Il-qerda aċċelerata tar-raba’

Aħna ngħixu f’eko-sistema li qed tinqered ftit ftit. Dan hu rikonoxxut minn kulħadd.  

Ħarsu ftit, per eżempju, lejn l-ewwel sentenzi tal-White Paper intitolata Riforma fil-qasam tar-Raba’, White Paper ippubblikata għall-konsultazzjoni mill-Ministeru għall-Agrikultura f’Ottubru li għadda.

Dakinnhar kien intqal li: Il-ħarsien tar-raba’ huwa fundamentali biex niggarantixxu s-sostenibbiltà tal-biedja, il-produzzjoni tal-ikel, u l-ħarsien tal-ambjent rurali. Huwa għalhekk li meta jkun hemm problemi f’dan il-qasam, dawn ma jolqtux biss lill-bdiewa, iżda għandhom impatt qawwi fuq il-provista u s-sigurtà tal-ikel, u l-kwalità tal-ambjent li jista’ jitgawda mis-soċjetà.

L-art agrikola għandha valur: valur imma li mhux biss wieħed ekonomiku. Għandha valur ambjentali u soċjali. Dan hu rikonoxxut anke mill-Ministeru għall-Agrikultura. Għalfejn, mela, nistaqsu, dan il-Ministeru ma jieħux posizzjoni iebsa kullmeta Ministeri oħra jagħtihom l-estru għall-qerda ta’ art agrikola?

B’mod kontinwu, l-Awtorità tal-Ippjanar tirċievi u tipproċessa applikazzjonijiet għal żvilupp li jeqred art li tinħadem jew li kienet tinħadem. Dan isir għar-raġuni sempliċi li l-pjani lokali huma msejsa fuq filosofija tal-ippjanar għall-użu tal-art li tonqos milli tħares il-valur intrinsiku tal-biedja.  Tqis li l-biedja hi xi ħaġa ta’ bla siwi u li nistgħu ngħaddu mingħajrha. F’din is-sitwazzjoni l-Ministeru tal-Agrikultura jibqa’ sieket, kontinwament!

Sfortunatament, l-uniku valur li l-Awtorità tal-Ippjanar tifhem u tapprezza hu dak li jiffaċilità l-ħolqien tal-opportunitajiet għal min irid idawwar lira ta’ malajr. Kontinwament, l-Awtorità  tal-Ippjanar hi kompliċi fil-qerda gradwali ta’ kull ma hawn madwarna.

Xogħol mhux meħtieġ fuq l-infrastruttura tat-toroq, tul dawn l-aħħar snin, qered meded kbar ta’ raba’. Is-settur privat ilu għaddej jittrasforma ammont mhux żgħir ta’ raba’ f’art għar-rikrejazzjoni privata, għal xi barbeque jew għal xi picnic. Bħala konsegwenza ta’ dan qed jeqred komunitajiet ta’ bdiewa. L-Awtorità tal-Ippjanar, minkejja li għandha is-saħħa legali li dan kollu twaqqfu, ma għamlet xejn.   Hu biss dan l-aħħar, wara l-għagħa li rriżulta minn numru ta’ deċiżjonijiet tal-Qorti dwar il-qbiela li l-Ministeru għall-Agrikultura qam minn raqda twila u ma baqax sieket!

Jiġu f’moħħi żewġ applikazzjonijiet għal żvilupp, applikazzjonijiet li għadhom pendenti: waħda f’Ħal-Qormi biex jinbena u jkun operat supermarket fuq art agrikola barra miż-żona tal-iżvilupp (ODZ). L-oħra dwar il-bini ta’ skola f’Ħal-Għaxaq, anke din fuq art agrikola.

Għaddejna minn dawn l-argumenti diversi drabi, b’mod partikolari fid-dibattitu nazzjonali dwar l-eżerċizzju biex tintgħażel l-art għall-Università Amerikana f’Marsaskala xi snin ilu! L-argumenti ta’ dakinnhar għadhom jgħoddu anke illum. Ma nistgħux nibqgħu nissagrifikaw ir-raba’. Għandna ftit wisq raba’ u jeħtieġ li nibżgħu għall-ftit li għandna.

