Tibdil fil-klima u l-aċċess għax-xemx

Huwa essenzjali li nnaqqsu l-gassijiet serra jekk irridu nindirizzaw b’mod effettiv it-tindil fil-klima. F’Pariġi, fl-2015, kien hemm qbil li kien meħtieġ illi t-temperatura globali ma kelliex tiżdied iktar minn 1.5 gradi Celsius biex ikun possibli li l-bidla fil-klima tkun taħt kontroll.   Tlett xhur ilu, f’Awwissu, l-Intergovernmental Panel on Climate Change tal-Ġnus Magħuda (IPCC) infurmana li ż-żieda fit-temperatura diġa qabżet il-grad Celsius, u li din qed tkompli tiżdied.  

L-impatt ta’ dan jidher fil-maltemp estrem li qed niffaċċjaw kontinwament. Bħall-għargħar fi Sqallija u l- Calabria iktar kmieni din il-ġimgħa u fil-Ġermanja u pajjiżi oħra iktar kmieni.  Il-ħerba li qed tiżviluppa hi enormi. Jekk ma nieħdux passi deċiżivi, dak li qed naraw mhu xejn ħdejn dak li ser jiġri.

Huwa kruċjali li l-ekonomija tagħna tkun waħda li ma tkunx dipendenti mill-karbonju, jekk irridu naslu biex nindirizzaw it-tibdil fil-klima.

Il-qalba tal-power station ta’ Delimara minn waħda li taħdem fuq iż-żejt maħmuġ (heavy fuel oil) għal waħda li taħdem fuq il-gass kien pass tajjeb li jħares il-quddiem, pass li aħna bħala partit dejjem appoġġajna. Imma dan mhux biżżejjed. L-użu tal-gass hu fih innifsu pass ta’ transizzjoni.   Li jkollna l-parti l-kbira tal-elettriku (jew kollu!) iġġenerat minn sorsi rinovabbli jkun ħafna aħjar milli nagħmlu użu mill-idroġenu – li qed jissemma bħala l-fuel tal-futur!

Neħtieġu iżda li ntejbu is-sistema nazzjonali tad-distribuzzjoni tal-elettriku biex ikun possibli li z-zoni residenzjali jikkontribwixxu iktar fl-isforz nazzjonali biex niġġeneraw l-enerġija rinovabbli.  Investiment f’sistema ta’ distribuzzjoni iktar effiċjenti hi kruċjali. F’dan għadna lura, għax mhiex prijorità.

Id-dritt tagħna għal aċċess għax-xemx għandu jissaħħaħ. Ma jistax ikun li dan id-dritt jibqa’ dipendenti fuq proċess tal-ippjanar tal-użu tal-art insensittiv u żvilupp bl-addoċċ. Iż-żieda fl-għoli permissibli tal-bini meta kienu approvati l-pjani lokali tal-2006 wassal għal impatt negattiv f’enerġija rinovabbli li ntilfet. Hu prezz li għadna nħallsu u ser nibqgħu nħallsu għall-futur immedjat. Għax baqa’ ftit biex neħilsu minn dan il-piż.

Li ninvestu iktar fil-ġenerazzjoni tal-enerġija mix-xemx jirrendi. Huwa ukoll sostenibbli meta nħarsu fit-tul. Jelimina ukoll id-dipendenza fuq it-tieni interconnector minn Sqallija li dwaru l-Gvern qiegħed iħejji l-pjanijiet tiegħu. 

Bħalissa l-prezz tal-enerġija fl-Ewropa sploda. Dan wassal biex l-użu tal-enerġija permezz tal-interconnector eżistenti bejn Malta u Sqallija ġie ristrett.

Bħala riżultat tal-qalba tat-trasport bl-art minn karozzi li jaħdmu bil-petol jew dijżil għall-elettriku, id-domanda għall-elettriku ser tiżdied skond kemm jiżdiedu l-karozzi tal-elettriku.  Nistgħu nlaħħqu ma’ din id-domanda mingħajr ma nkunu dipendenti fuq is-swieq enerġetiċi kontinentali?

Jekk jirnexxielna nżidu b’mod sostanzjali l-ġenerazzjoni ta’ enerġija rinovabbli nistgħu bla dubju nindirizzaw parti minn din iż-żieda fid-domanda għall-enerġija. Il-bqija hu possibli li nindirizzawha billi ninkuraġixxu bidla fil-mobilità tagħna.

L-informazzjoni bażika dwar dan diġa nafu biha. Qegħda fil-Pjan Nazzjonali tat-Trasport li jiġbdilna l-attenzjoni li nofs il-vjaġġi li nagħmlu bil-karozzi privati tagħna huma għal vjaġġi qosra, li jdumu inqas minn kwarta. 

