Mqabba: vittma ta’ sklerożi tal-istituzzjonijiet

Madwar għoxrin sena ilu, l-awtorità responsabbli mill-ippjanar għall-użu tal-art, dakinnhar imsejħa l-MEPA, kienet ippubblikat pjan dwar ir-regolamentazzjoni tal-minerali fil-gżejjer Maltin. Dan id-dokument bl-isem Minerals Subject Plan for the Maltese Islands iġib id-data ta’ Mejju 2003.

Kif mistenni, dan il-Pjan hu dwar il-qafas regolatorju essenzjali biex issir l-estrazzjoni tal-minerali minn ġol-art. Primarjament dan jikkonċerna l-operazzjoni tal-barrieri biex tkun estratta l-ġebla Maltija. Dan hu qasam tal-kawbojs, qasam fejn ir-regolamentazzjoni hi skarsa u l-infurzar prattikament ineżistenti.

Fl-ewwel linji tiegħu, dan il-pjan jitkellem ċar ħafna billi jitkellem dwar il-kunflitt inevitabbli li jirriżulta mill-operazzjoni tal-barrieri. Jemfasizza li fi gżejjer li huma żgħar u b’popolazzjoni li hi iffullata hemm kunflitt mat-turiżmu u l-industrija, kif ukoll kemm mal-iżvilupp kummerċjali kif ukoll dak residenzjali. Hemm impatt ukoll fuq il-ħarsien tar-riżorsi naturali u ta’ dawk kulturali. Li jinħoloq bilanċ bejn il-ħtieġijiet tal-industrija tal-kostruzzjoni għar-riżorsi minerali f’kuntest ta’ żvilupp sostenibbli hi sfida ewlenija, jgħidlina l-pjan. Dan flimkien ma kunsiderazzjonijiet ta’ ippjanar ta’ użu ta’ art u konsiderazzjonijiet ambjentali.

Il-pjan dwar il-minerali jitkellem ukoll fid-dettall dwar l-impatt fuq terzi: jiġifieri l-impatt fuq in-nies, kemm residenti kif ukoll dawk li jkunu fil-viċinanzi, hi x’inhi r-raġuni għal dan: dan jinkludi t-tfal tal-iskola primarja. Specifikament jikkunsidra l-impatti riżultat tal-istorbju u tat-trab li huma ġġenerati mit-tħaddim tal-barrieri, mhux biss mill-ħidma biex ikun estratt il-ġebel, imma ukoll minn attività anċillari.

Il-pjan jirreferi għall-ġenerazzjoni tal-istorbju u jgħid li l-permessi ta’ żvilupp għandhom jindirizzaw dan l-inkonvenjent b’diversi miżuri, fosthom permezz ta’ ilqugħ adegwat (acoustic screening), kontroll tal-ħinijiet tal-operazzjoni tal-barriera, li jkun stabilit il-massimu tal-istorbju permissibli u li l-attività storbjuża tkun l-iktar il-bogħod possibli minn żoni sensittivi.

Il-pjan jitkellem ukoll dwar ir-regolamentazzjoni tal-ġenerazzjoni tat-trab. L-attività li tiġġenera t-trab għandha tkun il-bogħod kemm jista’ jkun minn żoni sensittivi. Hu rakkomandat ukoll mill-pjan li meta jinġemgħa fuq is-sit kwantità ta’ prodotti tal-ġebla (stockpiling) dan ikun mgħotti: dan inaqqas it-tixrid tat-trab u allura jgħin biex ikun indirizzat l-inkonvenjent.

Għandi kopja elettronika ta’ dan il-pjan li kont niżżilt minn fuq is-sit elettroniku tal-Awtorità tal-Ippjanar xi snin ilu. Meta din il-ġimgħa erġajt fittixt, sibt li dan id-dokument sparixxa minn hemm: illum m’għadux aċċessibli fuq is-sit elettroniku tal-awtorità!  Safejn naf jien dan il-pjan għadu fis-seħħ imma, mal-Awtorità tal-Ippjanar diffiċli tgħid: għax qatt ma taf fejn int!

