Il-kosta (u madwarha) tagħna lkoll

Il-pubblikazzjoni riċenti tar-rapport dwar l-impatti ambjentali (EIA)  tal-proġett ta’   Villa Roża fil-Bajja ta San Ġorġ San Ġiljan ser terġa’ tiftaħ beraħ id-dibattitu dwar il-proġett tal-grupp dB f’Pembroke kif ukoll dwar il-Masterplan ta’ Paceville li kien abbandunat madwar sitt snin ilu, riżultat ta’ dibattitu intensiv li fih kienet involuta attivament is-soċjetà ċivili.

Għal darb’oħra il-proposta ċentrali ta’ żvilupp hi l-kummerċjalizzazzjoni intensiva tal-kosta kif ukoll madwarha, u dan apparti l-impatti konsiderevoli fuq iz-zona kollha.

Il-proposta tikkonċerna medda kbira ta’ 47,572 metri kwadri bi żvilupp propost li jikkonċerna t-turiżmu, id-divertiment flimkien ma’ użu kummerċjali, primarjament  uffiċini. Dan hu propost li jsir f’żona li diġa hi iffullata, prattikament is-sena kollha.

Ir-rapport dwar l-impatti ambjentali fih numru ta’ studji dwar diversi aspetti ta’ relevanza għall-proġett propost. Wieħed minn dawn hu analiżi ekonomika mħejji minn E-Cubed Consultants. Kif mistenni, dan l-istudju jitkellem f’termini pożittivi ħafna tal-proġett. Studji ta’ din ix-xorta li kapaċi jiġġustifikaw kollox, issa drajnihom!  Dan l-istudju jinjora kompletament  l-impatti li l-proġett ta’ Villa Roża ser ikollu fuq l-infrastruttura pubblika. Dawn l-impatti huma spiża li jridu jagħmlu tajjeb għalihom il-fondi pubbliċi. L-impatti tal-proġett innifsu huma sostanzjali. Imma meta tarahom b’mod kumulattiv ma’ dawk iġġenerati minn proġetti oħra kbar ippjanati għaż-żona huma enormi.

Dan hu kaz ieħor fejn il-profitti jmorru fil-but tas-settur privat imma hu mistenni li l-kaxxa ta’ Malta terfa’ l-ispejjes għall-iżvilupp meħtieġ tal-infrastruttura biex huma jkunu jistgħu jinqdew. Dwar dan, l-istudju ta’ E-Cubed hu sieket.

Dan x’mudell hu? Kif ġie indikat b’mod ċar minn studju ta’ Deloitte dwar it-turiżmu f’Malta, studju li kien ikkummissjonat mill-Assoċjazzjoni tal-Lukandi (MHRA), ser inkunu neħtieġu 4.7 miljun turist fis-sena biex jintużaw is-sodod li diġa hawn inkella li huma ippjanati! Dan ġenn, għax il-pajjiż ma jiflaħx għall-piż iġġenerat fuq l-infrastruttura kemm-il darba in-numru ta’ turisti li jżuruna jirdoppja.

Anke l-Gvern ħabbar mira ta’ tlett miljun turist, mira li hi għolja ħafna. Kieku l-Awtorità tat-Turiżmu għandha nitfa serjetà fit-tmexxija tagħha kienet tieħu passi biex trażżan l-iżvilupp sfrenat li għaddej fl-industrija u li fl-aħħar ħsara biss jagħmel. Ir-rebgħa imma m’għandiex limitu u qed twassal għal ħsara kbira għall-pajjiż.

Il-kummerċjalizzazzjoni tal-kosta u taz-zona madwarha teħtieġ li tieqaf qabel li din tibla l-ftit spazji miftuħa li għad baqa’ madwar l-istess kosta.

