Niftħu l-iskejjel ftit ftit

Il-messaġġi konfliġġenti fil-bidu tas-sajf minn politiċi fis-sens li l-Covid-19 kien taħt kontroll huma in parti responsabbli għall-qagħda attwali. Kien in partikolari l-Prim Ministru flimkien mal-Ministru tat-Turiżmu li pubblikament emfasizzaw li issa li l-pandemija kienet taħt kontroll stajna ingawdu is-sajf!

Kienet din l-attitudni irresponsabbli li wasslet biex ġew rilassati b’mod mgħaġġel ir-restrizzjonijiet marbuta mal-Covid-19 meta s-sens komun kien jitlob pass iktar kawt.

Nifhem li l-operaturi ekonomiċi li kienu qed iġorru l-piz kienu kontinwament isusu wara l-awtoritajiet tat-turiżmu. Imma meta l-Gvern ċeda bagħat l-agħar messaġġ possibli: li r-restrizzjonijiet ma kienux meħtieġa. Meta l-Prim Ministru mbagħad ħafer il-multi li weħlu dawk li abbużaw u kisru l-kundizzjonijiet tal-kwarantina u restrizzjonijiet oħra, għaxxaqha!

Din hi s-sitwazzjoni attwali: fi tmiem is-sajf ir-rata tal-infezzjonijiet tal-Covid-19 hi sfortunatament l-ogħla s’issa f’Malta. Il-106 każ ta’ Covid-19 li irriżultaw nhar l-Erbgħa huma bozza ħamra li qed  itteptep u tgħidilna li l-kontrolli li għanda illum mhux adegwati. Hemm ħtieġa ta’ infurzar aħjar.  

L-ekonomija qalgħet daqqa ta’  ħarta għalkemm is-sussidji u l-għajnuniet li ħareġ il-Gvern bla dubju naqqsu l-impatt tad-daqqa. 

Il-mixja lura lejn in-normalità mhiex waħda faċli. Mhux ser isseħħ mil-lum għal għada. Teħtieġ il-paċenzja min-naħa ta’ kulħadd. Teħtieġ ukoll sens ta’ responsabbiltà billi nsegwu l-prewkazzjonijiet kollha neċessarji, fosthom li nilbsu l-maskri protettivi, mhux biss biex nipproteġu lilna nfusna imma fuq kollox biex nipproteġu lill-oħrajn.

L-argument bħalissa huwa jekk l-iskejjel għandhomx jiftħu jew le. Fin-nofs hemm l-interess tal-edukazzjoni tal-istudenti, il-ħtiega tal-genituri li jaħdmu u s-saħħa kulħadd: fuq quddiem nett dik tal-istudenti kif ukoll tal-għalliema kif ukoll ta’ dawk kollha nvoluti fl-amministrazzjoni tal-iskejjel u tal-istituzzjonijiet edukattivi.

Hemm ħafna argumenti validi għax l-iskejjel u l-istituzzjonijiet edukattivi għandhom jiftħu. Dan minkejja li l-protokolli dwar l-imġieba meħtieġa damu ma ħarġu b’mod li kabbru l-inċertezza ta’ kulħadd.

L-ewwel u qabel kollox hu fl-interess tal-istudenti, kbar u żgħar, li l-istituzzjonijiet edukattivi jerġgħu jiftħu l-bibien tagħhom. Hemm limitu dwar kemm jista’ jsir tagħlim effettiv b’mod virtwali. It-tagħlim b’mod elettroniku bla dubju jista’ jgħin – hu għodda tajba – imma qatt ma jista’ jissostitwixxi l-kuntatt dirett bejn l-għalliema u l-studenti b’mod partikolari ta’ dawk li għadhom fl-istadji inizzjali tat-tagħlim. F’numru ta’ każi ta’ studenti vulnerabbli l-kuntatt dirett bejn l-għalliem u l-istudent hu l-unika mezz ta’ tagħlim effettiv. Dawn huma fost l-iktar li batew bl-għeluq komplet tal-iskejjel u l-istituzzjonijiet edukattivi. Il-ħsara li saritilhom mhux faċli li tkun rimedjata. Bħala riżultat tal-għeluq tal-iskejjel, effett dirett tal-Covid-19, hemm numru ta’ tfal li qegħdin fil-periklu li jintilfu għal kollox għas-sistema edukattiva!

L-iskejjel jeħtieġ li jiftħu ukoll għax il-genituri jeħtieġ li huma ukoll imorru għax-xogħol. L-għeluq tal-iskejjel qed iżżomm numru ta’ ġenituri milli jmorru lura għax-xogħol għax inkella ma jibqa’ ħadd biex jieħu ħsieb l-ulied. Niftakru li issa anke in-nanniet huma out of action għax huma fost il-vulnerabbli! Mhuwiex raġjonevoli li nistennew li f’dan il-mument kritiku jerfgħu l-piż in-nanniet, b’periklu għal saħħithom. Fost dawk li qalgħu daqqa kbira bl-egħluq tal-iskejjel hemm il-familji b’genitur wieħed: dawn qed jissograw l-impieg tagħhom ferm iktar minn ħaddieħor.

