Dec 26 2017

Ħmar il-lejl: l-ippjanar għall-kosta u r-riżorsi marittimi

Nhar it-Tnejn il-Parlament beda d-diskussjoni dwar l-implimentazzjoni tal-leġislazzjoni tad-dimanju pubbliku u b’mod partikolari dwar rapport li ħejjiet l-Awtorità tal-Ippjanar fuq is-siti nominati. Ir-rapport jirreferi għal 24 sit nominati prinċipalment mill-għaqdiet ambjentali: 16-il sit kienu nominati minn Flimkien għal Ambjent Aħjar (FAA), seba’ siti minn Friends of the Earth u sit wieħed mill-Ministru għall-Ambjent Josè Herrera.

Id-diskussjoni għadha fl-istadji inizzjali u s’issa kienet limitata għal spjegazzjoni tal-liġi li l-Parlament approva lejn nofs l-2016.

Moħbi mill-attenzjoni pubblika hemm il-ħtieġa urġenti li tkun implimentata d-Direttiva tal-Unjoni Ewropeja dwar l-Ippjanar tal-Ispazju Marittimu. Din id-Direttiva kellha tkun addottata sa tmiem l-2014. Permezz tal-Avviż Legali 341 tal-2016 Malta nnominat lill-Awtorità tal-Ippjanar bħala l-awtorità kompetenti li ser tieħu ħsieb dak li għandu x’jaqsam mal-ippjanar tal-ispazju marittimu fil-gżejjer Maltin.

Wara li staqsejt inġibdet l-atttenzjoni tiegħi li l-Pjan dwar l-Ispazju Marittimu għal Malta diġà jifforma parti mill-Pjan Strateġiku dwar l-Ambjent u l-Iżvilupp (Strategic Plan for the Environment and Development – SPED). Ngħid il-verità ma kontx irrealizzajt dan. Ħsibt li kien hemm xi paġni f’dak id-dokument li kienu qabżuli u allura mort infittex mill-ġdid u sibt sezzjoni intitolata Coastal Zone and Marine Area u taħtha tlett oġġettivi għall ħarsien tal-kosta. Dawn l-oġġettivi jistgħu, u nittama li jkunu, sviluppati fi strateġija dettaljata dwar l-Ispazju Marittimu Malti.

Waqt li Malta jidher li llimitat ruħha għal tlett oġġettivi xotti, pajjiżi oħra għamlu ħidma kbira biex jippreparaw il-pjani tagħhom dwar l-Ispazju Marittimu. L-Irlanda, per eżempju, ippubblikat dokument ta’ 88 paġna intitolat Harnessing our Ocean Wealth. An Integrated Marine Plan for Ireland. Min-naħa l-oħra, ir-Renju Unit ippubblika dokument ta’ 55 paġna intitolat UK Marine Policy Statement.

Dawn iż-żewġ dokumenti jidħlu fid-dettall dwar l-Ippjanar għall-Ispazju Marittimu meħtieġ fl-Irlanda u r-Renju Unit. Bla dubju dawn id-dokumenti jeħtieġ li jkunu supplimentati bi pjani ħafna iktar dettaljati. Id-Direttiva tal-Unjoni Ewropeja fil-fatt tistabilixxi s-sena 2021 bħala d-data sa meta għandhom ikunu ffinalizzati l-Pjani għall-Ispazju Marittimu.

Malta hi gżira mdawra bil-baħar Mediterran. Fatt li għandu jkun rifless f’politika marittima serja u aġġornata. Sfortunatament dan mhux il-kaz għax jidher li għalina f’Malta it-tlett oġġettivi dwar il-kosta fil-Pjan Strateġiku dwar l-Ambjent u l-Iżvilupp (SPED) huma biżżejjed.

Id-Direttiva tal-Unjoni Ewropeja dwar l-Ippjanar tal-Ispazju Marittimu bla dubju hi intenzjonata biex iċċaqlaqna ħalli nimlew it-toqob fil-politika tagħna. L-ekonomija l-blu, jiġifieri l-ħidma ekonomika li tiddependi fuq l-użu tar-riżorsi marittimi, teħtieġ attenzjoni ħafna iktar dettaljata.