Il-politika tal-Gvern kif imfissra fl-aħħar baġit ser tintroduċi transport pubbliku b’xejn minn Ottubru 2022. Dan jeħtieġ ftit iktar attenzjoni, għax il-prezz li nħallsu għat-trasport tal-linja qatt ma kien l-ostaklu għall-użu tat-trasport pubbliku. Hi l-effiċjenza u l-frekwenza tiegħu li jeħtieġu titjib. Jekk dan ikun indirizzat jista’ jagħmel id-differenza sostanzjali fl-użu tat-trasport pubbliku.

Dan hu x’joffri l-futur: nindirizzaw it-tibdil fil-klima permezz tal-politika tat-trasport u l-ippjanar aħjar fil-qasam tal-enerġija. Fuq kollox billi nħarsu id-dritt tagħna għal aċċess għax-xemx. 

In-natura tipprovdilna soluzzjonijiet sostenibbli għall-parti l-kbira ta’ dak li neħtieġu. Jiddependi minnha jekk ngħarfux nagħmlu użu minnhom sewwa!

Ippubblikat fuq Illum : il-Ħadd 31 t’Ottubru 2021

Climate Change and solar rights

Reducing greenhouse gas emissions is necessary if we are to address climate change effectively. In Paris, in 2015, it was agreed by all that limiting global temperature increase to 1.5 degrees Celsius is essential if we are to address climate change adequately.  Three months ago, in August, the UN Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) informed us that this increase was already 1.09 degrees Celsius, and rising.

The impacts of this increase are manifested in the extreme weather which we are currently witnessing, such as the floods all over Sicily and Calabria earlier this week, and in many other countries earlier. The resulting devastation is shocking. It will however get much worse very soon if we do not act decisively.

Having policies encouraging a low-carbon economy is crucial if we are to adequately address climate change.

Obviously solar rights must be entrenched: they should no longer be at the mercy of unbridled development and an insensitive land use planning process. The increase in permissible building heights introduced when the 2006 lot of local plans was approved had a heavy price-tag in renewable energy sacrificed. We are still paying this price and it will be quite some time before we recover from this irresponsible impact.

Switching over electricity generation at Delimara from one dependent on heavy fuel oil to one running on natural gas was a step in the right direction which greens always supported. It is however not enough. Natural gas is a transitional fuel.  Having most or all of our electricity generated from renewable sources would be a much better option, even better than making use of hydrogen, which is being considered as a future fuel. We need however to upgrade the national electricity distribution grid in order that it would be possible for residential areas to contribute much more to the national effort in renewable energy generation. Investing in an efficient distribution system is crucial. Yet it lags behind. It is not part of the priorities in hand.

Investing heavily in the generation of solar energy is more rewarding. It is also sustainable in the long term.  It would also do away with being dependent on a second energy interconnector with the Sicilian mainland, as government is currently planning.

Currently energy prices on mainland Europe are on a steep rise. This has resulted in a policy of restricting the use of the existing energy interconnector between Malta and Sicily.

As a result of the electrification of land transport, the demand for electricity is bound to increase in proportion to the uptake of electric cars. Can we cope with this increase in demand without being at the mercy of the mainland energy markets?

If we go for a substantial increase in the generation of renewable energy, we can definitely address part of the shortfall. The rest can also be addressed by actively encouraging a behavioural change in our mobility patterns.

The relative basic information is contained in the Transport Masterplan which points out that 50 per cent of the trips we make with our private vehicles are for short trips having a very short duration of under fifteen minutes.

Government policy as accounted for in the last budget will introduce free public transport as of October 2022. This needs fine-tuning, as existing fares have never been an obstacle to use public transport. It is the frequency and efficiency of the service which deters use. If this is adequately addressed it could be a gamechanger in increasing the attractiveness of public transport and consequently its increased use.

This is the possible future linking climate change and transport policy through adequate energy planning and the entrenchment of our solar rights.

Nature provides sustainable solutions for most of our needs. It is up to us to use them properly!

published in The Malta Independent on Sunday 31 October 2021

PLPN : parrini tar-rgħiba

Il-pjani lokali huma 7. Il-Pjan Lokali dwar il-Bajja ta’ Marsaxlokk kien approvat fl-1995, madwar sentejn wara li twaqqfet l-Awtorità tal-Ippjanar. Kellhom jgħaddu 7 snin oħra biex ġie approvat pjan lokali ieħor, din id-darba dak għall-Port il-Kbir.  Il-bqija kienu approvati f’daqqa bl-għaġġla fis-sajf tal-2006. Fl-2006 ukoll kien ippubblikat u approvat mill-Parlament dokument ieħor dwar ċaqlieq tal-linja tal-iżvilupp, intitolat “Rationalisation of Development Zone Boundaries”.

