Malta u Għawdex: problema komuni tat-trasport

Id-dibattitu dwar il-mina bejn Malta u Għawdex għaddej.

Jekk tifli l-argumenti ta’ dawk li qed jesprimu ruħhom favur din il-mina taħt qiegħ il-baħar bejn Malta u Għawdex hemm raġuni waħda li tispikka: iridu jnaqqsu l-ħin li “jaħlu” jivvjaġġaw. Imma din il-problema, jiġifieri l-ħtieġa li nnaqqsu l-ħin li nivvjaġġaw hi problema tagħna lkoll, mhux tal-Għawdxin biss. Hi problema mifruxa prattikament ma Malta kollha. Imma ħadd mhu qiegħed jipproponi li nħaffru mina taħt il-Bajja ta’ Marsamxett biex innaqqsu l-ħin meta immorru minn Tas-Sliema għal Marsamxett. L-anqas mhi qed isir proposta ta’ mina taħt il-Port il-Kbir bejn il-Belt u Bormla avolja din kieku tnaqqas il-ħin biex nivvjaġġaw.

Is-soluzzjoni biex innaqqsu il-ħin tal-ivvjaġġar bejn Tas-Sliema u Marsamxett inkella biex naqsmu min-naħa għall-oħra tal-Port il-Kbir hi li nagħmlu użu aħjar tat-trasport bil-baħar u mhux mini taħt qiegħ il-baħar. Ir-riżultat hu aċċess f’iqsar ħin biex taqsam bejn naħa u oħra taż-żewġ portijiet. Bħala riżultat ta’ dan, kuljum ikun hemm inqas karozzi fit-toroq tagħna. Dan esperiment li diġa qed jaħdem b’ċerta success: min-naħa għall-oħra ma jċaqalqux karozzi imma biss lin-nies.

Il-mobilità bejn Malta u Għawdex tista’ tkun faċilitatà bl-użu ta’ fast ferry service bejn Għawdex, Tas-Sliema u l-Belt Valletta. Ikun mezz li jindirizza l-problema reali: il-mobilità tan-nies.

Sfortunatament dawk li qed jikkampanjaw favur il-mina, immexxija kif inhuma mill-Kamra tal-Kummerċ Għawdxija, iddeċidew li l-unika soluzzjoni biex tkun indirizzata in-nuqqas ta’ mobilità sostenibbli bejn Malta u Għawdex hi mina. Din hi fil-fatt l-agħar soluzzjoni għax tagħmel ħsara kbira u irriversibbli lill-Għawdex.

Il-problema f’dan kollu huma l-karozzi: jekk jirnexxielna inneħħuhom mill-konsiderazzjoni tagħna, naslu. Dan hu fil-fatt l-ikbar ostaklu biex naslu għal soluzzjoni sostenibbli għall-problemi ta’ mobilità li qed niffaċċjaw: mhux biss dawk ta’ Għawdex imma f’kull rokna tal-gżejjer Maltin.

Jiena emfasizzajt repetutament li is-soluzzjoni għall-probemi tagħna ta’mobilità qegħdin filli nirrispettaw u nimxu mal-Pjan Nazzjonali għat-Trasport 2025 li kien approvat għal Malta fl-2016. Is-silta segwenti li ħadt minn dan il-pjan tispjega b’mod ċar dak kollu li hemm ħażin fl-ippjanar tat-trasport f’Malta:

“Improve integrated and long-term strategic planning and design: This objective has been defined since historically, it can be seen from experience that the approach to transport planning and policy in Malta has generally been more short-term (4-5 years) in nature. The lack of importance given to long-term planning means that a long-term integrated plan based on solid analysis with clear objectives and targets is lacking. This has resulted in the lack of strategic direction and the inherent inability to address difficult issues such as private vehicle restraint.

