Greening the Constitution

Within another ten months, the presidency of George Vella will have come to and end. His enthusiasm for a Constitutional Convention, so far, did not lead to any known tangible results. Covid-19, definitely did not help.

The debate of entrenching environmental protection in the Constitution, thereby reducing or completely removing governmental discretion as to when it can act, is healthy. It signifies recognition that we cannot trust the executive with exercising reasonable discretion, as it has not to date been reasonable in the way it has acted on environmental stewardship.

Let us start at the very beginning. Our Constitution, in its second chapter, contains declaratory provisions which establish a number of basic objectives of government, amongst which the environmental objectives to be attained. The environmental objectives, which were amplified in a recent amendment to the Constitution, moved by then Environment Minister José Herrera, are, in terms of the Constitution itself, fundamental to the governance of the country. They cannot, however, be enforced in a Court of Law. This means that in practice these environmental provisions of the Constitution are for all intents and purposes a dead letter. They need to be enforceable, the soonest, as my party has repeatedly emphasised both in its electoral manifesto in various elections as well as in its submissions to the now stalled Constitutional Convention.

It is now being suggested by the PN that the environment should be a human right entrenched in the Constitution. What does this mean? I think that what has been stated so far is a wrong choice of words. The environment cannot be and is not a human right. What they most probably mean is that access to a protected environment should be a guaranteed human right.  This is a tall order and it signifies that the PN has to reverse a substantial number of its policies in order to be credible: first on the list it needs to reverse its commitment to the 2006 rationalisation plan for consistency. We will wait and see what they really have in mind.

Environmental protection in the Constitution should, in my view, mean ensuring that humans respect the eco-system of which, together with plants and other animals we all form part. It should mean protection of biodiversity, both fauna and flora as well as their habitats. It should also signify the protection of the aquifer as this is not and should not be considered as private property. It also signifies a recognition of the national value of historical heritage.

Unfortunately, the Constitution emphasises in the minutest of details the need to protect private property but then it ignores the significance and the intrinsic value of the eco-system of which we form part and which belongs to all of us.

Reference to the natural environment in the Constitution should be eco-centric and not anthropocentric. This means that when considering the environment, the Constitution should deal with the protection of the rights of nature and not human rights. It is about time that we should start thinking about the rights of nature and link this with the rights of future generations who have a right to breathe unpolluted air and drink unpolluted water and enjoy nature in all its aspects. This is our common heritage and we should handle it with care.

Environmental references in our Constitution should ensure that after years of preaching sustainability we can, maybe, translate our beliefs into legal tools in order that governments are bound to implement sustainable policies.

As things stand the Constitution provides guiding principles when dealing with environmental issues. This has proven to be insufficient as none of the Maltese governments since 1964 has acted in accordance with this constitutional guidance.

If we are to learn anything from the current mess it is that the way forward is to spell out clear environmental objectives which tie the hands of governments.

Greening the Constitution could be a first step in bring our house in order. At the end of the day, however, the Courts must be in a position to be able to instruct government to carry out its duty when it has failed to do so.

published on The Malta Independent on Sunday: 4 June 2023

Il-klima fi Glasgow: mill-kliem għall-fatti

Bil-kliem, illum il-ġurnata, jidher li hemm qbil wiesgħa bejn il-partiti politiċi dwar il-politika li tikkonċerna t-tibdil tal-klima. Dan imma mhux il-każ. Il-qbil hu wieħed superfiċjali.

Il-politika ħadra dejjem kienet waħda olistika li tħares lejn l-ekoloġija b’għożża.  Partiti oħra bdew jaraw illum (jew dan l-aħħar) dak li aħna ilna nitkellmu dwaru is-snin. Dak li rajna snin ilu b’konvinzjoni u analiżi ħaddieħor qed jintebaħ bih issa! Pass il-quddiem, imma ċertament mhux biżżejjed. Id-dewmien biex jiftħu għajnejhom fisser iktar ħsara li baqgħet takkumula.

Ilkoll kemm aħna niffurmaw parti minn din l-ekoloġija, li tagħtina servizz siewi l-ħin kollu. Mhux lilna biss tagħti dan is-serviżż iżda lin-natura kollha.

Dak kollu li naraw madwarna mhux tagħna. Aħna fil-fatt parti minnu. Dak li naraw hu disponibbli biex nagħmlu użu minnu. Qiegħed għandna għal ftit żmien, sakemm ngħadduh f’idejn dawk li ġejjin warajna.

Tul is-sekli l-bniedem ħares lejn l-ekoloġija b’mod differenti. Hemm min ħares lejha b’għożża. Hemm min fittex biss li jisfrutta kemm jista’. Hemm min ħaseb fil-lum biss. Hemm min ħares fit-tul u qegħda l-ħtiġijiet tiegħu jew tagħha b’responsabbiltà.

L-ekonomija u l-mod kif ngħixu mhux dejjem taw kaz tal-impatti fuq l-ekoloġija. Issa, ħafna drabi kien iktar importanti minn għada. Għax għada ma jġibx voti! Huma l-ġenerazzjonijiet tal-lum li jivvutaw. Il-ġenerazzjonijiet ta’ għada, għalissa ma jivvutawx.

L-ekoloġija kapaċi tissaporti. Imma hemm limitu dwar kemm tiflaħ tagħmel dan. Ilha snin tagħtina indikazzjonijiet li qed tixba’. Imma bosta ma tawx kaz. GħaI dawk li jaħsbu li kollox jiddependi mis-suq iktar kien (u għadu) importanti l-iżvilupp tal-ekonomija u tal-kumditajiet. Il-prezz għal dan kollu ma tħallasx, għadu pendenti.

Illum qegħdin fis-sitwazzjoni li aħna lkoll ser ikollna nħallsu l-kont kemm tal-impatti tagħna kif ukoll dawk tal-ġenerazzjonijiet li ġew qabilna u li tħallew jakkumulaw. Ġenerazzjonijiet li sfruttaw lill-ekoloġija u abbużaw mis-servizzi ekoloġiċi mingħajr ma ħasbu f’dawk li kellhom jiġu warajhom: il-ġenerazzjonijiet futuri. Il-bidla fil-klima hu l-kont bl-imgħax li qiegħed dejjem jiżdied. Kont li jrid jitħallas għax daqt jiskadi ż-żmien li nistgħu nagħmlu dan!

