Pétrus: minn Yorgen għal Joseph: u ejja, b’daqshekk x’ġara?

Il-politiċi għandhom iżommu distanza soċjali min-nies tan-negozju, u dan mhux biss waqt pandemija. Dan kien rappurtat li ntqal minn George Hyzler, il-Kummissarju tal-Istandards fil-Ħajja Pubblika, iktar kmieni din il-ġimgħa, waqt seduta ta’ kumitat parlamentari li kien qed jiddiskuti r-rapport tiegħu dwar investigazzjoni li għamel fuq Joseph Muscat, ex-Prim Ministru. Ir-rapport ta’ Hyzler hu dwar ir-rigal li Joseph Muscat irċieva mingħand Yorgen Fenech li kien jikkonsisti fi tlett fliexken inbid prim, Château Pétrus, mingħand min hu presentement akkużat li kien il-moħħ wara l-assassinazzjoni ta’ Daphne Caruana Galizia.

Joseph Muscat mhux l-ewwel politiku li irċieva rigali kompromettenti. L-ex Ministru tal-Finanzi Tonio Fenech kien aċċetta rikba bla ħlas (bejn Malta u Madrid u lura) fuq jet privat flimkien ma żewġ negozjanti biex jara logħba futbal taċ-Champon’s League (l-Arsenal f’Madrid).  Tonio Fenech, li anke rċieva rigali kontroversjali oħra, dakinhar kien soġġett għal kritika qawwija, avolja l-kariga ta’ Kummissarju dwar l-Istandards fil-Ħajja Pubblika ma kienitx teżisti!  Anke kellu l-barka tal-Prim Ministru ta’ dakinnhar, “ir-rett” Lawrence Gonzi. U ejja, b’daqshekk x’ġara?

Fl-2015 kellna ukoll il-każ tal-ex-Ministru tas-Saħħa  Joe Cassar li, kif kien sar magħruf, kien aċċetta numru ta’ rigali mingħand negozjant ieħor kontroversjali: Joseph Gaffarena. Dakinhar ukoll ma kellniex Kummissarju dwar l-Istandards fil-Ħajja Pubblika, imma  Joe Cassar ħa deċiżjoni korretta u irreżenja wara li ammetta li żbalja. Cassar ma irrealizzax mill-ewwel bil-gravità ta’ dak li ġara. Imma fl-ebda ħin ma qal: u ejja, b’daqshekk x’ġara?

Meta dawk li jkollhom kariga politika jirċievu rigali li jiswew il-flus ikunu qed joħolqu sitwazzjoni li biha faċilment jikkompromettu l-kariga pubblika li jokkupaw. Il-posizzjoni kompromettenti tkun ferm iktar gravi jekk dak li jġib ir-rigal ikun jiddependi mill-politiku  minħabba deċiżjonijiet li jkunu għadhom pendenti, u ferm agħar jekk ikun jew tkun diġa ibbenefika minn deċiżjonijiet li diġa ttieħdu.

Nifhem li għal uħud mill-politiċi din tista’ tkun sitwazzjoni diffiċli ħafna, b’mod partikolari jekk il-politiku nvolut ma jkunx imdorri jaġixxi b’mod etiku saħansitra f’affarijiet żgħar li niffaċċjaw fil-ħajja ta’ kuljum.  L-imġieba etika mhiex switch li tixgħel jew titfi skond jekk tkunx attiv fil-politika jew le.  Il-politiku qiegħed taħt il-lenti pubblika u l-pubbliku, illum jew għada, jiskopri l-imġieba mhux korretta ta’ dak li jkun.  L-attitudni ta’ uħud ġeneralment hi rifless ta’ imġieba mhux etika li saret tant komuni fis-soċjetà tagħna: fil-professjonijiet, fin-negozju (żgħir u kbir), fis-servizzi, fis-settur pubbliku u f’kull qasam tal-ħajja ta’ kuljum. Is-soċjetà tagħna żviluppat attitudni ta’ “u ejja, b’daqshekk x’ġara?”. Kollox, jew kważi kollox jgħaddi.  Allura m’hemmx għalfejn nistgħaġbu jekk din l-attitudni hi riflessa ukoll f’dawk eletti f’karigi pubbliċi!

Ir-rapport dwar l-inbid Château Pétrus li Yorgen ta’ lil Joseph hu biss każ wieħed li spikka.  Bla dubju hemm kwantità ta’ każijiet ta’ għoti ta’ rigali lil politiċi konnessi ma’ deċiżjonijiet speċifiċi  inkella li kellhom impatt fuq il-proċess ta’ teħid ta’ deċiżjonijiet.  F’xi każi il-linja li tifred rigal minn  attentat ta’ korruzzjoni hi waħda fina ħafna. Il-parti l-kbira tal-każi imma, diffiċli li jkunu ppruvati.  Huwa għalhekk essenzjali li l-ftit każi li dwarhom hemm il-provi jittieħdu passi dwarhom.

