Mqabba: vittma ta’ sklerożi tal-istituzzjonijiet

Madwar għoxrin sena ilu, l-awtorità responsabbli mill-ippjanar għall-użu tal-art, dakinnhar imsejħa l-MEPA, kienet ippubblikat pjan dwar ir-regolamentazzjoni tal-minerali fil-gżejjer Maltin. Dan id-dokument bl-isem Minerals Subject Plan for the Maltese Islands iġib id-data ta’ Mejju 2003.

Kif mistenni, dan il-Pjan hu dwar il-qafas regolatorju essenzjali biex issir l-estrazzjoni tal-minerali minn ġol-art. Primarjament dan jikkonċerna l-operazzjoni tal-barrieri biex tkun estratta l-ġebla Maltija. Dan hu qasam tal-kawbojs, qasam fejn ir-regolamentazzjoni hi skarsa u l-infurzar prattikament ineżistenti.

Fl-ewwel linji tiegħu, dan il-pjan jitkellem ċar ħafna billi jitkellem dwar il-kunflitt inevitabbli li jirriżulta mill-operazzjoni tal-barrieri. Jemfasizza li fi gżejjer li huma żgħar u b’popolazzjoni li hi iffullata hemm kunflitt mat-turiżmu u l-industrija, kif ukoll kemm mal-iżvilupp kummerċjali kif ukoll dak residenzjali. Hemm impatt ukoll fuq il-ħarsien tar-riżorsi naturali u ta’ dawk kulturali. Li jinħoloq bilanċ bejn il-ħtieġijiet tal-industrija tal-kostruzzjoni għar-riżorsi minerali f’kuntest ta’ żvilupp sostenibbli hi sfida ewlenija, jgħidlina l-pjan. Dan flimkien ma kunsiderazzjonijiet ta’ ippjanar ta’ użu ta’ art u konsiderazzjonijiet ambjentali.

Il-pjan dwar il-minerali jitkellem ukoll fid-dettall dwar l-impatt fuq terzi: jiġifieri l-impatt fuq in-nies, kemm residenti kif ukoll dawk li jkunu fil-viċinanzi, hi x’inhi r-raġuni għal dan: dan jinkludi t-tfal tal-iskola primarja. Specifikament jikkunsidra l-impatti riżultat tal-istorbju u tat-trab li huma ġġenerati mit-tħaddim tal-barrieri, mhux biss mill-ħidma biex ikun estratt il-ġebel, imma ukoll minn attività anċillari.

Il-pjan jirreferi għall-ġenerazzjoni tal-istorbju u jgħid li l-permessi ta’ żvilupp għandhom jindirizzaw dan l-inkonvenjent b’diversi miżuri, fosthom permezz ta’ ilqugħ adegwat (acoustic screening), kontroll tal-ħinijiet tal-operazzjoni tal-barriera, li jkun stabilit il-massimu tal-istorbju permissibli u li l-attività storbjuża tkun l-iktar il-bogħod possibli minn żoni sensittivi.

Il-pjan jitkellem ukoll dwar ir-regolamentazzjoni tal-ġenerazzjoni tat-trab. L-attività li tiġġenera t-trab għandha tkun il-bogħod kemm jista’ jkun minn żoni sensittivi. Hu rakkomandat ukoll mill-pjan li meta jinġemgħa fuq is-sit kwantità ta’ prodotti tal-ġebla (stockpiling) dan ikun mgħotti: dan inaqqas it-tixrid tat-trab u allura jgħin biex ikun indirizzat l-inkonvenjent.

Għandi kopja elettronika ta’ dan il-pjan li kont niżżilt minn fuq is-sit elettroniku tal-Awtorità tal-Ippjanar xi snin ilu. Meta din il-ġimgħa erġajt fittixt, sibt li dan id-dokument sparixxa minn hemm: illum m’għadux aċċessibli fuq is-sit elettroniku tal-awtorità!  Safejn naf jien dan il-pjan għadu fis-seħħ imma, mal-Awtorità tal-Ippjanar diffiċli tgħid: għax qatt ma taf fejn int!

Ftakart f’dan kollu meta f’dawn il-ġranet ġejt ikkuntattjat minn residenti fl-Imqabba minħabba applikazzjoni tal-ippjanar (PA 0350/22) li daħlet reċentement dwar barriera fil-viċinanzi tal-iskola primarja tal-Imqabba.  Din l-applikazzjoni hi dwar attività diversa fil-barriera inkluż tkissir tal-ġebla biex tipproduċi ż-żrar kif ukoll dwar il-ħażna taż-żrar fs-sit (stock piling).

Ir-residenti qalulna, lili u lil Melissa Bagley, (kandidat tal-partit fuq id-distrett elettorali li minnu jifforma parti l-Imqabba) li ilhom jaqilgħu ġo fihom żmien. Bħala riżultat ta’ dan għandhom raġun li joqgħodu lura milli jitkellmu direttament. Bħala partit aħna ser nitkellmu f’isimhom.

Jiena rajt il-file dwar din l-applikazzjoni fuq is-sit elettroniku tal-awtorità tal-ippjanar u nħoss li għandi ngħid pubblikament li jiena mħasseb ħafna bir-reazzjoni tad-Direttorat tas-Saħħa Ambjentali li hi nieqsa minn kull sens ta’ responsabbiltà. Jonqos milli jitkellem dwar l-impatti negattivi fuq in-nies kemm tat-trab fin iġġenerat kif ukoll tal-istorbju. Ma jitkellimx dwar il-ħtieġa li dan ikun ikkontrollat mill-proċess tal-ippjanar innifsu.

