It-turiżmu u l-bidla fil-klima

In-natura ma tinvolvix ruħha f’negozjati dwar l-impatti tagħha. Fil-mument addattat tisplodi, bla ma tiddiskrimina: fejn laqat laqat. Dan jidher ċar b’mod regolari ma’ kull maltempata qalila jew kalamità naturali f’kull parti tad-dinja.

It-tibdil fil-klima hu bħall-bomba tal-ħin li tista’ tieħu minn minuta għall-oħra.  Qagħda li qed teħżien ma’ kull rapport xjentifiku li jkun ippubbblikat. F’Marzu ħareġ rapport ieħor tal-IPCC li għal darb’oħra wissa li ma baqax wisq ħin biex nieħdu passi. Is-sinjali huma ċari, għal min irid jarahom. Fil-prattika, iżda, dawn huma injorati, forsi sakemm joħroġ rapport ieħor inkella sakemm issir xi laqgħa oħra internazzjonali. Isiru ħafna wegħdiet li l-affarijiet ser jinbidlu, li l-imġieba ser taqleb għall-aħjar: imma wara ftit kważi kulħadd jinsihom. Dan hu ċiklu li jirrepeti ruħu kull tant żmien.

Ma hemmx għalfejn immorru lura ħafna fiż-żmien. Ħarsu biss lejn it-temp lokali tul ix-xahar ta’ Frar 2023. Il-maltempata Helios laqtet il-gżejjer Maltin nhar id-9 ta’ Frar 2023: tul 24 siegħa x-xita li niżlet qabżet id-doppju tal-medja għax-xahar ta’ Frar. Il-ħsara li saret ma kienitx żgħira.

Minkejja dan, f’Malta għad hawn min joħlom li aħna, għandna nkunu eżentati mill-azzjoni radikali meħtieġa biex tkun indirizzata l-bidla fil-klima. Il-Membru Parlamentari Ewropew Laburista Cyrus Engerer, per eżempju, il-ġimgħa l-oħra ġie rappurtat li kien irrabjat għall-Kummissjoni Ewropeja għax il-proposti tagħha dwar il-bidla fil-klima huma l-istess għal kulħadd (one size fits all). Qal li l-istati gżejjer għandhom ikunu eżentati mill-liġijiet dwar il-bidla fil-klima. Dak li qal Engerer kien b’referenza għad-Direttiva dwar it-Tassazzjoni fuq l-Enerġija li hi immirata biex jonqsu l-emmissjonijiet tal-karbonju partikolarment billi jkunu ndirizzati l-impatti ambjentali tal-industrija tal-avjazzjoni.

Ilkoll nafu li t-turiżmu minn u lejn Malta hu dipendenti fuq l-industrija tal-avjazzjoni. Imma flok ma fittixna, tul is-snin,  li nżommu lit-turiżmu taħt kontroll b’politika li tagħti kaz l-impatti tal-industrija fuq il-klima, il-boloh li qed imexxu l-Awtorità Maltija tat-Turiżmu qed jimmiraw li jilħqu l-mira ta’ 3 miljun turist fis-sena.

Hemm ukoll studju ikkummissjonata mill-Assoċjazzjoni Maltija tal-Lukandi (MHRA) liema studju jikkwantifika kemm hawn sodod għat-turisti, mhux biss dawk li jeżistu, imma ukoll dawk approvati mill-permessi li diġà ħargu. Dan ir-rapport (tourism carrying capacity report) jgħid li hawn biżżejjed sodod li biex nużawhom neħtieġu li jkollna viċin il-5 miljun turist fis-sena.

Il-politika Maltija tat-turiżmu tfasslet qiesu għada ma hu ser jasal qatt. Riżultat ta’ hekk impatti ambjentali negattivi jibqgħu jinġemgħu minn proġetti massiċċi diġa mfassla, bħal dak ta’ Villa Rosa, mifrux fuq madwar 48,000 metru kwadru tul il-kosta tal-Bajja ta’ San Ġorg.

Biex tkompli tgħaxxaqha l-istudju tal-impatti ambjentali għall-proġett ta’ Villa Rosa hu mibni madwar analiżi ekonomika li tikkonkludi li l-proġett hu wieħed ekonomikament vijabbli.

L-industrija tal-avjazzjoni ilha żmien mhux ħażin teħlisha u tevita li ġġorr il-konsegwenzi tal-impatti tagħha: ilha eżentata milli terfa’ l-piż tal-emissjonijiet tal-karbonju li tiġġenera.  Dan kollu, iżda, jidher li qed joqrob lejn it-tmiem għax anke l-industrija tal-avjazzjoni ser ikollha iddur dawra sewwa madwarha u tibda hi ukoll terfa’ r-responsabbiltà għall-impatti tagħha. Il-prinċipju li min iħammeġ irid iħallas għandu japplika għall-industrija tal-avjazzjoni u bħala konsegwenza għat-turiżmu ukoll.  Bħal kull settur ekonomiku, dan is-settur irid jagħti kaz u jibda jerfa’ l-piz tal-impatti ambjentali tiegħu stess.