Il-formola tal-applikazzjoni biex tinbena l-iskola f’Ħal-Għaxaq tgħid ċar u tond, bl-iswed fuq l-abjad, li l-użu tal-lum tal-art hu wieħed agrikolu. Dan jgħodd għal kull wieħed mill-35,970 metru kwadru li hu propost li jinbnew. Il-formola tal-applikazzjoni l-oħra dwar is-sit f’Ħal-Qormi, min-naħa l-oħra, tgħid li l-art f’dan il-kaz b’qies ta’ 4708 metru kwadru u li hi pproġettata li tkun żviluppata f’supermarket, bħalissa mhux użata!

Dawn l-applikazzjonijiet tal-ippjanar għadhom fi stadju bikri avolja dwar l-iżvilupp propost f’Ħal-Għaxaq għadu kif ġie ippubblikat studju dwar l-impatti ambjentali (EIA) reċentement.

F’dan l-istadju l-mistoqsija toħroġ waħedha: hemm ħtieġa għall-iżvilupp propost? It-tweġiba, fil-fehma tiegħi, hi ċara: le ma hemmx ħtieġa. M’għandniex bżonn iktar supermarkets. Pjuttost li diġa għandna iżżejjed minnhom!  

Dwar l-iskola proposta f’Ħal-Għaxaq l-istorja hi ftit iktar kumplessa. Imma xorta mhux iġġustifikat li tkun issagrifikata art agrikola. Għandhom ikunu esplorati soluzzjonijiet oħra, avolja naf li ilu żmien mhux ħażin isir (bla suċċess) tiftix għal sit alternattiv.  Is-soluzzjoni tista’ tinstab fl-iżvilupp mill-ġdid ta’ bini mitluq u dilapidat, li minnu għandna bosta, mxerred mal-gżejjer tagħna.

Neħtieġu fuq kollox politika koerenti dwar il-ħarsien tar-raba’. Flok ma jorqod, u kultant jistenbaħ, il-Ministeru għall-Agrikultura għandu jkun fuq quddiem nett f’din il-ħidma. Jista’ jibda billi jassigura li l-proġetti pubbliċi u l-politika tal-Gvern jagħrfu l-valur intrinsiku tal-biedja. Minn hemm irridu nibdew għax jekk is-settur pubbliku ma jkunx ta’ eżempju xejn mhu ser jinbidel: nibqgħu għan-niżla!

ippubblikat fuq Illum: 8 ta’ Jannar 2023

The accelerated destruction of agricultural land

We live in an eco-system which is being slowly destroyed. This is recognised by one and all.

Consider, for example the introductory sentences in the White Paper entitled Acquisition and ownership of agricultural land published for public consultation by the Ministry for Agriculture last October. We were then told that: Controlling the acquisition and ownership of land is fundamental to guaranteeing the sustainability of agriculture and food production, as well as the protection of the rural environment. For this reason, whenever there are issues in this area, these not only affect farmers but also have a strong impact on the supply and security of food and the quality of the environment that can be enjoyed by society.

Agricultural land has value. Its value is not just economic. It has an environmental and social value. This is recognised as a fact even by the Ministry for Agriculture. Why then, may we ask, does the Ministry not take a robust stand whenever other Ministries embark on a spree of accelerated destruction of agriculture land?

On a continuous basis the Planning Authority receives and processes applications for development which seek to obliterate agricultural land. This is done for the simple reason that the local plans are buttressed by a land use planning philosophy which fails to protect the intrinsic value of agriculture. It is deemed to be expendable. The Ministry for Agriculture, in this situation, is conspicuously silent, continuously!

Unfortunately, the only value which the Planning Authority understands and appreciates is that which facilitates “making hay while the sun shines”. It has been continuously an accomplice in the gradual destruction of all that surrounds us.

Unnecessary road infrastructure has gobbled up considerable swathes of agricultural land over the past years. The private sector has been transforming considerable agricultural tracts into barbeque or picnic areas squeezing out the farming community in the process. The Planning Authority has the legal remit to stop this but it has continuously failed to act. Until the recent public outcry in response to a number of Court decisions relative to agricultural leases, the Ministry for Agriculture has been silent on this matter too!

