ODZ lessons : from  Żonqor to Għargħur

 

A planning application (PA3592/16)  to construct a home for the elderly in the area between Naxxar and Għargħur was due to be discussed by the Planning Authority Board on Thursday. Less than five hours before it was due to begin, however, the public hearing was postponed. There may be valid reasons for the postponement but, so far, such reasons – if they exist – are still unknown.

For the past few months, Alternattiva Demokratika, the Green Party in Malta, has been supporting the residents who are opposed to the development of this privately-owned  home in their neighbourhood since the planning application was first published.

There are various reasons which justify opposition to this proposed development. When faced with such a proposal, the first reactions understandably relate to the direct impact that it will have on the residential community – during both the construction phase and  the operational phase of the proposed facility. During the construction phase, this impact would include excavation noise and vibration, the nuisance caused by airborne dust during construction and the general inconvenience resulting from a large construction site very close to a residential community.

Once the home is in use, the traffic generated at all times of the day – as well as the occupying of residents’ parking spaces by visitors – will be one of the most pressing concerns to justify opposition to the proposal.

These are sensible reasons which justify opposition to the proposed development, even though some mitigation of these impacts is generally possible.

In my opinion, however, before even considering the proposal, it has to be emphasised that the construction of a home for the elderly outside the development zone (ODZ) between Naxxar and Għargħur is a good reason for objection in principle.

On the grounds of social policy, to continue encouraging the institutional care of the aged by way of residential homes does not hold water. It makes much more sense to help the older members of our society to remain in their homes as an integral part of the community, close to their roots, as long as this is possible. This should be the preferred option, rather than forcing them to abandon their roots and move away to the outskirts of our towns and villages.

The Social Policy Ministry harps on about the integration of the elderly in the community while the authority responsible for land use planning is facilitating their segregation. Obviously, somewhere there is a lack of understanding and coordination.

Locating homes for the elderly on the edges of our towns and villages is, in the long term, unsustainable. In addition to fostering segregation, instead of encouraging inclusion, it creates an environmental deficit by encouraging the displacement of a number of the residents of our town and village centres to what is now considered as ODZ land. As a result, this leads to an increase in the number of vacant residential properties while simultaneously adding to the built footprint of the Maltese islands – as if we do not have more than enough developed land!

The 2011 Census identified Għargħur as having a 28.5 per cent residential property vacancy rate. The rate for Naxxar was 24.5. These official statistics, which include both vacant properties and partially vacant properties, will undoubtedly get much worse.

This leads to another argument against the proposal to provide a home for the elderly in this particular area.  How can we justify taking up ODZ land for further development when even the site selection exercise, carried out as part of the application process, identified alternative sites within the development zone?

It seems that not enough lessons have been learnt as a result of the Żonqor debacle.  Is it not about time that the Planning Authority puts its house in order?

Policy coordination between the Ministries concerned with social policy, sustainable development, the environment and land use planning is obviously the missing link and should be addressed immediately.

published in the Malta Independent on Sunday – 25 June 2017

Ghost towns in the Maltese Islands

The last Census, carried out in 2011 – with results published in late 2014 – revealed that in the Maltese islands only 68.2 per cent of residential property is regularly occupied. The rest is either vacant (18.4 per cent) or else used seasonally or for some secondary use (13.3 per cent).

If we focus on the regional data, the situation is much clearer. The rate of occupied residential property varies – from 79.5 per cent in the Western Region (between Dingli, Siġġiewi and Balzan) to 46.4 per cent in the Gozo and Comino Region. Table 1 gives the full data. Property that is completely vacant varies from a rate of 16 per cent in the Northern Region (between Naxxar and Mellieħa) to 23.9 per cent in Gozo and Comino as shown it Table 2. Finally, property which is used seasonally or for some secondary use varies from an insignificant three per cent in the Southern Harbour Region (Valletta to Xgħajra, up to Paola and Luqa] to a staggering 29.7 per cent in Gozo, with the Northern Region (between Naxxar and Mellieħa) with a 25.9 per cent rate being a close second as shown in Table 3. This data has been extracted from the 2011 Census Final Report pages 221 and 222.

This amounts to more ten times the size of residential Birkirkara, meaning that the vacant or underutilised properties in Malta and Gozo at this time are equivalent to 10 ghost towns – each of which is equivalent to Birkirkara, the largest locality in the Maltese Islands. This represents a substantial waste of public funds. As a minimum it means that funds spent on the development of the infrastructure (roads, electricity, water, drainage and telecommunications) for these 10 ghost towns went down the drain and could have been mostly avoided.