There is a strong reluctance for Maltese society to change but this is in contrast with the need for communal actions to address the traffic problems existing now and in the future. This results in the Maltese traveller expecting that everyone else will change their travel habits so that they can continue to drive their car.” (paġna 88 tal-Pjan Nazzjonali tat-Transport 2025)

Ħallejtha appost fl-oriġinal għax naħseb li tinftiehem mingħajr ħtieġa ta’ traduzzjoni. Fi ftit kliem din is-silta tgħidilna li ma nistgħux nibqgħu nippjanaw mil-lum għal għada. Hemm ħtieġa li nħarsu fit-tul. In-nuqqas li nagħmlu dan fisser li bqajna ma indirizzajniex id-dipendenza tagħna fuq il-karozzi. Għax is-soċjeta Maltija tibża’ mill-bidla: tippretendi li kulħadd jibdel id-drawwiet tiegħu biex hu (jew hi) jkun jista’ jibqa’ jsuq il-karozz!

Malta u Għawdex għandhom problema tat-transport komuni. Problema deskritta minn kelma waħda: karozza. Is-soluzzjoni għal din il-problema tirrikjedi alternattivi għall-karozza: il-mina mhiex waħda minn dawn is-soluzzjonijiet. Fil-mument li nkunu lesti li naqtgħu d-dipendenza tagħna fuq il-karozza il-problema tissolva b’faċilità.

Ippubblikat fuq Illum : Il-Ħadd 6 ta’ Jannar 2019

Malta & Gozo share a transport problem

The Malta-Gozo tunnel debate is now in full swing.

Going through the arguments of those expressing themselves in favour of the proposed tunnel between Malta and Gozo, one specific reason sticks out: the need to reduce travelling time.

May I point out that this problem – the need to reduce travelling time – is not peculiar to Gozitan commuters: it applies all over the Maltese Islands. Yet no one is proposing the drilling of a tunnel below Marsamxett Bay to reduce travelling time between Valletta and Sliema. Nor is a tunnel between Valletta/Floriana and Bormla on the books, even though this would reduce the travelling time between Valletta/Floriana and the Cottonera area.

The solution adopted to reduce travelling time across Marsamxett Bay and the Grand Harbour has been to tap sea transport and not the drilling of tunnels below the seabed! The end result is a faster access between Valletta and Sliema on the one hand and between Valletta and Cottonera on the other hand: and a number of cars off our roads, every day.

Facilitating the mobility between Malta and Gozo can easily be carried out by means of a fast ferry service between Gozo, Sliema and Valletta. It would be a ferry facilitating the movement of people and, as a result it will be addressing the real issue: the mobility of individuals.

Unfortunately, the Gozo tunnel lobby, led by the Gozo Business Chamber, has decided that the only solution to the lack of sustainable mobility between Gozo and Malta is a tunnel. It is, in fact, the worst possible solution because, in the process, it will ruin Gozo in an irreversible manner.

The real issue to be addressed is to remove cars from the equation. This is, in fact, the real obstacle to achieving a sustainable solution to our mobility issues, not just in respect of Gozo but also with reference to Malta.

I have emphasised time and again that adherence to the National Transport Master Plan 2025 approved for Malta in 2015 is the solution to most of our sustainable mobility issues. This extract from the Master Plan clearly explains all that is wrong with transport planning in Malta:

“Improve integrated and long-term strategic planning and design: This objective has been defined since historically, it can be seen from experience that the approach to transport planning and policy in Malta has generally been more short-term (4-5 years) in nature. The lack of importance given to long-term planning means that a long-term integrated plan based on solid analysis with clear objectives and targets is lacking. This has resulted in the lack of strategic direction and the inherent inability to address difficult issues such as private vehicle restraint.

There is a strong reluctance for Maltese society to change but this is in contrast with the need for communal actions to address the traffic problems existing now and in the future. This results in the Maltese traveller expecting that everyone else will change their travel habits so that they can continue to drive their car.” (page 88 of National Transport Master Plan 2025)

Malta and Gozo share the same transport problem. The problem is a three-letter word: car. The solution to our mobility problem requires alternatives to the use of the private car and the tunnel is not one of them. If we are ready to dump our dependency on cars, the rest is not difficult to achieve.