It-tibdil fil-klima hi riżultat ta’ dan kollu, riżultat tal-ħidma tal-bniedem tul l-aħħar mitejn sena, u iktar. Hu piz akkumulat li irċevejnieh mingħand ta’ qabilna u li għandna l-obbligu li nnaqqsuh biex dawk li ġejjin warajna jirtu dinja aħjar minn dik li writna aħna. Mhux biss għandna l-obbligu li nħallsu dan il-kont: fuq kollox irridu noqgħodu attenti u ma nżidux miegħu.

L-effetti fuqna s’issa huma l-estremi tat-temp: nixfa jew għargħar, sħana jew kesħa estrema.

Rajna l-għargħar fi Sqallija l-ġimgħa l-oħra. Iktar kmieni fis-sena rajna l-ħsara ikkawżata mill-għargħar fil-Ġermanja u fil-pajjiżi viċini.

Imma hemm effett ieħor gravi: l-għoli tal-livell tal-baħar. S’issa għad mhux inħossu dan l-effett. Imma fl-Oċejan Paċifiku diġa hemm xi gżejjer li bdew nieżla taħt l-ilma. Hu biss kwistjoni ta’ żmien meta anke aħna fil-Mediterran ikollna nindirizzaw dan ukoll.

L-għoli tal-livell tal-baħar, bħala pajjiż gżira għandu jinteressana ħafna għax jolqotna sewwa. Jeffettwa l-infrastruttura kostali tagħna. L-infrastruttura tal-kummerċ marittimu, l-infrastruttura turistika u anke dik tal-ilma u l-enerġija lkoll marbutin mal-kosta. L-għoli tal-livell tal-baħar joħloq problemi sostanzjali f’dan kollu. Jeffttwa ukoll il-bini kollu fil-qrib tal-kosta.

Ħadd ma jaf eżatt dwar kemm, kif u meta dan ser iseħħ. L-ewwel għax il-proċess li bih dan iseħħ għad mhux mifhum biżżejjed. Imma ukoll għax għalkemm ma nistgħux nevitawh nistgħu nnaqqsu l-impatt tiegħu billi nindirzzaw u nnaqqsu l-emissjonijiet tal-karbonju.

Repetutatament fil-laqgħat tal-UNFCCC (United Nations Framework Convention for Climate Change) li jsiru regolarment, kien hemm emfasi fuq il-ħtieġa li ż-żieda fit-temperatura globali minn kif kienet fl-era pre-industrijali ma tkunx iktar minn 1.5 gradi Celsius. Dan sar fuq insistenza tal-istati gżejjer u tal-pajjiżi sottożviluppati għax għal snin twal il-limitu raġjonevoli kien meqjus li kien ta’ 2 gradi Celsius. Pass ieħor il-quddiem. Imma mhux biżżejjed.

F’Pariġu fl-2015 kien hemm qbil bil-kliem dwar dan kollu. Imma sfortunatament il-paroli ta’ Pariġi ma kienx ikkonvertit f’fatti. Huwa dak li qed nistennew fi Glasgow.

Diskors wara l-ieħor qed jgħidulna li jeħtieġ li ngħaddu mill-kliem għall-fatti. Għad irridu naraw kemm dan ser iseħħ! Dak li hu meħtieġ li jsir hu magħruf. Jinħtieġu deċiżjonijiet iebsin. Li jonqos hi r-rieda politika li dan jitwettaq.

ippubblikat fuq L-Orizzont : is-Sibt 6 ta’ Novembru 2021

Ma’ Reno Bugeja: lil hinn mill-bebbux

Reno ġurnalista b’esperjenza li għandi kull rispett lejh. Ikun ippreparat sewwa biex ikun jista’ jindirizza l-argument quddiemu.

L-intervista kienet iffukata fuq l-ADPD u l-futur tiegħu. X’inhi r-raġuni għall-fatt li minkejja dawn is-snin kollha għadna partit żgħir?

Tul l-intervista Reno, b’sengħa, kontinwament ipprovokani biex joħroġ l-argumenti u l-ispjegazzjonijiet tiegħi.

Il-ħin ma taraħx għaddej għax l-argumenti jintiżġu flimkien b’ħeffa kbira b’mod li sat-tmiem jidher quddiemek mużajk ta’ argumenti li jagħti stampa ċara.

Id-diffikultajiet li niffaċċjaw huma essenzjalment tnejn.

L-ewwel hemm sistema elettorali li tul is-snin fittxet dejjem li tikkonsolida l-ħakma ta’ żewġ partiti fuq il-pajjiż u l-istituzzjonijiet tiegħu.

It-tieni hemm il-frammentazzjoni. Dawk li jaħsbuha bħalna huma mifruxa. Tul is-snin dejjem kien hemm diffikulta biex ninġabru flimkien. L-għaqda bejn l-Alternattiva Demokratika u l-Partit Demokratiku f’dan is-sens kien pass kbir il-quddiem. Ovvjament hemm ħafna iktar xi jsir biex l-ilħna progressivi jinġabru flimkien.

L-intervista serviet biex nispjega ukoll il-kuntrast politiku tagħna ma dak tal-partiti l-oħra.

Tkellimt ftit dwar l-ambjent. Emfasizzajt li l-ambjent għalina jmur lil hinn mill-apprezzament tal-bebbux, id-dud u l-fjuri. L-apprezzament u l-ħarsien tal-ekoloġija huwa importanti ħafna f’ħidmietna. Imma l-ħarsien tal-ambjent ifisser ukoll il-ħarsien u t-titjib fil-kwalità tal-ħajja, tagħna u tal-ġenerazzjonijiet ta’ warajna.

Tkellimna fit-tul, madwar 40 minuta.

Issibu l-ħsibijiet dwar kif il-pajjiż qed isir dipendenti fuq l-evażjoni tat-taxxa. Nafferma għal darba oħra li l-iskema tal-bejgħ taċ-ċittadinanza mhiex aċċettabbli għalina. Hi prostituzzjoni tal-pajjiż.

Hemm ukoll kummenti dwar l-abort u kif dan fil-prattika diġa qed isir fl-isptar Mater Dei.

Il-ħidma politika tagħna tkompli. Pass pass nimxu l-quddiem.

A post-Covid future

It is too simplistic to state that the surge in Covid-19 new cases is the unique responsibility of more efficient strains of the virus. The efficient virus was without doubt, for quite some time, assisted by a practically inexistent enforcement. Until last week, substantial gatherings around a number of bar outlets were definitely not monitored with any strain of virus present having a practically free rein. The high Covid infection rate is also a consequence of all this.

