L-annimali, il-moħqrija u l-ikel fuq il-platt

Issa għaddew iktar minn seba’ snin minn meta issejjaħ ir-referendum dwar il-kaċċa fir-rebbiegħa. Referendum li kien inizjattiva ta’ Alternattiva Demokratika flimkien ma’ koalizzjoni ta’ 13-il għaqda ambjentali u tal-ħarsien tal-annimali u li kien intilef b’numru żgħir ħafna ta’ voti. Kultant dan il-proċess demokratiku jerġa’ jissemma’ fl-aħbarijiet u dan billi l-għaqdiet tal-kaċċaturi jridu  jnaqqsu l-aċċess għal dan id-dritt. S’issa, fortunatement, ħadd ma jidher li ta każ tagħhom. Imma ħadd ma jaf jekk l-affarijiet jinbidlux fil-futur!

Flok ma nirrestrinġu l-użu demokratiku tal-għodda tar-referendum għandna nikkunsidraw li nestendu l-użu tiegħu. Sal-lum għandna d-dritt li niġbru l-firem biex jissejjaħ referendum li jipproponi li titħassar liġi jew parti minnha. Għalhekk jissejjaħ referendum “abrogattiv” għax huwa referendum li jħassar ligi jew parti tagħha. Dan id-dritt demokratiku  għandu jkun estiż biex ikun possibli li jittieħdu inizjattivi dwar liġijiet li l-Parlament jevita b’mod kontinwu.  ADPD-The Green Party repetutament ippropona li dan isir bi proposti speċifiċi fil-manifest elettorali. L-aħħar darba li dan sar kien fl- elezzjoni ġenerali tal-2022.

Ir-referendum tal-2015 dwar il-kaċċa fir-rebbiegħa kien biex jitħassru regolamenti li kienu jippermettu l-kaċċa fir-rebbiegħa. B’dan il-pass kienet tkun qed tiġi imħarsa l-bijodiversità u dan għax fil-perjodu li l-għasafar ibejtu l-ebda kaċċa ma kienet tkun permessa.   Dan imma ma kienx jindirizza l-ħarsien tal-għasafar b’mod iktar wiesa’. Biex dan ikun jista’ jseħħ teħtieġ li tkun abolita l-kaċċa f’kull żmien. Din fil-fatt kienet, u nifhem li għada, l-posizzjoni ġustifikata tal-għaqdiet li jaħdmu favur l-annimali.

Id-dibattitu lokali dwar il-ħarsien tal-annimali hu sfortunatament limitat għall-annimali li nżommu fid-djar (pets), dawk li jintużaw fir-riċerka, kif ukoll riċentment għaż-żmiemel li jintużaw mal-karozzini. Ittieħdu diversi inizjattivi dwar iż-żwiemel u dan wara ħidma bla waqfien mill-għaqidet li jaħdmu favur il-ħarsien tal-annimali.

Il-mod kif l-industrja tal-agrikultura timxi mal-annimali fl-irziezet hi materja ta’ importanza. Qed jingħata importanza dejjem ikbar fl-Unjoni Ewropeja.

Riċentement, Alison Bezzina, il-Kummissarju għall-Ħarsien tal-Annimali ippruvat testendi d-diskussjoni dwar dan kollu billi ikkummentat dwar il-konsum tal-ħalib. Il-kummenti tagħha saru fil-Jum Dinji tal-Ħalib (3 ta’ Ġunju). Hi ibbażat il-kummenti tagħha fuq dak li jgħaddu minnu l-baqar li jipproduċu l-ħalib b’mod naturali għall-għoġġiela tagħhom u jispiċċaw jeħdulhom kemm il-ħalib kif ukoll lill-għoġġiela biex jinbiegħ kummerċjalment!  

L-argument dwar il-mod kif nimxu mal-annimali jkompli. Intqal illi kieku l-biċċerija għandha ħitan tal-ħġieg, ħadd iktar ma jiekol laħam. Il-punt hu li l-mod kif jiġi prodott il-laħam jassoġġetta lill-annimali għall-moħrija esaġerata li, kieku tkun magħrufa, tant taħsad nies li kważi ħadd iktar ma jmiss il-laħam b’mod permanenti.

It-trasparenza fil-biċċerija u l-fabbriki tal-annimali hi essenzjali biex ikun assigurat li r-regoli bażiċi li jħarsu lill-annimali mill-moħqrija bla sens qed jiġu osservati.

