In-negozjant tal-ikel Tork u sieħbu fin-negozju  

Il-mostru ta’ bini li approvat l-Awtorità tal-Ippjanar u li preżentement qed jinbena ħdejn il-kappella tal-Manikata kien ikkunsidrat li hu aċċettabbli, kemm mill-arċidjoċesi ta’ Malta kif ukoll mis-sopra-intendenza tal-wirt kulturali. Kemm l-Arċisqof kif ukoll is-Sopratendent tal-Wirt Kulturali jeħtieġ li jagħmlu apoloġija pubblika għax l-ewwel oġġezzjonaw minħabba li l-bini propost mhux postu ħdejn il-kappella u mbagħad, wara, irtiraw l-oġġezzjoni tagħhom. B’dak li għamlu, t-tnejn li huma taw kontribut biex dan il-mostru jimmaterjalizza.

Iktar kmieni din il-ġimgħa, l-portal elettroniku Shift News svela li Malti fin-negozju tal-ikel Tork, li f’ismu daħlet applikazzjoni ta’ żvilupp biex jinbena dan il-monstru  għandu sieħeb sieket fin-negozju: l-perit li iffirma l-applikazzjoni ta’ żvilupp. Skond ix-Shift News huwa jippossjedi 50 fil-mija tal-ishma tal-kumpanija Juke Developments Limited, il-kumpanija li qed tieħu ħsieb l-iżvilupp.

Mhux aċċettabbli li l-perit ikun ukoll żviluppatur.  Din hi imġieba ħażina li qed titfa’ dell ikrah fuq il-professjoni kollha. Hi materja ta’ etika li l-Kamra tal-Periti, li hi inkarigata milli tirregola l-professjoni, tevita kontinwament milli tesprimi ruħha u tieħu posizzjoni dwarha.

Madwar sentejn ilu, f’artiklu fuq Illum intitolat Il-perit-żviluppatur (8 ta’ Marzu 2020) kont ġbidt l-attenzjoni li l-perit inkarigat mill-proġett tal-Ħamrun, li fl-istadji inizzjali tiegħu kien wassal għall-mewt ta’ Miriam Pace, kien jippossjedi 10 fil-mija tal-ishma tal-kumpanija li kienet qed tieħu ħsieb l-iżvilupp.

Il-Kodiċi dwar l-Imġieba Professjonali għall-periti fil-gżejjer Maltin jipprovdi li  Perit f’Malta “ma għandux jokkupa, jassumi jew xjentement jaċċetta kariga li fiha l-interess tiegħu jkun kontra d-dmirijiet professjonali tiegħu.”

Il-punt hu jekk id-doveri professjonali ta’ perit inkarigat minn żvilupp humiex f’kunflitt ma li tkun ukoll, fl-istess ħin “l-żviluppatur”. Il-perit inkarigat minn lant tax-xogħol huwa ultimament responsabbli  għal dak li jseħħ fuq il-lant  avolja illum ġieli jkun assistit minn xi site officer, li imma rari jkun fuq il-lant! L-iskop tal-żviluppatur, min-naħa l-oħra, kif jgħidu, hu li jdawwar lira: hu interessat li jimmassimizza l-profitti mill-iżvilupp tal-art.

Il-Kodiċi dwar l-Imġieba Professjonali li semmejt iktar il-fuq jemfasizza li l-perit “jirċievi rimunerazzjoni biss bid-drittijiet professjonali tiegħu li jitħallsu mill-klijenti tiegħu u/jew bis-salarju tiegħu li jitħallas mill-prinċipal tiegħu. Hu ma jkunx jista’ jieħu rimunerazzjoni minn riżorsi oħra relattiva għax-xogħol u għad-dmirijiet fdati lilu.”   B’dan, fil-fehma tiegħi, hu ċar li perit ma jistax ikollu sehem minn profitti li jirriżultaw minn żvilupp tal-art u għaldaqstant m’għandux jaġixxi ta’ żviluppatur, la waħdu u l-anqas bi sħab ma ħaddieħor. Il-profitti mill-iżvilupp tal-art m’għandhomx ikunu l-motiv għall-ħidma professjonali tal-perit.  

Jidher li l-Kamra tal-Periti ma taqbilx ma dan għax b’mod konsistenti hi siekta dwar is-suġġett. Dan is-skiet hu inevitabilment interpretat bħala li l-Kamra tal-Periti qed taċċetta is-sitwazzjoni attwali. Mhux ta’ b’xejn, għaldaqstant li n-numru ta’ każi magħrufa ta’ periti li huma sħab fin-negozju ta’ żvilupp ta’ propjetà, imma li isimhom ma jidhirx, qiegħed jiżdied. Isimhom ma jidhirx għax huma konxji mill-kunflitt li hemm u jagħmlu ħilithom li jostru dan kollu fil-mixja tagħhom lejn sehem mill-profitti li jirriżultaw minn dan l-iżvilupp.

Bosta snin ilu, meta kont membru elett tal-Bord li jirregola l-ħruġ tal-warrant tal-periti kont ippreżentajt proposta biex dan kollu, jiġifieri ir-rwol ta’ periti li jaġixxu ta’ żviluppaturi, jkun regolat. Il-proposta tiegħi dakinnhar ma kienitx imxiet il-quddiem.