While all this built-up residential property is vacant or under-utilised, the building industry keeps building more – thereby adding to the glut. They call this progress and a significant contribution to the economy. Alternattiva Demokratika – the Green Party and the environment lobby in Malta has been vociferous about this over-development of the Maltese Islands. This state of affairs has been worsening, with neither the Labour Party nor the Nationalist Party giving a fig about the consequences.

Instead of addressing the issue, the PN government increased the size of the development zone through the addition of the so-called “rationalisation” exercise. On the other hand, the Labour Party has, during the past four years, encouraged more development.

Last March I had the opportunity to represent a number of Mosta residents in opposing the scheming of a large tract of land at Tad-Durumblat, Mosta. This concerned 38,600 square metres of land which formed part of the rationalisation exercise piloted in 2006 by a PN-led government. Mosta has a sizable vacant and under-utilised residential area consisting of 19.4 per cent of the housing stock as in November 2011. The Executive Council of the Planning Authority accepted my arguments and rejected the relative planning control application, thereby saving – at least temporarily – this large tract of land from the greedy forces of development.

Faced with this situation, AD considers that the number of vacant properties in any locality should be an important criterion in determining whether development applications for larger areas are approved or not. This should also apply to the large tracts of land forming part of the rationalisation exercise, in respect of which the determination of the applicable scheme should not be decided if the number of vacant properties is substantial.

It is about time that this situation is addressed and for this purpose, AD’s election manifesto is making this specific proposal: in those localities where the number of vacant properties is substantial, large-scale residential projects will not be permitted.

This would be a good first step in addressing Malta’s ghost towns, ensuring that their enlargement is restrained and thereby applying a significant brake to over-development in the Maltese Islands.

 published in The Malta Independent on Sunday, 14 May 2017

 

Region No. per cent
Southern Harbour 29,107 75.9
Northern Harbour 46,181 72.9
South Eastern 22,279 71.6
Western 19,584 79.5
Northern 23,989 58.1
Gozo and Comino 11,630 46.4

Table 1: Occupied property by Region 

 

Region No. per cent
Southern Harbour 1,113   3
Northern Harbour 6,650 10.5
South Eastern 3,294 10.6
Western 6,33  2.6
Northern 10,692 25.9
Gozo and Comino 7,444 29.7

Table 2: Property used seasonally or for secondary use by Region

 

Region No. per cent
Southern Harbour 8,126 21.2
Northern Harbour 10,556 16.7
South Eastern 5,552 17.8
Western 4,420 17.9
Northern 6,582 16.0
Gozo and Comino 5,996 23.9

 Table 3: Vacant Property by Region

Sens komun: fil-Mosta u f’Marsaxlokk

 

 

Matul dawn l-aħħar ġranet, Alternattiva Demokratika kienet qed tikkampanja kontra żvilupp massiċċ li ġie propost kemm fil-Mosta kif ukoll f’Marsaxlokk.  Din hi kampanja li ilha li bdiet ħdax-il sena, u tibqa’ għaddejja,  kontra t-tkabbir taż-żona żviluppabbli proposta minn George Pullicino, dakinnhar Ministru responsabbli għall-ambjent u l-ippjanar għall-użu tal-art.

Nhar il-Ġimgħa, f’Marsaxlokk, kien ta’ sodisfazzjoni li s-Sindku Horace Gauci, elett f’isem il-Partit Laburista, ingħaqad magħna ta’ Alternattiva Demokratika waqt konferenza stampa b’appoġġ għar-residenti Tal-Marnisi Marsaxlokk.

Hi kampanja biex is-sens komun favur l-ambjent jipprevali fuq id-deċiżjoni li kien ħa l-Parlament fl-2006 meta l-Gvern immexxi mill-PN mexxa ‘l-quddiem proposta biex żewġ miljun metru kwadru ta’ art li kienu barra miż-żona ta’ żvilupp, ma jibqgħux iktar ODZ u minn dakinnhar jibdew jiffurmaw parti miż-żona ta’ żvilupp. Dan sar mingħajr ma ġew eżaminati l-impatti ta’ deċiżjoni bħal din, lejliet li kellha tidħol fis-seħħ id-Direttiva tal-Unjoni Ewropeja dwar il-kejl tal-impatti strateġiċi ambjentali. Li ma sarx dan l-kejl, ifisser li l-impatti kumulattivi tal-iżvilupp li kien qed ikun propost kienu kompletament injorati.

Nhar it-Tnejn 20 ta’ Marzu l-Kumitat Eżekuttiv tal-Awtoritá tal-Ippjanar ħa żewġ deċiżjonijiet kontrastanti dwar żewġ meded kbar ta’ art. Dwar l-ewwel waħda, art agrikola fil-Mosta tal-qies ta’ 38500 metru kwadru l-proposta bi pjan ta’ żvilupp kienet rifjutata filwaqt li dwar it-tieni waħda ukoll primarjament agrikola u b’qies ta’ 17,530 metru kwadru, l-propost pjan ta’ żvilupp kien approvat.