Published in The Malta Independent on Sunday: 6 January 2019

L-istorbju madwarna

Nhar il-Ġimgħa li għaddiet, kmieni fil-għodu, bosta residenti ta’ Marsaxlokk u Birżebbuġa qamu maħsudin bi ħsejjes li bdew jinstemgħu għall-ħabta tas-sitta ta’ fil-għodu, liema ħsejjes baqgħu għaddejjin għal ftit minuti. S’issa, wara li għaddew iktar minn tlett ijiem għad mhux magħruf x’kien il-kawża ta’ dawn il-ħsejjes ħlief li dawn oriġinaw mill-inħawi tal-power station ta’ Delimara.

Għar-residenti ta’ Birżebbuġa din mhiex xi esperjenza ġdida għax f’Birżebbuġa  ilhom is-snin jisimgħu l-ħsejjes matul il-lejl: ħsejjes ġejjin mid-direzzjoni tal-Port Ħieles. Ħsejjes ikkawżati minn containers li jaħbtu jew jistabtu huma u jkunu qed jiġu mċaqalqa minn post għall-ieħor, inkella ħsejjes ikkawżati mill-generators tal-vapuri mal-mollijiet tal-Port Ħieles.

Ir-residenti ta’ Birżebbuġa, kif ukoll dawk ta’ diversi lokalitajiet fil-madwar, kemm matul il-lejl kif ukoll matul il-jum iridu jissaportu ukoll il-ħsejjes tal-ajruplani nieżla għall-mitjar Internazzjonali ta’ Malta fil-Gudja. Dawn l-ajruplani ħafna drabi jkunu l-iktar qrib il-bini meta jkunu għaddejjin minn fuq iż-żona residenzjali  tal-Papa f’Birżebbuġa.

Ir-residenti tal-Isla (u dawk ta’ Bormla) ilhom jilmentaw ukoll mill-ħsejjes matul il-lejl ġejjin mit-Tarżna ta’ Palumbo. Ħsejjes ġejjin mill-grit blasting li jkun għaddej matul il-lejl fit-tarżna, inkella minn xogħol ta’ tiswija ta’ vapuri jew ta’ oil rigs. Ħsejjes li ma jħalluhomx jorqdu.

Pajjiżna hu żgħir fid-daqs. L-ispazju li naħdmu fih hu ristrett u allura kull ħidma li issir fih bil-fors li jkollha impatt fuq l-inħawi tal-madwar li huma viċin wisq ta’ xulxin.

Uħud qed jargumentaw li dawn l-ilmenti kollha kontra l-ħsejjes huma ta’ theddida għall-għixien tal-familji li jiddependu għall-ħobża ta’ kuljum tagħhom mit-Tarżna ta’ PaIumbo, inkella mill-Port Ħieles jew mill-mitjar Internazzjonali tal-Gudja.

Għall-bosta snin l-awtoritajiet tal-pajjiż (kif ukoll il-management ta’ dawn l-azjendi) ġew jaqgħu u jqumu mill-fatt li l-gwadann ekonomiku ta’ dawn l-azjendi qed isir għad-detriment tar-residenti madwarhom, li lejl u nhar iridu jissaportu impatti kbar fuq ħajjithom. Impatti li qed iħallu effett fuq saħħithom u l-kwalità tal-ħajja tagħhom u tal-familji tagħhom.

Il-mistoqsija li teħtieġ tweġiba hi : kemm jagħmel sens li din il-ħidma issir daqshekk viċin ta’ żoni residenzjali? It-tweġiba, ħafna drabi tkun li din l-attività ekonomika ilha għaddejja s-snin u li m’hemm imkien iktar fejn issir. Allura, qiesu jridu jgħidu li m’hemm xejn x’tagħmel. Jgħidulna li Malta ajruport wieħed għandna u li l-faċilitajiet għat-tarznari jew għall-Port Ħieles ma hemm imkien iktar fejn isiru jekk mhux fejn ġja qegħdin. Sfortunatament dan hu kollu minnu bħalma hu minnu ukoll li dawn il-faċilitajiet ġew żviluppati meta ħadd ma kien jagħti kaz tal-impatti fuq ir-residenti.