Sfortunatament, sal-lum, għad ma ittieħdet l-ebda azzjoni dwar dan kollu. Li nibqgħu ma tittieħed l-ebda azzjoni jfisser li l-qagħda preżenti tkun aċċettata bħala n-normalità. Sfortunatament dan hu konsistenti mal-valuri tas-soċjetà amorali li qed tiżviluppa madwarna.

ippubblikat fuq Illum: 28 t’Awwissu 2022

The kebab man and his business partner

The monstrosity dwarfing the Manikata chapel approved by the Planning Authority was considered acceptable by both the Archdiocese of Malta and the Superintendence of Cultural Heritage. Both the Archbishop as well as the Superintendent of Cultural Heritage owe every one of us an apology for having withdrawn their objection to this development. They had originally submitted that the proposed development is incompatible with the chapel and its surroundings. Then they had second thoughts, thereby contributing to the development of this monstrosity.

Online news portal, Shift News, has revealed, earlier this week, that a man in the kebab business, in whose name the application was submitted has a silent business partner: the architect who signed the approved development application. The Shift News, also revealed that the architect is a co-owner of the development site through his 50 per cent ownership in Juke Developments Limited, the company which has taken charge of the development.

It is not on that architects are also developers.  This is a professional misconduct which is bringing the whole profession into disrepute. It is an ethical matter which has been repeatedly avoided by the Chamber of Architects and Civil Engineers, the professional body entrusted with regulating the architectural profession in the Maltese islands.

Around two years ago, in these columns, in an article entitled The architect-developer (8 March 2020) I had pointed out that the architect in charge of the development at Ħamrun, which development had, in its initial stages, resulted in the death of Miriam Pace, had a 10 per cent shareholding in the company which was carrying out the development.

The Code of Professional Conduct for architects practicing in the Maltese islands clearly lays down that a locally warranted architect “must not hold, assume or consciously accept a position in which his interest is in conflict with his professional duty.”

The point at issue is whether the professional duties of an architect in charge of a development are in conflict with the interests of being “the developer”. The architect in charge of a site of works is ultimately responsible for what goes on the site, even though he is nowadays assisted by a site officer who in most cases is rarely present on site! The developer, on the other hand is interested in the potential maximisation of profits resulting from the development of the site under consideration: making hay while the sun shines! The profits resulting from development should not be the professional’s motivation.

The Code of Professional Conduct abovementioned goes on to emphasise that a locally warranted architect “is remunerated solely by his professional fees payable by his clients and/or by his salary payable by his employer. He is debarred from any other source of remuneration in connection with the works and duties entrusted to him.”  In my opinion this clearly forbids architects from sharing in the profits of development and consequently in being developers, on their own or together with others.

Apparently, the Chamber of Architects and Civil Engineers disagrees with the above as it has been consistently silent on the matter. This silence has inevitably been interpreted by one and all as acquiescence: accepting the current state of affairs. It is consequently no wonder that the number of known cases of architects being silent partners in development projects is quietly on the increase. They are silent partners, meaning that they are aware that there is a conflict in their responsibilities which they do their best to hide in their pursuit of a share of the profits resulting from development.

Many years ago, when I was an elected member of the architects Warranting Board, I had presented a proposal to start regulating the role of architects who act as developers. My proposal was not acted upon.

Unfortunately, no action has been taken to date. Taking no action signifies accepting the present situation as the normal acceptable behaviour. This is unfortunately consistent with the norms of the amoral society which currently rules the roost.

published in The Malta Independent on Sunday: 28 August 2022

L-annimali, il-moħqrija u l-ikel fuq il-platt

Issa għaddew iktar minn seba’ snin minn meta issejjaħ ir-referendum dwar il-kaċċa fir-rebbiegħa. Referendum li kien inizjattiva ta’ Alternattiva Demokratika flimkien ma’ koalizzjoni ta’ 13-il għaqda ambjentali u tal-ħarsien tal-annimali u li kien intilef b’numru żgħir ħafna ta’ voti. Kultant dan il-proċess demokratiku jerġa’ jissemma’ fl-aħbarijiet u dan billi l-għaqdiet tal-kaċċaturi jridu  jnaqqsu l-aċċess għal dan id-dritt. S’issa, fortunatement, ħadd ma jidher li ta każ tagħhom. Imma ħadd ma jaf jekk l-affarijiet jinbidlux fil-futur!

Flok ma nirrestrinġu l-użu demokratiku tal-għodda tar-referendum għandna nikkunsidraw li nestendu l-użu tiegħu. Sal-lum għandna d-dritt li niġbru l-firem biex jissejjaħ referendum li jipproponi li titħassar liġi jew parti minnha. Għalhekk jissejjaħ referendum “abrogattiv” għax huwa referendum li jħassar ligi jew parti tagħha. Dan id-dritt demokratiku  għandu jkun estiż biex ikun possibli li jittieħdu inizjattivi dwar liġijiet li l-Parlament jevita b’mod kontinwu.  ADPD-The Green Party repetutament ippropona li dan isir bi proposti speċifiċi fil-manifest elettorali. L-aħħar darba li dan sar kien fl- elezzjoni ġenerali tal-2022.

