Yet it was all words, none of which was converted into action. At Glasgow we need some decisions which are implemented the soonest.

Taking definite action on climate change is required to protect our coast.

published in The Malta Independent on Sunday : 7 November 2021

Il-klima fi Glasgow: mill-kliem għall-fatti

Bil-kliem, illum il-ġurnata, jidher li hemm qbil wiesgħa bejn il-partiti politiċi dwar il-politika li tikkonċerna t-tibdil tal-klima. Dan imma mhux il-każ. Il-qbil hu wieħed superfiċjali.

Il-politika ħadra dejjem kienet waħda olistika li tħares lejn l-ekoloġija b’għożża.  Partiti oħra bdew jaraw illum (jew dan l-aħħar) dak li aħna ilna nitkellmu dwaru is-snin. Dak li rajna snin ilu b’konvinzjoni u analiżi ħaddieħor qed jintebaħ bih issa! Pass il-quddiem, imma ċertament mhux biżżejjed. Id-dewmien biex jiftħu għajnejhom fisser iktar ħsara li baqgħet takkumula.

Ilkoll kemm aħna niffurmaw parti minn din l-ekoloġija, li tagħtina servizz siewi l-ħin kollu. Mhux lilna biss tagħti dan is-serviżż iżda lin-natura kollha.

Dak kollu li naraw madwarna mhux tagħna. Aħna fil-fatt parti minnu. Dak li naraw hu disponibbli biex nagħmlu użu minnu. Qiegħed għandna għal ftit żmien, sakemm ngħadduh f’idejn dawk li ġejjin warajna.

Tul is-sekli l-bniedem ħares lejn l-ekoloġija b’mod differenti. Hemm min ħares lejha b’għożża. Hemm min fittex biss li jisfrutta kemm jista’. Hemm min ħaseb fil-lum biss. Hemm min ħares fit-tul u qegħda l-ħtiġijiet tiegħu jew tagħha b’responsabbiltà.

L-ekonomija u l-mod kif ngħixu mhux dejjem taw kaz tal-impatti fuq l-ekoloġija. Issa, ħafna drabi kien iktar importanti minn għada. Għax għada ma jġibx voti! Huma l-ġenerazzjonijiet tal-lum li jivvutaw. Il-ġenerazzjonijiet ta’ għada, għalissa ma jivvutawx.

L-ekoloġija kapaċi tissaporti. Imma hemm limitu dwar kemm tiflaħ tagħmel dan. Ilha snin tagħtina indikazzjonijiet li qed tixba’. Imma bosta ma tawx kaz. GħaI dawk li jaħsbu li kollox jiddependi mis-suq iktar kien (u għadu) importanti l-iżvilupp tal-ekonomija u tal-kumditajiet. Il-prezz għal dan kollu ma tħallasx, għadu pendenti.

Illum qegħdin fis-sitwazzjoni li aħna lkoll ser ikollna nħallsu l-kont kemm tal-impatti tagħna kif ukoll dawk tal-ġenerazzjonijiet li ġew qabilna u li tħallew jakkumulaw. Ġenerazzjonijiet li sfruttaw lill-ekoloġija u abbużaw mis-servizzi ekoloġiċi mingħajr ma ħasbu f’dawk li kellhom jiġu warajhom: il-ġenerazzjonijiet futuri. Il-bidla fil-klima hu l-kont bl-imgħax li qiegħed dejjem jiżdied. Kont li jrid jitħallas għax daqt jiskadi ż-żmien li nistgħu nagħmlu dan!

It-tibdil fil-klima hi riżultat ta’ dan kollu, riżultat tal-ħidma tal-bniedem tul l-aħħar mitejn sena, u iktar. Hu piz akkumulat li irċevejnieh mingħand ta’ qabilna u li għandna l-obbligu li nnaqqsuh biex dawk li ġejjin warajna jirtu dinja aħjar minn dik li writna aħna. Mhux biss għandna l-obbligu li nħallsu dan il-kont: fuq kollox irridu noqgħodu attenti u ma nżidux miegħu.