L-uffiċċju tal-Kummissarju tal-iStandards fil-Ħajja Pubblika hu essenzjali fil-bini tal-infrastruttura etika tant meħtieġa biex ikunu regolati dawk f’ħatriet politiċi.  Hu għal din ir-raġuni li kien hemm elf skuża u dewmien sostanzjali biex din il-kariga inħolqot.

Ir-rapporti tal-Kummissarju dwar l-Standards fil-Ħajja Pubblika dejjem ser ikunu kontroversjali. Waqt li wieħed jirrispetta l-ġudizzju tal-Kummissarju, huwa għandu jifhem li l-konsiderazzjonijiet tiegħu dejjem ser ikunu taħt il-lenti. Bħalissa, f’xi waqtiet jidher li qed joqgħod lura bħalma għamel fl-investigazzjoni riċenti dwar il-vjaġġ ta’ Joseph Muscat f’Dubai.

Dawn huma materji li dwarhom bħalissa għadna qed nitgħallmu. Anke l-Kummissarju dwar l-iStandards fil-Ħajja Pubblika nnifsu għadu qed isib saqajħ f’mixja li forsi twassalna biex xi darba neliminaw mill-vokabolarju tagħna espressjonijiet bħal “u ejja, b’daqshekk x’ġara?”.

Kultant, imma, naħseb li diġa qegħdin tard wisq!

ippubblikat fuq Illum : il-Ħadd 26 ta’ Lulju 2020

Château Pétrus and the “anything goes” syndrome

Politicians should keep a social distance from big business, always, not only during a pandemic. This was reportedly stated by George Hyzler, the Commissioner for Standards in Public Life earlier this week during a parliamentary committee sitting, when discussing the contents of his report concluding an investigation of Joseph Muscat, former Prime Minister. Hyzler’s report dealt with the receipt by Joseph Muscat of a gift consisting of three bottles of the premier Bordeaux red wine, Château Pétrus, from Yorgen Fenech, entrepreneur, currently defending himself from the criminal charge of masterminding the assassination of Daphne Caruana Galizia.

Joseph Muscat is not the first politician to receive such compromising gifts. Former Finance Minister Tonio Fenech had accepted a free ride to join a couple of entrepreneurs to watch an Arsenal Champion’s League match in Madrid on a private jet belonging to one of the entrepreneurs. Tonio Fenech, who also received other controversial gifts, was heavily criticised, even though unfortunately there was no Standards Commissioner to investigate back then! He even had the blessing of his boss, the sanctimonious Lawrence Gonzi.

In 2015 we also had the case of former Health Minister Joe Cassar who, it was revealed, had accepted a series of gifts from another controversial business man: Joseph Gaffarena. There was no Commissioner for Standards in Public Life then, but Joe Cassar took the right decision and resigned after publicly accepting that he had committed a serious error of judgement.

When holders of political office accept expensive gifts, they are placing themselves in a position which could easily compromise the public office which they occupy. The seriousness of the compromising situation created increases exponentially if the gift bearer is dependent on the holder of political office for decisions yet to be taken or worse, if he/she has already benefitted from decisions taken.

It is acknowledged that at times the holder of political office may be in a very awkward situation, especially if he is not accustomed to behaving ethically even in minor everyday matters. Ethical behaviour is not a switch-on/switch-off matter dependent on whether one is involved in politics. Holders of political office are under the glare of the public spotlight, which, sooner or later discovers their misdemeanours. Their attitude is however generally a reflection of the unethical behaviour prevalent throughout society: in the professions, in business, in all sectors of everyday life. Our society has developed an attitude that “anything goes”. Consequently, it is no wonder that this is also reflected in those elected to public office!

The Château Pétrus report is just one case which has made it to the headlines. There are undoubtedly countless of other cases of gifts to holders of political office which were the result of specific decisions or else had a material impact on decision-taking. In some cases, the gift bearing borders on corruption. Most of them are however difficult to identify or prove. It is hence imperative that action is taken in respect of the few provable cases.

The Office of the Commissioner for Standards in Public Life is an essential building block of the ethical infrastructure required for the regulation of holders of political office. For this specific reason, it took ages to be implemented with a multitude of excuses continuously piling up in order to justify substantial delays.   The reports of the Standards Commissioner will always be controversial. Whilst respecting his judgement he will undoubtedly realise that his considerations will always be subject to scrutiny as at times he appears to be applying excessive self-restraint as he has done in the investigation relative to the recent Muscat Dubai trip.

