The role of Members of Parliament

Earlier this week I requested the Auditor General to investigate the appointment of the Honourable Rosianne Cutajar as a consultant to the Chief Executive Office of the Institute for Tourism Studies (ITS).

Reading through Cutajar’s contract of employment with ITS, made public by Shift News as a result of a freedom of information application, one clearly concludes that the main areas of responsibility of consultant Cutajar were in the areas of the financial management of ITS.

She was expected to work closely with the CEO and the Institute Directors in order to prepare annual budgets, oversea quality control, establish goals, assist in day-to-day decisions, review financial and non-financial reports to devise solutions and improvements……………

Knowing that consultant Cutajar is a trained teacher of the Italian language at secondary school level it is very reasonable to assume that this contract created a phantom job, paid for from public monies.

In view of this logical conclusion I requested the Auditor General to investigate the  ITS and its management as at the end of the day it is the ITS CEO who is responsible for this state of affairs. He should answer for his actions and explain matters to the auditor general’s investigation team.

The creation of phantom jobs at the public sector is done to benefit blue-eyed boys and girls as payment for services rendered elsewhere. Rosianna Cutajar’s phantom job is not the only one we know of. Do you remember Melvin Theuma, the guy who brokered the murderof Daphne Caruana Galizia? He too was given a phantom job in the public sector, thanking him for services rendered.

Why isn’t Rosianne Cutajar (at the point of writing still a Member of Parliament) focused on her duties as a Member of Parliament? She seems to have so much time on her hands that, in addition to her “Parliamentary duties” she can dedicate a minimum of 24 hours every week to her ITS consultancy work, against payment of €27,000 per annum.

The problem is even bigger than that, as she is expected, as part of her parliamentary duties, to monitor the ITS and to hold the Hon Minister of Tourism accountable for their performance.  How can she do this when she is involved in all this as a result of her consultancy? I am not aware that she ever withdrew from a parliamentary debate on tourism on the grounds of conflict of interest!

This problem is not restricted to consultant Cutajar. It has in fact, particularly since 2013, been generally applicable to the Labour party parliamentary group in view of the amendments to various laws which permitted the appointment of sitting MPs to various posts. We have had Deo Debattista and Manwel Mallia who were appointed as Chairpersons of the Health and Safety Authority or Konrad Mizzi who on being fired as Minister for Tourism was appointed as consultant to the Tourism Authority on the express instructions of then Premier Joseph Muscat as attested to by the investigation concluded at my request by the Commissioner for Standards in Public Life.

In addition, there have been a substantial number of other appointments of MPs as advisors in various roles. At a point in time, as emphasised by the then Commissioner for Standards in Public Life in a 2019 report, two-thirds of all backbench MPs held appointments in or contracts with the public sector.

It is not the role or function of a sitting MP to advise a government department or a public authority, even if he or she is qualified to do so.  A Member of Parliament should sit in Parliament to legislate, to protect the public purse and to hold government to account continuously. This is the duty of each MP.

Over the years parliament has shown itself to be incapable of doing its duty and as a result has left the ever-growing Cabinet free to do what it likes, knowing that no one will effectively hold it to account.

Our Parliamentarians are part-timers. Their full-time employment takes up most of their time and energies. The result is what we can all see, day in day out: an ineffective parliament with Parliamentarians like Rosianne Cutajar seeking phantom jobs, when she is not brokering the sale of properties and pocketing the relative commissions!

Isn’t it about time that Members of Parliament are full-timers?

published in The Malta Independent on Sunday: 2 April 2023

Fir-Repubblika tal-Banana

Meta l-mexxej Laburista Robert Abela indirizza lill-partitarji fil-Każin Laburista ta’ Birkirkara, nhar il-Ħadd li għadda, kellu raġun jilmenta li s-sentenzi f’kawżi kriminali, bosta drabi jidhru baxxi jew laxki. Xi drabi qed jingħata l-messaġġ li qiesu ma ġara xejn. Il-Prim Ministru għandu bosta postijiet iktar addattati fejn jista’ jwassal il-preokkupazzjoni tiegħu dwar il-ħtieġa ta’ politika iktar addattata dwar is-sentenzi li qed jingħataw mill-Qrati.

Seta ġibed l-attenzjoni tal-President tar-Repubblika biex il-materja tkun ikkunsidrata fil-Kummissjoni għall-Amministrazzjoni tal-Ġustizzja. Seta qajjem il-materja f’laqgħa formali mal-Prim Imħallef. Seta ukoll illeġisla biex inaqqas il-flessibilità li għandha l-Qorti meta tapplika l-pieni li hemm fil-liġi. Fil-fatt kellu għad-disposizzjoni tiegħu bosta għodda jew mezzi biex jasal għall-bidla mixtieqa. Imma li joqgħod ipeċlaq fil-każin laburista ta’ B’Kara bil-prietka ta’ nhar ta’ Ħadd mhux wieħed minnhom.

F’Birkirkara Robert Abela tkellem ukoll dwar il-kunflitt ta’ interess li Membri Parlamentari li jipprattikaw il-liġi kriminali huma esposti għalih. Matul in-nofstanhar ta’ filgħodu b’abbiltà, dawn l-avukati, jiddefendu lill-klijenti tagħhom u jippreżentaw sottomissjonijiet quddiem il-Qrati dwar pieni baxxi jew tnaqqis fil-pieni inkella dwar sentenzi sospiżi.  Imbagħad, waranofsinnhar, emfasizza Robert Abela, dawn l-istess Membri Parlamentari jiġu fil-Parliament jargumentaw b’qawwa fuq il-perikli ta’ żieda fil-kriminalità.