Ftakart f’dan kollu meta f’dawn il-ġranet ġejt ikkuntattjat minn residenti fl-Imqabba minħabba applikazzjoni tal-ippjanar (PA 0350/22) li daħlet reċentement dwar barriera fil-viċinanzi tal-iskola primarja tal-Imqabba.  Din l-applikazzjoni hi dwar attività diversa fil-barriera inkluż tkissir tal-ġebla biex tipproduċi ż-żrar kif ukoll dwar il-ħażna taż-żrar fs-sit (stock piling).

Ir-residenti qalulna, lili u lil Melissa Bagley, (kandidat tal-partit fuq id-distrett elettorali li minnu jifforma parti l-Imqabba) li ilhom jaqilgħu ġo fihom żmien. Bħala riżultat ta’ dan għandhom raġun li joqgħodu lura milli jitkellmu direttament. Bħala partit aħna ser nitkellmu f’isimhom.

Jiena rajt il-file dwar din l-applikazzjoni fuq is-sit elettroniku tal-awtorità tal-ippjanar u nħoss li għandi ngħid pubblikament li jiena mħasseb ħafna bir-reazzjoni tad-Direttorat tas-Saħħa Ambjentali li hi nieqsa minn kull sens ta’ responsabbiltà. Jonqos milli jitkellem dwar l-impatti negattivi fuq in-nies kemm tat-trab fin iġġenerat kif ukoll tal-istorbju. Ma jitkellimx dwar il-ħtieġa li dan ikun ikkontrollat mill-proċess tal-ippjanar innifsu.

L-Awtorità dwar l-Ambjent u r-Riżorsi, min-naħa l-oħra, tistabilixxi numru ta’ kundizzjonijiet li għandhom ikunu osservati in lineja ma’ l-aħjar prattiċi ambjentali. Għandu jkun ċar, iżda li dawn il-miżuri u kundizzjonijiet jeħtieġ  li jkunu partiintegrali kemm minn eventwali permess ta’ żvilupp kif ukoll mill-permess operattiv li jinħareġ mill-ERA innifisha.

Sal-ħin li qed nikteb, id-Dipartiment tal-Edukazzjoni għadu ma fetaħx ħalqu biex jipproteġi lill-istudenti fl-iskola primarja tal-Imqabba li hi daqstant viċin tal-barriera soġġett ta’ din l-applikazzjoni. Ma nafx x’qed jistennew biex jipproteġu lit-tfal Mqabbin mill-istorbju u t-trab fin ġġenerat mill-barriera!

B’mod konvenjenti l-anqas il-Kunsill Lokali tal-Imqabba ma fetaħ ħalqu. Imma dan ma jissorprendi lil ħadd.

Din hi materja serja u gravi li teħtieġ l-attenzjoni tagħna lkoll. Il-barrieri u l-ħidma fihom jinħtieġu li jkunu regolati sewwa biex il-kwalità tal-ħajja ta’ dawk kollha li jgħixu fil-madwar tkun imħarsa bis-serjetà.

Is-skiet, jew in-nuqqas ta’ azzjoni adegwata, tal-awtoritajiet li nsemmi iktar il-fuq hi skandaluża. Din hi sklerożi tal-istituzzjonijiet. Meta l-iktar hemm bżonnhom, dawn jiġġammjaw.

ippubblikat fuq Illum: il-Ħadd 6 ta’Novembru 2022

Mqabba: a victim of institutional sclerosis

Around twenty years ago, the authority responsible for land use planning, then named MEPA, had published a Minerals Subject Plan for the Maltese Islands. The plan is dated May 2003.

The Subject Plan, as expected, deals with the regulatory framework for mineral extraction, primarily limestone, which was then and still is now, cowboy territory. Regulation is scarce and enforcement in this sector is almost inexistent.

The Subject Plan fired a warning shot in its first lines by pinpointing the inevitable conflicts resulting from the operation of quarries. It emphasises that “in such small and densely populated islands there are inevitable land use conflicts between limestone extraction and tourism, industrial, commercial and residential development, and the preservation of the islands’ natural and cultural resources. Balancing the needs of the construction industry for mineral resources with other planning and environmental policies, in the context of sustainable development is a key challenge for this Mineral Subject Plan and for the day-to-day control of extraction and related activities.”

