Il-burokrazija u l-Belt ta’ Stivala

Xahar wara l-ieħor jibbumbardjawna bi statistika dwar kuntratti ta’ bejgħ tal-propjetà inkella dwar in-numru ta’ konvenji. Dan l-aħħar qieshom inbidlu ftit in-numri b’mod li beda jidher li l-bejgħ qed jonqos.  Dak li jmexxi l-assoċjazzjoni tal-iżviluppaturi qalilna li hi l-burokrazija li qed ittellef ir-ritmu tal-bejgħ.  

Il-proċess tal-permessi għall-iżvilupp, ġeneralment, hu iffukat fid-direzzjoni tar-rgħiba. Ħolqu regoli msejħa regoli tal-flessibilità biex isibu mod kif iduru mar-regoli tal-iżvilupp li oriġinalment saru bl-iskop li jħarsu t-tessut urban u l-kwalità tal-ħajja tal-komunità residenzjali.  Per eżempju, żona intenzjonata għal taraġ pubbliku fil-pjan lokali għall-Gżira għamel il-wisa’ biex tinbena lukanda. Dan qed isir f’żona residenzjali, jiġifieri fejn suppost jinbnew biss djar għan-nies.  Din il-flessibilità estrema fl-ippjanar għall-użu tal-art qed igawdu minnha l-Grupp tal-Kumpaniji Stivala. Dan ngħidu b’referenza għall-parti ta’ fuq ta’ Triq Moroni: żona li r-residenti tal-Gżira illum isibuha bħala l-Belt Stivala. Minkejja dan kollu l-kap tal-MDA għandu l-wiċċ li jilmenta! Qiesu dan mhux biżżejjed.

Żviluppaturi fil-Mellieħa mhumiex daqstant fortunati bir-regoli tal-flessibilità għax lukanda li ħarġilha permess ta’ żvilupp f’ċirkustanzi simili laqqtita meta l-Qorti tal-Appell ħassret il-permess. Il-permess ta’ żvilupp għal lukanda fil-Belt ta’ Stivala għandha ċans li jkollha l-istess destin bħall-dak tal-Mellieħa fil-futur qarib. Għalkemm l-applikazzjoni għall-permess ġie approvat madwar ħames xhur ilu  (PA5962/21) il-permess ta’ żvilupp għadu ma ħarigx.

Kultant l-opinjoni pubblika tiġiha waħda żewġ! Il-protezzjoni riċenti permezz ta’ skedar ta’ Palazzino Vincenti f’San Ġiljan hi materja oħra ta’ kunflitt bejn ta’ Stivala u l-burokrazija tal-ippjanar. Għadu kmieni wisq biex wieħed jista’ jgħid li dan hu każ magħluq.  B’ansjetà u biża’ nistenna l-passi li jmiss, u dan minkejja li hemm xi forma ta’ skedar tal-wirt li ħalla warajh l-Perit Vincenti.

Ta’ Stivala kienu qed jippjanaw li jħottu Palazzino Vincenti u floku, f’San Ġiljan, jiżviluppaw lukanda oħra.  F’Diċembru 2022 Palazzino Vincenti kien protett temporanjament fi Grad 1 permezz ta’ Ordni ta’ Konservazzjoni ta’ Emerġenza.  Din il-protezzjoni temporanja issa spiċċat u flokha għandna protezzjoni fi Grad 2 fuq bażi permanenti kif deċiż mill-Awtorità tal-Ippjanar ix-xahar li għadda. Din mhiex aħbar tajba għax issa probabbilment ser nispiċċaw  bil-faċċata biss ta’ Palazzino Vincenti: ġewwa jispiċċa kollu.

Għal dawk li ferħu bl-aħbar tal-protezzjoni imħabbra, naħseb li għaġġlu. Probabbilment hu biss l-iżviluppatur u l-konsulenti tiegħu li għandhom għax jgħorku jdejhom għax mhux ser ikunu wisq il-bogħod milli jilħqu l-miri tagħhom.

F’dan il-kaz ukoll il-burokrazija tal-ippjanar mhux ser ikun irnexxielha milli żżomm lil ta’ Stivala milli jagħmlu ħerba mill-wirt nazzjonali. Kollox bil-barka tal-Awtorità tal-Ippjanar.

Il-burokrazija tal-ippjanar li minnha jilmenta l-Kap tal-MDA l-anqas ma kienet tidher b’nemes meta ta’ Stivala ġiehom il-ħsieb li jġebbdu l-iżvilupp sat-tarf tal-kosta. Tiftakru? Erba’ snin ilu f’din il-paġna, f’artiklu ntitolat : Il-ħarsien tal-kosta: ma hemmx rieda politika (Illum: 14 t’ April 2019) kont ktibt dwar il-permess ta’ żvilupp tal-blokk bini fejn kien hemm ir-restorant Piccolo Padre mal-kosta ta’ San Ġiljan. Kont emfasizzajt dan li ġej: “L-iżvilupp in kwistjoni ngħata permess fuq art mal-kosta.  B’żieda ma dan …………………. jidher ċar li l-binja tibqa’ ħierġa fuq il-baħar.  Jidher li l-Awtorità tal-Artijiet l-anqas biss tniffset dwar dan.” Minkejja dak li jgħid il-Kap tal-MDA, il-burokrazija tal-ippjanar (u l-kuġini tagħha) kontinwament tagħmel il-wisa’ għal żvilupp bla rażan.  

Din hi l-effettività tal-burokrazija: dejjem fuq in-naħa tar-rgħiba.

ippubblikat fuq Illum: 28 ta’ Mejju 2023

Bureaucracy and Stivalaland

Month in month out we are inundated with the latest statistics on property contracts or “promise of sale” agreements. Recently we have had some blips with statistics indicating that property sales were possibly diminishing. Out comes the Malta Developers Association (MDA) supremo thundering that bureaucracy is holding back property deals.