Fiż-żewġ każi ma sar l-ebda eżami tal-impatti soċjali, ekonomiċi u ambjentali u dan billi l-professjonisti tal-ippjanar li taw il-parir lill-Kumitat Eżekuttiv tal-Awtoritá tal-Ippjanar kienu tal-fehma li d-deċiżjoni tal-2006 tal-Parlament kienet kemm ċara kif ukoll finali. Sfortunatament ma dehrilhomx meħtieġ li jeżaminhaw dan minn lenti kritika.

Fl-2006, il-Parlament kien iddeċieda li dawn iż-żewġ miljun metru kwadru ta’ art ma kellhomx iktar ikunu meqjusa bħala barra miż-żona tal-iżvilupp (ODZ). Il-grupp parlamentari tal-PN kien ivvota favur din il-proposta, u dan jispjega l-għaliex dak li taparsi kkonverta favur l-ambjent, Simon Busuttil, għadu ma fetaħx ħalqu dwar dan kollu.  Imma l-Partit Laburista, dakinnhar fl-Opposizzjoni ma kienx qabel u kien ivvota kontra li din l-art tkun tista’ tingħata għall-iżvilupp. Għalhekk Joseph Muscat bħalissa qiegħed f’posizzjoni imbarazzanti.

Il-Partit Laburista għadu tal-istess fehma, jew bidel il-ħsieb? Għax issa waslet is-siegħa tal-prova. X’ser jagħmel? Għax anke jekk ikun meqjus li d-deċiżjoni tal-Parlament tal-2006 titfa’ ċerti obbligi fuq il-Gvern u fuq l-Awtoritá tal-Ippjanar, xorta hu possibli li l-impatt tal-iżvilupp massiv li ġie propost ikun imtaffi.

Id-deċiżjoni tal-20 ta’ Marzu tal-Kumitat Eżekuttiv tal- Awtoritá tal-Ippjanar li biha l-applikazzjoni dwar l-art fil-Mosta kienet rifjutat hu l-mod kif għandhom isiru l-affarijiet. Hi deċiżjoni li s-Segretarju Parlamentari Deborah Schembri għandha żżomm quddiem għajnejha meta l-każ ta’ Marsaxlokk jiġi quddiema biex tikkunsidra jekk tagħtix l-approvazzjoni tagħha. Jiena naħseb li s-Segretarju Parlamentari Schembri għandha tibgħat il-każ ta’ Marsaxlokk lura quddiem l- Awtoritá tal-Ippjanar biex ikun ikkunsidrat mill-ġdid.

Żvilupp massiv ta’ din ix-xorta m’għandux ikun possibli meta hawn tant propjetajiet residenzjali vojta. Anke f’Marsaxlokk stess l-aħħar ċensiment, dak tal-2011, juri li 18.7% tar-residenzi huma battala filwaqt li 5.9% tagħhom jintużaw biss kultant. Nistgħu nibqgħu nibnu bil-goff meta għandna din il-kwantitá ta’ propjetá vojta?

Għandna bżonn ftit sens komun fl-ippjanar ta’ l-użu ta’ l-art. Sens komun li jagħti piz u konsiderazzjoni tal-impatti fuq il-komunitá kollha qabel ma jittieħdu deċiżjoniiet bħal dawn.

Fiż-żewġ każi, l-Mosta u Marsaxlokk, qed nitkellmu dwar raba’ li kienet tinħadem u li issa intelqet minħabba l-pressjoni kkawżata mill-iżvilupp. Dan hu process li jeħtieġ li nwaqqfuh minnufih. Illum qabel għada.

 

ippubblikat f’ Illum –  2 t’April 2017

Green sense is common sense

 

In the last few days Alternattiva Demokratika-the Green Party- has been campaigning against over-development at both Mosta and Marsaxlokk. It is the renewal of an everlasting campaign, started 11 years ago against the increase in the development zone piloted by former Environment and Land Use Planning Minister George Pullicino.

In Marsaxlokk last Friday we were joined by Labour Mayor Horace Gauci who arrived at, and addressed an AD press conference in support of the residents of Il-Marnisi, Marsaxlokk, in view of the impact of the rationalisation exercise in the area.

