Nejja jew maħruqa?

Il-106 każ ta’ Covid-19 li irriżultaw il-bieraħ huma bozza ħamra li ilha itteptep.

Bla dubju kulħadd xeba’ ġewwa. Huwa ukoll validu l-argument li ma nistgħux nibqgħu bl-ekonomija kważi wieqfa. Imma s-soluzzjoni mhiex qegħda fl-estremi: jew kollox magħluq inkella kollox miftuħ. Nejja jew maħruqa!

Il-mixja lura lejn in-normalità mhiex waħda faċli. Mhux ser isseħħ mil-lum għal għada. Teħtieġ il-paċenzja min-naħa ta’ kulħadd. Teħtieġ ukoll sens ta’ responsabbiltà billi nsegwu l-prewkazzjonijiet kollha neċessarji, fosthom li nilbsu l-maskri protettivi, mhux biss biex nipproteġu lilna nfusna imma fuq kollox biex nipproteġu lill-oħrajn.

L-argument bħalissa huwa jekk l-iskejjel għandhomx jiftħu jew le. Fin-nofs hemm l-interess tal-edukazzjoni tal-istudenti, il-ħtiega tal-genituri li jaħdmu u s-saħħa kulħadd: fuq quddiem nett dik tal-istudenti kif ukoll tal-għalliema kif ukoll ta’ dawk kollha nvoluti fl-amministrazzjoni tal-iskejjel u tal-istituzzjonijiet edukattivi.

Hemm ħafna argumenti validi għax l-iskejjel u l-istituzzjonijiet edukattivi għandhom jiftħu.

L-ewwel u qabel kollox hu fl-interess tal-istudenti, kbar u żgħar, li l-istituzzjonijiet edukattivi jerġgħu jiftħu l-bibien tagħhom. Hemm limitu dwar kemm jista’ jsir tagħlim effettiv b’mod virtwali. It-tagħlim b’mod elettroniku bla dubju jista’ jgħin – hu għodda tajba – imma qatt ma jista’ jissostitwixxi l-kuntatt dirett bejn l-għalliema u l-studenti. F’numru ta’ każi ta’ studenti vulnerabbli l-kuntatt dirett bejn l-għalliem u l-istudent hu l-unika mezz ta’ tagħlim effettiv. Dawn huma fost l-iktar li batew bl-għeluq komplet tal-iskejjel u l-istituzzjonijiet edukattivi. Il-ħsara li saritilhom mhux faċli li tkun rimedjata. Bħala riżultat tal-għeluq tal-iskejjel, effett dirett tal-Covid-19, hemm numru ta’ tfal li qegħdin fil-periklu li jintilfu għal kollox għas-sistema edukattiva!

L-iskejjel jeħtieġ li jiftħu ukoll għax il-genituri jeħtieġ li huma ukoll imorru għax-xogħol. L-għeluq tal-iskejjel qed iżżomm numru ta’ ġenituri milli jmorru lura għax-xogħol għax inkella ma jibqa’ ħadd biex jieħu ħsieb l-ulied. Niftakru li issa anke in-nanniet huma out of action għax huma fost il-vulnerabbli! Mhuwiex raġjonevoli li nistennew li f’dan il-mument kritiku jerfgħu l-piż in-nanniet, b’periklu għal saħħithom. 

Mhux kull xogħol hu possibli li jsir bit-telework! Fejn hu possibli dan għandu jibqa’ jsir. Imma kif nafu ilkoll dan mhux possibli dejjem.

Fid-dawl tal-ispluzjoni ta’ każi tal-Covid-19 naħseb li minkejja l-ħtieġa li l-iskejjel jiftħu m’huwiex prattiku li dawn jiftħu kompletament u dan biex jonqos ir-riskju tal-imxija tal-Covid-19. Huwa l-każ li nesploraw li minflok ma jiftħu kompletament l-iskejjel jiftħu bil-mod biex jerġgħu jibdew jistabilixxu kuntatt (anke jekk wieħed minimu) mal-istudenti u jkun possibli li tkun imħarsa is-saħħa ta’ kulħadd.