Ir-referendum tal-2015 dwar il-kaċċa fir-rebbiegħa kien biex jitħassru regolamenti li kienu jippermettu l-kaċċa fir-rebbiegħa. B’dan il-pass kienet tkun qed tiġi imħarsa l-bijodiversità u dan għax fil-perjodu li l-għasafar ibejtu l-ebda kaċċa ma kienet tkun permessa.   Dan imma ma kienx jindirizza l-ħarsien tal-għasafar b’mod iktar wiesa’. Biex dan ikun jista’ jseħħ teħtieġ li tkun abolita l-kaċċa f’kull żmien. Din fil-fatt kienet, u nifhem li għada, l-posizzjoni ġustifikata tal-għaqdiet li jaħdmu favur l-annimali.

Id-dibattitu lokali dwar il-ħarsien tal-annimali hu sfortunatament limitat għall-annimali li nżommu fid-djar (pets), dawk li jintużaw fir-riċerka, kif ukoll riċentment għaż-żmiemel li jintużaw mal-karozzini. Ittieħdu diversi inizjattivi dwar iż-żwiemel u dan wara ħidma bla waqfien mill-għaqidet li jaħdmu favur il-ħarsien tal-annimali.

Il-mod kif l-industrja tal-agrikultura timxi mal-annimali fl-irziezet hi materja ta’ importanza. Qed jingħata importanza dejjem ikbar fl-Unjoni Ewropeja.

Riċentement, Alison Bezzina, il-Kummissarju għall-Ħarsien tal-Annimali ippruvat testendi d-diskussjoni dwar dan kollu billi ikkummentat dwar il-konsum tal-ħalib. Il-kummenti tagħha saru fil-Jum Dinji tal-Ħalib (3 ta’ Ġunju). Hi ibbażat il-kummenti tagħha fuq dak li jgħaddu minnu l-baqar li jipproduċu l-ħalib b’mod naturali għall-għoġġiela tagħhom u jispiċċaw jeħdulhom kemm il-ħalib kif ukoll lill-għoġġiela biex jinbiegħ kummerċjalment!  

L-argument dwar il-mod kif nimxu mal-annimali jkompli. Intqal illi kieku l-biċċerija għandha ħitan tal-ħġieg, ħadd iktar ma jiekol laħam. Il-punt hu li l-mod kif jiġi prodott il-laħam jassoġġetta lill-annimali għall-moħrija esaġerata li, kieku tkun magħrufa, tant taħsad nies li kważi ħadd iktar ma jmiss il-laħam b’mod permanenti.

It-trasparenza fil-biċċerija u l-fabbriki tal-annimali hi essenzjali biex ikun assigurat li r-regoli bażiċi li jħarsu lill-annimali mill-moħqrija bla sens qed jiġu osservati.

It-triq mir-razzett sal-mejda tal-ikel hi mimlija bi problemi konnessi mat-trattament ħażin tal-annimali. Li kellna nkunu nafu iktar dak li jseħħ wara l-bibien magħluqin tal-irżieżet jew tal-fabbriki tal-annimali bla dubju jkollna  nibdew naħsbu sewwa dwar l-għażliet tagħna ta’ dak li nieklu. Dawn huma għażliet li ħafna drabi nagħmluhom b’għajnejna magħluqa, bla ħafna ħsieb. Huma għażliet awtomatiċi li ħafna drabi ftit tajna każ ta’ xi jfissru: għax dejjem hekk għamilna.

L-etika dwar dak li nieklu hi estensjoni naturali tad-dibattitu ambjentali. Fil-fatt il-ġustizzja ambjentali u l-ħarsien tal-annimali huma tewmin.

In-numru ta’ dawk li ma jieklux laħam qiegħed jiżdied kif qiegħed jiżdied in-numru ta’ dawk li ma jridux imissu prodotti ġejjin mill-ħalib. Din iż-żieda hi waħda fuq livell globali. Dawn l-għażliet qed isiru fuq konsiderazzjonijiet ambjentali, konsiderazzjonijiet dwar ħarsien tal-annimali kif ukoll konsiderazzjonijiet etiċi.

Il-Gvern jippenalizza lil dawk li jagħmlu għazliet etiċi dwar l-ikel. Dan ġie emfasizzat riċentement waqt intervista ta’ Darryl Grima, ambjentalist, veġan u attivist kontra l-qtil tal-annimali għall-ikel. Hu meħtieġ li l-Gvern ma jibqax jippenalizza lil min jagħmel dawn l-għażliet. Darryl Grima jsemmi eżempju wieħed. Il-ħalib hu meqjus bħala prodott tal-ikel u għaldaqstant fuqu ma titħallasx taxxa fuq il-valur miżjud (VAT). Imma l-prodotti li jintużaw bħala alternattivi għall-ħalib ma jitqiesux bħala ikel u allura huma soġġetti għall-VAT. Dan mhux sewwa u għandu jinbidel.

Mahatma Gandhi kien jemfasizza li “l-kobor ta’ nazzjon u l-progress morali tiegħu jitkejjel minn kif huwa jittratta lill-annimali.”  Dan jgħodd għal kulħadd, f’kull żmien.

ippubblikat fuq Illum : 10 ta’ Lulju 2022

On birds and other animals

It has been seven years since the spring hunting referendum, a Green Party initiative in Malta supported by a coalition of 13 environmental and animal welfare NGOs, was lost by the smallest of margins.  Occasionally we still have public references to that democratic process as the hunting lobby wants to restrict its availability. So far, fortunately, they have not been heeded. One does not however know whether this will remain so.

