Il-burokrazija u l-Belt ta’ Stivala

Xahar wara l-ieħor jibbumbardjawna bi statistika dwar kuntratti ta’ bejgħ tal-propjetà inkella dwar in-numru ta’ konvenji. Dan l-aħħar qieshom inbidlu ftit in-numri b’mod li beda jidher li l-bejgħ qed jonqos.  Dak li jmexxi l-assoċjazzjoni tal-iżviluppaturi qalilna li hi l-burokrazija li qed ittellef ir-ritmu tal-bejgħ.  

Il-proċess tal-permessi għall-iżvilupp, ġeneralment, hu iffukat fid-direzzjoni tar-rgħiba. Ħolqu regoli msejħa regoli tal-flessibilità biex isibu mod kif iduru mar-regoli tal-iżvilupp li oriġinalment saru bl-iskop li jħarsu t-tessut urban u l-kwalità tal-ħajja tal-komunità residenzjali.  Per eżempju, żona intenzjonata għal taraġ pubbliku fil-pjan lokali għall-Gżira għamel il-wisa’ biex tinbena lukanda. Dan qed isir f’żona residenzjali, jiġifieri fejn suppost jinbnew biss djar għan-nies.  Din il-flessibilità estrema fl-ippjanar għall-użu tal-art qed igawdu minnha l-Grupp tal-Kumpaniji Stivala. Dan ngħidu b’referenza għall-parti ta’ fuq ta’ Triq Moroni: żona li r-residenti tal-Gżira illum isibuha bħala l-Belt Stivala. Minkejja dan kollu l-kap tal-MDA għandu l-wiċċ li jilmenta! Qiesu dan mhux biżżejjed.

Żviluppaturi fil-Mellieħa mhumiex daqstant fortunati bir-regoli tal-flessibilità għax lukanda li ħarġilha permess ta’ żvilupp f’ċirkustanzi simili laqqtita meta l-Qorti tal-Appell ħassret il-permess. Il-permess ta’ żvilupp għal lukanda fil-Belt ta’ Stivala għandha ċans li jkollha l-istess destin bħall-dak tal-Mellieħa fil-futur qarib. Għalkemm l-applikazzjoni għall-permess ġie approvat madwar ħames xhur ilu  (PA5962/21) il-permess ta’ żvilupp għadu ma ħarigx.

Kultant l-opinjoni pubblika tiġiha waħda żewġ! Il-protezzjoni riċenti permezz ta’ skedar ta’ Palazzino Vincenti f’San Ġiljan hi materja oħra ta’ kunflitt bejn ta’ Stivala u l-burokrazija tal-ippjanar. Għadu kmieni wisq biex wieħed jista’ jgħid li dan hu każ magħluq.  B’ansjetà u biża’ nistenna l-passi li jmiss, u dan minkejja li hemm xi forma ta’ skedar tal-wirt li ħalla warajh l-Perit Vincenti.

Ta’ Stivala kienu qed jippjanaw li jħottu Palazzino Vincenti u floku, f’San Ġiljan, jiżviluppaw lukanda oħra.  F’Diċembru 2022 Palazzino Vincenti kien protett temporanjament fi Grad 1 permezz ta’ Ordni ta’ Konservazzjoni ta’ Emerġenza.  Din il-protezzjoni temporanja issa spiċċat u flokha għandna protezzjoni fi Grad 2 fuq bażi permanenti kif deċiż mill-Awtorità tal-Ippjanar ix-xahar li għadda. Din mhiex aħbar tajba għax issa probabbilment ser nispiċċaw  bil-faċċata biss ta’ Palazzino Vincenti: ġewwa jispiċċa kollu.

Għal dawk li ferħu bl-aħbar tal-protezzjoni imħabbra, naħseb li għaġġlu. Probabbilment hu biss l-iżviluppatur u l-konsulenti tiegħu li għandhom għax jgħorku jdejhom għax mhux ser ikunu wisq il-bogħod milli jilħqu l-miri tagħhom.

F’dan il-kaz ukoll il-burokrazija tal-ippjanar mhux ser ikun irnexxielha milli żżomm lil ta’ Stivala milli jagħmlu ħerba mill-wirt nazzjonali. Kollox bil-barka tal-Awtorità tal-Ippjanar.