The virus is thus not just more efficient, it has also encountered a lax enforcement which together with Covid-19 fatigue have made its proliferation much easier. Matters were also not made easier as a result of over-optimism and back-to-normal-soon messages. These messages together with the denigration of warnings on the potential impact of additional waves of virus infection has led us to the current state of play.

It is only thanks to the hard work of the medical personnel that matters are not much worse. One only hopes that lessons are learnt and that errors of judgement are not repeated. In the prevailing circumstances, the only permissible errors are those made on the side of caution.

The financial support which government has provided to a number of sectors, which support has been increased and extended, has certainly been helpful in the short term. While prioritising the health of all we can also use this down-time to plan for the future, a post-Covid future.

The vaccination programme is a reasonable source of optimism even though the light at the end of the tunnel is not visible yet.

Nobody contests that even as a result of Covid-19, the economy is in tatters, not just the Maltese economy, but possibly the world economy! The national debate should, at this point in time, be focused on how we ought to proceed into the future. Do we rebuild the past or do we take this unique opportunity to reshape the future?

The education of future generations has been dealt a severe blow as at the end of this Covid-phase at least two years of formal education will have been wiped out. Online education has certainly been of considerable help even though it is no substitute to the direct contact between our educators and students. This applies to all levels of education but more importantly at the primary and secondary school levels. It would be indeed unfortunate if anyone of the most vulnerable goes below the educational radar, as a result of Covid.  

Recovery will definitely not be easy.

A positive aspect of the tools utilised to cope with Covid was the increased reliance on digitalisation in general and tele-working in particular. We will definitely need to discuss the implications of this in considerable depth in the debate on the post-Covid future as both rights and duties in this area are not sufficiently clear yet.

Covid, like other major epidemics (AIDS, Ebola, SARS) is a direct result of the mistreatment of nature. It is specifically the consequence of the human assault on biodiversity.

Nature has a habit of calling the shots whenever it deems fit. Viruses follow natural paths and until brought in check by proper behaviour on our part, they will reign supreme.

Tinkering with nature and natural processes always backfires. There is then a price to pay and we ignore this at our peril.

None of us, most probably, has consumed infected meat from bats or chimpanzees. However, we tinker with nature in other ways, which, in the longer term are just as lethal as viruses which jump from bats to man.

Covid has shown that nature runs roughshod over an economy which is disrespectful to the ecology and eco-systems. Nature always has the final word. Can we possibly learn the lesson this time?

In the coming weeks when hopefully matters are clearer it would be opportune if we embark on planning the future, together. Our future requires a green plan which is both fair and sustainable: A Green New Deal. A future which does not repeat past errors but which instead seeks a healthy re-establishment of the links between man and nature. Too much damage has been caused over the years through the rupture of our links with nature in an effort to conquer and domesticate it. The future does not lie in man’s violent control of nature but rather through working in partnership with it.

After all this is what sustainability is all about.

published in The Malta Independent on Sunday : 14 March 2021

Dynamics of the AD/PD merger: one step at a time

by Carmel Cacopardo & Timothy Alden

 

The merger between Alternattiva Demokratika (AD) and the Democratic Party (PD) is on. It has been developing gradually over the past weeks and, Covid-permitting, it will be formalised at the end of September. The discussions leading to the merger have been in hand for some time, inevitably slowing down as a result of Covid-19. They are now practically concluded.

The first practical step in the merger process was taken some months ago as a result of which AD and PD have made an effort to speak with one voice, whenever this was possible. Now that the discussions are practically concluded, a joint meeting of the Executive Committees of AD and PD was held yesterday Saturday 1 August.

Ironically both AD and PD have developed around former dissenting Labour Party Members of Parliament, at different times and in different circumstances. Yet they have, over the years, attracted support from both sides of the political divide. The ecology, good governance and the never-ending political struggle against corruption are core issues of both AD and PD.

Both AD and PD have, over the years, developed into separate and distinct parties: they will now merge into one, continuously cognisant of their roots. The merger will start as the summation of two distinct parties which will be slowly moulded into one.

We need a strong third voice in Parliament: the merger is a step in this direction. It is a step forward in reducing the existing fragmentation and as a result it will enable the better use of the available human resources.

AD and PD have developed on the basis of dissent: a determination to address important issues which others conveniently try to ignore. Over the years it has been AD and subsequently PD who have been at the forefront of the struggle for a better environment, good governance, transparency and accountability. Others have at times sought to parrot the political positions taken by AD and PD. Their political baggage, however, betrays their lack of political commitment: there is a stark contrast between their actions and their words.

The merger is not a time to sing our praises. It is rather a time to take stock of our strong points as well as our weaknesses. It is time to build bridges without in any way compromising our beliefs.

Encouraging the political debate is crucial to our political development. This is also in the country’s interest. Nurturing a constructive debate within our political parties is of fundamental importance. Silencing internal debate, as has been recently done by the PN relative to its youths, is a negation of the future. It is through analysis and debate that we identify our faults and the potential for improvement. It is thus suicidal to censor those who have the commitment and the courage to speak their minds. We mould the future by inspiring and encouraging active participation of all youths and not by subjecting them to disciplinary action when they dare speak up.

The road ahead is not a walk in the park. It is as tough as that covered by our predecessors. It is however as challenging as ever. The merger between AD and PD will build on the achievements to date to create a more efficient vehicle for the third voice of Maltese politics.

Our doors are open not just to those who are disillusioned by the prevailing duopoly. We can only be an instrument for improvement if we involve ourselves in moulding the future. This is our challenge.

published in The Malta Independent on Sunday : 2 August 2020

L-aħdar: sens komun ambjentali

Iktar minn sentejn ilu, nhar l-20 ta’ Marzu 2017, il-Kunsill Eżekuttiv tal-Awtorità tal-Ippjanar irrifjuta applikazzjoni għal kontroll tal-iżvilupp intenzjonata biex tistabilixxi x’jista’ jinbena fuq art f’ Ta’ Durumblat il-Mosta, b’kejl ta’ 38,600 metru kwadru.

Ma kienitx sorpriża meta iktar kmieni din il-ġimgħa din l-applikazzjoni reġgħet tfaċċat fil-forma ta’ applikazzjoni ġdida fuq art ftit ikbar fid-daqs, din id-darba 40,500 metru kwadru. Il-proposta hi biex iż-żona kollha tkun żviluppata f’waħda residenzjali b’binjiet ta’ erba’ sulari, b’waħda minnhom parzjalment taħt il-livell tat-triq.

