“int taf xi ġralha Daphne u ma naħsibx li trid tispiċċa bħala”

L-istorja dwar il-korruzzjoni konnessa mal-konċessjoni tal-isptarijiet issa qed tiżviluppa b’pass mgħaġġel.

L-artikli ippubblikati mit-Times huma tat-biża’.

Dak li hu rappurtat li qal Ram Tumuluri minn Vitals Global Healthcare l-bieraħ hu mill-iktar gravi: “int taf xi ġralha Daphne u ma naħsibx li trid tispiċċa bħala” (You know what happened with Daphne and you don’t want to end up in that position.) Kliem attribwit lil Keith Schembri, li naturalment jiċħad li qalu.

Ix-xhieda dettaljata fuq 500 paġna li tirreferi għaliha t-Times għad irridu nisimgħu iktar dwarhom kemm-il darba Tumuluri jingħata l-protezzjoni li talab fl-Istati Uniti bħala whistleblower.

Hi interessanti li propju issa tfaċċa xi ħadd li qed joffri li jixhed.

Dan kollu qed jiġri waqt li l-Pulizija hi siekta. Qiesa ma teżistix!

Pajjiżna ma jixraqlux dan kollu. Nittama li dan jwassal biex il-kobba tinħall u kulħadd jerfa r-responsabbiltà tiegħu. Jidher imma li fl-aħħar ser tagħqad. Il-biża’ tinħass!

Ir-rwol tal-Membri tal-Parlament

Iktar kmieni din il-ġimgħa, tlabt lill- Awditur Ġenerali biex jinvestiga l-ingaġġ tal-Onorevoli Rosianne Cutajar bħala konsulent taċ-Chief Executive Officer tal-Istitut għall-Istudji Turistiċi (ITS).

Meta wieħed jaqra l-kuntratt tax-xogħol ta’ Cutajar mal-ITS, li kien ippubblikat minn Shift News bħala riżultat tal-applikazzjoni tal-liġi għal jedd għall-aċċess għall-informazzjoni, wieħed jista’ malajr jikkonkludi li r-responsabbiltà tal-konsulenza ta’ Cutajar kien fil-qasam tal-amministrazzjoni finanzjarja tal-ITS.

Cutajar kienet mistennija li taħdem mill-viċin mas-CEO u mad-Diretturi tal-Istitut għall-Istudji Turistiċi fit-tħejjija tal-budget annwali, tas-sorveljanza u kontroll tal-kwalità, biex ikunu stabiliti miri, biex tassisti fit-teħid tad-deċiżjonijiet meħtieġa fit-tmexxija ta’ kuljum, fl-analiżi ta’ rapporti kemm dawk ta’ natura finanzjarja kif ukoll ta’ dawk li mhux, kif ukoll li tidentifika soluzzjonijiet u titjib fl-operat kif meħtieġ.

Meta hu fatt magħruf li Cutajar hi mħarrġa bħala għalliema tal-lingwa Taljana fil-livell sekondarju, hu raġjonevoli li tassumi li dan hu kuntratt biex inħoloq impieg fantażma, imħallas minn fondi pubbliċi.

Fid-dawl ta’ dan jiena tlabt lill-Awditur Ġenerali biex jinvestiga lill-ITS u lit-tmexxija tiegħu għax fl-aħħar mill-aħħar ir-responsabbiltà għal dan kollu hu tas-CEO tal-ITS. Huwa jrid jispjega dak li għamel lit-tim investigattiv tal-awditur ġenerali biex ikun stabilit eżattament x’ġara.

Il-ħolqien ta’ impiegi fantażma fis-settur pubbliku jsir biex jibbenefika lill-bażużli u jħallashom ta’ ħidmiethom f’oqsma oħra. L-impieg fantażma ta’ Rosianne Cutajar’s mhux l-unika wieħed li nafu bih. Tiftakru lil Melvin Theuma, dak li għamilha ta’ sensar biex tinqatel Daphne Caruana Galiza? Anke lilu kienu taw impieg fantażma fis-settur pubbliku, ringrazzjament għal dak li kien qiegħed iwettaq!  Wieħed jistaqsi il-għala, Rosianne Cutajar, li jiena u qed nikteb għadha Membru Parlamentari, għaliex mhiex iffukata fuq xogħolha bħala membru tal-parlament? Jidher li għandha ħafna ħin li ma tafx x’ser tagħmel bih biex tista’ tiddedika ta’ l-inqas 24 siegħa kull ġimgħa għal xogħol ta’ konsulenza lill-ITS, b’żied mal-ħin meħtieġ “għar-responsabbiltajiet Parlamentari” tagħha, u ta’ hekk titħallas €27,000 fis-sena.

Il-problema hi ferm ikbar minn hekk għax hu mistenni li bħala parti mir-responsabbiltajiet  tagħha ta’ membru parlamentari tissorvelja l-istess ITS u tara li l-Ministru tat-Turiżmu jerfa’ ir-responsabbiltà politika għall-operat ta’ dan l-istitut. Imma kif tista’ tagħmel dan jekk għandha kuntratt ta’ konsulenza li bih hi involuta fit-tmexxija tal-istess istitut? Safejn naf jien, qatt ma irtirat minn dibattitu parlamentari dwar it-turiżmu minħabba xi konflitt ta’ interess!