The development permitting process is, generally, greed oriented. It has resulted in so-called flexibility policies which seek to facilitate going around development policy restrictions intended to protect the urban fabric and the quality of life of the residential community. For example, an area earmarked for a public staircase in the Gżira local plan was transformed into a hotel. This is taking place in a residential area where only residences ought to have been permitted. The beneficiary of such land use planning extreme flexibility is the Stivala Group of Companies. I am referring to upper Moroni Street in Gżira, which area has nowadays been labelled as Stivalaland by Gżira residents. Yet the MDA supremo has the cheek to complain.

Developers in Mellieħa were less lucky with flexibility bureaucracy as a hotel permitted in similar circumstances has seen its development permit being recently revoked by the Court of Appeal. The Stivalaland hotel permit in Gżira may possibly meet the same fate in the not-too-distant future as although it has been approved by the Planning Commission some 5 months ago (PA5962/21) the development permit has not been issued yet. Consequently, the time frame for objectors to commence the appeal process has not yet commenced.

Occasionally public opinion manages to pull a fast one. The recent scheduling of the Palazzino Vincenti landmark at St Julians is another area of conflict between the Stivala brand and planning bureaucracy. It is still too early to consider this as a closed case. One awaits with trepidation the next steps notwithstanding the scheduling of the Vincenti masterpiece.

The Stivala brand had planned to pull down Palazzino Vincenti and to develop yet another hotel in St Julians. On 12 December 2022 Palazzino Vincenti was temporarily protected at Grade 1 level through an Emergency Conservation Order. This temporary protection has now been lifted and downgraded to a Grade 2 protection on a long-term basis as decided by the Planning Authority last month. This is extremely bad news as it signifies that most probably only the elevation of this landmark will be preserved: its interior will be gutted. Those who rejoiced at this level of protection were ill-advised. I think that it will be the developer and his advisors who will eventually have the last laugh as they will not be too far from their original objectives!

In this specific case planning bureaucracy will, once more, not be preventing the Stivala brand from making mincemeat of our national heritage, with the Planning Authority’s blessing. And yet the MDA supremo complains.

The planning bureaucracy which the MDA supremo complains about was nowhere to be seen when the Stivala brand sought to stretch development as close as possible to the shoreline. Do you remember? Four years ago, in these very columns, in an article entitled: Protecting Our Coast: No political will in sight (TMIS: 14 April 2019) I had written about the development permit relative to the building block of which the restaurant Piccolo Padre along the St Julian’s coastline forms part. I had then emphasised as follows: “The development in question has been permitted on a footprint starting along the coastline itself. In addition, ………………… planning permission issued by the Planning Authority includes part of the approved structure protruding over the sea. Not even a whimper has been heard from the Lands Authority on the matter.”

Contrary to what the MDA supremo says land use planning bureaucracy, and its cousins, continuously make way for unbridled development.

That is the extent of how effective the bureaucracy is, practically always on the side of greed.

published in The Malta Independent on Sunday: 28 May 2023

Riforma tal-Awtorità tal-Ippjanar

Il-Prim Ministru Robert Abela, fid-diskors tiegħu tal-Ewwel ta’ Mejju, qal li ser jagħti bidu għal riforma fil-qasam tal-ippjanar tal-użu tal-art. Ftit li xejn ta’ dettalji. Fi kliemu, imma, kien ċar li kien qed jipprova jsewwi l-ħsara li rriżultat mill-kritika li saret f’dawn il-jiem minn żewġ Sindki Laburisti. Wieħed minnhom (Christian Zammit – Sindku tax-Xagħra) irriżenja, għax xebbgħuh. L-ieħor, Conrad Borg Manché, Sindku tal-Gżira, baqa’ għaddej. Idu msaħħa riżultat ta’ rebħa fil-Qrati li kellu kontra l-Awtorità tal-Artijiet u d-deċiżjoni tagħha li tieħu lura biċċa mill-ġnien tal-Gżira biex tagħmel il-wisa’ għal pompa tal-petrol.

Bħas-soltu, l-Partit Laburista jipprova jingħoġob ma’ kulħadd. Il-Mexxej tal-Partit Laburista ifaħħar l-impenn ambjentali taż-żewġ sindki. Imma oħrajn fit-tmexxija tal-partit, fl-istess ħin, kontinwament jiddefendu lil min qed jagħmlilhom xogħolhom bħala sindki diffiċli.

Il-problema bażika tal-Awtorità tal-Ippjanar hi li kontinwament tinjora ir-regoli tal-ippjanar tagħha stess. Għal din ir-raġuni, din il-ġimgħa stess, il-Qorti tal-Appell ħassret żewġ deċiżjonijiet oħra tal-istess Awtorità tal-Ippjanar.

Ir-residenti, kif ukoll uħud mill-kunsilli lokali, kontinwament qed isemmgħu leħinhom kontra kull xorta ta’ deċiżjoni tal-Awtorità tal-Ippjanar. Il-permess għall-iżvilupp mill-ġdid tal-villaġġ tal-Mistra kien ħareġ għall-ewwel darba fl- 2013 għal żvilupp b’għoli ta’ tnax-il sular. Ir-residenti opponew it-tiġdid ta’ dan il-permess minħabba li dan mhux kompatibbli mar-regoli tal-ippjanar li huma fis-seħħ illum. It-Tribunal ta’ Reviżjoni għall-Ambjent u l-Ippjanar (EPRT) ma aċċettax l-appell tar-residenti, imma l-Qorti tal-Appell waqqfet kollox u bagħtet il-file lura biex il-każ ikun eżaminat mill-ġdid. Dan, il-Qorti għamlitu, għax ikkonkludiet li t-talbiet tar-residenti ma ġewx eżaminati sewwa mill-EPRT.