It-triq mir-razzett sal-mejda tal-ikel hi mimlija bi problemi konnessi mat-trattament ħażin tal-annimali. Li kellna nkunu nafu iktar dak li jseħħ wara l-bibien magħluqin tal-irżieżet jew tal-fabbriki tal-annimali bla dubju jkollna  nibdew naħsbu sewwa dwar l-għażliet tagħna ta’ dak li nieklu. Dawn huma għażliet li ħafna drabi nagħmluhom b’għajnejna magħluqa, bla ħafna ħsieb. Huma għażliet awtomatiċi li ħafna drabi ftit tajna każ ta’ xi jfissru: għax dejjem hekk għamilna.

L-etika dwar dak li nieklu hi estensjoni naturali tad-dibattitu ambjentali. Fil-fatt il-ġustizzja ambjentali u l-ħarsien tal-annimali huma tewmin.

In-numru ta’ dawk li ma jieklux laħam qiegħed jiżdied kif qiegħed jiżdied in-numru ta’ dawk li ma jridux imissu prodotti ġejjin mill-ħalib. Din iż-żieda hi waħda fuq livell globali. Dawn l-għażliet qed isiru fuq konsiderazzjonijiet ambjentali, konsiderazzjonijiet dwar ħarsien tal-annimali kif ukoll konsiderazzjonijiet etiċi.

Il-Gvern jippenalizza lil dawk li jagħmlu għazliet etiċi dwar l-ikel. Dan ġie emfasizzat riċentement waqt intervista ta’ Darryl Grima, ambjentalist, veġan u attivist kontra l-qtil tal-annimali għall-ikel. Hu meħtieġ li l-Gvern ma jibqax jippenalizza lil min jagħmel dawn l-għażliet. Darryl Grima jsemmi eżempju wieħed. Il-ħalib hu meqjus bħala prodott tal-ikel u għaldaqstant fuqu ma titħallasx taxxa fuq il-valur miżjud (VAT). Imma l-prodotti li jintużaw bħala alternattivi għall-ħalib ma jitqiesux bħala ikel u allura huma soġġetti għall-VAT. Dan mhux sewwa u għandu jinbidel.

Mahatma Gandhi kien jemfasizza li “l-kobor ta’ nazzjon u l-progress morali tiegħu jitkejjel minn kif huwa jittratta lill-annimali.”  Dan jgħodd għal kulħadd, f’kull żmien.

ippubblikat fuq Illum : 10 ta’ Lulju 2022

The financing of the PLPN

Through a number of articles in the local press we have been repeatedly made aware that government and its authorities do not treat the parliamentary political parties (and their commercial companies) as the rest of us when it comes to outstanding bills, including those relating to taxes due.

The regulation of party-political financing should not stop at donation reports. We need to shine the spotlight on their pending bills too as these are an additional substantial financing source which in practice serves to finance the political parties through open-ended credit facilities! It is being carried out by the state, directly and by stealth.

To be clear I am referring to outstanding VAT payments and pending water and electricity bills which go back a number of years which have accumulated to millions in outstanding dues. In addition, there are also NI and PAYE contributions collected by the parliamentary political parties and their commercial companies on behalf of the Inland Revenue Department from their employees and retained unlawfully at their end. Any private employer who acts in the same manner is normally subject to legal action, in particular for failure to act on repeated reminders to conform! If you try not paying your water and electricity bills for years on end you will very soon receive a polite notice from ARMS indicating that you will soon have no more access to water and electricity!  But it is kids gloves for the PLPN. 

The amounts due run into many millions of euros and form part of the accumulated debts of the parliamentary political parties. It is difficult to quantify the precise amounts due by PLPN and their commercial companies as the authorities continuously withhold information as to the precise accumulated amount of the arrears due. The only information available in the public domain is sourced through leaks indicating that the amounts due run into millions: an upward eight digit spiral! Public knowledge of the extremely generous credit terms which public authorities grant parliamentary political parties and their companies would reveal the systemic abuses which have been shielded for too long a time.  This information should be disclosed as this is in the public interest. Good governance requires it.

This is an indirect source of political party financing which needs to be quantified and acted upon immediately. It is unfortunate that the regulator of political party financing is the Electoral Commission which is itself composed of nominees of the PLPN, who are thus regulating themselves, in addition to regulating their direct competitors, the other political parties.

It is also about time that the commercial companies belonging to the political parties are dealt with as an integral part of the political parties which they service. Stricter controls and real-time reporting time-frames are essential if we really want to ensure that these commercial companies are not used as vehicles to channel illicit funding to oil the PLPN political machinery.

As expected PLPN are in denial. The PL insists that its companies have not entered into a deal with Yorgen Fenech. The PN on the other hand insist that all is above board at its end: they proclaim that they have not issued any fake dB invoices! Yet both of them continuously fail to play by the rules. Audited accounts for their companies have not been presented for many years. As a result, there is no way to verify whether and to what extent the PLPN commercial companies are innocent of the charges that they are being continuously used to circumvent the rules regulating the funding of political parties.