L-Awtorità dwar l-Ambjent u r-Riżorsi, min-naħa l-oħra, tistabilixxi numru ta’ kundizzjonijiet li għandhom ikunu osservati in lineja ma’ l-aħjar prattiċi ambjentali. Għandu jkun ċar, iżda li dawn il-miżuri u kundizzjonijiet jeħtieġ  li jkunu partiintegrali kemm minn eventwali permess ta’ żvilupp kif ukoll mill-permess operattiv li jinħareġ mill-ERA innifisha.

Sal-ħin li qed nikteb, id-Dipartiment tal-Edukazzjoni għadu ma fetaħx ħalqu biex jipproteġi lill-istudenti fl-iskola primarja tal-Imqabba li hi daqstant viċin tal-barriera soġġett ta’ din l-applikazzjoni. Ma nafx x’qed jistennew biex jipproteġu lit-tfal Mqabbin mill-istorbju u t-trab fin ġġenerat mill-barriera!

B’mod konvenjenti l-anqas il-Kunsill Lokali tal-Imqabba ma fetaħ ħalqu. Imma dan ma jissorprendi lil ħadd.

Din hi materja serja u gravi li teħtieġ l-attenzjoni tagħna lkoll. Il-barrieri u l-ħidma fihom jinħtieġu li jkunu regolati sewwa biex il-kwalità tal-ħajja ta’ dawk kollha li jgħixu fil-madwar tkun imħarsa bis-serjetà.

Is-skiet, jew in-nuqqas ta’ azzjoni adegwata, tal-awtoritajiet li nsemmi iktar il-fuq hi skandaluża. Din hi sklerożi tal-istituzzjonijiet. Meta l-iktar hemm bżonnhom, dawn jiġġammjaw.

ippubblikat fuq Illum: il-Ħadd 6 ta’Novembru 2022

Mqabba: a victim of institutional sclerosis

Around twenty years ago, the authority responsible for land use planning, then named MEPA, had published a Minerals Subject Plan for the Maltese Islands. The plan is dated May 2003.

The Subject Plan, as expected, deals with the regulatory framework for mineral extraction, primarily limestone, which was then and still is now, cowboy territory. Regulation is scarce and enforcement in this sector is almost inexistent.

The Subject Plan fired a warning shot in its first lines by pinpointing the inevitable conflicts resulting from the operation of quarries. It emphasises that “in such small and densely populated islands there are inevitable land use conflicts between limestone extraction and tourism, industrial, commercial and residential development, and the preservation of the islands’ natural and cultural resources. Balancing the needs of the construction industry for mineral resources with other planning and environmental policies, in the context of sustainable development is a key challenge for this Mineral Subject Plan and for the day-to-day control of extraction and related activities.”

The Subject Plan considers impacts on third parties. Specifically, it considers the impacts of noise and dust resulting from quarry operations and ancillary activities.

With reference to noise, it states that planning permits will seek to regulate noise impacts through the use of acoustic screening, restricting operating hours, setting of permissible maximum noise levels, locating noisier operations as far as possible from noise sensitive locations and properties and ensuring appropriate stand-off distances between operations and sensitive locations.

On the other hand, the regulation of dust impacts in the said Mineral Subject plan is also fairly detailed in that it is required to site the dust generating activities away from sensitive locations, considering the direction of prevailing winds. Covering of stockpiles is also recommended.

I have an electronic copy of this Subject Plan which I downloaded some time ago from the Planning Authority website. Checking recently, it has apparently mysteriously disappeared: it is no longer accessible on the Planning Authority website! As far as I am aware this Subject Plan is still applicable. When dealing with the Planning Authority, however, one never knows for certain!

All this came to mind when I was recently contacted by a number of Mqabba residents relative to a planning application (PA 0350/22) submitted recently concerning a quarry in the vicinity of the Mqabba Primary School. The application seeks to carry out activities ancillary to quarrying, including crushing and stock piling of stone derived aggregate on site.

Residents, have informed me and Melissa Bagley, party candidate on the electoral district of which Mqabba forms part, that they have been at the receiving end for a long time. As a result, they are reluctant to speak up publicly. ADPD will be taking up their case and speaking on their behalf.

I have gone through the planning application file which is available online and must publicly state that I am shocked at the reactions of the Environmental Health Directorate which fails to make any submissions on the negative impacts of noise and dust generated as a result of quarry operations, and, on the need, to control them through the planning process itself.

The Environment and Resources Authority (ERA), on the other hand, lists a number of conditions to be adhered to in line with best practice environmental measures. It should however be clear that these measures should be an integral part of both an eventual planning permit as well as the standard operational permit issued by ERA itself.

The Department of Education has so far not reacted in order to protect the students at Mqabba Primary School which school almost borders the quarry in question. What is it waiting for to protect Mqabba boys and girls from excessive noise and from continuously inhaling dust particles generated by the quarry operations?

The Mqabba Local Council is also conveniently silent. However, no one is surprised about that.

This is a very serious issue which needs our attention. Quarrying needs adequate regulation and prompt enforcement such that the quality of life of all those in the vicinity is adequately protected.

The silence (or the lack of appropriate action) of the relative public authorities listed above is scandalous. This is institutional sclerosis. When needed most the institutions we have fail to act.

published in the Malta Independent on Sunday : 6 November 2022