Two specific planning development applications (currently still pending) come to mind: one in Qormi to construct and operate a supermarket on agricultural land Outside the Development Zone (ODZ). The other relative to the construction of a school on agricultural land at Għaxaq.

We have been through the relative arguments many a time, in particular when debating the site selection exercise for the American University at Marsaskala some years back! The arguments made then are still valid today. We cannot keep sacrificing agricultural land. We have too little of it and we have to take care of the little we have.

The application form for the Għaxaq school declares black on white that the current use of the site is agricultural: each and every one of the 35,970 square metres of the site. The application form for the Qormi site, on the other hand states that the site measuring 4708 square metres which it is proposed to develop into a supermarket is currently “un-used”.

These planning applications are still in their early stages, even though an EIA (Environmental Impact Assessment) has been produced for the proposed Għaxaq development.

At this point we need to query: do we need the development proposed? The answer, in my opinion is a clear no. We definitely do not need more supermarkets. There are already too many of them.

As to the proposed school at Għaxaq the issue is much more complex. It does not however justify sacrificing more agricultural land. Other solutions should be explored, even though a search for an alternative has been going on unsuccessfully for quite some time. The solution lies in the redevelopment of existing dilapidated buildings of which we have quite a number.

We do however need policy coherence in respect of the protection of agricultural land. The Ministry of Agriculture should be at the forefront in such an exercise. It could definitely start by ensuring that public projects as well as policies factor in agriculture’s intrinsic value. This is the required starting point. The public sector sets the benchmark. If it fails to turn the page, matters will definitely change from bad to worse!

published in The Malta Independent on Sunday : 8 January 2023

Fort Campbell f’Selmun: abbandunata, vvandalizzata u fi stat ta’ periklu

Dal-għodu kont Fort Campbell, limiti ta’ Selmun flimkien ma Luke Caruana kandidat ta’ Alternattiva Demokratika għall-Kunsill Lokali tal-Mellieħa u ma Ralph Cassar, Segretarju Ġenerali tal-partit.

Fort Campbell mhux biss ġiet traskurata u żviluppat ħsara kbira, kkawżata miż-żmien u mill-elementi, imma hu ċar li ġiet vandalizzata ukoll.

Ir-ritratt juri parti minn Fort Campbell li saret gorboġ! Sfrondaw is-soqfa u ġibdu kollox magħhom.

Din il-forti nbniet mill-Inġliżi fis-snin tletin, ftit qabel ma faqqgħet it-tieni gwerra, bħala parti mit-tħejjija għad-difiża tat-tramuntana ta’ Malta minn attakki mill-ajru jew mill-baħar.

Għalkemm relattivament inbniet fi żmien riċenti, din il-fortizza xorta tifforma parti mill-wirt storiku tagħna. Minflok ma nħalluha tibqa’ tiġi vvandalizzat, sakemm possibilment tinqered għal kollox, huwa obbligu tagħna bħala pajjiż li nirranġaw il-ħsara u li din l-opra tal-gwerra nikkonvertuha fi strument għall-paċi. Strument għall-ħarsien u l-istudju tal-ambjent rurali kif ukoll ċentru biex immexxu l-quddiem l-eko-turiżmu.

X’ħin kont Fort Campbell dal-għodu kien hemm ħafna nies, bil-familji. Tkellimt ma uħud minnhom. Mhux kollha huma konxji mill-gravità tas-sitwazzjoni. Bil-ħafna tfal li kien hemm jiġru min-naħa għall-oħra, l-obbligu tal-Gvern li jieħu passi immedjati, biex min qiegħed jirrikreja ruħu hemm ma jkunx espost għall-periklu, hu ta’ prijorità immedjata.

Imma f’dan il-pajjiż dejjem l-istess. Forsi, min jaf, niċċaqalqu meta tiġri disgrazzja kbira. Imma dakinnhar, għal min ilaqqata jkun tard wisq.