Both the PL and the PN sanctimoniously proclaim their adherence to the basic principles of good governance. It is about time that they start practicing what they preach!

published in The Malta Independent on Sunday : 17 April 2022

Il-kumpaniji tal-PLPN jeħtieġ li jkunu regolati sewwa

Tal-PLPN, permezz tal-kumpaniji tagħhom tal-media, għandhom jagħtu l-miljuni lill-Kummissarju tal-VAT.  Kif jistgħu qatt ikunu kredibbli meta jitkellmu dwar il-miżuri meħtieġa kontra l-evażjoni tat-taxxa?  Mhux aħjar li jkunu huma minn tal-ewwel li jħallsu dak dovut u jagħtu l-eżempju?

Iktar kmieni din il-ġimgħa konna infurmati li l-kumpaniji tal-media tal- PL u tal-PN għandhom jagħtu mal-€5 miljuni lill-Kummissarju tal-VAT. Dan l-ammont hu dovut lill-kaxxa ta’ Malta u jirrappreżenta taxxa li nġabret mill-kumpaniji tal-PLPN u nżammet għandhom.  Iż-żamma għandhom da parti tal-kumpaniji tal-PLPN ta’ dawn il- €5 miljuni jfisser li dawn ħadmu uqed jaħdmu bi flus li ma humiex tagħhom, iżda tal-kaxxa ta’ Malta. Huwa self moħbi li minnu ibbenefikaw kemm il-PL kif ukoll il-PN. Għalhekk kważi skiet perfett. Fejn jaqblihom iħokku dahar xulxin: malajr jiftehmu bi ftit kliem.

L-għaqdiet tan-negozju għamlu sew li semmgħu leħinhom u lmentaw pubblikament dwar dan it-trattament preferenzjali tal-kumpaniji tal-PLPN dwar il-ħlas tal-VAT li dawn għad għandhom pendenti. Huwa essenzjali li l-mexxejja tal-pajjiż imexxu bl-eżempju. Kif ngħidu, l-kliem iqanqal, imma l-eżempju jkaxkar.  

Il-problema iżda hi ħafna ikbar minn hekk. Xi żmien ilu l-medja kienet ikkummentat dwar il-fatt li tal-PLPN l-anqas il-kontijiet tad-dawl u l-ilma ma kienu qed iħallsu. Il-kontijiet pendenti kienu enormi.  L-aħħar informazzjoni li sibt kienet tindika kontijiet pendenti tal-PLPN u l-kumpaniji tagħhom, flimkien, għall-ammont ta’ madwar  €2,500,000. Diffiċli biex ikollok informazzjoni preċiża u aġġornata minħabba li l-ARMS tqis li din hi materja kunfidenzjali minkejja li hi materja ta’ importanza nazzjonali enormi: għax il-PLPN qed jabbużaw mis-sistema u l-awtoritajiet mhux biss qed iħalluhom imma qed jostruhom.    L- ARMS għandha l-obbligu li tittratta lill-kumpaniji tal-PLPN bl-istess mod li timxi ma’ kumpaniji oħra: trid tassigura ruħha li anke huma jħallsu l-kontijiet fil-ħin!  

Għadni ma semmejtx l-arretrati dwar il-ħlas tal-kontribuzzjoni tas-sigurtà nazzjonali u t-tnaqqis tal-PAYE għat-taxxa tad-dħul tal-impjegati tal-partiti politiċi u tal-kumpaniji tagħhom. Minn dak li ġie indikat fil-passat dawn l-arretrati jistgħu jammontaw għal miljuni kbar, avolja l-ammont eżatt tagħhom mhux magħruf!

Dan ifisser li fil-prattika tal-PLPN għandhom sors ieħor mhux dikjarat ta’ dħul li bih jiffinanzjaw il-ħidma tagħhom: għandhom kreditu fuq it-taxxi u pagamenti oħra dovuti lill-istat u istituzzjonijiet oħra. Self ieħor iffinanzjat minn dawk li jħallsu it-taxxi: self mhux dikjarat li jista’ jammonta għal madwar €10,000,000!

Kull negozju li jkollu jħallas dawn l-ammonti f’taxxa u ħlasijiet oħra jkollu jkollu inkwiet mhux żgħir. Ikun qabad it-triq tal-falliment. Jkun qed jissogra li l-assi tiegħu jittieħdu biex bihom jitħallsu l-kontijiet pendenti. Imma mal-PLPN, qiesu ma ġara xejn!

