Mhux kulħadd bħal Salvu

Għamel tajjeb il-Kap tal-Opposizzjoni li rrefera t-trasferiment tal-art f’Pembroke fejn hemm l-Istitut għall-Istudji Turistiċi għand l-Awditur Ġenerali għal investgazzjoni, għax dan hu trasferiment li fih bosta irregolaritajiet.

Ftit ħin wara li Simon Busuttil għamel id-dikjarazzjoni li ser imur għand l-Awditur Ġenerali huwa irċieva SMS li biha ċ-CEO tal-kumpaniji ta’ Silvio Debono talbu lura l-flus li kienu ngħataw bħala donazzjoni lill-PN. Hu ċar għal kulħadd li dan m’għamlux b’rispett lejn il-liġi, jew minħabba li jrid is-serjetá, iżda bi tpattija immedjata. Kuntrarjament għal dak li qal il-Kap tal-Opposizzjoni dan ma kienx rikatt iżda ritaljazzjoni għal dak li kien diġa intqal.

Imma bħala riżultat ta’ din ir-ritaljazzjoni min-naħa ta’ Silvio Debono, sirna nafu mingħand l-istess Debono li fl-2016 huwa kien intalab jagħmel ħlasijiet ta’ €70,800 għal servizzi li ma kellux bżonn imma li kienu ser iservu għall-ħtiġijiet ta’ Partit Nazzjonalista. Debono żied jgħid li tħejjew invoices u ħallashom.

Ħadd ma jista’ jeħodha kontra l-Kap tal-Opposizzjoni li mar għand l-Awditur Ġenerali biex dan jinvestiga dak li jidhru li huma irregolaritajiet kbar. Imma bla dubju dan il-pass tajjeb ta’ Simon Busuttil ma jikkanċellax l-abbużi li qed ikun allegat li saru dwar donazzjonijiet lill-Partit Nazzjonalista li ukoll jeħtieġu li jkunu investigati.

Huwa ovvju li Debono mhux qed jitkellem għax iħobb l-ordni, is-serjetá u l-osservanza tal-liġi. Imma jekk dak li qed jgħid Debono seħħ, u nistennew li jkunu prodotti l-provi dwar dan, dan huwa abbuz gravi u jeħtieġ li jkun investigat.  Dan mhux tfettieq kif qed jippruvaw jgħidu x’uħud.

Jekk dak li qed jgħid Debono seħħ ifisser li nkisru l-iktar prinċipji bażiċi tal-liġi dwar il-Finanzjament tal-Partiti Politiċi. Nistenna li ma ndumux ma naraw kopja tal-irċevuti u l-kontijiet li nħarġu biex jiġġustifikaw il-ħlas.

L-istorja ma tieqafx hawn. Għax dan kollu għandu konsegwenzi li m’humiex żgħar.

Jekk ippruvat, dan ifisser li l-Partit Nazzjonalista jipprietka s-serjetá fil-pubbliku, imma imbagħad, fejn ma jidhirx, jagħmel mod ieħor.

Jekk ippruvat dan ifisser li hi illużjoni li naħsbu li wara dawk l-uċuħ mimlija qdusija hemm min għandu rieda tajba.

Ifisser fuq kollox li filwaqt li qatt m’għandna nagħlqu l-bibien għal ħadd, irridu noqgħodu b’seba’ għajnejn il-ħin kollu għax bejn dak li jidher u dak li hemm fil-fatt tezisti differenza kbira.

Għax kif tista’ tippreżenta front wieħed u magħqud kontra l-korruzzjoni jekk min jilgħaba tal-paladin tal-imġieba tajba jgħid mod fid-deher u jagħmel ieħor meta ma jidhirx. Mhux kulħadd għandu fiduċja għamja f’Simon Busuttil bħalma għandu Salvu. Dak jaħseb li l-maħmuġ jista’ xi darba jirreklama l-indafa. Erħilu li sa ftit ilu kien konvintissimu li m’hemmx x’tagħżel bejn il-PN u l-PL. Imma issa ikkonverta u donnu nesa’ kollox.