Rather than restricting the use of a referendum by popular demand one should consider extending it. The right to call an abrogative referendum should be extended to also include a referendum which proposes legislative initiatives. So far, we have the right to take the initiative to delete legislation or part of it, hence the term “abrogative” meaning “to delete”. This democratic right should be extended to make it possible to include the taking of legislative initiatives by the electorate, in particular those initiatives which are continuously avoided by Parliament. ADPD-The Green Party has time and again proposed the matter in its electoral manifesto, including in the manifesto for the 2022 general elections.

The 2015 spring hunting referendum sought to delete from the statute book legislation permitting spring hunting. This would have addressed issues of biodiversity by abolishing hunting during the bird breeding season. The 2015 referendum initiative did not however address issues of animal welfare as in such a case one would have to consider the complete abolition of hunting. This was and in fact still is the valid view of a number of animal welfare NGOs.

The local debate on animal welfare is unfortunately limited to treatment of pets, to animals used in research and relatively recently to the welfare of horses used by the local cabs (karozzini). Various initiatives in this respect have been embarked on in the past years as a result of the persistent lobbying by animal welfare NGOs.

The treatment of farm animals is a basic issue which is not given due weight by the agricultural industry. It is given an ever-increasing importance within the EU.

Recently, Alison Bezzina, the Animal Welfare Commissioner sought to extend the animal welfare debate by challenging the need for milk consumption. She did this in her comments on World Milk Day (3 June) basing her arguments on what cows are made to endure in order to produce milk for human consumption. It was pointed out that access of the new born calves to that same milk which nature provides for their subsistence is diverted to human use!

Extending the argument further, it has been stated by many others that if the abattoir had glass walls none of us would ever eat meat again. The point made being is, to put it mildly, that the process to produce meat for our consumption causes a lot of unnecessary suffering to animals, which, if we are aware of, would put most of us off meat consumption permanently.

Transparency at the abattoir and farm factories is essential in order to ascertain as to whether the basics of animal welfare standards are being adhered to!

From the farm to the fork there are many issues of animal welfare which are continuously ignored by one and all. Being aware as to what goes on behind the closed doors of farms and farm factories would undoubtedly force us to think carefully about our choices of food. Choices which, so far, we take for granted, as they are choices which we consider to be automatic ones and which we rarely think about.

The ethics of what we eat is a natural extension of the environmental debate. In fact, environmental justice and animal welfare are twins.

The number of those who do not eat meat as well as those who do not consume dairy products is on the increase on a global level. Their choices are based on environmental, animal welfare and ethical considerations.

Government penalises those who make ethical choices when it comes to food! This was emphasised recently in an interview by Darryl Grima, an environmentalist, vegan and End the Slaughter campaigner. It is about time that government does not penalise those making such choices. Darryl Grima refers to one example. Dairy milk is considered as food and is therefore not subject to value added tax (VAT). Its substitutes, however, plant-based milks, are still subject to VAT. This is unacceptable and should change.

Mahatma Gandhi used to emphasise that “the greatness of a nation and its moral progress can be judged by the way in which its animals are treated”.  This is food for thought: pun intended.

published in The Malta Independent on Sunday 10 July 2022

Il-kontabilità tan-negozji u l-korporazzjonijiet pubbliċi

Illum indirizzajt il-konferenza biennali tal-Malta Institute of Accountants bit-tema: A New Mindset: Reduce. Reuse. Report.

Fl-Unjoni Ewropeja bħalissa għaddejja diskussjoni dwar Direttiva biex kumpaniji diversi jkollhom l-obbligu li jissottomettu rapporti regolari dwarl-impatti tagħhom fuq is-soċjetà. Dawn ir-rapporti jikkonċernaw dak li jissejjaħ “non-financial reporting” u allura jittrattaw dwar impatti ambjentali, impatti soċjali kif ukoll l-attitudnijiet etiċi fil-kumpanija.

Id-diskussjonijiet għadhom għaddejjin. Hu tajjeb li anke aħna niddiskutu dan kollu u kif ser jeffettwa lilna u lill-kumpaniji li joperaw fil-pajjiż.

Emfasizzajt li hu importanti lil-pajjiż ma jfittix xi eżenzjoni minn din id-direttiva. Huwa importanti ukoll li l-korporazzjonijiet tal-Gvern ukoll ikunu kostretti li jippreżentaw dawn ir-rapporti.

Bħal dejjem hemm problema bl-SMEs (Small and Medium Sized Enterprises) li waħda waħda jqisu lil-impatt tagħhom hu żgħir imma li meta tgħoddhom flimkien jammonta għal impatt sostanzjali! Dawn ukoll jeħtieġ lijinstab mod kif jirrappurtaw dwarl-impatti tagħhom. Biex jagħmlu dan ikollhom bżonn l-għajnuna tal-Gvern, kemm għajnuna diretta lilhom kif ukoll lill-assoċjazzjonijiet li jgħinuhom.

Ir-rappurtaġġ li ser teżiġi l-Unjoni Ewropeja hu applikazzjoni tal-prinċipju ta’ trasparenza fuq in-negozju ul-industrija. It-trasparenza hi l-bażi li mingħajrha ma jistax ikollna kontabilità vera.