Dan kollu irridu narawh ukoll fil-kuntest ta’ xi ftehim mistur li niskopru bih minn żmien għal żmien bejn il-partiti l-kbar u x’uħud fin-negozju. L-aħħar każ hu dak tal-abbozz ta’ ftehim bejn il-Labour u Yorgen Fenech liema ftehim kien jipprovdi ħlas ta’ €200,000 għal xi servizzi. Dan bla dubju jfakkarna fil-każ l-ieħor ta’ xi snin ilu bejn il-Grupp dB u l-PN, dwar servizzi ukoll. F’kull kaz wara dawn il-ftehim hemm moħbija donazzjonijiet politiċi “taparsi ħlas għal servizzi”. B’hekk il-partiti l-kbar ikunu qed iduru mar-regolamenti dwar id-donazzjonijiet li jistabilixxu li l-valur kumulattiv ta’ donazzjoni fi flus lil partit politiku ma tistax taqbeż il–limitu ta’ €25,000 minn sors wieħed speċifiku.  

Dan kollu jipponta lejn nuqqas gravi u intenzjonat fit-tfassil tal-leġislazzjoni li tirregola l-finanzjament tal-partiti politiċi. Għidna repetutament li kemm il-PL kif ukoll il-PN kontinwament qed jagħmlu użu mill-kumpaniji tagħhom biex b’mod konvenjenti jevitaw l-obbligi tar-regolamenti finanzjarji.  

Kif wieħed jistenna, l-PLPN jiċħdu dan kollu. L-PL jinsisti li l-kumpaiji tiegħu ma daħlu fl-ebda ftehim ma’ Yorgen Fenech. Il-PN, min-naħa l-oħra jinsisti li m’għandu xejn irregolari. Imma mbagħad it-tnejn li huma ma jimxux mar-regoli. L- accounts ivverifikati tal-kumpaniji tagħhom ilhom snin kbar ma jkunu ppreżentati lill-awtoritajiet skond il-liġi. Bħala riżultat ta’ dan ma hemm l-ebda dokumenti li jistgħu jindikaw  jekk u kif il-kumpaniji tal-PLPN humiex verament mexjin sew u b’mod partikolari jekk humiex kontinwament jintużaw biex ikunu evitati ir-regoli dwar id-donazzjonijiet lill-partiti politiċi.

Hemm ħtieġa urġenti li r-regoli li bihom huma rregolati l-kumpaniji tal-partiti politiċi induruhom dawra sew. Dawn il-kumpaniji għandhom ikunu eżaminati fil-kuntest tal-Att tal-2015 dwar il-Finanzjament tal-Partiti Politiċi.  Rappurtaġġ fil-ħin hu essenzjali biex ikun assigurat li dawn il-kumpaniji ma jibqgħux jintużaw biex tinkiser il-liġi.  

F’dan il-mument il-PLPN u l-kumpaniji tagħhom ikkapparraw self sostanzjali bla ebda awtorizzazzjoni. Dik governanza tajba!

Il-PLPN ma jistgħux isolvuha din. Huma parti integrali mill-problema.

Huma biss Membri Parlamentari eletti minn fost dawk ippreżentati minn ADPD li jistgħu jibdew it-triq tat-tindif tat-taħwid li ħoloq u kattar il-PLPN.

ippubblikat fuq Illum: il-Ħadd 12 ta’ Settembru 2021

Regulating the commercial companies owned by PLPN

PLPN media houses owe millions to the VAT office.  How can PLPN be credible when speaking about measures to bring tax dodging and tax evasion under control? Would it not be more appropriate if they bring their own house in order first?

Earlier this week we were informed that the PL and the PN media houses have a combined unpaid VAT tax bill to the tune of €5 million. This amount is due to the exchequer and represents VAT collected by them and not paid to the state coffers. The retention by the PLPN of this sum of €5 million also signifies that the party media houses are making use of monies due to the national exchequer in their day-to-day workings!  It is an undeclared loan to the benefit of both the PL and the PN. Whenever it suites them, PLPN are in agreement. They are on the same wavelength. They are taking a free ride on the taxpayers back, year-in year-out.

Business is right to publicly complain on the preferential treatment meted out to the PLPN media houses on outstanding VAT payments. It is a reasonable expectation that the country’s leaders should lead by example!

The problem is however much larger than that. Some time back the media alerted us on the PLPN pending water and electricity bills too. The pending amounts due were known to be substantial. The latest available information is of a combined outstanding bill of €2,500,000. Up to date information is difficult to come by as ARMS considers it as a confidential matter, notwithstanding it being a matter of public interest due to its abusive nature.  Is it not about time that ARMS deals with PLPN companies in the same way as it deals with its other customers and ensures that they pay their bills on time?