Permezz ta’ emendi li kienu saru għall-Kodiċi Ċivili f’dik li hi magħrufa bħala l-liġi tad-dimanju pubbliku l-Parlament kien approva leġislazzjoni biex jipproteġi l-kosta u bħala riżultat ta’ hekk iżid l-aċċess għall-pubbliku. Dan kien kollu daħq fil-wiċċ għax fil-prattika ma sar xejn. Kieku din il-leġislazzjoni qed taħdem, proġetti bħal dan ta’ Villa Roża ma jsirux għax dawn imorru kontra kemm il-kelma kif ukoll l-ispirtu tal-liġi.

Għaddej sforz kontinwu biex il-kosta tkun ikkumerċjalizzata.  Xi żmien ilu kellna l-proposta għall-marina ta’ Marsaskala. Kellna ukoll il-proposti dwar Manoel Island, dwar il-Bajja tal-Balluta, il-Waterfront tal-Birgu (inkluż il-marina) u l-marina għall-jottijiet fil-Kalkara u dan flimkien ukoll mal-Waterfront tal-Belt Valletta.

Ma dan wieħed irid iżid il-kummerċjalizzazzjoni sfrenata li għaddejja tal-ispazji pubbliċi mal-kosta, inkluż il-bankini.

L-art pubblika qed tkun kontinwament ittrasformata fi profitti għas-settur privat, ħafna drabi għal ftit magħżulin. Fi prattikament il-każi kollha, ħadd ma jagħti kaz tal-kwalità tal-ħajja tar-residenti. Dawn qed ikun kompletament injorati. Xi drabi r-residenti saħansitra jinbeżqu l-barra miz-zoni residenzjali.

Issa għaddew madwar erba’ snin minn meta l-Parlament approva l-leġislazzjioni biex iħares il-kosta. Biex din il-liġi tkun tista’ titwettaq  l-għaqdiet ambjentali ppreżentaw dokumentazzjoni dwar iktar minn għoxrin sit mal-kosta li jimmeritaw li jkunu mħarsa. Ninsab infurmat li dawn l-għaqdiet ambjentali ippreżentaw ukoll riċerka estensiva dwar min jippossjedi din l-art. Hi ta’ sfortuna li t-tkaxkir tas-saqajn tal-Awtorità tal-Artijiet u tal-Awtorità tal-Ippjanar qed iżżomm u tostakola l-ħidma meħtieġa biex din il-liġi li tipproteġi l-kosta titwettaq. Dan qed isir ukoll fejn ma hemm l-ebda dubju li l-art  hi propjetà pubblika.

Għalfejn isiru dawn il-liġijiet jekk ma hemm l-ebda intenzjoni biex dawn ikunu implimentati?

Jeħtieġ li niċċaqalqu jekk irridu nkunu f’posizzjoni li nħarsu dak li fadal mill-kosta u z-zoni ta’ madwarha, u dan qabel ma jkun tard wisq. Sfortunatament ma hemmx rieda politika dwar dan. Il-Gvern u l-awtoritajiet tiegħu iqiesu l-kosta u z-zona kostali bħala magna biex tagħmel il-flus. Din hi l-viżjoni li qed isegwu fi sħubija kontinwa mal-forzi spekulattivi.

ippubblikat fuq Illum: 26 ta’Marzu 2023

The coast and coastal areas belong to all of us

The recent publication of the EIA for what is commonly referred to as the Villa Rosa project at St George’s Bay St Julians brings us back to the dB Pembroke project debate as well as the Paceville Masterplan aborted some six years ago as a result of an intensive debate which involved heavily civil society.

Once more the issue is a development proposal which seeks further intensive commercialisation of the coast and the coastal area. In addition, the impacts on the surroundings are substantial,

The proposal involves a massive 47,572 square metres footprint with a proposed development mix of tourism, leisure and business uses in an area which is already saturated and as a result overcrowded at practically all times of the year.

The EIA contains a number of studies relative to a multitude of aspects. One of these studies is an economic analysis by E-Cubed Consultants. As expected, this study gives a glowing economic endorsement of the project. We have become used to such studies which seem to be able to justify anything. In arriving at its conclusions this study, completely ignores the impacts which the Villa Rosa project will have on the public infrastructure and on the fact that this will have to be made good for by the public coffers. The impacts are substantial when the project is viewed on its own but they assume enormous proportions when viewed cumulatively with the impacts generated by other major projects already in hand or in the pipeline for the area.