Il-ġlieda biex inħarsu l-ambjent jeħtieġ li nġedduha kuljum billi l-forzi tar-rebgħa qegħdin f’posizzjoni b’saħħitha li jibqgħu jippruvaw sakemm iġibuha żewġ.

Għadna taħt l-effett tal-eżerċizzju ta’ razzjonalizzazzjioni li kien implimentat taħt id-direzzjoni tal-ex Ministru tal-Ambjent tal-PN George Pullicino bir-riżultat li madwar żewġ miljun metru kwadru ta’ art barra miz-zona tal-iżvilupp (ODZ) ingħataw għall-iżvilupp. Dakinnhar, fl-2006, l-Opposizzjoni Laburista kienet ivvutat kontra din l-inizjattiva, imma hekk kif ħadet is-setgħa, konvenjentement insiet kollox. Huwa biss issa li bosta qed jirrealizzaw kemm hi kbira l-ħsara ambjentali li ser tkun ikkawżata minn dan l-eżerċizzju ta’ razzjonalizzazzjoni. Sfortunatament, ir-rimedji possibli għal din il-ħsara huma limitati. Is-sitwazzjoni hi agħar minħabba li l-Gvern, bi strateġija ċara ma jaġixxix. Għax hu konvenjenti li jistax jwaħħal fil-Gvern ta’ qablu għal din il-mandra.

Il-punt hu li ma għandna l-ebda ħtieġa ta’żvilupp massiċċ fuq art verġni, bil-konsegwenza li tisparixxi iktar art agrikola fil-periferija taż-żoni urbani tagħna, bil-possibiltà li jingħaqdu fiżikament il-lokalitajiet. Il-mistoqsijiet li qamu sentejn ilu meta konna ffaċċjati bl-applikazzjoni oriġinali għadhom hemm, mhux imwieġba. Dawn ġew injorati mill-iżviluppaturi u dan minħabba li l-applikazzjoni l-ġdida hi identika għal dik oriġinali.

Għalfejn iridu żvilupp daqshekk intensiv? Xi studji hemm li jkejlu l-impatt tal-proposti ta’ żvilupp fuq l-infrastruttura tal-inħawi? Iż-żona li hu propost li tkun żviluppata hi sostanzjali. Zona li kien jagħmel sens li tkun pulmun aħdar għall-Mosta ser tispiċċa mibnija b’mijiet ta’ residenzi u garaxxijiet.

Meta għandna Gvern li mhux kapaċi jieħu posizzjoni ċara kontra żvilupp esaġerat, l-Awtorità tal-Ippjanar ma tantx għandha fejn tiċċaqlaq u dan billi d-deċiżjoni bażika favur l-iżvilupp esaġerat ilha li ttieħdet mill-Parlament sa mill-2006. Li baqa’ li jkun deċiż huwa n-natura tal-iżvilupp permissibli, inkluż jekk ikunx permess bini intensiv inkella bini baxx b’ħafna spazji miftuħin madwaru.

L-iżvilupp propost fil-Mosta m’huwiex sostenibbli għax ma nistgħux nibqgħu nitilfu iktar raba’ bla bżonn.

Alternattiva Demokratika hi l-uniku partit politiku li konsistentment oppona l-pjan ta’ razzjonalizzazzjoni u emfasizza l-ħsara ambjentali li dan kien ser jikkawża fil-lokalitajiet tagħna. Dawk li jridu jħaxxnu bwiethom, ovvjament jaħsbuha mod ieħor. Dawk li jiddeċiedu, min-naħa l-oħra, b’mod konsistenti injoraw l-impatti ambjentali.
Din il-problema mhix waħda limitata għall-Mosta, imma hi mifruxa ma’ Malta u Għawdex. Kelli l-opportunità li niġbed l-attenzjoni għal diversi eżempji f’lokalitajiet oħra bħall-Marsaxlokk, il-Mellieħa, Ħ’Attard, Pembroke, San Ġiljan, tas-Sliema u diversi lokalitajiet oħra, fejn ir-rgħiba tħalliet issaltan.

Din hi kampanja favur is-sens komun, għax is-sens komun ambjentali hu aħdar. Huwa d-difiża tal-ġid komuni. Il-ħarsien tar-raba’ minn żvilupp mhux neċessarju hu essenzjali għax ma nistgħux nibqgħu nitilfu iktar art fi ġlieda mar-rgħiba. Hu mod kif inqegħdu fil-prattika dak li nipprietkaw dwar l-iżvilupp sostenibbli.

Meta jkollok daqshekk politiċi jipprietkaw kemm jemmnu fil-prinċipji tal-iżvilupp sostenibbli diffiċli li wieħed jifhem kif Alternattiva Demokratika hi prattikament waħedha fuq il-front politiku li jopponi l-iżvilupp esaġerat.

Il-ħarsien tal-ambjent hu ferm iktar minn eserċizzju ta’ tindif. Huwa dejjem tajjeb li jinġabar l-iskart mormi mal-kosta jew fil-kampanja. Li topponi l-iżvilupp esaġerat huwa tindif preventiv tal-periferiji urbani tagħna. Ir-residenti jeħtieġu l-appoġġ. Imma anke huma jeħtieġ li jifhmu li jekk ser jivvutaw bħas-soltu l-affarijiet mhux ser jinbidlu.

 

Ippubblikat fuq Ilum: Il-Ħadd 28 t’April 2019

Environmental common sense is green in colour

Over two years ago, on 20 March 2017, the Planning Authority’s Executive Council threw out a Planning Control application intended to determine the nature of permissible development in a stretch of land at Ta’ Durumblat Mosta having an area of 38,600 square metres.

It was no surprise that, earlier this week, the application was resubmitted to the Planning Authority in respect of a slightly larger area in the region of approximately 40,500 square metres. The proposal is to develop the whole site into a residential area subject to a proposed height limitation of three floors and a semi-basement.

The battle to defend our environment needs to be renewed every day, as the forces of greed are well placed to continue with their endeavours, until they succeed in gaining acceptance of their proposals.

The rationalisation exercise was carried out under the direction of former PN Environment Minister George Pullicino. It has resulted in around two million square metres of land outside the development zone (OZD) being given up for development – and the full impact is yet to be felt.

In 2006, the then Labour Opposition voted against this initiative, yet it conveniently forgot all about its stand when it was elected into office and it is only now that many are starting to realise the significant environmental impact of the rationalisation exercise. Unfortunately, the possibilities to remedy the damage in store are very limited and this limitation to act is further compounded by a government which (strategically) fails to act, as it is most convenient to be able to point fingers at your PN predecessors in government.

