Inħarsu l-ODZ

Kważi kulħadd, illum il-ġurnata jaf li l-ittri ODZ ifissru “outside the development zone”, jiġifieri barra miz-zona tal-iżvilupp. Ir-regoli u r-regolamenti tal-ippjanar diġa jħarsu l-ODZ. Hi l-Awtorità tal-Ippjanar flimkien mal-Awtorità għall-Ambjent u ir-Riżorsi li għandhom din ir-responsabbilta.

Kull meta jsiru proposti biex jiżdied il-ħarsien tal-ODZ, ifisser biss li l-miżuri attwali ta’ ħarsien  mhux qed jitwettqu sewwa. Fil-prattika jfisser ukoll li l-awtoritajiet maħtura mhux qed jagħmlu xogħolhom u li l-kontrolli fis-seħħ mhux jiffunzjonaw!  

L-ippjanar dwar l-użu tal-art hu minnu nnifsu kontroversjali għax jinvolvi għażliet, ħafna drabi għażliet diffiċli.  Anke deċiżjonijiet żgħar, ukoll iħallu lil uħud diżappuntati: aħseb u ara deċiżjonijiet maġġuri li jkollhom impatti konsiderevoli fuq bosta.  Li tiddetermina n-natura tal-iżvilupp permissibli u l-limiti tiegħu hu mill-iktar kontroversjali. Dan rajnieh iseħħ quddiem għajnejna huma u jkunu ifformulati l-pjani lokali ħmistax-il sena ilu, u iktar waqt l-implimentazzjoni tagħhom.

Il-pjani lokali jistgħu jkunu wieħed minn żewġ tipi: jistgħu jkunu ċari ħafna u rigidi b’mod li jispeċifikaw eżatt x’għandu jsir bla ebda eċċezzjoni. F’dan il-kaz ikun jeħtieg li dawn ikunu aġġornati regolarment biex jirriflettu l-aspettattivi raġjonevoli tal-komunità.  Minflok, il-pjani lokali jistgħu jkun flessibli, b’mod li jipprovdu soluzzjonijiet differenti għal cirkustanzi differenti. F’dan il-kaz il-proċess ta’ interpretazzjoni hu wieħed kruċjali: jeħtieġ li jkun wieħed konsistenti.

F’kull kaz, dan kollu hu dipendenti fuq li jkollok persuni ta’ integrità li jamministraw l-affarijiet. Tul is-snin id-dibattitu pubbliku żviluppa b’mod li kien hemm qbil li l-politiku għandu joqgħod lura milli jinvolvi ruħu fil-proċess tal-ippjanar. Sfortunatament ma sarx hekk għax il-politiku għażel persuni oħrajn biex jaġixxu f’ismu, imma kontinwament jassigura ruħu li jibqa’ jikkontrolla hu, bir-remote control! 

Dawk li jiffurmaw parti mill-proċess ta’ teħid ta’ deċiżjonijiet kienu “persuni ta’ fiduċja” lesti biex jagħmlu li jgħidulhom u dan sfortunatament xejjen l-iskop kollu tar-riformi li saru tul is-snin.  Dan rajnieh iseħħ quddiem għajnejna. Fost dawn “il-persuni ta’ integrità” li appuntaw fuq il-bordijiet insibu agent tal-propjetà, jirreklama żvilupp li għadu ma sarx u li kien għad irid japprova hu. Dan weħel multa sostanzjali dwar ħasil ta’ flus u bħalissa għaddej bi proċeduri kriminali dwar iktar akkużi ta’ ħasil ta’ flus!

Din hi l-vera problema tal-ippjanar fl-użu tal-art f’Malta u tal-ħarsien tal-ODZ: l-għażla ta’ dawk li ser jieħdu d-deċiżjonijiet! Qabel ma din tissolva ser jibqa’ jsir it-tħarbit.

Tul it-tlett snin li għamilt naħdem fl-uffiċċju tal-verifika tal-Awtorità tal-Ippjanar kelli l-opportunità li nifhem dan ferm iktar u dan billi eżaminajt numru mhux żgħir ta’ kazijiet.

Il-lobbying favur jew kontra deċiżjoni speċifika tal-ippjanar hi parti integrali mill-proċess kollu.  Dan jista’ jagħmel il-ġid jekk ikun dokumentat kif imiss u jkun ikkunsidrat bis-serjetà. Imma jekk l-argumenti jsiru bil-ħabi u bis-segretezza jew bit-tfesfis fil-widnejn, jista’ jwassal għal deċiżjonijiet ħżiena u anke għall-korruzzjoni.

Tul is-snin kellna numru ta’ professjonisti tal-ippjanar li ġew imwarrba għax kienu kompetenti iżżejjed!  Ma ġewx imwarrba għal raġunijiet politiċi. Li dawn ġew imwarrba kellu effett doppju:  intilfu professjonisti validi imma bihom ingħatat twissija lill-bqija. Xejn ma hemm allura għax niskantaw li l-bqija jimxu mal-kurrent: għax hekk jaqbel!