Għandna kull dritt li nkunu nafu x’inhu jiġri anke fil-kumpaniji u fil-korporazzjonijiet pubbliċi. Mhux il-politiċi biss għandhom jagħtu kont ta’ egħmilhom: anke l-kumpaniji u l-korporazzjonijiet pubbliċi!

Id-diskors kollu taqrah hawn.

Meta l-istat jinkoraġixxi l-evażjoni tat-taxxa

F’indirizz li għamlet nhar it-Tnejn liċ-Chicago Council on Global Affairs, Janet Yellen, Segretarju għat-Teżor tal-Istati Uniti, ippreżentat l-argument favur taxxa minima applikabbli għall-korporazzjonijiet multinazzjonali fuq livell globali, irrispettivament minn fejn huma bbażati.  Proposta ta’ din ix-xorta, kif rappurtat min-New York Times, ikollha s-saħħa li żżomm lil dawn il-kumpaniji milli jċaqilqu l-profitti tagħħom minn post għall-ieħor biex jevadu l-ħlas tat-taxxi dovuti minnhom.

Meta jitnaqqsu it-taxxi biex tinġbed l-industrija u n-negozju, emfasizzat  Ms Yellen, hemm is-sogru li mmissu l-qiegħ: fejn ser tieqaf? Ma nistgħux nibqgħu sejrin hekk. Il-kompetittività mhiex biss kif kumpanija tmur fil-konfront ta’ kumpaniji oħra.  Hi ukoll il-mod li bih nassiguraw  li l-gvernijiet ikollhom sistemi ta’ ġbir ta’ taxxa li jkunu stabbli b’mod li jistgħu jiġbru biżżejjed fondi x’jinvestu f’servizzi publiċi u jkunu f’posizzjoni li jirreaġixxu fi żmien ta’ kriżi. Hu meħtieġ li ċ-ċittadini bejniethom jerfgħu b’mod ġust il-piż tal-finanzjament tal-gvern.”

Din il-materja hi diġa fuq l-agenda tal-Unjoni Ewropeja. Hi opposta b’qawwa minn Malta, il-Lussimburgu, l-Irlanda u pajjiżi oħrajn.  L-argument dwar l-armonizzazzjoni tat-tassazzjoni hu parti integrali mill-ġlieda kontra l-evażjoni tat-taxxa u l-ħasil tal-flus.

Hu ta’ sfortuna li Malta (u pajjiżi oħrajn) repetutament abbużat mis-sovranità tagħha fuq materji ta’ taxxa. Huwa riżultat ta’ dan l-abbuż repetut li l-proposta dwar l-armonizzazzjoni tat-taxxa qabdet l-art b’mod li issa hi appoġġata ukoll mill-Istati Uniti tal-Amerka.  Malta rmiet il-vantaġġ kompetittiv tagħha billi abbużat minnu repetutament. Il-ħsara lir-reputazzjoni tal-pajjiż hi għaldaqstant awto-gol mill-kbar.

Malta ma tistax tkun kredibbli fil-ġlieda kontra l-evażjoni tat-taxxa u l-ħasil tal-flus jekk ser tibqa’ tiffaċilita l-evażjoni tat-taxxa fuq skala internazzjonali.  Xi snin ilu il-Grupp tal-Ħodor fil-Parlament Ewropew kien ippubblika studju intitolat Toxic Tax deals: when BASF’s tax structure is more about style than substance. Dan ir-rapport kien svela kif tul is -snin, il-kumpanija Ġermaniża ġgant tal-kimika BASF kien irnexxielha tevita u tiffranka l-ħlas ta’ biljun euro f’taxxi fuq 4 snin billi użat lill-Malta għal dan l-iskop. Dan sar billi kumpanija sussidjarja ġiet reġistrata f’Malta u t-taxxi dovuti, għax l-azzjonisti mhux residenti f’Malta, ħadu lura 6 euros minn kull 7 li kellhom iħallsu f’taxxa!

Il-każ tal-Korporazzjoni Amerikana Apple fl-Irlanda, kif nafu, wassal għall-evażjoni ta’ 13-il biljun euro f’taxxi. L-iskandlu Luxleaks fil-Lussimburgu ukoll wera kif dan il-pajjiż żgħir fost il-fundaturi tal-Unjoni Ewropeja ukoll kien qed jinkoraġixxi l-evażjoni tat-taxxa.

Dawn huma ftit mill-eżempji. Bla dubju hemm bosta oħra li s’issa huma moħbija mill-iskrutinju pubbliku. Bħala riżultat ta’ dan kollu madwarna għaddejja evażjoni ta’ biljuni ta’ euro ta’ taxxi, kontinwament. Malta, l-Irlanda, il-Lussimburgu u xi pajjiżi oħra jiġbru parti żgħira mit-taxxi dovuti bħala ħlas talli jippermettu din l-evażjoni ta’ taxxa fuq skala pjuttost kbira.

F’Malta dan kollu kien possibli bħala riżultant tal-hekk imsejjaħ “kunsens nazzjonali” bejn il-PLPN dwar il-qasam finanzjarju. “Kunsens” li ilu fis-seħħ numru ta’ snin. Il-ħsara lir-reputazzjoni ta’ Malta li seħħet u għad qed isseħħ bħala riżultat ta’ dan kollu, għaldaqstant, ma jġorriex il-Partit Laburista waħdu. Il-Partit Nazzjonalista ukoll għandu resposabbiltà xi jġorr. Għalhekk fuq dawn il-materji in-Nazzjonalisti u l-Labour dejjem iħokku dahar xulxin.  