The Subject Plan considers impacts on third parties. Specifically, it considers the impacts of noise and dust resulting from quarry operations and ancillary activities.

With reference to noise, it states that planning permits will seek to regulate noise impacts through the use of acoustic screening, restricting operating hours, setting of permissible maximum noise levels, locating noisier operations as far as possible from noise sensitive locations and properties and ensuring appropriate stand-off distances between operations and sensitive locations.

On the other hand, the regulation of dust impacts in the said Mineral Subject plan is also fairly detailed in that it is required to site the dust generating activities away from sensitive locations, considering the direction of prevailing winds. Covering of stockpiles is also recommended.

I have an electronic copy of this Subject Plan which I downloaded some time ago from the Planning Authority website. Checking recently, it has apparently mysteriously disappeared: it is no longer accessible on the Planning Authority website! As far as I am aware this Subject Plan is still applicable. When dealing with the Planning Authority, however, one never knows for certain!

All this came to mind when I was recently contacted by a number of Mqabba residents relative to a planning application (PA 0350/22) submitted recently concerning a quarry in the vicinity of the Mqabba Primary School. The application seeks to carry out activities ancillary to quarrying, including crushing and stock piling of stone derived aggregate on site.

Residents, have informed me and Melissa Bagley, party candidate on the electoral district of which Mqabba forms part, that they have been at the receiving end for a long time. As a result, they are reluctant to speak up publicly. ADPD will be taking up their case and speaking on their behalf.

I have gone through the planning application file which is available online and must publicly state that I am shocked at the reactions of the Environmental Health Directorate which fails to make any submissions on the negative impacts of noise and dust generated as a result of quarry operations, and, on the need, to control them through the planning process itself.

The Environment and Resources Authority (ERA), on the other hand, lists a number of conditions to be adhered to in line with best practice environmental measures. It should however be clear that these measures should be an integral part of both an eventual planning permit as well as the standard operational permit issued by ERA itself.

The Department of Education has so far not reacted in order to protect the students at Mqabba Primary School which school almost borders the quarry in question. What is it waiting for to protect Mqabba boys and girls from excessive noise and from continuously inhaling dust particles generated by the quarry operations?

The Mqabba Local Council is also conveniently silent. However, no one is surprised about that.

This is a very serious issue which needs our attention. Quarrying needs adequate regulation and prompt enforcement such that the quality of life of all those in the vicinity is adequately protected.

The silence (or the lack of appropriate action) of the relative public authorities listed above is scandalous. This is institutional sclerosis. When needed most the institutions we have fail to act.

published in the Malta Independent on Sunday : 6 November 2022

Emerġenza Klimatika: l-impatt tal-karozzi u l-avjazzjoni

Temperaturi rekord, li f’ħafna każi jaqbżu l-40 grad Celsius, nirien qerrieda u nixfa f’diversi pajjiżi. Din hi l-aħbar ewlenija mal-Ewropa kollha f’dawn il-ġranet. Din il-mewġa ta’ sħana mhiex xi sorpriża.  

Rapport mill- Joint Research Station tal-Unjoni Ewropeja li kien ippubblikat iktar kmieni din il-ġimgha, intitolat  Drought in Europe July 2022, jemfasizza li parti sostanzjali mit-teritorju tal-Unjoni Ewropeja hu soġġett għal nixfa li f’numru ta’ każi ilha tinġemgħa. Din hi in-normalità l-ġdida!

Il-klima ta’ bħalissa għandha impatt negattiv fuq l-agrikultura fl-Ewropa kollha. L-uċuħ tar-raba’ ser jirrendu ferm inqas. Fl-Italja, ġara tagħna, fuq it-TV rajna  il-livell tal-ilma tax-xmara Po li hu ferm iktar baxx mis-soltu: hemm metri inqas. L-esperti qed jgħidu li l-volum preżenti tal-ilma tax-xmara hu madwar 80 fil-mija inqas mis-soltu. Nofs l-irziezet Taljani għandhom problemi kbar ikkawżati min-nixfa u t-temperaturi għoljin li qed jiffaċċaw.