F’dawn iċ-ċirkustanzi hu ċar li ma hemm l-ebda futur għal ippjanar raġjonevoli dwar l-użu tal-art sakemm il-politiku jibqa’ jiġbed l-ispag: fid-deher jew fil-moħbi.  Ir-rwol tal-politika u tal-politiku hu li jistabilixxi direzzjoni politika u li jara li jkunu allokati r-riżorsi meħtieġa. L-implimentazzjoni, iżda, għandha titħalla f’idejn min hu mħarreġ biex jagħmel dan ix-xogħol. Dan sfortunatament  bħalissa jidher li hu holm!

Ippubblikat fuq Illum: 19 ta’ Settembru 2021

Protecting the ODZ

Most of us are aware that the letters ODZ stand for the term “outside the development zone”. Planning rules and regulations already protect the ODZ. The protection of the ODZ is the responsibility of both the Planning Authority as well as the Environment and Resources Authority.

Whenever proposals are made to further protect the ODZ, this signifies just one thing: that current measures are not functioning as expected. In practice it also signifies that the appointed authorities are not carrying out their responsibilities adequately. Specifically, the underlying problem is that checks and balances in land use planning and environmental protection are malfunctioning.

Land use planning is by its very nature controversial as it involves choices as to how best to proceed. Even normal day-to-day decisions tend to disappoint some, let alone major decisions having considerable impacts! Determining the nature of the permissible development and its limits is the most controversial of all. We have seen all this unfolding when the local plans were formulated fifteen years ago, and more in the manner in which they have and are being implemented.

Local plans can be one of two types: they can be very rigid, determining exactly what can or cannot be done without any exception. In such a case they would require frequent revision to keep up-to-date with reasonable expectations of the community.  Alternatively, they may be flexible, catering for different situations. The problem in such a case is their interpretation, which has to be carried out in a consistent manner.

In all cases, however, it boils down to having persons of integrity administering the process. Over the years the local public debate has developed in a manner that it was considered adequate to keep the politician out of the planning process as much as possible. In reality this was not done as the politicians at the end of the day selected others to do their bidding, subject to remote controlling. Those forming part of land use planning decision-taking have generally been “persons of trust”, ready to do the politician’s bidding, which unfortunately brings us back to square one.

We have seen the process function unashamedly in this manner over the years. Among the “persons of integrity” appointed as decision-takers one finds an estate agent, advertising the developments which he was yet to approve. He was subject to an administrative fine for money-laundering and is currently undergoing criminal proceedings on more charges of money laundering!

This is the real problem in land use planning and the protection of the ODZ: selecting the decision-taker! Until this is solved, we have to witness much more damage.

During the three years when I worked as part of the land use planning audit office, I had the opportunity to understand the matter by examining in depth a number of specific cases.

Lobbying in favour or against a specific planning decision is an integral part of the land use planning process. It can be healthy if it is well documented and tackled above board. It may however lead to bad decisions and eventually corruption if done secretly or in an underhand manner.

Over the years I have seen a number of very competent professional planners being side-lined as they were too competent! The political persuasion of the planner in such cases was irrelevant. Their side-lining had a double effect: in addition to losing the competent planner this served as a warning shot to the rest. Consequently, it is no surprise that most of the rank-and-file planners choose the path of least resistance: it is to their personal benefit!

There is no future for reasonable land use planning if the politician keeps fiddling around. The role of politics is about setting the political direction and allocating the required resources. Its implementation should be left to those who are trained to carry out the job. Unfortunately, so far, that has proven to be too much to expect!

published in The Malta Independent on Sunday: 19 September 2021

It-taħwid fl-Awtorità tal-Ippjanar

Qatt ħsibt ftit dwar kif inhu possibli li r-regolatur tal-ippjanar tal-użu tal-art f’Malta jinsab fl-istat ta’ taħwid li qiegħed? Ħarsu ftit lejn il-proċeduri kriminali li għaddejjin bħalissa dwar il-ħasil tal-flus. Wieħed mill-akkużati hu Matthew Pace li sa ftit ilu kien membru tal-Bord tal-Awtorità tal-Ippjanar. Spettur tal-Pulizija li kien qed jixhed fil-każ iddeskrivieh bħala professjonist tal-ħasil tal-flus:  a professional money launderer.

Ftit jiftakru li f’Ġunju 2018 kellna aħbar li l-FIAU (Financial Intelligence Analysis Unit) kienet immultat lil  Matthew Pace is-somma ta’ €38,750 minħabba li ma segwiex il-liġijiet kontra l-ħasil tal-flus meta kien qed jieħu ħsieb l-investimenti tal-klijent tiegħu Keith Schembri. Dan kien fatt magħruf. Mid-dehra l-Gvern kien kuntent bih, għax ma għamel xejn dwaru. Qiesu ma ġara xejn.

Ikun interessanti nkunu nafu jekk il-konsulent legali tal-Awtorità tal-Ippjanar, ċertu Dr Robert Abela, ġibitx l-attenzjoni tal-Awtorità dwar il-ħtieġa li taġixxi dwar dan. Jekk le, forsi l-istess Dr Robert Abela bħala l-konsulent legali ta’ Joseph Muscat ġibidlu l-attenzjoni dwar dan? Ma smajna xejn dwar dan kollu.  ilkoll kompromessi. Governanza tajba? U mhux hekk tgħid.