Bla dubju mhux ser tkun faċli. Dan hu inevitabbli, anke minħabba li għal żmien twil ftit li xejn tajna kaz, anzi evitajna kemm stajna din ir-realtà.

Xi snin ilu, f’Ottubru 2019, il-Parlament Malti approva mozzjoni dwar l-emerġenza klimatika. Imma sfortunatament, minkejja li din il-mozzjoni kienet approvata unanimament, xorta mhiex riflessa fil-politika tal-Gvern.

Hu fl-interess ta’ Malta li l-impatti ambjentali tat-turiżmu, b’mod partikolari t-turiżmu tal-massa, jkunu indirizzati bis-serjetà, qabel ma jkun tard wisq. L-industrija tal-avjazzjoni teħtieġ li tkun issensitizzata b’miżuri ekonomiċi bħat-taxxi ambjentali biex tibda tirriforma ruħha.  Irridu nżommu quddiem għajnejna, li l-gżejjer Maltin, bħall-gżejjer kollha,  jkunu minn tal-ewwel li jintlaqtu meta jseħħu uħud mill-agħar konsegwenzi tal-bidla fil-klima: l-għoli fil-livell tal-baħar.

It-turiżmu m’għandux ċans li jeħlisha. In-natura mhux ser tiġiha ħniena miċ-ċirkustanzi partikolari tagħna. Tiġi taqa’ u tqum mill-konsegwenzi ekonomiċi. Tibqa’ għaddejja minn fuqna u tkaxkar kollox, kif tagħmel kullimkien!

ippubblikat fuq Illum : 9 t’April 2023

Tourism and climate change

Nature does not negotiate as to its impacts. At the appropriate natural time, pun intended, it unleashes its fury on all, without discrimination. This is illustrated on a regular basis with every major storm or natural calamity around the globe.

Climate change is like a ticking time bomb. It gets worse with every scientific report published. In March, yet another IPCC report sounded the warning that we are living on borrowed time. The signs are there staring us in the face. In practice they are ignored until another report is published and maybe another Climate Summit is held. Many promises relative to behavioural change are made, most being ignored. This cycle has been repeated every so often.

We need not go back many years. Just consider the local weather during the month of February 2023. The storm Helios hit the Maltese islands on 9 February 2023: in just 24 hours the recorded precipitation was more than double the monthly average for the month of February. The damage caused was considerable.

Yet some still dream that we, in Malta, should be exempted from the far-reaching radical action needed to tackle climate change. Labour MEP Cyrus Engerer, for example, was reported last week as feeling angered at the EU Commission “one size fits all” approach on climate action. He stated that island states should be exempted from climate change legislation. Engerer’s outburst was a reference to the Energy Taxation Directive which aims at reducing carbon emissions in particular through addressing the environmental impacts of aviation.

We all know that tourism to and from Malta is dependent on the aviation industry. Yet, instead of seeking ways to re-dimension it, thereby factoring-in climate change impacts into tourism policy, the nitwits at the Malta Tourism Authority have currently embarked on achieving targets to increase tourism to Malta to the 3 million mark.

Furthermore, a study on Malta’s tourism carrying capacity commissioned by the MHRA and carried out by Deloitte some months ago had identified that we would need close to 5 million tourists per year to make adequate use of the tourism beds available, both those existent as well as those in the pipeline, already approved for development!

Malta’s tourism policy targets have been planned as if there is no tomorrow. This keeps piling up the negative environmental impacts from large scale development projects in the pipeline, such as the Villa Rosa project spread over close to 48,000 square metres along the St George’s Bay coast.

To add insult to injury the Environmental Impact Assessment for the Villa Rosa project is buttressed by an economic analysis which endorses its economic viability.

Aviation has been a free rider for quite some time, being exempted from shouldering the impacts of the carbon emissions which it generates. The holiday will soon be over and as a direct result the aviation industry must take stock of the situation and shoulder the responsibility for its impacts. The polluter pays principle applies to the aviation industry and as a result to the tourism industry too. Like all other economic sectors, it must factor in its costings the environmental impacts which it generates: in technical jargon internalisation of environmental costs.

It will undoubtedly be painful. This is inevitable as it has been deliberately avoided for so long.

Some years back, in October 2019, Parliament in Malta approved a motion on the climate emergency. Unfortunately, the unanimously approved motion is not reflected in government policy since.

It is in Malta’s interest that the environmental impacts of tourism, particularly mass tourism, are contained before it is too late. The aviation industry must be prodded through economic means, such as environmental taxation, to restructure itself. Let us all remember that like all islands, the Maltese islands, will be among the first to suffer some of the worst repercussions of climate change: the increase in sea level.

