L-integrità fil-ħajja pubblika

L-OECD (Organizzazzjoni għall-Kooperazzjoni Ekonomika u l-Iżvilupp) għadha kif ippubblikat tlett rapporti dwar aspetti differenti tal-integrità tal-ħajja pubblika f’Malta. Dan għamlitu bħala parti mill-proġett iffinanzjat mill-Unjoni Ewropeja dwar it-tisħiħ tal-ħidma tal-uffiċċju tal-Kummissarju għall-Istandards fil-Ħajja Pubblika.

L-ewwel rapport hu dwar kif il-leġislazzjoni eżistenti tista’ titjieb filwaqt li t-tieni wieħed hu dwar it-titjib organizzattiv meħtieġ fl-uffiċċju tal-Kummissarju għall-Istandards fil-Ħajja Pubblika. It-tielet rapport fih rakkomandazzjonijiet dwar ir-regolamentazzjoni tal-lobbying.

It-tlett rapporti fihom total ta’ 71 rakkomandazzjoni li l-esperti u l-konsulenti tal-OECD iddiskutew mad-diversi persuni u organizzazzjonijiet li ltaqgħu magħhom f’Malta. Mingħajr ma innaqqas mill-mertu ta’ dawn it-tlett rapporti irrid nemfasizza bi kważi ċertezza li l-parti l-kbira ta’ dawn ir-rakkomandazzjonijiet kienu ilhom preżenti fid-dibattitu politiku lokali għal żmien konsiderevoli. Sfortunatament dawn ġew repetutament injorati mill-partiti fil-parlament.

F’dawn il-paġni jiena ktibt diversi drabi dwar il-ħtieġa li nirregolaw il-lobbying fil-pajjiż. Il-lobbying huwa parti essenzjali mill-proċess demokratiku. Jeħtieġ, iżda, li jkun trasparenti. Sentejn ilu, il-Kummissarju għall-Istandards fil-Ħajja Pubblika Dr George Hyzler, ippubblika dokument konsultattiv dettaljat dwar il-mod kif nistgħu nirregolaw il-lobbying fil-pajjiż. Wara sentejn, iżda,  għadu ma sar xejn: il-proposti tiegħu għadhom qed jiġu “studjati”! Hi sfortuna li s’issa l-partiti fil-parlament ma jidhrux li huma interessati.  

Il-ħolqien tal-uffiċċju ta’ Kummissarju għall-iStandards fil-Ħajja Pubblika kien pass tajjeb ħafna, avolja kien hemm ħafna dewnien u tkaxkir tas-saqajn sakemm il-liġi għaddiet mill-Parlament.

Dan l-uffiċċju jeħtieġ li jkun allinejat kemm mal-uffiċċju tal-Ombudsman kif ukoll mal-Uffiċċju Nazzjonali tal-Verifika. Meta tqishom flimkien dawn huma tlett funzjonijiet essenzjali biex il-governanza tajba tinfirex u tissaħħaħ fl-oqsma kollha tal-amministrazzjoni pubblika.

It-tlieta li huma qed jagħmlu xogħol utli.  Jistgħu jkunu anke aħjar kieku jkollhom inqas tfixkil kull meta jkunu jeħtieġu informazzjoni biex jeżaminaw dak li jkollhom quddiemhom.  Ir-rapporti tal-OECD jezaminaw il-liġi Maltija li biha twaqqaf l-uffiċċju ta’ Kummissarju għall-iStandards fil-Ħajja Pubblika u jigbdu l-attenzjoni għad-diversi oqsma fejn jista’ jsir titjib biex ikun assigurat li l-indipendenza tal-Kummissarju tkun imħarsa b’mod prattiku.

Il-pubblikazzjoni tal-files Uber, iktar kmieni din il-ġimgħa, wrew li hemm bosta gvernijiet u istituzzjonijiet oħra (inkluż l-Unjoni Ewropeja) li minkejja li għandhom biżibilju liġijiet u regolamenti dwar il-lobbying, xorta nqabdu fuq sieq waħda. Għax li jkollok il-liġijiet li jiregolaw il-lobbying mhux biżżejjed: neħtieġu ukoll ir-rieda politika biex nimplimentawhom. Bosta drabi din ir-rieda politika ma teżistix!  