Dwar dan għandu raġun. Imma din il-linja ta’ ħsieb ma tapplikax biss għall-avukati li jipprattikaw il-liġi kriminali.  Tapplika ukoll għal avukati fiċ-ċivil u fil-liġi kummerċjali kif ukoll għal membri parlamentari fi professjonijiet oħra kif kellna l-opportunità li naraw bosta drabi tul is-snin! Din hi esperjenza li diġà għaddejna minnha matul is-snin.

Il-Membri Parlamentari għandhom jiddedikaw il-ħin kollu tagħhom għall-ħidma parlamentari. M’għandux ikun possibli li Membri Parlamentari jibqgħu jagħmlu kwalunkwe xogħol ieħor, kemm jekk dan ikun imħallas kif ukoll jekk le. Bħala partit dan aħna ilna ngħiduh is-snin, għax nemmnu li fil-prattika hu l-uniku mod kif tista’ tindirizza u tnaqqas b’mod effettiv il-kunflitt ta’ interess ovvju li jirriżulta illi Membru tal-Parlament hu espost għalih fis-sistema tagħna kif inhi illum.

Robert Abela qal iktar minn hekk. Irrefera għad-diskursata li kellu ma’ Maġistrat dwar is-sentenzi baxxi li ħerġin mill-Qrati Kriminali. Il-Maġistrat, qal Abela, iddefendiet ruħha billi emfasizzat li s-sentenzi mogħtija qed jitbaxxew mill-Qorti tal-Appell, li fid-dawl ta’ sentenzi oħra ġja mogħtija qed tnaqqas sentenzi li jkunu ngħataw mill-Maġistrati.

Robert Abela żbalja meta ikkomunika direttament mal-Maġistrat. Żbalja iktar meta tkellem dwar dan fil-pubbliku għax b’hekk bagħat messaġġ żbaljat u inkwetanti li l-Qrati qed jirċievu ordnijiet diretti mingħand l-eżekuttiv. Dan fi kliem sempliċi hu ta’ theddida għall-indipendenza tal-ġudikatura.  Bħala avukat, bla dubju, Robert Abela jirrealizza li qabeż il-linja ta’ dak li hu tollerabbli mill-politiku f’soċjetà demokratika.

F’pajjiż demokratiku fejn is-saltna tad-dritt hi realtà mhux ħrafa, Robert Abela kien jirreżenja fi ftit siegħat minn x’ħin pubblikament ammetta  li hu għamel pressjoni fuq il-Maġistrat. Il-Maġistrat li min-naħa tagħha kompliet miegħu fid-diskussjoni s’issa, kienet tkun ġiet identifikata u dixxiplinata.

Imma, kif tafu, minn dan kollu, ma ġara xejn.

Nhar it-Tnejn fi stqarrija għall-istampa, jiena tlabt lill-President tar-Repubblika biex isejjaħ laqgħa urġenti tal-Kummissjoni għall-Amministrazzjoni tal-Ġustizzja biex din tkun tista’ tieħu l-passi neċessarja dwar dak li ġara.

S’issa għad ma ġara xejn. Forsi l-President kien imsiefer, inkella kien imħabbat b’xi attività dwar il-larinġ li nsibu fil-ġonna Presidenzjali ta’ Sant Anton.

Issa forsi jmiss iċ-ċelebrazzjoni tal-ġimgħa tal-banana fl-aġenda Presidenzjali. Bla dubju din tieħu prijorità fuq l-indipendenza tal-ġudikatura fir-Repubblika tal-Banana!

ippubblikat fuq Illum: 4 ta’ Frar 2023

In a Banana Republic

When Labour Leader Robert Abela addressed the party faithful at the Birkirkara Labour Party Club last Sunday, he was right to complain that the sentencing policy currently applied by the judiciary may at times appear as being too lenient. However, as Prime Minister he had other fora through which to convey his preoccupation and to emphasise the need of an up-to-date sentencing policy.

He could have drawn the attention of the President of the Republic in order that he may refer the matter for the consideration of the Commission for the Administration of Justice. He could have legitimately brought up the matter in a formal meeting with the Chief Justice. He could also legislate in order to restrict the current flexibility which the Courts have when applying the law. In fact, he has at his disposal various tools to bring about the change he spoke about: pontificating at the Birkirkara Labour Party Club through a Sunday political sermon is not one of these tools.

At Birkirkara Robert Abela also spoke on the conflict of interest which Members of Parliament who are practising criminal lawyers are continuously exposed to. They ably defend their clients during the morning in Court pleading in favour of minimal sentencing, including the application of suspended sentences. Then, in the afternoon, emphasised Robert Abela, in Parliament, these same Members of Parliament vociferously argue on the dangers of an increasing criminality.

He is definitely right on that. But this line of reasoning does not only apply to criminal lawyers. It is also applicable to MPs who are civil and commercial lawyers as well as to other professionals in their specific area of practice. We have been exposed to this over the years in a number of cases. Is it not about time that parliament is made up of full-timers? No Member of Parliament should carry out any other work (paid or unpaid) except that resulting from his/her parliamentary duties. My party has been emphasising this for a considerable number of years. We believe that it is the only way to effectively address the obvious conflict of interest which abounds in Parliament.