Dak li naraw b’għajnejna u mmissu b’idejna ma nistgħux ninjorawh. Il-ħmieġ jibqa’ ħmieġ, jagħmlu min jagħmlu. Imma meta jitwettaq minn min jagħmel il-ġurnata kollha jipprietka l-indafa, tajjeb ukoll li jkun ċar li mhux qed jirnexxielu jgħaddina biż–żmien.

 

 

Min ħallas il-pagi tal-PN ?

 

Il-Kumpanija ta’ Silvio Debono qed tgħid li l-Partit Nazzjonalista talab li tagħti donazzjoni biex ikunu koperti s-salarji tas-Segretarju Ġenerali u tas-CEO tal-Partit.

Issa fil-passat riċenti konna smajna jingħad dwar kemm huma is-salarji ta’ dawn iż–żewġ uffiċjali. Madwar €60,000 (sittin elef euro) fis-sena r-ras.

Issa jkun interessanti jekk huwiex veru jew le li ngħataw dawn id-donazzjonijiet. Għax f’kaz li hu veru hemm problema kbira. Partit politiku ma jistax jirċievi donazzjoni ta’ iktar minn €25,000 (ħamsa u għoxrin elf euro) fis-sena mill-istess sors u dan skond il-paragrafu (e) tal-artiklu 34 tal-Att dwar il-Finanzjament tal-Partiti Politiċi.

X’inhu jiġri?

 

(Att dwar il-Finanzjament tal-Partiti Politiċi : parti mill-artiklu 34)

 

 

 

 

Il-Palazz tal-Girgenti: bejn Gvern u Partit

Meta nhar it-Tlieta li għadda, jiena u Arnold Cassola iltqajna mas-Sur Joseph Church, il-Kummissarju Elettorali Ewlieni, tkellimna miegħu dwar il-Palazz tal-Girgenti u l-fatt li l-Grupp Parlamentari tal-Partit Laburista għamel użu minnu biex iltaqa’ hemm.

Għal uħud Alternattiva Demokratika qed tfettaq u tgħaġġibha. Jiena ma naħsibx li dan hu l-każ għax hemm prinċipju importanti ħafna fin-nofs: fejn hi l-linja li tissepara l-partit mill-gvern? Issa jiena konxju li hemm min m’huwiex interessat fil-prinċipji, għax għal uħud, dawn huma burokrazija żejda!

Għandu jkun hemm separazzjoni bejn il-Gvern u l-partit politku li jiffurmah, jew inkella dawn għandhom ikunu ħaġa waħda, jew kważi?  Din hi l-qalba tal-kwistjoni kollha li fil-fehma ta’ Alternattiva Demokratika teħtieġ li tkun ikkunsidrata b’attenzjoni kbira.

Il-liġi li tirregola l-finanzjament tal-partiti saret biex ikun hemm trasparenza. Saret ukoll biex tiġbed linja ċara dwar dak li jista’ jsir u dak li ma jistax isir, u dan permezz ta’ numru ta’ kontrolli.

Fost affarijiet oħra, l-Att tal-2015 dwar il-finanzjament tal-partiti politiċi, fl-artiklu 34 tiegħu jgħid li partit politiku ma jistax jaċċetta donazzjoni minn sorsi tal-istat. Mhemmx kif u għaliex, iżda xejn, bla argumenti jew eċċezzjonijiet.

Issa donazzjoni għal-liġi dwar il-finanzjament tal-partiti politiċi ma tfissirx biss li partit ikun irċieva għotja ta’ flus. Għax anke jekk jixtri jew jirċievi prodott jew servizz bi prezz ridott, partit politiku jkun qiegħed jirċievi donazzjoni, u l-valur tad-donazzjoni, f‘dan il-kaz tkun l-ammont li jkun tnaqqas mill-prezz jew mill-valur tal-oġġett jew servizz. Imma jekk partit politiku jirċievi prodott jew servizz bla ma jħallas xejn għalih ikun qiegħed jirċievi donazzjoni li tikkonsisti fil-valur sħiħ tal-oġġett jew servizz li jkun qed jirċievi.