Il-problema mhiex ristretta għall-konsulenza ta’ Cutajar. B’mod partikolari sa mill-2013, dan seħħ fil-grupp parlamentari Laburista in vista anke ta’ emendi għal diversi liġijiet li ippermettew li Membri Parlamentari jinħatru f’karigi diversi. Kellna, per eżempju, lil Deo Debattista u lil Manwel Mallia li kienu nħatru Chairperson tal-Awtorità għall-Ħarsien tas-Saħħa fuq il-Post tax-Xogħol, inkella lil Konrad Mizzi li hekk kif tkeċċa minn Ministru tat-Turiżmu kien inħatar konsulent tal-Awtorità tat-Turiżmu fuq struzzjonijiet speċifiċi tal-Prim Ministru Joseph Muscat. Dan kien ġie stabilit anke bħala riżultat ta’ investigazzjoni li kienet saret mill-Kummissarju għall-Istandards fil-Ħajja Pubblika fuq talba tiegħi.

Kien hemm ukoll numru sostanzjali ta’ ħatriet ta’ Membri Parlamentari bħala konsulenti f’diversi rwoli. F’ħin minnhom, kif ġie emfasizzat mill-Kummissarju għall-Istandards fil-Ħajja Pubblika f’rapport tal-2019, tnejn minn kull tlett backbencher Parlamentari kellu jew kellha xi ħatra jew kuntratt mas-settur pubbliku.

Mhiex funzjoni ta’ membru Parlamentari li jagħti l-pariri lid-Dipartimenti tal-Gvern jew lil xi awtorità pubblika, anke meta jkun (jew tkun) kkwalifikat biex jagħmel dan.  Il-Membru Parlamentari qiegħed hemm biex jilleġisla, biex iħares il-fondi pubbliċi kif ukoll biex jassigura li l-Gvern tal-ġurnata jagħti kont ta’ egħmilu kontinwament. Dan hu obbligu ta’ kull wieħed u waħda mill-Membri Parlamentari.

Tul is-snin il-parlament wera li kien inkapaċi li jagħmel dmiru u riżultat ta’ hekk, il-Kabinett, li qiegħed jikber kontinwament b’mod esaġerat,  ħassu liberu li jagħmel li jrid, għax jaf li effettivament ħadd ma kien qed jitolbu kont ta’ egħmilu.

Il-Membri Parlamentari tagħna huma part-timers. L-impieg ewlieni tagħhom jeħdilhom ħinhom u l-enerġija tagħhom. Riżultat ta’ hekk nistgħu ta’ kuljum naraw parlament ineffettiv b’membri parlamentari bħal Rosianne Cutajar ifittxu impiegi fantażma, u dan sakemm ma tkunx qed tagħmilha ta’ sensara tassisti fil-bejgħ tal-propjetà u ddaħħal xi kummissjoni!

Wasal iż-żmien li l-Membri Parlamentari jagħmlu xogħol tal-parlament biss u xejn iktar.

Ippubblikat fuq Illum : 2 t’April 2023

The role of Members of Parliament

Earlier this week I requested the Auditor General to investigate the appointment of the Honourable Rosianne Cutajar as a consultant to the Chief Executive Office of the Institute for Tourism Studies (ITS).

Reading through Cutajar’s contract of employment with ITS, made public by Shift News as a result of a freedom of information application, one clearly concludes that the main areas of responsibility of consultant Cutajar were in the areas of the financial management of ITS.

She was expected to work closely with the CEO and the Institute Directors in order to prepare annual budgets, oversea quality control, establish goals, assist in day-to-day decisions, review financial and non-financial reports to devise solutions and improvements……………

Knowing that consultant Cutajar is a trained teacher of the Italian language at secondary school level it is very reasonable to assume that this contract created a phantom job, paid for from public monies.

In view of this logical conclusion I requested the Auditor General to investigate the  ITS and its management as at the end of the day it is the ITS CEO who is responsible for this state of affairs. He should answer for his actions and explain matters to the auditor general’s investigation team.

The creation of phantom jobs at the public sector is done to benefit blue-eyed boys and girls as payment for services rendered elsewhere. Rosianna Cutajar’s phantom job is not the only one we know of. Do you remember Melvin Theuma, the guy who brokered the murderof Daphne Caruana Galizia? He too was given a phantom job in the public sector, thanking him for services rendered.

Why isn’t Rosianne Cutajar (at the point of writing still a Member of Parliament) focused on her duties as a Member of Parliament? She seems to have so much time on her hands that, in addition to her “Parliamentary duties” she can dedicate a minimum of 24 hours every week to her ITS consultancy work, against payment of €27,000 per annum.