Il-burokrazija tal-ippjanar li minnha jilmenta l-Kap tal-MDA l-anqas ma kienet tidher b’nemes meta ta’ Stivala ġiehom il-ħsieb li jġebbdu l-iżvilupp sat-tarf tal-kosta. Tiftakru? Erba’ snin ilu f’din il-paġna, f’artiklu ntitolat : Il-ħarsien tal-kosta: ma hemmx rieda politika (Illum: 14 t’ April 2019) kont ktibt dwar il-permess ta’ żvilupp tal-blokk bini fejn kien hemm ir-restorant Piccolo Padre mal-kosta ta’ San Ġiljan. Kont emfasizzajt dan li ġej: “L-iżvilupp in kwistjoni ngħata permess fuq art mal-kosta.  B’żieda ma dan …………………. jidher ċar li l-binja tibqa’ ħierġa fuq il-baħar.  Jidher li l-Awtorità tal-Artijiet l-anqas biss tniffset dwar dan.” Minkejja dak li jgħid il-Kap tal-MDA, il-burokrazija tal-ippjanar (u l-kuġini tagħha) kontinwament tagħmel il-wisa’ għal żvilupp bla rażan.  

Din hi l-effettività tal-burokrazija: dejjem fuq in-naħa tar-rgħiba.

ippubblikat fuq Illum: 28 ta’ Mejju 2023

Bureaucracy and Stivalaland

Month in month out we are inundated with the latest statistics on property contracts or “promise of sale” agreements. Recently we have had some blips with statistics indicating that property sales were possibly diminishing. Out comes the Malta Developers Association (MDA) supremo thundering that bureaucracy is holding back property deals.

The development permitting process is, generally, greed oriented. It has resulted in so-called flexibility policies which seek to facilitate going around development policy restrictions intended to protect the urban fabric and the quality of life of the residential community. For example, an area earmarked for a public staircase in the Gżira local plan was transformed into a hotel. This is taking place in a residential area where only residences ought to have been permitted. The beneficiary of such land use planning extreme flexibility is the Stivala Group of Companies. I am referring to upper Moroni Street in Gżira, which area has nowadays been labelled as Stivalaland by Gżira residents. Yet the MDA supremo has the cheek to complain.

Developers in Mellieħa were less lucky with flexibility bureaucracy as a hotel permitted in similar circumstances has seen its development permit being recently revoked by the Court of Appeal. The Stivalaland hotel permit in Gżira may possibly meet the same fate in the not-too-distant future as although it has been approved by the Planning Commission some 5 months ago (PA5962/21) the development permit has not been issued yet. Consequently, the time frame for objectors to commence the appeal process has not yet commenced.

Occasionally public opinion manages to pull a fast one. The recent scheduling of the Palazzino Vincenti landmark at St Julians is another area of conflict between the Stivala brand and planning bureaucracy. It is still too early to consider this as a closed case. One awaits with trepidation the next steps notwithstanding the scheduling of the Vincenti masterpiece.

The Stivala brand had planned to pull down Palazzino Vincenti and to develop yet another hotel in St Julians. On 12 December 2022 Palazzino Vincenti was temporarily protected at Grade 1 level through an Emergency Conservation Order. This temporary protection has now been lifted and downgraded to a Grade 2 protection on a long-term basis as decided by the Planning Authority last month. This is extremely bad news as it signifies that most probably only the elevation of this landmark will be preserved: its interior will be gutted. Those who rejoiced at this level of protection were ill-advised. I think that it will be the developer and his advisors who will eventually have the last laugh as they will not be too far from their original objectives!

In this specific case planning bureaucracy will, once more, not be preventing the Stivala brand from making mincemeat of our national heritage, with the Planning Authority’s blessing. And yet the MDA supremo complains.

The planning bureaucracy which the MDA supremo complains about was nowhere to be seen when the Stivala brand sought to stretch development as close as possible to the shoreline. Do you remember? Four years ago, in these very columns, in an article entitled: Protecting Our Coast: No political will in sight (TMIS: 14 April 2019) I had written about the development permit relative to the building block of which the restaurant Piccolo Padre along the St Julian’s coastline forms part. I had then emphasised as follows: “The development in question has been permitted on a footprint starting along the coastline itself. In addition, ………………… planning permission issued by the Planning Authority includes part of the approved structure protruding over the sea. Not even a whimper has been heard from the Lands Authority on the matter.”