Kull wieħed minn dawn it-tmien dokumenti huwa wild il-PN fil-Gvern. Il-konsiderazzjonijiet ambjentali fihom huma nieqsa bil-kbira.

B’mod partikulari, d-dokument li ċaqlaq il-linja tal-żvilupp  ġie approvat mill-Parlament b’għaġġla kbira u bħala riżultat ta’ hekk żewġ miljun metru kwadru ta’ art li kienu barra  miż-żona ta’ żvilupp (ODZ) f’daqqa waħda saru tajbin għall-iżvilupp.

Mill-Opposiżżjoni l-Partit Laburista fil-Parlament ivvota kontra dan iċ-ċaqlieq tal-linja tal-iżvilupp, imma, wara, meta tela’ fil-Gvern ġie jaqa’ u jqum minn dan kollu. Dan minħabba li l-opposizzjoni għall-proposti kienet waħda partiġjana mhux minħabba xi viżjoni alternattiva.

Il-pjani lokali jeħtieġu reviżjoni immedjata. Id-dokument li jistabilixxi kif kellha tiċċaqlaq il-linja tal-iżvilupp għandu jitħassar u safejn hu possibli dik l-art kollha (ż-żewġ miljun metru kwadru) terġa’ issir art ODZ – barra miż-żona tal-iżvilupp.  

Fost it-tibdil meħtieġ hemm tnaqqis ġenerali fl-għoli permissibli tal-bini, liema għoli, f’ħafna każi qed itellef lill-komunità residenzjali mid-dritt ta’ aċċess għax-xemx. Dan qed inaqqas u jostakola l-potenzjal tagħna bħala pajjiż fil-ġenerazzjoni ta’ enerġija rinovabbli. Dan kollu kien injorat mill-pjani lokali.

Hemm bosta materji oħra fl-erba’ rkejjen tal-pajjiż li jeħtieġu li jkunu eżaminati mill-ġdid. Kif spjegajt f’artiklu preċedenti l-pjani lokali ma jagħtux każ tal-impatti kumulattivi tal-iżvilupp li huma stess jipproponu. Din hi materja bażika li teħtieġ attenzjoni kbira għax għandha impatt sostanzjali fuq il-kwalità tal-ħajja tagħna. Sfortunatament il-pjani lokali ftit li xejn jagħtu każ tal-kwalità tal-ħajja. Jiffokaw fuq is-sodisfazzjon tar-rgħiba.

Għandu jkun hemm kumpens jekk art li illum tista’ tkun żviluppata terġa’ lura fl-ODZ bħala art mhiex tajba għall-iżvilupp?

Xi ġimgħat ilu l-Ministru  Aaron Farrugia responsabbli għall-Ippjanar u l-Ambjent kien qal li kellu l-parir favur id-dritt ta’ kumpens. Konvenjentement l-Onorevoli Ministru injora l-fatt li l-Qorti Kostituzzjonali f’Malta kif ukoll il-Qorti Ewropeja dwar id-Drittijiet tal-Bniedem diġa kellhom kaz bħal dan fejn kien hemm talba għal kumpens. Il-Qorti Kostituzzjonali irrifjutat it-talba u l-Qorti fi Strasbourg ma ikkunsidratx t-talba f’deċiżjoni fis- 27 September 2011 li fiha iddiskutiet il-parametri legali applikabbli.

Il-kaz huwa dwar il-kumpanija Maltija Trimeg Limited u jikkonċerna 10,891 metru kwadru ta’ art li kienu fil-limiti tal-iżvilupp fl-1989 kif stabilit mill-iskemi temporanji tal-iżvilupp ta’ dakinnhar. Imma fl-1996 din l-art ġiet skedata għal skop ta’ konservazzjoni f’kuntest tal-protezzjoni tal-widien. Fil-Qrati Maltin il-kumpanija Maltija kienet qalet illi li kieku ħarġu l-permessi ta’ żvilupp l-art kien ikollha valur ta’  €11-il miljun. B’daqqa ta’ pinna imma, dan naqas għal  €230,000. Trimeg Limited kienet xtrat din l-art  €140,000.Il-Qorti Kostituzzjonali f’Malta ma aċċettatx dawn l-argumenti. Il-Qorti fi Strasbourg ma bidlet xejn minn dak li qalet il-Qorti Maltija.

Dan hu kaz wieħed biss. Il-ħsieb ġenerali iżda hu li apprezzament tal-ħarsien ambjentali qed jaqbad art fost in-nies illum li huma iktar sensittivi minn qatt qabel dwar dan.  Ħadd m’għandu jistenna kumpens għat-tibdil li jkun meħtieġ.