Robert Abela said more. He referred to a tete-a-tete with a sitting Magistrate with whom he discussed the lenient sentencing which the Criminal Law Courts are applying. The Magistrate, said Abela, defensively replied that it is all the fault of the appeals court as they consider themselves bound by precedent when they revise the decisions delivered by the inferior courts, ending up in lighter sentences.

Robert Abela was wrong when he conveyed his views directly to one of the Magistrates currently sitting in judgement at the inferior Courts. Bragging about it in public makes it even worse as it conveys the wrong message that the judiciary is at the beck and call of the Executive. This, in plain language, threatens the independence of the judiciary. As a lawyer, Robert Abela is undoubtedly aware that he has gone far beyond the red line.

In any other democratic country where rule of law is fact, not fiction, Robert Abela would have resigned within a couple of hours after having publicly admitting pressuring a sitting Magistrate. Similarly, the Magistrate who allowed the discussion to proceed would by now have been identified and disciplined.

But, as you are aware, nothing has happened yet.

On Monday in a press statement, I have called on the President of the Republic to convene an urgent meeting of the Commission for the Administration of Justice to take the necessary and required action. So far there has been no reaction whatsoever. Possibly his Excellency the President is currently abroad, or, maybe he is extremely busy with some activity promoting the citrous products of the presidential kitchen garden at the San Anton Presidential Palace!

As things stand banana week would definitely be a future activity in the Presidential agenda: this takes priority over the independence of the judiciary, in this Banana Republic!

published in the Malta Independent on Sunday: 5 February 2023

Telefonata mill-Ministeru

Il-biċċa qerq dwar il-liċenzji tas-sewqan li nkixfet fil-Qorti iktar kmieni din il-ġimgħa hi inkwetanti ħafna. Dan qed ngħidu in vista tal-informazzjoni sensittiva li dwarha ingħatat biss indikazzjoni żgħira fix-xhieda li instemgħet s’issa fil-Qorti. Id-dettalji dwar dan kollu li jikkonċerna korruzzjoni fl-eżamijiet tejoretiċi dwar is-sewqan, għadhom mhux magħrufa.

S’issa ġew imħarrka tlett irġiel:  wieħed mid-Diretturi u żewġ uffiċjali ta’ Trasport Malta, li wieħed minnhom kien elett bħala kunsillier fil-Kunsill Lokali ta’ Ħaż- Żebbuġ f’isem il-Partit Laburista.  

Kien żvelat fil-Qorti li l-akkużati, waqt li kienu interrogati, iġġustifikaw l-azzjonijiet tagħhom billi emfasizzaw li kienu soġġetti għal pressjoni politika kontinwa.  L-uffiċjal anżjan fost dawk akkużati ilmenta li ħassu taħt pressjoni kbira minħabba t-telefonati kontinwi minn diversi Ministeri.

Fix-xhieda mogħtija s’issa l-pulizija żvelat li f’mobile li ġabru sabu “chats diversi ma’ persuni b’rabta ma’ partit politiku”. Ma hemm l-ebda informazzjoni uffiċjali dwar l-identità ta’ dan il-partit politiku. L-unika ħaġa li nista’ ngħid hi li dan il-partit definittivament mhux l- ADPD!

Xi ħadd li kellu aċċess għall-informazzjoni fuq il-mobile maqbud imma, fuq il-media soċjali, indirettament żvela l-għala l-pulizija hi kawta u mhux tiżvela ismijiet ta’ dawk involuti. Jidher li rrealizzaw li l-ismijiet, hekk kif ikunu żvelati jistgħu joħolqu terrimot politiku li bħalu qatt ma rajna.  Skont l-informazzjoni mhux uffiċjali li qed tiċċirkola b’mod elettroniku jidher li ġew identifikati bħala li ħadu sehem f’din il-biċċa qerq taħt investigazzjoni 4 membri attwali tal-Kabinett flimkien ma tnejn oħra li m’għadhomx fil-Kabinett.  Mid-dehra l-parti l-kbira ta’ dawk inkarigati mis-Segretarjat tal-Ministri kif ukoll numru ta’  Membri Parlamentari huma mdeffsa ukoll.

Fl-investigazzjonijiet tagħhom il-Pulizija jidher li f’uffiċċju ta’wieħed mill-akkużati sabu żewġ djarji b’informazzjoni sostanzjali li kienet tikkonsisti f’ismijiet, numri tal-karta tal-identità kif ukoll id-dati ta’ meta dawk li gawdew mill-irregolaritajiet investigati qagħdu għall-eżami tejoretiku għall-liċenzja tas-sewqan.

Wieħed mill-akkużati qed jiddefendieħ il-kelliemi tal-Opposizzjoni dwar l-Intern, l-Avukat  Dr Joe Giglio, avukat bi prattika estensiva fil-qasam tal-liġi kriminali.  Mhux etika li membri parlamentari jinvolvu ruħhom f’dawn il-każijiet. Id-difiża ta’ persuni akkużati bl-involviment fil-korruzzjoni mhiex kompatibbli mal-ħidma politika kontra l-istess korruzzjoni. Ma jistax ikun kredibbli jekk jipprova jkollu saqajh fuq iż-żewġ naħat.  Dan qed ixellef sewwa l-kredibilità politika tiegħu. Jidher li mill-kaz tal-Bank Pilatus ma’ tgħallem xejn!

