Il-baġit hu wieħed nej

Scicluna + Speaker 2016

 

Il- baġit fih diversi ingridjenti tajbin. Iżda m’humiex imħalltin tajjeb. M’hemmx ħsieb biżżejjed. L-anqas m’huma msajra biżżejjed. Kif ngħidu bil-Malti: il-baġit hu nofsu nej.

F’dan l-artiklu ser nillimita ruħi għal uħud mill-proposti ta’ natura soċjali.

Nibda bil-paga minima. F’Malta din ġiet introdotta fl-1974 mit-tieni Gvern tal-Perit Mintoff.  Dakinnhar kienet stabilita għall-ammont ta’ Lm10, jiġifieri €23.29. Ovvjament Lm10, dakinnhar, kienu jiswew u bihom kont tixtri ferm iktar mill-tixtri illum. Kull sena, din il-paga minima tiżdied b’ammont li jikkumpensa għaż-żieda fil-għoli tal-ħajja. L-ammont jitħabbar fil- baġit. Iż-żieda b’effett minn l-1 ta’ Jannar li ġej ser tkun €1.75 biex b’hekk il-paga minima għal persuna ta’ il-fuq minn tmintax-il sena għal ġimgħa xogħol ta’ 40 siegħa issa ser tkun €168.01. Ma din irid jiżdied il-bonus statutorju.

Il-paga minima teħieġ li tkun reveduta. Meta tfasslet fl-1974, tfasslet għall-ħtiġijiet ta’ dakinnhar.

Illum, wara 41 sena teħtieġ titfassal mill-ġdid skont il-ħtiġijiet tal-lum. Fil-fatt studju li kien ippubblikat mill-Caritas f’Marzu 2012 kien jistma illi hu meħtieġ li jkun hemm żieda ta’ 13.8% fil-paga minima biex l-iktar persuni vulnerabbli jingħataw in-nifs.  Ir-rapport kien intitolat A Minimum Budget for a Decent Living. A research study by Caritas Malta focusing on three low-income household categories.

Il-Gvern,(kemm dak tal-lum kif ukoll dak tal-bieraħ) ma jaqbilx ma dan. L-argument politiku tagħhom hu li bit-taħriġ u l-investiment iffokat fuq il-kisba ta’ ħiliet, ikun possibli li taqla’ l-persuni fuq il-paga minima u ċċaqlaqhom ‘il-fuq fis-sellum tal-ħajja. Din hi idea nobbli imma fil-prattika, iddum ma tagħtik ir-riżultati. Sadanittant min hu vulnerabbli jispiċċa dipendenti mill-ħarsien soċjali u għajnuniet supplimentari. Jintgħaġen fid-dipendenza. Il-paga għal dawn in-nies mhiex biżżejjed għall-minimu neċessarju tal-ħajja. In-nuqqas tal-istat li jintervjeni biex il-paga minima toffri l-protezzjoni minima meħtieġa, hu messaġġ li bix-xogħol ma tistax tgħix meta dan jitħallas bil-paga minima li għandna illum.

Huwa neċessarju li nżewġu flimkien it-taħriġ, ma’ paga minima suriet in-nies li tkun rifless tal-ħtiġijiet minimi għall-bniedem tal-lum. In-nuqqas tal- baġit li jagħraf din il-ħtieġa u jagħġina bħala parti integrali mill-viżjoni tiegħu jagħmlu l-baġit wieħed nej.

Il- baġit jirrikonoxxi l-ħtieġa li togħla l-pensjoni minima nazzjonali biex din eventwalment tasal sa 60% tad-dħul medju f’pajjiżna.  Jagħmel  l-ewwel pass  billi jipproponi żieda fil-pensjoni minima għall-dawk li għandhom il-bolol tas-sigurta soċjali mħallsa b’tali mod li l-anqas pensjoni kontributorja ser tkun €7,280 fis-sena.  Dan hu pass tajjeb. Ħadd ma jistenna li l-aġġustament meħtieġ isir kollu f’daqqa. Imma l-pensjonanti tagħna li bnew  lil Malta kif inhi illum, bi dritt jippretendu li jkun stabilit żmien raġjonevoli sa meta l-pensjoni minima nazzjonali tkun 60% tad-dħul medju f’pajjiżna. Mhux biżżejjed li l-baġit  jgħid li dan it-tragward nilħquh sal-2027. Ikun xieraq li l-pensjonanti tagħna jingħataw lura d-dinjità w ir-rispett li jistħoqilhom. Anke hawn il-baġit kien jonqsu ftit ieħor biex isir. Għadu nofsu  nej.

L-aħħar eżempju li rrid insemmi huwa dwar il-persuni b’diżabilità. Il-baġit isemmi l-ħolqien ta’ hub għal persuni b’diżabilità. Il-baġit hu xott mid-dettalji u fil-fatt jiddedika biss 6 linji għal din il-proposta fil-paġna 77 tiegħu. Dawn id-dettalji imma kienu biżżejjed biex nhar il-Ħamis li għadda, l-eks-chairman tal-Kummissjoni Nazzjonali għall-Persuni b’Diżabilità Joseph Camilleri jiddeskirivi dak propost bħala attentat biex tkun introdotta s-segregazzjoni bis-serqa (Segregation by stealth. Times of Malta, October 15, 2015).