We are currently riding a steep ethical learning curve. Even the Commissioner for Standards in Public Life himself is on this ethical learning trip at the end of which it may be possible to consign the “anything goes” syndrome to the dustbin of history, even though at times it seems that it may be already too late!

 

published in The Malta Independent on Sunday : 26 July 2020

Simon jitgħaxxaq b’Toni Bezzina u l-politika onesta

 

Qiegħed attent biex ħadd ma jaqbeż il-linja. Biex iżomm id-dixxiplina u jassigura ruħu li min jiżbalja jieħu dak li ħaqqu. Immedjatament. L-anqas minuta ma jdum! “Barra! Barra!” Kien qalilna.

Hekk kif ir-raġel ta’ Giovanna Debono ittella’ l-Qorti akkużat b’diversi abbużi dwar użu ta’ fondi pubbliċi żamm kelmtu w issospenda lil Giovanna immedjatament.

Għamel l–istess meta is-Sindku ta’ Victoria f’Għawdex Samwel Azzopardi wara li kien involut f’inċident tat-traffiku u irrifjuta li joqgħod għall-breathalyser. Kien sospiż (jew issospenda ruħu) dakinnhar. Imma issa li nstab ħati tneħħiet is-sospensjoni. Din serjetà?

Mela l-mannara għal Giovanna biss?

Hi iktar tal-biki l-qagħda ta’ Toni Bezzina li dwaru hemm l-allegazzjoni serja li uża riżorsi tal-Gvern biex waqt il-ħin tax-xogħol sar xogħol ta’ tibjid fil-Każin Nazzjonalista taż-Żurrieq fl-2012. Bezzina fetaħ żewġ kawżi tal-libell “biex inaddaf ismu” imma dawn il-kawżi tilifhom it-tnejn. Mela ovvjament ismu ma naddfux. U qiesu ma ġara xejn !

Imma bilħaqq issa Toni Bezzina ser jappella. B’hekk itawwal ftit taż-żmien.

Wieħed kellu raġel. Dr Joseph Cassar il-pjikjatra. Meta irrealizza li żbalja, dabbar rasu. Refa fuq spallejh ir-responsabbiltà ta’ egħmilu.

L-aqwa li Simon Busuttil jitgħaxxaq b’Toni Bezzina u l-politika onesta.

Rigali lill-politiċi

Kull rigal li jirċievi persuna fil-politika huwa intenzjonat biex jinfluwenza, fis-sens wiesa’ tal-kelma, u  dan irrispettivament mill-valur. Anke l-oġġetti ta’ bla valur jew dawk b’valur insinifikanti huma intenzjonati biex jinfluwenzaw. Issa l-influwenza intenzjonat bl-għoti ta’ diary, jew biro inkella xi flixkun inbid jew xi xarba alkoholika oħra hi bla dubju differenti minn l-influwenza b’lift f’jet privat għal partita futbol fi Spanja.

L-affarijiet żgħar li jingħataw huma ħafna drabi iktar riklami milli rigali u l-iskop tagħhom ikun wieħed ta’ nota ta’ introduzzjoni jew inkella ta’ apprezzament. Imma l-biro, id-diary u l-flixkun inbid biż-żmien jikbru ftit ftit u jsiru ikla, hampers u affarijiet oħra ukoll. Ħafna drabi t-tixħim ma jkunx f’moħħ min jagħti “token”, l-anqas f’min jagħti xi ħaġa iktar sostanzjali bħal hamper. Niftakru forsi li fis-settur privat ħafna drabi dan hu l-mod kif jingħad grazzi lil klijenti li jiġġeneraw ħafna xogħol. In-nies tan-negozju mhux dejjem jirrealizzaw li l-prattiċi tagħhom, għalkemm validi għalihom, għandhom sinifikat u implikazzjoni differenti meta applikati fis-settur pubbliku

Niftakar lil sid il-jet privat li kien stieden lil Tonio Fenech miegħu sa Spanja biex jaraw partita futbol kien qal lil waħda mill-gazzetti  li ma kellux bżonn jistenna l-partita futbol biex jiltaqa’ ma Tonio Fenech. Seta jagħmel appuntament miegħu meta ried, mingħajr l-iċken diffikulta. Kien korrett. Għalih ma kellu l-ebda sinifikat li ta’ lift lil Tonio Fenech.