Din hi ġlieda kontinwa mar-rgħiba u l-ispekulazzjoni. Nafu li fil-passat, u għal żmien twil, ir-rgħiba kienet minn fuq. Ir-rgħiba fl-ippjanar għall-użu tal-art kellha żewġ parrini: il-PN u l-PL. Fl-Opposizzjoni jopponu u fil-Gvern jirrumblaw minn fuq kulħadd.  

Kemm il-PN kif ukoll il-PL ma jistgħux jindirizzaw din il-mandra fl-ippjanar għall-użu tal-art għax huma parti mill-problema: il-PLPN ħolquha, kabbruha u iddefendewha. Il-PN beda l-froġa u il-Labour sostniha.

Hu meħtieġ li nibdew paġna ġdida.  Il-linja tal-iżvilupp trid titraġġa lura u l-pjani lokali jeħtieġu tibdil mill-qiegħ. Aħna l-Ħodor biss nistgħu nagħmluh dan, għax aħna m’aħna fil-but ta’ ħadd. L-oħrajn, bil-provi wrew tul is-snin li bejn ir-rgħiba u l-kwalità tal-ħajja dejjem isostnu r-rgħiba!

Ippubblikat fuq Illum: il-Ħadd 5 ta’ Settembru 2021

PLPN have continuously sponsored greed

The local plans are 7 in number.  The Marsaxlokk Bay Local Plan was approved in 1995, just two years after the setting up of the Planning Authority. It took another 7 years to approve the next one, the Grand Harbour Local Plan. The rest were approved in one go, in a hurry in the summer of 2006. In 2006 a document entitled “Rationalisation of Development Zone Boundaries” was also published and approved by Parliament.

All eight documents above-mentioned have the PN fingerprints on them. They are certainly not green fingerprints.

The Rationalisation document in particular which was rushed through Parliamentary approval during July 2006 transformed 2 million square metres of land outside the development zone into land which could be considered for development. It shifted the development zone boundaries.

Labour, in Opposition when the rationalisation document was submitted for Parliament’s consideration, voted against its adoption only to embrace it as if it were its own once it was elected into government. Labour’s opposition was not on principle due to some alternative vision. It was pure partisan politics.

The local plans should be revisited the earliest. The rationalisation document should be scrapped and the land it refers to returned to ODZ status wherever this is possible.

Among the revisions considered essential to the local plans is a general reduction in permissible building heights which are interfering with the solar rights of our residential community. This is hampering our potential as a country to generate more renewable energy. This was ignored by the local plans!

There are various other issues spread all over the islands which require revisiting and careful analysis. As explained in a previous article the local plans fail to take into consideration the cumulative impacts of the development which they propose. This is one of the basic matters which should be considered in depth as it has a substantial impact on our quality of life.

Unfortunately, quality of life was considered irrelevant on the local plan drawing board. Only servicing greed was deemed essential.

Would any compensation be due if land currently suitable for development is relegated to ODZ status? Some weeks ago, Planning and Environment Minister Aaron Farrugia emphasised that the advice he received was in favour of compensation. Conveniently the Hon Minister failed to point out that the Constitutional Court in Malta and the European Court of Human Rights in Strasbourg has already dealt with a Maltese similar case requesting compensation. The Constitutional Court shot down the case and the Strasbourg Court considered it as being inadmissible on 27 September 2011 in a decision which discusses at some length the applicable legal parameters.

The case involved the Maltese Company Trimeg Limited and concerned 10,891 square metres of land which was within the limits of development as defined by the Temporary Provisions Schemes of 1989 but was then, in 1996, scheduled for conservation purposes as part of a valley protection zone.  The Maltese Company had previously claimed in the Maltese Courts that the land would have a value of €11 million if development permits were issued but was reduced in value to €230,000 at the stroke of a pen. The land was originally purchased by Trimeg Limited for €140,000.

The Constitutional Court in Malta had not accepted the arguments brought forward and the Strasbourg Court did not change anything from that judgement.

This is obviously just one case. The general train of thought however is that it is not a legitimate expectation to expect that the law does not change in the future. Environmental protection is hopefully on the increase as today’s men and women are nowadays more sensitive on the matter.

It is obviously a continuous tug-of-war with greed and speculation. The dreadful news of the past is that greed has for quite a stretch of time had the upper hand. Greed in land use planning has been alternatively sponsored by the PN and the PL. They oppose it when in opposition but adopt it once in government.

Neither the PN nor the PL can offer solutions to the current land use planning mess as both of them are part of the problem: PLPN created it, encouraged it and defended it. PN created the mess, PL sustained it.