Dan m’hu xejn ġdid għall-biedja f’Malta. Ilna niffaċċjaw dawn il-kundizzjonijiet. In-nuqqas tal-ilma hi xi ħaġa normali f’Malta, in-nixfa, imma, qed issir ukoll iktar spissa. Imbagħad jiġu mumenti fejn jinfetħu s-smewwiet Ii jgħarrqu kull m’hawn b’għargħar li jkaxkar kollox.

Il-klima ilha żmien tinbidel ftit ftit u dan riżultat tal-istil ta’ ħajja li qed ngħixu. In-natura ilha żmien tagħtina s-sinjali li ma nistgħux nibqgħu għaddejjin kif aħna. Imma kontinwament ninjorawha. Riżultat ta’ hekk issa għandna din l-emerġenza klimatika, li, ġibniha b’idejna.

L-emerġenza klimatika issa hi rejaltà u hi parti integrali mill-ħajja tagħna. Biex nindirizzawha irridu nibdew nagħtu kaz dak li qed tgħidilna n-natura. Hu meħtieġ  li dan kollu jkun rifless fil-politika li tħares fit-tul. Speċifikament nistennew li l-politika li ma mhiex kompatibbli ma dak meħtieġ biex nindirizzaw it-tibdil fil-klima tkun indirizzata b’mod immedjat.  

Malta m’għandiex industrija li tagħti xi kontribut kbir għat-tibdil fil-klima. Il-problemi ewlenin fil-kaz tagħna ġejjin mit-trasport: mill-karozzi u mill-ajruplani.

In-numru ta’ karozzi fit-toroq għadu qed jiżdied kontinwament. Ix-xogħolijiet konnessi mat-titjib fl-infrastruttura tat-toroq qed isiru bl-iskop uniku li t-toroq ikunu jifilħu għal iktar karozzi. Dan ikompli jżid mal-problema. Il-konġestjoni tat-traffiku tonqos naħa u tiżdied band’oħra! Minkejja l-ħafna kliem sabiħ ma hemmx ir-rieda politika li l-kontribut  tal-karozzi għat-tibdil fil-klima jkun indirizzat.

Il-qalba tal-karozzi għall-elettriku, waħedha, mhux ser issolvi l-problema. L-emissjonijiet jibdew jonqsu fit-toroq u jiċċaqalqu għas-sors tal-elettriku li nużaw biex niċċarġjaw il-batteriji. L-enerġija rinovabbli li qed niġġeneraw hi ta’ kwantità insinifikanti!

Parti mill-problema nesportawha lejn Sqallija billi nużaw l-interconnector, li flok wieħed issa hu ippjanat li jkollna tnejn. B’hekk inkomplu inżidu  d-dipendenza tagħna għall-ħtiġijiet enerġetiċi.

Flimkien mal-qalba tal-karozzi għall-elettriku irid isir sforz ġenwin biex jonqsu sostanzjalment il-karozzi mit-toroq tagħna. Iċ-ċokon tal-gżejjer Maltin jagħmilha iktar possibli li nindirizzaw id-dipendenza tagħna fuq il-karozza u li din tkun sostitwita bi transport pubbliku effiċjenti. Kważi kullimkien jista’ jintlaħaq b’faċilità.

F’ Ottubru t-trasport pubbliku ser ikun b’xejn. Dan waħdu mhux biżżejjed: jinħtieġ trasport pubbliku li jkun effiċjenti.  Hu biss meta t-trasport pubbliku jkun alternattiva tajba li jkun jagħmel sens għall-gvernijiet li jibdew il-proċess biex jonqsu b’mod sostanzjali l-karozzi mit-toroq tagħna.

Biex nindirizzaw l-impatti tal-avjazzjoni l-istorja hi iktar ikkumplikata.  Id-dibattitu kurrenti dwar taxxa fuq il-fuel tal-avjazzjoni, kif diġa ġie emfasizzat, ser ikollu impatt sproporzjonat fuq il-gżejjer periferali fl-Unjoni Ewropeja. Imma l-problema hi waħda reali u teħtieġ li tkun indirizzata bla iktar dewmien.