The point at issue is whether we need further large-scale development on virgin land, with the result of gobbling up more agricultural land on the periphery of our urban areas which will potentially merging neighbouring localities.

The queries raised two years ago – when the original application was submitted – are still unanswered. These queries have been ignored by the developers as the application that has been resubmitted is practically identical to the original one.

Why are the developers proposing so intensive a development? Do studies exist to assess the impacts which this proposal will have on the infrastructure of the area – which is substantial? Hundreds of residential units and garages will be constructed in an area when it would make more sense for it to remain as a green belt around Mosta.

Faced with a government which is reluctant to act against over-development, the Planning Authority does not have much elbow room for manoeuvre because, for all intents and purposes, the basic decision in favour of over-development has already been taken by Parliament – way back in 2006. What’s left to be decided is the nature and extent of the development. Whether, for example, the development would be intensive as proposed in the application or else low-density, such as limited to bungalows with a 25 per cent site coverage

The proposed development in Mosta is certainly not sustainable, as we cannot afford to lose more land to the current development spree.

Alternattiva Demokratika has been the only political party to continuously and consistently point out that the implementation of the rationalisation exercise will cause environmental havoc in our local communities. Those seeking to line their pockets obviously think otherwise. The decision-makers have also been consistent in ignoring environmental impacts.

This problem is not limited to Mosta but is spread all over the islands. I have had the opportunity to point out various other instances in Marsaxlokk, Mellieħa, Attard, Pembroke, St Julians, Sliema and various other areas where, once again, greed has won the day.

This is a campaign for commonsense to prevail, as environmental common sense is inevitably green in colour, in defence of the ecology and the common good. Protecting agricultural land from unnecessary development is essential as we cannot keep losing more land to greed. It is also the only practical way to implement sustainable development.

With so many political personalities proclaiming their adherence to basic principles of sustainable development, I fail to understand how Alternattiva Demokratika is practically on its own on the political front in consistently opposing over-development.

Protecting the environment entails much more than clean-ups. It is laudable to clean up the mess of rubbish accumulated along the coast or in the countryside but at this point in time campaigning against over-development is an exercise in preventively cleaning up the periphery of our urban areas. Residents need our support but they must, however, also note that if they vote as usual, they will be condemning themselves to more of the same.

 

published in The Malta Independent on Sunday : 28 April 2019

Aħdar ir-risposta

(diskors li għamilt illum is-Sibt 6 t’April 2019 f’egħluq Laqgħa Ġenerali Straordinarja li approvat il-kandidati u l-Manifest Elettorali ta’ Alternattiva Demokratika għall-elezzjonijiet ta’ Mejju 2019)

Il-Manifest Elettorali li għadna kif iddiskutejna u approvajna huwa mibni fuq erba’ argumenti: l-ugwaljanza, l-ekoloġija, is-saħħa u d-demokrazija. Hija r-rabta kontinwa li nfittxu bejn il-politika ambjentali u l-politika soċjali.

Kif ngħidu fil-Manifest li għadna kif approvajna, “Biex tkompli tinbena Ewropa b’saħħitha li tiddefendi liċ-ċittadin hemm bżonn li tissaħħaħ id-demokrazija. Id-demokrazija trid titħaddem dejjem iżjed fl-istituzzjonijiet kollha, b’mod li d-deċiżjonijiet kollha li jittieħdu mhux biss ikunu trasparenti imma fuq kollox jittieħdu minn persuni eletti u politikament kontabbli. Iċ-ċittadini għandu jkunilhom possibli li jinvolvu ruħhom direttament f’dan il-proċess demokratiku.

Għal dan l-iskop, anke l-lobbying għandu jkun trasparenti, b’regoli ċari li japplikaw għal kulħadd. (hu ta’ sodisfazzjoni li illum qrajna fil-gazzetti li l-Kummissarju tal-Istandards fil-Ħajja Pubblika beda jaħdem dwar l-ewwel regoli dwar il-lobbying)

Għax mhux aċċettabbli f’soċjetà Demokratika li ma jkunx magħruf min qed jipprova jinfluwenza d-deċiżjonijiet, kif u għaliex.

Dan ma’ jgħoddx biss fl-Unjoni Ewropeja imma fuq kollox għandu jgħodd f’kull wieħed mill-istati membri.

Ir-rapporti ippubblikati dwar Malta mill-Kunsill tal-Ewropa, mill-Kummissjoni Venezja u il-GRECO (il-kumitat kontra l-korruzzjoni) lilna ma ssorpreduniex. Fihom ħafna affarijiet li mhux biss Alternattiva Demokratika ilha żmien titkellem dwarhom imma dwarhom ukoll għamilna proposti konkreti matul is-snin, inkluż fil-Manifesti Elettorali differenti.

Il-Gvern qed jipprova jiddefendi ruħu li l-kritika qed issir dwar liġijiet li saru żmien ilu li l-gvern tal-lum wiret mingħand il-gverijiet ta’qabel. Filwaqt li f’numru ta’ kazijiet dan hu minnu jibqa’ l-fatt li l-Gvern preżenti sabha komda li jibqa’ għaddej fuq dak li sab, għax hu komdu ħafna li meta tiġi dahrek mal-ħajt twaħħal f’ dawk li ġew qablek.

Ħu per eżempju l-poteri li għandu l-Prim Ministru u l-Ministru tal-Intern li jawtorizza l-intercettazzjoni tat-telekomunikazzjoni (tapping). Ma kellniex bżonn li l-GRECO jiġbdulna l-attenzjoni għaliha din. Ilna ngħiduha, kif għamilna anke fil-Manifest Elettorali tal-2017 ta’ AD. Kif jista’jkun li jibqa’ jkun il-politku li jiddeċiedi jekk jingħatax permess jew le biex isir it-tapping? Kif ser jiddeċiedi l-politiku meta jkun iffaċċjat b’talba biex ikunu investigati dawk ta’ madwaru? Dan mhux konflitt ta’ interess kbir? Hu għalhekk li ilna ngħidu li l-awtorità li jsir it-tapping għandha tingħata lill-ġudikatura li bla dubju tfittex li toqgħod attenta illi fil-ġlieda kontra l-kriminalità mhux biss titwarrab il-politika partiġjana u l-protezzjoni tal-ħbieb tal-politiku imma fuq kollox tassigura li jkun imħarsa d-drittijiet fundamentali.
Għidna ferm iktar minn hekk. Fl-2017 fil-Manifest Elettorali tkellimna ukoll fuq l-FIAU (Financial Intelligence Analysis Unit) fejn insistejna li m’għandiex tkompli tkun imexxija mill-AG (Avukat Ġenerali) u li r-rapporti tagħha m’għandhomx imorru għand il-Pulizija imma direttament għand il-Magistrat tal-Għassa. Irid ikun assigurat li r-rapporti tal-FIAU meta jaslu għand il-Pulizija ma jispiċċawx fil-bir tas-skieken imma li dawn ikunu investigati sewwa u li jittieħdu passi kull fejn jirriżulta meħtieġ.