Dakinhar ħadd ma qal li Tonio Fenech kien ixxaħħam bil-lift fuq il-jet privat. Imma Tonio Fenech xorta għamel ħażin bħalma kien għamel ħażin Lawrence Gonzi li għalih ukoll kien qiesu ma ġara xejn. Aċċetta rigal meta kien ipprojibit milli jagħmel dan mill-Kodiċi tal-Etika tal-Ministri u s-Segretarji Parlamentari.

Il-mod kif żviluppa l-każ ta’ Dr Joe Cassar dwar ir-rigali (karozza u CCTV) riċentement kien għal kollox differenti. Cassar inqabad bis-sunnara mingħajr ma nduna. Li l-Kap tal-Opposizzjoni ħa passi kien posittiv imma mill-Opposizzjoni ma ħtieġlu l-ebda sforz partikolari għal dan. Ovvjament qed jipprova jerġa’ jibni l-kredibilità li l-PN tilef meta kien fil-Gvern.

Ma neskludix li hemm kazijiet oħra li s’issa għadhom ma rawx id-dawl tax-xemx. Huwa importanti li meta dawn il-kazijiet tifaċċaw ikollna l-għodda lesta biex tkun tista’ issir l-investigazzjoni meħtieġa. Kien għal dan l-iskop li sentejn ilu Kumitat Magħżul tal-Parlament wara diskussjoni twila ħejja abbozz ta’ liġi dwar l-Istandards fil-Ħajja Pubblika.

Imma jidher li l-volontà politika hi nieqsa għax dan l-abbozz għadu pendenti wara li għaddew sentejn.

L-iżbalji saru, u jibqgħu isiru. Li m’għandniex huwa r-rimedji.

Min imiss jirriżenja?

 

Meta l-Kodiċi tal-Etika dwar il-persuni fil-ħajja pubblika f’Malta jitkellem dwar ir-rigali li dawn jirċievu, dan jagħmlu bl-iskop li jnaqqas il-possibilità li tinħoloq obbligazzjoni bejn il-politiku u min jagħtih ir-rigal. Hemm miżuri differenti fil-Kodiċi tal-Etika dwar il-Membri Parlamentari u f’dak dwar il-Ministri.

Il-Ministri, jgħidilna l-Kodiċi tal-Etika tal-Kabinett ma jistgħux jaċċettaw rigali jew servizzi li l-entità tagħhom jistgħu jpoġġuhom f’obbligazzjoni, kemm jekk din tkun reali kif ukoll jekk tidher li tista’ tkun (regolament 58). Jiġifieri l-obbligu tal-Ministru m’huwiex li jiddikjara x’rigali irċieva, iżda li ma jaċċettahomx.

Il-każ tal-ex-Ministru Joe Cassar hu dwar tlett rigali. L-ewwel rigal kien karozza li min bigħielu ma riedx flus tagħha. Qallu biex flok ma jħallas lilu, jagħti donazzjoni lill-PN.  Iż-żewġ rigali l-oħra huma  sistema tas-sigurtà  u xogħolijiet f’razzett f’Ħad-Dingli: xogħol li sar fi ħwejġu u ħallas għalih ħaddieħor skond irċevuti ppubblikati.  Cassar ikkontesta dak li ntqal dwaru, inkluż b’diskors fil-Parlament. Fl-aħħar, għalkemm baqa’ jinnega li qatt ta’ xi forma ta’ awtorizzazzjoni biex jitħallsu kontijiet f’ismu, Cassar aċċetta li seta ġieb ruħu aħjar u li għamel żball ta’ ġudizzju (error of judgement). L-ewwel skuża ruħu u irriżenja minn kelliemi tal-grupp parlamentari tal-PN għall-Kultura u sussegwentement irriżenja ukoll minn Membru Parlamentari.

Sa ftit siegħat qabel mat-Tabib Joe Cassar irriżenja minn Membru Parlamentari, il-Kap tal-Opposizzjoni Simon Busuttil kien qed jgħid li ma’ hemm l-ebda raġuni għaliex għandu jirriżenja, u dan minħabba li ma kienx hemm fondi pubbliċi involuti. Il-Partit Laburista min-naħa l-oħra kien qed jinsisti għar-riżenja.

Ir-riżenja ta’ Joe Cassar ma kienet mistennija minn ħadd. Il-Partit Nazzjonalista  esprima ruħu ċar: li l-iżball ta’ Cassar ma kienx jiġġustifika la tkeċċija (jew riżenja) mill-Partit u l-anqas riżenja minn Membru Parlamentari.