It is time to start a new page. Scrap the rationalisation exercise and radically reform the local plans. Only we, the Greens, can do it, as we are in nobody’s pocket. The others have proven, time and again that they support greed at the expense of our quality of life.

published in The Malta Independent on Sunday : 5 September 2021

Dritt ta’ aċċess għax-xemx

Id-dritt li jkollna aċċess għax-xemx reġa’ għal darba oħra qed jissemma b’insistenza. Dawk fostna li huma konxji li l-użu tax-xemx għall-ħtiġijiet tagħna jagħmel kemm sens ambjentali kif ukoll sens ekonomiku qiegħed dejjem jiżdied. Sfortunatament huma ostakolati mill-politika dwar l-użu tal-art li hi interessata biss biex taqdi lir-rebgħa li, jippruvaw jgħidulna li hi żvilupp.

Li nagħmlu użu mill-enerġija li tiġġenera x-xemx jiddependi minn dak li jkun hemm jostakola l-wasla tar-raġġi tax-xemx meta jkollna ħtieġa tagħhom! Meta l-parti l-kbira tal-pjani lokali kienu approvati fis-sajf tal-2006, kien żdied bil-kbir l-għoli tal-bini permissibli f’diversi lokalitajiet. F’xi każi l-ammont ta’ sulari li jistgħu jinbnew żdiedu minn 2 għal 5, inkluż penthouse. Is-sitwazzjoni hi agħar fejn jista’ jkun hemm garaxxijiet li jkunu parzjalment taħt il-livell tal-triq (semi-basement). Din il-bidla f’dak li jista’ jinbena effettwat ħafna żoni fejn kien hemm bini b’żewġ sulari.

L-impatt ta’ din il-bidla fl-għoli permissibli tal-bini qiegħed jiżdied biż-żmien għax issa qed isir żvilupp mill-ġdid ta’ bosta propjetajiet li ilhom ftit ta’ żmien li nbnew. Dan qed joħloq ħafna dellijiet fuq bosta djar residenzjali fl-ibliet u l-irħula tagħna. Bħala riżultat ta’ dan il-pannelli fotovoltajċi u l-istallazzjonijiet li jsaħħnu l-ilma bix-xemx (solar water heaters) stallati fuq il-bjut ta’ bosta residenzi issa qegħdin fid-dell għall-ħin twil u ġew ma jiswew xejn. Dawn huma investimenti li għamlu ħafna familji Maltin li ġew issagrifikati fuq l-altar tar-rebgħa tal-hekk imsejjaħ żvilupp. Sussidji użati bħala għajnuna biex niġġeneraw l-enerġija mix-xemx, inkluż dawk li oriġinaw minn fondi Ewropej, f’numru mhux żgħir ta’ każi spiċċaw moħlija.

Dan kollu hu riżultat ta’ politika dwar l-ippjanar tal-użu tal-art bla viżjoni fit-tul. Politika li falliet biex tqis u tindirizza impatti ovvji. B’mod speċifiku hi riżultat li teżamina l-proposta dwar l-għoli permissibli tal-bini fid-dawl tal-proċeduri stabiliti mid-direttiva tal-Unjoni Ewropea dwar l-istima ta’ l-effetti ta’ ċerti pjanijiet u programmi fuq l-ambjent (Strategic Environment Assessment Directive). Din hi direttiva li tfittex li teżamina politika (policy), pjani u programmi biex ikun stabilit u eżaminat l-impatt ambjentali tagħhom.

Dawk minnha li huma familjari ma kif taħdem u ħadmet l-Awtorità tal-Ippjanar jafu li l-Pjani Lokali ġew approvati bl-għaġġla fis-sajf tal-2006. Dan sar l-għaliex iktar dewmien kien ikun ifisser illi dawn il-pjani kienu jkun soġġetti għal eżami dwar l-impatti ambjentali tagħhom skond kif tipprovdi d-direttiva tal-Unjoni Ewropea dwar l-istima ta’ l-effetti ta’ ċerti pjanijiet u programmi fuq l-ambjent (Strategic Environment Assessment Directive). Inevitabilment kien jirriżulta minn dan l-eżami li ż-żieda fil-għoli tal-bini li seta jingħata l-permess kien ser ikollu impatt negattiv fuq il-ġenerazzjoni tal-elettriku mix-xemx, kif fil-fatt qed jiġri llum! Dan l-impatt kien ikollu jkun indirizzat u l-għoli tal-bini kien ikollu jonqos.