Mhux kull xogħol hu possibli li jsir bit-telework! Fejn hu possibli dan għandu jibqa’ jsir. Imma kif nafu ilkoll dan mhux possibli dejjem.

Fid-dawl tal-ispluzjoni ta’ każi tal-Covid-19 naħseb li minkejja l-ħtieġa li l-iskejjel jiftħu, m’huwiex prattiku li dawn jiftħu kompletament u dan biex jonqos ir-riskju tal-imxija tal-Covid-19. Huwa l-każ li nesploraw li minflok ma jiftħu kompletament l-iskejjel jiftħu bil-mod biex jerġgħu jibdew jistabilixxu kuntatt (anke jekk wieħed minimu) mal-istudenti u jkun possibli li tkun imħarsa is-saħħa ta’ kulħadd.

Is-soluzzjoni hi li nimxu b’mod gradwali, bil-mod, pass pass. L-istudenti vulnerabbli u dawk fl-etajiet li għandhom dipendenti mill-għalliema għandhom ikunu minn tal-ewwel li jerġgħu jibdew l-iskola għax huma l-iktar li għandhom bżonn!

Dan hu l-unika mod li bih nistgħu naslu. Aħjar pass żgħir il-quddiem, b’kuntatt minimu flok bil-bibien magħluqin.

ippubblikat fuq Illum: il-Ħadd 20 ta’ Settembru 2020

Covid detection and school opening

The conflicting messages in early summer issued by Maltese holders of political office that Covid-19 was under control are partly responsible for the current state of play. Specifically, the Prime Minister and the Minister for Tourism are on record as having publicly stated that matters were under control and that we could now “enjoy summer”.

It is this irresponsible attitude that led to the fast track relaxation of Covid-19 restrictions when a more common-sense approach would have indicated a much slower pace.

One does understand that the economic operators feeling the pinch were lobbying continuously the Tourism authorities. However, when government gave way, it sent the worst possible message: that the restrictions were not required. When the Prime Minister announced an amnesty relative to  fines imposed, he made matters worse.

This is the current state of play: at the end of summer the rate of Covid-19 infections is unfortunately the highest ever in the Maltese islands. The 106 cases identified on Wednesday is a red light warning us that controls in place are not adequate. They need to be tightened up and enforced.

As a result of the Covid-19 restrictions the economy has contracted. The government subsidies and handouts helped substantially to reduce the negative impacts.

The road back to “some version of normal” will be slow and painful. It will definitely take a considerable time, depending on the sector under consideration. It requires caution, patience and a sense of responsibility.

The current Covid-19 agenda is considering whether and when it will be possible to re-open our educational institutions.  This is primarily in the interests of our students as well as of parents whose painfully constructed work/life balance has been destabilised. It is also in the interest of protecting everyone’s health: that of students, teachers, as well as those responsible for the administration of the educational institutions.

There are a multitude of valid arguments as to why all educational institutions should re-open the soonest even though the state authorities were very late in issuing the behaviour protocols, further fuelling unnecessary uncertainty.

It is first and foremost in the interest of most students, young and old, that formal education gets going the soonest. Online learning, while being useful and having many merits, is no substitute for direct face to face contact between student and teacher, especially in the initial stages of education.

In the case of vulnerable students direct contact with the educator is essential. These are the Covid-19 education victims: their future, already in the fringes, has been severely damaged. There is a real risk of the system losing track of them completely thereby impairing severely their future.

Opening schools is also in the interest of working parents. Their active involvement at their place of work is being hampered as long as schools remain closed. Where can they leave their children? Grandparents are out of the question as they are vulnerable too!  Single parents are definitely worse off with closed schools as even their very livelihood is put into question. 

Telework is not necessarily always a solution, even though it is helpful.

The explosive increase in the number of detected Covid-19 cases during this week does not help matters. Coupled with the late availability of the school behavioural protocols this is creating considerable doubt in all stakeholders as to whether the authorities can handle the return back to school.

It may be reasonable to explore whether instead of an across the board return to school, a staggered approach can be implemented with the vulnerable and the dependent students being given priority. This could be the only realistic way forward.

published in The Malta Independent on Sunday : 20 September 2020

L-impatti tal-Coronavirus: inħarsu l-impiegi kollha

Il-Gvern ħabbar pakkett finanzjarju ta’ €1.8 biljun biex jilqa’ għall-impatti tal-Coronavirus.

