It-turiżmu għarkuptejh

It-turiżmu hu ewlieni fost l-oqsma tas-setturi ekonomiċi milquta mill-pandemija Covid-19. Dan japplika iktar għat-turiżmu tal-massa li għadu s’issa settur importanti li fuqu hi dipendenti l-industrija turistika Maltija. Julia Farrugia-Portelli, Ministru għat-Turiżmu, (flimkien mal- Ministri għat-Turiżmu tal-Italja, Ċipru, Spanja, Franza, l-Portugall, il-Greċja, ir-Rumanija u l-Bulgarija) f’laqgħa virtwali iktar kmieni din il-ġimgħa fittxet kunsens biex jinħolqu kurituri siguri għat-turiżmu fit-triq lura lejn in-normalità u f’żona ħielsa mill-Covid-19.

Sfortunatament, tal-inqas fl-immedjat, irridu ngħixu mal-virus Covid-19 u l-limitazzjonijiet li ħoloq fuq il-ħajja normali tagħna. It-triq lura lejn in-normalità hi waħda twila. Ir-restrizzjonijiet straordinarji fuq ħajjitna li huma fis-seħħ presentment ma jistgħux jibqgħu għaddejjin b’mod indefinit u dan minkejja li illum huma meħtieġa.

Ir-restrizzjonijiet kważi totali imposti fil-gżejjer Maltin tul il-ġimgħat li għaddew kienu effettivi biex ikunu indirizzati il-biżgħat dwar is-saħħa. Bħala riżultat ta’ dawn ir-restrizzjonijiet, f’Malta, l-mixja tal-virus kienet imrażżna, kif jixhdu l-aħbarijiet ta’ kuljum imxandra mis-Supretendent dwar is-Saħħa Pubblika.

It-turiżmu qiegħed għarkuptejh. Prattikament waqaf, kullimkien madwar id-dinja, anke jekk temporanjament.

Fl-Unjoni Ewropea mit-turiżmu jiddependu qrib is-27 miljun impieg li jiġġeneraw madwar għaxra fil-mija tal-prodott gross nazzjonali. F’Malta u fil-pajjiżi ġirien fin-nofsinnhar tal-Ewropa, aħna dipendenti iktar mit-turiżmu mill-medja Ewopeja. Ix-xibka tad-dipendenza tal-ekonomija tagħna fuq it-turiżmu hi ferm ikbar minn hekk. It-tbatija kkawżat illum hi għaldaqstant ikbar u r-ritorn għal xi forma ta’ normalità inevitabilment tieħu iktar fit-tul.

Meta ser nirritornaw lura għan-normal? Ċertament li mhux fl-immedjat. Hu ferm dubjuż jekk din ix-xewqa għar-ritorn lejn in-normal magħruf tistax tintlaħaq, anke jekk inħarsu ftit fit-tul. Li hu żgur hu li ma hu ser jinbidel xejn mil-lum għal għada.

Iktar kmieni din il-ġimgħa l-Ministri tat-Turiżmu tal-Unjoni Ewropea iddiskutew inizjattivi biex jinkuraġixxu t-turiżmu intern fl-unjoni nnifisha u dan permezz tal-ħolqien ta’ speċi ta’ passaporti tas-saħħa bejn żoni ħielsa mill-Covid-19. Sakemm tibqa’ fis-seħħ il-miżura dwar iż-żamma ta’ distanza soċjali, l-proposta mhiex waħda realistika, ta’ l-inqas għall-futur immedjat u probabbilment għal bosta xhur wara.

Sfortunatament l-ivvjaġġar b’mod ġenerali, u b’mod partikolari t-turiżmu, għandu l-potenzjal li jservi għat-tixrid tal-pandemija bl-istess mod kif fil-passat kien il-kummerċ li serva biex xtered mard ieħor f’kull rokna tad-dinja. Fid-dawl ta’ dan, hu probabbli li t-turiżmu tkun fost l-aħħar mill-attivitajiet ekonomiċi li jibdew t-triq lura għan-normal, u dan wara li l-Covid-19 tkun taħt kontroll effettiv fl-Ewropa b’mod ġenerali.