This is another case of profits being channelled to the private sector with the public purse being expected to foot the bill for the infrastructural development required. E-Cubed are completely silent on the matter.

Is this the tourism model for the future? As clearly indicated by the Deloitte study on the tourism carrying capacity in the Maltese islands, commissioned by MHRA, at the end of the day we would require 4.7 million tourists per annum if existing and projected tourism projects are to have around an 80 per cent occupancy. This is pure madness: it would signify a more than doubling of the current number of  tourist arrivals.

Even the government stated target of 3 million tourists per annum is too high. If the Malta Tourism Authority (MTA) was anything close to serious it would have by now have taken urgent action to curtail the unrestrained development spree of these speculative developers. Their greed has no limits. It is driving this country towards a complete ruin.

The commercialisation of the coast and coastal areas has to stop before it engulfs the few open spaces left undeveloped in the vicinity of the coast.

Through amendments to the Civil Code in what is known as the Public Domain Act Parliament has approved legislation to protect the coast and to increase access to the public as a result. This legislative action unfortunately has so far proven to be another gimmick. If it were to be in any way effective this legislation would have nipped in the bud the proposed Villa Rosa development as it goes against both the letter and the spirit of this legislation.

A continuous effort to commercialise the coast is under way. It has been going on for quite some time. Some time back we had the proposal for a Marsaskala yacht marina. Some other glaring examples which come to mind are the case of  Manoel Island, Balluta Bay, the Birgu Waterfront and yacht marina, the Kalkara yacht marina, Valletta Waterfront.

There is also the ongoing commercialisation of the public spaces adjacent to the coast, including pavements and open spaces.

Public land is continuously being transformed into private profits, many times for the chosen few. In practically all cases, the quality of life of residents is not factored in, until the eleventh hour. Whenever possible, it is either avoided completely or else the residents are slowly squeezed out of residential areas.

It has been around four years since parliament approved legislation in order to reinforce the protection of the coastline through the public domain legislation. Environmental NGOs have submitted a list of over twenty sites along the coast which qualify for protection. I am informed that eNGOs have even carried out extensive research on ownership issues related to these sites. It is indeed unfortunate that the Lands Authority and the Planning Authority have ground the whole process to an unacceptable halt as a result rendering legislation ineffective. This applies even in those instances where it is proven beyond any doubt whatsoever that the land in question is public property.

Why approve such laws when there is no intention to implement them?

We need to act to protect what is left of the coast and the coastal areas, before it is too late. Unfortunately, there is no political will to act. Government and its authorities consider the coast and the coastal areas as money spinners. A vision which they pursue relentlessly in bed with the speculators.

published in The Malta Independent on Sunday: 26 March 2023

Il-legat ta’ Arvid Pardo: niskopru mill-ġdid il-vokazzjoni marittima

“Aħna għandna interess naturali u vitali fil-baħar ta’ madwarna li permezz tiegħu ngħixu u nieħdu n-nifs.” Dan hu kliem Arvid Pardo, dakinnhar ambaxxatur ta’ Malta għall-Ġnus Magħquda, kliem li qal meta kien qed jindirizza  l-Assemblea Ġenerali fuq il-proposta ta’ Malta dwar qiegħ il-baħar u r-rizorsi tiegħu bħala l-wirt komuni tal-umanità.