Il-kontabilità, it-trasparenza u l-governanza tajba huma ferm iktar minn slogans: huma valuri fundamentali li fuqhom jinbena l-istat demokratiku modern.  L-uffiċċju tal-Kummissarju dwar l-iStandards fil-Ħajja Pubblika, l-Ombudsman u l-Uffiċċju Nazzjonali tal-Verifika huma parti integrali mill-infrastruttura demokratika li hi essenzjali biex dawn il-valuri jrabbu għeruq b’saħħithom fl-istituzzjonijiet u s-soċjetà tagħna.

Madwar tnax-il xahar ilu l-Ombudsman kien indika li ma kellux intenzjoni li jaċċetta li l-ħatra tiegħu tkun imġedda. Ghad ma ġiex identifikat min ser jinħatar floku avolja qed jingħadu bosta affarijiet dwar dak li għaddej bejn il-partiti parlamentari  huma u jiddiskutu dwar min jista’ jinħatar.  Sadanittant Dr George Hyzler ser ikollu jwarrab ukoll  għax inħatar mill-Gvern Malti fil-Qorti Ewropeja tal-Awdituri. F’dan il-mument delikat ser ikun hemm post ieħor vojt.

Jekk verament nemmnu li f’dan l-istat demokratiku l-istituzzjonijiet għandhom valur, huwa essenzjali li dawn il-vakanzi jimtlew illum qabel għada. F’ġieh is-serjetà fil-ħajja pubblika hemm bżonnhom bla ħafna iktar dewmien.

ippubblikat fuq : Illum 17 ta’ Lulju 2022

Standards Matter

The Organisation for Economic Cooperation and Development (OECD), has just published three reports dealing with various aspects of the integrity of public life in Malta. This was done as part of the EU funded project on “Improving the Integrity and Transparency Framework in Malta”.

The first published report deals with the need to reinforce existing legislation, while the second one deals with the organisational review required at the office of the Commissioner for Standards in Public life. The third report deals with recommendations for the improvement of transparency and integrity in lobbying.

The three reports contain a total of 71 recommendations arrived at by experts and advisors at OECD after having carried out various meetings with stakeholders in Malta. Without in any way diminishing the positive contribution of all three OECD publications I can safely state that the great majority of the recommendations made in the three OECD publications have been present in the local public debate for a considerable time. Unfortunately, they have been repeatedly ignored by the parliamentary parties.

I have written on the need to regulate lobbying many times from these columns. Lobbying is an essential part of the democratic process. It needs, however, to be transparent. Two years ago, Dr George Hyzler, the Commissioner for Standards in Public Life published a detailed consultation paper on lobbying entitled: Towards the Regulation of lobbying in Malta. Two years down the line nothing has been done to regulate lobbying: his proposals are still being “studied”. Unfortunately, none of the parliamentary parties is remotely interested, so far.

The creation of the office of Commissioner for Standards in Public life was the achievement of a milestone, even though it took too long a time to drive the relevant legislation through Parliament.

The office needs however to be aligned with the Office of the Ombudsman and that of the National Audit Office. Viewed together these are the three essential offices which seek to ensure good governance, in all its aspects, throughout the different levels of public administration.

All three are doing sterling work. They can however do better if they encounter less obstructions whenever they seek information to examine issues at hand. The OECD reports dissect the legislation setting up the Office of the Commissioner for Standards in Public Life and pinpoint the several areas where improvements are essential in order to ensure that the independence of the Commissioner is protected in practical ways.

Standards matter. 

The Uber files published earlier this week indicate that many other governments and institutions (the EU included) are not up to scratch notwithstanding the at times detailed legislation regulating lobbying. The point being made is that having legislation regulating lobbying on our statute books is not enough: we need the political will to implement it. Many times, this political will is inexistent.

Accountability, transparency and good governance are not just slogans: they are fundamental values which underpin the modern democratic state. The office of the Commissioner for Standards in Public Life, the Ombudsman and the National Audit Office are the essential democratic infrastructure to ensure that these fundamental values have strong roots in our institutions.

Around twelve months ago the Ombudsman has signified his intention that he does not desire a renewal of his term of office. His replacement has not been identified yet as a result of the  horse-trading in which the PN and PL are currently engaged in. In the meantime, Dr George Hyzler has been kicked upstairs, being nominated as the Maltese member  at the European Court of Auditors. As a result, very shortly, another vacancy in the Office of Commissioner for Standards in Public Life has been created at such a delicate point in time.

If we really believe that, in a democratic state, institutions really matter, it is imperative that these vacancies are addressed at the earliest. Standards matter.

published in The Malta Independent on Sunday : 17 July 2022