Il-Kummissjoni Venezja u l-GRECO qalulna li istituzzjonijiet f’Malta għandna ħafna imma li dawn huwa dgħajfa. Qalu tajjeb, imma l-opinjoni pubblika f’Malta ilha konxja minn dan. Imma dan ġie injorat mill-Gvern immexxi mill-Partit Laburista. Il-PN min-naħa l-oħra, kellu jkun fl-Opposizzjoni biex jirrealizza dwar id-djgħufija tal-istituzzjonjijiet. Uħud minnhom ħoloqhom hu stess, iddiżinjati dgħajfa apposta, u dwar oħrajn sakemm inqeda għalaq għajnejh.

Huwa f’dan il-kuntest li ilna naħdmu għal dawn is-snin kollha.
Il-ħidma tagħna f’din il-kampanja elettorali b’differenza is-soltu mhiex limitat inkella iffukatan kważi esklussivament fuq il-Parlament Ewropew. Għall-ewwel darba qed niffaċċjaw l-elezzjonijiet tal-Kunsilli Lokali kollha fl-istess jum.

Ser nippreżentaw tal-inqas 9 kandidati, l-parti l-kbira minnhom żgħażagħ li qed jikkontestaw għall-ewwel darba fuq il-Mellieħa (Luke Caruana), Marsaskala (Daniel Desira), B’Kara (Anna Azzopardi), Naxxar (James Gabarretta), u Ħaż-Żebbuġ (Samwel Muscat). Għandna ukoll Irlandiż li jgħix Malta (Donal Kelly) li offra s-servizz tiegħu bħala kandidat fuq ix-Xgħajra u l-attivist ambjentali fil-Gżira (Jamie Mercieca). Ma dawn ngħodd ukoll lill-veteran tagħna fil-Kunsill Lokali ta’ H’Attard Ralph Cassar, li issa ilu jiġi elett għal snin twal – madwar għoxrin sena.

Grazzi lilkom ilkoll li qed toffru s-servizz tagħkom.

Ma dawn kollha, bħala partit iddeċidejna li għandi nikkontesta jiena ukoll fil-lokalità ta’ San Ġiljan. Għażilna din il-lokalità għax bħala partit irridu nagħtu kontribut dirett lir-residenti f’San Ġiljan li qed jiffaċċjaw problemi kbar. San Ġiljan hu fost dawk il-lokalitajiet li huma l-iktar milquta mill-iżvilupp bla rażan li bħalissa qed iħarbat il-ħajja ta’ kuljum ta’ bosta mill-Maltin.

Fiċ-ċentru tal-ħidma politika tagħna bħalissa hemm il-ħarsien tal-ambjent urban. Tul dawn il-ġimgħat dorna diversi lokalitajiet nitkellmu dwar il-kundizzjonijiet tat-toroq, dwar il-politika tat-trasport intenzjonata biex tkompli iżżid il-karozzi fit-toroq, dwar in-nuqqas ta’ aċċessibilità kif ukoll dwar it-teħid tal-ispazji pubbliċi, inkluż il-bankini, min-negozji għad-detriment tar-residenti.

F’diversi lokalitajiet, primarjament mal-kosta r-residenti ġew ridotti għal priġuniera f’darhom għax il-bankini okkupati minn imwejjed u siġġijiet li qed joħlqu diffikultajiet kbar kemm għall-aċċess tar-residenti għal djarhom kif ukoll għal servizzi bażiċi bħall-ġbir tal-iskart.

It-traskuraġni amministrattiva tul is-snin irrediet lokalità bħall-B’Kara bħala lokalità perikoluża kull meta jkollna maltempata. B’Kara għadha tiffaċċja l-għargħar kull meta jkun hawn ħalba xita, qawwija u mhux. Il-Gvernijiet repetutament fittxew li jindirizzaw l-effett u ftit li xejn saret ħidma dwar il-kawża ta’ dan kollu. Parti mhux żgħira mill-bini ta’ dan l-aħħar ħamisn sena fiħ nuqqas ta’ bjar (jew bjar ta’ qisien żgħar) bil-konsegwenza li f’kull ħalba xita miljuni ta’ litri ta’ ilma tax-xita jispiċċa fit-toroq ta’ B’Kara flok fil-bjar li suppost inbnew. Dan mhux biss hu ħtija ta’ nuqqas ta’ bjar f’B’Kara imma ukoll fil-lokalitajiet fil-madwar. F’dan is-sens B’Kara hi l-vittma ta’ amministrazzjoni pubblika inkompetenti li tul is-snin injorat ir-responsabbiltà li tara illi kull binja hi mgħammra b’bir ta’ daqs adegwat.

Hemm il-ħtieġa li nenfasizzaw iktar fuq il-ħtieġa li tkun implimentata mingħajr iktar dewmien l-istrateġija nazzjonali dwar it-trasport li teżiġi li jonqsu l-karozzi mit-toroq tagħna, primarjament għax m’għandniex bżonn din il-kwantità ta’ karozzi. Għandna bżonn investiment ikbar fit-trasport pubbliku, inkluż transport pubbliku reġjonali u lokali għax dan iservi biex inaqqas l-użu ta’ karozzi privati fit-toroq tagħna għal distanzi qosra. Irridu nirrealizzaw li 50% tal-vjaġġi li jsiru bil-karozzi privati fit-toroq Maltin isiru għal distanzi qosra li jdumu inqas minn 15-il minuta.

Fuq kollox hemm bżonn ta’ investiment ikbar fl-infrastruttura lokali, iffukata fuq il-ħtieġa li niffaċilitaw dejjem iktar l-aċċessibilità għal in jagħżel li jimxi inkella li jsuq ir-rota.

Il-kwalità tal-ambjent urban jirrifletti l-kwalità tal-ħajja tagħna. Jeffettwa l-arja tant essenzjali biex ngħixu. Jeffettwa l-ispazji pubbliċi tant essenzjali biex bħala l-pulmun tal-lokalitajiet tagħna jagħtuna in-nifs u l-ispazju fejn ngħixu.