There are also arrears due for National Insurance contributions and Income Tax deductions for employees of political parties and their companies. It has in the past been indicated that these arrears may run into many million euros even though the precise quantum is not known.

In effect this means that the PLPN have another undeclared source of finance for their day-to-day operations: an interminable credit on taxes and payments due to the state and its various institutions. Another loan financed by taxpayers in the region of around €10,000,000!

This has to be seen within the context of the underhand deals revealed from time to time between PLPN and business. The latest revelation of a possible draft agreement between Labour and Yorgen Fenech through which a €200,000 “deal for services” by the party media was planned, is a case in point. This is reminiscent of the other deal some years back between the dB Group and PN companies also for “services” by the party media. In both cases these deals are intended to disguise effective donations as “payment for services” thereby circumventing the donations regulations which impose an annual cumulative limit of €25,000 for donations to political parties from any one specific source.

Any business owing so much to the exchequer would be in deep trouble, on the inevitable fast track road to bankruptcy. Such a business would also be risking a takeover of its assets to make good for the substantial amounts due. But for the PLPN it seems that there is nothing to worry about!

All this points to a major intended deficiency of the legislation regulating the financing of political parties. It has been repeatedly pointed out that the PL and the PN are continuously using their companies as a convenient front to go around the political party financial regulatory framework.

As expected PLPN are in denial. The PL insists that its companies have not entered into a deal with Yorgen Fenech. The PN on the other hand insist that all is above board. Yet they continuously fail to play by the rules. Audited accounts for their companies have not been presented for many years. As a result, there is no way to verify whether and to what extent the PLPN commercial companies are innocent of the charges that they are being continuously used to circumvent the rules regulating the funding of political parties.

The rules regulating companies owned by political parties should be tightened up. Such companies should be scrutinised within the framework of the Financing of Political Parties Act of 2015. Real-time reporting is essential in order to ensure that such companies are not used any more to circumvent the rules.

As things stand, at this point in time, the PLPN and their commercial companies have appropriated a substantial loan without authorisation. How’s that for good governance? Another contributory factor to grey-listing?

PLPN cannot solve this. They are an integral part of the problem.

Only the election of Green MPs can clean up this PLPN mess.

published in The Malta Independent on Sunday : 12 September 2021

Mhux budget ħażin …………. iżda budget sfukat

Segwejt il-budget u qrajt uħud mill-kummenti dwaru.  Il-budget mhux wieħed ħażin iżda huwa sfukat. Fih miżuri posittivi. Fih ukoll numru ta’ miżuri kontradittorji.

Meta tħares lejn l-estimi l-ewwel mistoqsija loġika hi dwar id-dħul li l-Gvern qiegħed jipproġetta. Billi f’Gunju li għadda d-dħul mill-VAT u t-taxxa tad-dħul kienu baxxi meta mqabbla ma dak proġettat, għadu mhux ċar jekk il-projezzjonijiet tad-dħul tal-Gvern għall-2014 humiex ottimisti ż-żejjed. Issa skont il-Ministru tal-Finanzi l-projezzjonijiet li fuqhom huwa bbażat il-budget ġew verifikati mill-Awditur Ġenerali. Dan għandu jserrħilna moħħna imma l-Ministru għandu jippubblika l-konklużjonijiet  tal-Awditur Ġenerali.

Inqis it-traħħis tal-kontijiet tad-dawl u l-ilma, l-bidu tal-proċess tal-ftuħ ta’ childcare centres b’xejn, l-emfasi fuq il-kunċett ta’ ‘making work pay’, kif ukoll il-proposti ta’ programmi w inċentivi għal żgħażagħ li la qegħdin fis-suq tax-xogħol u l-anqas jistudjaw fost il-miżuri pożittivi ewlenin tal-budget imressqa l-bieraħ mill-Ministru tal-Finanzi Edward Scicluna.

Madanakollu meta tħares lejn il-budget fit-totalita’ tiegħu Alternattiva Demokratika tħoss li  huwa sfukat u filwaqt li hemm ftit kliem fuq kollox, il-propost konkreti li fih huma ftit. Fih  ukoll numru ta’ kontradizzjonijiet.