Fil-kaz tal-laqgħa tal-Grupp Parlamentari tal-Partit Laburista li saret fil-Girgenti ġara preċiżament hekk. Il-Grupp Parlamentari tal-Partit Laburista ingħata servizz li kien jikkonsisti fl-użu tal-Palazz tal-Inkwiżitur fil-Girgenti biex fih jiltaqgħu, il-bogħod mill-istorbju, u allura biex il-ħidma tagħhom setgħet tagħti l-frott ippjanat. Dan is-servizz ingħata lill-Partit Laburista mill-uffiċċju tal-Prim Ministru u dan ingħata bla ħlas. Minħabba li ngħata bla ħlas jitqies li huwa donazzjoni.

Il-Prim Ministru ma għandu l-ebda seta’ jagħmel donazzjonijiet ta’ din ix-xorta. Huwa miżmum milli jagħmel dan minn liġi li ippreżenta l-Gvern immexxi minnu stess fil-Parlament u li daħlet fis-seħħ fl-1 ta’ Jannar 2016 wara li ġiet approvata. Hemm min qed jargumenta li fil-passat sar l-istess. Probabbilment li dan huwa veru. Imma issa għandna liġi eżattament biex dan ma jerġax isir. Liġi li l-Gvern (ġustament) jiftaħar biha, ħalli mbagħad ikun hu stess li ma josservahiex!

Mhiex ħaġa sabiħa li l-partit u l-Gvern ikunu ħaġa waħda. Meta dan iseħħ, l-anqas ma hu sinjal tajjeb. Ikun ifisser li wasalna f’sitwazzjoni li fiha dak li hu tal-pajjiż ikun ikkapparrat mill-ftit. Hekk jibdew il-problemi l-kbar. Jibdew minn affarijiet żgħar li dwarhom jgħidulek biex ma tfettaqx imma imbagħad jinfirxu għal affarijiet ikbar.

Imma jekk ma tkunx tajt kaz fl-affarijiet iż–żgħar imbagħad ikun tard wisq.

II-partit fil-Gvern jifforma l-Gvern imma hu separat u distint minnu f’kull ħin.

Għalhekk għandha taġixxi malajr il-Kummissjoni Elettorali għax is-separazzjoni bejn il-partit u l-istat hu prinċipju sagrosant meta demokrazija parlamentari tkun b’saħħitha.

ippubblikat fuq Illum: Il-Ħadd 26 ta’ Frar 2017

Joseph tweets a selfie from Girgenti

A week ago, during a short break from a very “fruitful” meeting of the Labour Party Parliamentary Group, Joseph Muscat, the Prime Minister, tweeted a selfie. The selfie included a number of hangers-on who promptly re-tweeted Joseph’s selfie, announcing to one and all that the Labour Party Parliamentary Group was meeting at Girgenti, the Prime Minister’s official residence in the countryside.

In the tweeted selfie, standing in the front row, perched between Planning Parliamentary Secretary Deborah Schembri and Civil Rights Minister Helena Dalli stands Justice Minister Owen Bonnici, the Cabinet member who around 18 months ago piloted the Financing of Political Parties Act through Parliament  Throughout the past months, the Honourable Owen Bonnici rightly proclaimed this as a milestone. How come his own government and his own political party ignored the implementation of this milestone?

It seems that Joseph, the tweeter from Girgenti, was either not properly advised of the implications of this landmark  legislation or else ignored completely the advice he received.