Sfortunatament l-evażjoni tat-taxxa u l-ħasil tal-flus huma ħafna drabi konnessi. Bosta drabi fejn issib waħda issib l-oħra ukoll.

It-triq il-quddiem m’għandiex ikollha impatt fuq is-sovranità fil-qasam tat-tassazzjoni kif determinat mit-trattati Ewropej permezz tal-ħtieġa tal-unanimità f’materji konnessi mat-taxxa. Imma hemm bżonn urġenti li l-qasam tal-politika fiskali ukoll jinbena fuq prinċipji etiċi b’saħħithom. U mhux dan biss. Għandu jkun assigurat darba għal dejjem li Malta ma tibqax tiddependi minn dħul ġej mill-evażjoni tat-taxxa.

Għax id-dipendenza tal-ekonomija Maltija fuq l-evażjoni tat-taxxa (u l-bejgħ tal-passaporti) hi ta’ inkwiet kbir għall-pajjiż. L-industrija tal-evażjoni tat-taxxa hi sors ta’ dħul kif ukoll ta’ impiegi li it-tnejn li huma inevitabilment jintilfu fi żmien qasir. Wasal iż-żmien li nippjanaw għal futur nadif, futur li mhux iktar dipendenti fuq l-evażjoni tat-taxxa.

Ippubblikat fuq Illum: il-Ħadd 11 t’April 2021

When the state encourages tax evasion

In a speech delivered on Monday to the Chicago Council on Global Affairs, Janet Yellen, US Treasury Secretary, made the case for a global minimum tax applicable to multinational corporations irrespective of where they locate their headquarters. Such a proposal, reported the New York Times, would prevent companies from shifting profits to evade taxes.

Lowering tax rates to attract business, emphasised Ms Yellen, is a race to the bottom which has to be addressed. Competitiveness is not just how companies fare against other companies. It is also about making sure that governments have stable tax systems that raise sufficient revenue to invest in essential public goods and respond to crisis, and that all citizens fairly share the burden of financing government.

This issue is already on the agenda of the EU facing fierce opposition from Malta, Luxembourg, Ireland as well as others. The issue of tax harmonisation is an integral part of the fight against tax evasion and money laundering.

It is unfortunate that Malta (and others) have been repeatedly abusing its tax sovereignty. It is as a result of such repeated abuse that the proposal for tax harmonisation is gaining ground such that it now has the support of the United States of America too. As a result of greed Malta has squandered a competitive advantage by abusing it repeatedly and continuously. The resulting reputational damage is hence an own goal.

Malta (and the other countries) cannot be credible in the declared fight against tax evasion and money laundering if it keeps facilitating tax avoidance on an international scale. Some years back the Green Group in the European Parliament had published a study entitled Toxic Tax deals: when BASF’s tax structure is more about style than substance. This report reveals that over the years, the German chemical giant BASF used Malta to avoid the payment of one billion euros in taxes. This was done using the “legal” possibility to have tax refunds of up to six sevenths of the tax due in such cases where shareholders are not resident in the Maltese islands. Tax avoidance is tax evasion sanctioned by the state.

The Apple Corporation case in Ireland as a result of which another €13 billion in taxes were avoided is another example of tax evasion sanctioned by the state of Ireland. Luxleaks had also revealed countless of other examples as a result of which Luxembourg too embarked on state encouraged tax-evasion.

These are just some examples of many: the proverbial tip of the iceberg. There are undoubtedly countless of others, currently below the radar of public scrutiny, as a result of which the payment of billions of euros in taxes are being continuously avoided. Malta, Ireland, Luxembourg and other countries receive a small part of the actual tax due as a result of facilitating this state encouraged tax evasion.

Locally this scam is the result of the PNPL “national consensus” on financial institutions and fiscal policy in force for a number of years in Malta. The responsibility for the resulting reputational damage is thus not one to be shouldered by the Labour Party on its own, it has help from the PN which has continuously buttressed this abusive behaviour.

Unfortunately, tax evasion and money-laundering are inseparable twins!

The way forward need not impact the tax sovereignty afforded by the EU treaties through the unanimity rule on taxation issues. However, it necessitates ensuring that policy on all fiscal issues is also founded on sound ethical principles.

In addition to ensuring that fiscal policy is not in any way unethical it is about time that Malta does not any more, in any way, depend on tax avoidance.

The dependence of Malta’s economy on tax avoidance (and the sale of citizenship) is very worrying. The tax avoidance industry is a source of both revenue to the state and employment opportunities, both of which will be lost in the not-so-distant future. It is about time that we start planning for a cleaner future, a future that is, which is not dependent on the tax avoidance industry!

Published in the Malta Independent on Sunday : 11 April 2021

It-taħwid fl-Awtorità tal-Ippjanar

Qatt ħsibt ftit dwar kif inhu possibli li r-regolatur tal-ippjanar tal-użu tal-art f’Malta jinsab fl-istat ta’ taħwid li qiegħed? Ħarsu ftit lejn il-proċeduri kriminali li għaddejjin bħalissa dwar il-ħasil tal-flus. Wieħed mill-akkużati hu Matthew Pace li sa ftit ilu kien membru tal-Bord tal-Awtorità tal-Ippjanar. Spettur tal-Pulizija li kien qed jixhed fil-każ iddeskrivieh bħala professjonist tal-ħasil tal-flus:  a professional money launderer.