Is-soluzzjoni hi filli nimxu b’mod gradwali, bil-mod, pass pass. Hu l-unika mod li bih nistgħu naslu. Aħjar pass żgħir il-quddiem, b’kuntatt minimu flok bil-bibien magħluqin.

Bis-sulluzzu ma nsolvu xejn

source : http://www.um.edu.mt/think/bad-traffic-bad-air/

 

L-Kamra tal-Kummerċ ikkritikat il-White Paper dwar l-impatt tat-trasport tal-iskejjel. Qalet li ma jistax ikun li niffaċċjaw sewwa l-problema tat-trasport bis-sulluzzu. Qalulna li rridu naraw l-istampa kollha u nfasslu strateġija olistika li tkun ibbażata fuq transport pubbliku li jkun b’saħħtu u effiċjenti.

Ġa ktibt dwar dan u ma rridtx innaqqas mill-merti tal-White Paper dwar it-trasport tal-iskejjel. Din il-White Paper tagħmel ħafna proposti validi (dwar l-iskejjel) imma naqbel mal-argument tal-Kamra tal-Kummerċ li bis-sulluzzu m’aħna ser naslu mkien.

Apparti dan għaddejjin affarijiet oħra.

Matul dawn l-aħħar ġimgħat il-Ministeru responsabbli mill-Kunsilli Lokali kien qed jiġbor informazzjoni mingħand l-istess kunsilli dwar il-ħinijiet li fihom jinġabar l-iskart mid-djar bl-intenzjoni li jivvaluta liema huma dawk il-kunsilli li s-servizz tal-ġbir tal-iskart tagħhom qed jagħti kontribut għall-konġestjoni tat-traffiku fl-iktar ħinijiet kritiċi tal-ġurnata.

Fi tmiem il-ġimgħa li għaddiet ħarġet sejħa dwar espressjoni ta’ interess dwar forom alternattivi ta’ transport bejn il-lokalitajiet fil-Port il-Kbir u l-Port ta’ Marsamxett.

Għadhom kif tħabbru rotot ġodda u rotot imtejba tat-trasport pubbliku.

Dawn huma kollha inizzjattivi tajba, imma kien ikun aħjar kieku kellna pjan wieħed komprensiv imfassal sewwa għal titjib sħiħ li jikkunsidra l-aspetti kollha u li kien jinkudi dawn il-proposti u oħrajn magħhom.

In-numru ta’ karozzi li għandna fit-toroq huwa kbir wisq għad-daqs ta’ Malta u qed ikompli jikber.

Ftit hemm għażliet li għandu quddiemu l-pajjiż. Il-karozzi mit-toroq iridu jonqsu u jeħtieġ li jonqsu sostanzjalment. Iktar kmieni din is-sena, f’artiklu li kont ktibt fl-Independent tal-Ħadd kont ippruvajt nagħti ċifra biex nieħdu idea dwar kemm hi kbira l-problema. Kont semmejt iċ-ċifra ta’ 122,000 karozza bħala n-numru ta’ karozzi li għandhom jonqsu mit-toroq tagħna. Fl-artiklu intitolat Reducing 122,000 vehicles from Malta’s roads nispjega kif wasalt għal din iċ-ċifra.

Li nipprovdu l-parking, inwessgħu t-toroq u niddisinjaw flyovers li jimpressjonaw iwassal biss biex jiżdiedu l-karozzi fit-toroq u jagħmel il-problema agħar milli hi. Kif fil-fatt sar matul dawn l-aħħar snin. Il- pajjiż ċeda t-toroq lill-karozza. Hemm bżonn li t-toroq neħduhom lura. Dawk ukoll huma tagħna lkoll.

Il-problema hi kbira ħafna u ser tkompli tikber. Minkejja li hemm ħafna rieda tajba biex naslu irridu nifhmu li ma nistgħux insolvu din il-problema bis-sulluzzu.

