L-irċevuta tal-Bank of Vassallo

 

Mela issa nafu li l-Bank of Vassallo ġabar lura flusu. Dawk il-€250,000 li kien silef lill-kumpaniji kummerċjali tal-Partit Nazzjonalista. Skond rapport fil-gazzetti tal-lum intqal li dan is-self ilu li tħallas lura minn Awwissu li għadda.

Mhux magħruf jekk tħallsux interessi fuq is-self. Fil-fatt l-aħbar kienet li tħallsu il-€250,000. Imkien ma issemmew il-ħlas ta’ interessi. Probabbilment li dan sar minħabba li ma tħallsux flus. S’issa ħadd għadu ma qal jekk l-interessi tħallsux f’xi forma oħra. F’kaz li dan sar ma naħsibx li ser ikun hemm xi irċevuta.

Koalizzjoni: mhux kontra Muscat imma favur il-governanza tajba

 

 

Simon Busuttil qalilna li l-PN jrid imexxi koalizzjoni kontra l-korruzzjoni. Bil-passat riċenti tiegħu il-PN mhux postu f’din ix-xorta ta’ koalizzjoni. Koalizzjoni kontra l-korruzzjoni mhiex kredibbli bil-PN jifforma parti minnha.

Bħala riżultat tat-telfa madornali tal-2013, il-PN jippretendi li l-passat tiegħu hu maħfur. Hawn sejjer żbaljat għax għad baqa’ ħafna x’jaqta’ bi snienu sakemm jikseb lura l-kredibilitá.

Għad hemm ħtieġa ta’ ħafna spjegazzjonijiet dwar każi li l-fatti dwarhom s’issa huma mċajpra: dwar l-iskandlu taż–żejt, dwar l-artijiet tal-Gvern, dwar is-self mill-Bank of Vassallo u tant affarijiet oħra. Avolja, oħroġ il-għaġeb, donnu ħadd ma jaf xejn.

Il-fatt li feġġew skandli simili kif ukoll skandli agħar (bħal tal-Panama) li għalihom hu responsabbli l-Gvern ta’ Joseph Muscat, u probabbilment Joseph Muscat innifsu, ma jfissirx li issa l-PN jista’ jqis ruħu mnaddaf u lest għat-tmexxija tal-pajjiż. Il-passat imċajpar tal-PN hu viċin wisq biex ninsewħ. L-iskandli tal-lum u l-iskandli tal-bieraħ, flimkien, ifissru li ma hemmx x’tagħżel bejn il-PN u l-PL. It-tnejn li huma responsabbli għal tmexxija ħażina.

Jiena kontra l-korruzzjoni, imma ma nħossnix komdu f’koalizzjoni li fiha jkun hemm il-PN, għax fis-siegħa tal-prova l-PN baqa’ ċass quddiem il-ħmieġ. Faċli titkellem mill-Opposizzjoni. Imma jekk dwar dak li jiġri meta tkun fil-Gvern twaħħal f’ta’ taħtek u f’ta madwarek ħadd ma jista’ jemmnek.

Jiena kontra l-korruzzjoni imma l-koalizzjoni li rrid nara mhiex waħda kontra Joseph Muscat, imma favur il-governanza tajba. U dwar din mhemmx post għall-PN. Għad baqagħlu ħafna x’jitgħallem.

Mill-Bank of Vassallo għaċ-ċedoli 2016

Qabel l-elezzjoni ġenerali li għaddiet il-Partit Nazzjonalista kien issellef kwart ta’ miljun euro mingħand Żaren Vassallo. Dakinnhar kien intqal li dak is-self kien ta’ natura kummerċjali. Ma kien ippubblikat xejn u allura xejn m’hu magħruf dwar dan is-self: la l-kundizzjonijiet u l-anqas jekk tħallasx lura, inkella jekk inħafirx.

Din hi informazzjoni li l-Partit Nazzjonalista għandu l-obbligu morali li jagħti.

Issa l-PN beda skema ta’ self imsejħa ċedoli 2016 li permezz tagħha numru ta’ persuni jsellfu €10,000 (r-ras) għal għaxar snin u ta’ dan jitħallsu imgħax ta’4% fis-sena.

Il-liġi dwar il-finanzjament tal-partiti politiċi li daħlet fis-seħħ fl-1 ta’ Jannar li għadda tirregola s-self li jagħmlu l-partiti politiċi b‘mod limitat. Dan tagħmlu billi jekk fost il-kundizzjonijiet tas-self ikun hemm kundizzjonijiet favorevoli, il-vantaġġi li jakkwista l-partit jitqiesu bħala donazzjoni, u  allura jkunu regolati skond ir-regoli tad-donazzjonijiet. L-ammonti ta’ interessi huma żgħar (€400 kull ċedola fis-sena) u l-vantaġġi minn kull ċedola li jistgħu jitqiesu bħala donazzjoni huma għaldaqstant ferm żgħar. Dan meta tqabblu mal-ammont ta’ €7,000 fis-sena li hu l-ammont li jekk jinqabeż bħala donazzjoni (minn persuna waħda f’sena) jkun meħtieġ li jkun dikjarat (anke l-isem tal-persuna li tagħmel id-donazzjoni tkun ippubblikata).