Imma allura, nistaqsi, jekk ta’ qabilna ma kienux jagħtu kaz għandna nibqgħu aħna ukoll ma nagħtux kaz? Jekk il-Gvernijiet u l-awtoritajiet tal-bieraħ għalqu għajnejhom u widnejhom, dawn għandhom jibqgħu b’għajnejhom u widejhom magħluqa illum ukoll? L-ewwel pass jista’ jkun li dawn l-azjendi, matul il-lejl, iwaqqfu l-ħidma tagħhom li tikkawża l-istorbju.

Il-Gvern mhux ser jiċċaqalaq jekk in-nies tibqa’ lesta li tissaporti. Jekk in-nies ma titkellimx iktar l-ebda Gvern jew awtorità m’hi ser tiċċaqlaq.

Jiddependi minnek ukoll li qed tisma’ jew taqra dawn il-kelmtejn jekk jittieħdux passi. Mela jekk xbajt tissaporti qum minn hemm u tkellem. Jekk ma tagħmilx hekk, ikun inutli toqgħod tgorr, għax ser jibqgħu jgħadduk biż-żmien.

Nisseparaw l-iskart organiku

 

L-iskart li narmu hu fil-parti l-kbira tiegħu utli. Għalhekk aħna dejjem imħeġġa biex nirriċiklaw dak li s-soltu narmu. Dak li nirriċiklaw jibqa’ jdur fl-ekonomija u ma jinħeliex. Għalhekk nirriċiklaw u nerġgħu nużaw il-karta, l-ħġieġ, il-metalli u l-plastic. Kollha għad għandhom użu, anke meta għalina ma jkunx għadhom utli.

Nhar il-Ġimgħa 30 t’Ottubru, l-WasteServe, flimkien mal-ħames kunsilli lokali tal-Mdina, Ħal-Għaxaq, Ta’ Xbiex, Bormla u Birkirkara ser jagħtu bidu għall-ġbir separat tal-iskart organiku. Dan ser ikun proġett pilota fuq numru ta’ ġimgħat li permezz tiegħu l-iskart organiku ser jinġabar f’dawn il-lokalitajiet darbtejn fil-ġimgħa (it-Tnejn w il-Ġimgħa). Wara, l-ġbir tal-iskart organiku jibda jsir fil-lokalitajiet kollha.

Il-parti organika tal-iskart li narmu jammonta għal ftit iktar min-nofs tal-iskart li llum inqegħdu fil-borża s-sewda. Din tidher li hi l-iktar stima korretta u tirriżulta minn stħarriġ li għamel l-Uffiċċju Nazzjonali tal-Istatistika fl-2012. Studju addizzjonali li sar f’Settembru li għadda mill-WasteServe fil-lokalitajiet li ser jipparteċipaw fil-proġett pilota jindika li l-ammont ta’ skart organiku li niġġeneraw fil-lokalitajiet tagħna jvarja anke skond il-lokalità. Dan jista’ jkun rifless ta’ stil ta’ ħajja u/jew livell ta’ għixien (ftit) differenti fil-lokalitajiet tagħna, liema differenza tinkixef anke minn eżami tal-iskart li niġġeneraw.

Sar eżerċizzju ta’ informazzjoni bieb bieb li bih r-residenti fil-ħames lokalitajiet diġa ġew infurmati x’għandhom jagħmlu. Ingħatawlhom boroż bojod u kontenituri bojod tal-plastic li minnhom tgħaddi l-arja biex iqegħdu l-boroz fihom u l-iskart ma jrejjaħx.