Tourism will not be spared. Nature and natural forces will not consider our special situation or our economic considerations: it will roll over us as it did elsewhere!

published in The Malta Independent on Sunday: 9 April 2023

Il-legat ta’ Arvid Pardo: niskopru mill-ġdid il-vokazzjoni marittima

“Aħna għandna interess naturali u vitali fil-baħar ta’ madwarna li permezz tiegħu ngħixu u nieħdu n-nifs.” Dan hu kliem Arvid Pardo, dakinnhar ambaxxatur ta’ Malta għall-Ġnus Magħquda, kliem li qal meta kien qed jindirizza  l-Assemblea Ġenerali fuq il-proposta ta’ Malta dwar qiegħ il-baħar u r-rizorsi tiegħu bħala l-wirt komuni tal-umanità.

Il-baħar hu ħajjitna, iżda ftit li xejn jingħata prominenza fil-prijoritajiet politiċi tal-pajjiż. Bħala gżira stat,   il-baħar u dak kollu marbut miegħu, għandu jkun fuq nett fl-aġenda politika tal-pajjiż.  Hu ghalhekk ta’ tħassib li lokalment ma ntqal prattikament xejn mill-Gvern dwar trattat fuq l-ibħra internazzjonali konkluż iktar kmieni din il-ġimgħa fil-qafas tal-istrutturi tal-Ġuns Magħquda. Ftehim li hu ta’ importanza storika u riżultat ta’ negozjati li ilhom sejrin sa mill-2004.  Dan hu ftehim li hu mibni fuq il-legat tal-Konvenzjoni tal-Ġnus Magħquda dwar il-Baħar li dwarha, permezz ta’ Arvid Pardo, Malta tat sehem kruċjali.

Malta teħtieġ li tiskopri mill-ġdid il-vokazzjoni marittima tagħha u li tkun fuq quddiem nett f’dawn l-inizjattivi fid-dibattitu marittimu internazzjonali. Biex inkunu proattivi jeħtieġilna li jkollna Ministeru iffukat fuq il-politika Marittima li jiġbor taħt saqaf wieħed il-politika marittima kollha ta’ relevanza għall-gżejjer Maltin: mill-ekonomija l-blu, is-sajd u l-akwakultura għall-ħarsien ta’ zoni marittimi estensivi anke fl-ibħra internazzjinali, il-ħarsien aħjar tal-kosta kif ukoll li nimplimentaw sewwa l-liġi dwar id-Dimanju Pubbliku bla dewmien u dan biex ikun assigurat l-aċċess pubbliku għall-kosta, u b’hekk, fuq perjodu ta’ żmien tkun ikkontrollata l-kummerċjalizzazzjoni tal-kosta li ilha sejra s-snin.

Darba kellna Segretarjat Parlamentari għall-Affarijiet Marittimi. Illum il-ġurnata l-politika marittima hi linja waħda fil-lista ta’ responsabbiltajiet tal-Kabinett taħt il-Ministeru tat-Trasport. Fir-realtà, imma, l-politika marittima hi frammentata  u dwarha hemm responsabbiltajiet f’diversi Ministeri.  Fil-prattika dan ifisser li ma hemm ħadd li għandu responsabbiltà politika diretta u konsegwenza ta’ hekk il-koordinazzjoni politika f’dan il-qasam hi waħda limitat ħafna.  Din hi ħasra għax dan hu qasam li għandu ħafna potenzjal li jkun ta’ ġid għall-pajjiż.

It-trattat il-ġdid ser ifittex li jindirizza l-ħarsien tas-saħħa tal-oċejani mhux biss fil-present, imma iktar importanti fuq medda ta’ żmien: dan hu il-wirt li ser inħallu warajna lill-ġenerazzjonijiet futuri.   Kif ġie emfasizzat mill-kelliemi għas-Segretarju Ġenerali tal-Ġnus Magħquda Antonio Guterres, dan it-trattat il-ġdid ser ifittex li jindirizza il-kriżi li qed tiffaċċja id-dinja fuq tlett fronti: it-tibdil fil-klima, it-telfien tal-bijodiversità u t-tniġġiż.

In-negozjati dwar it-trattat intemmu fil-lejl bejn l-4 u l-5 ta’ Marzu. Ser iservi biex titwettaq il-wegħda miftehma fil-konklużjonijiet  tal-Konferenza dwar il-Bijodiversità li saret f’Montreal f’Diċembru li għadda u li hi magħrufa bħala  30×30.   Din hi wegħda bl-iskop li tistabilixi fuq sisien legal sodi il-mira ta’ protezzjoni ta’ terz tal-bijodiversità fuq l-art u l-baħar u dan sas-sena 2030. In-negozjati dwar it-trattat fasslu l-qafas legali meħtieġ biex tkun tista’ tibda t-triq twila ħalli jkunu implimentati l-wegħdiet, il-konklużjonijiet u inizjattivi ta’ Montreal.