Il-baħar hu ħajjitna, iżda ftit li xejn jingħata prominenza fil-prijoritajiet politiċi tal-pajjiż. Bħala gżira stat,   il-baħar u dak kollu marbut miegħu, għandu jkun fuq nett fl-aġenda politika tal-pajjiż.  Hu ghalhekk ta’ tħassib li lokalment ma ntqal prattikament xejn mill-Gvern dwar trattat fuq l-ibħra internazzjonali konkluż iktar kmieni din il-ġimgħa fil-qafas tal-istrutturi tal-Ġuns Magħquda. Ftehim li hu ta’ importanza storika u riżultat ta’ negozjati li ilhom sejrin sa mill-2004.  Dan hu ftehim li hu mibni fuq il-legat tal-Konvenzjoni tal-Ġnus Magħquda dwar il-Baħar li dwarha, permezz ta’ Arvid Pardo, Malta tat sehem kruċjali.

Malta teħtieġ li tiskopri mill-ġdid il-vokazzjoni marittima tagħha u li tkun fuq quddiem nett f’dawn l-inizjattivi fid-dibattitu marittimu internazzjonali. Biex inkunu proattivi jeħtieġilna li jkollna Ministeru iffukat fuq il-politika Marittima li jiġbor taħt saqaf wieħed il-politika marittima kollha ta’ relevanza għall-gżejjer Maltin: mill-ekonomija l-blu, is-sajd u l-akwakultura għall-ħarsien ta’ zoni marittimi estensivi anke fl-ibħra internazzjinali, il-ħarsien aħjar tal-kosta kif ukoll li nimplimentaw sewwa l-liġi dwar id-Dimanju Pubbliku bla dewmien u dan biex ikun assigurat l-aċċess pubbliku għall-kosta, u b’hekk, fuq perjodu ta’ żmien tkun ikkontrollata l-kummerċjalizzazzjoni tal-kosta li ilha sejra s-snin.

Darba kellna Segretarjat Parlamentari għall-Affarijiet Marittimi. Illum il-ġurnata l-politika marittima hi linja waħda fil-lista ta’ responsabbiltajiet tal-Kabinett taħt il-Ministeru tat-Trasport. Fir-realtà, imma, l-politika marittima hi frammentata  u dwarha hemm responsabbiltajiet f’diversi Ministeri.  Fil-prattika dan ifisser li ma hemm ħadd li għandu responsabbiltà politika diretta u konsegwenza ta’ hekk il-koordinazzjoni politika f’dan il-qasam hi waħda limitat ħafna.  Din hi ħasra għax dan hu qasam li għandu ħafna potenzjal li jkun ta’ ġid għall-pajjiż.

It-trattat il-ġdid ser ifittex li jindirizza l-ħarsien tas-saħħa tal-oċejani mhux biss fil-present, imma iktar importanti fuq medda ta’ żmien: dan hu il-wirt li ser inħallu warajna lill-ġenerazzjonijiet futuri.   Kif ġie emfasizzat mill-kelliemi għas-Segretarju Ġenerali tal-Ġnus Magħquda Antonio Guterres, dan it-trattat il-ġdid ser ifittex li jindirizza il-kriżi li qed tiffaċċja id-dinja fuq tlett fronti: it-tibdil fil-klima, it-telfien tal-bijodiversità u t-tniġġiż.

In-negozjati dwar it-trattat intemmu fil-lejl bejn l-4 u l-5 ta’ Marzu. Ser iservi biex titwettaq il-wegħda miftehma fil-konklużjonijiet  tal-Konferenza dwar il-Bijodiversità li saret f’Montreal f’Diċembru li għadda u li hi magħrufa bħala  30×30.   Din hi wegħda bl-iskop li tistabilixi fuq sisien legal sodi il-mira ta’ protezzjoni ta’ terz tal-bijodiversità fuq l-art u l-baħar u dan sas-sena 2030. In-negozjati dwar it-trattat fasslu l-qafas legali meħtieġ biex tkun tista’ tibda t-triq twila ħalli jkunu implimentati l-wegħdiet, il-konklużjonijiet u inizjattivi ta’ Montreal.