L-anqas il-Partit Laburista ma emmen li Cassar kien ser jirriżenja.  Minkejja li insista fuq ir-riżenja, ma naħsibx li l-Partit Laburista qatt ried lil Joe Cassar jirriżenja. Għax issa li Cassar irriżenja, l-PL ħoloq problema kbira għalih innifsu. Għax ir-riżenja ta’ Cassar hi issa l-kejl  li jrid iqies Joseph Muscat kull meta jkollu Ministru jew Segretarju Parlamentari fil-Kabinett tiegħu li jiżbalja inkella li jkollu jġorr responsabbiltà politika għal żbalji goffi fid-dikasteru tiegħu.

Joseph Muscat diġà keċċa lil Manwel Mallia mill-Kabinett, meta dan ma kellux il-kuraġġ morali li jerfa’r-responsabbiltà politika tiegħu w jirriżenja fid-dawl tar-rapport tal-inkjesta dwar l-inċident tal-isparatura li fiha kien involut ix-xufier tiegħu. Dan iżda kien kostrett li jagħmlu wara għoxrin ġurnata ta’ tkaxkir tas-saqajn, għax ippressat mill-medja u l-opinjoni pubblika.

Ir-riżenja, meta tkun deċiżjoni politika ġenwina, għandha tkun waħda immedjata u mhux bħala riżultat ta’ pressjoni tal-medja jew tal-opinjoni pubblika. Hekk għamlu l-politiċi ta’ stoffa f’kull parti tad-dinja demokratika. Il-politiku ġenwin m’għandux bżonn suġġerituri biex jirrealizza meta l-iżball hu gravi biżżejjed li jiġġustifika r-riżenja.

Dan il-punt ser jerġa’ jqum fid-dawl tal-investigazzjoni li qed jagħmel l-Awditur Ġenerali dwar l-esproprijazzjoni tal-binja fi Triq iz-Zekka l-Belt. Diġa ġiet konkluża investigazzjoni interna fis-servizz pubbliku u dan ir-rapport ilu f’idejn il-Prim Ministru sa minn Lulju li għadda.

Il-Prim Ministru qiegħed ikaxkar saqajh biex jieħu deċiżjoni dwar il-konklużjonijiet fir-rapport li għandu f’idejh: bl-iskuża li qed jistenna lill-Awditur Ġenerali jippreżenta r-rapport tiegħu.

Waqt li l-Prim Ministru b’solennità jiddikjara li qiegħed jistenna lill-Awditur Ġenerali, dawk ta’ madwaru (bla dubju bil-kunsens tiegħu) għalfu lil sezzjoni tal-istampa b’biċċiet mir-rapport intern li s’issa għadu kunfidenzjali. Kien ikun ħafna iktar għaqli kieku l-Prim Ministru jippubblika immedjatament ir-rapport kollu (u mhux biċċiet minnu kif jaqbel) u jieħu passi immedjati dwar dak li jirriżulta mir-rapport.  Hi ipokrezija politika li l-ewwel tiddikjara li mhux ser tippubblika r-rapport biex ma tinfluwenzax lill-Awditur Ġenerali, u mbagħad tippermetti l-pubblikazzjoni ta’ partijiet minnu.

Ftit ġranet wara li dan ir-rapport kien ippreżentat lill-Gvern, lejn tmiem Lulju 2015 kumbinazzjoni, irriżenja d-Direttur Ġenerali tad-Diviżjoni tal-Propjetà tal-Gvern. Dakinnhar intqal li din ir-riżenja kienet għal raġunijiet personali. Ovvjament, emmen jekk trid. Bosta, jiena nkluż, ma tantx huma konvinti minn dawn il-kumbinazzjonijiet.

Bosta jemmnu li d-Direttur Ġenerali, li ntqal li irriżenja għal raġunijiet personali, kien il-ħaruf tas-sagrifċċju li ġarr fuq spallejh il-piż kollu. Jekk dan hu hekk, hu żbaljat li jġorr il-piż waħdu. Huwa għalhekk ukoll li qed tikber il-pressjoni pubblika biex is-Segretarju Parlamentari Michael Falzon jerfa’ r-responsabbiltà politika għall-amministrazzjoni ħażina tat-taqsima tal-Propjetà tal-Gvern u jirriżenja.  Ir-reżistenza biex dan isir la tagħmel ġid lil Falzon u l-anqas lill-Gvern.  Lil Falzon nafu bħala bniedem raġjonevoli li bla dubju jifhem id-differenza bejn responsabbiltà personali u responsabbiltà politika. Nifhem li ftit għandu eżempji tajbin fuq xiex jimxi, peró tajjeb li jifhem li dik hi l-unika triq onorevoli.