L-ibħra internazzjonali jibdew fejn jispiċċaw iż-żoni ekonomiċi esklussivi tal-pajjiżi differenti, ġeneralment madwar 200 mil nawtiku (390 km) mill-kosta. Dawn l-ibħra jammontaw għal 60 fil-mija tal-oċejani globali u ma huma tal-ebda pajjiż, u allura huma ta’ kulħadd! Dawn l-ibħra huma taħt theddida kontinwa ta’ ħsara mill-ħidma akkumulata tal-bniedem tul is-snin. Għalhekk il-ħtieġa li l-komunità internazzjonali taġixxi illum qabel għada.

Meta it-trattat jidħol fis-seħħ, forsi, inkunu pass eqreb lejn il-ħolqien ta’ zoni ta’ protezzjoni marittima fl-ibħra internazzjonali. Din, meta isseħħ tkun kisba storika kbira.

Arvid Pardo jkun kburi li wasalna sa hawn. L-aħjar mod kif nikkommemorawh ikun kull darba li nkunu kapaċi nidħlu għar-responsabbiltajiet internazzjonali tagħna dwar l-ibħra. Jeħtieġilna li niftakru kontinwament li bħala gżira, il-baħar hu ħajjitna: il-baħar hu dak li għamilna dak li aħna illum.

ippubblikat fuq Illum: 13 ta’ Marzu 2023

Arvid Pardo’s legacy: rediscovering a maritime vocation

“We are naturally vitally interested in the sea which surrounds us and through which we live and breathe.” This was stated by Arvid Pardo then Malta’s UN Ambassador when addressing the United Nations General Assembly in November 1967 on Malta’s seminal proposal on the seabed and its resources as the common heritage of mankind.

The sea is our lifeline, yet it does not feature prominently in our policy priorities. As an island state, all issues relative to the sea should be at the very top of the country’s political agenda. It is with regret therefore that very little was said locally by government on the High Seas Treaty concluded within the UN framework earlier this week. This agreement, of crucial importance, is the culmination of negotiations which started in 2004 and builds on the legacy of the United Nations Convention of the Law of the Sea (UNCLOS) in respect of which Malta had a pivotal role through Ambassador Arvid Pardo.

Malta needs to rediscover its maritime vocation and be at the forefront of such international maritime initiatives and debate. In order to be proactive, we need a focused Ministry for Maritime Affairs which groups under one political head all maritime politics of relevance to the Maltese islands: ranging from the blue economy, fisheries and aquaculture to marine protected areas, the protection of coastal areas as well as ensuring that the Public Domain Act is implemented the soonest to ensure public access all along the coast and over time to reverse the commercialisation of the coast which has been going on for ages.

Once upon a time we had a Parliamentary Secretariat for Maritime Affairs. Nowadays maritime policy is a footnote to the list of Cabinet responsibilities, listed under the Ministry for Transport,  but in reality, it is fragmented over a multitude of Ministries. In practice this means that direct political responsibility and policy coordination in maritime policy is rather limited. This is a pity as it is a policy area which has so much potential!

The new treaty seeks to counter the destructive trends which is faced by the health of the oceans, not just at present, but also, more importantly, for generations to come. As emphasised by the spokesperson for United Nations Secretary General Antonio Guterres, the new treaty seeks to address the triple planetary crisis of climate change, biodiversity loss and pollution.

The treaty, concluded during the night between the 4 and 5 March, is crucial for implementing what is known as the 30×30 pledge of the Montreal Biodiversity Conference held last December. This is intended to protect a third of the biodiversity on land and at sea by the year 2030. This treaty establishes the legal framework required to start the long road towards implementation of the Montreal pledges, conclusions and initiatives.

The high seas begin where the exclusive economic zone of the different countries end, generally some 200 nautical miles (390 km) from the coastline. Comprising more than 60 percent of the world’s oceans they belong to no particular country. They are however under continuous threat from anthropogenic activity.

When the treaty enters into force, maybe, we will be a step closer to creating marine protected areas in international waters. That would be a historic achievement.

Arvid Pardo would be proud of such a moment. The best way of honouring his memory would be if we shoulder our international responsibilities, continuously protecting the marine environment which has contributed so much to what we are.

published in The Malta Independent on Sunday: 12 March 2023

Il-klima fi Glasgow: mill-kliem għall-fatti

Bil-kliem, illum il-ġurnata, jidher li hemm qbil wiesgħa bejn il-partiti politiċi dwar il-politika li tikkonċerna t-tibdil tal-klima. Dan imma mhux il-każ. Il-qbil hu wieħed superfiċjali.