On Tuesday I visited the offices of the Electoral Commission and met Joseph Church, the Chief Electoral Commissioner. Together with my colleague Arnold Cassola, I drew the attention of Mr Church to the fact that the Parliamentary Labour Party was making use of government property contrary to the provisions of the Financing of Political Parties Act. On behalf of Alternattiva Demokratika – The Green Party in Malta, we requested that Joseph Muscat and his Labour Party be investigated for acting against the provisions of the landmark legislation: Joseph Muscat for permitting the use of the Girgenti Palace and the Labour Party for accepting to use it as a venue for one of the meetings of its Parliamentary Group.

As I have already explained during a Press Conference held after the meeting with the Chief Electoral Commissioner, as well as in the daily edition of this newspaper [Girgenti: demarcation line between party and state. TMI 23 February] the use of the Girgenti Palace is deemed to be a donation, which in terms of article 34 of the Financing of Political Parties Act is not permissible to be received by a political party from the state. Joseph Muscat the Prime Minister could not grant such a donation, and Joseph Muscat the Leader of the Labour Party could not accept it.

Unfortunately, this incident communicated by tweet sends a very clear and negative message: that Joseph Muscat and his Labour Party consider themselves to be above the law. The law which they rightly described as being a “landmark legislation” was intended to apply to one and all.  Joseph Muscat and his Labour Party seem to think otherwise. In fact, the Labour Party is not even yet registered as a political party as the Electoral Commission, some months back, considered that it does not satisfy the conditions laid down in the legislation.

Some may consider that Alternattiva Demokratika is splitting hairs when raising the matter. I beg to differ, as a very basic principle is at stake: the demarcation line separating the government from the governing political party. This is what lies at the core of the complaint submitted by the Greens to the Chief Electoral Commissioner for an investigation in terms of the provisions of the Financing of Political Parties Act.

I am informed that the Electoral Commission will be meeting next Wednesday when it is expected to consider the request to investigate Prime Minister Joseph Muscat and his political party for ignoring the provisions of the Financing of Political Parties Act.  It is the moment of truth for the Electoral Commission. Eight out of nine of its members are political appointees: four nominated by the Prime Minister and another four nominated by the Leader of the Opposition. The ninth member of the Commission is the chairman, a senior civil servant.

It is time for all nine members of the Electoral Commission to stand up and be counted. As a constitutional body, it is the Commission’s duty to defend the values of a modern day parliamentary democracy. Whether it will do so is anybody’s guess. I will definitely not hold my breath.

published in The Malta Independent on Sunday : 26 February 2017

Girgenti: demarcation line between party and state

Meeting the Chief Electoral Commissioner Mr Joseph Church last Tuesday, together with Arnold Cassola, I raised the issue of the use of the Inquisitor’s Palace at Girgenti by the Labour Party Parliamentary Group for one of its meetings.  Some may consider that Alternattiva Demokratika is splitting hairs when raising the matter. I beg to differ as a basic principle is at stake: the demarcation line separating government from the governing party.

To what extent should the affairs of the government be administered separately from those of the governing party? This is what lies at the core of the complaint submitted by the Greens to the Chief Electoral Commissioner for investigation in terms of the provisions of the Financing of Political Parties Act.

The Act to regulate the financing of political parties was introduced to ensure that party financing was subject to transparency rules. It also establishes no-go areas. Amongst other matters the 2015 legislation provides in its article 34  that political parties should not accept donations from the state. There are no exceptions to this rule.

In terms of the Financing of Political Parties Act, a donation is not just pecuniary in nature. Whenever a political party purchases a product or a service at a reduced price it would be in receipt of a donation. The quantum of the donation would be equivalent to the reduction in price of the product or service received.  On the other hand if a political party acquires a product or a service without paying its commercial price, then, the value of the donation received amounts to the full price of the said product or service.

This is exactly what happened when the Labour Party Parliamentary Group made use of the Prime Minister’s official residence at the Girgenti Inquisitor’s Palace. The Parliamentary Group received the service of a meeting place without payment. Hence its being considered as a donation.