L-effetti fuqna s’issa huma l-estremi tat-temp: nixfa jew għargħar, sħana jew kesħa estrema.

Rajna l-għargħar fi Sqallija l-ġimgħa l-oħra. Iktar kmieni fis-sena rajna l-ħsara ikkawżata mill-għargħar fil-Ġermanja u fil-pajjiżi viċini.

Imma hemm effett ieħor gravi: l-għoli tal-livell tal-baħar. S’issa għad mhux inħossu dan l-effett. Imma fl-Oċejan Paċifiku diġa hemm xi gżejjer li bdew nieżla taħt l-ilma. Hu biss kwistjoni ta’ żmien meta anke aħna fil-Mediterran ikollna nindirizzaw dan ukoll.

L-għoli tal-livell tal-baħar, bħala pajjiż gżira għandu jinteressana ħafna għax jolqotna sewwa. Jeffettwa l-infrastruttura kostali tagħna. L-infrastruttura tal-kummerċ marittimu, l-infrastruttura turistika u anke dik tal-ilma u l-enerġija lkoll marbutin mal-kosta. L-għoli tal-livell tal-baħar joħloq problemi sostanzjali f’dan kollu. Jeffttwa ukoll il-bini kollu fil-qrib tal-kosta.

Ħadd ma jaf eżatt dwar kemm, kif u meta dan ser iseħħ. L-ewwel għax il-proċess li bih dan iseħħ għad mhux mifhum biżżejjed. Imma ukoll għax għalkemm ma nistgħux nevitawh nistgħu nnaqqsu l-impatt tiegħu billi nindirzzaw u nnaqqsu l-emissjonijiet tal-karbonju.

Repetutatament fil-laqgħat tal-UNFCCC (United Nations Framework Convention for Climate Change) li jsiru regolarment, kien hemm emfasi fuq il-ħtieġa li ż-żieda fit-temperatura globali minn kif kienet fl-era pre-industrijali ma tkunx iktar minn 1.5 gradi Celsius. Dan sar fuq insistenza tal-istati gżejjer u tal-pajjiżi sottożviluppati għax għal snin twal il-limitu raġjonevoli kien meqjus li kien ta’ 2 gradi Celsius. Pass ieħor il-quddiem. Imma mhux biżżejjed.

F’Pariġu fl-2015 kien hemm qbil bil-kliem dwar dan kollu. Imma sfortunatament il-paroli ta’ Pariġi ma kienx ikkonvertit f’fatti. Huwa dak li qed nistennew fi Glasgow.

Diskors wara l-ieħor qed jgħidulna li jeħtieġ li ngħaddu mill-kliem għall-fatti. Għad irridu naraw kemm dan ser iseħħ! Dak li hu meħtieġ li jsir hu magħruf. Jinħtieġu deċiżjonijiet iebsin. Li jonqos hi r-rieda politika li dan jitwettaq.

ippubblikat fuq L-Orizzont : is-Sibt 6 ta’ Novembru 2021

We need a Carbon Budget

Searching for the word “climate” through the 2021 Pre-Budget document published earlier this week entitled Towards a Sustainable Economy one finds the word three times: twice referring to the United Nations Agenda which has to be addressed by Malta as a prospective UN Security Council member, while a third reference is to policy documents under preparation in Malta. The word climate in the pre-budget document is not associated with any climate change policy implementation or action and its impact on the Maltese economy.

It is already five years since the Paris Climate Summit and its conclusions are still being “studied” in Malta. If we keep on procrastinating, achieving carbon neutrality by 2050 will be very difficult to attain.

When Parliament approved the Climate Action Act in 2015 it identified that one of the tools to be used in the politics of climate change was the formulation of a Low Carbon Development Strategy. Consultation on a Vision to develop such a strategy was carried out in 2017, but three years down the line the final policy document is nowhere in sight, even though the Minister for Climate Change Aaron Farrugia has indicated that it may be concluded towards the end of this year. 