Il-karozzi ħadulna t-toroq. In-negożji ħadulna l-bankini. Irriduhom lura. Dawn huma essenzjali għall-ħajja urbana. Huma l-ispazji pubbliċi bażiċi li flimkien mal-pjazez tagħna jimmarkaw lill-komunitajiet tagħna.

Neħtieġu toroq u bankini li jkunu aċċessibli għal kulħadd. Il-Kunsilli Lokali, għandhom ikunu fuq quddiem biex iħeġġu lill-gvern sabiex mis-€700 miljun li qed jipproġetta bħala nefqa biex jirranġa t-toroq, jitbiddlu ukoll il-bankini. Ħafna minnhom saru biex jaġevolaw il-karozzi fil-garaxxijiet bil-konsegwenza li diversi bankini spiċċaw tlajja u nżul kontinwi b’detriment għal min huwa vulnerabbli. Bl-istess mod, il-Kunsilli Lokali għandhom jaraw li l-bankini ikunu ħielsa minn ostakli li ħafna drabi iġiegħlu lir-residenti, partikolarment dawk l-iktar vulnerabbli jimxu fin-nofs tat-triq.

Għal kunsilliera f’isem Alternattiva Demokratika, din hija kwistjoni prijoritarja ta′ aċċessibilità għar-residenti kollha.

Irridu nsellmu lill-dawk il-kunsilliera kollha li tul is-snin ħarġu għonqhom b’konvinzjoni kbira biex inħarsu l-wirt storiku u l-wirt ekoliġiku ta’pajjiżna. Mhux xogħol faċli. Ħidma li f’Alternattiva Demokratika nagħmluha bla waqfien. Uħud mill-proġetti l-kbar li huma fuq l-aġenda tal-pajjiż għax-xhur u s-snin li ġejjin huma ta’ ħsara kbira. M’għandix f’moħħi biss il-mina bejn Malta u Għawdex li barra li mhiex meħtieġa ser tagħmel ħsara mhux biss lill-Għawdex fit-totalità tiegħu imma ukoll lill-agrikultura madwar in-Nadur f’ Ta’ Kenuna kif ukoll lill-Wied tal-Pwales u z-zona tal-Għerien fil-limiti tal-Mellieħa. Iktar kmieni din il-ġimgħa ippreżentajna oġġezzjini għall-bini tat-torri tat-Toyota f’Ħaż-Żebbuġ li qed ifittex li joħloq mostru ta’ 14-il sular, 11 minnhom il-fuq mit-triq f’zona li ser ikollha impatti kbar fuq ir-residenti ta’ Ħaż-Żebbuġ.

Aħna qegħdin hawn biex inservu. Ilkoll.

Qed noffru mill-ġdid is-servizz tagħna fil-Parlament Ewropew u fil-Kunsilli Lokali. Hi ħidma li ser tkun imsejsa fuq il-valuri bażiċi li fuqhom hi mibnija l-ħidma ħadra: l-għarfien ekoloġiku, il-ġustizzja soċjali, id-demokrazija parteċipattiva, n-non-vjolenza, s-sostenibilità u r-rispett lejn id-diversità.

Qegħdin nippreżentaw Manifest li jiftaħ il-bibien u t-twieqi għal żiffa li tnaddaf, għal diskussjoni li tfittex risposti għall-mistoqsijiet u teżamina s-soluzzjonijiet possibli. Irridu b’mod kontinwu nisfidaw l-istatus quo u f’dan il-proċess inneħħu l-għanqbut li hemm f’diversi irkejjen mhux biss f’Malta imma ukoll fi Brussell.

Il-politika ħadra tfisser li ma tibża’ tiddiskuti xejn.

Jekk inti tfittex u tistaqsi kif il-kwalità tal-ħajja tagħna lkoll tista′ tkun aħjar, kif għandha tonqos u eventwalment tkun eliminata l-emarġinazzjoni, kif tissaħħaħ id-demokrazija, m’għandekx wisq minn fejn tagħżel.

Pajjiżna ma jistax jibqa’ b’rasu fir-ramel: għalhekk l-aħdar hu r-risposta għall-mistoqsijiet tiegħek.

Alternattiva Demokratika hi l-unika garanzija li leħen kulħadd jinstema’ .

 

Il-Manifest Elettorali issibu hawn

In-Natura m’għandhiex vot

Infrastruttura Malta hi insensittiva għal dak kollu li għandu x’jaqsam mal-ekoloġija. Ittrasformat trejqiet fil-widien u madwarhom f’toroq wisgħin bl-użu ta’ volumi kbar ta’ konkos kif għamlet fil-Wied Tal-Isqof u Wied is-Sewda. Dan ser ikollu impatt negattiv konsiderevoli fuq l-ambjent rurali, fuq il-komunitajiet rurali u fuq il-pajsaġġ.
Dawn it-trejqiet li ġew ittrasformati f’toroq, issa, inevitabilment ser ikunu użati minn iktar traffiku: il-problemi tat-traffiku ser ikunu trasferiti miż-żoni urbani għall-kampanja.

Il-widien huma parti integrali mill-eko-sistema tagħna, b’rikkezzi kbar ta’ bijodiversità. In-natura, li timla kull rokna tal-kampanja tagħna hi taħt theddida kontinwa. Mhux Infrastruttura Malta biss hi responsabbli għal dan.

L-eko-sistema taħdem f’sintonia kważi perfetta, b’rabta sħiħa bejn kull fjura u jew insett u l-bqija tal-madwar. L-ekoloġija ma żżidx biss mal-kuluri tal-pajsaġġ tagħna, imma hi l-bażi essenzjali tal-ħajja innifisha. Permezz ta’ diversi organiżmi li jistkennu fil-kampanja u l-widien in-natura tipprovdi servizzi essenzjali għall-agrikultura.

In-natura mhix dekorazzjoni tajba biss għar-ritratti, videos jew pitturi. Mhix qegħda hemm biex niggustawha.

Sfortunatament qed ngħixu f’dinja li ftit li xejn tagħti kaz ta’ dak kollu li m’għandux valur espress fi flus. Din hi r-raġuni ewlenija għan-nuqqas ta’ ħafna li jifhmu u japprezzaw l-importanza tal-ekoloġija fil-ħajja ta’ kuljum. Uħud ma għandhom l-ebda idea li aħna ma ngħixux f’ekonomija imma niffurmaw parti integrali minn eko-sistema!