Ftit jiftakru li f’Ġunju 2018 kellna aħbar li l-FIAU (Financial Intelligence Analysis Unit) kienet immultat lil  Matthew Pace is-somma ta’ €38,750 minħabba li ma segwiex il-liġijiet kontra l-ħasil tal-flus meta kien qed jieħu ħsieb l-investimenti tal-klijent tiegħu Keith Schembri. Dan kien fatt magħruf. Mid-dehra l-Gvern kien kuntent bih, għax ma għamel xejn dwaru. Qiesu ma ġara xejn.

Ikun interessanti nkunu nafu jekk il-konsulent legali tal-Awtorità tal-Ippjanar, ċertu Dr Robert Abela, ġibitx l-attenzjoni tal-Awtorità dwar il-ħtieġa li taġixxi dwar dan. Jekk le, forsi l-istess Dr Robert Abela bħala l-konsulent legali ta’ Joseph Muscat ġibidlu l-attenzjoni dwar dan? Ma smajna xejn dwar dan kollu.  ilkoll kompromessi. Governanza tajba? U mhux hekk tgħid.

Matthew Pace għamel snin membru tal-Bord tal-Awtorità tal-Ippjanar. Kien biss wara l-każ ċar ta’ kunflitt ta’interess tiegħu  fil-każ tal-applikazzjoni ta’żvilupp mill-Grupp dB f’Pembroke li kien sfurzat jirreżenja u dan wara pressjoni pubblika minn ambjentalisti. Ngħid li kien “sfurzat” għax wara li l-Qorti annullat il-permess mogħti lill-Grupp dB fuq il-kunflitt ta’ interess ta’ Matthew Pace hu kien għall-ewwel irrifjuta li jwarrab. Kien ippruvat li huwa ħa sehem fil-laqgħat li wasslu għal deċiżjoni dwar il-permess tad-dB f’Pembroke, u ivvota favur din l-applikazzjoni.  Fl-istess ħin kellu interess f’aġenzija tal-propjetà li kienet qed tbiegħ  partijiet minn dan l-iżvilupp sa minn qabel mal-Bord tal-Awtorità tal-Ippjanar, bil-vot tiegħu stess favur, approva din l-applikazzjoni! Dik governanza tajba. Dik imġieba korretta!

Din hi l-Awtorità tal-Ippjanar. Sfortunatament il-membri l-oħra tal-Bord huma ukoll effettwati minħabba l-assoċjazzjoni tagħhom miegħu.  Iridu jgħaddu snin kbar qabel mar-regulatur jirkupra minn dan.

Imma hemm iktar minn hekk.

Ambjentalisti skoprew, kważi b’kumbinazzjoni, li c-Chairman attwali tat-Tribunal ta’ Reviżjoni dwar l-Ambjent u l-Ippjanar  (EPRT) li jisma’ appelli dwar każijiet ta’ ippjanar tal-użu tal-art u oħrajn dwar l-ambjent huwa ukoll impjegat tal-Awtorità tal-Ippjanar.  Presentement qiegħed b’leave bla ħlas mill-impjieg normali tiegħu mal-Awtorità tal-Ippjanar bid-dritt li jmur lura għall-impieg normali tiegħu hekk kif tintemm il-ħatra tiegħu bħala Chairperson tat-Tribunal.  

Kif jista’ impjegat tal-Awtorità tal-Ippjanar jikkunsidra appelli minn deċiżjonijiet li jieħu min jimpjegah? Dan imma hu dak li jagħmel kuljum ic-Chairman tal-EPRT.  L-anqas jekk jipprova ma qatt jista’ jkun imparzjali. Imma meta inġibditlu l-attenzjoni dwar dan ma qabilx li s-sitwazzjoni partikolari tiegħu titfa dell fuq l-imparzjalità tiegħu meta jiddeċiedi dwar kazijiet tal-ippjanar dwar l-użu tal-art. Fl-aħħar ser tkun il-Qorti li jkollha tiddeċiedi u l-ħsara li tkun saret sadanittant ser tkun waħda kbira.

It-taħwid, kif qed taraw, hu kbir. B’dawn in-nuqqasijiet etiċi ħadd m’għandu jiskanta li l-proċess dwar l-użu ta’ l-art tilef kull kredibilità.  

A mess by design

Did you ever wonder why it is possible for the land use planning regulator in Malta to be in such a mess? Just take a look at the criminal proceedings currently under way on money laundering. A former Planning Authority Board member, Matthew Pace, is one of the accused. A police inspector, explaining the investigation results has described him as a professional money launderer.

Few may remember that, way back in June 2018, an item in the news had announced that the Financial Intelligence Analysis Unit (FIAU) had fined Matthew Pace the sum of €38,750 for breaching a number of anti-money laundering laws when dealing with investments held by a client of his named Keith Schembri. It was public knowledge and government was apparently happy as it did not act about it.