L-iskart organiku huwa prinċipalment fdal tal-ikel kif ukoll skart tal-ġonna. Jista’ jinkludi ukoll karti u kartun.

Meta l-iskart organiku jinġabar minn wara l-bieb tagħna, dan jittieħed fl-impjant ta’ Sant Antnin f’Wied il-Għajn fejn issir verifika li fil-borza hemm biss dak li suppost. Wara, l-iskart organiku jitqiegħed f’apparat imsejjaħ waste digester  fejn jiddikomponi u jipproduċi il-gass metanu (methane) li l-ewwel jinġabar u eventwalment jinħaraq biex jipproduċi l-elettriku.

Mill-proċess kollu tirriżulta ukoll kwantità ta’ sħana li ser tintuża biex jissaħħan l-ilma tas-swimming pool terrapewtiku li għanda l-Fondazzjoni Inspire li qiegħed  ftit il-bogħod. Li jibqa’, jintuża bħala kompost.

Dan il-proġett pilota biex jinġabar separatament l-iskart organiku għandu l-potenzjal li jnaqqas b’mod sostanzjali l-iskart li jispiċċa fil-miżbliet tagħna. L-iskart fil-borza s-sewda jista’ jonqos saħansitra bin-nofs. Il-gass li minnu jiġi prodott l-elettriku jonqos mill-emissjonijiet serra tal-pajjiż u b’hekk ukoll b’dan il-proġett inkunu qed nagħtu s-sehem tagħna biex jonqsu l-impatti li qed jagħtu kontribut għat-tibdil fil-klima.

Għalhekk hu neċessarju li nisseparaw l-iskart. Għax innaqqsu l-impatti ambjentali u fl-istess ħin inkunu qed nagħtu l-kontribut żgħir tagħna biex titjieb il-kwalità tal-ħajja ta’ kulħadd.

ippubblikat fuq iNews it-Tnejn 26 t’Ottubru 2015

Our waste has good value

 

Our waste can be put to good use, which is why we are encouraged to separate and recycle what we would otherwise throw away. Our waste contains plenty of useful resources which can be recovered and re-circulated in our economy and we separate paper, glass, metals and plastic, all of which can be reused.

We also recycle electric and electronic equipment such as televisions, radios, refrigerators,  PCs and laptops. Instead of being thrown away, disintegrating into a chemical soup in a landfill, this equipment will be dismantled into its component parts, most of which can be reused. Most  electronic equipment  nowadays makes use of some rare metal and it is in everybody’s interest that such resources are recycled.

Next Friday, 30 October, state waste management operator WasteServe, in conjunction with the five local councils of Mdina, Ħal-Għaxaq, Ta’ Xbiex, Bormla and Birkirkara will commence the separate collection of organic waste in Malta. This pilot project will run for a number of weeks during which separated organic waste will be collected twice weekly (on Mondays and Fridays) after which it will be extended to the rest of our localities.

The organic fraction of our waste may be as high as 52 per cent of the waste discarded by each household in the black garbage bags. This, apparently, is the most accurate estimate to date resulting from a National Statistics Office study carried out in 2012 entitled Household Waste Composition Survey. A more recent waste characterisation exercise, carried out by WasteServe itself in the localities participating in the pilot project, indicates that the size of the organic waste percentage varies in the different localities. This may be the result of different lifestyles, as a result of which we tend to have different patterns of behaviour that are even evident in our waste.

WasteServe has already organised a door-to-door information exercise explaining their role to residents of the five localities, who have also been supplied with white bags in which they are to collect organic waste, as well as suitably aerated bins in which to place these bags.

Organic waste, sometimes referred to as “green waste”, is organic material such as food and garden waste. It can also include animal and plant-based material and degradable carbon such as paper and cardboard.

The organic waste collected from our doorsteps will be delivered to the Sant Antnin Waste Treatment Plant at Marsascala where it is verified that the white bags contain only organic waste. It is then placed in a waste digester where, as a result of its decomposing in the absence of oxygen, it will produce the gas methane, which is collected and used to produce electricity.