The problem is even bigger than that, as she is expected, as part of her parliamentary duties, to monitor the ITS and to hold the Hon Minister of Tourism accountable for their performance.  How can she do this when she is involved in all this as a result of her consultancy? I am not aware that she ever withdrew from a parliamentary debate on tourism on the grounds of conflict of interest!

This problem is not restricted to consultant Cutajar. It has in fact, particularly since 2013, been generally applicable to the Labour party parliamentary group in view of the amendments to various laws which permitted the appointment of sitting MPs to various posts. We have had Deo Debattista and Manwel Mallia who were appointed as Chairpersons of the Health and Safety Authority or Konrad Mizzi who on being fired as Minister for Tourism was appointed as consultant to the Tourism Authority on the express instructions of then Premier Joseph Muscat as attested to by the investigation concluded at my request by the Commissioner for Standards in Public Life.

In addition, there have been a substantial number of other appointments of MPs as advisors in various roles. At a point in time, as emphasised by the then Commissioner for Standards in Public Life in a 2019 report, two-thirds of all backbench MPs held appointments in or contracts with the public sector.

It is not the role or function of a sitting MP to advise a government department or a public authority, even if he or she is qualified to do so.  A Member of Parliament should sit in Parliament to legislate, to protect the public purse and to hold government to account continuously. This is the duty of each MP.

Over the years parliament has shown itself to be incapable of doing its duty and as a result has left the ever-growing Cabinet free to do what it likes, knowing that no one will effectively hold it to account.

Our Parliamentarians are part-timers. Their full-time employment takes up most of their time and energies. The result is what we can all see, day in day out: an ineffective parliament with Parliamentarians like Rosianne Cutajar seeking phantom jobs, when she is not brokering the sale of properties and pocketing the relative commissions!

Isn’t it about time that Members of Parliament are full-timers?

published in The Malta Independent on Sunday: 2 April 2023

Daphne: the five-year wait for justice

Most of us remember what we were doing five years ago slightly after 3pm on Monday October 16, 2017, when the news flashed that a car had exploded in Bidnija. The possible connection with Daphne was immediate, even then, at that critical moment, when nothing else was yet known.

Slowly we got to know what had actually happened. 

The first reactions, then, five years ago were, and still are, significant.

Everyone was shocked, five years ago, when the Magistrate on duty, Consuelo Scerri-Herrera turned up on site at Bidnija. She failed to realise that this specific investigation was a no-go area for her!  I had then commented that Scerri-Herrera’s reluctance to abstain from leading this magisterial investigation was testimony to the fact that some members of the bench still need to master much more than the law.

Five years later, matters have not changed a bit as is evidenced by the behaviour of another Magistrate. Magistrate Nadine Lia is refusing to accept that she has an obvious conflict of interest and must hence withdraw from the consideration of another case currently under her consideration. Some things never change! The ethical behaviour of the judiciary is indispensable, now more than ever. How can the judiciary expect to be respected if it does not even respect itself?

Five years ago, we even had a Police Sergeant posting his comments on social media on his being overjoyed at the day’s happenings in Bidnija! Much worse was however in store. In fact, the then Deputy Police Commissioner Silvio Valletta took overall charge of the police investigation into the assassination, only for it to be revealed much later that he was literally in the pockets of Yorgen Fenech, currently undergoing criminal proceedings on charges of having commissioned Daphne Caruana Galizia’s assassination. Remember Uncle Silvio?

How could the Police carry out its duties adequately with Silvio Valletta, then Deputy Police Commissioner, hibernating deep inside criminal pockets, and leading the investigation into the assassination of Daphne?

Following the evidence in the multiple cases in our law courts dealing with the assassination of Daphne Caruana Galizia was in itself a documentation of the failure of the state. This was even confirmed by the public inquiry into the assassination. It is a failure of the institutions which have been hijacked into servicing the criminal world.

Daphne’s investigative journalism, as it unfolded over the years, was a threat to all this. She exposed the ineffective institutions. She shone a light on the men and women of straw who think they are running the state when in fact they are puppets on a string controlled by various lobbies, including the criminal lobby.

Her last published words were significant as they spelled out her fears. “There are crooks everywhere you look now. The situation is desperate.”  She was commenting on Keith Schembri, Prime Minister Joseph Muscat’s Chief of Staff with reference to libel proceedings against Simon Busuttil as he had taken offence to being labelled a crook, and corrupt.  In her last article published minutes before she was blown up Daphne had spelt out that “The crook Schembri was in court today, pleading that he is not a crook.”

The developments over the past sixty months are proving without a shadow of doubt “that crooks are everywhere”.  It has resulted that the Office of the Prime Minister was run by crooks: as a result, Joseph Muscat had no option but to resign. He had been protecting the crooks around him for far too long!

With all these obstacles it is no wonder that after five years the end of the investigations into the assassination of Daphne Caruana Galizia is not yet in sight. No one is certain yet whether there was one mastermind plotting the assassination or else whether there were two or more.

We do not have an answer yet, as to whether any politician was in the know, or worse, directly involved, even though there have been a number of public references to former Labour Cabinet Minister, Chris Cardona in this respect.