It is a campaign to see green sense prevail over the rationalisation exercise, as a result of which, in 2006 on the proposal of a PN-led government, Parliament included around two million square metres of land within the development zone overnight. This was done without a strategic environment assessment having been carried out to examine the proposals. It was on the eve of the coming into force of the Strategic Environment Assessment EU Directive which, just days later, would have made such an assessment compulsory. Not carrying out such an assessment signifies that the cumulative impacts of development were ignored by not being factored into the decision-taking process.

On 20 March, the Planning Authority Executive Committee took two contrasting decisions in respect of two large tracts of land. Regarding the first – 38,500 square metres of agricultural land at Mosta –  the scheme for a development proposal was turned down, while in respect of the second – 17,530 square metres of largely agricultural land in Marsaxlokk – the proposal for development was approved.

In neither case was any assessment of the social, economic and environmental impact carried out, as the professional land-use planners advising the Executive Committee of the Planning Authority consider that Parliament’s decision in 2006 was definite and any assessment unnecessary. Unfortunately they did not think it appropriate to examine the matters before them critically.

In 2006, Parliament had decided that this two million square metre area of land, formerly considered as ODZ land, was henceforth to be part of the development zone. The PN Parliamentary group had  voted in favour of this proposal, which is why the pseudo-environmental convert Simon Busuttil is completely silent on the issue. However, the Labour Party Opposition voted against the proposal, thus placing Joseph Muscat in an awkward position today.

Has the Labour Party changed its views? The chickens are now coming home to roost.

When push comes to shove, and notwithstanding the PN mantra that “ODZ is ODZ”, the PN always seeks to consent to ODZ development, as long as such development is given the go-ahead when it is in the driving seat!

But what about the Labour Party today? Even if it factors in the views of those who maintain that the 2006 decision ties its hands, it can certainly take mitigation measures that would substantially reduce the negative impact of the 2006 parliamentary decision which favours such massive over-development.

The decision of the Executive Committee of the Planning Authority on the 20 March to reject the proposal for the development of the tract of land in Mosta is the way forward. It should be taken on board by Parliamentary Secretary for land use planning Deborah Schembri when the Marsaxlokk case is placed on her desk for her consideration. I respectfully ask Ms Schembri to request the Planning Authority to reconsider its decision and hence send it back to the drawing board.

The proposed reconsideration should be undertaken primarily because such massive development is not required: it is not necessary to sacrifice so much agricultural land. (I am informed that on the site there is also a small stretch of garigue with a number of interesting botanical specimens.) The results of the 2011 Census indicated that 18.7 per cent of Marsaxlokk’s housing stock was then vacant and 5.9 per cent of it only in occasional use.  Why should we keep adding to the vacant housing stock through proposals for massive development projects?

We need some green sense in the planning of land-use. We need some common sense in considering the impact on the whole community before far-reaching decisions are taken.  In both cases mentioned above, the land that has been the subject of proposed  development schemes is agricultural land that has fallen into disuse as a result of development pressures. This process should be reversed forthwith, and the sooner the better: it is only common sense.

published in The Malta Independent on Sunday – 2 April 2017

Mosta : 38,600 metri kwadri oħra għall-bini

 

ø

 

Iktar kmieni dal-għodu fkonferenza stampa fil-periferija tal-Mosta, ħdejn it-Torri Cumbo, Alternattiva Demokratika reġgħet semmgħet leħinnha dwar żvilupp żejjed u l-qerda tar-raba.

L-art li se tintmiss din id-darba fiha qies ta madwar 38,600 metru kwadru. Dwarha l-Awtorità tal-Ippjanar nhar it-Tnejn li ġej se tiddeċiedi dwar xtip ta żvilupp se jkun possibli fuqha.

L-aħħar ċensiment li sar fl-2011 kien żvela li minn 8359 residenza fil-Mosta, 16.2% kienu vakanti u 3.2% oħra kienu użati okkazjonalment. Allura għalfejn l-awtoritiajiet kontinwament jinkoraġġixxu żvilupp massiċċ?

Din hi medda oħra ta art li fl-2006 l-Gvern ta dakinhar kien iddeċieda li tista tinbena. Dakinhar il-Partit Laburista fil-Parlament kien ivvota kontra u l-Partit Nazzjonalista kien ivvota favur din il-qerda.

L-Awtorità tal-Ippjanar se tikkonsidra l-applikazzjoni PC 039/09 li biha fdin iżżona se jkun permess żvilupp ta tliet sulari u semi-basement bbini ta għoli ta 17.50 metru minn wiċċ it-triq. L-art hi mqassma fi 93 plot individwali u 8 biċċiet oħra ta art li sissa ma ġewx imqassma fi plots. Din l-art, meta tinbena tista iżżid numru konsiderevoli ta propjetajiet vojta ma dawk li diġa hemm.