Kif ser ikun effettwat il-ħaddiem b’kuntratt bla rabta ta’ numru ta’ siegħat li jaħdem (zero-hours contract), jew dawk f’impieg temporanju, dawk tas-sengħa li jaħdmu għal rashom, inkella n-negozjanti ż-żgħar? Il-pakkett finanzjarju imħabbar, ftit li xejn jaħseb fihom. Allura, minkejja l-merti tiegħu, il-pakkett finanzjarju tal-Gvern mhux tajjeb biżżejjed.

Il-ħaddiem iż-żgħir l-ewwel li jlaqqatha f’kull kriżi. Hu l-impatt fuqhom li għandu jservi ta’ kejl biex inkunu nistgħu niffurmaw opinjoni dwar kemm dan il-pakkett finanzjarju, kif ukoll dawk li għad jistgħu jiġu, huma effettivi.

Ilkoll nieħdu pjaċir b’inizjattivi biex jassiguraw li l-ekonomija u min iħaddimha jiġi fuq saqajh, mhux biss meta tiġi fi tmiemha din il-kriżi iżda ukoll fil-mixja li jeħtieġilna ngħaddu minnha biex nirkupraw. Imma kemm hu sew li noħorġu r-riżorsi tal-pajjiż biex tkun tista’ tirkupra ekonomija li mhiex kapaċi tirrispetta l-iktar dgħajfa fostna?

Il-proposti tal-Gvern biex jilqa’ għall-impatti tal-Coronavirus ma jorbtux lill-operaturi ekonomiċi li jagħmlu użu mill-proposti differenti fil-pakkett milli jħarsu l-impiegi. Is-sensji diġa bdew. Il-ħaddiem iż-żgħir l-ewwel li jlaqqatha. Warajh ilaqqtuha oħrajn.

Il-pakkett tal-Gvern biex jilqa’ għall-effetti tal-Coronavirus jeħtieġ miżuri addizzjonali.

L-għajnuna li ser tingħata għandha tmur lil dawk li sofrew tnaqqis sostanzjali fid-dħul tagħhom meta kkomparat mas-sena li għaddiet. Il-pakkett tal-Gvern huwa iffukat biex jiffaċilita l-likwidità kif ukoll biex jgħin ħalli jkun iggarantit self bankarju. Filwaqt li dawn huma miżuri importanti, f’din il-kriżi hu essenzjali li l-għajnuna tkun iffukata fuq il-pagi tal-ħaddiema. L-għajnuna diretta lill-operaturi ekonomiċi għandha tkun marbuta mal-obbligu tagħhom li jipproteġu l-impiegi. Jekk ma jkunx imħares ix-xogħol m’għandhiex tingħata għajnuna.

Aħna l-Ħodor f’Alternattiva Demokratika mħassba dwar il-ħaddiem iż-żgħir. Hu l-ewwel ma jlaqqatha f’din il-kriżi: huma l-ewwel vittmi tal-Coronavirus. L-għajnuna li dawn jeħtieġu hi fil-forma ta’ dħul minimu garantit tul ix-xhur li ġejjin, kemm iddum il-kriżi. Huma l-iktar vulnerabbli u ħadd mhu jitkellem dwarhom.

Il-kirjiet ta’ residenzi għandhom jiġġeddu awtomatikament sakemm tintemm il-kriżi. Għandu jkun hemm provediment għall-ħarsien minn xoljiment ta’ kuntratti ta’ kera tul il-kriżi. Hemm ħtieġa ukoll li tul il-kriżi l-Gvern jimpenja ruħu iktar biex jassigura illi l-iktar vulnerabbli jkollhom saqaf fuq rashom. Dan għandu jsir dejjem imma b’mod specjali tul il-kriżi.

Aħna l-Ħodor tal-fehma li l-impatt ta’ din il-kriżi fuq l-impiegi turi difetti strutturali fil-qasam soċjali fil-pajjiż. Malta mhux l-unika pajjiż li qed jiffaċċja din il-problema. Huwa importanti li bħal numru ta’ pajjiżi oħra, fosthom l-Isveżja, in-Norveġja, il-belt ta’ Utrecht fl-Olanda, anke f’Malta nidħlu fil-fond u neżaminaw kif jistgħu jaħdmu skemi ta’ dħul minimu garantit li jirreferu għalihom bħala Universal Basic Income u Guaranteed Minimum Income schemes. Ikun għaqli li neżaminaw sewwa dawn it-tip ta’ skemi, għax dawn jistgħu joffrulna tarka tajba meta nkunu iffaċċjati b’dawn il-kriżijiet.