Il-politika ħadra dejjem kienet waħda olistika li tħares lejn l-ekoloġija b’għożża.  Partiti oħra bdew jaraw illum (jew dan l-aħħar) dak li aħna ilna nitkellmu dwaru is-snin. Dak li rajna snin ilu b’konvinzjoni u analiżi ħaddieħor qed jintebaħ bih issa! Pass il-quddiem, imma ċertament mhux biżżejjed. Id-dewmien biex jiftħu għajnejhom fisser iktar ħsara li baqgħet takkumula.

Ilkoll kemm aħna niffurmaw parti minn din l-ekoloġija, li tagħtina servizz siewi l-ħin kollu. Mhux lilna biss tagħti dan is-serviżż iżda lin-natura kollha.

Dak kollu li naraw madwarna mhux tagħna. Aħna fil-fatt parti minnu. Dak li naraw hu disponibbli biex nagħmlu użu minnu. Qiegħed għandna għal ftit żmien, sakemm ngħadduh f’idejn dawk li ġejjin warajna.

Tul is-sekli l-bniedem ħares lejn l-ekoloġija b’mod differenti. Hemm min ħares lejha b’għożża. Hemm min fittex biss li jisfrutta kemm jista’. Hemm min ħaseb fil-lum biss. Hemm min ħares fit-tul u qegħda l-ħtiġijiet tiegħu jew tagħha b’responsabbiltà.

L-ekonomija u l-mod kif ngħixu mhux dejjem taw kaz tal-impatti fuq l-ekoloġija. Issa, ħafna drabi kien iktar importanti minn għada. Għax għada ma jġibx voti! Huma l-ġenerazzjonijiet tal-lum li jivvutaw. Il-ġenerazzjonijiet ta’ għada, għalissa ma jivvutawx.

L-ekoloġija kapaċi tissaporti. Imma hemm limitu dwar kemm tiflaħ tagħmel dan. Ilha snin tagħtina indikazzjonijiet li qed tixba’. Imma bosta ma tawx kaz. GħaI dawk li jaħsbu li kollox jiddependi mis-suq iktar kien (u għadu) importanti l-iżvilupp tal-ekonomija u tal-kumditajiet. Il-prezz għal dan kollu ma tħallasx, għadu pendenti.

Illum qegħdin fis-sitwazzjoni li aħna lkoll ser ikollna nħallsu l-kont kemm tal-impatti tagħna kif ukoll dawk tal-ġenerazzjonijiet li ġew qabilna u li tħallew jakkumulaw. Ġenerazzjonijiet li sfruttaw lill-ekoloġija u abbużaw mis-servizzi ekoloġiċi mingħajr ma ħasbu f’dawk li kellhom jiġu warajhom: il-ġenerazzjonijiet futuri. Il-bidla fil-klima hu l-kont bl-imgħax li qiegħed dejjem jiżdied. Kont li jrid jitħallas għax daqt jiskadi ż-żmien li nistgħu nagħmlu dan!

It-tibdil fil-klima hi riżultat ta’ dan kollu, riżultat tal-ħidma tal-bniedem tul l-aħħar mitejn sena, u iktar. Hu piz akkumulat li irċevejnieh mingħand ta’ qabilna u li għandna l-obbligu li nnaqqsuh biex dawk li ġejjin warajna jirtu dinja aħjar minn dik li writna aħna. Mhux biss għandna l-obbligu li nħallsu dan il-kont: fuq kollox irridu noqgħodu attenti u ma nżidux miegħu.

L-effetti fuqna s’issa huma l-estremi tat-temp: nixfa jew għargħar, sħana jew kesħa estrema.

Rajna l-għargħar fi Sqallija l-ġimgħa l-oħra. Iktar kmieni fis-sena rajna l-ħsara ikkawżata mill-għargħar fil-Ġermanja u fil-pajjiżi viċini.

Imma hemm effett ieħor gravi: l-għoli tal-livell tal-baħar. S’issa għad mhux inħossu dan l-effett. Imma fl-Oċejan Paċifiku diġa hemm xi gżejjer li bdew nieżla taħt l-ilma. Hu biss kwistjoni ta’ żmien meta anke aħna fil-Mediterran ikollna nindirizzaw dan ukoll.

L-għoli tal-livell tal-baħar, bħala pajjiż gżira għandu jinteressana ħafna għax jolqotna sewwa. Jeffettwa l-infrastruttura kostali tagħna. L-infrastruttura tal-kummerċ marittimu, l-infrastruttura turistika u anke dik tal-ilma u l-enerġija lkoll marbutin mal-kosta. L-għoli tal-livell tal-baħar joħloq problemi sostanzjali f’dan kollu. Jeffttwa ukoll il-bini kollu fil-qrib tal-kosta.

Ħadd ma jaf eżatt dwar kemm, kif u meta dan ser iseħħ. L-ewwel għax il-proċess li bih dan iseħħ għad mhux mifhum biżżejjed. Imma ukoll għax għalkemm ma nistgħux nevitawh nistgħu nnaqqsu l-impatt tiegħu billi nindirzzaw u nnaqqsu l-emissjonijiet tal-karbonju.

