L-applikazzjoni bin-numru PA11067/17 għall-iżvilupp ta’ faċilitá oħra ta’ McDonalds fil-periferija ta’ Ħaż-Żabbar huwa attentat ieħor biex tiġi mnaqqra l-art li nirreferu għaliha bħala ODZ. S’issa nimmaġina li kważi kulħadd jaf li l-ittri ODZ ifissru Outside (O) the Development (D) Zone (Z). Jiġifieri barra miż-żona tal-iżvilupp. Dan ifisser li dik l-art, preferibilment m’għandiex tkun żviluppata.
Imma s-sit li ntagħżel biex possibilment ikun żviluppat fuq faċilitá ta’ McDonalds qiegħed f’żona li żviluppat bil-mod fil-passat. Meta l-Pjani Lokali ġew imfassla u ppubblikati tnax-il sena ilu, is-sit fi Triq Salvu Pulis ġewwa Ħaż-Żabbar u l-iżvilupp ta’ madwaru kien definit bħala żona residenzjali rurali (rural settlement): li jfisser li kienet żona residenzjali barra miż-żona tal-iżvilupp imma li m’għandiex titħalla tikber.
Lil hinn mill-lingwaġġ tekniku għandna nagħmlu kull sforz biex art barra miż-żona ta’ żvilupp tibqa’ mhux sviluppata u li fejn diġa hemm l-iżvilupp, dan ma jikbirx. Il-pjani lokali huma supplimentati minn biżibilju ta’ regoli u linji gwida li sfortunatament, imma ċertament b’mod intenzjonat u ikkalkulat, joħolqu kuntrasti jew kunflitti li jwasslu għall-konklużjoni loġika li kważi kollox hu b’xi mod ġustifikabbli.
Li jkun hemm faċilitá ta’ McDonalds fuq l-art li ntagħżlet f’Ħaż-Żabbar żgur li mhux kompatibbli man-natura residenzjali tal-inħawi. Imma xejn ma nkun sorpriż jekk ikollna ftit akrobazija ta’ livell olimpiku li twassal għall-approvazzjoni tal-applikazzjoni. Il-problema li għandhom numru mhux żgħir ta’ dawk li qed jieħdu d-deċiżjonijiet fl-Awtoritá tal-Ippjanar hi li huma nieqsa minn kull sensibilitá ambjentali jew dwar l-ippjanar (ta’ l-użu ta’ l-art). Din l-insensittivitá hi l-kawża tal-qerda bil-mod tal-kampanja u tal-identitá tal-lokalitajiet residenzjali żgħar bil-konsegwenza tal-ħolqien ta’ uġiegħ soċjali kbir.
Ħarsa anke ħafifa lejn il-lista ta’ dawk il-każijiet li għamlu l-aħbarijiet tagħtina idea tajba ta’ dak li wassal għall-qagħda preżenti. Il-problema bażika hi dawk l-irġiel u n-nisa li ntagħżlu biex jieħdu d-deċiżjonijiet. Dawk tal-lum m’humiex wisq differenti minn tal-bieraħ: (b’xi eċċezzjonijiet) ġeneralment ma jiswew għal xejn, avolja xi minn daqqiet uħud jippruvaw ikunu raġjonevoli.
Hu rari ħafna li jkun hemm xi deċiżjoni li tkun ser taqbżilhom: pereżempju dik dwar il-pompa tal-petrol u d-dijsil fi Triq is-Salini fil-Magħtab. Ir-regoli dwar kif jittieħdu d-deċiżjonijiet huma mfassla biex jassiguraw li meta jkun hemm min jażżarda jaqbes il-linja, b’mod kważi awtomatiku, jiskatta proċess ta’ awto-difiża tas-sistema: il-vot ma jittieħidtx dak il-ħin iżda fis-seduta ta’ wara. Dakinnhar imbagħad ikun possibli li jissejħu r-riżervi (dawk li bosta drabi ma jattendux għal-laqgħat) biex b’hekk fis-siegħa tal-prova jkun hemm kulħadd. Ikun hemm biżżejjed ħin biex dawk li jdumu jew ibatu biex jifhmu jiftħu ftit moħħhom u jikkonvinċu ruħhom. Imbagħad ikun hemm maġġoranza li tista’ tagħmel xogħolha bil-kumditá.
Dan kollu ħoloq ostaklu istituzzjonali doppju kontra l-ħarsien tal-ambjent. Kien speċifikament maħluq għal dan l-iskop minn min kiteb l-Att tal-2016 dwar l-Ippjanar tal-Iżvilupp. B’dan il-mod hemm kontroll istituzzjonali kontra dawk li kapaċi (anke jekk rari jażżardaw) jaħsbu b’moħħhom. Hi l-mewt bil-mod tal-kampanja u l-wirt ambjentali tagħna. Mhux biss f’ Ħaż-Żabbar, iżda madwar il-gżejjer tagħna.
Uħud minn dawk li jgorru u kontinwament jimlew il-gurnali, inkluż dawk elettroniċi, bil-fehmiet tagħhom jeħtieġilhom jikkunsidraw is-sehem tagħhom f’dan kollu. Għandhom jikkunsidraw jekk huma stess ikkontribwewx biex kibret il-froġa billi repetutament eleġġew li dawk li kewsu fil-borma.
Ippubblikat fuq Illum – Il-Ħadd 25 ta’ Frar 2018