Fid-dawl ta’ din id-deċiżjoni tal-Qorti tal-Appell ikun floku li wieħed jistaqsi “il-għala, dawk li jieħdu d-deċiżjonijiet tal-ippjanar, kontinwament jinjoraw ir-regoli”? Xi snin ilu kien l- Ombudsman innifsu li wasal għall-istess konklużjoni.

Dan il-kaz mhux xi eċċezzjoni!

Nhar l-Erbgħa, l-Qorti tal-Appell, tat deċiżjoni oħra, din id-darba dwar żvilupp fil-Mellieħa. Aċċettat appell li sar mill-Kunsill Lokali tal-Mellieħa u ħassret permess ta’ żvilupp għal-lukanda (bil-faċilitajiet anċillari għaliha) liema permess kien inħareg f’żona fejn dan l-iżvilupp ma jistax isir ħlief f’ċirkustanzi eċċezzjonali. Din il-lukanda ta’ tmien sulari hi konnessa mal-interessi tal-iżviluppatur Għawdxi Joseph Portelli.

L-applikazzjoni għall-ewwel kien hemm il-parir dwarha (bil-miktub) biex din tkun rifjutata. Imma l-Kummissjoni għall-Kontroll tal-Iżvilupp ma qablitx ma’ dan u approvat il-ħruġ ta’ permess. Dan il-permess ġie ikkonfermat ukoll mit-Tribunal ta’ Reviżjoni għall-Ambjent u l-Ippjanar  (EPRT). L-EPRT l-anqas ma qabel li joħroġ ordni biex ma jsirx xogħol fuq is-sit sakemm jinqata’ l-appell. Riżultat ta’ hekk, il-lukanda li issa tilfet il-permess għax dan ġie mħassar mill-Qorti tal-Appell hi issa lesta u mibnija! Ser ikunu meħtieġa alterazzjonijiet sostanzjali u probabbilment partijiet minn dik li hi lukanda jkollhom jitwaqqgħu minħabba li dan l-iżvilupp ibbenefika minn bonus ta’ żewġ sulari extra li jingħataw għall-iżvilupp tal-lukandi! Jiġifieri dawn kellhom żieda ta’ żewġ sulari fuq dak li hu normali f’dawn iż-żoni! Dawn iż-żewġ sulari ma’ jistgħux ikunu approvati f’ċirkustanzi oħra. GħaIhekk ikollhom jaqgħu!

Dan kollu juri kemm hu possibli li bir-regoli tal-ippjanar tal-lum (anke jekk hemm bosta difetti fihom) xorta hu possibli li wieħed jasal għal deċiżjonijiet raġjonevoli kif uriet il-Qorti tal-Appell!  Ovvjament id-deċiżjonijiet ikunu raġjonevoli jekk dawk li jeħduhom ikun kapaci li jimxu mar-regoli dejjem.

L-ippjanar għall-użu tal-art hu għan-nies. Kif qed nagħtu każ tan-nies fl-ippjanar għall-użu tal-art li għandna? Jekk insegwu l-kazijiet diversi hekk kif dawn jiżviluppaw, hu ċar li dawk li huma maħtura biex jassiguraw li l-affarijiet jimxu sewwa, fl-interess tan-nies u tal-kwalità tal-ħajja tagħhom, qed iħarbtu kollox. Dan hu ċar meta wieħed jara d-diversi deċiżjonijiet tal-Qorti,mhux biss dawk li nsemmi hawn fuq, imma bosta oħra ukoll.

Huwa dan li jeħtieġ li jkun indirizzat minn riforma tal-proċess tal-ippjanar għall-użu tal-art. Jeħtieġ nassiguraw li dawk li jieħdu d-deċiżjonijiet ikunu nies kapaċi jiddeċiedu sewwa: konsistenti u skond ir-regoli fis-seħħ. X’nambuhom ir-regoli jekk b’mod konsistenti jiġu injorati?

Din hi r-riforma meħtieġa fl-ippjanar għall-użu tal-art.

pubblikat fuq Illum:14 ta’ Mejju 2023

Reforming the Planning Authority

Prime Minister Robert Abela, during his May Day speech, hinted that he will embark on a land use planning reform. His speech was very scant on details. It was however clearly an exercise in damage control after the Labour Party has faced sharp criticism from two of its own Mayors, one of whom (Christian Zammit – Xagħra Mayor) has quit the party in disgust. The other, Conrad Borg Manché, Gżira Mayor, soldiers on. His hand has been strengthened as a result of the Gżira Court case win against the Lands Authority and its decision to reduce the size of the Gżira public garden to make way for a fuel station.

The Labour Party is, as always, running with the hares and simultaneously hunting with the hounds. Party Leader Robert Abela lauds his “environmentalist” mayors. Others within the Labour Party hierarchy, however, are busy defending those who are making their life miserable.

The problem with the Planning Authority is that basically it is ignoring its own policies which it is stretching well beyond any elastic limit. Only this week, for this very reason, the Court of Appeal has cancelled two land use planning decisions.

Residents, and some local councils, are up in arms against all sorts of decisions being taken by the Planning Authority. The permit relative to the Mistra Village re-development was originally issued by the Planning Authority in 2013 for a 12-floor high-rise development. The renewal of the development permit was contested by residents on the grounds of its incompatibility with currently existing planning policies. The Environment Planning Review Tribunal (EPRT) shot down the residents’ appeal but the Court of Appeal thought otherwise and sent the case back to the drawing board. The Court of Appeal has pointed out that the EPRT had not examined adequately the applicable planning policies to ascertain or otherwise the residents’ claims.

In view of this Court of Appeal decision it is pertinent to ask as to why those taking planning decisions continuously ignore planning policies? Some years back it was the Ombudsman himself who had arrived at a similar conclusion.

This is not a one-off case.