A Low Carbon Development Strategy will identify those sectors which are of considerable relevance in developing a low carbon strategy. Some of them are major carbon emission contributors to be addressed. Other sectors are part of the solution as they provide alternative tools which serve to decouple the economy from intensive energy use, in the process reducing carbon emissions.

The Vision which was subject to public consultation three years ago identifies a number of sectors as areas for climate action, namely: enterprise, energy, transport, waste, water, agriculture, tourism, information and communication technologies (ICT) and finance.

The Low Carbon Development Strategy, when published, should address these areas of action. It would also be expected that such a strategy would also identify the manner in which we will be in a position to achieve our target of carbon neutrality. Such a strategy would also, for completeness be expected to be coupled with a carbon budget which would break down the general target into specific manageable objectives which could be achieved over a specific and reasonable timeframe.

At the Paris Climate Summit, together with all other countries, Malta made pledges to take action in order to lay the foundations for reducing climate impacts. If all the pledges made at Paris are honoured, however, we will still be very far off from achieving the target of not exceeding a two-degree Celsius temperature rise. Much more is required.

Unfortunately, Malta’s climate related policies are double faced. On one hand the Malta government publicly pledges action to address climate change. Simultaneously, however, it proceeds with massive road infrastructural projects which encourage more cars on our roads. On the other hand, plans for the electrification of our roads are apparently subject to an elephantine gestation period. In the meantime, car emissions compete with power generation emissions as Malta’s major contributor to climate change.

It is unfortunate that the Low Carbon Development Strategy and the associated Carbon Budget are taking too long to be formulated. It will take much longer to implement them as special interest groups will undoubtedly seek to protect their specific areas to the detriment of attaining our carbon-neutral objective.  

Malta should be at the forefront of climate change action. Parliament’s declaration recognising the existence of a climate emergency is not enough. Words must give way to action. As an island, Malta should be aware that a primary climate change challenge in the years to come will be a rising sea level as a result of which the coastline may recede inwards at a rate so far unknown. The coast, we may remember, is home to most of our maritime and tourism infrastructural facilities, all of which are under threat. Even residential areas close to the sea level will be impacted. This would include all sandy beaches and the residential/commercial areas at l-Għadira, Xemxija, Salini, Gzira, Msida, Sliema, Ta’ Xbiex, Pietà, Marsa, Marsaxlokk, Marsaskala, Birzebbuga, Xlendi, and Marsalforn. Impacts could also move towards inland low-lying areas such as Qormi.

If we take too long to bring our own house in order, it may be too late.

published in The Malta Independent on Sunday : 13 September 2020

Kontradizzjonijiet

Jekk wieħed joqgħod biss fuq dak li jgħidu dawk li jitkellmu f’isem il-Gvern, malajr jasal għal konklużjoni żbaljata li qatt ma kellna Gvern favur l-ambjent daqs dan tal-lum. Sfortunatament l-affarijiet huma ferm differenti minn hekk!

Iktar kmieni din il-ġimgħa ġie fi tmiemu l-perjodu ta’ sitt ġimgħat konsultazzjoni dwar l-iskop tal-Istrateġija Nazzjonali tal-Biodiversità u l-Pjan t’Azzjoni dwarha li għandu jwassal sal-2030. Għal xi raġuni li s’issa għad mhiex magħrufa l-Awtorità dwar l-Ambjent u r-Riżorsi (ERA), għal dawn l-aħħar snin qed tikkonċentra l-konsultazzjonijiet importanti għax-xhur tas-sajf (b’mod partikolari tul Awwissu) meta hu magħrufa li n-nies tieħu l-vaganzi u allura tistrieħ!

L-Istrateġija Nazzjonali dwar il-Biodiversità u l-Pjan t’Azzjoni assoċjat magħha, bla dubju, meta jkun konkluż ser ifittex li jħares il-kapital naturali tal-pajjiż fit-totalità tiegħu.  