Kellna parti mill-Gvern taħdem favur il-ħtieġa li nagħmlu użu mix-xemx biex niġġeneraw enerġija nadifa. Imma kellna parti oħra mill-Gvern li kienet ostaġġ tal-lobby tal-iżviluppaturi li riedu iktar spazju fejn jistgħu jiżviluppaw. Il-bqija nafu x’ġara. Dak l-ispazju issa qed jiġi żviluppat u bħala riżultat spiċċajna bil-pannelli fid-dell fuq il-bjut!

Iktar kmieni din il-ġimgħa, fil-Parlament, Miriam Dalli, Ministru għall-Enerġija, l-Intrapriża u l-Iżvilupp Sostenibbli fi tweġiba għal mistoqsija parlamentari ta’ Ryan Callus kelliemi tal-Opposizzjoni dwar l-Enerġija qalet li l-Gvern għaddej b’konsultazzjonijiet interni dwar dan kollu.

Tant ilna niddiskutu dan kollu li mhux nifhem x’għandha f’moħħha l-Onorevoli Ministru. Fil-fatt ftit hemm possibilitajiet x’jiġu kkunsidrati.

L-iktar possibilità ovvja hi li fejn hu possibli jitreġġa’ lura l-għoli permissibli tal-bini għal dak li kien fl-2006. Dan imma, hu diffiċli biex isir, u kieku kellu jsir immedjatament tasal talba għal kumpens ta’ miljuni ta’ euro.

Hu possibli li jkunu introdotti drittijiet dwar l-aċċess għax-xemx f’bini ġdid. Dan għandu jsir immedjatament. Hu possiblili li jkunu emendati r-regoli tal-ippjanar b’mod li jkun assigurat illi fil-bini ġdid, b’mod partikolari fil-bini ta’ flats, ikun possibli li minn fuq il-bjut tagħhom tkun ġġenerata l-enerġija mix-xemx. Dan għandu jkun biżżejjed u jagħmel tajjeb għall-konsum tal-elettriku fil-blokk tal-flats kollu. Dan ikun ifisser li l-arja ma tinżammx mill-iżviluppatur iżda tkun parti mill-blokk f’idejn is-sidien tal-flats biex fuqha jistallaw pannelli foto-voltajiċi. Dan jassigura li kull blokk ġdid ta’ flats ikun carbon neutral, jiġifieri jiġġenera elettriku mix-xemx daqs kemm ikun ikkunsmat. Il-pannelli b’hekk jieħdu post il-penthouse.

B’hekk nistgħu nibdew bil-mod insewwu l-ħsara li saret.

Ippubblikat fuq Illum : il-Ħadd 21 ta’ Frar 2021

Solar rights and planning wrongs

Solar rights are once more in the public debate. The number of those aware that utilising solar energy for our needs makes both environmental and economic sense is on the increase. Unfortunately, they are being obstructed by land use planning policy which is only interested in serving greed, camouflaged as development.

The utilisation of the sun’s energy is dependent on what gets in the way of the sun’s rays when we need them!  When most of the Local Plans were approved way back in summer of 2006, the permissible heights of building development in a multitude of areas were substantially increased. At times this increase was from 2 to 5 floors, including a penthouse level. It is worse where semi-basement garages are permissible. This change was in particular applied in respect of large areas with a previous predominance of two floored terraced houses. 

The impact of this change in the permissible height limitation is increasing in severity with time as the redevelopment of old properties is being gradually taken in hand. This is resulting in the shadowing of an ever-increasing number of residential units in a number of residential areas. As a result, solar water heaters and photo voltaic panels installed on a number of roofs in the past years, are now in the shade for a considerable amount of time and consequently are practically useless. Investments made by a number of our families have been sacrificed on the altar of development greed. Subsidies (including those originating from EU funds) which were utilised to assist the tapping of solar energy in a substantial number of cases have thus been thrown down the drain.

This is the result of myopic land use planning which failed to consider obvious impacts. Specifically, it is the result of the failure to subject the proposed height relaxation planning policies to the EU Strategic Environment Assessment Directive. The Strategic Environment Assessment Directive seeks to examine policies, plans and programmes in order to ensure that their environmental aspects are effectively considered.

Those of us familiar with the workings of the Planning Authority are aware that most of the Local Plans were rushed through to approval during the summer of 2006. This was done as any further delay would have made them subject to Strategic Environment Assessment procedures which would have inevitably highlighted the impact of height relaxation on the generation of solar energy. As a result, the conflict with the need to have solar energy generated would have been highlighted and most probably addressed.

While one section of government was encouraging one and all on the need to tap the sun’s rays to generate clean and renewable energy, another section, hostage to the development lobby was obstructing this and pushing forward their need for more space to develop! The rest is history. That space is currently being developed today, in the process obstructing the further generation of renewable energy on our rooftops.