It would be interesting to know if the then legal advisor of the Planning Authority, a certain Dr Robert Abela, had flagged the issue and drawn the attention of the Authority on the need to take action. If not, could the legal advisor to Joseph Muscat, the same Dr Robert Abela, have drawn attention of his then boss to the matter? We have heard nothing about it. As we are by now aware, they are all compromised. Good governance my foot!

Mr Matthew Pace spent years as a member of the Planning Authority Board and it was only after his blatant case of conflict of interest in the dB Pembroke case that he was forced to resign as a result of public pressures by environmentalists. I say he was “forced to resign” as, when the Court annulled the dB Pembroke permit on the basis of Matthew Pace’s conflict of interest, he initially refused to make way. It was proven that he sat in judgement and participated in the decision on the dB Pembroke permit, voting in favour of its approval. Simultaneously he had an interest in an estate agency which was already “selling” units forming part of the dB Pembroke development even before the development permit was approved by the Planning Board with Matthew Pace’s vote in favour! Governance at its best!

This is the Planning Authority. Unfortunately, the other members of the Board are impacted by association. It will be many years before this regulator recovers.

There is more.

Environmentalists have discovered, almost by accident, that the current Chairman of the Environment and Planning Review Tribunal (EPRT) while sitting in judgement on appeal cases concerning planning and environmental issues is still an employee of the Planning Authority. He is currently on leave without pay having the right to return to his employment with the Planning Authority when his current term as Chairman of the EPRT expires.

How can an employee of the Planning Authority sit in judgement on the decisions of his employer? Yet this is what the Chairman of the EPRT does every day. He cannot by any stretch of the imagination be impartial even if he tries his very best. Yet whenever he was challenged, he has refused to accept that his specific circumstances render him unsuitable to Chair the EPRT in all cases concerning the Planning Authority. This matter will eventually have to be decided by the Courts with possible considerable consequences.

The mess gets worse every day.

With these ethical failures it is no wonder that the credibility of the land use planning process has gone to the dogs.

published in The Malta Independent on Sunday: 28 March 2021

Incinerating trust, fairness and common sense

A public consultation is currently under way until the 21 October relative to an Environmental Impact Assessment (EIA) which examines Wasteserve’s proposal:  the development of a Waste to Energy Facility, to operate in conjunction with other management operations within the so-called Magħtab Environmental Complex.

It is a duty of Wasteserve defined in terms of the EU environmental acquis applicable within Maltese territory to examine the environmental impacts of its proposal within the framework of agreed terms of reference approved by the Environment and Resources Authority (ERA). The detailed reports together with the supporting technical information are then subject to public consultation.

The EIA in respect of the Magħtab incinerator is commissioned by Wasteserve, however it serves to inform the whole decision-taking process. Contrary to the disclaimer by the EIA’s coordinator in the first few pages, the reports forming the EIA are not “for the exclusive use of Wasteserve Malta Limited”. I fail to understand how ERA has accepted to include this disclaimer when it is clear, even from a cursory look at the Environment Impact Assessment Regulations that the EIA is an important document which informs the environmental and land use planning decision-taking process. It is in particular used to inform the public and on its basis a public hearing is organised to take feedback from all interested parties.

The EIA is certainly a public document in respect of which its coordinator has to shoulder responsibility as to its accuracy and reasonableness. Having a disclaimer as that indicated above is certainly not acceptable. ERA should pull up its socks and ensure the deletion of the said disclaimer forthwith.

A cursory look at the Magħtab incinerator EIA, including the technical studies attached reveals the names of a number of experts who have given their input in the formulation of the studies required which studies are then distilled in an appropriate assessment report.

One of these experts is a certain professor Alan Deidun who concurrently with participating in this specific EIA is also a member of the ERA Board, the environmental regulator. He sits on the ERA Board after being nominated by the environmental NGOs as established by legislation.

Professor Alan Deidun is conveniently with one foot on each side of the fence: forming part of the regulatory structure and simultaneously advising the developer, in this case Wasteserve Malta Limited, a government entity. In my book this is the type of conflict of interest which instils a deep sense of distrust of the regulatory authorities. Alan Deidun is running with the hares and hunting with the hounds.

Can we ever trust “regulators” who, whenever they feel like it, offer their services to those they “regulate”?

Interestingly, one of the documents available for public scrutiny contains a declaration by twenty-one expert contributors to the EIA, each of whom declares that s/he has no conflict of interest: the conflict however being narrowly defined in terms of an interest in the development itself.  The EIA Regulations do not limit “conflict of interest” to an interest in the development but speak of “no conflict of interests”. No wonder even Professor Alan  Deidun signed this declaration!

Regulation 17 of the EIA Regulations of 2017 lays down that those carrying out the EIA must be “professional, independent and impartial”. How can the regulator be “professional, independent and impartial” when he starts advising those s/he regulates?

It is about time that the environmental NGOs recall Professor Alan Deidun from his role as a member of the ERA Board representing them, as such behaviour is unacceptable in this day and age.

It may be pertinent to point out that very recently, a development permit, in respect of the development of Manoel Island, was withdrawn by the Environment and Planning Tribunal due to the fact that one of the contributors to the EIA had a conflict of interest.

It is about time that regulators understand that their acceptance to sit on decision-taking structures puts limits on their permissible professional activities. Until such time that this basic point is acted upon our authorities cannot be fully trusted. Their behaviour is incinerating trust, fairness and common sense.

published on The Malta Independent on Sunday : 11 October 2020