Il-mistoqsijiet li qed isiru huma diversi. Fosthom hemm mistoqsija dwar jekk il-lista tal-ismijiet ta’ dawk li ser isellfu lill-PN hiex ser tkun ippubblikata. Il-liġi li approva l-Parlament fl-2015 ma toħloqx dan l-obbligu. Imma huwa ċar li l-lista ma tistax tkun sigrieta. L-awdituri tal-PN ser jagħmlu l-verifiki tagħhom. Biex jagħmlu dawn il-verifiki jkun meħtieġ  li jeżaminaw id-dokumentazzjoni dwar iċ-ċedoli. L-istess jistgħu jagħmlu l-awdituri tal-Kummissjoni Elettorali li ukoll għandhom l-awtorità li jagħmlu l-verifika jekk ikun hemm ħtieġa għal dan.

Dan naħseb li mhux biżżejjed u jkun għaqli li l-liġi tkun emendata biex dawn it-tip ta’ skemi ta’ self ikunu trasparenti. B’żieda ma dan,  l-obbligu li l-flus jintraddu lura għandu jkun garantit, preferibilment b’insurance. Dejjem sakemm ma jkunux garantiti mill-Bank of Vassallo.

Tiftakru l-Bank of Vassallo?

Il-White Paper ippreżentata mill-Gvern il-bieraħ dwar il-finanzjament tal-partiti politiċi hu pass tajjeb il-quddiem li dwaru Alternattiva Demokratika  tkellmet f’kull programm elettorali tagħha mill-1992 lil hawn.

Naqbel 100% mal-prinċipji ta’ trasparenza u kontabilita’ li l-White Paper tmexxi l-quddiem iżda hemm ħtieġa ta’ diskussjoni fil-fond fuq id-dettalji, ċjoe fuq kif ser titħaddem l-eventwali liġi.

L-ammonti dwar donazzjonijiet li huma proposti fil-White Paper huma għoljin wisq u għandhom jonqsu,  bħalma għandhom jonqsu l-limiti dwar l-infieq permissibli minn kandidati fl-elezzjonijiet diversi. Naħseb li hu esaġerazzjoni illi l-obbligu ta’ reġistrazzjoni jibda ma donazzjoni ta’ €10,000 kif tipproponi l-White Paper. Tajjeb li niftakru li €10,000 huma ftit iktar minn paga minima ta’ persuna waħda għal sena sħiha. L-ammont li jekk jinqabeż ikun hemm notifika dwaru għandu jkun ferm iktar baxx minn hekk. Fil-programm elettorali ta’ Alternattiva Demokratika għall-elezzjoni ta’ Marzu 2013 ipproponejna li dan it-threshold għandu jkun ta’ €4,000. Jidhirli li dan hu ferm iktar raġjonevoli minn dak li tipproponi l-White Paper.

Il-White Paper ma titkellimx dwar self li l-partiti politiċi jista’ jkollhom minn żmien għal żmien. Konna smajna ftit qabel l-aħħar elezzjoni ġenerali kif il-Partit Nazzjonalista kien issellef madwar kwart ta’ miljun euro mingħand il-Bank of Vassallo. Dakinnhar kien intqal li din kienet transazzjoni kummerċjali u li dan kien self li kien ser jitħallas lura.  Jekk tħallasx lura jew le ma nafx. Imma jibqa’ l-fatt li hu mċajpar fejn qiegħed il-punt ta’ diviżjoni bejn l-attivita’ kummerċjali  u l-ħidma politika tal-partiti politiċi. Il-White Paper m’hi xejn ċara dwar dan.

Hemm imbagħad it-taparsi self li jista’ jsir lill-partiti bħalma ġara fl-Ingilterra xi snin ilu. L-iskandlu fl-Ingilterra dakinnhar kien li dawn ma kienux każijiet ta’ self imma ta’ għotjiet sostanzjali moħbija biex jevitaw li jkunu dikjarati bħala tali. Dwar dan it-tip ta’ logħob il-White Paper hi siekta ukoll.