F’xi oqsma m’hemmx direzzjoni ċara. Eżempju ta’ dan huwa fejn jidħlu l-awtoritajiet u l-kummissjonijiet, għax minflok jissimplifika l-amministrazzjoni l-Gvern qed jikkomplika l-affarijiet. F’pajjiz żgħir fid-daqs bħal Malta, minflok ma jkompli jikkonsolida l-awtoritajiet il-Gvern qed jerġa’ jisparpalja r-riżorsi bil-ħolqien ta’ awtoritajiet u kummissjonijiet ġodda. Eżempju ta’ dan huwa l-ħolqien tal- Awtorita dwar l-Avjazzjoni, liema qasam se jerga jinqata’ minn Transport Malta u dan wara li matul l-aħħar snin kienet seħħet il-konsolidazzjoni ta’ l-oqsma kollha konnessi mat-trasport f’Awtorita’ waħda . B’id waħda l-Gvern jipprietka kontra l-burokrazija u bl-oħra jkattarha.

Fil-budget il-Gvern jemfasizza l-bżonn tal-ħarsien tal-kosta, iżda imbagħad iħalli l-oxxenita ambjentali kbira tal-abbużi tal-bini illegali fuq art pubblika fl-Armier. Tisemmi emfasi fuq il-monitoraġġ tal-kwalita’ tal-arja imma fl-istess ħin ser jiżdied it-traffiku fil-Belt Valletta. Għax il-problema  tal-Belt Valletta mhiex ic-CVA imma in-nuqqas ta’ spazji għal parkeġġ u allura hu inutli illi l-karozzi jistgħu jidħlu bla ħlas wara is-2.00pm u nhar ta’ Sibt jekk spazju fejn jipparkjaw ma hemmx. L-uniku impatt li miżura bħal din ser ikollha fuq il-Belt hu ta’ karozzi jduru jfittxu fejn jipparkjaw bil-konsegwenza ta’ iktar emissjonjiet li bla dubju jkollhom impatt negattiv fuq il-kwalita’ tal-arja.

Dan iwassal għal konklużjoni loġika li tal-inqas għalissa l-Gvern qata’ qalbu li jkun hemm trasport pubbliku sura, anke lejn il-Belt. M’hemm l-ebda referenza għal inkoraggiment ta’ mezzi alternattivi ta’ trasport u lanqas ma jissemmew ideat dwar kif se titjieb s-sistema tat-trasport pubbliku. Il-budget jistaħba wara in-negozjati mal-Arriva li għadhom pendenti u fi stadju delikat.

Jidher ukoll li l-Gvern qata’ qalbu li għalissa jsolvi l-problema ta’ tfal li qed jitwasslu kmieni ħafna l-iskola. Is-soluzzjoni li ħareġ biha hija li joffri kolazzjon lit-tfal li jkun kmieni l-iskola. Dan flok ma ttanta li jfassal strateġija kredibbli li ssaħħaħ t-trasport lejn l-iskejjel.

Filwaqt li t-taxxi għal min jaqla’ l-aktar ikomplu jonqsu, l-persuni b’diżabilita se jibqgħu b’pensjoni miżera ta’ nofs il-paga minima. Fl-istess ħin il-paga minima, li tfisser li familji sħaħ jgħixu fil-periklu tal-faqar, se tibqa’ l-istess. Il-proposti tal-Caritas għal bidla fil-paga minima bħala strument ta’ għajnuna lill-kategoriji l-iktar vulnerabbli fis-soċjeta ġie injorat.  L-aġġustament għall-għoli tal-ħajja fil-paga minima jħalliha fl-istess ilma.

Għal Alternattiva Demokratika il-budget għaldaqstant m’huwiex wieħed negattiv iżda sfukat.

ippubblikat fuq iNews it-Tlieta 5 ta’ Novembru 2013

Reġistrazzjoni tal-karozzi – bdil fit-taxxa

Il-Ministru tal-Finanżi Tonio Fenech qal lis-Sunday Times li m’hemmx għalfejn noqgħodu lura milli nixtru l-karozzi. Dan qalu fil-kuntest ta’ rapport li kien hemm tnaqqis sostanzjali fil-bejgħ ta’ karozzi minn Novembru li għadda meta sar magħruf illi l-Gvern kien fi ħsiebu jirrevedi t-taxxa tar-reġistrazzjoni tal-karozzi. Issa fir-realta’ r-riforma ser tindiriza tlett affarijiet.

L-ewwel ser tindirizza t-twissija mill-EU li ma jistax ikun hemm ħlas ta’ VAT fuq it-taxxa tar-registrazzjoni. M’hemmx taxxa fuq taxxa.