Repetutatament fil-laqgħat tal-UNFCCC (United Nations Framework Convention for Climate Change) li jsiru regolarment, kien hemm emfasi fuq il-ħtieġa li ż-żieda fit-temperatura globali minn kif kienet fl-era pre-industrijali ma tkunx iktar minn 1.5 gradi Celsius. Dan sar fuq insistenza tal-istati gżejjer u tal-pajjiżi sottożviluppati għax għal snin twal il-limitu raġjonevoli kien meqjus li kien ta’ 2 gradi Celsius. Pass ieħor il-quddiem. Imma mhux biżżejjed.

F’Pariġu fl-2015 kien hemm qbil bil-kliem dwar dan kollu. Imma sfortunatament il-paroli ta’ Pariġi ma kienx ikkonvertit f’fatti. Huwa dak li qed nistennew fi Glasgow.

Diskors wara l-ieħor qed jgħidulna li jeħtieġ li ngħaddu mill-kliem għall-fatti. Għad irridu naraw kemm dan ser iseħħ! Dak li hu meħtieġ li jsir hu magħruf. Jinħtieġu deċiżjonijiet iebsin. Li jonqos hi r-rieda politika li dan jitwettaq.

ippubblikat fuq L-Orizzont : is-Sibt 6 ta’ Novembru 2021

It-tibdil fil-klima hi kawża ta’ inġustizzji

Kulħadd hu konxju li f’partijiet differenti tad-dinja t-temp għaddej minn estrem għall-ieħor. In-National Geographic, riċentement, taħt it-titlu “It-tibdil fil-klima tisforza Gwatemali biex jemigraw” irrappurtat ukoll li “n-nixfa u t-tibdil fil-klima qed jagħmilha diffiċli għall-bdiewa ta’ mezzi żgħar biex jgħajxu lill-familji tagħhom. Dan qed iwassal għal kriżi umanitarja.”

L-Organizzazzjoni Dinjija tal-Ikel (FAO) u l-Programm Dinji tal-Ikel tal-Ġnus Magħquda huma kkonċernati li n-nixfa qed ikollha impatt sostanzjali fuq dawk l-iktar vulnerabbli fl-Amerika Ċentrali. Din diġa wasslet biex intilfu 280,000 ettaru ta’ raba’ fil-Gwatemala, l-El Salvador u l-Honduras, u bħala riżultat ta’ dan effettwat is-sigurta tal-ikel ta’ żewġ miljun ruħ.

Nafu anke minn esperjenza tagħna stess f’Malta kif in-nixfa u l-għargħar huma kawża ta’ ħsara kbira lill-uċuħ tar-raba’: ħsara li qed tkun iktar spissa.

Xi pajjiżi qed isofru min-nuqqas ta’ xita. Oħrajn għaddejjin minn esperjenza differenti: fi ftit ġranet ikollhom ix-xita kollha li normalment tagħmel f’sena u dan bil-konsegwenza ta’ għargħar kbar. Dan it-tibdil fil-klima qed iseħħ ħtija tal-ħidma u l-imġieba tal-bniedem, ħidma mifruxa fuq ħafna snin li wasslet għal żidiet sostanzjali ta’ emissjonijiet ta’ karbonju (carbon emissions).

Hu ċar li t-tibdil fil-klima hu theddida għar-riżorsi bażiċi tal-ikel u l-ilma li fuqhom jiddependu l-komunitajiet tal-ġnus: dan kollu hu ostaklu kbir għad-dritt għal ħajja li għandu kull wieħed u waħda minna.

Il-politika dwar il-bidla fil-klima, fuq inizjattiva u l-insistenza ta’ stati gżejjer, ewlenin fosthom il-gżejjer fil-Paċifiku, preżentement qed tiffoka fuq il-ħtieġa li ż-żieda fit-temperatura tad-dinja ma taqbiżx 1.5 grad Celsius fuq it-temperatura pre-industrijali. Hemm kunsens fost il-komunità xjentifika globali li jekk iż-żieda taqbeż din iċ-ċifra hemm possibilità kbira ta’ apokalissi klimatika. Dan ma jikkawżax biss estremitajiet ta’ nixfa u għargħar imma ukoll jogħla l-livell tal-baħar b’mod li jinqerdu z-zoni kostali kif ukoll gżejjer diversi jispiċċaw taħt wiċċ l-ilma.

Ir-rapport speċjali tal-lnter-governmental Panel on Climate Change (IPCC) ippubblikat f’Ottubru li għadda jispjega fid-dettall il-veduti tal-komunità xjentifika globali dwar x’inhu jiġri: jispjega x-xjenza tal-bidla fil-klima u l-effett ta’ dan fuq id-dinja. 224 xjenzjat ewlieni minn 40 pajjiż differenti eżaminaw 30,000 studju xjentifku: il-konklużjonijiet tagħhom ma jistgħux ikunu injorati.