Bħal din l-art hemm medded oħra ta art li kemm-il darba tkellimna fuqhom, inkluż fi Triq Dun Mikiel Xerri, fit-tarf ta Ħ’Attard.

Alternattiva Demokratika tistieden lill-Partit Laburista li fl-2006 ivvota kontra l-iżvilupp ta din l-art u oħrajn bħalha, biex ikun konsistenti u jieħu l-passi neċessarji, dejjem sakemm ma reġax bdielu, issa li qiegħed fil-Gvern.

The rental markets

The liberalisation of the rental market over the years has not served its objective. Those who own property are still reluctant to rent out to Maltese tenants and the rental market is, albeit slowly, developing in such a manner as to mostly serve non-Maltese residents and ignore the locals.

I have no quarrel with non-Maltese residents renting residential property in whatever form or shape. The problem is, however, that as a result the high rents demanded have squeezed out of the market the small numbers of Maltese residents who, not having the means to purchase, must perforce rent out.

The rental market was dormant for over 60 years and was resurrected primarily as a result of the 2008 overhaul of rent legislation. It was a process that started with earlier amendments to the law in 1995. Unfortunately, there was no real preparation for the impact of its resurrection in the residential sector.  The end result was that the residential rental market is functioning in a warped manner, catering for the high (foreign) earners and ignoring those at the lower end of the scale: the low wage earner who lives from hand to mouth.

Malta and Gozo are being incessantly raped to produce more residential units, primarily for renting out to non-Maltese employees in the financial services and betting sectors that are mushrooming to benefit from favourable taxation rates. Yet the properties that can be rented out to the locals are being left vacant, as can be ascertained by an examination of the information published as a result of the last census.

Subsidies dished out by the Housing Authority may be of some help in reducing the resulting social pain. However, what is required is a radical overhaul that would place all vacant properties on the market. Ideally, this should be done through fiscal incentives that would encourage owners to shoulder their social obligations. A number of incentives have been or will be rolled out to encourage the rehabilitation of dilapidated property. The carrot will certainly function in a number of instances and a number of vacant properties will, as a result, return to the marketplace.

However, after the carrot has carried out its duty, it should be the turn of the stick. Properties vacant for a long time, say for more than 5 years (or some other reasonable length of time), should be taxed until they are put back to use. In such a small country we cannot afford to waste any of our scarce resources. Ensuring that this waste is avoided is everybody’s business.

published in The Malta Independent on Sunday : 22 January 2017

Il-libertà tal-moviment tal-persuni fl-Unjoni Ewropeja u r-Renju Unit

freedom of movement of persons

Waħda mill-affarijiet li ħarġet ċara mis-Summit tal-Unjoni Ewropeja tal-bieraħ hi li l-benefiċċju tal-aċċess għas-suq wiehed mhuwiex mingħajr responsabbiltajiet. Ilha ċara imma hemm għamel ta’ bir-ruħu mod ieħor.

L-aċċess għas-suq wieħed Ewropew iġib miegħu numru ta’ responsabbiltajiet bażiċi. Waħda minn dawn hi l-aċċettazzjoni ta’ dawk li nirreferu għalihom bħala l-erba’ libertaijiet  [the four freedoms] : il-libertà tal-moviment liberu tal-merkanzija, tal-kapital, tas-servizzi u tan-nies.

Ir-Renju Unit irid jillimita l-libertà tal-moviment liberu tan-nies.

Għadhom ma fehmux li r-regoli mhumiex a la carte. Għax dawn huma prinċipji fundamentali li fuqhom hi mibnija l-Unjoni Ewropeja.

Stimi jindikaw li fir-Renju Unit hemm 3.3 miljun ċittadin mis-27 pajjiżi l-oħra membri tal-Unjoni Ewropeja li minnhom 2.1 miljun qed jaħdmu.

Min-naħa l-oħra hemm 1.2 miljun ċittadin mir-Renju Unit li qed jgħixu fis-27 pajjiż membri tal-Unjoni Ewropeja. L-ikbar komunitajiet qegħdin fi Spanja ( 309,000), l-Irlanda ( 255,000), Franza (185,000) u l-Ġermanja ( 103,000). 800,000 huma ħaddiema u d-dipendenti tagħhom fil-waqt li 400,000 huma pensjonanti.

Skond iċ-ċensiment tal-2011 kien hawn 6,652 ċittadin tar-Renju Unit jgħixu f’Malta. Nafu ukoll li madwar 28,000 Malti kellhom dritt tal-vot fir-referendum tar-Renju Unit.