Fil-każ ta’ Manwel Mallia damu jaħsbuha għoxrin ġurnata biex jiġi mwarrab. Joe Cassar dam jaħsibha ftit ġranet biex irriżenja. Michael Falzon għandu jrabbi ftit tal-kuraġġ biex hu ukoll jerfa’ r-responsabbiltajiet politiċi tiegħu. Huwa responsabbli għal mod kif iġibu ruħhom ta’ taħtu.

Ir-riżenja ta’ Joe Cassar ma naħsibx li tħallilu wisq alternattivi. Billi jkaxkar saqajh m’hu ser isolvi xejn.

 

pubblikat f’ILLUM : il-Ħadd 8 ta’ Novembru 2015

Ethics in Parliament: waiting for Godot?

 

The Bill regulating Standards in Public Life has been pending on Parliament’s agenda for months.

It seems that government is in no hurry to implement its provisions, notwithstanding that this Bill is the result of discussions carried out in a Parliamentary Select Committee under the Chairmanship of the Speaker of the House of Representatives.

The final report of the Select Committee was submitted to Parliament on 24 March 2014. Two months later, on 20 May, a Bill entitled Standards in Public Life Act, 2014 was given a first reading in parliament. It was subsequently published in the Malta Government Gazette on  15 July 2014 and placed on Parliament’s agenda, where – 16 months later it remains .

The Bill seeks to create the necessary structures to ensure that breeches of statutory or ethical duties by specific categories of persons in public life are investigated. Monitoring and investigation will be vested in a permanent Parliamentary Committee, as well as through a Commissioner for Standards in Public Life, who will be appointed subject to the approval of two-thirds of sitting MPs.

Two categories of persons in public life are subject to the provisions of the proposed legislation: MPs (including Ministers, Parliamentary Secretaries and Parliamentary Assistants) as well as those  employed in a position of trust in all areas of the public sector.

The proposed legislation includes updated versions of the Code of Ethics applicable to MPs and members of Cabinet but does not include the Code of Ethics applicable to directors appointed to authorities, corporations and other state-owned bodies that was first published in the early 1990s.

The Commissioner for Standards in Public Life will be able to investigate allegations regarding unethical behaviour as well as the veracity of declarations on income and assets held which are made by MPs, members of Cabinet and persons employed in a position of trust as detailed in the applicable Codes of Ethics or rules made under the Public Administration Act.

The Commissioner will not be able to investigate past transgressions retrospectively. Moreover, it is proposed that there will be a time limit of two years for action to be taken on present day breeches.

In a recent interview the Speaker of the House said he is not satisfied with MPs’ assets declarations. He also said that, as things currently stand, he does not have any authority to investigate these declarations.

The Bill currently pending on parliament’s agenda assigns this specific authority to the Permanent Select Committee, which will be chaired by the Speaker, and to the Commissioner for Standards in Public Life. Cases such as those that recently surfaced concerning former Health Minister Joseph Cassar could be considered and acted upon within this proposed framework.

An investigation has to be concluded within six months from the receipt of an allegation. When the Commissioner for Standards in Public Life has concluded an investigation, he will submit his conclusions – as well as appropriate recommendations – to the Permanent Standing Committee. The Committee will either act on the recommendations or else opt for further investigations.

In respect of non-MPs, the Committee will either take a decision, or, if the matter so requires, refer the case for further investigations by the Commissioner of Police or the Permanent Commission Against Corruption. In respect of MPs, it will refer the recommended decisions to the House of Representatives for a decision.

Most readers would  express serious doubt as to whether, given the present composition of Malta’s Parliament, it is possible to have an objective assessment of recommendations made by the Commissioner or the Standing Committee on allegations of unethical behaviour or misleading and/or incorrect declarations of assets.  It is difficult to imagine how Malta’s Parliament, divided as it is into two opposing camps, could take objective decisions on cases similar to that of former Health Minister Joe Cassar. It goes without saying that the debate and decisions would be highly charged along partisan lines.

I may be wrong, but, in my opinion, unless the decision-taking procedures proposed in the Bill Regulating Standards in Public life are heavily revisited, the proposals may not lead to an effective instrument with which to address unethical behaviour by holders of public office.

published in The Malta Independent on Sunday : 8 November 2015

Wara r-riżenja ta’ Joe Cassar

Joe Cassar għamel sewwa li irriżenja. Kieku irriżenja qabel kien ikun aħjar. Nhar il-Ħadd diġa għamel apoloġija lill-votanti minħabba li irrealizza li għamel żball ta’ ġudizzju (error of judgement).

Kulħadd jiżbalja, imma l-iżball tal-Ministru għandu piż ferm ikbar. U meta Joe Cassar għamel l-iżball kien Ministru tas-Saħħa.