Minn din l-istorja kollha  hemm żewġ punti ta’ importanza.

Għalfejn il-Pulizija joqgħodu lura milli jagħtu informazzjoni fejn ikun hemm il-politiċi involuti? Il-kliem nieqes miċ-ċarezza li intuża mill-Ispettur tal-Pulizija fil-Qorti din il-ġimgħa jwassal dan il-messaġġ. Ma jkunx ferm iktar għaqli li min qiegħed hemm biex iħares il-liġi ma jibqgħax jimxi bl-ingwanti tal-ħarir mal-membri tal-Kabinett?

Imbagħad xi ngħidu għall-irbit li għandhom il-membri parlamentari mal-professjoni jew xogħol tagħhom? Meta ser jinħallu minn dan l-irbit li jxekkilhom fil-qadi ta’ dmirijiethom? Kif propost repetutament minn ADPD fid-diversi manifesti elettorali, għandna bżonn  Parlament li mill-iktar fis ikun magħmul minn membri li jiddedikaw ħinhom kollu għall-ħidma Parlamentari. Huwa b’dan il-mod biss li l-Parlament jista’ jkun kredibbli u possibilment effettiv.

ippubblikat fuq Illum: 4 ta’ Settembru 2022

Co-option flok Gavin Gulia

Ir-riżenja ta’ Gavin Gulia minn membru parlamentari, ftit minuti wara li ħa l-ġurament tal-ħatra, hi kemmxejn stramba. S’issa mhux magħruf x’inhuma r-raġunijiet għal din ir-riżenja. Ma rridx noqgħod nispekula dwarhom jew inkella inżejjen b’aġġettivi lil min jista’ jkun involut f’dak li bla dubju ġara wara l-kwinti.

Gavin Gulia mhux l-ewwel membru parlamentari li rriżenja b’dan il-mod. Qablu kien hemm it-Tabib Peter Micallef li irriżenja biex jiġi co-opted Adrian Delia. Anke Micallef irriżenja ftit minuti wara li ħa l-ġurament tal-ħatra.

Meta l-proċedura tal-co-option tintuża b’dan il-mod, il-votant ikun qiegħed jingħata bis-sieq. Għax il-votant ikun għamel għażla u din l-għażla tkun qed tkun skartata kapriċċjożament favur min ma kellux id-diċenza jikkontesta l-elezzjoni ġenerali.

Wasal iż-żmien li r-regoli li diġa jeżistu dwar il-co-options ikunu segwiti. L-Att dwar L-Elezzjonijiet Ġenerali (General Elections Act) jipprovdi ir-regola bażika dwar il-co-option fl-Iskeda 13 tiegħu.

L-artiklu 22 (2) ta’ din l-iskeda jgħid hekk : Meta  jiġi  biex  jimtela  l-post  ta’  Membru  bil-għażla, għandhom jitqiesu li kemm jista’ jkun, ikun hemm l-istess interessi u fehmiet li kien jidher għalihom u li kellu dak il-Membru illi postu jkun tbattal. (bl-Ingliż: In filling a vacancy by co-option, regard shall be had to the representation as nearly as may be of the interests and opinions represented and held by the vacating Member.)

Tiftakru x’pogrom kien inqala’ meta l-Eżekuttiv tal-PN kien għażel li flok il-Membru Parlamentari Għawdxi David Stellini jagħmel co-option ta’ Jean-Pierre Debono li ma kellu x’jaqsam xejn mad-Distrett Għawdxi? L-Eżekuttiv tal-PN kellu jagħmel U-turn u eventwalment għażel lill-Għawdxi Kevin Cutajar.

Il-liġi jiġifieri diġa tipprovdi li l-partiti m’għandhomx id-dritt jagħmlu li jridu meta jkun hemm ħtieġa ta’ co-option imma għandhom limitazzjonijiet ċari li sfortunatament rari ħafna ġew osservati.

Issa nistennew u naraw x’ser jiġri meta tittieħed deċiżjoni dwar il-co-option flok Gavin Gulia.

Standards fil-Ħajja Pubblika: għadna nistennew

Is-sit tal-Ministeru tal-Ġustizzja jindika b’mod ċar li l-Att XIII tal-2017 imsejjaħ Att dwar l-Istandards fil-Ħajja Pubblika għadu ma daħalx fis-seħħ. Din il-liġi irċiviet il-kunsens tal-President tar-Repubblika nhar it-30 ta’ Marzu 2017 wara li damet perjodu twil pendenti fuq l-aġenda tal-Parlament. Jidher li għad baqgħalna x’nistennew, għax il-partiti politiċi fil-parlament ma tantx jdher li għandhom għaġla.

Il-liġi tipprovdi għall-ħatra ta’ Kummissarju dwar l-Istandards fil-Ħajja Pubblika. Dan il-Kummissarju jista’ jkun approvat biss kemm-il darba jikseb il-kunsens ta’ żewġ terzi tal-membri parlamentari. Fi ftit kliem irid ikun hemm qbil dwar il-ħatra tiegħu jew tagħha bejn il-Gvern u l-Opposizzjoni li, sa fejn naf jien, għandhom ma qablux. S’issa ħadd ma jaf xejn, l-anqas jekk ġewx proposti ismijiet, minn min u x’kienet ir-reazzjoni dwarhom.