Il-qalba tal-argument fid-diskussjoni li għaddejja hi dwar l-impatt ta’ taxxa fuq il-fuel tal-avjazzjoni fuq it-turiżmu. Mhux biss it-turiżmu lejn il-gżejjer Maltin, imma dak lejn kull rokna tal-Unjoni Ewropeja. Ilkoll kemm aħna naċċettaw il-prinċipju ambjentali bażiku li min iħammeġ jeħtieġ li jħallas (polluter pays principle) li illum il-ġurnata jifforma parti kemm mill-liġi Ewropeja kif ukoll minn dik Maltija.  Anke it-turiżmu għandu jerfa’ l-piż tal-impatti li jiġġenera, in partikolari l-impatti ambjentali tiegħu. Dak hu l-iskop tat-taxxa proposta fuq il-fuel tal-avjazzjoni.

Wasal iż-żmien li t-turiżmu ukoll jibda jirristrittura ruħu u jibda jagħti każ tal-impatti ambjentali tiegħu. Bl-emerġenza klimatika wara l-bieb ma jagħmilx sens li nibqgħu għaddejjin bit-tkaxkir tas-saqajn.

Żommu quddiem għajnejkom li l-gżejjer u l-komunitajiet mal-kosta jaqilgħu l-ikbar daqqa meta jibdew jiżdiedu l-impatti tat-tibdil fil-klima, billi jibda jgħola l-livell tal-baħar.  Xi gżejjer u uħud mill-komunitajiet mal-kosta l-anqas biss jibqgħu jeżistu.

Man-natura ma tistax tinnegozja, trid tbaxxi rasek!

ippubblikat fuq Illum: 24 ta’ Lulju 2022

Climate Emergency: addressing car and aviation impacts

Record breaking temperatures, in many cases exceeding 40 degrees Celsius, fires raging across a multitude of countries and drought, is the current news all over Europe. The current heatwave was not unexpected.

The European Union’s Joint Research Station in a report published earlier this week, entitled Drought in Europe July 2022, reports that a substantial portion of EU territory is exposed to warning levels of drought, or even worse. This will soon be the new normal!

The current climate will severely impact agriculture all over Europe. The impact on crop yields will be substantial. In neighbouring Italy, we have witnessed on TV the level of the waters of the river Po being several metres lower than usual: its current capacity is 80 per cent down on what’s normal at this time of the year. Fifty per cent of Italian farms are at risk, devastated by drought and high temperatures.

All this is nothing new for Maltese agriculture. We have been there before, at times due to prolonged drought, at others as a result of havoc creating floods which are increasing in frequency.

The climate has been slowly changing over the years, reacting to the changing human behaviour. Nature has been reacting slowly, signalling time and again that it will not be subdued.  Nature’s signals have been repeatedly ignored: as a result, we are now faced with a climate emergency.

The Climate Emergency is now a reality which is an integral part of our daily life. Addressing it would signify that we start taking note of nature’s signals and act accordingly. It stands to reason that this should be reflected in our country’s long-term policies. Specifically, one would expect that policies which are incompatible with responsible action to address climate change, are immediately addressed.

Malta has no heavy industry which contributes to climate change.  Our major contributor to climate change is transport, specifically road transport and aviation.

The number of cars on the roads is continuously increasing. Road infrastructure improvements taken in hand are intended to increase the capacity of Maltese roads and consequently are and will continue to add to the problem. Traffic congestion is being shifted from one area to another. Notwithstanding the political rhetoric, there is clearly no political will to act and address the contribution of road transport towards climate change.

Electrification, on its own, will not solve the problem. It will rather shift emissions from our roads to the source of electricity used in charging our cars. The renewable energy we generate is not sufficient to cater for our needs, in particular if we have to also cater for a complete electrification of our car fleet.

Part of the problem will be exported to the Sicilian mainland through the submarine energy cables and will be serve to increase our energy dependency.

Electrification of our roads must be coupled with a drive to substantially reduce cars from our roads. The relative smallness of the Maltese islands makes it much easier than elsewhere to substitute our car dependency with an efficient public transport. Almost everywhere is within easy reach.

Come October public transport will be free of charge. This must be coupled with an effort to increase its efficiency and reliability. It is only when public transport is a suitable alternative that it makes sense for governments to start a campaign to substantially reduce cars from our roads.  