Matthew Pace għamel snin membru tal-Bord tal-Awtorità tal-Ippjanar. Kien biss wara l-każ ċar ta’ kunflitt ta’interess tiegħu  fil-każ tal-applikazzjoni ta’żvilupp mill-Grupp dB f’Pembroke li kien sfurzat jirreżenja u dan wara pressjoni pubblika minn ambjentalisti. Ngħid li kien “sfurzat” għax wara li l-Qorti annullat il-permess mogħti lill-Grupp dB fuq il-kunflitt ta’ interess ta’ Matthew Pace hu kien għall-ewwel irrifjuta li jwarrab. Kien ippruvat li huwa ħa sehem fil-laqgħat li wasslu għal deċiżjoni dwar il-permess tad-dB f’Pembroke, u ivvota favur din l-applikazzjoni.  Fl-istess ħin kellu interess f’aġenzija tal-propjetà li kienet qed tbiegħ  partijiet minn dan l-iżvilupp sa minn qabel mal-Bord tal-Awtorità tal-Ippjanar, bil-vot tiegħu stess favur, approva din l-applikazzjoni! Dik governanza tajba. Dik imġieba korretta!

Din hi l-Awtorità tal-Ippjanar. Sfortunatament il-membri l-oħra tal-Bord huma ukoll effettwati minħabba l-assoċjazzjoni tagħhom miegħu.  Iridu jgħaddu snin kbar qabel mar-regulatur jirkupra minn dan.

Imma hemm iktar minn hekk.

Ambjentalisti skoprew, kważi b’kumbinazzjoni, li c-Chairman attwali tat-Tribunal ta’ Reviżjoni dwar l-Ambjent u l-Ippjanar  (EPRT) li jisma’ appelli dwar każijiet ta’ ippjanar tal-użu tal-art u oħrajn dwar l-ambjent huwa ukoll impjegat tal-Awtorità tal-Ippjanar.  Presentement qiegħed b’leave bla ħlas mill-impjieg normali tiegħu mal-Awtorità tal-Ippjanar bid-dritt li jmur lura għall-impieg normali tiegħu hekk kif tintemm il-ħatra tiegħu bħala Chairperson tat-Tribunal.  

Kif jista’ impjegat tal-Awtorità tal-Ippjanar jikkunsidra appelli minn deċiżjonijiet li jieħu min jimpjegah? Dan imma hu dak li jagħmel kuljum ic-Chairman tal-EPRT.  L-anqas jekk jipprova ma qatt jista’ jkun imparzjali. Imma meta inġibditlu l-attenzjoni dwar dan ma qabilx li s-sitwazzjoni partikolari tiegħu titfa dell fuq l-imparzjalità tiegħu meta jiddeċiedi dwar kazijiet tal-ippjanar dwar l-użu tal-art. Fl-aħħar ser tkun il-Qorti li jkollha tiddeċiedi u l-ħsara li tkun saret sadanittant ser tkun waħda kbira.

It-taħwid, kif qed taraw, hu kbir. B’dawn in-nuqqasijiet etiċi ħadd m’għandu jiskanta li l-proċess dwar l-użu ta’ l-art tilef kull kredibilità.  

A mess by design

Did you ever wonder why it is possible for the land use planning regulator in Malta to be in such a mess? Just take a look at the criminal proceedings currently under way on money laundering. A former Planning Authority Board member, Matthew Pace, is one of the accused. A police inspector, explaining the investigation results has described him as a professional money launderer.

Few may remember that, way back in June 2018, an item in the news had announced that the Financial Intelligence Analysis Unit (FIAU) had fined Matthew Pace the sum of €38,750 for breaching a number of anti-money laundering laws when dealing with investments held by a client of his named Keith Schembri. It was public knowledge and government was apparently happy as it did not act about it.

It would be interesting to know if the then legal advisor of the Planning Authority, a certain Dr Robert Abela, had flagged the issue and drawn the attention of the Authority on the need to take action. If not, could the legal advisor to Joseph Muscat, the same Dr Robert Abela, have drawn attention of his then boss to the matter? We have heard nothing about it. As we are by now aware, they are all compromised. Good governance my foot!

Mr Matthew Pace spent years as a member of the Planning Authority Board and it was only after his blatant case of conflict of interest in the dB Pembroke case that he was forced to resign as a result of public pressures by environmentalists. I say he was “forced to resign” as, when the Court annulled the dB Pembroke permit on the basis of Matthew Pace’s conflict of interest, he initially refused to make way. It was proven that he sat in judgement and participated in the decision on the dB Pembroke permit, voting in favour of its approval. Simultaneously he had an interest in an estate agency which was already “selling” units forming part of the dB Pembroke development even before the development permit was approved by the Planning Board with Matthew Pace’s vote in favour! Governance at its best!

This is the Planning Authority. Unfortunately, the other members of the Board are impacted by association. It will be many years before this regulator recovers.