Joseph Camilleri jargumenta li għad hawn min ma jistax jaċċetta l-fatt li l-persuni b’diżabilità ukoll għandhom l-istess aspirazzjonijiet bħal kull wieħed u waħda minna. Għaddew minn istituzzjonijiet edukattivi li taw importanza ikbar lill-inklussività, u dan b’differenza kbira minn dak li rċevew il-ġenerazzjonijiet passati.

Il-proposta fil-baġit li toħloq dan il-hub għall-persuni b’diżabilità hu għaldaqstant pass retrogradu, nieqes mill-ħsieb u huwa anke perikoluż.  Is-soċjetà Maltija tant imxiet il-quddiem, li d-Dar tal-Providenza, il-pijuniera f’Malta tal-kura għall-persuni b’diżabilità, illum il-ġurnata qed tiffoka l-enerġija tagħha fuq inizjattivi bbażati fil-komunità li joffru opportunitajiet għal għixien indipendenti lill-persuni b’diżabilità.

Anke hawn il-baġit hu nej għax huwa nieqes mill-ħsieb. Post il-persuni b’diżabilità hu magħna fil-komunità u mhux ġo gaġġa bil-vireg tad-deheb. Għax is-segregazzjoni tibqa’ gaġġa u irrispettivament mill-kwalità għolja tas-servizz mogħti, tibqa’ ħajja f’gaġġa li toqtol l-aspirazzjonijiet tal-persuni b’diżabilità. Qed nitkellmu dwar persuni, mhux dwar numri.

Għalhekk, u għal bosta raġunijiet oħra, l-baġit ta’ nhar it-Tnejn kien wieħed nofsu nej.

Ippubblikat fil-gazzetta Illum, il-Ħadd 18 t’Ottubru 2015

Next Thursday’s earthquake

earthquake

 

This will be a simulation exercise coordinated by Malta’s Civil Protection Department at 4pm next Thursday in Gozo and three hundred people will be involved.

It will be carried out with EU assistance and in conjunction with the Civil Protection Authorities in Sicily who are partners with the Maltese Civil Protection Department (CPD) in establishing a network within the region that is able to manage seismological disasters.

This exercise signals the coming of age of Malta’s CPD. It has to date delivered sterling service in the areas of fire-fighting, managing pollution and providing assistance required as a result of flooding after heavy storms. Training its staff, and subjecting them to a gruelling simulation exercise, is a gigantic step forward for the CPD. It is the first step of a long journey that is dependent on the dedication of the CPD staff  – which is unlimited – as well as the resources allocated by the state. Such resources, although limited over the years, seem to be slowly trickling down, for a change.

Developing the CPD’s ability to handle disasters will be a major challenge. For a start it will identify its capability to develop effective coordination with the Police Force, with the AFM (Armed Forces) and the health authorities as well as with local councils.

At the end of the day the CPD’s proficiency in disaster management will be measured in terms of its response time as well as the number of lives it saves in such situations. This will generally depend on the severity of the disaster with which it is faced.

This will not only translate into a general level of preparedness. It will also require focusing on the needs of the most vulnerable in our communities and in this respect the role of local councils is indispensable. Specific protocols need to be developed and tested in conjunction with local councils regarding the assistance required by children and those who are bedridded or disabled. Catering for all disabilities is an indispensible prerequisite and it requires trained personnel to which the CPD currently has no access. It is an easily identifiable deficiency which needs to be addressed forthwith.

One small example would suffice: how would the CPD personnel, the police, the AFM – or the health authorities for that matter – communicate with persons with  impaired hearing in the absence of staff able to communicate in sign language? Addressing this deficiency is required not just to ensure that Malta is adequately prepared for disaster management. It is also an everyday deficiency that every authority in Malta that offers a direct service to the population at large needs to address. With around five hundred known Maltese with impaired hearing and a number of others who may have remained below the radar, this is an issue which is manageable primarily at a local level. Yet to date it has not been adequately prioritised.

In this context, one would also need to query the level of preparedness of institutions such as Mount Carmel Hospital and id-Dar tal-Providenza. I am informed that even when it comes to fire drills in residential homes for the elderly, the results were not impressive, to put it mildly.

Prompt and effective coordination between the different authorities is crucial in ensuring disaster management. There is a need to test how the different types of equipment used by the CPD, the Police and the AFM interact. Are they compatible? The planned simulation exercise is an opportunity to identify whether, in an actual practice run, matters will work out as planned. Lessons learned in this area will have to be translated into better procurement procedures in the future to ensure smooth interaction between the CPD, the police and the Army.

This will translate into compatible communication equipment as well as adequately maintained vehicles, sea craft and aeroplanes/helicopters which can be used in difficult circumstances. Knowing that maintenance of equipment has never been our forte, this could be quite a challenge!

The simulation exercise on Gozo on 3 September will necessarily lead to a number of lessons learnt which will have to be acted upon in order that Malta’s capability in disaster management is enhanced. This is definitely a bold step in the right direction.

I look forward to the next steps which require the involvement of local authorities.

Published in The Malta Independent on Sunday – 30 August 2015