We have been witnessing the exposure of a web of criminality which has infiltrated and infected all sectors of society. The investigations which we have witnessed developing over the past five years have revealed an intricate network which pervades practically all institutions. Just like the octopus which with its eight long tentacles seeks to control all from a distance. It is no wonder that after sixty months the end is not yet in sight.  The octopus is still in control.

published on The Malta Independent on Sunday: 16 December 2022

Wara l-ġuri dwar l-assassinju ta’ Daphne Caruana Galizia

L-iżviluppi drammatiċi tal-lejla fil-Qorti jagħlqu l-każ tal-aħwa Degiorgio. Mhux għal kollox imma. Għax kif qalu diversi drabi, jafu ħafna iktar. Min kien magħhom, min kellimhom, min talabhom is-servizzi tagħhom.

Diġa ħarget informazzjoni dwar dan u ilhom jissemmew l-ismijiet ta’ min iktar jista’ jkun involut.

Issemma diversi drabi Chris Cardona in konnessjoni mal-assassinju ta’ Daphne. Ilu jissemma’. Issa jista’ jkun hemm l-opportunità li l-aħwa Degiorgio jitkellmu kif kien offrew li jagħmlu meta kienu talbu proklama u l-Kabinett irrifjuta għal darba tnejn.

Hemm ukoll l-attentat ta’ hold-up tal-HSBC f’Ħal-Qormi li dwaru kienu issemmew diversi politiċi, fosthom l-ex Ministru Carmelo Abela.

Kemm Cardona kif ukoll Abela jiċħdu l-involviment tagħhom. Abela anke beda proċeduri ta’ libel kontra Jason Azzopardi dwar dan.

Bla dubju fil-ġranet li fis-siegħat u fil-ġranet li ġejjin jista’ jkollna żviluppi li jindikaw x’ser jiġri.

Xejn ma jeskludi li l-aħwa Degiorgio jippruvaw jinnegozjaw tnaqqis fis-sentenza tagħhom bi tpartit ma informazzjoni li twassal għall-proċeduri kriminali kontra oħrajn. Jekk jiġri hekk ikunu ħadu l-proklama b’mod indirett!

Abusive continuity

The distribution of multiple cheques to every household by the Labour Government on the eve of the general election is more than abusing the power of incumbency. Through the said distribution, the power of incumbency is being transformed into a corrupt practice, specifically intended to unduly influence voters.

What, in normal circumstances should be a simple administrative act is being transformed into blatant political propaganda, at public expense, straight into your letterbox. A covering letter signed by Robert Abela and Clyde Caruana says it all. A Banana Republic in all but name!

Why should such handouts be distributed on the eve of elections if not to influence voters?

Even if one were to accept that such handouts are acceptable, it is certainly not in any way justifiable to plan their distribution specifically on the eve of an election. This goes against the basic principles of good governance.

The power of incumbency is the executive power of a government seeking re-election. Incumbents always have an advantage. The manner in which they handle it defines their governance credentials.

This has been a government characterised by bad governance throughout its term in office. Right from the very beginning, on 13 March 2013. I consider the full 9 years as one continuum. This was reinforced by Robert Abela himself who emphasised that his leadership of the Labour Party seeks to continue the “achievements” of his predecessor and mentor Joseph Muscat. Continuity was his declared mission.

On its first days in office, Labour started off on its Panama tracks. The secret Panama companies set up by Konrad Mizzi, Keith Schembri and someone else, known as the (mysterious) owner of Egrant, went on to rock Labour over the years.

The Electrogas saga and its link to the assassination of Daphne Caruana Galizia intertwined with the Panama debacle.

It is now clearly established that the assassination of Daphne Caruana Galizia was directly linked to her investigative journalism. Her investigations led her to identify the governance credentials of various holders of political office and their links with big business. Defining their relationship as being too close for comfort would be a gross understatement.

As emphasised in the investigation report on the Daphne Caruana Galizia assassination, over the years, a culture of impunity has developed in these islands. This has led to misbehaviour in public office being normalised. It has also led to considerable resistance in the shouldering of political responsibility by holders of political office, whenever they were caught with their hand in the cookie jar! Rosianne Cutajar and Justyne Caruana being the latest examples, as amply proven by the Commissioner for Standards in Public Life George Hyzler.

To add insult to injury Cutajar and Caruana were the recipients of generous termination benefits, notwithstanding that their term of political office ended in disgrace. Caruana received terminal benefits twice in the span of a short time, as she established a national record of resigning twice from Robert Abela’s Cabinet!

With this track record one should not have expected otherwise from the Muscat/Abela administration. With the abusive distribution of cheques on the eve of the general election Labour’s current term is approaching a fitting end.