Fil-passat saru diversi attentati biex tiġi kkoreġuta din l-attitudni permezz ta’ studji li ippruvaw jikkwantifika il-valur ekonomiku tal-bijodiversità. Dan sar kemm fuq livell Ewropew kif ukoll minn pajjiżi individwali. Dawn l-istudji jesploraw u jippruvaw jikkwantifikaw kemm jiswa’ biex ikunu sostitwiti s-servizzi li n-natura tipprovdilna b’xejn għal erbgħa u għoxrin siegħa kuljum. L-ammont jitkejjel bil-biljuni.

Hemm ħtieġa li nifhmu li l-bniedem huwa dipendenti fuq is-servizzi li n-natura tipprovdilna l-ħin kollu bla ebda ħlas. Dawn jinkludu l-ilma, l-ħamrija u l-arja nadifa li qed isofru attakk frontali kontinwu minn dak li nsejħulu żvilupp.

Is-siġar qed jitqaċċtu biex jagħmlu l-wisgħa għall-kostruzzjoni bla rażan li għaddejja bħalissa. Dan jinkludi l-proġetti mhux meħtieġa ta’ toroq li qed iseħħu f’dan il-ħin.

Is-siġar huma rigal li tagħtina n-natura. Jagħtuna l-ossiġnu li mingħajru ma nieħdux nifs. Dan l-ossignu jipproduċuh billi jassorbu id-dijossidju tal-carbonju mill-atmosfera, u jżommu l-karbonju depositat fiz-zokk u l-friegħi tas-siġra. B’dan il-mod is-siġar jagħtuna żewġ servizzi essenzjali bla ħlas: l-ossiġnu biex nieħdu n-nifs u depożitu naturali għall-karbonju. Dawn is-servizzi huma l-alternattivi naturali għat-teknoloġija magħrufa bħala “carbon capture technology” li tiswa’ l-miljuni. In-natura tipprovdilna alternattiva u aħna din ninjorawha. Huwa servizz bla ħlas u allura mhuwiex apprezzat. It-tibdil fil-klima huwa (in-parti) riżultat ta’ diforestazzjoni fuq skala kbira, akkumulata tul is-snin.

Aħna niddependu fuq in-natura ferm iktar milli niddependu fuq l-ekonomija. Imma fil-waqt li ninkwetaw meta pajjiżna jiffaċċja żbilanċ finanzjarju, ħafna jinjoraw l-iżbilanċ ambjentali li qiegħed isir dejjem iktar agħar milli qatt kien. Li nindirizzaw dan l-iżbilanċ ambjentali huwa essenzjali qabel ma jkun tard wisq. Mhux kulħadd hu konxju li ħadd ma hu ser jagħmlilna tajjeb għal dan l-iżbilanċ. Ma hemm l-ebda bale-out għal dan l-iżbilanċ!

Għandna Ministru tal-Kabinet li hu responsabbli mill-Iżvilupp Sostenibbli. Sfortunatament, kif ngħidu, lanqas jaf x’laqtu! Bħala riżultat ta’ dan hu ovvju li hawn nuqqas ta’ strateġija ta’ sostenibilità fis-settur pubbliku kollu.

L-impatt ta’ dan kollu jinħass fit-tul. Ma jidher li hemm l-ebda għaġla, għax in-natura m’għandiex vot. Imma dawk minna li għandhom vot għandna responsabbiltà etika li naġixxu f’isimha. Dak li tagħmel Alternattiva Demokratika.

ippubblikat fuq Illum Il-Ħadd 10 ta’ Marzu 2019

Nature has no vote

Infrastructure Malta is insensitive to all sorts of ecological issues. It has transformed country lanes in and around valleys into quasi-highways through the indiscriminate use of large volumes of concrete, which will have a considerable negative impact on the rural environment, the rural communities and on the rural landscape.

These former country lanes will inevitably now be used by more traffic, moving traffic- related problems from the urban areas into our countryside.

Valleys are an integral part of our eco-system: so rich in biodiversity. Wildlife, so abundant in our valleys and countryside, is continuously under threat as a result of this insensitivity. But Infrastructure Malta is not the only culprit.

There is an intricate inter-relationship between the different constituent parts forming our eco-system. Ecology does not just add colour to our landscapes but it is the very foundation of life itself. Nature is not just a desirable decoration to be captured on photographs, videos or paintings. Through a multitude of organisms sheltering in our valleys and the countryside, nature provides essential services to our agriculture through the provision of shelter to pollinators.

Unfortunately, we live in a world which tends to ignore non-monetary value. This is the underlying reason for the general failure to appreciate the importance of ecology in our daily lives. In fact, to some it is incomprehensible that we live in an eco-system and not in an economy! In the past, in an effort to try and remedy this myopic approach, there has been an attempt to quantify the economic value of biodiversity. Various studies have been undertaken to quantify this value on both a European level as well as an individual country basis. These studies explore and try to quantify what it would cost to replace the services that nature provides free on a 24/7 basis. This cost is measured in billions of euros.

We need to understand that humankind is dependent on the eco-system services that is freely provided by nature. These include water, fertile soil and clean air – all of which are being meticulously ruined as a result of so-called “development”.

Trees are being chopped down to make way for the current building spree, including the large scale road infrastructural overhaul currently in hand.

Trees are a gift of nature. They give us oxygen, without which we cannot breathe. They produce this oxygen by absorbing atmospheric carbon dioxide, retaining the carbon in the process. By doing this, trees give us two essential services free: oxygen to breathe and a natural deposit for carbon – what we refer to as a “carbon sink”. Trees are the natural alternative to carbon capture technology. Carbon capture technology – used as part of the technological response to climate change – costs millions to produce and operate. Yet we have a natural alternative which we continuously discard. It is a free service and hence it is not appreciated. Climate change is partly the result of large-scale deforestation accumulated over the years.

We are significantly more dependent on nature than on the size of our country’s GDP and yet while we worry when our country is faced with a financial deficit, many ignore the ever-increasing environmental deficit. Addressing this deficit is essential before it is too late. Not everyone is aware that no one will bale-us out.

We have a Cabinet Minister responsible for Sustainable Development who, unfortunately, he has no idea of his brief. As a result, a focused sustainability driven strategy is very obviously missing right through the Maltese public sector.

The resulting impacts from all this are long-term. There seems to be no hurry to act, because nature has no vote. Yet those of us who do have a vote also have an ethical responsibility to act on its behalf. It is what we do at Alternattiva Demokratika-the Green Party.

published in The Malta Independent on Sunday – 10 March 2019