There is more.

Environmentalists have discovered, almost by accident, that the current Chairman of the Environment and Planning Review Tribunal (EPRT) while sitting in judgement on appeal cases concerning planning and environmental issues is still an employee of the Planning Authority. He is currently on leave without pay having the right to return to his employment with the Planning Authority when his current term as Chairman of the EPRT expires.

How can an employee of the Planning Authority sit in judgement on the decisions of his employer? Yet this is what the Chairman of the EPRT does every day. He cannot by any stretch of the imagination be impartial even if he tries his very best. Yet whenever he was challenged, he has refused to accept that his specific circumstances render him unsuitable to Chair the EPRT in all cases concerning the Planning Authority. This matter will eventually have to be decided by the Courts with possible considerable consequences.

The mess gets worse every day.

With these ethical failures it is no wonder that the credibility of the land use planning process has gone to the dogs.

published in The Malta Independent on Sunday: 28 March 2021

Keith Schembri u l-kaxxi vojta: frodi, korruzzjoni u ħasil ta’ flus

Mela Keith Schembri u 10 persuni oħra, kif ukoll għoxrin kumpanija ittellgħu l-Qorti ftit tal- ħin ilu. Huma akkużati bi frodi, korruzzjoni, ħasil ta’ flus u iktar.

Dan li qed iseħħ illum huwa prova li l-istituzzjonijiet ma ħadmux kif kellhom jaħdmu. Għax kellom ikunu l-kaxxi “vojta” ta’ Simon Busuttil, li wara li saret investigazzjoni dwarhom mill-Maġistrat wasslu għall-passi tal-lum.

Illum hu jum ta’ niket. Jum ta’ għajb.

Dak li kien “in-number one” ta’ Malta hu akkużat li hu maħmuġ. Miegħu hemm oħrajn fosthom persuna li l-Gvern kien appuntah bħala membru tal-Bord tal-Awtorità tal-Ippjanar (Matthew Pace) li kellu jirreżenja għax inqabad b’kunflitt ta’interess: waqt li kien qed jivvuta favur il-permess tal-proġett tad-dB f’Pembroke kien diġa qed ibiegħ l-appartamenti permezz tal-aġenzija tal-propjetà li kellu sehem fiha.

Jum tal-mistħija għax tal-lum hi biċċa prova li l-Gvern ta’ Malta kien immexxi mill-ħmieġ.

X’serjiġri minn issa l-quddiem diffiċli tgħid. Li l-affarijiet waslu sa hawn hu pass importanti għas saltna tad-dritt.

Min imiss?

Ir-reputazzjoni tal-Awtorità tal-Ippjanar

Hu tad-daħq li iktar kmieni din il-ġimgħa skoprejna illi l-Awtorità tal-Ippjanar hi mħassba dwar li possibilment saret ħafna ħsara lir-reputazzjoni tagħha.

Din kienet aħbar, għax sal-lum, l-impressjoni ġenerali ta’ bosta minna kienet li l-Awtorità tal-Ippjanar tiġi taqa’ u tqum mir-reputazzjoni tagħha.

F’numru ta’ protesti u kontro-protesti ppreżentati l-Qorti f’dawn il-ġranet, residenti ta’ Pembroke talbu d-danni mingħand l-Awtorità tal-Ippjanar f’konnessjoni mal-mod kif din imxiet fil-konfront tagħhom dwar il-proġett tad-dB. Il-Grupp dB, min-naħa l-oħra lagħabha tal-vittma meta bi qdusija artifiċjali akkuża lill-Awtorità tal-Ippjanar li ma għamlet xejn dwar il-kunflitt ta’ interess ovvju ta’ wieħed mill-membri tal-Bord tal-istess Awtorità – l-aġent tal-propjetà. B’riżultat ta’ dan, qalet li sofriet danni sostanzjali meta l-permess ta’ żvilupp dwar l-iżvilupp massiċċ fil–Bajja ta’ San Ġorg tħassar mill-Qorti.

Fit-tweġiba tagħha, l-Awtorità tal-Ippjanar akkużat lill-Grupp dB li kien hu stess li ħoloq il-kunflitt ta’ interess li dwaru kien qed jilmenta. Dan billi għamel użu mis-servizzi ta’ aġent tal-propjetà li kien ukoll membru tal-Bord tal-Awtorità tal-Ippjanar. L-Awtorità kompliet temfasizza li hi ma kelliex idea dwar, u ma kienitx taf illi l-propjetà tad-dB kienet diġà fuq is-suq qabel ma biss il-kaz tela’ quddiem il-Bord għall-approvazzjoni, sintendi bil-vot favorevoli tal-aġent tal-propjetà membru tal-Bord.

L-Awtorità tal-Ippjanar kompliet tgħid li l-Grupp dB, bħala riżultat tal-mod kif opera ikkawża ħafna ħsara lir-reputazzjoni tagħha. Din kienet sorpriża, għax ħafna ma kellhom l-ebda idea li l-Awtorità tal-Ippjanar kella xi reputazzjoni x’tipproteġi!