It-triq li issa għażel Joe Cassar hi it-triq tal-irġulija. Għax li tgħid li jiddispjaċik, li tgħid sorry, mhux biżżejjed.

Il-pass ta’ Cassar hu lezzjoni għal oħrajn li, fil-passat, flok irreżenjaw qalu sorry u waqfu hemm, kif ukoll punt ta’ referenza għal dak li għadu ġej. L-iżbalji politiċi ta’ ċerta gravità ma jissewwewx bis-sorry, imma bir-riżenja ta’ min jagħmilhom jew jippermettihom.

Hi sfortuna li Cassar ma irrealizzax x’kien għaddej madwaru, sakemm kien tard wisq. Huwa f’dan is-sens li wieħed irid jifhem il-kummenti tiegħu tul il-ġranet li żviluppa l-każ fil-pubbliku.

F’kitba oħra tiegħi fuq dan il-blog jiena iddeskrivejtu bħala baħnan fis-sens ta’ naive. Cassar żbalja għax fada u dan il-fatt kien hemm min approfitta ruħu minnu fil-logħba ta’ ħmieġ politiku li għaddejja bħalissa fil-pajjiż. Peró il-fatt li kienu tlett żbalji, wieħed wara l-ieħor, u li għalihom ma kienx hemm spjegazzjoni li tagħmel sens fisser, li l-jiem ta’ Cassar kienu magħduda.

Hu inevitabbli li din ir-riżenja għandha twassal għal iktar riżenji. Meta, ma nafx. Imma naħseb li mhux il-bogħod li miż-żewġ naħat tal-Kamra ikun inevitabbli li l-imġieba tkun ftit iktar onorevoli, bil-fatti.

Il-Gvern iżomm l-iStandards fil-Ħajja Pubblika ……………fuq l-ixkaffa

 

Fl-24 ta’ Marzu 2014 Kumitat Magħżul tal-Parlament Malti ippreżenta lill-Parlament rapport finali dwar l-iStandards fil-Ħajja Pubblika. Dan ir-rapport kien iffirmat mill-iSpeaker Anglu Farrugia u minn erba’ membri Parlamentari : George Vella, Justyne Caruana, Francis Zammit Dimech u Ryan Callus.

Fl-20 ta’ Mejju 2014 il-Parlament approva l-Ewwel Qari ta’ Abbozz ta’ Liġi imsejjaħ Att ta’ l-2014 dwar l-iStandards fil-Ħajja Pubblika. L-approvazzjoni ta’ l-Ewwel Qari jfisser li l-Parlament ikun ta’ l-permess biex l-abbozz ta’ liġi ikun ippubblikat.

Fil-fatt l-abbozz ta’ liġi kien ippubblikat fil-Gazzetta tal-Gvern bħala l-abbozz numru 63 nhar il-15 ta’ Lulju 2014.

Illum għaddew sittax-il xahar, u dan l-abbozz ta’ liġi għadu fuq l-ixkaffa jiġbor it-trab.

Tafu għalfejn hu importanti dan l-abbozz ta’ liġi?

Fost ohrajn għax jekk Membru tal-Parlament [inkluz Ministru] ma josservax il-Kodiċi tal-Etika jkunu jistgħu jittieħdu passi kontra tiegħu. Per eżempju,  l-Ministru għandu l-obbligu li ma jaċċettax rigali jew servizzi jekk “l-entità tagħhom tkun tali li jistgħu jpoġġuh f’obbligazzjoni, kemm jekk din tkun reali kif ukoll jekk tidher li tista’ tkun.” (regola 58 tal-Kodiċi tal-Etika tal-Ministri)

Kien ikun ħafna aħjar kieku l-Parlament, flok ma qagħad ikaxkar saqajh approva dan l-abbozz ta’ liġi xhur ilu.

Kieku, forsi, l-Onorevoli Joseph Cassar kien ikollu jwieġeb għal għemilu fil-Kumitat Parlamentari Permanenti dwar l-iStandards fil-Ħajja Pubblika.

Inutli li l-Membri Parlamentari fuq in-naħa tal-Gvern jgħidu li r-riżenja ta’ Cassar minn spokesman tal-Opposizzjoni dwar il-Kultura hi miżura insinifikanti. Kellhom f’idejhom miżura alternattiva b’saħħitha u ħallewha fuq l-ixkaffa. Kullma għandhom jagħmlu issa hu li jħarsu fil-mera u jgħidu: ħtija tiegħi.

Logħba ċess bejn Joseph u Simon

Il-każ Joe Cassar hu logħba ċess bejn Joseph Muscat u Simon Busuttil.