Last Wednesday the Court of Appeal delivered another decision relative to a development in Mellieħa and accepted the Mellieħa Local Councl’s appeal to cancel a development permit for a hotel with related amenities in an area where the local plan forbids hotel development, except in extraordinary circumstances. This eight-floor hotel is linked to the extensive commercial interests of Gozitan construction magnate Joseph Portelli.

The original written recommendation for a refusal of the application was overturned by the Planning Commission. The development permission wassubsequently confirmed by the EPRT. The EPRT also refused to issue an order to halt construction until the planning appeal is determined. As a result, the hotel whose permit has now been repealed is now completed! It will have to be extensively altered and possibly parts of it will now have to be demolished as the constructed hotel even benefitted from an additional two-floor bonus over and above the prevailing permissible height! These two floors are not permissible in other circumstances and will then have to be demolished.

All this proves that even on the basis of existing planning policies (which need substantial improvement) one can arrive at reasonable decisions as clearly demonstrated by the Court of Appeal, if only those running the show are capable of strictly observing the rules.

Land use planning is for people.  How are people and their needs factored in our land use planning? Following the various land use planning cases as they develop, it is clear that land use planning is hijacked by those appointed to run the show. This is crystal clear when one examines the different decisions of the Court of Appeal. This refers not just to the decisions referred to above, but to many others too!

This is what a reform of the planning process should address: ensuring that the land use planning decision takers are capable of taking decisions which are both consistent and in line with existing policy. What do we need policy for if it is consistently ignored?

This is the reform required in land use planning.

published in The Malta Independent on Sunday: 14 May 2023

L-istupru t’Għawdex

Il-PLPN kontinwament jipperfezzjonaw l-istrateġija tagħhom dwar l-istupru t’Għawdex. Din l-istrateġija illum il-ġurnata jispjegawha fil-wegħdiet elettorali tagħhom.  Sfortunatament, f’din il-ħidma tagħhom għandhom l-appoġġ ta’ għaqdiet bħall-Kamra tal-Kummerċ Għawdxija li għadhom kif ħarġu dokument bil-prijoritajiet li huma qed jipproponu għall-leġislatura li jmiss.

Il-mina taħt il-fliegu bejn Malta u Għawdex, għalihom tibqa’ prijorità. Ma’ dan issa żdied mitjar rurali. Jidher li jridu jassiguraw li l-istupru li qed jippjanaw fuq Għawdex ikollu effett massimu.

Il-mina proposta mhiex għan-nies iżda għall-karozzi. Hi mina dipendenti b’mod assolut fuq il-karozzi u l-inġenji kummerċjali oħra li jkunu jistgħu jagħmlu użu minna. Kull waħda minn dawn il-karozzi jew inġenji kummerċjali tħallas biex tgħaddi mill-mina. Il-vijabilità ekonomika tal-mina tiddependi milli jkunu mħajjra jagħmlu użu minna l-ikbar numru possibli ta’ karozzi.

F’wieħed mill-istudji li saru kien ħadem stima li bħala riżultat tal-mina proposta, il-moviment ta’ karozzi bejn Malta u Għawdex jimmultiplika ruħu bi tlieta, minn 3000 moviment kuljum għal 9000 movement kuljum. L-istudju hu intitolat Establishing a Permanent Link between the Island of Gozo and Mainland Malta: An Economic Cost Benefit Analysis of Available Strategic Options.  Dan l-istudju kien ikkummissjonat mill-Kamra tal-Kummerċ Għawdxija  u  Transport Malta.

Il-Kamra tal-Kummerċ Għawdija qegħda fuq quddiem nett fl-isforz biex Għawdex ikun stuprat. Flimkien mal-PLPN iridu jerfgħu r-responsabbiltà għall-konsegwenzi.

X’sens jagħmel li żżid bi tlett darbiet il-moviment tal-karozzi Maltin fit-toroq Għawdxin? It-toroq Għawdxin jifilħu għal dan? Għandna nissagrifikaw il-kwalità tal-arja f’Għawdex ukoll?  Jagħmel sens li nesportaw il-problemi tat-traffiku minn Malta għal Għawdex?

It-tweġiba ovvja għal kull waħda minn dawn il-mistoqsijiet hi le. Bosta minnha huma konxji li t-toroq Għawdxin ma baqax fejn tqiegħed labra fihom u dan bħala riżultat tal-karozzi li diġa qed jaqsmu l-fliegu f’dan il-mument.

Anke fit-toroq Għawdxin hemm il-ħtieġa li jonqsu l-karozzi.  Diġa hemm wisq. Ma jagħmilx sens li jiżdiedu. Dan imur kontra dak kollu li jipprovdi l-pjan nazzjonali għat-trasport. Dan il-pjan japplika għal-Għawdex ukoll.

Is-servizz tal-fast-ferry service, jekk organizzat sewwa b’mod li jwassal in-nies f’punti differenti tul il-kosta Maltija, jibqa’ soluzzjoni tajba. B’hekk tkun assigurata mobilità sostenibbli bejn il-gżejjer.  Imma biex dan ikun effettiv, jeħtieġ ukoll transport pubbliku iffukat u faċilitajiet aħjar fil-port tal-iMġarr Għawdex. Dan jassigura mobilità aħjar b’impatt ambjentali sostanzjalment imnaqqas.  

Il-pjan nazzjonali għat-trasport, ippubblikat mill-Gvern Laburista jemfasizza l-ħtieġa li jonqsu l-karozzi mit-toroq tagħna. Il-proposta għal mina bejn Malta u Għawdex tikkontradixxi dan il-pjan. Għalfejn il-Gvern jieħu parir, iħallas għalih minn fondi pubbliċi u imbagħad jinjorah? Għaliex il-Gvern qiegħed kontinwament jinjora l-pjan tat-trasport tiegħu stess?