In-Natura m’għandhiex vot

Infrastruttura Malta hi insensittiva għal dak kollu li għandu x’jaqsam mal-ekoloġija. Ittrasformat trejqiet fil-widien u madwarhom f’toroq wisgħin bl-użu ta’ volumi kbar ta’ konkos kif għamlet fil-Wied Tal-Isqof u Wied is-Sewda. Dan ser ikollu impatt negattiv konsiderevoli fuq l-ambjent rurali, fuq il-komunitajiet rurali u fuq il-pajsaġġ.
Dawn it-trejqiet li ġew ittrasformati f’toroq, issa, inevitabilment ser ikunu użati minn iktar traffiku: il-problemi tat-traffiku ser ikunu trasferiti miż-żoni urbani għall-kampanja.

Il-widien huma parti integrali mill-eko-sistema tagħna, b’rikkezzi kbar ta’ bijodiversità. In-natura, li timla kull rokna tal-kampanja tagħna hi taħt theddida kontinwa. Mhux Infrastruttura Malta biss hi responsabbli għal dan.

L-eko-sistema taħdem f’sintonia kważi perfetta, b’rabta sħiħa bejn kull fjura u jew insett u l-bqija tal-madwar. L-ekoloġija ma żżidx biss mal-kuluri tal-pajsaġġ tagħna, imma hi l-bażi essenzjali tal-ħajja innifisha. Permezz ta’ diversi organiżmi li jistkennu fil-kampanja u l-widien in-natura tipprovdi servizzi essenzjali għall-agrikultura.

In-natura mhix dekorazzjoni tajba biss għar-ritratti, videos jew pitturi. Mhix qegħda hemm biex niggustawha.

Sfortunatament qed ngħixu f’dinja li ftit li xejn tagħti kaz ta’ dak kollu li m’għandux valur espress fi flus. Din hi r-raġuni ewlenija għan-nuqqas ta’ ħafna li jifhmu u japprezzaw l-importanza tal-ekoloġija fil-ħajja ta’ kuljum. Uħud ma għandhom l-ebda idea li aħna ma ngħixux f’ekonomija imma niffurmaw parti integrali minn eko-sistema!

Fil-passat saru diversi attentati biex tiġi kkoreġuta din l-attitudni permezz ta’ studji li ippruvaw jikkwantifika il-valur ekonomiku tal-bijodiversità. Dan sar kemm fuq livell Ewropew kif ukoll minn pajjiżi individwali. Dawn l-istudji jesploraw u jippruvaw jikkwantifikaw kemm jiswa’ biex ikunu sostitwiti s-servizzi li n-natura tipprovdilna b’xejn għal erbgħa u għoxrin siegħa kuljum. L-ammont jitkejjel bil-biljuni.

Hemm ħtieġa li nifhmu li l-bniedem huwa dipendenti fuq is-servizzi li n-natura tipprovdilna l-ħin kollu bla ebda ħlas. Dawn jinkludu l-ilma, l-ħamrija u l-arja nadifa li qed isofru attakk frontali kontinwu minn dak li nsejħulu żvilupp.

Is-siġar qed jitqaċċtu biex jagħmlu l-wisgħa għall-kostruzzjoni bla rażan li għaddejja bħalissa. Dan jinkludi l-proġetti mhux meħtieġa ta’ toroq li qed iseħħu f’dan il-ħin.

Is-siġar huma rigal li tagħtina n-natura. Jagħtuna l-ossiġnu li mingħajru ma nieħdux nifs. Dan l-ossignu jipproduċuh billi jassorbu id-dijossidju tal-carbonju mill-atmosfera, u jżommu l-karbonju depositat fiz-zokk u l-friegħi tas-siġra. B’dan il-mod is-siġar jagħtuna żewġ servizzi essenzjali bla ħlas: l-ossiġnu biex nieħdu n-nifs u depożitu naturali għall-karbonju. Dawn is-servizzi huma l-alternattivi naturali għat-teknoloġija magħrufa bħala “carbon capture technology” li tiswa’ l-miljuni. In-natura tipprovdilna alternattiva u aħna din ninjorawha. Huwa servizz bla ħlas u allura mhuwiex apprezzat. It-tibdil fil-klima huwa (in-parti) riżultat ta’ diforestazzjoni fuq skala kbira, akkumulata tul is-snin.