Kulħadd jifhem u japprezza l-ħeġġa tal-Ministeru tat-Turiżmu biex jonqsu r-restrizzjonijiet fuq l-ivvjaġġar u allura fuq dawk is-setturi li minnhom hi dipendenti l-industrija tat-turiżmu. Sfortunatament, iżda, fil-futur immedjat dan mhux realistiku li jintlaħaq. Hemm dubji kbar anke dwar x’jista’ jseħħ fuq tul ta’ żmien.

L-ekonomija tal-parti l-kbira tan-nofsinnhar tal-Ewropa, u in partikolari dik tal-pajjiżi Mediterranji, hi dipendenti fuq it-turiżmu u dan billi tipprovdi vaganzi bi prezzijiet raġjonevoli tul is-sena kollha għal dawk ġejjin mit-tramuntana u ċ-ċentru tal-Ewropa f’kuntest ta’ suq Ewropew wieħed. Il-miġja tal-vjaġġi b’irħis mifruxa mal-Ewropa kollha komplew kabbru l-firxa ta’ din ix-xibka ta’ dipendenza.

F’dan il-kuntest huwa ċar li ftit jista’ jsir ippjanar bil-quddiem. Hemm ħaġa waħda li hi ċara: il-futur huwa nċert u t-turiżmu għad ma nafux x’sura ser jieħu fix-xhur u fis-snin li ġejjin. It-tbatija mhux ser tintemm hekk kif nieqfu nistennew. Għax it-turiżmu qiegħed għarkuptejh.

Ippubblikat fuq Illum: il-Ħadd 3 ta’ Mejju 2020

Tourism is on its knees

Tourism has been among the hardest hit sectors of the economy as a result of the Covid-19 crisis. This applies more so to mass tourism which still constitutes an important sector on which Malta’s tourism industry is dependent. Julia Farrugia-Portelli, Minister for Tourism, (together with Tourism Ministers from Italy, Cyprus, Spain, France, Portugal, Greece, Romania and Bulgaria) in an online meeting earlier this week advocated the creation of safe corridors, desperately seeking to create a return to normal in a Covid-19 free zone.

Unfortunately, at least in the short term, we have to live with a virus that has overturned ordinary life. The path back to normalcy will take a very long time even though it is clear that the extraordinary restrictions currently enforced cannot go on indefinitely, notwithstanding that today they are clearly a necessity.

The partial lockdown in operation in the Maltese islands for the past weeks has been effective in addressing public health concerns. As a result, in Malta, the spread of the virus has been contained and adequately managed as is evidenced by the daily briefings of the Superintendent of Public Health.

Tourism is however on its knees. It has been practically wiped out, temporarily, everywhere across the globe.

Within the European Union tourism accounts for close to 27 million jobs and around 10 per cent of GDP. In Malta, as well as in other neighbouring Southern European countries, tourism makes a larger contribution to the GDP. The web of dependence of the economy on tourism is larger. The pain is consequently larger and the expected time for recovery will be much longer.

Will we return to normal? Certainly not in the short term. It is even doubtful whether such a return to the “known normal” is achievable in the long term. Definitely any recovery will not occur overnight.

Earlier this week EU Tourism Ministers discussed whether initiatives should be taken to encourage internal tourism within the EU itself through some sort of health passports between areas within the EU which are Covid-19 free. As long as keeping a social distance rule remains in force this is not a realistic option, at least for the foreseeable future, certainly not for a number of months.

Unfortunately, travel in general and tourism in particular has the potential of being the perfect vehicle for the spreading of the pandemic just as trade, in the past, served to spread other pandemics across the globe. Keeping this in mind, most probably tourism would be the last economic activity to be reactivated once Covid-19 is sufficiently under control, at least on the European mainland.

It is understandable that the Ministry for Tourism seeks an early scaling down of the restrictions on travel and consequently on the sectors servicing the tourism industry. It has however to be underlined that this is not realistic to achieve in the short term. It is also dubious as to what lies in store in the long term.