Il-Gvernijiet Maltin, wieħed wara l-ieħor, għamlu ħerba fuq l-art u ħsara bla qies fiż-żoni naturali. F’xi kazi l-ħsara li saret ftit tista’ tiġi rimedjata. L-ilma tal-pjan hu l-eżempju ewlieni.

L-ippjanar b’attenzjoni tal-Ispazju Marittimu jista’ jkun ta’ għajnuna biex din l-imġieba żbaljata tal-Gvernijiet ma tkunx esportata lil hinn mill-kosta ħalli wara li ħarbatna l-art ma nħarbtux il-baħar ukoll.

Snin ilu kien pass għaqli li kienet indirizzata l-kwalità tal-ilma baħar bl-introduzzjoni tal-impjanti għat-tisfija tad-drenaġġ. Għad baqa’ xi jsir biex l-ilma msoffi, flok jintrema, jibda jintuża. Kontinwament għadna niffaċċjaw it-tniġġiż mill-gaġeġ tal-ħut li għandna fl-ibħra u li qed ikollhom impatti kemm fuq iż-żoni residenzjali kif ukoll fuq il-faċilitajiet turistiċi. Imbagħad hemm ukoll is-sajd, it-tibdil fil-klima, l-bijodiversita, is-sigurtà marittima, il-fdalijiet arkeologiċi fil-baħar kif ukoll il-ħmar il-lejl li nassoċjaw mar-riklamazzjoni tal-baħar. Pjan għall-Ispazji marittimi fil-gżejjer Maltin irid jindirizza dawn l-oqsma u bosta oħra b’mod integrat.

Il-gżejjer Maltin fihom 316 kilometru kwadrat. L-ibħra Maltin sa 25 mil nawtiku mill-kosta fihom medda ferm ikbar b’kejl ta’ 11,480 kilometru kwadrat filwaqt li l-blata kontinentali taħt il-ġurisdizzjoni Maltija fiha 75,779 kilometru kwadrat.
Din hi l-isfida li għandna quddiemna biex inħarsu l-ibħra tagħna.

ippubblikat fuq Illum – 24 ta’ Diċembru 2017

Dec 24 2017

Planning nightmares: the coastline and marine resources

Last Monday, Parliament commenced a discussion on the implementation of the Public Domain legislation, in respect of which the Planning Authority has submitted a report entitled “Sites Nominated to be declared as Public Domain”. This report refers to 24 sites, nominated primarily by eNGOs: 16 sites were nominated by Flimkien għal Ambjent Aħjar (FAA), seven by Friends of the Earth and one by Minister for the Environment Josè Herrera.

The discussion is still in its initial stages and so far it has been limited to an explanation of the legislation enacted by Parliament in mid-2016.

Currently under the radar is the urgent need to implement the EU Directive on Maritime Spatial Planning, which had to be adopted by end of 2014. Malta has, in fact, adopted it and through Legal Notice 341 of 2016 it identified the Planning Authority as the competent authority which will deal with issues of maritime spatial planning in the Maltese Islands.

After submitting a query, it was pointed out to me that the Strategic Plan for the Environment and Development (SPED) shall constitute Malta’s Maritime Spatial Plan – something I had not realised. Thinking that I had missed something, I checked the SPED and found a text entitled Coastal Zone and Marine Area under which are listed three coastal objectives. These are clearly objectives that can (and hopefully will) be developed into a detailed Maritime Spatial Plan.

While Malta has apparently limited itself to three brief objectives, other countries have gone into considerable detail to prepare their Maritime Spatial Plans. Ireland, for example, has published an 88-page document entitled Harnessing our Ocean Wealth – an Integrated Marine Plan for Ireland and the United Kingdom has published a 55-page document entitled UK Marine Policy Statement.

Both documents go into some detail as to the Maritime Spatial Planning required in Ireland and the United Kingdom and they will undoubtedly have to be supplemented with more detailed plans. The EU Directive determines the year 2021 as the deadline for the establishment of Maritime Spatial Plans.

The fact that Malta is an island should be reflected in more importance being given to maritime policy. Unfortunately, this is clearly not the case as it seems that we have to manage with three coastal objectives in our Strategic Plan for Environment and Development (SPED).

The EU Directive on Maritime Spatial Planning is intended to nudge us to fill the gaps in our policies and plans. The blue economy, which is the economic activity dependent on the utilisation of marine resources, requires much careful planning.