Il-liġi approvata tapplika għall-Membri kollha tal-Parliament, inkluż il-membri tal-Kabinett. Tapplika wkoll għal dawk il-persuni maħtura f’posizzjoni ta’ fiduċja (position of trust) fil-Ministeri u s-Segretarjati Parlamentari.

Meta iktar kmieni matul din il-ġimgħa iltqajt mal-Ispeaker tal-Kamra tar-Rappreżentanti, l-Onorevoli Anġlu Farrugia, jiena emfasizzajt li dan id-dewmien biex tkun implimentata din il-liġi dwar l-imġieba xierqa tal-Membri Parlamentari u dawk maħtura f’posizzjoni ta’ fiducja qiegħed jibgħat messaġġ ċar ħafna: li l-Membri Parlamentari m’għandhom l-ebda ħeġġa biex iwieġbu għal egħmilhom.

Jiena niftakar lill-Ispeaker, xi snin ilu, jemfasizza li hu ma kienx sodisfatt mill-kontenut tad-dikjarazzjonijiet tal-assi sottomessi minn uħud mill-Membri Parlamentari. Issa għandu l-għodda biex jinvestiga dwar il-veraċitá ta’ dawn id-dikjarazzjonijiet imma sfortunatament m’huwiex jitħalla jagħmel użu minnhom! Il-Membri Parlamentari għandhom jagħtu kont ta’ egħmilhom, iżda l-fatt li l-liġi dwar l-Istandards fil-Ħajja Pubblika għadha ma daħlitx fis-seħħ qiegħed jostakola dan milli jseħħ.

Meta tħares lejn dan in-nuqqas ta’ implimentazzjoni tal-liġi waħdu tista’ tinterpretah bħala tkaxkir tas-saqajn mill-Membri Parlamentari u l-mexxejja tagħhom li jippreferu ma jitqegħdux taħt il-lenti tal-iskrutinjun pubbliku. Imma meta dan kollu tqisu fil-kuntest tar-rapport annwali tal-Ombudsman għas-sena 2017 huwa ċar li dan it-tkaxkir tas-saqajn m’huwiex limitat iżda hu mifrux ħafna. Id-dritt tal-aċċess għall-informazzjoni dwar il-ħidma tal-amministrazzjoni pubblika qiegħed taħt assedju.

Il-kontabiltá u it-trasparenza m’humiex slogans. L-anqas huma negozjabbli. Huma valuri fundamentali li jiffurmaw parti essenzjali mis-sisien tal-istat demokratiku.

Jiena tlabt lill-Ispeaker biex jiġbed l-attenzjoni tal-Kumitat tax-Xogħol tal-Kamra li dan it-tkaxkir tas-saqajn biex ikun implimentat l-Att dwar l-Istandards fil-Ħajja Pubblika mhuwiex aċċettabbli. Huwa essenzjali li l-liġi tkun implimentata malajr kemm jista’ jkun jekk iriduna nemmnu li għall-partiti politiċi fil-parlament il-kontabilitá tfisser xi ħaga.

B’żieda mar-responsabbiltá li jinvestiga l-imġieba kemm tal-Membri Parlamentari kif ukoll dik tal-persuni ta’ fiduċja, il-Kummissarju għall-Istandards fil-Ħajja Pubblika ser ikollu ukoll l-inkarigu li jfassal kemm il-linji gwida kif ukoll ir-regolamenti proposti dwar l-attivitá tal-lobbying. Dwar din l-attivitá b’implikazzjonijiet etiċi sostanzjali l-partiti politiċi fil-Parlament ma qablux meta din il-liġi kienet qed tiġi ikkunsidrata quddiem il-Kumitat Parlamentari għall-konsiderazzjoni tal-abbozzi ta’ liġijiet. Bħala riżultat ta’ dan Il-materja intefgħet f’ħoġor il-Kummissarju dwar l-Istandards fil-Ħajja Pubblika li meta jinħatar ser ikun hu li jkollu jfassal kemm il-linji gwida kif ukoll r-regolamenti proposti.

Il-lobbying hi attivitá essenzjali fil-ħajja pubblika. Jeħtieġ iżda li issir b’mod li jkun assigurat illi d-deċiżjonijiet mittieħda mill-politiċi jkunu kemm trasparenti kif ukoll b’rispett sħiħ lejn r-regoli bażiċi tal-etika.

Il-lobbying huwa ta’ influwenza kontinwa fuq id-deċiżjoniiet li jittieħdu. Huwa essenzjali li dan issir b’mod mill-iktar trasparenti biex ikun ċar għal kulħadd dwar liema interessi jkunu qed jiġu mmexxija l-quddiem. Dan bla dubju jfisser li ikun meħtieġ il-pubblikazzjoni ta’ ammont mhux żgħir ta’ informazzjoni li presentement hi fil-pussess ta’ membri tal-Kabinett u li ġeneralment tibqa’ fil-files – meta tkun miktuba. Din hi informazzjoni li ġeneralment tkun il-bażi għall-azzjonijiet u d-deċiżjonijiet li jittieħdu.