Fil-White Paper ma hemm l-ebda referenza għall-infieq permissibli mill-partiti politiċi waqt kampanja elettorali.  Nistaqsi: hu aċċettabbli li partit politiku f’Malta jonfoq il-miljuni f’kampanja elettorali? Jiena naħseb li dan it-tip ta’infiq hu esagerazzjoni.  Huwa nuqqas gravi li hu injorat. L- anqas ma huma raġjonevoli il-limiti l-ġodda proposti għal-infieq mill-kandidati.  L-€1,400 limitu tal-lum għal kandidat f’elezzjoni ġenerali hu redikolu u l-parti l-kbira tal-kandidati kienu jinjorawh.  Imma l-€25,000 limitu għal infieq minn kandidat għal elezzjoni ġenerali hu għoli wisq. Mhux għax m’hemmx min diġa jonfoq iktar minn hekk. Imma għax hu esaġerazzjoni li m’għandux ikun permess. L-elezzjoni mhiex battalja ta’ min jonfoq l-iktar, iżda battalja ta’ ideat. Eżerċizzju biex nikkonvinċu lill-elettorat mhux eżerċizzju ta’ l-isbaħ kuluri u parties. Biċ-ċifri proposti għal infieq li jkun permess il-White Paper qed tagħti messaġġ żbaljat.

Il-Kummissjoni Elettorali ma tistax tkun l-aħjar regolatur għax tul is-snin u għal raġunijiet storiċi ukoll ġiet ikkapparata mill-Partit Nazzjonalista u mill-Partit Laburista. Fil-Parlament bħalissa qed issir diskussjoni dwar l-istandards ta’ inġieba u etika fil-ħajja pubblika. Dak hu l-forum addattat. Hemmhekk il-Gvern u l-Opposizzjoni qed jaqblu li għandu jkun hemm persuna indipendenti li tissorvelja l-imġieba fil-ħajja pubblika. Tajjeb li l-finanzjament tal-partiti jkun regolat f’dan l-istess qafas.

Il-White Paper titkellem ukoll dwar il-ħtieġa tar-reġistrazzjoni tal-partiti u tipproponi diversi miżuri li bihom għandhom ikunu irregolati l-partiti politiċi. Naħseb illi f’dan il-qasam il-White Paper qed tidħol f’ħafna dettal żejda. Ikun għaqli li wieħed jillimita ruħu għal dak li hu essenzjali.

F’dawn il-ġranet il-Gvern permezz tas-Segretarju Parlamentari Owen Bonnici ser jibda proċess ta’ konsultazzjoni pubblika dwar il-proposti li saru fil-White Paper. Owen hu persuna li kapaċi tisma’.  Alternattiva Demokratika fi ħsiebha tiltaqa’ miegħu biex twassal proposti dettaljati dwar kif il-finanzjament tal-partiti jista’ jkun regolat b’mod adegwat.

B’hekk nassiguraw li mhux biss nagħmlu pass il-quddiem, iżda li dan il-pass ikun ukoll fis-sod.

ippubblikat fuq iNews l-Erbgħa 5 ta’ Frar 2014

Bla flus …………. la tgħannaq u l-anqas tbus

L-aħbar tat-Times dal-għodu li l-Partit Nazzjonalista m’huwiex f’posizzjoni li jħallas il-pagi tal-impjegati tiegħu m’hiex aħbar tajba.

M’huwiex ċar eżattament x’ġara minħabba li Pawlu Borg Olivier, Segretarju Ġenerali tal-PN, ma weġibx il-mistoqsijiet tal-ġurnalista tat-Times billi dak li ntalab tqies bħala kummerċjalment sensittiv!

Niftakru imma li fi Frar 2013 kien hemm l-aħbar li Żaren Vassallo silef kwart ta’ miljun euro (€250,000) lill-PN. Dakinnhar kienu qalulna li dan kien arranġament kummerċjali proviżorju. Is-self kienu qalulna ser jitħallas!

Dan kollu jerġa’ jiftaħ beraħ id-diskussjoni dwar il-finanzjament tal-partiti politiċi.

Il-Bank of Vassallo ċertament li m’huwiex  is-soluzzjoni. Huwa importanti li s-saħħa tal-flus ma tibqax tkun ċentrali fil-politika. Għax dak li fil-fatt ilu jiġri għal numru kbir ta’ snin (mhux biss f’Malta).  Hemm bżonn li tkun megħluba r-resistenza li l-PN kellu għal trasparenza fil-finanzjament tal-politka. Għal xi żmien anke’ l-Partit Laburista kellu din ir-resistenza, sakemm hu ukoll beda jiffaċċja d-diffikultajiet.

Alternattiva Demokratika fil-programm elettorali tal-aħħar elezzjoni kienet ċara, kif kienet f’kull elezzjoni ġenerali.

Il-posizzjoni illum suppost li hi committment min-naħa tal-Partit Laburista li waħda mill-ewwel liġijiet li ser jitressqu fil-Parlament li ser jiltaqa’ bħal-lum ġimgħa ser tkun dik dwar il-finanzjament tal-partiti politiċi.

Nistennew u naraw.