Contrary to what the MDA supremo says land use planning bureaucracy, and its cousins, continuously make way for unbridled development.

That is the extent of how effective the bureaucracy is, practically always on the side of greed.

published in The Malta Independent on Sunday: 28 May 2023

Pjani Lokali tal-lastku

Meta l-Pjani Lokali kienu approvati, kien l-ewwel darba li f’Malta sar attentat biex ikun regolat l-iżvilupp fuq livell lokali bis-serjetà. Il-ħtieġa kienet ilha tinħass is-snin. L-ippjanar għall-użu tal-art b’mod professjonali, f’Malta, beda fl-1989 bil-proċess iwassal għall-ħolqien tal-Awtorità tal-Ippjanar.

Għall-bidu, kif jispjega b’mod ċar fil-pjan ta’ struttura, kien ippjanat li jkun hemm 24 pjan lokali għall-Malta u Għawdex, imma imbagħad spiċċajna b’sebgħa. Ħames Pjani Lokali kienu approvati fl-2006, bit-tnejn l-oħra jkunu approvati iktar kmieni: dak dwar il-Bajja ta’ Marsaxlokk fl-1995 u dak dwar il-Port il-Kbir fl-2002.

Meta l-pjani lokali kienu mfassla, oriġinalment għall-konsultazzjoni pubblika, kienu meqjusa bħala restrittivi għax ftit kienu jħallu lok għal diskrezzjoni. Sa dakinnhar ħadd ma kien għadu fassal il-politika dwar l-użu tal-art b’mod hekk ċar, b’mod li jnaqqas il-lok għall-abbuż kif ukoll il-poter assolut vestit f’persuna waħda:il-politku. Dakinnhar kien hemm resistenza konsiderevoli li l-affarijiet isiru b’dan il-mod. Dan jispjega għaliex dawn il-pjani lokali damu ħafna ma saru. Hija ukoll ir-raġuni li wasslet għal dak li nirreferu għalih bħala l-eżerċizzju ta’ razzjonalizzazzjoni li bħala riżultat tiegħu meded kbar ta’ art, madwar żewġ miljun metru kwadru, fil-parti l-kbira art agrikola, fl-2006, kienu ddikjarati mill-Parlament bħala li tajbin għall-iżvilupp.

Il-pjani lokali huma essenzjalment dokumenti miktuba li fihom hemm spjegata l-politika lokali dwar l-użu tal-art flimkien ma mapep li jillustraw din il-politika. Tul is-snin dawn il-pjani lokali ġew ikkumplimentati b’dokumenti oħra dwar materji speċifiċi. Kważi kollha b’ċertu ammont ta’ kontroversja marbuta magħhom. Dwar dawn ktibt diversi drabi f’dawn il-paġni.

F’Jannar 2013, wara perjodu ta’ konsultazzjoni kif trid il-liġi, l-Awtorità tal-Ippjanar kellha f’idejha dokument ieħor li kien approvat: nirreferu għalih bħala l-politka tal-flessibilità. Huwa intitolat : Partial Review of Subsidiary Plans: General Policy relating to Regeneration/Consolidation initiatives. L-iżviluppaturi (u l-periti tagħhom) flimkien mal-Awtorità tal-Ippjanar jinterpretaw dan id-dokument bħala li jagħtihom mano libera biex jiddeċiedu dwar liema huma dawk il-partijiet tal-Pjani Lokali li għandhom jinjoraw.
Sfortunatament uffiċjali tal-Awtorità tal-Ippjanar, spiss wisq, jaġixxu qieshom għandhom xi dritt divin li jiddeċiedu dwar liema huma dawk ir-regoli tal-ippjanar li għandhom japplikaw u liema huma dawk li għandhom jinjoraw.

Kaz speċifiku qam quddiem il-Bord tal-Awtorità tal-Ippjanar iktar kmieni din il-ġimgħa dwar żvilupp propost fuq biċċa art kbira fil-Mellieħa. Il-Pjan Lokali tal-Majjistral jipprovdi li ma jistgħux jinbnew lukandi fiż-żona residenzjali fejn hemm din l-art. Imma l-uffiċjali tad-Direttorat tal-Ippjanar, friski daqs ħassa, jirreferu għall-politika dwar il-flessibilità bl-addoċċ u jirrakkomandaw li l-lukanda proposta hi aċċettabbli. .