Bla ebda dubju, il-linji gwida u r-regolamenti dwar il-lobbying iridu jindirizzaw u jirregolaw x’jista’jagħmel membru tal-Kabinett meta jispiċċa mill-ħatra, materja magħrufa bħala revolving door policy. Dan minħabba li s-settur regolat mill-Ministru jkollu għatx għal informazzjoni (kunfidenzjali) li dan ikun kiseb kemm ikun ilu fil-ħatra kif ukoll għall-kuntatti u influwenzi akkumulati fuq dawk li jieħdu d-deċiżjonijiet. Xi drabi għaldaqstant meta Ministru jew Segretarju Parlamentari, hekk kif itemm il-ħatra tiegħu ikun offrut impieg f’dak l-istess settur li ftit qabel ikun dipendenti minnu jeħtieġ li nieqfu ftit. Dan ovvjament għax miegħu iġorr aċċess akkumulat kemm għal informazzjoni miksuba kif ukoll għal kuntatti u influwenza fuq il-proċess deċiżjonali. Il-linji gwida u r-regolamenti jridu jistabilixxu kemm jeħtieġ li jgħaddi żmien qabel ma dan ikun jista’ jseħħ. .

Huwa dan kollu li qed nistennew. Hemm ħafna li jeħtieġ li jsir imma ma jidher li hemm l-ebda impenn biex dan isir.

Ippubblikat fuq Illum : 1 ta’ Lulju 2018 

Standards in Public Life: still waiting for Godot

The website of the Ministry of Justice clearly indicates that Act XIII of 2017 entitled Standards in Public Life Act is not yet in force. This statute received Presidential assent on  30 March 2017 after an elephantine gestation period. It seems that we are in for a long wait as the parliamentary political parties do not seem to be in any hurry.

The Act provides for the appointment of a Commissioner for Standards in Public Life. The Commissioner can only be appointed if two-thirds of Members of Parliament agree with the nomination, and as far as I am aware there has been no agreement so far between Government and Opposition on the matter. The name or names proposed to date are not in the public domain.

The Act applies to all Members of Parliament, including the members of Cabinet. Moreover, it also applies to those appointed to a position of trust in Ministries and Parliamentary Secretariats.

When I met the Speaker of the House of Representatives, the Hon Anġlu Farrugia, earlier this week, I emphasised the fact that the delay in implementing this legislation on the ethical behaviour of Members of Parliament and those appointed in positions of trust is sending one clear message: that Members of Parliament are not that eager to be accountable for their actions.

I do remember the Speaker – some years back – emphasising the fact that he was not satisfied with the contents of the asset declarations submitted annually by some MPs. He now has the tools to investigate the veracity (or otherwise) of such declarations but is, unfortunately, being prevented from doing so. MPs should be accountable for their actions, but the non-implementation of the Standards in Public Life Act is preventing such accountability.

On its own, this lack of implementation could be interpreted as a reluctance of MPs and their leaders to be personally placed under the spotlight of public opinion. However, when viewed in the context of the 2017 Ombudsman’s annual report, it is very clear that this reluctance is widespread. The right of access to information on the workings of the public administration is under siege.

Accountability and transparency are not slogans and, moreover, they are non-negotiable. They are fundamental values which underpin the democratic state.

I have asked Mr Speaker to draw the attention of the House Business Committee to the fact that this procrastination in implementing the Standards in Public Life Act is not acceptable. Its implementation is a must if we are to believe that the commitment of parliamentary political parties goes beyond slogans.

In addition to investigating the behaviour of Members of Parliament and that of people appointed to positions of trust, the Commissioner for Standards in Public Life will have the task of drawing up guidelines and a proposal for regulations on lobbying activities. This is another ethical minefield in respect of which there was no agreement between the parliamentary political parties when the draft legislation was under consideration in the Parliamentary Committee for the Consideration of Bills. As a result, instead of spelling out the required regulatory regime, the matter was postponed and added to the responsibilities of the future Commissioner for Standards in Public Life, whoever he or she may be.

Lobbying is an essential and unavoidable element of public life. However, it has to be placed under the spotlight to ensure a fuller transparency of the decisions taken by the holders of political office. In addition to subjecting lobbying to clear transparency rules, it is essential that the ethical issues linked to lobbying are addressed forthwith.

Lobbying continually influences decision-making. It is imperative that transparency rules are applied to lobbying so that it be clear to one and all as to whose interests are being advanced and defended. This would undoubtedly include the publication of a substantial amount of information to which Cabinet Ministers are currently privy, which information (generally) forms the basis for their actions and decisions.

Undoubtedly, lobbying guidelines and regulations have to address the issue of revolving doors recruitment, as a result of which politicians may be available for sale at the taxpayers expense. A policy addressing the issue of revolving doors recruitment would also regulate the cooling-off period required for a Minster or Parliamentary Secretary to take up employment (after termination of office) in the sector which was subject to his regulation authority.

This is what we are waiting for. Like Samuel Beckett’s characters in his “Waiting for Godot”. Godot never arrives.

 

published in The Malta Independent on Sunday : 1 July 2018

Thank-you Ryan; thank-you, Clayton.

I was present for both public sessions of the Planning Authority Board’s meetings to discuss the planning application for a petrol station at Salini Road Magħtab.