Imma iktar kmieni din il-ġimgħa, Clint Camilleri, l-Ministru għall-Kaċċa u l-Insib, ħabbar li l-Gvern, għal darb’oħra, ser jerġa’  jipprova jissabotaġġa l-implementazzjoni tal-Direttiva tal-Unjoni Ewropea dwar l-Għasafar billi jipprova jisfrutta xi partijiet minnha!   Il-konsulenti tal-Gvern qed jippruvaw jagħmlu użu minn dik il-parti tad-Direttiva tal-Għasafar li tipprovdi dwar l-istudji xjentifiċi: din tippermetti  l-qbid ta’ numru żgħir ta’ għasafar ħajjin. Dan kollu, fil-fehma tal-Gvern u l-konsulenti tiegħu, jista’ jiġġustifika xi forma ta’ nsib!

Jidher li għadhom ma fehmu xejn: id-Direttiva tal-Għasafar tal-Unjoni Ewropea hi għodda Ewropeja dwar il-ħarsien tal-biodiversità u mhux strument biex jiġġustifika l-kaċċa jew l-insib!

Il-Prim Ministru Robert Abela, il-ġimgħa li għaddiet, waqt li kien qed jindirizza l-Kamra tal-Kummerċ ħabbar viżjoni msejsa fuq ħames punti. Wieħed minn dawn il-punti, li fl-aħħar induna bih, hu l-ħtieġa li naddottaw bħala mira li nilħqu n-newtralità fl-emissjonijiet tal-karbonju. Mira tajba, kieku dak li qed jgħid hu veru!

Dan hu każ ieħor fejn għal darb’ oħra, l-Gvern, ambjentalment qed juri wiċċ b’ieħor, kif wara kollox issa ilna li drajna!  Il-Gvern ilu s-snin iberbaq il-miljuni tal-euro fi żvilupp ta’ infrastruttura ta’ toroq li mhiex meħtieġa: l-iskop uniku hu li jirrinforza d-dipendenza fuq il-karozzi privati għax minnhom jiddipendi ammonti kbar tad-dħul tal-Gvern: minn taxxi fuq petrol u diesel sa taxxi u liċenzji assoċjati mal-karozzi.

Il-Gvern ikkummissjona studji, strateġiji u Pjani Nazzjonali u meta waslu għandu qalibhom ta’ taħt fuq.  Id-dikjarazzjoni ta’ Robert Abela favur viżjoni bil-mira ta’ newtralità fl-emissjonijiet tal-karbonju hija f’kontradizzjoni mal-infieq massiċċ tal-Gvern fuq infrastruttura tat-toroq li mhix meħtieġa.  Il-Gvern ta’ Abela, bħal dawk ta’ qablu (ħomor u blu), jaħseb li l-problemi jistgħu jissolvew billi jkunu  bbumbardjati bil-miljuni tal-euro. Il-flus ċertament dejjem ikunu ta’ għajnuna, imma jeħtieġ li jintużaw tajjeb u mhux jitberbqu kif qed iseħħ presentement.

L-ispazju li għandi hu limitat u allura ma nistax nispjega mill-ġdid il-proposti kollha li Alternattiva Demokratika għamlet dwar dan kollu tul is-snin: proposti Ii jiswew farka mill-miljuni li l-Gvern qiegħed iberbaq.  

Ikun biżżejjed li niftakru li l-Pjan Nazzjonali dwar it-Trasport jispjega illi 50 fil-mija tal-vjaġġi li nagħmlu bil-karozzi privati fil-gżejjer Maltin għandhom tul li ma jaqbizx il-ħmistax-il minuta. Dan juri b’mod mill-iktar ċar  mobilità primarjament ta’ natura lokali u reġjonali!  Għal dan la hemm bżonn ta’ flyovers u l-anqas ta’ mini imma qafas biex fih jitħaddem transport lokali u reġjonali.  Huma inizjattivi ta’ din ix-xorta li jnaqqsu l-karozzi mit-toroq li jgħinuna fit-triq diffiċli lejn n-newtralità fl-emissjonijiet tal-karbonju!