L-Awtorità tal-Ippjanar taf li kull membru tal-Bord tagħha, hekk kif jinħatar, jeħtieġ li jimla formula li fiha jagħti informazzjoni dwar l-interessi tiegħu jew tagħha. Il-membru tal-Bord li qed nitkellmu dwaru, l-aġent tal-propjetà Matthew Pace, diġa iddikjara pubblikament li hu mexa mal-proċeduri stabiliti, li jfisser illi f’din il-formola huwa iddikjara l-interess tiegħu fl-aġenzija tal-propjetà.

Jekk dan hu minnu, x’għamlet l-Awtorità tal-Ippjanar hekk kif irrealizzat li wieħed mill-membri l-ġodda tagħha kellu interess f’aġenzija tal-propjetà? Kieku jkollna tweġiba onesta għal din il-mistoqsija bla ebda dubju jkollna idea tajba dwar kif l- Awtorità tal-Ippjanar tħares “ir-reputazzjoni” tagħha. Imma, safejn naf jien, ma għamlet xejn: jew minħabba li m’għandha l-ebda reputazzjoni x’tipproteġi, inkella minħabba li tiġi taqa’ u tqum!

Apparti dan kollu, waqt il-laqgħat tal-Bord tal-Awtorità tal-Ippjanar, kull membru tal-Bord għandu l-obbligu li kull meta l-interessi tiegħu jew tagħha jkunu f’kunflitt mar-responsabbiltajiet bħala membru tal-Bord jiġbed l-attenzjoni għal dan billi jagħmel dikjarazzjoni f’dan is-sens waqt il-laqgħa. Wara li jkun għamel dikjarazzjoni ta’ din ix-xorta, imbagħad, il-membru tal-Bord għandu l-obbligu li jimxi skond kif jipprovdi l-artiklu 13 tal-Att dwar l-Ippjanar tal-Iżvilupp u ma jipparteċipax fil-laqgħa jew laqgħat li jista’ jkollhom x’jaqsmu mal-interessi tiegħu. Minn dak li hu magħruf, dawn it-tip ta’ ċirkustanzi huma rari waqt il-laqgħat tal-Bord tal- Awtorità tal-Ippjanar.

L-interess ta’ dan l-aġent tal-propjetà fil-proġett tad-dB illum huma magħrufa. Ikun interessanti, imma, dwar kemm kien hemm iktar propjetajiet li kienu fuq il-kotba tal-aġenzija tiegħu li kienu ukoll suġġett tal-aġenda li hu kellu sehem biex jiddeċiedi dwarha! Din hi informazzjoni li s’issa l-Awtorità tal-Ippjanar ma għamlitx pubblika, għax li kieku kellha tagħmel dan bis-serjetà, malajr inkunu nafu kif l-Awtorità ndukrat ir-reputazzjoni tagħha tul is-snin!

Fil-fehma tiegħi, l-Awtorità tal-Ippjanar hi awtorità amorali, fejn il-prinċipji huma irrelevanti. Għax fl-aħħar mill-aħħar, l-unika ħaġa importanti għall-Awtorità tal-Ippjanar hu li ma tkunx ostaklu għal min irid idawwar lira!

ippubblikat fuq Illum : il-Ħadd 4 t’Awwissu 2019

The Planning Authority and its “reputation”

It is quite hilarious to discover that the Planning Authority is worried about possible damage to its reputation! This is news, because, to date the general impression that most of us have is that the Planning Authority does not give a f..k about its reputation.

In a spate of protests and counter-protests presented in Court over the past days, Pembroke residents have requested the payment of damages from the Planning Authority over its handling of the dB project. The dB Group, on the other hand, has sanctimoniously accused the Planning Authority of not acting on the obvious conflict of interest of one of its Board Members – the estate agent – thereby causing it damage as a result of the annulment by the Court of the development permit for the St. George’s Bay City Centre project.

Not to be outdone, in its reply the Planning Authority has accused the dB Group of giving rise to the very conflict-of-interest subject of its complaint. This, it argued, was carried out by making use of the services of an estate agent who was simultaneously a member of the Planning Authority Board. The PA further emphasised that it was not aware that the dB property was on the market even before the matter was decided upon with the estate agent PA Board member voting in favour: obviously!

The Planning Authority also pointed out that, as a result of the way it acted throughout, the dB Group has caused considerable damage to its reputation.

Really? I was not aware that the Planning Authority had any reputation worth preserving!

Now the Planning Authority is aware that each and every member of its Board would, upon being appointed, have submitted a detailed form listing his/her interests. The member in question, the estate agent Matthew Pace, has already declared in public that he has followed all applicable procedures which means that, among other things, he has declared an interest in an estate agency.

If this is correct, what did the Planning Authority do when it realised that one of its new members had an interest in an estate agency? Having an honest answer to this query would throw considerable light as to how the Planning Authority guarded its “reputation”. To my knowledge it did nothing, either because it has no reputation to protect or else because it was not bothered!