The Labour Party in government has consistently acted abusively. Robert Abela has followed in the footsteps of his predecessor and mentor Joseph Muscat. Continuity has been ensured, as promised.

published in Malta Today : Sunday 20 March 2022

Il-politka bl-ixkupa

Bħala partit għażilna l-ixkupa bħala s-simbolu politiku għall-elezzjoni tas-26 ta’ Marzu. L-ixkupa hi għodda tal-indafa. Tgħinna nnaddfu. Hi l-għodda tal-kennies, il-ħaddiem umli li jnaddaf it-toroq tagħna wara li aħna nkunu ħammiġnihom

Kull politiku għandu jkun kapaċi japprezza l-indafa. Għandu jkun kapaċi jmidd għonqu għax xogħol u jkun il-kennies tal-ħajja pubblika. Il-membri tal-parlament għandhom ikunu l-kenniesa tal-politika, determinati li jnaddfu, li jħarsu l-integrità tal-ħajja pubblika u fuq kollox jassiguraw li jittieħdu d-deċiżjonijiet meħtieġa f’waqthom, mingħajr tkaxkir tas-saqajn.  

Il-Manifest ta’ ADPD ġie ippubblikat f’nofs il-ġimgħa iwassal messaġġ ċar li Xkupa ħadra tnaddaf.

Hemm ħafna x’jeħtieġ li jsir biex dan il-pajjiż jinġieb lura għan-normal. Partiti oħra għandhom viżjoni u attitudni differenti u jwasslu messaġġi li ġeneralment jikkuntrastaw ma tagħna. Hemm iżda oqsma fejn hemm qbil u dan hu tajjeb. Għandi nifhem li ilkoll wara kollox nixtiequ l-ġid lil dan il-pajjiż avolja dan ma jkunx dejjem ċar.

Għandna nifhmu li qegħdin naħdmu għall-istess pajjiż, anke jekk b’viżjoni differenti u li kulltant tikkuntrasta! Għandna nagħmlu ħilitna kollha biex nikkontribwixxu għal dibattitu pubbliku pożittiv. Il-kritika tagħna għal dak li jingħad hi essenzjali, imma hi kritika li trid issir dejjem b’mod responsabbli.

L-aħħar xhur tal-ħidma parlamentari kienet iddominata minn diskussjoni dwar rapporti tal-Kummissarju dwar l-iStandards fil-Ħajja Pubblika dwar l-imġieba mhux korretta ta’ uħud mill-membri parlamentari. Dawn ir-rapporti wasslu għar-riżenja ta’ żewġ membri tal-Kabinett u ta’ Segretarju Permanenti.  Kien hemm reżistenza biex isiru dawn ir-riżenji. Hi sfortuna li l-Prim  Ministru xejn ma kien deċiżiv fiż-żewġ każi: ħa passi biss wara pressjoni sostanzjali mis-soċjetà ċivili.

Hu fatt magħruf li d-dinja tan-negozju u l-poter politku huma viċin wisq ta’ xulxin. Dan hu ta’ ostaklu għall-kontabilità, għat-trasparenza u ġhall-osservanza tal-etika fil-ħajja pubblika. Aħna f’ADPD ilna s-snin ngħiduh dan. Anke is-soċjetà ċivili ilha ssemma leħinha dwar dan. Issa anke l-Kummissjoni ta’ inkjesta li investigat iċ-ċirkustanzi li wasslu għall-assassinju ta’ Daphne Caruana Galizia ikkonfermat din il-konnessjoni mhux mixtieqa bejn il-politika u d-dinja tan-negozju. Qegħdin viċin wisq!   

Għandna ħtieġa ta’ Parlament li jkollu sensittività etika.  Għandna bżonn iktar membri parlamentari ta’ integrità, kapaċi jgħarblu b’mod konsistenti l-ħidma tal-amministrazzjoni pubblika. Neħtieġu istituzzjonijiet b’karattru u b’sinsla. Għandna bżonn ta’ Parlament li jinkludi kandidati ta’ ADPD eletti mid-distretti differenti. Kandidati li mhux qegħdin fil-ġirja għal xi interess personali, tagħhom jew ta’ oħrajn, imma biss għas-servizz tal-komunità kollha.

NagħmeI emfasi fuq il-verb “jinkludi” u dan billi l-kandidati ta’ ADPD mhumiex l-uniċi li jistgħu jagħtu kontribut pożittiv għall-iżvilupp tal-politka f’pajjiżna.  Nitkellem b’rispett dwar il-kandidati l-oħra ippreżentati mill-partiti politiċi l-oħrajn. Il-parti l-kbira minnhom huma nisa u irġiel iddedikati li qed jagħtu servizz ġenwin lill-komunità tagħna huma ukoll.

Il-manifest elettorali ta’ ADPD jittratta numru mhux żgħir ta’ proposti li għandhom impatt dirett fuq il-ħajja taċ-ċittadini tagħna. Mhux manifest ta’ Father Christmas iqassam ir-rigali imma hu presentazzjoni ta’ viżjoni li irridu nimxu fuqha.

L-agenda tagħna hi li nkunu ta’ servizz għall-komunità kollha.