L-ibħra internazzjonali jibdew fejn jispiċċaw iż-żoni ekonomiċi esklussivi tal-pajjiżi differenti, ġeneralment madwar 200 mil nawtiku (390 km) mill-kosta. Dawn l-ibħra jammontaw għal 60 fil-mija tal-oċejani globali u ma huma tal-ebda pajjiż, u allura huma ta’ kulħadd! Dawn l-ibħra huma taħt theddida kontinwa ta’ ħsara mill-ħidma akkumulata tal-bniedem tul is-snin. Għalhekk il-ħtieġa li l-komunità internazzjonali taġixxi illum qabel għada.

Meta it-trattat jidħol fis-seħħ, forsi, inkunu pass eqreb lejn il-ħolqien ta’ zoni ta’ protezzjoni marittima fl-ibħra internazzjonali. Din, meta isseħħ tkun kisba storika kbira.

Arvid Pardo jkun kburi li wasalna sa hawn. L-aħjar mod kif nikkommemorawh ikun kull darba li nkunu kapaċi nidħlu għar-responsabbiltajiet internazzjonali tagħna dwar l-ibħra. Jeħtieġilna li niftakru kontinwament li bħala gżira, il-baħar hu ħajjitna: il-baħar hu dak li għamilna dak li aħna illum.

ippubblikat fuq Illum: 13 ta’ Marzu 2023

Arvid Pardo’s legacy: rediscovering a maritime vocation

“We are naturally vitally interested in the sea which surrounds us and through which we live and breathe.” This was stated by Arvid Pardo then Malta’s UN Ambassador when addressing the United Nations General Assembly in November 1967 on Malta’s seminal proposal on the seabed and its resources as the common heritage of mankind.

The sea is our lifeline, yet it does not feature prominently in our policy priorities. As an island state, all issues relative to the sea should be at the very top of the country’s political agenda. It is with regret therefore that very little was said locally by government on the High Seas Treaty concluded within the UN framework earlier this week. This agreement, of crucial importance, is the culmination of negotiations which started in 2004 and builds on the legacy of the United Nations Convention of the Law of the Sea (UNCLOS) in respect of which Malta had a pivotal role through Ambassador Arvid Pardo.

Malta needs to rediscover its maritime vocation and be at the forefront of such international maritime initiatives and debate. In order to be proactive, we need a focused Ministry for Maritime Affairs which groups under one political head all maritime politics of relevance to the Maltese islands: ranging from the blue economy, fisheries and aquaculture to marine protected areas, the protection of coastal areas as well as ensuring that the Public Domain Act is implemented the soonest to ensure public access all along the coast and over time to reverse the commercialisation of the coast which has been going on for ages.

Once upon a time we had a Parliamentary Secretariat for Maritime Affairs. Nowadays maritime policy is a footnote to the list of Cabinet responsibilities, listed under the Ministry for Transport,  but in reality, it is fragmented over a multitude of Ministries. In practice this means that direct political responsibility and policy coordination in maritime policy is rather limited. This is a pity as it is a policy area which has so much potential!

The new treaty seeks to counter the destructive trends which is faced by the health of the oceans, not just at present, but also, more importantly, for generations to come. As emphasised by the spokesperson for United Nations Secretary General Antonio Guterres, the new treaty seeks to address the triple planetary crisis of climate change, biodiversity loss and pollution.

The treaty, concluded during the night between the 4 and 5 March, is crucial for implementing what is known as the 30×30 pledge of the Montreal Biodiversity Conference held last December. This is intended to protect a third of the biodiversity on land and at sea by the year 2030. This treaty establishes the legal framework required to start the long road towards implementation of the Montreal pledges, conclusions and initiatives.

The high seas begin where the exclusive economic zone of the different countries end, generally some 200 nautical miles (390 km) from the coastline. Comprising more than 60 percent of the world’s oceans they belong to no particular country. They are however under continuous threat from anthropogenic activity.

When the treaty enters into force, maybe, we will be a step closer to creating marine protected areas in international waters. That would be a historic achievement.

Arvid Pardo would be proud of such a moment. The best way of honouring his memory would be if we shoulder our international responsibilities, continuously protecting the marine environment which has contributed so much to what we are.

published in The Malta Independent on Sunday: 12 March 2023