Successive Maltese governments have ruined land-based resources and natural habitats. At times this has been done almost beyond repair. The water table is one such glaring example.

Careful maritime spatial planning could be of assistance in not exporting this erroneous behaviour beyond the coastline so that the environmental damage inflicted on the land is not repeated at sea.

Some years ago, addressing the quality of seawater by ensuring that urban wastewater dumped into the sea was adequately treated was a positive step. More still needs to be done to use the treated water. We repeatedly face issues of contamination arising out of fish-farms that has a negative impact on our residential and tourist facilities. What about fishing, energy, climate change, biodiversity, maritime safety, marine archaeological remains and land reclamation nightmares? A Maritime Spatial Plan for the Maltese Islands has to address all these issues and many more, in an holistic manner.

The Maltese Islands have a land area of 316 square kilometres. On the other hand, the area around the Maltese islands up to 25 nautical miles from the shoreline measures 11,480 square kilometres, while the area of the Continental Shelf under Malta’s jurisdiction in terms of the Continental Shelf Act measures approximately 75,779 square kilometres.

This is the physical extend of the challenge we face to protect our sea.

published in the Malta Independent on Sunday – 24th December 2017

Jul 28 2008

Ġirien Nukleari

minn Carmel Cacopardo

ipubblikat 27 ta’ Lulju 2008

__________________________________________________________________________________________________

Fi Franza fi spazju ta’ 16-il jum seħħew tliet inċidenti nukleari.

L-ewwel inċident seħħ fil-lejl bejn is-6 u s-7 ta’ Lulju fis-sit nukleari ta’ Tricastin. Skart likwidu, madwar 30,000 litru li kien fih l-uranju, b’mod aċċidentali waqa’ f’żewġ xmajjar. L-awtoritajiet Franċiżi ħarġu struzzjonijiet lir-residenti biex ħadd ma jistad, ħadd ma jixrob ilma mill-bjar, kif ukoll biex ħadd ma jgħum fix-xmajjar jew jieħu sehem fi sports fl-ilma. Lanqas ma kien possibbli li jintuża ilma mix-xmajjar għat-tisqija.

It-tieni inċident seħħ fl-impjant nukleari ta’ Romans-sur Isere meta nhar it-18 ta’ Lulju spetturi tas-sit indunaw b’pajp mifqugħ li minnu ħareġ likwidu radjuattiv. It-tielet inċident seħħ mill-ġdid fi Tricastin nhar it-23 ta’ Lulju. L-impjant kien magħluq imma partiċelli radjuattivi ħarġu minn pajp li nqasam fl-impjant nukleari u 97 impjegat spiċċaw l-isptar fejn instab li kienu esposti għal doża baxxa ta’ radjuattività.
Franza tipproduċi 80 fil-mija ta’ l-elettriku tagħha permezz ta’ enerġija nukleari f’59 impjant imxerrda mal-pajjiż kollu. Bħala riżultat ta’ din id-dipendenza fuq l-enerġija nukleari Franza għandha industrija organizzata u b’saħħitha. Il-Gvern Franċiż jgħinha biex tistabbilixxi swieq ġodda billi tesporta t-teknoloġija nukleari.

Fost l-aħħar swieq li qed ifittxu li jippenetraw hemm dak fl-Afrika ta’ Fuq. Franza iffirmat ftehim ta’ kooperazzjoni mal-Marokk, ma’ l-Alġerija u mal-Libja biex tgħinhom jiżviluppaw impjanti nukleari għal skopijiet ċivili. L-iktar li jinteressana hu l-ftehim mal-Libja li se jwasssal biex jinbena impjant nukleari li permezz tiegħu jkun prodott ilma tajjeb għax-xorb minn ilma baħar. Ovvjament, dan l-impjant se jinbena viċin il-kosta.

Inċident f’impjant nukleari jista’ jseħħ bħala riżultat ta’ waħda minn tliet affarijiet: żball uman, ħsara li tiżviluppa fil-makkinarju inkella bħala riżultat ta’ attività naturali bħal terremot.