Huwa l-waqt li kulħadd iżomm rasu f’lokha. Il-paroli vojt fil-Parlament tal-Ministru Silvio Schembri iktar kmieni din il-ġimgħa kien barra minn postu u għamel il-ħsara, minkejja li wara skuża ruħu. Qatt mhi idea tajba li thedded bit-tkeċċija lil dawk li b’ħidmiethom taw kontribut biex il-pajjiż kiber, anke bix-xogħol tagħhom. Meta din il-kriżi tgħaddi jerġgħu jkunu huma, inkella oħrajn bħalhom, li nsibu biex jagħmlu dak ix-xogħol li għalih la hemm Maltin, inkella l-Maltin ma jridux jagħmluh għal raġunijiet diversi. Anke issa stess l-Onor Ministru jista’ jagħti titwila lejn is-servizz tas-saħħa u jara jekk hux possibli li jopera mingħajrhom, flimkien dejjem mal-kollegi Maltin. Flimkien qed jagħtu servizz impekkabbli lil pajjiż.

Ilkoll niftakru kif madwar sena ilu, l-Prim Ministru Joseph Muscat kien assoċja l-involviment tal-barranin fid-dinja tax-xogħol f’Malta mal-ġbir taż-żibel. Anke hu, dakinnhar kien għamel apoloġija. Imma sfortunatament il-preġudizzji tiegħu ħallihom warajh fil-Kabinett ta’ Robert Abela.

Ippubblikat fuq Illum : Il-Ħadd 22 ta’ Marzu 2020

Coronavirus fallout: the need to protect all jobs

Government has announced its financial package which it described as being a €1.8 billion stimulus package. What is in it for a zero-hours contract worker, the casual worker, the freelance tradesman, the small-scale businessman? Nothing at all. Hence notwithstanding its merits, Government’s package is not a suitable package.

Zero-hour contract workers, the casual worker, the freelance tradesmen and the small-scale businessmen are the first casualties in each and every crisis. It is in the assessment of their plight that we can arrive at a conclusion on the suitability or otherwise of this and any other Covid19 recovery package.

We all applaud initiatives to ensure that the economy and its operators can stand back on their feet not just when this crisis is over, but also along the long road to recovery. But, what purpose is there in pumping the nation’s resources to recover an economy which is not capable of respecting the most vulnerable ones amongst us?

Government’s Covid19 package proposals do not seek to bind economic operators making use of the different opportunities in the stimulus package to protect their labour force. Redundancies have already started. Casual workers and zero-hour contract workers are the first casualties. Others will soon follow.

Additional measures are called for in Government’s Covid19 package.

Assistance given to economic operators should only go to those which have suffered a drastic reduction in their income when compared to last year. Government’s package is predominantly focused on assistance in providing guarantees for bank loans as well as in facilitating and ensuring liquidity. While these are important measures, in this crisis, aid focused directed towards wages of workers is essential. Any direct assistance to economic operators should be linked to their duty of protecting jobs. No job protection should equate to no aid.

Greens are concerned about several freelance tradesman, small scale businessmen as well as casual labour and workers on zero-hours contracts. They are bearing the brunt of the very sharp decrease in work opportunities: they are the first victims of Covid19. Aid to these categories should be a guaranteed income scheme for the coming months, throughout the duration of the crisis. These are the categories which are the most vulnerable and which nobody is talking about.

The lease contracts for tenants should be automatically renewed until the crisis is overcome. There should be introduced a special protection from eviction throughout the Coronavirus crisis. There is also a need for a greater commitment by the government to offer adequate and decent housing to the most vulnerable in particular during this time of crisis.

Greens consider that the crisis’ impacts on employment is showing the structural defects the country has in the social field. Malta is not the only country to have to face this problem. It is important that like various other countries, notably Sweden, Norway, and the city of Utrecht in the Netherlands, guaranteed income schemes referred to as Universal Basic Income and Guaranteed Minimum Income are discussed in depth in Malta too. It would be wise to start considering such schemes for the future as they could offer a long-term solution.

It is time for level-headedness. Minister Silvio Schembri’s outburst in Parliament earlier this week was uncalled for and damaging, even though he eventually apologised. It is never the time to threaten with expulsion those who have contributed so much to our country and economy. When the crisis is eventually over it will be those whom the Hon Minister threatened with expulsion who will once more plug the gap. Even now, the Hon Minister should take a look at the health service and consider whether it would be possible to operate without the participation of non-Maltese medics and paramedical staff who are performing miracles through their professional service hand-in-hand with their Maltese colleagues.

We do remember that around 12 months ago then Prime Minister Joseph Muscat equated non-Maltese participation in the local labour force with refuse collectors. Though he too eventually apologised, his prejudice unfortunately lingers on in those he left behind in Robert Abela’s Cabinet.

published in The Malta Independent on Sunday : 22 March 2020