The first meeting, on 7 December, was attended by eight members of the Board. At the meeting on the 11 January, however, an additional five members made an effort and were present. These additional five members voted in favour of the application, but they had not followed the detailed public discussion held on 7 December, as is their duty.

At the first meeting, two of the Board members publicly indicated their intention to vote against the application but, at the second meeting, both changed their mind and decided to vote in favour. However, no public explanation was forthcoming as to what caused them to change sides.

The Planning Authority Board includes two Members of Parliament: Ryan Callus (PN) and Clayton Bartolo (PL). Both of them consider it to be desirable to have more petrol stations and both voted in favour of the Magħtab Petrol Station. Ryan Callus was clearly observed raising his hand very reluctantly to vote in favour of the development application: apparently he wanted those present to note that he was not sure of what he was doing.

More worrying was Clayton Bartolo’s behaviour. He had already publicly indicated his opposition to giving the permission for the petrol station on 7 December. However, last Thursday he switched sides and voted in favour. Obviously, he had every right to vote in whichever way he chooses, but he owes the public an explanation for his change of heart. No such explanation was forthcoming.

Of the 14 members of the Planning Authority Board, 13 are regular members and the additional member is an ad hoc member representing the Local Council of the locality involved – in this case Naxxar. Eight members of the Board were present for both meetings. Five turned up only for the second meeting. The 14th member of the Board, although present for both meetings, left the room as soon as the subject of the petrol station came up for discussion on both occasions! Clearly he did not want to participate in this latest planning farce.

This is the third new petrol station to be approved by the Planning Authority in a short period of time: approval for the Magħtab petrol station came immediately after the approval of those at Marsaskala and Burmarrad in the past weeks.

Do we need so many petrol stations?

Last September, the Prime Minister announced that government would shortly carry out a consultation exercise to determine the cut-off date beyond which all new cars purchased would have to be electric or similar vehicles. This signified one thing: that soon we will start the count-down leading to no more petrol and/or diesel cars on our roads. Bearing this policy declaration by the Prime Minister leads to one inevitable question: what do we need new petrol stations for? Each new petrol station gobbles up approximately 3,000 square metres of land.

A big thank-you to Ryan and Clayton.

published in The Malta Independent on Sunday – 14 January 2018

Green and Clean: Parliament’s role

The general election is being over-shadowed by a web of corruption spun around the Office of the Prime Minister. It has been unravelling for months since the publication of the Panama Papers.

Months of debate has highlighted the need for Parliament to reclaim the authority which, over the years, it has ceded to government. All institutions require continuous Parliamentary oversight: even the civil service needs to be properly monitored by Parliament.

The PN are proposing labour-proof institutions. In reality the institutions need to be PN-proof as well – as both major political parties have had exclusive control of institutions over the years, bending them to their will.

The current mess is the direct result of a two-party system that spread its tentacles through the institutions creating empires with the specific aim of buttressing those in power and protecting them in their time of need. It is a two-party system which, over a 50-year period, has developed a winner takes all mentality, as a result of which only those aligned to the winner are deemed to be able to contribute to the well-being and development of the country. The rest, with few exceptions, have been repeatedly excluded, and it is Malta which, ultimately has lost the utilisation of substantial talent.

This is the background to Alternattiva Demokratika’s electoral manifesto. Entitled Vote Green – Vote clean, without ignoring other important issues, it focuses on matters of governance in addition to its core environmental proposals.

We have plenty of good laws. The problem is that, many times, the pool of talent from which those who implement such laws are selected is generally limited to those carrying the party card. Successive governments have often preferred the politically loyal to the technically and ethically competent. This has been possible due to the fact that Parliament has abdicated its responsibilities and assigned them to the government.

Parliament should reclaim the authority ceded to government to appoint authorities and it should proceed to screen those nominated through a public hearing by a Parliamentary Committee on the lines practised by the Senate of the United States of America. This screening by Parliament should  be applicable first and foremost to all constitutional authorities, as well as to all authorities set up in terms of law. Likewise, the appointment of Commissioner of Police, the Head of the Armed Forces, the Governor of the Central Bank,  the Head of the Civil Service and ambassadors, as well as all civil service grades from Director up to Permanent Secretary,   should be subject to Parliamentary scrutiny.

In addition to ensuring a more serious selection process, this would serve as a safety valve protecting the civil service itself from abusive action on the part of an incoming government as happened in 2013, when the Head of the Civil Service and practically all Permanent Secretaries were removed in the first minutes of a new Labour government.

The recruitment of people of trust on a large scale during the past 4 years has further politicised the civil service. It is a practice that has been on the increase even before March 2013. The engagement of people of trust throughout the wider public service was used as a stratagem to avoid the scrutiny of the Public Service Commission, a constitutional body established specifically to ensure a fair recruitment process. This should cease forthwith, with the engagement of people of trust being limited to the private secretariats of holders of political office.

The Standards in Public Life Act, which ironically was supported by both the PN and the PL, was approved by Parliament shortly before dissolution. It provisions were therefore not implemented. In particular, the appointment of a Commissioner for Standards in Public Life – to be tasked with investigating the behaviour of MPs – has not yet materialised and will have to be addressed by the new Parliament elected on 3 June.

Lobbying is not yet regulated. In fact, its regulation has been postponed as no agreement was reached between the PN and the PL about possible lobbying regulations.