L-indafa fil-politika hi essenzjali. Mingħajr indafa ma nistgħux naħdmu sewwa. Aħna irridu li nkunu l-għodda għat-tiġdid tal-politika fil-pajjiż. L-ixkupa ħadra li tnaddaf. B’politika li tagħti servizz illum  waqt li tkun attenta dwar l-impatti fuq għada. B’hekk nistgħu nassiguraw li l-ħidma tal-lum ma xxekkilx lill-ġenerazzjonijiet futuri mid-dritt tagħhom li jieħdu id-deċiżjonijiet li jkunu meħtieġa minnhom.

F’dan il-mument kritiku il-politika bl-ixkupa hi l-unika triq vijabbli l-quddiem. Il-politika Maltija għandha bżonn tindifa nobis!

Ippubblikat fuq Illum: il-Ħadd 6 ta’ Marzu 2022

The politics of the broom

ADPD – The Green Party has selected the broom as its political symbol for the 26 March elections. The broom is a tool which assists us in achieving cleanliness. It is the street sweeper’s tool, the humble worker that cleans our streets after we mess them up.

Achieving cleanliness is an objective which should be shared by all parliamentarians.  Parliament and its members should be the political sweepers, keeping politics clean, safeguarding its integrity and above all ensuring that decisions are taken whenever required without unnecessary delay.

The Green political manifesto has been published in mid-week. Its main message is that Green sweeps clean (Xkupa ħadra tnaddaf).

There is so much to do to get this country back to normal. Other parties generally have a different vision and attitude and convey contrasting messages. There are however also areas of overlap between the different political parties. It is to be assumed that all seek the common good, even though at times this is not that clear!

We recognise that we are in this journey all together. We will do all in our power to contribute to a positive debate. We are critical of the political platforms of other parties but we do this in a responsible manner.

The last months of parliamentary debate have been dominated by the consideration of the reports of the Commissioner for Standards in Public Life on the unethical behaviour of members of Cabinet. These reports have led to the resignation of two members of Cabinet and a Permanent Secretary. They were reluctant resignations. The Prime Minister unfortunately did not act decisively in both cases: he acted only as a result of the substantial public pressure of civil society.

It is a well-known fact that accountability, transparency and ethics in public life are severely hindered by the close connections between political power and business concerns. It is not only ADPD that has been saying this for a long time. The ever-increasing voice of civil society has led to these issues being given the attention they deserve. The Inquiry Commission investigating the circumstances into the assassination of Daphne Caruana Galizia also confirmed this unsavoury link between politics and business: they are too close for comfort.  

We need a Parliament that is ethically sensitive. We need more Members of Parliament of integrity, able to oversee continuously and consistently the public administration. We need institutions with character and a solid spine. We need a Parliament that includes ADPD representatives elected from amongst the candidates being presented to the electorate in each district – candidates that are not in it for their personal gain or in the interests of others but for the service of all citizens.

I emphasise the verb “includes” as ADPD candidates are not the only ones who can contribute positively to the development of our politics. I speak with utmost respect of the candidates presented by other parties. Most of them are dedicated men and women willing to be of genuine service to the community.

ADPD’s electoral manifesto presents a wide range of proposals that impact directly on citizens’ rights. It is not a manifesto of Father Christmas promises but a vision laying out a road map to be followed.

Our agenda is to be of service to the whole community. Clean politics in public life is essential. We want to be a political tool for renewal. A green broom to sweep clean. Politics that serves today while keeping an eye on the impact on tomorrow, ensuring that actions taken today do not deny future generations their right to eventually take their own decisions.

At this critical point the politics of the broom is the way forward. It is about time that we sweep Maltese politics clean.

Published in The Malta Independent on Sunday : 6 March 2022

Il-qrubija bejn il-poter politiku u l-poter tan-negozju wasslu biex nawwru l-istituzzjonijiet regolatorji tal-pajjiż : Silta (5) mill-inkjesta

Kondotta inaċċettabbli tal-Prim Ministru

Għall-Bord il-kondotta tal-allura Prim Ministru f’din iċ-ċirkustanza u l-mod abbużiv kif baqa’ jipproteġi liċ-Chief of Staff tiegħu u jsostnih fil-kariga importanti li kellu fl-amministrazzjoni sakemm ġie arrestat in konnessjoni mal-assassinju, hi inaċċettabbli, kundannabbli u tirrażenta nuqqas gravi w abbuż fl-eżerċizzju tal-funzjonijiet tiegħu bħala kap tal-gvern u garanti talgovernanza tajba. Hawn mhux si tratta ta’ ġudizzju politiku żbaljat li jeżorbita mit-termini ta’ referenza ta’ dan il-Bord. Si tratta fl-agħar ipotesi għal Dr Muscat għall-kopertura, protezzjoni ta’ persuni li allegatament ikkommettew reati gravi. Il-Bord baqa’ żbalordit bir-risposta li ta għad-domanda jekk kienx tkellem mas-Sur Fenech u lis-Sur Schembri dwar 17 Black wara l-assassinju meta bdew joħorġu aktar dettalji dwar min kien is-sid ta’ din il-kumpanija. Dan anke in vista tal-fatt li kienet teżisti ħbiberija u linja ta’ kommunikazzjoni diretta bejniethom anke permezz ta’ WhatsApp li baqgħet anke għal xi żmien meta kien persuna ta’ interess fl-omiċidju. Dr. Muscat wieġeb hekk: “Le. IsSur Fenech qatt ma staqsejtu u qatt ma tkellimt miegħu fuq dan il-punt. Lil Keith Schembri li kien jaqa’ taħti, staqsejtu wara li ħareġ dan kollu u reġa’ qal li kienet kwistjoni ta’ negozju bejniethom it-tnejn u qalli li ma għandha x’taqsam xejn mal-Electorgas”.