In Parliament, earlier this week Minister for Energy, Enterprise and Sustainable Development Miriam Dalli in reply to a Parliamentary Question from Ryan Callus, spokesperson for Energy on behalf of the Opposition, stated that government was holding internal discussions on the matter.

The matter has been discussed many times to date so I cannot decipher exactly what Minister Miriam Dalli has in mind. There are in fact very few possible options which can be considered.

The most obvious option is to revise as much as possible the height relaxation carried out in 2006. This will be very difficult to carry out, and, if done, it will be immediately followed-up by a request for compensation running into many millions of euro.

Alternatively, one can seek to introduce solar rights on new buildings without further delay. It is possible that planning policy is amended to ensure that all new properties, in particular blocks of flats, should generate sufficient electricity to cater for the number of units in the new block, thus ensuring carbon neutrality. Such a measure would essentially require that the roof is owned together with the individual units in order that owners of the said units may install photo voltaic panels. Consequently, it would signify that the space which till now has been utilised for the development of penthouses would henceforth be reserved for the generation of renewable energy.

In so doing a history of planning wrongs would commence the long and difficult road of correction.

Published in The Malta Independent on Sunday : 21 February 2021

Il-bidla fil-klima: mill-kliem għall-fatti

Fit-tmiem ta’ attivita’ dwar il-bidla fil-klima organizzata minn Alternattiva Demokratika Żgħażagħ (ADŻ), dalgħodu jiena u Mina Tolu (flimkien miegħi u ma Arnold kandidat għall-Parlament Ewropew) indirizzajt konfernza stampa dwar il-bidla fil-klima.
Tajjeb li Alternattiva Demokratika Żgħażagħ ħadet din l-inizjattiva għax hemm ħtieġa li insemmgħu leħinna anke dwar dan.

Il-bidla għall-ġenerazzjoni tal-enerġija mill-heavy fuel oil għall-gass kien pass tajjeb. Il-gass iżda, jitqies bħala fjuwil ta’ tranżizzjoni għal enerġija rinnovabbli. Neħtieġu iktar energija mix-xemx u mir-riħ kif ukoll li naraw li jkun hemm użu tal-energija mill-mewġ li bħala gżira aħna mdawwrin bih is-sena kollha. L-applikazzjoni tat-teknoloġija li qegħda dejjem tiżviluppa twasslu għal tipi ta’ xogħol ġdid u sostenibbli u fl-istess ħin jikkontribwixxu lejn kwalita’ ta’ ħajja aħjar għal kulħadd.

It-trasport għadu problema kbira u jidher li l-problema se tkompli tikber minħabba żieda astronomika fin-numru ta’ karozzi fit-toroq Maltin u Għawdxin. Sfortunatament l-Gvern minflok jinvesti f’trasport sostenibbli u nadif qiegħed għaddej fuq programm qawwi ta’ xogħol infrastrutturali li qed iservi biex jinkoraġġixxi iktar użu tal-karozzi u per konsegwenza qiegħed iħassar il-progress li qed jinkiseb biż-żieda fl-użu tat-trasport pubbliku. Irridu investiment serju f’infrastruttura għar-roti u r-roti elettriċi, kif ukoll fl-użu ta’ mezzi alternattivi għat-trasport li jinkludu dawk bil-baħar.

Il-mina proposta għal bejn Malta u Ghawdex hi essenzjalment mina għall-karozzi u mhux mina għan-nies. Fil-fatt huwa stmat li fi żmien 15-il sena l-ammont ta’ movimenti ta’ karozzi bejn il-gżejjer ser jiżdied minn 3000 għal 9000 karozza kuljum. Servizz għan-nies ifisser servizzi ta’ fast-ferry minn Għawdex sal-qalba ta’ Malta. Il-mina tinkoragixxi l-uzu tal-karozzi għax il-ħlas li jinġabar minn dawk li ser jinvestu fil-mina ser jiddependi esklussivament fuq in-numru ta’ karozzi li jgħaddu mill-mina.

Huwa essenzjali li n-numru ta’ karozzi fit-toroq tagħna jonqos. Dan wara kollox hu ukoll wiehħed mill-iskopijiet ewlenin tal-istrateġija Nazzjonali tat-Trasport approvata mill-Gvern Malti fl-2015. Il-Gvern Malti ma jistax jibqa’ għaddej kif inhu. Bħalissa qed jagħti messaġġi konfliġġenti kontinwament.

Jekk irridu nindirizzaw il-bidla fil-klima bis-serjetà huwa essenzjali li nindirizzaw l-impatti ikkawżati mit-trasport. Żmien il-paroli għadda. Għandna ngħaddu mill-kliem għal fatti.