In addition, during meetings of the Planning Authority Board, every member of the Board is duty bound to point out instances where his/her private interests conflict with his/her responsibilities as a Board Member. After making a full disclosure of his/her interest the Board Member is obliged – in terms of article 13 of the Development Planning Act – to refrain from participating in the meeting or meetings which could have a bearing on his/her interest. From what is known, such disclosures are a very rare occurrence at PA Board meetings.

The estate agent’s interest in the dB project is now well-known. It would be interesting to know how many other properties on the estate agent’s books were also items on the agenda he had a role in deciding. This is a question that the PA has not answered yet. Maybe an answer could give a significant boost to its reputation!

In my books the Planning Authority is an amoral authority, where principles are irrelevant. At the end of the day, what counts is not being an obstacle to making hay, while the sun shines!

published in the Malta Independent on Sunday : 4 August 2019

Kunflitt ta’interess fl-Awtorità tal-Ippjanar

Il-validità tal-permess tal-ippjanar dwar il-proġett tad-dB f’Pembroke ġie ikkontestat fuq bażi ta’ tmintax-il raġuni differenti, li jvarjaw minn kunflitt ta’ interess sa miżinterpretazzjoni u/jew applikazzjoni żbaljata tar-regoli dwar l-ippjanar għall-użu tal-art.

F’dan l-istadju, l-Qorti hi hu tħassar il-permess dehrilha li ma kienx neċessarju li tidħol fid-dettall dwar kull waħda minn minn dawn it-tminatax-il raġuni: waqfet fl-ewwel waħda, il-kunflitt ta’ interess tal-membru tal-Bord tal-Ippjanar Matthew Pace u l-interess tiegħu f’aġenzija li ġġib il-quddiem il-negozju tal-propjetà. Żewġ interessi li b’mod ovvju, għal kulħadd ħlief għal Pace, l-Awtorità u l-Gvern, ġie meqjus li huma konfliġġenti. L-aġenzija li fiha Matthew Pace għandu interess kienet diġa qed tirreklama l-bejgħ tal-appartamenti sa minn qabel mal-permess tal-ippjanar ġie approvat, bil-vot tiegħu stess favur l-applikazzjoni.

Il-Qorti użat il-frażijiet “kunflitt ta’ interess” u “nuqqas ta’ trasparenza”. Fl-aħħar mill-aħħar, imma, b’Malti sempliċi u li jinftiehem mill-ewwel dan hu kaz ta’ regħba da parti tal-membru tal-Awtorità tal-Ippjanar li hu nvolut kif ukoll inkompetenza grassa da parti ta’ dawk li ħatruh fuq l-Awtorità tal-Ippjanar meta l-interessi tiegħu kienu diġà magħrufa.

Ilkoll nafu li l-membri tal-Bord tal-Awtorità tal-Ippjanar jinħatru direttament mill-Prim Ministru, u allura ma nistgħux inkunu iktar ċari minn hekk: huwa u jaħtar lil Matthew Pace bħala membru tal-Bord tal-Awtorità tal-Ippjanar, il-Prim Ministru naqas milli jifhem il-konsegwenzi tal-ħatra ta’ agent tal-propjetà fuq il-bord li jieħu d-deċiżjonijiet dwar l-ippjanar tal-użu tal-art.

Nhar it-Tlieta, l-Qorti annullat deċiżjoni waħda tal-Bord tal-Awtorità tal-Ippjanar li fiha ipparteċipa Matthew Pace. Kemm ilu li nħatar fuq il-Bord, sa mill-2013, Matthew Pace, ħa sehem f’numru sostanzjali ta’ deċiżjonijiet oħra li ttieħdu mill-Bord tal-Awtorità tal-Ippjanar. Il-mistoqsija loġika hi dwar il-każi l-oħra li dwarhom ukoll kellu interess u li anke hawn dan l-interess ma ġiex iddikjarat. In-numru ta’ każi kontroversjali deċiżi mhux żgħir imma din il-mistoqsija qatt ma saret s’issa, ta’ l-inqas fil-pubbliku.

Il-każ, kif emfasizzat il-Qorti, hu wieħed li jiffoka fuq l-imġieba ta’ dawk li jokkupaw ħatra pubblika.

Il-membri tal-Bord tal-Awtorità tal-Ippjanar għandhom l-obbligu li jissottomettu dikjarazzjioni annwali dwar l-assi u l-interessi tagħhom. Ikun ferm interessanti kieku l-pubbliku jkollu informazzjoni preċiża dwar x’sar mid-dikjarazzjonijiet tal-membri kurrenti tal-Bord. Is-Segretarju tal-Bord tal-Awtorità tal-Ippjanar, huwa u jixhed quddiem it-Tribunal ta’ Reviżjoni dwar l-Ambjent u l-Ippjanar qal li dawn id-dikjarazzjonijiet ma setgħux jintbagħtu, kif suppost, lill-Awditur Ġenerali, għax dawn ma ġewx aċċettati min-naħa tiegħu. Imma, jirriżulta minn tweġibiet elettroniċi tal-Awditur Ġenerali, li wkoll ġew ippreżentati bħala xhieda, li dan mhux il-kaz: l-Awditur Ġenerali qatt ma irrifjuta li jaċċetta dawn id-dikjarazzjonijiet dwar l-assi u l-interessi tal-membri tal-Bord tal-Awtorità tal-Ippjanar.