Għaddew madwar tlett snin minn meta l-predeċessur ta’ Robert Abela ħa proposta mill-Manifest Elettorali ta’ Alternattiva Demokratika dwar il-ħtieġa li nistabilixxu data li minnha lil hemm ma jinbiegħux karozzi li jaħdmu bil-petrol u d-diesel u dan flimkien ma proposti oħra dwar l-elettrifikazzjoni tat-trasport fit-toroq tagħna. Imma l-istudji mwegħda ma jidhrux b’nemes!

Il-kontradizzjonijiet fil-politika ambjentali tal-Partit Laburista jimxu fuq l-eżempju tal-predeċessuri tagħhom fil-Gvern li waqt li kienu jokorbu biex nipproteġu l-ilma fasslu proġett biex l-ilma tax-xita jispiċċa kważi kollu l-baħar. Proġett li spiċċa biex mal-ilma tax-xita, rema’ l-baħar, miljuni ta’ euro f’fondi Ewropej!

Il-paroli tal-Labour u tal-PN dwar l-ambjent qatt ma solva xejn. Għax dejjem jgħidu ħaġa u jagħmlu oħra.

Ippubblikat fuq Illum: Il-Ħadd 23 t’Awwissu 2020

Contradictions

Taking government spokespersons at face value could lead to the mistaken conclusion that Labour in government is a defender of the environment. Nothing could be further from the truth!

Earlier this week saw the end of a six-week consultation period relative to the Intent and Objectives of a National Biodiversity Strategy and Action Plan leading to 2030. For some unknown reason the Environment and Resources Authority (ERA), for the past years has been concentrating its most important consultations during the summer months, in particular August, the least productive months as they coincide with the holiday period. The National Biodiversity Strategy and relative Action Plan will, when concluded, strive to actively protect our natural capital in its widest sense.

Yet earlier this week Clint Camilleri, Minister for Hunting and Trapping, announced another government attempt to try and sabotage the implementation of the EU Birds’ Directive through seeking potential additional loopholes.  Government advisors are trying to use the provisions of the Birds’ Directive relative to scientific studies, which permit the live capture of a small number of birds, to make a case for local trapping! They seem to not have yet understood that the EU Birds’ Directive is a biodiversity protection tool and not an instrument to justify hunting or trapping in whatever form or shape.

Prime Minister Robert Abela, when addressing the Chamber of Commerce last week, deemed it fit to announce a five-point vision. One of the points which he has at last adopted is the aim of attaining carbon neutrality. Very laudable indeed, if it were true!

This is another case of environmental lip service which we have become accustomed to for a number of years. Government has over the past years been squandering millions of euros in large scale transport infrastructural projects with the specific aim of reinforcing our dependence on the private car. Private cars are the source of large chunks of government income, ranging from taxes on fuel to car licences and registration taxes. Government has commissioned studies, strategies and National Plans which it then turns on their head. Robert Abela’s late conversion to a vision of a carbon neutral Malta is in direct contradiction to the spending spree on road transport infrastructure. His government, like that of his predecessors, red and blue, thinks that problems can be solved by being bombarded with euros, millions of them. Euros certainly help but they must be well spent, not squandered as they currently are.

I haven’t got space today to go through all the proposals which Greens have brought forward over the years, costing a fraction of the millions currently going down the drains. It would suffice to point out that the National Transport Master Plan had identified that 50 per cent of trips using private cars in the Maltese Islands are of a duration of less than fifteen minutes, clearly indicating primarily a mobility that it is local or regional in nature!  We don’t need flyovers, tunnels or underpasses to address this but an efficient local and regional transport network which we currently lack. It is such initiatives which encourage reduction of cars from our roads and help us climb the steep road to carbon neutrality!