Jekk il-proġett tal-mina isseħħ, dan ser ikun il-kawża ta’ ħsara ambjentali sostanzjali kemm f’Malta kif ukoll f’Għawdex.  F’Malta ser jinqered il-villaġġ trogloditiku tal-Għerien fil-limiti tal-Mellieħa. F’Għawdex ser jinqered ammont mhux żgħir ta’ raba’ f’ Ta’ Kenuna, limiti tan-Nadur.

Hemm iktar soluzzjonijiet biex tkun indirizzata l-mobilità bejn Malta u Għawdex. Dan jirrikjedi li niffukaw fuq il-mobilità tan-nies. Jirrikjedi li nindirizzaw id-dipendenza li żviluppajna fuq il-karozza, kemm f’Malta kif ukoll f’Għawdex. Sakemm nieħdu d-deċiżjoni li nibdew nindirizzaw din id-dipendenza, kull soluzzjoni li nippruvaw, ftit tista’ tkun effettiva.  

Ilna nopponu l-proposta għall-mina sa mill-ewwel jum minn meta, madwar għaxar snin ilu, din ġiet proposta mill-Kamra tal-Kummerċ Għawdija bl-appoġġ tal-PLPN. Jekk inti ukoll ma taqbilx li issir din il-mina żomm quddiem għajnejk li huma biss membri parlamentari eletti f’isem ADPD li jistgħu jmexxu l-quddiem l-idejat tiegħek.  

Bl-appoġġ tiegħek nhar is-26 ta’ Marzu hu possibli li dan l-istupru li l-PLPN qed jippjanaw nevitawh.

ippubblikat fuq Illum: il-Ħadd 13 ta’ Marzu 2022

The rape of Gozo

The PLPN have elevated their strategy to accelerate the rape of Gozo to manifesto status. Unfortunately, they are supported in their endeavours by the likes of the Gozo Business Chamber which has just issued its key priority areas for the next legislature.

The tunnel below the Gozo Channel remains a priority on their books. To this they have now added a “rural airfield”. It seems that they want to ensure that their planned rape has maximum effect on Gozo.

The proposed tunnel is a tunnel for cars not for people.

The proposed Gozo tunnel is dependent on cars and other vehicles making use of it. It is these cars which will be subject to the payment of tolls. Maximising such vehicular use is crucial for the proposed tunnel to make any economic sense.

One of the studies carried out, which is in the public domain, had estimated that as a result of the proposed tunnel, the current daily movements of vehicles between Malta and Gozo would be trebled from 3000 daily movements to 9000 daily movements. The study entitled Establishing a Permanent Link between the Island of Gozo and Mainland Malta: An Economic Cost Benefit Analysis of Available Strategic Options was commissioned some years back by the Gozo Business Chamber together with Transport Malta.

The Gozo Business Chamber is in the front seat in this effort to rape Gozo. Together with the PLPN it has to shoulder responsibility for the consequences.

Does it make sense to treble the daily vehicle movements on Gozitan roads? Do Gozitan roads have that capacity? Should we sacrifice air quality in Gozo too? Does it make sense to export traffic problems from Malta to Gozo? The obvious answer to all these questions is a clear no. Most of us are aware that Gozitan roads are already bursting at the seams as a result of the number vehicles crossing over at this point in time.

Cars should be decreased on Gozitan roads too! There are already too many on the road. Increasing them exponentially is not on. This is the antithesis of the underlying theme of the National Transport Master Plan.

The fast-ferry service, suitably organised and servicing multiple destinations along the Maltese coast, is the potential long-term solution to ensure having a reasonable and sustainable mobility between the islands. In order for this to be effective, however, it has to be buttressed by a more focused public transport service and substantially improved port facilities at Mġarr Gozo. This will ensure better mobility with a much-reduced environmental impact.

The National Transport Master Plan published by this Labour administration advocates the need to reduce the number of cars on our roads. The proposal for the Gozo tunnel contradicts this objective. Why does government seek advice and then ignore it? Why does government repeatedly ignore its own Transport Master Plan?

If the tunnel materialises, it will result in significant environmental damage in both Malta and Gozo. On the Malta side it would include the obliteration of the troglodytic village at l-Għerien in the limits of Mellieħa. In Gozo it would ruin extensive agricultural holdings in the Ta’ Kenuna area, in the limits of Nadur.

There are other solutions which can adequately address the mobility between Malta and Gozo. It does however require thinking outside the box and focusing on the real issue: the sustainable mobility of people. This would require a bold initiative of addressing head-on car-dependency in both Malta and Gozo. Until we take the decision to start shedding our car- dependency, however, no solution can be really effective.

The Green Party has been opposing the proposal for an undersea tunnel continuously since it was first tabled by the Gozo Business Chamber and supported by the PLPN, around ten years ago. If you disagree with this tunnel proposal kindly note that it is only green members of parliament on the ADPD list that can represent your views.

Your support on the 26 March is essential to prevent this from happening.

Published in The Malta Independent on Sunday: 13 March 2022

Mina : rovina

Il-mina proposta bejn Malta u Għawdex, għal darba oħra qegħda fl-aħbarijiet.

Waqt konferenza stampa, iktar kmieni matul il-ġimgħa, kelliema tal-PN fissru kif jaħsbuha dwar il-mina proposta bejn Malta u Għawdex. Bħas-soltu jippruvaw jogħġbu liż-żewġ naħat (favur u kontra l-mina), din id-darba bil-proposta ta’ referendum dwar jekk il-mina għandhiex issir jew le.

Kieku kellu jseħħ referendum ta’ din ix-xorta, dan għandu jinvolvi lil kulħadd, u mhux biss lill-Għawdxin. Dan billi l-impatti negattivi tal-mina, jekk isseħħ, ser jolqtu liż-żewġ naħat tal-fliegu: kemm f’Malta kif ukoll f’Għawdex.  