Snippets from AD’s electoral manifesto: (39) Solar energy from the Sahara Desert

A general view shows the PS10 solar plant at "Solucar" solar park in Sanlucar la Mayor

The following extract is taken verbatim from Chapter 13 of AD’s Electoral Manifest

Malta should be involved in efforts to harness solar energy from the Sahara desert, bearing in mind the rights of residents where such developments take place and the social aspects affecting the populations of the area. Saharan populations should have the right to access the created energy and take part fully in the local committee..

L-Estratt segwenti hu meħud kelma b’kelma mill-Kapitlu 13 tal-Manifest Elettorali ta’ Alternattiva Demokratika

Malta għandha tappoġġja u tinvolvi ruħha b’mod attiv fl-idea tal-iżvilupp ta’ sistemi ta’ energija solari fid-deżert tas-Saħara fl-Afrika ta’ fuq, sakemm jitħares l-aspett soċjali tal-popolazzjoni lokali, inkluż id-drittijiet ta’ residenti f’żoni fejn isir żvilupp,

id-drittijet tar-residenti li jkollhom aċċess ekwu għall-enerġija li tiġi prodotta u parteċipazzjoni sħiħa ta’ komunitajiet lokali.

Snippets from AD’s electoral manifesto: (5) Development and Land Use

construction_site_img_9716

The following extract is taken verbatim from Chapter 14 of AD’s Electoral Manifesto

Development and Land Use.

The results of the 2011 Census have not yet been published. It is however very clear that when the result is known the number of vacant residential properties shall be well in excess of the 53,000 vacant dwellings documented in the 2005 Census. This clearly shows how the building industry was given a free rein, building in an uncontrolled manner with substantially more land being built up.

The Census results should be taken note of and lessons should be learnt. It should not be ignored as the 2005 Census was in relation to building and land use.

In view of this large number of vacant residential units AD insists that there is no need of large scale residential projects and it shall thus propose a moratorium on this type of development. It is also necessary that the rationalisation exercise through which additional land for development was identified in 2006 should be reversed in all those cases where land so identified has not yet been developed.

The increase in permissible heights for development in various localities which was brought into effect by the Local Plans approved in 2006 should be reversed. In these cases land speculators are placing in the shade various residential areas and as a result they are ruining investments which Maltese families have made in solar energy technology.

The construction of penthouses should be discouraged in order that roofs can be better used for the generation of solar energy.

L-Estratt segwenti hu mehud kelma b’kelma mill-Kapitlu 14 tal-Manifest Elettorali ta’ Alternattiva Demokratika

Il-Bini u l-Użu tal-Art

Ir-rizultat taċ-ċensiment tal-2011 għadu mhux ippubblikat. Iżda huwa ċar li meta ser joħroġ dan ir-riżultat in-numru ta’ postjiet residenzjali vojta ser ikun ferm ikbar mit-53,000 li kienu irriżultaw fiċ-ċensiment tal-2005. Dan juri kemm l-industrija tal-kostruzzjoni tħalliet għal riħha, tibni bl-addoċċ u bir-riżultat li iktar art inbniet.

Ir-riżultat taċ-ċensiment irridu nieħdu l-lezzjonijiet minnu, mhux kif ġara bir-riżultat taċ-ċensiment tal-2005 li prattikament ġie injorat fil-qasam tal-bini u tal-użu tal-art.

Fid-dawl ta’ dan in-numru ta’ postijiet vojta, Alternattiva Demokratika tinsisti illi ma hemmx ħtieġa ta’ proġetti residenzjali ġodda fuq skala kbira u għaldaqstant qed tipproponi moratorju fuq dan it-tip ta’ żvilupp. Hemm ħtieġa ukoll li l-proċess li bih żdiedu bosta artijiet għall-iżvilupp fl-2006, magħruf bħala l-proċess tar-razzjonalizzazzjoni, safejn ma bediex il-proċess ta’ bini fuq dawn l-artijiet għandu jitreġġa’ lura.

Għandu jitreġġa’ lura l-għoli ta’ bini permissibli f’diversi partijiet ta’ Malta li sar permezz tal-Pjanijiet Lokali approvati fl-2006 u li bħala riżultat tagħhom spekulaturi qed jidfnu diversi żoni residenzjali fid-dell u jagħmlu ħerba minn investimenti tal-familji Maltin fit-teknoloġija tal-enerġija solari.

Il-bini tal-penthouses għandu jkun skoraġġit u dan biex il-bjut ikunu jistgħu jintużaw għall-ġenerazzjoni ta’ enerġija solari.

It is time to ride the waves

Continue reading