Minn dan kollu jqum il-punt dwar kemm huma effettivi l-kontrolli stabiliti mil-liġi dwar il-posizzjoni etika ta’ dawk maħtura bħala membri tal-Bord. Id-dikjarazzjoni tal-assi u l-interessi, sal-lum meqjusa bħala għodda importanti qiesha saret ta’ bla ebda siwi u dan minħabba li wara li ġiet sottomessa ma kienitx eżaminata mill-Awditur Ġenerali. Dan iħarbat il-proċess kollu ta’ kontroll, għax hu ovvju li l-Awditur Ġenerali ġie ostakolat milli jeżamina d-dikjarazzjonijiet li saru u għaldaqstant ma setax jiġbed l-attenzjoni għall-konflitti ovvji li jirriżultaw meta taħtar agent tal-propjetà biex jiddeċiedi fuq materji dwar l-ippjanar għall-użu tal-art.

Nittama li l-Awditur Ġenerali, anke issa, jipprova jirrimedja billi jeżamina d-dikjarazzjonijiet li saru ħalli l-kontrolli jkunu applikati sakemm u safejn hu umanament possibli.

L-ippjanar għall-użu tal-art hu diġa, minnu innifsu, kontroversjali, għax kważi dejjem jinvolvi numru mhux żgħir ta’ interessi konfliġġenti. Tal-inqas għandna nassiguraw li dawk maħtura biex jiddeċiedu jimxu bir-reqqa.

 

Ippubblikat fuq Illum: il-Ħadd 23 ta’Ġunju 2019

Managing conflict of interest at the Planning Authority

The validity of the planning permit in respect of the dB project at Pembroke has been contested on the basis of eighteen different reasons, ranging from conflict of interest to misinterpretation and/or wrongful application of land use planning policy.

In its decision, declaring the dB Pembroke permit null and void earlier this week, the Court did not consider it necessary, at this stage, to delve into each and every one of these 18 reasons: it stopped at the first one: the conflict of interest of one member of the Planning Board, Matthew Pace, whose interest in an estate agency was found to be an obvious no-go area. Apparently the conflict is obvious to everyone, except Pace, the Authority and Government. Even before the final planning decision, his estate agency was already advertising the sale of the apartments – the construction of which was yet to be approved –  with the support of his vote.

The legal terms used in the Court decision are “conflict of interest” and “lack of transparency”. In the end, however, it all boils down to greed on the part of the Planning Authority Board Member and consequently gross incompetence on the part of those appointing him as a member of the Planning Authority Board when his interests were well known.

We all know that the PA Board members are appointed directly by the Prime Minister, so I cannot be clearer than this: in the appointment of Matthew Pace as a member of the Planning Authority Board, the Prime Minister failed to understand the implications of appointing an estate agent as a land-use planning decision-taker.

Last Tuesday, the Court annulled one planning decision in which Matthew Pace had participated. Since his appointment as a member of the Planning Authority Board in 2013, Matthew Pace has participated in a large number of planning decisions. The logical question to ask is in what other cases did he have a conflict of interest that was also not declared. There is a countless list of controversial cases decided upon over the years, but this issue has never arisen, at least not in public.

The case, as emphasised by the Court in its decision, is one that puts the focus on the behaviour of those appointed to public office.

The members of the Board of the Planning Authority are duty bound to submit an annual declaration regarding their assets and interests . It would be interesting if reliable information was available regarding what has happened to the declarations submitted by the current Board members. The Secretary of the Planning Authority Board, when giving evidence at the Environment and Planning Review Tribunal, stated that these declarations could not be sent – as required – to the Auditor General, as they were not accepted at that end. However, it is known from replies to emails by the Auditor General, also presented as evidence, that this is not the case.

This raises the serious question as to the effectiveness of the checks required by law on the ethical suitability of the Board members. One such tool – the declaration of assets and interests – has been rendered useless as clearly it is not being examined by the Auditor General when submitted. This stultifies the whole process as the Auditor General was obviously impeded from examining the declarations made and, consequently, could not draw attention to the obvious conflicts arising as a result of having an estate agent appointed to make decisions regarding land-use planning applications.

It is hoped that, even at this late stage, the Auditor General will consider it appropriate to examine the matter in order that adequate checks are as effective as is humanly possible. Land-use planning will always be controversial because it involves numerous conflicting interests. The least we can do is to ensure that those entrusted with taking these decisions act correctly.

published in The Malta Independent on Sunday : 23 June 2019

L-istupru tas-Saqqajja

Nitkellmu dwar it-Telgħa tas-Saqqajja. Imma jidher li s-Saqqajja għan-niżla!