Mid-dettalji li nafu s’issa dwar il-mina, hu magħruf li f’Malta din ser tibda minn ħdejn l-Għerien, villaġġ ċkejken, villaġġ trogloditiku fil-limiti tal-Mellieħa. Kif jixhed ismu dan il-villaġġ hu parzjalment fl-għerien, fejn kienu jgħixu uħud mill-ewwel abitanti f’dawn il-gżejjer. Riżultat tat-tħaffir għall-mina dan il-villaġġ ser jinqered kompletament. F’Għawdex, min-naħa l-oħra, l-mina tibda fl-inħawi Ta’ Kenuna, fil-limiti tan-Nadur b’impatt qawwi u negattiv fuq il-biedja lokali.  

Tajjeb li neżaminaw mill-ġdid uħud mill-argumenti għala mhemmx ħtieġa ta’ mina li kull ma ser iġġib hu rovina.  

Il-mina proposta bejn Malta u Għawdex ser tkun tiddependi mill-karozzi w inġenji oħra li għax jagħmlu użu minnha jħallsu. Biex il-mina tagħmel sens ekonomiku n-numru ta’ karozzi u inġenji li jagħmlu użu mill-mina jrid ikun wieħed sostanzjali.  F’wieħed mill-istudji li saru u li hu pubbliku kien hemm estimu li l-moviment ta’ karozzi u inġenji oħra bejn Malta u Għawdex jiżdied bi tlett darbiet, minn tlett elef kuljum għal disat elef kuljum. L-istudju hu intitolat Establishing a Permanent Link between the Island of Gozo and Mainland Malta: An Economic Cost Benefit Analysis of Available Strategic Options u kien ikkummissjunat mill-Kamra tal-Kummerċ Għawdxija flimkien ma’ Transport Malta.

Jagħmel sens li l-karozzi li kull jum jiżdiedu fit-toroq Għawdxin jiżiedu bi tlett darbiet? It-toroq Għawdxin jifilħu għal dan? Għandna nissagrifikaw il-kwalità tal-arja f’Għawdex ukoll?  Jagħmel sens li nesportaw il-problemi tat-traffiku minn Malta għal Għawdex?  it-tweġiba ovvja għal kull waħda minn dawn il-mistoqsijiet hi: le, dan ma jagħmilx sens. Bosta minna huma konxji li anke illum, it-toroq Għawdxin diġa ma jifilħux għat-traffiku li jiġi minn Malta kuljum.

Is-servizz tal-katamaran (fast-ferry service) li riċentement beda jitħaddem għandu l-potenzjal għal soluzzjoni fit-tul biex tkun indirizzata b’mod raġjonevoli l-mobilità sostenibbli bejn il-gżejjer.  Imma dan is-servizz, waħdu, mhux biżżejjed, jeħtieġ li jkun rinfurzat mis-servizz tat-trasport pubbliku kif ukoll minn faċilitajiet aħjar fil-port tal-Imġarr Għawdex.

Mid-dibattitu tul ix-xhur qed tissaħħaħ l-idea li minbarra r-rotta diretta bejn l-Imġarr u l-Port il-Kbir jista’ jkun utli li jkun hemm xi waqfiet. Din hi proposta li tajjeb li tkun ikkunsidrata, imma irridu noqgħodu attenti li din ma tkunx skuża li warajha tinħeba strateġija biex jiżdied l-iżvilupp mal-kosta, b’mod partikolari dawk il-partijiet tal-kosta li għadhom mhux mittiefsa. Ikun tajjeb li nillimitaw ruħna għall-infrastruttura kostali eżistenti.

L-iżvilupp tas-servizz tal-katamaran, b’dan il-mod, mhux biss iwassal għal ħolqa effiċjenti u permanenti bejn il-gżejjer. Iwassal ukoll għal tnaqqis ta’ karozzi mit-toroq tagħna, kemm f’Malta kif ukoll f’Għawdex.  

Il-mina proposta mhiex soluzzjoni, hi problema, iġġib rovina. Nistgħu nsolvu l-problemi ta’ mobilità bis-sens komun. Is-servizz tal-katamaran hi waħda minn dawn is-soluzzjonijiet: issolvi problema illum mingħajr ma tgħabbi l-ġenerazzjonijiet futuri.  

ippubblikata fuq Illum : 8 t’Awwissu 2021

The Gozo tunnel white elephant

The Gozo tunnel issue is once more on the agenda. It forms part of the Father Christmas politics of the Nationalist and the Labour Party.

At a press conference earlier during the week, spokespersons on behalf of the PN put forward their arguments on the Gozo tunnel, as usual trying to straddle both sides of the debate through a proposal for a referendum as to whether the tunnel should proceed or not!

If such a referendum were to take place it should involve everyone and not just Gozitans, as the proposed tunnel will have considerable (negative) impacts on both sides of the Channel.

The details of the proposed tunnel, as known to date, signify that the tunnel will have a Malta starting point close to the troglodytic hamlet at l-Għerien in the limits of Mellieħa which hamlet would, as a result, be completely obliterated. At Gozo the tunnel will start at Ta’ Kenuna, within the limits of Nadur impacting considerably the agricultural community in the area.

It would be pertinent however to reiterate some of the arguments as to why we do not need another white elephant.

The proposed Gozo tunnel is dependent on cars and other vehicles making use of it, consequently paying the relevant tolls. Maximising such vehicular use is crucial for the proposed tunnel to make any economic sense. One of the studies carried out, which is in the public domain, had estimated that the current daily movements of vehicles between Malta and Gozo should be trebled from 3000 daily movements to 9000 daily movements. The study entitled Establishing a Permanent Link between the Island of Gozo and Mainland Malta: An Economic Cost Benefit Analysis of Available Strategic Options was commissioned by the Gozo Business Chamber together with Transport Malta.