It –trasport tal-iskejjel

Huwa tajjeb li l-Ministeru tal-Edukazzjoni ppubblika l-White Paper dwar it-trasport tal-iskejjel. Kieku ippubblika dan id-dokument bil-Malti kien ikun ferm aħjar milli ippubblikah bl-Ingliż bit-titlu ta’ School Opening Hours and Traffic Congestion.

Huwa fatt li fil-ġranet tal-vakanzi tal-iskejjel (kemm fis-sajf, kif ukoll fi żmien il-Milied u żmien l-Għid) ikun hemm ħinijiet kmieni fil-għodu u anke għall-ħabta tas-2pm meta t-traffiku jkun mexxej ferm iktar mill-bqija tas-sena.

Iżda jkun żball li naħsbu li l-konġestjoni tat-traffiku hi ikkawżata mill-iskejjel biss. L-iskejjel jagħtu l-kontribut tagħhom għall-problema, prinċipalment minħabba li l-hin li fih jibdew l-iskejjel huwa ukoll il-ħin li fih bosta jkun sejrin għax-xogħol fil-għodu. Il-problema hi ferm ikbar u għandha l-egħruq tagħha fin-nuqqas li jkollna transport pubbliku effiċjenti għal ħafna snin.

Il-White Paper tagħmel ħafna suġġerimenti validi.

Fiż-żoni madwar l-iskejjel tgħidilna l-White Paper, hemm ħtieġa li t-toroq li minnhom jgħaddu bil-mixi l-istudenti fi triqithom lejn l-iskola jkunu taħt superviżjoni (organisation of supervised walking routes in localities). Dan hu suġġeriment validu ħafna u jfisser emfasi ikbar fuq il-ħtieġa li innaqqsu l-perikli mit-toroq tagħna fil-lokalitajiet. Sal-lum (forsi) jkun hemm pulizija ħdejn l-iskola li jżomm il-karozzi milli joqorbu ż-żejjed lejn l-iskejjel. Din il-proposta li ż-żona protetta tinfirex lil hinn mill-iskola hi waħda tajba għax twassal il-protezzjoni mill-iskejjel saż-żoni residenzjali.

L-għadma iebsa li tindirizza l-White Paper hi l-ħtieġa li t-trasport tal-iskejjel jibda jitqies mhux iktar skola skola, iżda fuq livell nazzjonali b’mod li ma jiddistingwix bejn l-iskejjel tal-istat u dawk privati jew reliġjużi. Forsi wasal ukoll iż-żmien fejn l-istat jibda jħallas għat-transport tal-istudenti lejn l-iskejjel privati u religjużi.

B’mod żbaljat il-White Paper ma teżaminax ir-rwol li jista’ jkollhom il-Kunsilli Lokali f’dan l-eżerċizzju kollu. Il-Kunsilli Lokali huma f’posizzjoni unika li jagħtu kontribut effettiv għax qegħdin fil-lokalità, u hi sfortuna li l-Ministeru tal-Edukazzjoni dan jidher li għadu ma fehmux. L-organizzazzjoni tat-trasport tal-iskejjel għandu jsir flimkien mal-Kunsilli Lokali li individwalment jew fi gruppi (fil-każ ta’ Kunsilli Lokali żgħar) jistgħu jassiguraw ferm iktar minn kulħadd illi t-trasport tal-iskejjel ikun organizzat skond il-ħtiġijiet tal-istudenti u mhux skond il-kundizzjonijiet iddettati minn min jagħti s-servizz tat-trasport. F’dan il-kuntest il-White Paper fil-fatt titkellem dwar konflitt bejn service providers u service receivers: ġustament tgħid li l-ħinijiet tat-transport hu ħafna drabi ddettat fl-interess ta’ min jipprovdi s-servizz, mhux fl-interess tal-istudenti.