It is now almost three years since Robert Abela’s predecessor took a leaf out of the Green Electoral manifesto on proposing a cut-off date on the sale of vehicles operating with internal combustion engines, and on other measures relating to the electrification of our roads. Yet the promised studies are nowhere in sight!

The constant contradictions in environmental positions taken by Labour follow the path entrenched by its predecessors, who, while emphasising the need to protect our water resources devised a project to throw away our storm water directly into the sea, using millions of euros of EU funds which ended up down the drain, with the water.

The environmental lip-service of Labour and the PN has never solved anything, nor will it ever do.

published on The Malta Independent on Sunday : 23 August 2020

Malta: b’politika diżonesta dwar il-klima

Stimi dwar kemm jista’ jogħla l-livell tal-baħar, b’mod globali kif ukoll fl-Ewropa, ivarjaw skond kif wieħed iqis ir-rata tad-dewbien tas-silġ akkumulat fil-poli kif ukoll fi Greenland. Il-mod kif nilqgħu għall-emissjonijiet tal-karbonju ukoll għandu impatt fuq dawn l-istimi. Dawn l-istimi fil-fatt ivarjaw minn żieda ta’ 34 ċentimetru sa żieda ta’ 172 ċentimetru sa tmiem dan is-seklu. Imma jekk l-emissjonijiet tal-karbonju jkunu indirizzati b’politika iffukata u effettiva, din iż-żieda tista’ tkun waħda iżgħar.

Minkejja dan, ħadd ma qiegħed f’posizzjoni li jantiċpa jekk din iż-żieda fil-livell tal-baħar tkunx waħda gradwali inkella jekk din isseħħx f’daqqa. Hemm iżda l-biża’ li l-gravità tas-sitwazzjoni tista’ taċċellera avolja il-jekk u l-meta ħadd ma jaf. Din hi xi ħaga ġdida għal kulħadd!

Kull żieda fil-livell tal-baħar, kemm jekk isseħħ b’mod gradwali kif ukoll jekk isseħħ f’daqqa, ikollha impatt fuq il-kosta u b’mod partikolari fuq l-infrastruttura żviluppata tul iż-żmien. Din l-infrastruttura hi primarjament waħda turistika imma tinkludi ukoll żvilupp residenzjali li xi drabi jasal sax-xifer, sal-baħar: kemm bl-approvazzjoni tal-awtoritajiet u anke xi minndaqqiet mingħajrha!

Il-ħsara potenzjali għall-infrastruttura kostali hi kwistjoni li għandha tħassibna. Din diġà sofriet ħsarat diversi minħabba il-maltemp qalil li żied fil-frekwenza u l-intensità tul dawn l-aħħar snin. L-impatt ta’ żieda fil-livell tal-baħar bla dubju ser joħloq tibdil kbir tul il-kosta kollha tal-gżejjer Maltin. L-istorja tgħallimna. Nhar it-Tnejn 28 ta’ Diċembru 1908 fil-5.20 ta’ fil-għodu Messina fi Sqallija ġarrbet wieħed mill-iktar terrimoti qliel li qatt kien hawn fl-Ewropa, b’qawwa mkejla ta’ 7.5 fuq l-iskala Richter. Immedjatament, inħoloq tsunami b’mewġ għoli sa 9 metri. Madwar sagħtejn wara, fit-7.45 ta’ fil-għodu dan it-tsunami, ftit immansat, wasal fil-gżejjer Maltin.