L-applikazzjoni ta’ żvilupp biex żewġt idjar qodma fuq is-Saqqajja r-Rabat ikunu mibdula f’lukanda żgħira (boutique hotel) hu attentat ieħor biex ikun sfrakassat il-wirt storiku tal-pajjiż. Il-fillera sħiħa ta’ djar fuq is-Saqqajja flok ma jitħallew jinqerdu minn dak li wħud isejħulu żvilupp għandhom jingħataw protezzjoni fit-totalità tagħhom. Kif ippropona l-Professur Mario Buhagiar dawn id-djar fuq is- Saqqajja , tal-inqas, jistħoqilhom protezzjoni fi Grade 2, jiġifieri li l-faċċata tagħhom ma tkunx tista’ tintmiss. Possibilment jistħoqilhom iktar minn hekk ukoll: li jkunu mħarsa b’mod komplet fi Grad 1.  

 L-applikazzjoni għal żvilupp bin-numru 9516/18 tipproponi li d-djar 14 u 15 fuq Is-Saqqajja Rabat (b’faċċata ukoll fuq Vjal Santu Wistin) jinbidlu f’lukanda fi klassi 3B . Minn eżami tal-pjanti sottomessi jidher ċar li l-proposta tinkludi ż-żieda ta’ żewġ sulari fuq il-binja eżistenti kif ukoll il-mutilazzjoni tal-partijiet interni ta’ dawn iż-żewġt idjar biex ikunu jistgħu jkunu mibdula f’lukanda żgħira.

Bħal bosta oħrajn jiena ukoll ippreżentajt oġġezzjoni għal dan l-aħħar attakk fuq il-wirt tagħna lkoll. Ir-raġunijiet għal dan huma diversi.

L-ikbar raġuni hi li l-iżvilupp propost jistona fil-kuntest li hu propost li jsir.  Ser jeqred darba għal dejjem l-omoġenejità u l-armonija tal-faċċati tal-bini kemm fuq is-Saqqajja kif ukoll fuq Vjal Santu Wistin. Fuq Vjal Santu Wistin  l-iżviluppatur irid iħarbat parti kbira mill-ġnien li jagħti karattru uniku u hu parti integrali mill-binja. Hi l-binja kollha, kif inhi, bil-ġnien kollu  li teħtieġ li tkun protetta.

Il-Pjan Lokali, li jqis liż-żona bħala waħda ta’ konservazzjoni urbana jillimita l-iżvilupp fiż-żona għal żewġ sulari. Il-proposta ta’ żvilupp tinjora din il-limitazzjoni kompletament. Huwa għaldaqstant ovvju li jekk din l-applikazzjoni tibqa’ għaddejja u tkun approvata ser twassal għall-qerda tal-filliera sħiħa tad-djar  fuq is-Saqqajja għax li jgħodd għal wieħed jgħodd għal kulħadd. Imbagħad  tkun ġiet stuprata ż-żona kollha.

Iżjed ‘l-isfel, fit-Telgħa tas-Saqqajja, fejn sa ftit ilu kien hemm it-Tattingers Club u xi propjetajiet oħra, il-ħerba tkompli.  Dan is-sit ukoll għandu mdendla miegħu proposta ta’ żvilupp: lukanda massiċċa ta’ 110 kmamar mifruxa fuq 5600 metru kwadru. Mhumiex l-uniċi applikazzjonijiet fl-inħawi għax hemm oħrajn. Iżda huma l-iktar li jagħtu fil-għajn. 

Jidher li waslet id-daqqa tar-Rabat li jrid jiffaċċja l-forza tal-qerda li tpoġġi l-flus qabel il-wirt komuni tagħna lkoll.

Il-mod kif ġiebet ruħha l-Awtorità tal-Ippjanar fil-passat ma tantx hu ta’ awgurju tajjeb li din b’xi mod kapaċi tieqaf lill-forzi tal-qerda. Permezz tad-deċiżjonijiet tagħha sal-lum, l-Awtorità tal-Ippjanar bagħatet messaġġ ċar li, fil-fehma tagħha, l-impatt ekonomiku tal-industrija tal-kostruzzjoni jixirqilha ferm iktar attenzjoni minn kwlaunkwe ħaġa oħra.  B’ġustizzja ngħid li hemm xi żewġ membri tal-Bord tal-Awtorità tal-Ippjanar li jispikkaw minħabba li b’differenza minn sħabhom jiddefendu regolarment kemm il-wirt storiku kif ukoll dak naturali. Imma dawn qegħdin f’minoranza assoluta, avolja xi kultant ġieli jappoġġawhom uħud mill-bqija.

Imma x’tistenna minn Bord tal-Awtorità tal-Ippjanar li l-membri tiegħu ma jħossuhomx skomdi madwar l-istess mejda ma’ agent tal-propjetà biex jgħaddu ġudizzju dwar liema applikazzjonijiet ta’ żvilupp jixirqilhom ikunu approvati u liema le?  

M’għandi l-ebda idea dwar x’deċiżjoni ser ikollna, imma fid-dawl ta’ kif ġiebet ruħha sal-lum l-Awtorità tal-Ippjanar xejn ma niskanta jekk tagħti l-approvazzjoni tagħha biex il-qerda tibda tiela’ t-Telgħa tas-Saqqajja. 

Ippubblikat fuq Illum : 9 ta’ Diċembru 2018