Ir-rapport tal-IPPC iwissina li t-temperatura tad-dinja diġa għoliet bi grad Celsius fuq it-temperatura pre-industrijali. Jekk nibqgħu għaddejjin bl-istess livell ta’ attività, sa mhux iktar tard mis-sena 2050 din it-temperatura ser tiżdied b’nofs grad Celsius ieħor, ikompli jwissina r-rapport. Għal din ir-raġuni l-komunità xjentifika hi tal-fehma li l-emmissjonijiet tal-karbonju għandhom jonqsu tant li sa mhux iktar tard mis-sena 2050 l-emmissjonijiet netti jkunu zero.

Hemm resistenza għal dan l-oġġettiv f’numru ta’ pajjiżi. Erbgħa minnhom (ir-Russia, l-Istati Uniti tal-Amerika, l-Kuwajt u l-Arabja Sawdita) ippruvaw ixellfu l-kunsens globali dwar il-konklużjonijiet tar-rapport tal-IPPC waqt il-laqgħa f’Katowice dwar il-klima iktar kmieni dan ix-xahar.

Kull pajjiż għandu sehem x’jagħti biex it-tnaqqis fl-emmissjonijiet jintlaħaq, u dan soġġett għall-prinċipju ambjentali li jistabilixxi li r-responsabbilta għalkemm hi waħda komuni tintrefa b’mod differenti (principle of common but differentiated responsibility). Anke Malta teħtieġ li terfa’ is-sehem tagħha ta’ din ir-responsabbiltà b’mod li tikkontribwixxi biex jonqsu l-emissjonijiet tal-karbonju ħalli jkun assigurat li ż-żieda ta’ 1.5 gradi fit-temperatura tad-dinja ma tinqabizx.

Meta l-ġenerazzjoni tal-enerġija f’Malta ma baqgħitx issir bl-użu tal-HFO (heavy fuel oil), żejt maħmuġ, u minflok qlibna għall-gass sar pass importanti l-quddiem. Imma meta nħarsu fit-tul dan mhux biżżejjed għax il-gass hu fuel ta’ transizzjoni: transizzjoni fit-triq lejn enerġija li tkun iġġenerata kompletament minn sorsi renovabbli. Neħtieġu iktar enerġija ġġenerata mix-xemx u mir-riħ kif ukoll għandna bżonn nagħrfu nagħmlu użu tajjeb mill-enerġija ġġenerata mill-mewġ li hi abbundanti fl-ibħra madwarna.

L-applikazzjoni tat-teknologija f’dawn l-oqsma toħloq xogħol sostenibbli u fl-istess ħin ittejjeb il-kwalità tal-ħajja ta’ kulħadd.

F’dan is-sens il-qasam tat-trasport f’Malta għadu ta’ uġiegħ ta’ ras u dan minħabba l-emmissjonijiet tal-karbonju li jirriżultaw miż-żieda astronomika ta’ karozzi fit-toroq tagħna. Sfortunatament, flok ma jinvesti f’trasport sostenibbli, l-gvern għaddej bi programm intensiv ta’ żvilupp tal-infrastruttura tat-toroq li inevitabilment ser iwassal biex jinkoraġixxi użu ikbar tal-karozzi fit-toroq tagħna. Dan iwassal biex jikkanċella l-progress li sar biż-żieda reġistrat fl-użu tat-trasport pubbliku.

Biex tkompli tagħmel l-affarijiet agħar, il-mina bejn Malta u Għawdex hi essenzjalment mina għall-karozzi,mhux mina għan-nies. Hu stmat li bħala riżultat ta’ din il-mina proposta ċ-ċaqlieq ta’ karozzi bejn iż-żewġ gżejjer jiżdied minn medja ta’ 3,000 għal medja ta’ 9,000 kuljum, u dan fi żmien 15-il sena. Hu possibli li jkun provdut serviz alternattiv u sostenibbli, indirizzat biss lejn in-nies, permezz ta’ dak li nirreferu għalih bħala fast ferry. Dan jista’ jwassal lin-nies dritt minn Għawdex saċ-ċentri kummerċjali tal-pajjiż. Il-karozzi, imma, huma fattur ċentrali għall-mina proġettata u dan għax il-ħlas li jsir għall-użu tal-mina huwa dipendenti fuq in-numru ta’ karozzi li jagħmlu użu minnha!