Diversi gazzetti Maltin ta’ dak iż-żmien irrappurtaw li l-lokalitajiet mal-kosta viċin il-livell tal-baħar kienu mgħarrqa fl-ilma mit-7.45 ta’ fil-għodu għax b’effett taz-tsunami l-baħar tela’ l-art. Dan baqa’ sal-4.00 ta’ waranofsinnhar meta l-baħar reġa’ ikkalma u rritorna lejn il-livelli normali tiegħu! Herbert Ganado, f’l-ewwel volum ta’ Rajt Malta Tinbidel jgħid li residenzi u ħwienet tul il-kosta ta’ tas-Sliema, l-iMsida u tal-Pietà kienu mgħarrqa f’tebqa’ t’għajn għax daħlilhom kwantità ta’ ilma fis-sular terran. Bħala medja l-baħar għola madwar erba’ piedi : 1.20 metri. Fil-Port il-Kbir, imma, ma ġara xejn għax kien imħares mill-breakwater, li l-bini tiegħu kien ġie ffinalizzat madwar sentejn qabel, fis-sena 1906.

Żieda fil-livell tal-baħar bħala riżultat tat-tibdil fil-klima tkun tfisser repetizzjoni tal-impatti taz-tsunami tal-1908 mifruxa iktar u fuq bażi permanenti. Il-lokalitajiet Maltin tul il-kosta li qegħdin viċin tal-livell tal-baħar jispiċċaw b’mod permanenti fl-ilma baħar. Dan ikun jinkludi r-ramliet kollha u żoni kummerċjali u residenzjali fl-Għadira, ix-Xemxija, is-Salini, l-Gzira, l-iMsida, tas-Sliema, Ta’ Xbiex, Tal-Pietà, il-Marsa, Marsaxlokk, Marsaskala, Birzebbuġa, ix-Xlendi, u Marsalforn. L-impatti jistgħu jinħassu iktar il-ġewwa mill-kosta ukoll, f’lokalitajiet li huma f’livell tal-baħar bħal Ħal-Qormi u allura jeffettwa l-inħawi kollha mix-xatt tal-Marsa sa Ħal-Qormi b’dik li hi magħrufa bħala l-Marsa tal-Inġliżi b’kollox. Dan jeffettwa ukoll l-investiment fl-infrastruttura sportiva.

Li jogħla l-livell tal-baħar issa hu inevitabbli. Imma b’ħidma bil-għaqal għad hemm ċans li nnaqqsu kemm dan jogħla. Dan jista’ jseħħ kemm-il darba nieħdu passi biex innaqqsu l-emmissjonijiet tal-karbonju u allura inkunu qed nagħtu kontribut biex iż-żieda fit-temperatura globali tkun l-inqas possibli.

Fis-summit ta’ Pariġi, Malta, flimkien mal-bqija tal-pajjiżi, wegħdet li tieħu azzjoni konkreta biex ikun possibli li jonqsu l-impatti fuq il-klima. Però anke jekk il-wegħdiet kollha li saru f’Pariġi jkunu onorati, hu ċar li għadna l-bogħod ħafna milli nilħqu l-mira miftehma li ma naqbżux iż-żieda ta’ żewġ gradi Celsius fit-temperatura. Hu meħtieġ ħafna iktar mingħand kulħadd. Hemm bżonn mhux biss iktar azzjoni konkreta imma ukoll politika koerenti u konsistenti.

Il-politika ta’ Malta dwar il-klima, imma, hi waħda diżonesta. Nuru wiċċ b’ieħor kontinwament. Min-naħa l-waħda l-Gvern Malti jwiegħed li jaġixxi biex ikun possibli li nindirizzaw il-klima. Imma fl-istess ħin jibqa’ għaddej bi proġetti infrastrutturali li jinkoraġixxu iktar karozzi fit-toroq u allura iktar emissjonijiet. L-emissjonijiet tal-karozzi jikkompetu ma dawk li joriġinaw mill-ġenerazzjoni tal-elettriku.

Hemm bżonn li ndaħħlu ftit sens u konsistenza fil-politika ta’ Malta dwar il-klima. Għax sakemm nibqgħu inkonsitenti kullma qed nagħmlu hu li qed ngħinu biex ikompli jitħaffar il-qabar tagħna.

 

ippubblikat fuq Illum : il-Ħadd 24 ta’ Mejju 2020