Aħna niddependu fuq in-natura ferm iktar milli niddependu fuq l-ekonomija. Imma fil-waqt li ninkwetaw meta pajjiżna jiffaċċja żbilanċ finanzjarju, ħafna jinjoraw l-iżbilanċ ambjentali li qiegħed isir dejjem iktar agħar milli qatt kien. Li nindirizzaw dan l-iżbilanċ ambjentali huwa essenzjali qabel ma jkun tard wisq. Mhux kulħadd hu konxju li ħadd ma hu ser jagħmlilna tajjeb għal dan l-iżbilanċ. Ma hemm l-ebda bale-out għal dan l-iżbilanċ!

Għandna Ministru tal-Kabinet li hu responsabbli mill-Iżvilupp Sostenibbli. Sfortunatament, kif ngħidu, lanqas jaf x’laqtu! Bħala riżultat ta’ dan hu ovvju li hawn nuqqas ta’ strateġija ta’ sostenibilità fis-settur pubbliku kollu.

L-impatt ta’ dan kollu jinħass fit-tul. Ma jidher li hemm l-ebda għaġla, għax in-natura m’għandiex vot. Imma dawk minna li għandhom vot għandna responsabbiltà etika li naġixxu f’isimha. Dak li tagħmel Alternattiva Demokratika.

ippubblikat fuq Illum Il-Ħadd 10 ta’ Marzu 2019

Nature has no vote

Infrastructure Malta is insensitive to all sorts of ecological issues. It has transformed country lanes in and around valleys into quasi-highways through the indiscriminate use of large volumes of concrete, which will have a considerable negative impact on the rural environment, the rural communities and on the rural landscape.

These former country lanes will inevitably now be used by more traffic, moving traffic- related problems from the urban areas into our countryside.

Valleys are an integral part of our eco-system: so rich in biodiversity. Wildlife, so abundant in our valleys and countryside, is continuously under threat as a result of this insensitivity. But Infrastructure Malta is not the only culprit.

There is an intricate inter-relationship between the different constituent parts forming our eco-system. Ecology does not just add colour to our landscapes but it is the very foundation of life itself. Nature is not just a desirable decoration to be captured on photographs, videos or paintings. Through a multitude of organisms sheltering in our valleys and the countryside, nature provides essential services to our agriculture through the provision of shelter to pollinators.

Unfortunately, we live in a world which tends to ignore non-monetary value. This is the underlying reason for the general failure to appreciate the importance of ecology in our daily lives. In fact, to some it is incomprehensible that we live in an eco-system and not in an economy! In the past, in an effort to try and remedy this myopic approach, there has been an attempt to quantify the economic value of biodiversity. Various studies have been undertaken to quantify this value on both a European level as well as an individual country basis. These studies explore and try to quantify what it would cost to replace the services that nature provides free on a 24/7 basis. This cost is measured in billions of euros.

We need to understand that humankind is dependent on the eco-system services that is freely provided by nature. These include water, fertile soil and clean air – all of which are being meticulously ruined as a result of so-called “development”.

Trees are being chopped down to make way for the current building spree, including the large scale road infrastructural overhaul currently in hand.

Trees are a gift of nature. They give us oxygen, without which we cannot breathe. They produce this oxygen by absorbing atmospheric carbon dioxide, retaining the carbon in the process. By doing this, trees give us two essential services free: oxygen to breathe and a natural deposit for carbon – what we refer to as a “carbon sink”. Trees are the natural alternative to carbon capture technology. Carbon capture technology – used as part of the technological response to climate change – costs millions to produce and operate. Yet we have a natural alternative which we continuously discard. It is a free service and hence it is not appreciated. Climate change is partly the result of large-scale deforestation accumulated over the years.

We are significantly more dependent on nature than on the size of our country’s GDP and yet while we worry when our country is faced with a financial deficit, many ignore the ever-increasing environmental deficit. Addressing this deficit is essential before it is too late. Not everyone is aware that no one will bale-us out.

We have a Cabinet Minister responsible for Sustainable Development who, unfortunately, he has no idea of his brief. As a result, a focused sustainability driven strategy is very obviously missing right through the Maltese public sector.

The resulting impacts from all this are long-term. There seems to be no hurry to act, because nature has no vote. Yet those of us who do have a vote also have an ethical responsibility to act on its behalf. It is what we do at Alternattiva Demokratika-the Green Party.

published in The Malta Independent on Sunday – 10 March 2019