 

 

Inħarsu l-kwalità tal-ħajja ta’ kulħadd

mdalogo

indirizz li għamilt lil Laqgħa Ġenerali Annwali

tal-Malta Developers Association

il-Ħamis 4 ta’ Frar 2016

Bħalissa pajjiżna għaddej minn fażi fejn kulħadd qed iħoss il-ħtieġa li jgħid li għalih l-ambjent hu ta’ importanza kbira. Dan huwa importanti ħafna, anke jekk ma jistax jitwemmen kull ma jingħad.

L-importanza tal-ħidma favur l-ambjent hi rifless tax-xewqa li ngħixu f’armonija mal-eko-sistema u dan flok ma nkunu f’konflitt kontinwu magħha.  Dan itejjeb il-kwalità tal-ħajja ta’ kulħadd imma l-iktar ta’ dawk li huma bla mezzi jew b’mezzi limitati.

Il-ħidma tagħkom hi assoċjata ma ħsara ambjentali sostanzjali minħabba li tul is-snin inbniet ħafna art li wasslet għall-fatt stabilit fl-aħħar ċensiment ta’ il-fuq minn 70 elf propjetà residenzjali li huma vojta. Nistgħu nargumentaw dwar id-daqs u l-kundizzjoni ta’ din il-propjetà vojta, jew dwar il-fatt li numru mdaqqas tagħha hi użata bħala akkomodazzjoni staġjonali, imma l-fatti jibqgħu dak li huma: li pajjiżna hu żgħir wisq biex nittolleraw din il-ħela ta’ art, l-iktar riżors skars li għandna. Iċ-ċokon tal-pajjiż kellu jwassal għal iktar ħsieb dwar użu razzjonali tal-art. Mhux illum, iżda snin kbar ilu.

Ikun inġust li nitfa f’ħoġorkom biss il-ħtija għal dan l-istat ta’ fatt. Parti kbira mill-ħtija trid tintrefa mill-partiti politiċi mmexxija miż-żewġ sinjuri li ser jitkellmu warajja li, kif iddeskriva b’mod ikkulurit l-President tagħkom, qieshom żewġ supermarkets kbar li jippruvaw iħajjrukom bl-offerti tagħhom tant li daqqa tiġru wara wieħed u drabi oħra wara l-ieħor. Offerti li tul is-snin lilkom fetħulkom il-bibien imma fl-istess ħin għalquhom għal ħafna oħrajn għax kienu l-kawża ta’ ħsara ambjentali sostanzjali f’kull rokna ta’ Malta u Għawdex.

Filwaqt li tajjeb li nħarsu l-quddiem, ma nistgħux indaħħlu rasna fir-ramel, għax inkella ninsew l-abbużi w it-tmexxija ħażina li wasslu lil dan il-pajjiż fl-istat ambjentali li qiegħed illum. Kull darba li ninsew il-passat inkunu fil-periklu li jkollna repetizzjoni tal-istess żbalji ħoxnin li kienu responsabbli biex għaġnu l-preżent.

Ma għandi l-ebda dubju li kull wieħed minnkom jixtieq li l-kwalità tal-ħajja tkun aħjar għal kulħadd. Tixtiequ dan, l-ewwel u qabel kollox, għall-familji tagħkom u tagħmlu sewwa. Tajjeb imma li tifhmu li l-familji l-oħra ukoll għandhom l-istess xewqat u aspirazzjonijiet. Xewqat u aspirazzjonijiet li huma maħnuqa ma’ kull biċċa raba’ li tinbela’ mill-konkos biex jinbena xi blokk flats, inkella ma kull torri (żgħir jew kbir) li jdellel iż-żoni residenzjali ta’ madwaru u dan apparti t-tniġġiż tal-arja u l-ħsejjes ġġenerati. Il-profitti ġġenerati minn dan l-hekk imsejjaħ żvilupp iħallsu qares għalih il-ġirien. Dan ma jidhirx li jitkejjel minn xi indiċi ambjentali fażull ta’ xi Università Amerikana.

Il-ħolqien tal-assoċjazzjoni tagħkom kienet pass il-quddiem għax miġburin flimkien hemm ċans ikbar li tifhmu li lkoll kemm aħna qegħdin fl-istess dgħajsa. Miġburin flimkien hemm iktar ċans li titjieb l-attitudni. Huwa pożittiv li anke intom konxji li l-waħdiet fostkom li jabbużaw jagħmlu ħsara lil kulħadd, l-iktar lilkom stess, u li dawk fostkom li jimxu tajjeb b’rispett lejn il-komunità kollha fl-aħħar jagħmlu isem tajjeb għall-industrija kollha kemm hi.