The Prime Minister does not have the authority to make such donations. His actions in this respect are restricted by law which was presented and approved in Parliament by the government he leads and entered in force as on 1 January 2016.  Some have argued that this is not the first time that such meetings were so organised. This may be so. It is precisely for this purpose that the legislation was enacted in order to prevent its reoccurrence. One should not propose such legislation and then be the first to ignore it!

Government and the governing political party should be separate and distinct. When such distinction is not clear, even in the case of minor matters, this would be a very bad indication. It would signal that the resources of the state are not being managed appropriately. It would be wrong to ignore such signals indicating the existence of minor problems as these will, if ignored, subsequently spread to more substantial matters. It would then be too late to act.

The party in Government forms the Government of the day but should be separate and distinct from it at all times.

Hence the need for the Electoral Commission to act immediately. The separation between government and the governing political party is a basic principle in a healthy democracy.

published in The Malta Independent : Thursday 23 February 2017

Il-Palazz tal-Girgenti: u d-dritt li tagħmel li trid (dejjem u kullimkien)

Dal-għodu f’laqgħa li Alternattiva Demokratika kellha mal-Kummissarju Elettorali Ewlieni tlabnieh jinvestiga l-fatt li nhar is-Sibt 18 ta’ Frar 2017 il-Palazz tal-Girgenti intuża biex fih saret laqgħa tal-Grupp Parlamentari tal-Partit Laburista. Dan, fil-fehma ta’ Alternattiva Demokratika jmur kontra l-liġi li tirregola l-Finanzjament tal-Partiti Politiċi u li tipprojibixxi li dan isir.

Din il-liġi daħlet fis-seħħ fl-1 ta’ Jannar 2016. Nisimgħu ħafna ftaħir kontinwu dwar kemm kienet pass il-quddiem, kif fil-fatt kienet. Imma l-Partit Laburista xorta ġie jaqa’ u jqum minnha għax uża propjetá pubblika għal attivitá ta’ partit u dan kontra dak li tippermetti l-liġi.

L-abbuż hu wieħed żgħir imma xorta jibqa’ abbuż. Huwa it-tip ta’ abbuż li tant drajnieh isir taħt imneħirna li ħafna ma jagħtux kaz. Anzi tilfu s-sens tan-normalita. Ta’ x’inhu tajjeb u x’inhu hażin.

Fost il-kummenti elettroniċi li hemm jakkumpanjaw din l-aħbar f’xi gazzetti online kien hemm min qal : din rajtu, għax ma rajtux it-tieġ ta’ iben Lawrence Gonzi fil-Palazz tal-Girgenti f’ Lulju 2011. Probabbilment li min ifittex isib bosta każi oħra ta’ ulied politiċi li użaw propjetá pubblika bħalma għamel iben Lawrence Gonzi. Dwar dan jiena qatt ma qbilt. Naħseb li hi użanza ħażina għax tagħti l-messaġġ żbaljat li l-politiku fis-setgħa għandu jedd assolut dwar l-użu tal-propjetá pubblika, li ċertament m’huwiex il-każ. Imma fl-2016 il-Partit Laburista fil-gvern qata’ linja : għal kulħadd, suppost.

Hemm differenza kbira minn żmien Lawrence Gonzi: dakinnhar ma kienx hemm liġi li tirregola dawn l-affarijiet. Illum hemm! U niftaħru biha ukoll!

Il-liġi dwar il-finanzjament tal-partiti politiċi saret biex jinqatgħu l-abbużi żgħar u kbar. Jagħmilhom min jagħmilhom. Imma jidher li l-Partit Laburista jidhirlu li dawn ir-regoli japplikaw għal kulħadd minbarra għalih! Għax min jaħseb li hu b’saħħtu jibqa’ jidhirlu li għandu dritt li jagħmel li jrid: dejjem u kullimkien.

€20 miljun dejn tal-Partit Nazzjonalista: mhux affarik?