Is-Sur Schembri fil-verità jibqa’ jsostni hekk ukoll anke sal-lum. Mhux ilkompitu tal-Bord li jesprimi ruħu fuq x’inhi l-verità f’dan ir-rigward. Il-punt kruċjali hu illi meta saret l-akkuża, xhur qabel l-assassinju, l-Prim Ministru m’għamel xejn meta missu għamel ħafna. Kien bħal minimu obbligat jirrapporta l-allegazzjoni formalment lill-Pulizija b’talba li tinvestigaha b’urġenza jekk xejn għax kienet tista thedded l-istabilità tal-governanza fil-pajjiż. Il-Pulizija dak iż-żmien taħt il-Kummissarju Lawrence Cutajar għamlu ftit li xejn. Ċertament m’għamlux dak li kellhom jagħmlu. Ċertament għamel inqas mill-Kummissarju ta’ qablu Michael Cassar li wara li ġew żvelati ddettalji dwar il-Panama Papers u ġie informa li l-FIAU kienu qed jaħdmu fuqha, fetaħ file bl-isem ta’ ‘Operation Green’. Hu kien irriżenja xi tlett ġimgħat wara li kien irċieva r-rapporti dwar is-Sur Keith Schembri u l-Ministru Mizzi. Lill-Bord tah x’jifhem illi ma felaħx għall-pressjoni li akkużi gravi ta’ din ix-xorta ġabet fuqu. L-istess kif kien għamel Manfred Galdes.

Abbuż ta’ poter li jekk pruvat ibiddel ix-xenarju

Dawn ir-referenzi qsar għaċ-ċirkostanzi tal-Panama Papers u l-kumpanija 17 Black qed isiru f’dan l-istadju mill-Bord għaliex huma indikattivi ta’ kif kien jiġi abbużat l-eżerċizzju tal-poter fl-ogħla livell biex jiġu protetti persuni fil-qalba tal-amministrazzjoni. Huma importanti wkoll għaliex jekk wieħed jikkunsidra illi tnejn mill-persuni involuti kienu jew jista’ jkun li għadhom persuni ta’ interess għall-pulizija fl-investigazzjoni tagħhom tal-omiċidju li ġie ippjanat tul iż-żmien u jekk l-involviment tagħhom jiġi b’xi mod konstatat minn awtorità kompetenti – salvi dejjem il-preżunzjoni tal-innoċenza u d-dritt tagħhom għal smigħ xieraq u ġust – il-kwistjoni ma tibqax biss li jiġi determinat jekk xi att jew ommissjoni illeċitu minn jew fi ħdan xi entità talIStat iffaċilitatx l-assassinju meta kellha tipprevenih. Ix-xenarju jinbidel għal wieħed ta’ parteċipazzjoni attiva ta’ persuni li jikkomponi enti tal-IStat filkommissjoni tad-delitt. Dan apparti, fuq bażi fattwali u mhux issa ipotetika, l-inattività pależi tal-Prim Ministru u tal-entitajiet tal-iStat, fosthom il-Pulizija li għandhom il-funzjoni li jħarsu lis-soċjetà mill-kriminalità u jiggarantixxu l-ordni pubbliku, li jieħdu passi effettivi u fil-ħin kontra persuni ta’ poter fil-politika u fin-negozju, tnissel sens qawwi ta’ impunità, mhux biss fl-istess persuni involuti, imma wkoll f’kullmin kien intenzjonat li jaġixxi biex jipparteċipa f’xi aġir kriminuż. Kif jirriżulta mill-provi dawn fittxew li jkollhom konnessjonijiet fl-ogħla livell ta’ ħbiberija jew interess ma’ min kellu s-setgħa biex ikun jistgħu jaġixxu flassigurazzjoni reali jew perċepita li ser ikunu minnhom protetti. Dawn iċ-ċirkostanzi huma relevanti wkoll għaliex huma prova tanġibbli tażżwieġ li seħħ bejn l-eżerċizzju tal-poter politiku u l-eżerċizzju tal-poter ekonomiku. Żwieġ inċestuż li kien fil-qalba tal-investigazzjonijiet talġurnalista assassinata u li ngħad, ma setax ma kienx il-movent prinċipali talqtil tagħha.