Hemm żewġ konsiderazzjonijiet li rridu nagħmlu. L-ewwel li l-Libja għandha xemx kemm trid. Teżisti t-teknoloġija biex tipproduċi ilma tajjeb għax-xorb mill-baħar permezz ta’ enerġija solari. Din qed titħaddem f’pajjiżi bħall-Kuwajt. Qed isiru ukoll esperimenti għal titjib sostanzjali f’din it-teknoloġija fl-Iżrael u f’Kalifornja.

Xi ħtieġa hemm ta’ impjant nukleari meta hemm enerġija mix-xemx b’xejn?

It-tieni konsiderazzjoni hi dwar kif niġu affettwati aħna bħala Malta jekk ikun hemm inċident nukleari fl-impjant Libjan. L-effetti jkunu jiddependu mill-gravità ta’ l-inċident. Inċident li jikkontamina l-baħar jaffettwa kemm l-industrija tas-sajd kif ukoll il-produzzjoni ta’ l-ilma f’pajjiżna. Irridu niftakru li 60 fil-mija ta’ l-ilma li nużaw jiġi mill-baħar. Inċident f’impjant nukleari mal-kosta Libjana li jniġġes il-baħar jista’ jaffettwa dan l-ilma li f’Malta s’issa m’għandniex alternattiva għalih għax l-ilma tal-pjan qed jispiċċa wkoll. L-effetti fuq Malta jistgħu jkunu ta’ gravità kbira għax l-uniku sors ta’ l-ilma mbagħad ikun dak impurtat fit-tankers minn Sqallija jew minn x’imkien ieħor.

Il-makkinarju fl-impjanti għat-tisfija tad-drenaġġ li qed jinbnew bħalissa ma jistgħux iservu alternattiva minħabba li l-ilma wara li jsaffuh jitfgħuh il-baħar flok ma jipproduċu ilma tajjeb għax-xorb kif jagħmlu per eżempju f’Singapore.

Apparti dan imbagħad hemm l-effetti fuq l-industrija tat-turiżmu. Kull aħbar ta’ allarm ikollha effett negattiv u t-turiżmu jieħu daqqa kbira b’inċident nukleari daqstant qrib tagħna.

Fid-dawl ta’ dan kollu l-Gvern Malti ma lissen l-ebda kelma. L-anqas l-Oppożizzjoni.
Dan mhux kollox. Il-periklu mhux ġej biss min-nofsinhar għax fit-tramuntana fl-Italja, beda jinħema periklu ieħor.

Il-Gvern ta’ Berlusconi ddikjara li fi ħsiebu jibda l-proċess biex jibni numru ta’ impjanti nukleari. Il-periklu għalina mill-Italja hu l-istess għall-periklu mil-Libja. Bid-differenza li l-iktar li jaffettwawna jkunu dawk l-impjanti li jinbew fin-naħa t’isfel ta’ l-Italja jew fi Sqallija.

Fil-konfront ta’ l-Italja hemm fattur wieħed li jista’ jkun ta’ għajnuna. Bħala riżultat tat-tisħib ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea tapplika għalina l-Konvenzjoni ta’ Espoo, iffirmata fil-Finlandja fl-1991. Din hi inkorporata fid-Direttiva tal-UE dwar l-EIA (assessjar tal-impatt ambjentali) u tipprovdi li fejn ikun hemm possibbiltà ta’ impatt ambjentali li jmur lil hinn mill-fruntieri ta’ pajjiż terz (transboundary impact) hemm l-obbligu li l-pajjiż affettwat ikun notifikat kif ukoll li jkollu l-possibbiltà li jinvolvi ruħu biex ikun assigurat li l-EIA jsir sew.

X’miżuri ħa l-Ministeru ta’ l-Affarijiet Barranin f’dan ir-rigward? Ħadd għadu ma qal xejn minkejja d-dikjarazzjoni ta’ Claudio Scajola, Ministru Taljan għall-Iżvilupp Ekonomiku favur l-enerġija nukleari.
Fid-dawl ta’ dan kollu u fid-dell ta’ theddid li jista’ jkun daqshekk kbir il-Gvern għandu l-obbligu li jinforma dwar x’qiegħed jagħmel. L-Oppożizzjoni wkoll għandha l-obbligu li tispjega għaliex baqgħet ħalqha magħluq.

ara ukoll : http://www.illum.com.mt/2008/07/27/t2.html