 

Fuq il-programm ta’ diskussjoni Reporter li jmexxi Salvu Balzan fuq TVM , Ann Fenech, meta mistoqsija minn Ian Borg dwar jekk hux veru illi l-Partit Nazzjonalista għandu €20 miljun dejn b’mod arroganti wieġbet: mhux affarik.

Ann Fenech hi żbaljata. Din l-informazzjoni hi affari ta’ kulħadd. Partit Politiku f’Malta li għandu €20 miljun dejn għandu problemi kbar, anke jekk għandu assi x’jagħmel tajjeb għal dan id-dejn. Hi informazzjoni li f’soċjetà demokratika hu neċessarju li tkun magħrufa .

Is-soċjetà għandha dritt li tkun taf xi pressjonijiet hemm fuq l-amministrazzjoni tal-partiti politiċi. Dejn ta’ dak il-kobor joħloq pressjoni kbira kemm fuq l-imġieba kif ukoll fuq id-deċizjonijiet ta’ dawk li huma responsabbli għalih.

Hi responsabbiltà etika tal-partiti politiċi li ma jaħbux din l-informazzjoni. Idealment kellu jkun il-partit nazzjonalista innifsu li jagħti din l-informazzjoni. Ir-rifjut li Ann Fenech twieġeb mistoqsija leġittima ta’ avversarju politiku hi attitudni arroganti.

Hu għalhekk li ġustament il-liġi dwar il-finanzjament tal-partiti politiċi titfa l-obbligu fuq kull partit politiku reġistrat li jippreżenta l-kontijiet verifikati tiegħu kull sena. Dawn il-kontijiet verifikati ser ikunu pubbliċi.

Hi ħasra kbira li Ann Fenech, President tal-Kumitat Eżekuttiv tal-Partit Nazzjonalista qed tieħdu din l-attitudi arroganti.

 

Il-PN jilgħab bil-liġi tal-finanzjament

 

Il-PN għandu djun kbar. Jingħad li dawn ilaħħqu madwar it-€22 miljun euro. Kemm eżatt ma nafux għax s’issa m’hemmx l-obbligu tal-pubblikazzjoni tal-accounts tal-partiti politiċi. Inkun nafu s-sena d-dieħla meta tkun bdiet taħdem il-liġi dwar il-finanzjament tal-partiti politiċi.

Bħala riżultat ta’ titjib intern fl-amministrazzjoni tal-partit il-PN beda skema ta’ self li permezz tagħha jissillef mingħand in-nies ammont ta’ €10,000. Min jislef lill-PN jieħu 4% interessi, ferm iktar milli jagħtu l-banek, u l-PN min-naħa l-oħra jħallas ferm inqas milli jħallas f’interessi lill-bank kieku kellu jissellef minn hemm.

Skond il-liġi tal-finanzjament tal-partiti li approva l-Parlament fis-sajf li għadda ma hemm xejn irregolari f’dan kollu. Imma l-liġi (bħal dejjem) ma tipprovdix għal kull ma jista’ jinqala’.

Il-liġi ma tipprovdix biex skema bħal din ma tkunx tista’ tiġi użata kontra l-ħasil ta’ flus maħmuġin. Jiddependi biss mill-partiti infushom mingħajr kontrolli diretti mill-awtoritajiet biex ikun assigurat li dan mhux qiegħed isir.

Il-liġi l-anqas ma tipprovdi għall-ħarsien tal-flus ta’ min jislef flusu lill-partit. L-ebda awtorità pubblika m’għandha s-setgħa biex tara li l-assigurazzjonijiet li jagħti partit politiku li jissellef huma veritjieri u li allura li meta jagħlaq iż-żmien tas-self tieħu flusek lura. Trid toqgħod biss fuq l-assigurazzjonijiet li jagħtik il-partit.

Hemm imbagħad is-segretezza. Din m’hiex korretta għalkollox. Għax l-awdituri tal-Kummissjoni Elettorali jistgħu jagħmlu l-verifiki kollha li jidhrilhom meħtieġa. Ovvjament li mhux gravi daqskemm qed jgħidu imma ċertament mhux ta’ serħan il-moħħ biżżejjed kontra l-abbużi.