AD considers that the next Parliament will have to address head-on whether Members of Parliament should be full-timers, thus severing all links with profession and/or employment and, as a result, substantially reducing instances of conflict of interest faced by Members of Parliament.

Parliament can, in the next few weeks, assume a central role in re-building the country’s institutions. It is the only way forward to ensure that ethical behaviour in public life is the norm, rather than the exception.

published in The Malta Independent on Sunday – 21 May 2017

Sa fl-aħħar

Standards in Public Life Bill

 

Mela fl-aħħar, il-lejla, l-Parlament ta’ Malta għandu fuq l-aġenda bħala l-ewwel item l-abbozz ta’ liġi li jirregola l-imġieba fil-ħajja pubblika. Wara li dan l-abbozz ilu lest iktar minn sentejn hu ġustifikat li ngħidu “about time”. Jew forsi “aħjar tard milli qatt”!

Ir-rapport finali tal-Kumitat Magħżul kien ippreżentat lill-Parlament nhar l-24 ta’ Marzu 2014. Xahrejn wara, nhar l-20 ta’ Mejju, l-abbozz ta’ Liġi imsejjaħ Att tal-2014 dwar l-Istandards fil-Ħajja Pubblika ingħata l-ewwel qari fil-Parlament. Wara, nhar il-15 ta’ Lulju 2014 kien ippubblikat fil-Gazzetta tal-Gvern u tqiegħed fuq l-agenda tal-Parlament fejn għandu hemm sal-lum!

L-abbozz ta’ liġi jfittex li joħloq l-istrutturi meħtieġa biex ikun possibli li jkunu investigati imġieba li ma tkunx kompatibbli mal-liġi inkella man-normi etiċi minn persuni fil-ħajja pubblika. Il-moniteraġġ ser ikun vestit f’kumitat parlamentari permanenti kif ukoll f’Kummissarju għall-Istandards fil-Ħajja Pubblika li jinħatar bl-approvazzjoni ta’ żewġ terzi tal-voti tal-membri parlamentari.

Il-leġislazzjoni proposta ser tapplika għal żewġ kategoriji ta’ persuni fil-ħajja pubblika: il-Membri Parlamentari (inkluż il-Ministri, s-Segretarji Parlamentari u l-Assistenti Parlamentari) kif ukoll dawk impjegati fis-settur pubbliku minħabba li jgawdu l-fiduċja tal-politiċi, dawk li ħafna drabi nirreferu għalihom bħala li qegħdin “in a position of trust”.

L-abbozz jinkludi edizzjoni aġġornata tal-Kodiċi tal-Etika applikabbli għall-membri parlamentari kif ukoll għall-Kodiċi l-ieħor applikabbli għall-membri tal-Kabinett imma ma jinkludix il-Kodiċi tal-Etika applikabbli għad-Diretturi maħtura fuq awtoritajiet, korporazzjonijiet jew korpi parastatali li kien oriġinalment ippubblikat madwar ħamsa u għoxrin sena ilu. L-abbozz l-anqas ma jgħidilna dawn il-persuni ta’ fiduċja kif ser ikunu regolati!

Il-Kummissarju għall-Istandards fil-Ħajja Pubblika ser ikun jista’ jinvestiga allegazzjonijiet dwar imġieba mhux etika kif ukoll dwar il-veraċità tad-dikjarazzjonijiet tad-dħul u l-assi li jagħmlu l-Membri Parlamentari, u l-membri tal-Kabinetti jew dawk impjegati f’posizzjoni ta’ fiduċja u dan skond kif jistabilixxu l-Kodiċi tal-Etika inkella r-regoli li jsiru taħt l-Att dwar l-Amministrazzjoni Pubblika.

Għalkemm l-abbozz huwa avvanz fuq il-qagħda attwali xorta hemm ħtieġa ta’ titjib sostanzjali fil-proposti li fih l-abbozz. Fosthom huwa neċessarju li jidħlu għall-ewwel darba miżuri li jirregolaw il-lobbying illi jsir tal-politici f’laqghat kemm formali kif ukoll informali. Regolamentazzjoni illi tista’ issir b’diversi modi.

Imma l-abbozz jinjora l-lobbying kompletament u ma jippruvax jirregolah.

Huwa essenzjali li issa l-Parlament ma jkaxkarx saqajh u li l-abbozz ikun approvat b’emendi fl-iqsar zmien possibli.

Kien hemm diversi kazi u ċirkustanzi matul dawn l-aħħar sentejn li setgħu jkunu investigati kieku liġi ta’ din ix-xorta kienet teżisti. Huwa għalhekk essenzjali illi l-abbozz ikun imtejjeb u approvat u li fl-qasir żmien jinħatar il-Kummissarju ghall-iStandards fil-Ħajja Pubblika. Għandu jkun emfasizzat li l- Kummissarju għall-iStandards fil-Ħajja Pubblika għandu l-inkarigu li jinvestiga mhux biss l-imġieba tal-Membri Parlamentari u l-Ministri imma ukoll, kif jipproponi l-istess abbozz, l-imġieba tal-persuni ta’ fiduċja li nħatru mill-amministrazzjoni. Huwa mehtieg li anke dawn jirrealizzaw illi anke huma jeħtieġ li jagħtu kont ta’ egħmilhom.