Theddida għall-eżerċizzju tal-poter ekonomiku

Il-Bord konvint kif inhu, illi fuq bażi qawwija ta’ probabbilitajiet jekk mhux ċertezza, l-assassinju tas-Sinjura Caruana Galizia hu inevitabblilment marbut ma’ dawk li hi kienet tqis li huma skandli serji ta’ amministrazzjoni ħażina, riżultat tal-qrubija bejn il-poter politiku u l-poter tan-negozju kbir li wasslu biex nawwru sewwa l-istituzzjonijiet regolatorji tal-pajjiż, hi inevitabbli l-konklużjoni illi l-ġurnalista sabet in-nemesi fatali tagħha fil-politika dikjarata tal-gvern sa minn qabel l-elezzjoni tal-2013, illi hu kien determinat li jkun għal kollox business friendly. Politika li kellha l-għan li tiffavorixxi n-negozju, tinkorraġġixxi s-sħubija tal-gvern mal-investiment privat u tirrealizza proġetti kbar li joħolqu l-ġid.

Ladarba ġiet eskluża t-teżi illi l-omiċidju seta’ seħħ minħabba xi att inkonsult ta’ fanatiżmu politiku partiġġjan – f’dan ir-rigward ma rriżultat l-ebda provi quddiem dan il-Bord – il-fatti rilevanti li rriżultaw kemm qabel u kemm wara l-omiċidju għandhom jiġu ikkunsidrati minn din l-ottika. Il-Bord ripetutament afferma li ma kien hemm xejn oġġezzjonabbli li l-gvern ikollu politika li tkun business-friendly, anzi fi kliem iċ-Chief of Staff Keith Schembri gvern b’‘mentalità tal-business’, sakemm l-eżekuzzjoni ta’ dik il-politika u r-relazzjonijiet bejn l-amministrazzjoni pubblika u negozjanti w investituri jinżammu strettament fil-limiti tal-liġijiet u r-regolamenti applikabbli. Hu f’dan illi l-aġir tal-gvern falla. Hu għaliex il-mentalità ta’ negozjant għandha bħala regola l-mira illi timmassimizza l-profitt fin-negozju, bl-inqas burokrazija, u billi taqta’ għad-dritt ħadet is-sopravvent fuq dik li għandha tkun il-mira ta’ kull gvern li joħloq il-ġid fl-interess tal-komunità b’mod ġust u trasparenti skont il-liġijiet tal-pajjiż, illi ngħata lok għal sitwazzjonijiet li tista’ tgħid kull proġett maġġuri inizjat mill-amministrazzjoni spiċċa kellu dellijiet ta’ irregolaritajiet, abbuż ta’ poter u korruzzjoni. Allegazzjonijiet li jimplikaw li negozjanti involuti f’dawn il-proġetti għamlu jew kienu intenzjonati li jagħmlu qligħ indebitu minn fuq dahar il-poplu anki f’xi okkażjonijiet b’kollużjoni ma’ personaġġi politiċi ewlenin involuti fit-twettieq ta’ proġetti. Il-proġett tal-Electrogas hu wieħed minn dawn il-proġetti li dwaru l-Awditur Ġenerali esprima riservi kbar dwar ir-regolarità tal-proċeduri fit-twettieq talproġett u l-ħarsien tal-liġijiet applikabbli.

(pp 201-6)

Moħħhom mistrieħ: Silta (2) mill-Inkjesta

Ma huwiex il-kompitu ta’ dan il-Bord li jidħol fil-meritu tal-pjan tal-assassinju jew min seta’ kien responsabbli ghalih peress li dan hu kompitu tal-Pulizija peró, ma jistax ma jirrimarkax li dawn iċ-ċirkostanzi nisslu is-serħan il-moħħ f’dawk li kellhom il-pjan li jesegwixxu d-delitt li ma kenux ser jinqabdu wara lassassinju. Vince Muscat semma’ partikolarment ex-Ministru. L-allegati eżekuturi tant kellhom moħħom mistrieħ li kienu jafu minn tlett gimgħat qabel li ser jiġu arrestati fl-4 ta’ Diċembru 2017 u kellhom l-opportunità jżarmaw l-ambjenti li kienu jokkupaw fil-magħrufa tinda tal-Patata l-Marsa. Dana ġie konfermat mill-allura Prim Ministru Dr. Joseph Muscat meta xehed (bil-magħluq pero’ wara disponibbli fid-dominju pubbliku) quddiem dan il-Bord fl-4 ta’ Diċembru 2020. “Jien illum il-ġurnata għandi suspett pjuttost fondat illi fil-laqgħa jew laqgħat li kienu qegħdin isiru qabel l-arrest tat-tlett persuni kien hemm leak… F’dawk il-laqgħat kien ikun hemm preżenti iva Keith Schembri u Silvio Valletta … imma huwa car illi l-persuni arrestati kienu jafu … it was a fact”. Vince Muscat xehed li ġie mogħti informazzjoni millaħwa Degiorgio li l-arrest tagħhom kellu jkun wieħed temporanju fejn wara larrest kellhom jiġu interrogati u meħlusa wara ftit ġranet. Fil-fatt ma kienux u dak li ġara wara huwa fid-dominju pubbliku. (pp.257-8)