Does it make sense to treble the daily vehicle movements on Gozitan roads? Do Gozitan roads have that capacity? Should we sacrifice air quality in Gozo too? Does it make sense to export traffic problems from Malta to Gozo? The obvious answer to all these questions is a clear no. Most of us are aware that Gozitan roads are already bursting at the seams as a result of the vehicles crossing over at this point in time.

The fast-ferry service, recently commencing operation is the potential long-term solution to having a reasonable and sustainable mobility between the islands. It has however to be buttressed by a more focused public transport service and better port facilities at Mġarr Gozo.

The debate over the months has suggested that in addition to a direct Mġarr-Valletta-Mġarr route one could consider intermediate stops on the coast along the route. This is an option worth considering in some depth. Care should however be taken that this would not increase development along the coast, particularly in those stretches of the coast which are still in an almost natural state. The preference for establishing intermediate stops should go for existing coastal infrastructure which could be improved.

The further development of the fast-ferry service would thus not only lead to a permanent efficient link between the islands, but also to a considerable reduction of cars from our roads on both sides of the Channel.

The proposed tunnel is not a solution, it is a problem. We can solve our mobility problems by opting for common sense solutions. The fast-ferry service is one such solution: it solves today’s problem without burdening future generations.

published in The Malta Independent on Sunday : 8 August 2021

Il-mina bejn Malta u Għawdex: lil hinn mill-ponta ta’ mneħirna

Il-mina taħt il-baħar bejn Malta u Għawdex ser tkun mina għall-karozzi u mhux mina għan-nies. Biex din tagħmel sens ekonomiku ser ikollha tiddependi minn żieda fit-traffiku bejn il-gżejjer u għaldaqstant tikkontradixxi l-ispirtu tal-Pjan Nazzjonali għat-Trasport sas-sena 2025.

Tajjeb li niftakru li l-Pjan Nazzjonali għat-Trasport imfassal fl-2016 mill-Gvern Laburista jenfasizza li l-linja politika dwar it-transport u l-ippjanar tiegħu f’Malta baqgħet qatt ma ħares fit-tul. Dan ikkaġuna “nuqqas ta’ direzzjoni strateġika u n-nuqqas ta’ kapaċità li jkunu ndirizzati materji diffiċli, bħar-restrizzjonijiet dwar karozzi privati.”

Minflok ma jippresenta politika maħsuba biex tindirizza t-tnaqqis tal-karozzi privati mit-toroq tagħna, l-Gvern u l-aġenziji tiegħu baqgħu għaddejin b’ħidma li tkompli ssaħħaħ id-dipendenza mill-karozzi privati. Dan qed isir permezz ta’ investiment eċċessiv fl-infrastruttura tat-trasport lokali. Dan l-investiment qed isir bil-għan li jżid iżjed karozzi minn kemm filfatt jesgħu t-toroq tal-pajjiż, u dan biex jissodisfa lin-negozjanti tal-karozzi. Importanti ukoll li nirrealizzaw li ladarba l-emmissjonijiet mit-trasport jirrappreżentaw l-ikbar kontribut tagħna għaż-żieda tal-karbonju fl-arja, dawn qegħdin ixekklu l-politika dwar it-tibdil fil-klima li kull Gvern sensibbli jenħtieg isegwi. Dan minkejja li l-Gvern jiftaħar li kien minn tal-ewwel li segwa u beda jimplimenta l-konklużjonijiet tas-summit ta’ Pariġi dwar il-klima.

Fil-konferenza stampa il-Ministri Ian Borg u Justyne Caruana saħqu li l-investituri li ser jinvestu fil-mina għandhom jimmiraw lejn mina li tkun kapaċi tiffaċilita l-moviment ta’ 9,000 karozza kuljum bejn il-gżejjer. Dan ifisser illi jiġi ġġenerat livell ta’ traffiku li jlaħħaq it-tripplu ta’ dak li għandna illum, b’mod konsistenti mal-projezzjonijiet tal-istudju li għamlet id-ditta E-cubed rigward il-vijabilità ekonomika tal-proġett. Dan l-istudju kien ġie kkummissjonat minn Transport Malta u l-Kamra Għawdxija tal-Kummerċ.

Il-ħlas li jkun meħtieġ li jsir għall-użu tal-mina, jiġifieri t-toll, jiddetermina kif jinġabru lura l-ispejjes biex tiġi żviluppata l-mina u biex din tibqa’ topera tul is-snin. Dan kollu jiddependi minn kemm il-mina tintuża mill-karozzi. L-esiġenza li mill-mina jgħaddi l-ikbar traffiku possibli hija l-bażi li ssejjes l-esistenza tal-mina, għax mingħajr dan it-traffiku ma jinġabrux il-flejjes li għandhom jagħmlu tajjeb għall-ispejjes u l-profitti ta’ min ser jidħol għal dan “l-investiment”. Imma dan min-naħa l-oħra jmur kontra objettiv bażiku tal-Pjan Nazzjonali għat-Trasport li bi kliem ċar jispjega li t-tnaqqis tal-karozzi mit-toroq hu essenzjali jekk tassew irridu nħarsu lil hinn mill-ponta ta’ mneħirna.

L-ammont ta’ ħlas li ser jinġabar mill-utenti tal-mina ser jiddependi mill-ispiża meħtieġa biex din tiġi żviluppata u mill-ħtieġijiet tal-operat tagħha. Ir-rapporti tal-konferenza stampa li saret iktar kmieni din il-ġimgħa ma taw l-ebda indikazzjoni dwar l-istima ta’ din l-ispiża. F’dan l-istadju dan jinftiehem għax għadu ma ġie iffinalizzat l-ebda diżinn. Hemm ukoll raġuni partikolari oħra. L-informazzjoni dwar il-ġejoloġija tal-Fliegu inġabret biss dan l-aħħar u mhemm l-ebda dubju li ser ikun meħtieġ iżjed iżjed tagħrif speċifiku rigward iż-żoni problematiċi. L-istudji mistennija li jkollhom impatt kemm fuq id-disinn finali u kemm fuq l-ispiża li tirriżulta u allura fuq il-ħlas li jkun meħtieg li jintalab mill-utenti tal-mina.

