Standards fil-Ħajja Pubblika: għadna nistennew

Is-sit tal-Ministeru tal-Ġustizzja jindika b’mod ċar li l-Att XIII tal-2017 imsejjaħ Att dwar l-Istandards fil-Ħajja Pubblika għadu ma daħalx fis-seħħ. Din il-liġi irċiviet il-kunsens tal-President tar-Repubblika nhar it-30 ta’ Marzu 2017 wara li damet perjodu twil pendenti fuq l-aġenda tal-Parlament. Jidher li għad baqgħalna x’nistennew, għax il-partiti politiċi fil-parlament ma tantx jdher li għandhom għaġla.

Il-liġi tipprovdi għall-ħatra ta’ Kummissarju dwar l-Istandards fil-Ħajja Pubblika. Dan il-Kummissarju jista’ jkun approvat biss kemm-il darba jikseb il-kunsens ta’ żewġ terzi tal-membri parlamentari. Fi ftit kliem irid ikun hemm qbil dwar il-ħatra tiegħu jew tagħha bejn il-Gvern u l-Opposizzjoni li, sa fejn naf jien, għandhom ma qablux. S’issa ħadd ma jaf xejn, l-anqas jekk ġewx proposti ismijiet, minn min u x’kienet ir-reazzjoni dwarhom.

Il-liġi approvata tapplika għall-Membri kollha tal-Parliament, inkluż il-membri tal-Kabinett. Tapplika wkoll għal dawk il-persuni maħtura f’posizzjoni ta’ fiduċja (position of trust) fil-Ministeri u s-Segretarjati Parlamentari.

Meta iktar kmieni matul din il-ġimgħa iltqajt mal-Ispeaker tal-Kamra tar-Rappreżentanti, l-Onorevoli Anġlu Farrugia, jiena emfasizzajt li dan id-dewmien biex tkun implimentata din il-liġi dwar l-imġieba xierqa tal-Membri Parlamentari u dawk maħtura f’posizzjoni ta’ fiducja qiegħed jibgħat messaġġ ċar ħafna: li l-Membri Parlamentari m’għandhom l-ebda ħeġġa biex iwieġbu għal egħmilhom.

Jiena niftakar lill-Ispeaker, xi snin ilu, jemfasizza li hu ma kienx sodisfatt mill-kontenut tad-dikjarazzjonijiet tal-assi sottomessi minn uħud mill-Membri Parlamentari. Issa għandu l-għodda biex jinvestiga dwar il-veraċitá ta’ dawn id-dikjarazzjonijiet imma sfortunatament m’huwiex jitħalla jagħmel użu minnhom! Il-Membri Parlamentari għandhom jagħtu kont ta’ egħmilhom, iżda l-fatt li l-liġi dwar l-Istandards fil-Ħajja Pubblika għadha ma daħlitx fis-seħħ qiegħed jostakola dan milli jseħħ.

Meta tħares lejn dan in-nuqqas ta’ implimentazzjoni tal-liġi waħdu tista’ tinterpretah bħala tkaxkir tas-saqajn mill-Membri Parlamentari u l-mexxejja tagħhom li jippreferu ma jitqegħdux taħt il-lenti tal-iskrutinjun pubbliku. Imma meta dan kollu tqisu fil-kuntest tar-rapport annwali tal-Ombudsman għas-sena 2017 huwa ċar li dan it-tkaxkir tas-saqajn m’huwiex limitat iżda hu mifrux ħafna. Id-dritt tal-aċċess għall-informazzjoni dwar il-ħidma tal-amministrazzjoni pubblika qiegħed taħt assedju.

Il-kontabiltá u it-trasparenza m’humiex slogans. L-anqas huma negozjabbli. Huma valuri fundamentali li jiffurmaw parti essenzjali mis-sisien tal-istat demokratiku.

Jiena tlabt lill-Ispeaker biex jiġbed l-attenzjoni tal-Kumitat tax-Xogħol tal-Kamra li dan it-tkaxkir tas-saqajn biex ikun implimentat l-Att dwar l-Istandards fil-Ħajja Pubblika mhuwiex aċċettabbli. Huwa essenzjali li l-liġi tkun implimentata malajr kemm jista’ jkun jekk iriduna nemmnu li għall-partiti politiċi fil-parlament il-kontabilitá tfisser xi ħaga.

B’żieda mar-responsabbiltá li jinvestiga l-imġieba kemm tal-Membri Parlamentari kif ukoll dik tal-persuni ta’ fiduċja, il-Kummissarju għall-Istandards fil-Ħajja Pubblika ser ikollu ukoll l-inkarigu li jfassal kemm il-linji gwida kif ukoll ir-regolamenti proposti dwar l-attivitá tal-lobbying. Dwar din l-attivitá b’implikazzjonijiet etiċi sostanzjali l-partiti politiċi fil-Parlament ma qablux meta din il-liġi kienet qed tiġi ikkunsidrata quddiem il-Kumitat Parlamentari għall-konsiderazzjoni tal-abbozzi ta’ liġijiet. Bħala riżultat ta’ dan Il-materja intefgħet f’ħoġor il-Kummissarju dwar l-Istandards fil-Ħajja Pubblika li meta jinħatar ser ikun hu li jkollu jfassal kemm il-linji gwida kif ukoll r-regolamenti proposti.

Il-lobbying hi attivitá essenzjali fil-ħajja pubblika. Jeħtieġ iżda li issir b’mod li jkun assigurat illi d-deċiżjonijiet mittieħda mill-politiċi jkunu kemm trasparenti kif ukoll b’rispett sħiħ lejn r-regoli bażiċi tal-etika.