Hu imminenti li joħroġ ir-rapport tal-Awditur Ġenerali dwar il-ħidma tat-Taqsima tal-Propjeta tal-Gvern. X’ser ikun fih dan ir-rapport ħadd ma jaf. Imma l-Gvern jaf x’irriżulta fl-inkjesta interna li diġa saret u li kienet konkluża fi tmiem Lulju 2015.

Dakinnhar, kumbinazzjoni, għal raġunijiet personali irreżenja d-Direttur Ġenerali tat-Taqsima tal-Propjetà tal-Gvern.

Fil-każ ta’ Joe Cassar, s’issa l-informazzjoni hi li deher li irċieva rigali. Sfortunatament għal Cassar, il-mod li bih aġixxa jwasslu għall-konklużjoni li kienu rigali, anke jekk issa li l-affarijiet saru pubbliċi huwa jiċħad li qatt awtorizza li jsir xi ħlas f’ismu. L-iżball ta’ Cassar hu żball ta’ ġudizzju u imġieba mhux korretta. Imma huwa żball li jservi tajjeb fil-logħba ċess ta’ Joseph Muscat li kontinwament jipprova jmewwet dak li jagħmlu ta’ madwaru.

Li Cassar irreżenja minn kelliemi għall-kultura kien pass fid-direzzjoni t-tajba. Kien imma daqsxejn tard. Kien ikun ferm aħjar kieku irreżenja qabel, flok ma qagħad iġib argumenti fjakki bid-diskors li għamel il-ġimgħa l-oħra l-parlament.

Il-każ ta’ Joe Cassar kien bla dubju mossa intenzjonata biex tnaqqas l-impatt tar-rapport tal-Awditur Ġenerali li issa nistennewh minn ħin għall-ieħor. Rapport li ghalkemm Joseph Muscat ma jafx x’fih għandu indikazzjoni tajba dwar fejn jista’ jasal għax diġa għandu f’idejh ir-rapport tal-Internal Audit and Investigations Department dwar l-istess suġġett.

Għax jaf safejn jista’ jasal l-Awditur Ġenerali jrid ikompli jnaqqas il-ftit kredibilità li għad għandha l-Opposizzjoni. Il-messaġġ ta’ Joseph lil Simon hu wieħed: int ma tistax titkellem, għax ta’ madwarek għad għandhom ħafna x’iwieġbu.

Dan hu argument inaċċettabbli f’soċjetà demokratika. Jista’ jibqa’ jsir biss sakemm il-Parlament jibqa’ magħmul minn żewġ partiti. Għax bi tlett partiti fil-Parlament iċ-ċess politiku ma jistax jintlagħab.

Joe Cassar baħnan?

Meta qrajt l-aħbar dwar il-karozzza second-hand li t-Tabib Joe Cassar ried jixtri u spiċċa biex, minflok ma ħallas tagħha, għadda l-flus dovuti bħala donazzjoni lill-PN, għidt li dan ir-raġel hu baħnan. Skantat. Ma jirrealizzax li fil-prattika ġie qiesu aċċetta donazzjoni hu, meta ovvjament mhux il-każ.

Meta qrajt l-istorja tas-sistema ta’ sigurtà li għamlulu f’daru u li, skond kif qal Cassar, dam jiġri biex iħallas, imma spiċċa biex ħallas ħaddieħor għidt li hemm il-possibilità li dan ir-raġel sfortunat u li l-inkwiet jiġri warajh.

Issa ħarġet l-aħħar aħbar, li f’dan l-istadju għadha allegazzjoni, dwar €8,000 xogħol f’razzett ta’ Cassar f’Ħad-Dingli li qed jingħad li tħallsu minn ħaddieħor meta Cassar kien Ministru tas-Saħħa. Jekk veru, dan hu każ ta’ rigal mhux dikjarat bi ksur tal-Kodiċi tal-Etika tal-Ministri.

Hemm żewġ mistoqsijiet li jeħtieġu tweġiba ċara: jekk dan seħħx fil-fatt kif ukoll jekk hemmx iktar minn dawn l-istejjer.

Sadanittant Joe Cassar irreżenja mix-Shadow Cabinet biex ikun jista’ jiddefendi ruħu. Qed isostni li hu qatt ma kien jaf li saru dawn ir-rigali. Cassar isostni li hu ma għamel xejn ħażin imma ġie mmanipulat minn persuna bla skrupli. Skuża ruħu għall-iżball fil-ġudizzju tiegħu (error of judgement).

Hemm limitu dwar dak li temmen in-nies, anke jekk joriġinaw minn baħnan.