Huwa neċessarju li tifhmu li biex l-industrija tal-bini jkollha futur jeħtieġ li lkoll nifhmu li din trid tagħti każ tar-realtajiet ta’ madwarna: u l-ikbar realtà hi ċ-ċokon tal-pajjiż li ma jistax jibqa’ jżid il-firxa tal-bini, la fuq l-art (inkluż permezz ta’ torrijiet) u wisq inqas fuq il-baħar. Nawgura li xi darba dan tifhmuh, għax qabel ma jasal dak il-jum ma nistgħux nimxu l-quddiem.

Sadanittant għandna bżonn li nsaħħu djalogu strutturat għax huwa biss b’dan il-mod li nistgħu nifhmu iktar lil xulxin. Hu għalhekk li Alternattiva Demokratika ltaqgħet magħkom u tibqa’ tiltaqa’ magħkom kull meta jkun meħtieġ.

Hu inutli li nfittxu li ntejbu l-kwalità tal-ħajja ta’ dawk ta’ madwarna jekk biex naslu ngħaffġu l-kwalità tal-ħajja ta’ ħaddieħor. It-tajjeb li nixtiequ lil dawk ta’ madwarna jeħtieġ li nferrxuh mal-bqija tal-pajjiz. Għax il-familja tagħna hi ikbar minn dik bejn l-erba’ ħitan ta’ darna. Huwa biss meta naħsbu f’ din il-familja estiża li inkunu nistgħu nitkellmu dwar il-progress. Imbagħad biss jibda jagħmel sens il-paroli ma jispiċċa qatt favur l-ambjent.

Il-ġenerazzjonijiet ta’ warajna jitolbu kont ta’ għemilna

environmental footprint

 

L-iżvilupp sostenibbli hu l-ħolqa li tgħaqqad flimkien lill-ġenerazzjonijiet tal-lum ma dawk ta’ għada, il-ġenerazzjonijiet futuri. Għax l-iżvilupp ikun sostenibbli meta l-għażliet li nagħmlu llum ma jkunux ta’ xkiel għall-ġenerazzjonijiet ta’ għada, meta huma jiġu biex jagħmlu l-għażliet tagħhom.

Il-ġenerazzjonijiet futuri m’għandhomx vuċi fil-preżent. M’għandhomx is-saħħa li jisfidawna meta illum nieħdu deċiżjonijiet li jorbtulhom idejhom. Ħafna drabi hu faċli li ma nagħtux każ tagħhom għax la għandhom vuċi, la għandhom saħħa finanzjarja u l-anqas ma għandhom vot. U fis-soċjetà tagħna, min hu bla vuċi, bla saħħa finanzjarja u iktar u iktar bla vot ftit għandu ċans li jinstema. Kultant, bil-kemm bil-kemm jingħata każ ta’ dawk li għandhom vot, aħseb u ara ta’ dawk li m’għandhomx!

Il-futur ħadd minna ma rah, imma, nistgħu nagħtuh sura bid-deċiżjonijiet li nieħdu illum.

Sfortunatament m’aħniex nagħtu futur tajjeb lill-ġenerazzjonijiet li ġejjin warajna għax qed inħarbtu kull ma jiġi għal idejna.

33% tal-art f’Malta hi mibnija, u ħafna minna inbniet f’dawn l-aħħar tletin sena. Imma nibqgħu nibnu minkejja li għandna 71,080 propjetà residenzjali li hi vojta (skond iċ-ċensiment tal-2011: 41,232 propjetà residenzjali hi vojta s-sena kollha, u 29,848 propjetà oħra tintuża kultant). Nibqgħu nibnu meta l-kwantità ta’ propjetà vojta fiha 9 darbiet daqs il-parti l-mibnija ta’ B’Kara, l-ikbar lokalità fil-gżejjer Maltin.

Kontra kull parir li ħallewlna missierietna, l-parti l-kbira tal-bini l-ġdid tul dawn l-aħħar snin ma fihx bir biex jiġbor l-ilma tax-xita. Flok fil-bir (li ma jeżistix) l-ilma jintefa fit-triqat jew fid-drenaġġ u fl-aħħar, wara li jgħerreq lit-toroq tagħna, jispiċċa l-baħar.

Mhux biss ma nieħdux ħsieb li naħżnu l-ilma tax-xita, talli dorna għall-ilma li taħżen in-natura nnifisha. Dorna għall-ilma tal-pjan, u ħarbatnieh. Użajna dan l-ilma bla limitu tant li naqas sewwa. Il-ftit li baqa’ huwa kontaminat bil-pestiċidi u kimiċi oħra mill-għelieqi tagħna.

In-natura tieħu ż-żmien biex issewwi din il-ħsara kbira. Snin kbar. X’ser inħallu lil ta’ warajna?