Rari ħafna li proġetti bħal dawn isegwu l-istima tal-ispejjes. Pereżempju, rigward il-każ tal-mina bejn il-power station tal-Marsa u dik ta’ Delimara nafu li l-ispiża finali kienet viċin id-doppju tal-istima iniżjali u dan minħabba in-nuqqas ta’ informazzjoni ġeoloġika. Minħabba dan sfrondaw partijiet mill-mina waqt li kien għaddej ix-xogħol u kellhom isiru ħafna iżjed xogħolijiet, fosthom ċerti bidliet f’partijiet mir-rotta tal-mina nifsha!

Min-naħa l-oħra l-ispiża fuq iċ-Channel Tunnel bejn Folkestone f’Kent u Coquelles ħdejn Calais qabżet l-istima b’madwar 80 fil-mija u dan minkejja li kienu saru studji ġeoloġiċi dettaljati.

Fl-aħħar l-ispiża reali ser tkun bejn is-600 miljun u biljun euro, u din ser tiddependi mid-disinn finali u mid-diffikultajiet ġeoloġiċi li ser jaffaċċja t-tħaffir tal-mina taħt il-Fliegu.

Dejjem jekk isir, dan il-proġett ser iħalli impatti ambjentali sinifikanti, kemm f’Malta kif ukoll f’Għawdex, fosthom li qerda tal-villaġġ trogloditiku fl-Għerien, fil-limiti tal-Mellieħa.

Hemm soluzzjonijiet oħra li jistgħu jindirizzaw b’mod adegwat il-mobilità bejn il-gżejjer Maltin. Irridu nkunu kapaċi naħsbu b’mod kreattiv sabiex insibu soluzzjoni għall-problema reali tal-mobilità tan-nies, iżjed minn dik tal-karozzi. Dan jista’ jseħħ biss jekk nieħdu inizjattivi li bihom naslu ninfatmu mid-dipendenza tagħna mill-karozzi. Dment li ma naslux sa dan il-punt m’aħniex ser inkunu nistgħu nsibu soluzzjoni sostenibbli.

Ippubblikat fuq Illum : Il-Ħadd 12 ta’ Jannar 2020

 

Gozo tunnel depends on maximising car movements

The Gozo-Malta undersea tunnel is a tunnel for cars, not for people. It is, in fact, the antithesis of the underlying theme of the National Transport Master Plan for 2025.

It is pertinent to remember that the Transport Master Plan, drawn up in 2016 by the present government, emphasises that the approach to transport planning and policy in Malta has, to date, generally been short-term in nature. This “has resulted in the lack of strategic direction and the inherent inability to address difficult issues such as private vehicle restraint.”

Instead of presenting a rigorous policy addressing private vehicle restraint, the government and its agencies are continuously seeking to reinforce car-dependency through the encouragement of excessive investments in the local transport infrastructure. This investment aims at increasing the capacity of our roads and consequently dances to the tune of the car lobby. Also, knowing that emissions originating from transport are currently the major contributor to carbon emissions in Malta, encouraging car-dependency is directly opposite to the climate change policy which any sensible government should follow at this point in time.

The Gozo-Malta undersea tunnel is no exception. This week’s press conference by Ministers Ian Borg and Justyne Caruana emphasised the fact that the brief for would-be investors is a tunnel that should have a capacity of 9,000 vehicle movements on a daily basis. This is three times the current movement of vehicles between the islands and is in line with the projections of the 2015 E-cubed study commissioned by Transport Malta and the Gozo Business Chamber dealing with an economic cost benefit analysis of the available strategic options.

The toll to be charged – and, consequently, the tunnel’s economic performance – is dependent on generating the maximum traffic possible. Maximising traffic underpins the very existence of the tunnel. This runs counter to the basic objective of the National Transport Master Plan 2025 which – in crystal clear language – spells out the reduction of cars from our roads as the long-term objective of Malta’s National Transport Policy.

The toll which will eventually have to be paid is also dependent on the costs to be incurred in the development and the operation of the tunnel. Reports on this week’s press conference do not indicate any estimated cost which is, at this stage,  understandable in view of the fact that the design of the tunnel is not yet cast in stone. There is, however, a specific reason for this: geological information of relevance has been compiled very recently and it will undoubtedly require additional studies focusing on problem areas, which studies will have a significant bearing on both the actual design as well as the eventual cost and consequently the toll expected.

This type of projects very rarely follow estimated costs; the tunnel linking the Marsa and Delimara powers stations in Malta, for example, overshot its projected costs by around 100 per cent due to the absence of adequate geological information. As a result, parts of the tunnel caved its construction, necessitating a substantial amount of additional work, including redirecting parts of it.

On the other hand, expenditure on the Channel Tunnel linking Folkestone in Kent to Coquelles near Calais exceeded the projected estimates by around 80 per cent, notwithstanding the availability of detailed geological studies.

At the end of the day, the actual costs of the tunnel will be anything between 600 million and one billion euros, depending on the actual design as well as the geological issues encountered below the Gozo Channel.

If the tunnel materialises, it will result in significant environmental damage in both Malta and Gozo, including the obliteration of the troglodytic village at l-Għerien in the limits of Mellieħa.

There are other solutions which can adequately address the mobility between Malta and Gozo. It does however require thinking outside the box and focusing on the real issue: people mobility. This would require a bold initiative of addressing head-on car-dependency in both Malta and Gozo. Until we take the decision to start shedding our car- dependency, however, no solution can be achieved.

published in The Malta Independent on Sunday: 12 January 2020