Il-lobbying huwa ta’ influwenza kontinwa fuq id-deċiżjoniiet li jittieħdu. Huwa essenzjali li dan issir b’mod mill-iktar trasparenti biex ikun ċar għal kulħadd dwar liema interessi jkunu qed jiġu mmexxija l-quddiem. Dan bla dubju jfisser li ikun meħtieġ il-pubblikazzjoni ta’ ammont mhux żgħir ta’ informazzjoni li presentement hi fil-pussess ta’ membri tal-Kabinett u li ġeneralment tibqa’ fil-files – meta tkun miktuba. Din hi informazzjoni li ġeneralment tkun il-bażi għall-azzjonijiet u d-deċiżjonijiet li jittieħdu.

Bla ebda dubju, il-linji gwida u r-regolamenti dwar il-lobbying iridu jindirizzaw u jirregolaw x’jista’jagħmel membru tal-Kabinett meta jispiċċa mill-ħatra, materja magħrufa bħala revolving door policy. Dan minħabba li s-settur regolat mill-Ministru jkollu għatx għal informazzjoni (kunfidenzjali) li dan ikun kiseb kemm ikun ilu fil-ħatra kif ukoll għall-kuntatti u influwenzi akkumulati fuq dawk li jieħdu d-deċiżjonijiet. Xi drabi għaldaqstant meta Ministru jew Segretarju Parlamentari, hekk kif itemm il-ħatra tiegħu ikun offrut impieg f’dak l-istess settur li ftit qabel ikun dipendenti minnu jeħtieġ li nieqfu ftit. Dan ovvjament għax miegħu iġorr aċċess akkumulat kemm għal informazzjoni miksuba kif ukoll għal kuntatti u influwenza fuq il-proċess deċiżjonali. Il-linji gwida u r-regolamenti jridu jistabilixxu kemm jeħtieġ li jgħaddi żmien qabel ma dan ikun jista’ jseħħ. .

Huwa dan kollu li qed nistennew. Hemm ħafna li jeħtieġ li jsir imma ma jidher li hemm l-ebda impenn biex dan isir.

Ippubblikat fuq Illum : 1 ta’ Lulju 2018 

Standards in Public Life: still waiting for Godot

The website of the Ministry of Justice clearly indicates that Act XIII of 2017 entitled Standards in Public Life Act is not yet in force. This statute received Presidential assent on  30 March 2017 after an elephantine gestation period. It seems that we are in for a long wait as the parliamentary political parties do not seem to be in any hurry.

The Act provides for the appointment of a Commissioner for Standards in Public Life. The Commissioner can only be appointed if two-thirds of Members of Parliament agree with the nomination, and as far as I am aware there has been no agreement so far between Government and Opposition on the matter. The name or names proposed to date are not in the public domain.

The Act applies to all Members of Parliament, including the members of Cabinet. Moreover, it also applies to those appointed to a position of trust in Ministries and Parliamentary Secretariats.

When I met the Speaker of the House of Representatives, the Hon Anġlu Farrugia, earlier this week, I emphasised the fact that the delay in implementing this legislation on the ethical behaviour of Members of Parliament and those appointed in positions of trust is sending one clear message: that Members of Parliament are not that eager to be accountable for their actions.

I do remember the Speaker – some years back – emphasising the fact that he was not satisfied with the contents of the asset declarations submitted annually by some MPs. He now has the tools to investigate the veracity (or otherwise) of such declarations but is, unfortunately, being prevented from doing so. MPs should be accountable for their actions, but the non-implementation of the Standards in Public Life Act is preventing such accountability.

On its own, this lack of implementation could be interpreted as a reluctance of MPs and their leaders to be personally placed under the spotlight of public opinion. However, when viewed in the context of the 2017 Ombudsman’s annual report, it is very clear that this reluctance is widespread. The right of access to information on the workings of the public administration is under siege.

Accountability and transparency are not slogans and, moreover, they are non-negotiable. They are fundamental values which underpin the democratic state.

I have asked Mr Speaker to draw the attention of the House Business Committee to the fact that this procrastination in implementing the Standards in Public Life Act is not acceptable. Its implementation is a must if we are to believe that the commitment of parliamentary political parties goes beyond slogans.

In addition to investigating the behaviour of Members of Parliament and that of people appointed to positions of trust, the Commissioner for Standards in Public Life will have the task of drawing up guidelines and a proposal for regulations on lobbying activities. This is another ethical minefield in respect of which there was no agreement between the parliamentary political parties when the draft legislation was under consideration in the Parliamentary Committee for the Consideration of Bills. As a result, instead of spelling out the required regulatory regime, the matter was postponed and added to the responsibilities of the future Commissioner for Standards in Public Life, whoever he or she may be.

Lobbying is an essential and unavoidable element of public life. However, it has to be placed under the spotlight to ensure a fuller transparency of the decisions taken by the holders of political office. In addition to subjecting lobbying to clear transparency rules, it is essential that the ethical issues linked to lobbying are addressed forthwith.

Lobbying continually influences decision-making. It is imperative that transparency rules are applied to lobbying so that it be clear to one and all as to whose interests are being advanced and defended. This would undoubtedly include the publication of a substantial amount of information to which Cabinet Ministers are currently privy, which information (generally) forms the basis for their actions and decisions.

Undoubtedly, lobbying guidelines and regulations have to address the issue of revolving doors recruitment, as a result of which politicians may be available for sale at the taxpayers expense. A policy addressing the issue of revolving doors recruitment would also regulate the cooling-off period required for a Minster or Parliamentary Secretary to take up employment (after termination of office) in the sector which was subject to his regulation authority.

This is what we are waiting for. Like Samuel Beckett’s characters in his “Waiting for Godot”. Godot never arrives.

 

published in The Malta Independent on Sunday : 1 July 2018