It-tieni ser tindirizza d-diskriminazzjoni fir-rati tal-ħlas bejn karozzi ġodda u karozzi second hand. Biex dan ikun jista’ jsir il-Gvern ħabbar illi ser jorbot ir-rata tal-ħlas mal-emissjonijiet tal-karozzi. Kif dan ser isir għadu mhux magħruf. Hemm iżda bosta modi kif jista’ jsir. L-ewwel irid jiġi stabilit x’inhu l-oġġettiv : jiġifieri jekk huwiex wieħed finanzjarju jew inkella wieħed ambjentali. Inkella jekk għandux mit-tnejn. Minn dan jiddependi x’ser jipproponi l-Gvern.

Fix-xhur li ġejjin inkunu nafu għax ġa tħabbar illi fid-dokument ta’ qabel il-budget li normalment jiġi ppubblikat f’nofs is-sena ser tibda konsultazzjoni pubblika.

Taxxi ambjentali

Is-summit tal-EU fi tmiem il-ġimgħa l-oħra qabel fost oħrajn li jikkunsidra t-tnaqqis tal-VAT minn minimu ta’ 15% għal minimu ta’ 5% fuq dawk l-oġġetti li jikkawżaw anqas ħsara ambjentali. (ghafas hawn). 

Il-proposti finali huma mistennija fis-sajf li ġej meta l-Kummissjoni Ewropea tippreżenta proposti dwar il-VAT li jkun meħtieġ l-approvazzjoni unanima biex dawn jidħlu fis-seħħ.

Wasal iż-żmien li aħna wkoll f’Malta nibdew diskussjoni bis-serjeta’ fuq dan is-suġġett. Fuq l-eko-kontribuzzjoni u kemm din irnexxielha tnaqqas l-impatti ambjentali. Fuq it-taxxa dwar ir-registrazzjoni tal-karozzi u kif din tista’ tkun sostitwita b’taxxa alternattiva li jirnexxielha tinkuraġixxi l-użu tat-trasport pubbliku. Biex dan iseħħ jeħtieġ transport pubbliku effiċjenti li jservi lil kull rokna ta’ Malta.

Din hi materja li dwarha m’għandux ikun hemm differenzi partiġġjani. Għalkemm huwa ovvju li hemm differenzi kif il-politika tal-partiti differenti tħares lejn ir-rwol ta’ miżuri fiskali biex jitjieb l-ambjent tagħna naħseb li lkoll aħna motivati mix-xewqa li ntejbu l-affarijiet.

Harry għall-Ħabs ? L-Istqarrija

                        