In addition, the heat produced will be used to heat the therapeutic swimming pool at the neighbouring Inspire Foundation, a considerable help to the foundation’s clients. The remainder is then used as compost.

The organic waste pilot project thus has the potential to substantially reduce the  waste that currently ends up at the Magħtab landfill. In addition, when the methane resulting from its decomposition is used to produce electricity, we will also be reducing the emission of a greenhouse gas which is 20 times more potent than carbon dioxide. This will be an additional step in reducing Malta’s contribution to climate change.

These are the practical reasons why it is imperative that we recycle. We reduce our negative environmental impact and, as a result, create the conditions for a better quality of life for everyone.

published in The Malta Independent on Sunday 25 October 2015

Ir-rigal ta’ Bormla

 

X’ser tieħu Bormla minn l-Università Amerikana?

Bla dubju r-restawr taż-żona madwar il-Baċir numru wieħed ser ikun l-ewwel akkwist. Probabbilment ukoll li bini mitluq f’Bormla jkun hemm inċentiv illi jkun irranġat u eventwalment jinkera lill-barranin li jiffrekwentaw il-fakultajiet tal-Università fil-Baċir numru wieħed . Kemm l-istudenti kif ukoll xi għalliema.

Fl-Imsida per eżempju hemm kwantità ta’ flats li jinkrew lill-istudenti Għawdxin. L-istess hu mistenni li jiġri f’Bormla.

L-istudenti li joqgħdu f’dawn il-flats ovvjament iridu jieklu. Ser jixtru prinċipalment mill-ħwienet f’Bormla. Xi ftit jiddevertu ukoll. Kemm f’Bormla kif ukoll f’inhawi oħra fil-viċin u l-bogħod.

Meta l-Università fil-Baċir tilħaq il-massimu ta’ studenti probabbilment li jkun fiha madwar 1,200 student (il-kumplament ikunu Iż-Żonqor). Bla dubju, 1,200 ruħ jagħtu kontribut kbir lill-ekonomija ta’ Bormla, fil-flats, restaurants, ħwienet u barijiet.

Imma jkun meħtieġ li jsibulhom l-ispażju. Għax iktar ma jkun hemm studenti li joqgħodu f’Bormla inqas joħolqu problema ta’ traffiku! Ovvjament mhux ser ikunu kirjiet baxxi. Probabbilment id-domanda li dawn l-istudenti jiġġeneraw biex jikru toqba fejn joqgħodu jkollha xi ftit effett fuq il-kirjiet eżistenti. Imma dak għadu ftit kmieni għalissa.

Kemm ilu li tħabbar il-proġett digà hemm min beda jfittex u jippjana kif jista’ jdawwar lira (jew ewro)!

Dan l-investiment jidher li hu idea tal-kuntrattur mill-Jordan Hani Hasan Naji Al Salah. Ser tkun Università bi ħlas.

Li jibqa’ hu li jkun magħruf minn fejn ġejjin l-istudenti. F’kummenti li Hani Hasan Naji Al Salah kien ta’ lis-Sunday Times nhar it-3 ta’ Mejju li għadda kien qalilna li dawn ġejjin mill-Lvant Nofsani, mill-Afrika ta’ Fuq kif ukoll mill-Ewropa.

Imma l-website tal-Università DePaul ta’ Chicago, li qed tassisti lil investitur mill-Ġordan biex jitfasslu l-korsijiet Universitarji ma issemix studenti Ewropej iżda tgħid li din l-Università ser tkun għal studenti mill-Afrika ta’ Fuq, mill-Ġolf, expats u oħrajn li jfittxu edukazzjoni stil Amerikan.

Issa naraw. Wara kollox dan hu rigal għal Bormla.