Il-PN b’din l-iskema ta’ self qed idur mal-liġi. Qed jobdi l-liġi fil-kelma imma mhux qed josserva l-ispirtu tagħha. Fi ftit kliem l-iskema ta’ self tal-PN tmur kontra r-regoli basiċi tal-etika politika. Hi skema maħduma minn avukati u accountants biex jgħattu x-xtur tal-politiċi.

Forsi hu l-mument li jingħalqu t-toqob permezz ta’ regolamenti ċari biex jinqata’ dan il-logħob.

 

ippubblikat ukoll fuq iNews illum l-Erbgħa 13 t’April 2016

Mill-Bank of Vassallo għaċ-ċedoli 2016

Qabel l-elezzjoni ġenerali li għaddiet il-Partit Nazzjonalista kien issellef kwart ta’ miljun euro mingħand Żaren Vassallo. Dakinnhar kien intqal li dak is-self kien ta’ natura kummerċjali. Ma kien ippubblikat xejn u allura xejn m’hu magħruf dwar dan is-self: la l-kundizzjonijiet u l-anqas jekk tħallasx lura, inkella jekk inħafirx.

Din hi informazzjoni li l-Partit Nazzjonalista għandu l-obbligu morali li jagħti.

Issa l-PN beda skema ta’ self imsejħa ċedoli 2016 li permezz tagħha numru ta’ persuni jsellfu €10,000 (r-ras) għal għaxar snin u ta’ dan jitħallsu imgħax ta’4% fis-sena.

Il-liġi dwar il-finanzjament tal-partiti politiċi li daħlet fis-seħħ fl-1 ta’ Jannar li għadda tirregola s-self li jagħmlu l-partiti politiċi b‘mod limitat. Dan tagħmlu billi jekk fost il-kundizzjonijiet tas-self ikun hemm kundizzjonijiet favorevoli, il-vantaġġi li jakkwista l-partit jitqiesu bħala donazzjoni, u  allura jkunu regolati skond ir-regoli tad-donazzjonijiet. L-ammonti ta’ interessi huma żgħar (€400 kull ċedola fis-sena) u l-vantaġġi minn kull ċedola li jistgħu jitqiesu bħala donazzjoni huma għaldaqstant ferm żgħar. Dan meta tqabblu mal-ammont ta’ €7,000 fis-sena li hu l-ammont li jekk jinqabeż bħala donazzjoni (minn persuna waħda f’sena) jkun meħtieġ li jkun dikjarat (anke l-isem tal-persuna li tagħmel id-donazzjoni tkun ippubblikata).

Il-mistoqsijiet li qed isiru huma diversi. Fosthom hemm mistoqsija dwar jekk il-lista tal-ismijiet ta’ dawk li ser isellfu lill-PN hiex ser tkun ippubblikata. Il-liġi li approva l-Parlament fl-2015 ma toħloqx dan l-obbligu. Imma huwa ċar li l-lista ma tistax tkun sigrieta. L-awdituri tal-PN ser jagħmlu l-verifiki tagħhom. Biex jagħmlu dawn il-verifiki jkun meħtieġ  li jeżaminaw id-dokumentazzjoni dwar iċ-ċedoli. L-istess jistgħu jagħmlu l-awdituri tal-Kummissjoni Elettorali li ukoll għandhom l-awtorità li jagħmlu l-verifika jekk ikun hemm ħtieġa għal dan.

Dan naħseb li mhux biżżejjed u jkun għaqli li l-liġi tkun emendata biex dawn it-tip ta’ skemi ta’ self ikunu trasparenti. B’żieda ma dan,  l-obbligu li l-flus jintraddu lura għandu jkun garantit, preferibilment b’insurance. Dejjem sakemm ma jkunux garantiti mill-Bank of Vassallo.