Stqarrija li ħarġet il-bieraħ fil-għaxija   

Waqt konferenza stampa f’Tas-Sliema Dr Harry Vassallo Kap ta’ Alternattiva Demokratika qal li l-kampanja elettorali waslet fil-qiegħ tagħha meta llum ġie infurmat minn ġurnalist tan-Net TV illi multa imposta fuqu mill-qorti kienet ġiet ikkonvertita f’sentejn ħabs. “Din kienet aħbar għalija għaliex id-deċiżjoni tal-qorti li ttieħdet ħames xhur ilu  biex il-multa ssir priġunerija avżawni biha l-pulizija erba’ siegħat wara li kien telaq il-ġurnalist tan-Net television” qal Dr Vassallo. “Din in-nasba ilha tinħema għal ħames xhur billi minflok ġejt avżat immedjatament bli kien seħħ il-qorti, il-fajl tħalla f’xi kexxun għal meta jkun utli għall-Partit Nazzjonalista fl-iżjed kampanja elettorali moqżieża li qatt mexxa.” “Mhux veru dak li deher fil-website tal-Partit Nazzjonalist li dawn il-multi gew imposti fuqi għaliex ma tħallsitx taxxa tal-VAT minn kumpanija jew minni personalment. Dawn il-multi ġew imposti fuqi għaliex kumpanija li ma kellix x’naqsam mat-tmexxija tagħha għal għaxar snin naqset li tibgħat ir-returns tal-VAT. Waqt li kont naħdem magħha u kont immexxi din il-kumpanija dejjem intbagħtu r-returns u tħallset kull taxxa dovuta. Minħabba li ismi baqa’ jidher bħala l-persuna li tibgħat dawn ir-returns il-proċeduri ttieħdu kontrija u weħilt il-multi jien. Illum fl-4.15pm ġew żewġ pulizija l-uffiċċju u tawni kopji ta’ żewġ “Dokumenti Biex Persuna Tinzamm il-Habs” it-tnejn li huma jġibu d-data tal-10 ta’ Ottubru 2007. F’12.00pm kellna konferenza stampa fl-istess uffiċċju li għaliha għall-ewwel darba f’din il-kampanja elettorali attendew ġurnalist u camerman tan-Net TV.  Wara li saret il-konferneza stampa il-ġurnalist tan-Net talabni kumment u staqsieni kontx naf dwar kundanna biex jien nintbagħat il-ħabs. Fil-fatt ma kont nafx bl-ebda kundanna bħal din għaliex il-pulizija ma kienux għadhom kellmuni u minn meta jidher li saret id-deċizjoni tal-qorti ħames xhur ilu jien ma ġejt mgħarraf b’xejn. Madankollu bsart li dak li kien qiegħed jirreferi għalih il-ġurnalista kellu x’jaqsam ma’ każ ta’ multi imposti fuqi bħala l-persuna reġistrata mad-Dipartiment tal-VAT peress li kienux gew ippreżentati r-returns ta’ kumpanija. Jien kemm-il darba tlajt il-qorti dwar dan il-kaz u spjegajt li ma stajtx nippreżenta kontijiet ta’ kumpanija li ma kellix x’naqsam magħha għal iżjed minn għaxar snin. Bil-liġi kif inhi bħalissa l-qorti jidher li ma kelliex għażla ħlief li timponi l-multi u għalhekk tlabt il-maħfra tal-President billi kont qiegħed niġi mmultat eluf ta’ liri mhux għax ma tħallsitx taxxa iżda għax ma ġewx ippreżentati r-returns fi snin meta jien ma kellix kontroll fuq din il-kumpanija li  minna kont irriżenjajt bhala direttur. Fil fatt il-maħfra ġiet miċħuda u jien ippreżentajt rikors għar-rikonsiderazzjoni tal-każ. Minn meta sirt kap ta’ Alternattiva Demokratika ma kellix ħin nipprattika l-professjoni tiegħi u wisq anqas li nkun involut f’attivitajiet ta’ negozju. Id-dhul tiegħi sar ta’ Lm400 fix-xahar bħala impjegat tal-partit. M’hemmx mezz li jien inħallas dawn il-multi li jlaħħqu mas-Lm6000. Illum sirt naf li l-multi mhux imħallsa jissarrfu f’sentejn habs. Waqt li huma mijiet ta’ nies li għaddewhom minn inkwiet bħal dan u oħrajn ħallsu multi kbar  meta ma kellhomx jagħtu ċenteżmu f’taxxa, naħseb li jien biss sibt ruħi mgħarraf dwar sitwazzjoni bħal din minn ġurnalist tan-Net TV ġurnata qabel elezzjoni u 5 xhur wara d-deċiżjoni tal-qorti. Jien kont u għadni tal-fehma li mhix ħaġa raġonevoli li xi ħadd jiġi mmultat l-eluf tal-liri għaliex il-burokrazija titlob li jimtlew ir-returns vojta fil-ħin u l-anqas li xi ħadd jinbagħat il-ħabs meta fil-fatt m’għandux jagħti ta’ xi taxxa li ġabar jew fuq dħul li kien għamel. Jien ma qlajt xejn u ma ġbart l-ebda VAT fis-snin kollha li għalihom ġejt immultat eluf ta’ liri. Sa llum għamilt il-battalja tieghħi fil-privat b’inkwiet kbir għalija għal xhur u snin sħaħ. Ma stajtx nagħmel kampanja pubblika dwar din is-sitwazzjoni minħabba li għandi interess personali u dirett fiha. Iżda llum li l-Partit Nazzjonalista għoġbu jinqeda b’din is-sitwazzjoni personali tiegħi nifraħ li saret ħaġa pubblika u li b’hekk nista’ nwiegħed li nagħmel kampanja biex l-infurzar tal-liġi jsir b’mod raġonevoli u fejn tkun nieqsa xi biċċa karti ma jiġi ttrattat ħadd bħala xi kriminali vjolenti. Rigward l-ordnijiet biex nintbagħat il-ħabs jien rġajt tlabt li tiġi rrikonsidrata t-talba tiegħi biex dawn il-multi eżaġerati ma jkissrunix u ma jagħmlux hsara lill-familja tiegħi. Biex inħallashom meta ma kkommettejt l-ebda reat, ma sraqt l-ebda ċenteżmu taxxa u ma għamilt ebda qliegħ jidhirli li hi piena tal-waħx u kontra r-raġuni. Ma nafx il-President tar-Repubblika jogħġbux li jikkonsidra l-każ tiegħi jew le. Jekk għal darb oħra jkun jidhrilu li ħaqqni nmur il-ħabs għal sentejn għax ħaddiehor ma mliex formola tat-taxxa jien inmur il-ħabs. Li nista’ ngħid minn issa hu li jiġri x’jiġri f’din l-elezzjoni, mmurx il-ħabs jew le jien ser nagħmel kampanja biex burokrazija qattiela bħal din tispicca darba ghal dejjem.