Organizzazzjoni aħjar tat-trasport tal-iskejjel taħt id-direzzjoni tal-Kunsilli Lokali għandha twassal għal titjib fil-kwalità tas-servizz tat-trasport. Dan jinkludi b’mod partikolari l-imġieba tax-xufiera u l-puntwalità tas-servizz.

Dawn il-fatturi kollha flimkien jistgħu jħajru iktar ġenituri jutilizzaw dan is-servizz flok ma jwasslu lill-uliedhom huma stess bil-karozzi privati tagħhom sal-iskola.

Il-ħinijiet tal-iskola m’għandhomx għalfejn jinbidlu. Imma f’dawk il-każijiet fejn l-istudenti jaslu kmieni l-iskola, flok ma jitħallew jiġru barra għandhom ikollhom il-possibiltà ta’ attività extra-kurrikulari, taħt superviżjoni fl-iskola.

B’dan il-mod l-iskejjel jistgħu inaqqsu t-traffiku li jiġġeneraw.

Konsultazzjoni fis-sajf

                 

 

Ma nafx jekk hux apposta, imma f’dawn il-ġranet il-Gvern beda żewġ eżerċizzji ta’ konsultazzjoni.

L-ewwel wieħed, iktar kmieni din il-ġimgħa kien dwar il-Budget li jmiss. Dan sar bil-pubblikazzjoni tad-dokument ta’ qabel il-budget intitolat Delivering our Vision. Ma sibtx verzjoni bil-Malti ta’ dan id-dokument. Forsi għax tekniku. Imma xorta mhux aċċettabbli li materji ta’ importanza bħalma hi l-politika ekonomika u fiskali tal-pajjiż ma jkunux spjegati ukoll b’dokumenti bl-ilsien Malti. Suppost li qbiżna l-ħamsin sena bħala pajjiż indipendenti.

Ikolli ngħid l-istess ħaġa għall-White Paper li ħarġet dwar it-trasport għall-iskejjel. Din ħarġet il-bieraħ u hi intitolata School Opening Hours and Traffic Congestion. Hi parti minn eżerċiżżju importanti. Għalfejn bl-Ingliż? Għalfejn fi tmiem il-ġimgħa fis-sajf?

Kulltant jiġini d-dubju x’inhu l-iskop meta l-affarijiet isiru b’dan il-mod. Jekk hux kumbinazzjoni inkella jekk ikunux ippjanati.

Flok Skejjel “żejda” ………….. iktar flats u maisonettes

Qed jgħidulna li biex ġie iffinanzjat il-programm ta’ bini ta’ skejjel (waħda fis-sena) il-Gvern permezz tal-Fondazzjoni għall-Iskejjel ta’ Għada issellef €73 miljun mingħand l-HSBC bir-rata ta’ 2.9%.

Dan is-self irid jitħallas lura fl-2014, jiġifieri s-sena d-dieħla.

Lill-Malta Today infurmawha li jidher li l-ħlas ta’ dan is-self lura kif ukoll il-finanzjament ta’ programm ambizzjuz ta’ bini ta’ iktar skejjel ġodda, programm stmat li jiswa €60 miljun oħra, jista’ jkun possibli biss jekk jinbiegħu l-iskejjel meqjusa żejda (surplus schools tgħidilna l-Malta Today).

Dawn l-iskejjel meqjusa “żejda”, qalulna, jkunu jistgħu jigu żviluppati f’bini residenzjali u/jew kummerċjali.

Ma nafx min qed jagħmel dawn il-pjanijiet. Imma jidher li mhux kulhadd hu konxju li f’Malta hawn il-fuq minn 70,000 post residenzjali vojt, li l-art tajba għall-bini żdiedet konsiderevolment fl-2006 u issa qed jikkunsidraw ukoll li jibnu fil-baħar (land reclamation).

Nistennew  u naraw jekk flok l-iskejjel żejda hux ser ikollna iktar flattijiet u maisonettes. Inkomplu nżidu mas-70,000 u fuqhom li hawn vojta.