 

Ma tagħmilx kompromess bi ħwejjeġ ħaddieħor

L-aħbar li parti mill-Università Amerikana taż-Żonqor issa sejra fiż-Żona tal-Baċir numru 1 f’Bormla kienet aħbar tajba. Din kienet deċiżjoni ta’ kuraġġ li għalkemm ġiet tard għandna nkunu kuntenti biha. Hi deċiżjoni li ser tagħmel il-ġid lill-Bormla. Mhux biss għax ser tkompli l-proċess tar-riġenerazzjoni ta’ din il-Belt imma ukoll għax ser tħajjar lil dawk bi propjetà madwar il-baċir biex huma ukoll jipparteċipaw f’dan il-process.

Jibqa’ l-iżvilupp fiż-Żonqor li naqas sostanzjalment minn kif kien propost oriġinalment.

Hu tajjeb li 13,000 metru kwadru ġoż-zona tal-iżvilupp fiż-Żonqor ser jiffurmaw parti mill-proġett. Imma hu ħażin li l-bqija u ċjoe 18,000 metru kwadru ta’ żvilupp ser isiru ODZ, barra miż-żona ta’ żvilupp.

Wieħed għad irid jeżamina b’iktar reqqa l-impatti fuq ir-residenti ta’ Marsaskala b’mod partikolari taż-żona residenzjali (dormitorju) tal-Università. Bla dubju ser ikun hemm impatti mhux mixtieqa fuq ir-residenti ta’ Marsaskala simili ghal dawk li jġarrbu ir-residenti tas-Swieqi mill-istudenti tal-Ingliz.

Tajjeb li l-Gvern iċċaqlaq mill-posizzjoni tiegħu. Semgħa dak li qalet is-soċjetà ċivili. Iżda mhux biżżejjed. Wara kollox ma tagħmilx kompromess bi ħwejjeġ ħaddieħor.

Hekk sew? Bormla jixirqilha aħjar!

 

Il-bieraħ il-Ħadd 28 t’Ottubru ħadt sehem ma mijiet ta’ persuni oħra, prinċipalment residenti Bormliżi fi protesta dwar l-istat li fih tħalliet Bormla.

Il-proġett tar-riġenerazzjoni taż-żona madwar il-Baċir Numru 1 suppost ilu x-xhur lest. Min flok m’hu lest issa l-Gvern qed jgħid li ser jikkonkludi dwar l-aħħar tender u x-xogħol mistenni jitlesta sa Lulju li ġej.

Din hi diska li ilna nisimgħu. Dati li ma jinżammux, u ġimgħat sħaħ li ma jitfaċċa ħadd biex jagħmel b’karlin xogħol!

Mhux biss id-dewmien hu problema. Iżda id-dewmien innifsu qed jikkawża problemi oħra. Fil-maltempata tal-ġimgħa l-oħra (nhar il-Ħamis 25 t’Ottubru)  l-ħwienet tax-xatt reġgħu egħrqu. Stqarrija tal-Gvern qalet li dan m’għandu x’jaqsam xejn mal-proġett, għax, skond l-istqarrija s-sistema tad-drenaġġ f’dawk l-inħawi ilha difettuża!

Tajba din. Jiġifieri dawn qed jgħidulna li ser jintefqu dawk il-flejjes kollha u ma ikkunsidrawx ukoll li jtejbu s-sistema tad-drenaġġ li kienu jafu li hi difettuża? Jidher li  dawn għadhom jirraġunaw li wara li xi darba l-proġett ikun lest ser jiġi xi ħadd ieħor, jerġa’ jaqla’ t-triq biex jirranġa s’sistema tad-drenaġġ!

Dan x’ikun jekk mhux inkompetenza grassa fl-ippjanar ta’ proġetti. Ħela ta’ flus u tmexxija ħażina.

Sadanittant il-Bormliżi u kull min jiffrekwenta Bormla b’mod regolari ma jistax jinqeda sewwa. Tal-ħwienet naqqsu l-bejgħ drastikament. Kellna diversi li weġġgħu u saħansitra kien hemm każ ta’ mara li mietet wara li weġġgħet.

Hekk sew?  Bormla jixirqilha aħjar.