The economy of the greater extent of Southern Europe, and in particular that of Mediterranean countries, is reliant on tourism primarily through providing reasonably priced holidays, not just during the summer months, for citizens of Northern and Central Europe within an EU single market. Low-cost flights throughout the European area further adds to this web of dependence.

Even though in this context it is difficult to plan ahead, one thing is certain: the future is as yet undefined and tourism will never be the same. Recovery will be as painful as the waiting time. Tourism is definitely on its knees.

Published in The Malta Independent on Sunday : 3 May 2020

Il-Covid-19 u l-privatezza tagħna lkoll

Bħalma nagħmel kważi kuljum, iktar kmieni smajt il-konferenza stampa li taġġornana b’dak li qed jiġri dwar il-pandemija Covid-19.

Hi aħbar tajba li illum ma kien hemm ħadd li irriżulta pożittiv għall-Covid-19. Għalkemm kif emfasizza Chris Fearne is-sitwazzjoni tista’ tkun differenti tul il-ġranet li ġejjin, dan xorta hu punt importanti. Mertu kbir lill-awtoritajiet tas-saħħa li ħadmu ħafna u li ippreparaw ruħhom sewwa biex jistgħu jagħtu l-aħjar servizz lill-pajjiż.

Nirrikonoxxi ukoll l-impenn ta’ Chris Fearne Ministru tas-Saħħa li kien kapaċi jimmotiva lill-istaff mediku u paramediku tal-pajjiż biex jagħtu l-aħjar possibli. Grazzi.

Fil-konferenza tal-aħbarijiet tal-lum il-Ministru tas-Saħħa emfasizza ukoll li mhux ser tinħareġ l-ebda app għall-contact tracing. Napprezza li l-Gvern (għall-inqas s’issa) qiegħed attent dwar issues ta’ privatezza.

Ma nifhimx kif dan il-punt importanti ma ġiex rappurtat mill-gazzetti ewlenin ħlief mill-Malta Today li irrapporta hekk:
“In the coming days, a new app will be launched which will allow users to gauge any symptoms they may be expriencing and advise them on their risk of having been infected and whether they should get tested.
Fearne said that this would be an app to help with determining whether a person should be tested, not be a contact-tracing app. Malta, he underlined, was not yet ready to introduce a contact-tracing app, since various privacy concerns with such applications had not yet been conclusively addressed.”

Alternattiva Demokratika temfasizza li huwa importanti li l-privatezza tkun imħarsa. Huwa tajjeb li l-Gvern dan qiegħed attent għal dan ukoll.

Il-bieraħ AD ħarġet stqarrija importanti dwar dan is-suġġett u emfasizzajna li ħadd ma għandu japprofitta ruħu minn din il-pandemija biex jipperikola l-privatezza tagħna lkoll.

Il-pubbliku b’mod ġenerali qiegħed jikkoopera. Dan ikompli juri li ma hemm l-ebda ħtieġa ta’ miżuri drastiċi. Huwa neċessarju li dejjem inżommu sens ta’ proporzjon fil-miżuri li jittieħdu. Huwa tajjeb li s’issa dan is-sens ta’ proporzjon inżamm. Dan jawgura tajjeb.

Għalhekk ukoll qed naslu!

Grazzi.

 

Il-Covid-19 u l-ilma mid-drenaġġ irriċiklat

TVM fuq il-website tiegħu qed jirrapporta illi f’Ruma, Milan u anke f’Pariġi instab materjal ġenetiku tal-Covid-19 fid-drenaġġ. Dan jidher li seħħ ukoll fl-Awstralja u fl-Istati Uniti tal-Amerika.

Hemm bżonn kjarifiċi tekniċi dwar dan minħabba li l-ilma ppurifikat mid-drenaġġ jintuża fl-agrikultura. Dan l-ilma dwaru kien hemm ukoll pilot project dwar kif jista’ jintuża iktar billi fost oħrajn jiżdied mal-ilma tal-pjan (recharge tal-aquifer).

Ikun tajjeb lil-awtoritajiet jikkjarifikaw eżatt x’miżuri ta’ salvagwardja hemm għas-saħħa minħabba l-użu ta’ dan l-ilma riċiklat.