Ma jidhirx li hemm rieda li nieqfu mit-tħarbit. Għax issa jidher li ser nibdew kompetizzjoni tal-bini tat-torrijiet f’tas-Sliema. X’għandna bżonn dal-bini kollu meta għandna tant bini vojt?

L-ilma tax-xita ser jispiċċa l-baħar għax il-mini imħaffra taħt l-art issa lesti.

Il-ġenerazzjonijiet ta’ warajna jitolbu kont ta’ egħmilna. Għax qed nisirqulhom ir-riżorsi tagħhom. M’għandhomx vot biex jipprotestaw bih, forsi għalhekk ħadd ma jrid jismagħhom u jagħti kazhom.

kummentarju mxandar fuq l-RTK illum 21 ta’ Diċembru 2015

Taxxa fuq propjetà vojta

abandoned property Malta

 

 

Fit-Times tal-bieraħ, l-ekonomista veteran Joe Consiglio jitkellem dwar taxxa fuq propjetà vojta. Dan hu sinjal tajjeb. Anzi, huwa tajjeb ħafna li ekonomisti jiddiskutu din il-materja.

Tajjeb li jkun emfasizzat li Alternattva Demokratika hi l-uniku partit politiku f’Malta li tkellem u ħa posizzjoni favur taxxa bħal din.

Il-proposta ta’ Alternattiva Demokratika ilha li saret 23 sena u għaldaqstant saret fil-kuntest regolatorju ta’ dak iż-żmien, lejliet l-elezzjoni ġenerali tal-1992. Alternattiva Demokratika, dakinnhar kienet preokkupata bl-ispekulazzjoni li kienet qed tirriżulta bħala konsegwenza ta’ propjetà li kienet qed titħalla vojta u abbandunata għal snin twal.

Ftit wara, fl-1993, ġiet introdotta l-Capital Gains Tax li kienet tindirizza parti mill-problema u dan għax, jekk imħaddma tajjeb din it-taxxa tista’ tindirizza sewwa l-issue tal-ispekulazzjoni.

Fl-aħħar budget il-Gvern ħoloq inċentivi (tnaqqis ta’ taxxi) biex jinkoraġixxi d-dħul fis-suq ta’ propjetà li dwarha kien hemm problemi ta’ wirt. Bla dubju dawn l-inċentivi jistgħu jnaqqsu xi ftit il-problema.

F’dan il-kuntest ikun tajjeb jekk niddiskutu iktar taħt liema ċirkustanzi tkun ġustifikata li tkun introdotta taxxa fuq propjetà li titħalla vojta.

L-art f’Malta hi limitata u ma nistgħux nibqgħu nużaw iktar art għall-bini, meta għad hawn min għandu propjetà mibnija u jibqa’ ma jużahiex jew ma jħallihiex tkun użata. Il-liġijiet tal-kera, li inbidlu fl-2008, illum huma iktar raġjonevoli u propjetà tista’ faċilment tinkera għal perjodu limitat sakemm sidha jkollu bżonnha.

Għaldaqstant dawk li setgħu kienu raġunijiet fil-passat (li wieħed seta jifhem) biex propjetà titħalla vojta m’għadhomx jagħmlu sens. Propjetà li ma tintużax u titħalla vojta toħloq pressjoni bla bżonn biex tinbena iżjed art meta Malta ma tistax titlef iktar art għall-kapriċċ ta’ min iħalli l-propjetà tiegħu vojta. Il-pajjiż jonfoq flejjes kbar biex jiżviluppa l-infrastruttura u jagħti servizzi li fejn propjetà tibqa’ vojta jibqgħu ma jintużawx.

F’artiklu li ktibt fl-Independent tal-Ħadd 11 t’Ottubru kont eżaminajt iċ-ċifri ta’ propjetà vojta li jirriżultaw minn l-aħħar ċensiment, dak tal-2011.

F’Malta għandna 71,080 propjeta vojta. Minn dawn 29,848 jintużaw kulltant – probabbilment il-parti l-kbira minnhom huma villeġġatura jew ta’ sidien mhux Maltin li jkunu Malta perjodikament. Il-bqija huma vojta. Uħud vojta għal ftit żmien u oħrajn vojta fit-tul.

Jekk tħalli barra l-propjetà użata bħala villeġġatura, l-ammont ta’ propjetà vojta s-sena kolla xorta jibqa’ enormi: 41,232.

Dan tajjeb?

L-introduzzjoni ta’ taxxa fuq propjetà vojta bla dubju tħajjar ħafna mis-sidien biex jevitaw il-ħlas tat-taxxa u jsibu użu għal din il-propjetà u b’hekk tonqos il-ħtieġa li tinbena iktar art. Tajjeb li nkomplu d-diskussjoni.