Dan kollu jmur kontra l-ispirtu tal-Pjan Nazzjonali għat-Trasport-2025 li jistabilixxi l-oġġettiv ta’ tnaqqis ta’ karozzi mit-toroq tagħna bħala mira li tista’ tintlaħaq. It-tnaqqis tal-karozzi mit-toroq tagħna mhux biss itejjeb il-kwalità tal-arja li permezz tagħha nieħdu n-nifs: hu ukoll il-kontribut żgħir tagħna bħala pajjiż kontra l-inġustizzji maħluqa minn tibdil fil-klima għax inkun qed innaqqsu l-emissjonijiet tal-karbonju bil-konsegwenza ta’ tnaqqis fiż-żieda tat-temperatura tad-dinja.

Għax il-ġlieda kontra l-inġustizzji li qed jinħolqu bit-tibdil fil-klima hi responsabbiltà tagħna ukoll.

 

Ippubblikat fuq Illum : Il-Ħadd 30 ta’ Diċembru 2018

Climate justice is our responsibility too

Everyone is aware that different parts of the world are experiencing weather extremes.  Under the heading “Changing climate forces desperate Guatemalans to emigrate”, National Geographic recently reported that “Drought and shifting weather are making it difficult for many small-scale farmers to feed their families, fuelling a human crisis”.

The Food and Agriculture Organisation and the World Food Programme of the United Nations are concerned that drought is having a considerable impact on the most vulnerable in Central America. It has led to a loss of 280,000 hectares of agricultural land in Guatemala, El Salvador and Honduras, as a result affecting the food security of more than two million human persons.

We are aware, even as a result of local experience, that drought and floods cause considerable damage to agriculture and are occurring with increasing frequency. Some countries are experiencing an acute lack of rain while others are experiencing a concentration of a year’s rainfall in the space of a few days. These changing patterns of the weather are the result of human behaviour, accumulated over a large number of years through ever-increasing carbon emissions.

Clearly, climate change threatens essential resources – such as water and food – on which communities depend, putting in question their very right to life.

The politics of Climate Change, on the initiative and insistence of island states, in particular Pacific island micro-states, is currently focusing on the need to limit increases in global warming to not more than 1.5 degrees Celsius. There is a consensus among the global scientific community that, beyond such an increase, a climatic apocalypse would be more likely. This will be the cause of not just more drought and floods but also of unprecedented rise in sea level, as a result wiping out coastal areas, and low-lying islands all around the globe.

The special report issued by the lnter-governmental Panel on Climate Change (IPCC) in October explains in detail the views of the global scientific community on the current state of play: it explains the science of climate change and the future of the Earth. A total of 224 leading scientists from 40 countries have assessed 30,000 scientific papers and their conclusions cannot be ignored.

Its report warns that the earth has already warmed by one degree Celsius more than the pre-industrial age. If we retain the present level of activity, we are warned that the temperature will rise a further half of a degree before the year 2050.

This is the reason why the scientific community considers that carbon emissions must be reduced, achieving net zero emissions before the year 2050. However, there are various pockets of resistance to attaining such an objective in a number of countries. So much that four of them (Russia, the United States, Kuwait and Saudi Arabia) have sought to water down the global consensus on the IPPC report conclusions in Katowice, at the climate change summit held earlier this month.

Each and every country has a role in achieving this substantial reduction of carbon emissions, subject to the principle of common but differentiated responsibility. Malta also has such a responsibility to contribute to a reduction of carbon emissions in order to ensure that the 1.5 degree barrier is not breached.

In Malta, the switching of energy generation from one dependent on heavy fuel oil to gas was a positive step. However, in the long term, this is not enough as gas is considered a transition fuel: a step on the path to energy generation completely dependent on renewable sources. We require more energy generated from the sun and wind and we also need to ensure that good use is made of energy generated from waves – so abundant in the sea around us. The application of technology will lead to the creation of new, sustainable jobs and simultaneously contribute to an improvement in the quality of life for everyone.

Transport, however, is still a major problem considering Malta’s carbon emissions due the astronomic increase in the number of cars on our roads. Unfortunately, instead of investing in sustainable transport, the government has embarked on a massive programme of further development of the road infrastructure which will only result in encouraging more cars on our roads. Consequently, this will cancel out the progress being achieved with the registered increase in the use of public transport.

To add insult to injury, the proposed tunnel below the seabed between Malta and Gozo is essentially a tunnel for the use of cars. It is estimated that, as a result of this tunnel, the vehicle movement between the two islands will increase from 3000 to 9000 vehicle movements daily over a 15-year period. An alternative sustainable service providing for the movement of people would be a fast ferry service from Gozo to the commercial centres of Malta. However, the encouragement of the use of cars is central to the projected tunnel as tolls will be paid by car owners.

All this runs counter to the National Transport Master-Plan 2025 which establishes the reduction of cars from Maltese roads as an achievable target.

Reducing the number of cars on our roads will not only improve the quality of the air we breath but will also be a small but important contribution to global climate justice through a reduction in carbon emission levels.

Climate justice is our responsibility too.

published in The Malta Independent on Sunday : 30 December 2018