L-applikazzjoni tal-politika dwar il-flessibilità fl-ippjanar hi limitata mill-kundizzjonijiet fid-dokument imsemmi iktar il-fuq. Il-limitazzjoni prinċipali hi li l-flessibilità ma tistax tmur kontra l-linja ġenerali stabilita fil-Pjani Lokali. Għax il-politika dwar l-ippjanar għandha tkun flessibli imma mhux tkun tal-lastku!

Numru ta’ deċiżjonijiet li ħadet l-Awtorità tal-Ippjanar ibbażati fuq din l-interpretazzjoni skorretta tal-politika tal-flessibilità kienu kkontestati fit-Tribunal ta’ Reviżjoni għall-Ambjent u l-Ippjanar u fil-Qrati u kienu mħassra. Fid-dawl ta’ dawn id-deċiżjonijiet, jiena ma nistax nifhem kif l-Awtorità tal-Ippjanar ma tikkoreġix il-posizzjoni tagħha.

Inizzjalment l-applikazzjoni inkorretta tal-politika tal-flessibilità fl-ippjanar tal-użu tal-art setgħet titqies bħala żball. Imma meta dan l-iżball jibqa’ jkun repetut ma jibqax żball iżda jsir abbuż ta’ poter li għandu jkun indirizzat immedjatament.

Ippubblikat fuq Illum : il-Ħadd 3 ta’ Marzu 2019

The elasticity of the Local Plans

The Local Plans currently in force, when they were approved, were a first serious attempt in these islands to regulate development at a local level. The need had been felt for far too long. Professional land use planning in Malta started in earnest in 1989 with the process leading to the setting up of the Planning Authority.

Originally, as clearly explained in the Structure Plan, it was planned to have 24 local plans for the Maltese Islands, but we ended up with just seven. Five local plans were approved in 2006, with the other two having been approved earlier: the Marsaxlokk Bay Local Plan in 1995 and the Grand Harbour Local Plan in 2002.

When the local plans were originally drafted for public consultation they were considered as highly restrictive. It was then unheard of to clearly define policy, reducing loopholes and absolute power vested in one person, the politician. There was then considerable resistance to such a course of action. This is the major reason for the long gestation period of these plans. It is also the reason which led to what is known as the rationalisation exercise as a result of which large stretches of land, around two million square metres, mostly agricultural land, was in 2006 declared by Parliament as suitable for development.

Local plans are essentially written statements containing local land use policies and policy maps illustrating the said policies. Over the years the local plans have been buttressed by supplementary guidance with specific policy documents containing a varying degree of controversy, about which I have written extensively in these columns over the years.

In January 2013, after the statutory consultation period, planning policy acquired an additional document, commonly referred to as the flexibility policy. It is entitled: Partial Review of Subsidiary Plans: General Policy relating to Regeneration/Consolidation initiatives. Developers (and their architects) as well as the Planning Authority tend to interpret this policy document as giving them a free hand in determining the extent to which they may depart from provisions of the Local Plans.

Unfortunately, Planning Authority officials tend to assume too often that they have some God-given right to decide which planning policies to apply and which to ignore.

A specific case came before the Planning Authority Board earlier this week relative to a large site in Mellieħa. The North West Local Plan provides that no new hotels can be developed in the residential area of which this site forms part. Yet, invoking the above-quoted flexibility policy officials at the Planning Directorate did not bat an eyelid and recommended that the proposed hotel was acceptable development.

Application of the planning flexibility policy is limited by the conditions set out in the policy, primarily that the general thrust or direction given by specific policies in the Local Plan is not to be superseded. Planning policy may be flexible but it should certainly not be elastic!

A number of decisions taken by the Planning Authority based on such an incorrect interpretation of the flexibility policy have been contested in the Environment and Planning Review Tribunal as well as in Court and were reversed. Faced with such decisions I fail to understand why the Planning Authority does not correct its ways.

Initially the incorrect application of the planning flexibility policy could have been considered as a case of wrongful interpretation of policy. Repetition can only be construed as an abuse of authority and should be dealt with accordingly.

published in The Malta Independent on Sunday – 3 March 2019