Addressing the impacts of aviation is more complicated. The current debate on an aviation fuel tax, as pointed out by various political observers, will impact the peripheral islands within the EU in a disproportionate manner. At the end of the day some solution will have to be found to this aspect of the problem, without further delay.

The crux of the issue, however, is the impact of such an aviation fuel tax on tourism, not just tourism directed towards Malta but that directed to all areas within the EU. All of us accept the basic “polluter pays principle” which is enshrined not only in EU legislation but also in local laws and regulations. Even tourism should internalise its environmental costs. That is the purpose of the proposed aviation fuel tax.

It is time that the tourism industry starts its much-delayed restructuring. With the climate emergency on our doorstep there is no purpose in delaying any further.

Kindly keep in mind that islands and coastal communities will be the worst hit when the impacts of climate change increase substantially through a sea-level rise. Some islands, as well as a number of coastal communities, as a result, will simply cease to exist.

One cannot bargain with nature; you have to follow its instructions!

published on The Malta Independent on Sunday : 24 July 2022

Birżebbuġa: minn ġot-taġen għal ġon-nar

Id-deċiżjoni tal-Gvern li jagħżel sit għal trakka għat-tlielaq tal-karozzi f’Ħal-Far, viċin ta’ Birżebbuġa juri nuqqas kbir ta’ sensittività fil-konfront tal-komunità ta’ Birżebbuġa. Ir-residenti ta’ Birżebbuġa ilhom is-snin jaqilgħu ġo fihom bl-istorbju madwarhom. Imma ħadd mill-awtoritajiet m’hu qed jagħti każ. Kollha għala biebhom.

Il-parti l-kbira tal-ajruplani jinżlu fl-Ajruport Internazzjonali tal-Gudja minn fuq parti miż-żona residenzjali ta’ Birżebbuġa. Dan iseħħ kuljum. Ir-residenti tant draw b’dan, li uħud ftit li xejn għadhom jagħtu kaz bl-ajruplani storbjużi jittajjru fil-baxx : avolja xorta qed issir ħsara lill-saħħithom kif tispjega repetutament l-Organizzazzjoni Dinjija tas-Saħħa (WHO). Ma’ dan żid l-impatti tat-Terminal tal-Port Ħieles, kuljum, xi drabi lejl u nhar. Xi drabi diffiċli biex tissaporti. Meta wara ġurnata xogħol tfittex il-mistrieħ u ma issibux, tkun ilħaqt il-limitu tal-paċenzja.  

Dan it-tniġġiż xi kultant jitnaqqas ftit bħala riżultat ta’ titjib fl-iżviluppi teknoloġiċi. Imma huwa ċar li sostanzjalment, Birżebbuġa, ser tibqa’ tgħum fl-istorbju.

Iż-żona residenzjali Tal-Papa f’Birżebbuġa hi l-iktar waħda effettwata mill-istorbju ġġenerat mill-ajruplani u mit-Terminal tal-Port Ħieles. Hi ukoll iż-zona l-iktar viċin tat-trakka għat-tlielaq tal-karozzi.   Apparti ż-żona Tal-Papa li qegħda ġol-limiti tal-iżvilupp hemm ukoll il-komunità residenzjali ċkejkna ta’ Bengħajsa kif ukoll numru żgħir ta’ residenzi rurali: fihom ukoll jgħixu in-nies!  

Iz-zona residenzjali Tal-Papa qegħda 1,500 metru biss il-bogħod mit-trakka proposta. Hemm numru ta’ residenzi rurali, barra miz-zona tal-iżvilupp li huma ferm iktar viċin tat-trakka minn hekk.  

L-art li fuqha hemm il-proposta għal trakka tat-tlielaq tal-karozzi illum hi parti miż-żona industrijali ta’  Ħal-Far. Issa jidher li anke l-Malta Industrial Parks ser tibda tilgħab il-logħob elettorali. Mhix xi ħaġa normali li l-Malta Industrial Parks tirrilaxxja art li tifforma parti minn żona industrijali. Għall-ebda raġuni! L-unika żvilupp li jista’ jsir fuq art ta’ din ix-xorta hu żvilupp industrijali. Il-bqija mhux aċċettabbli għax imur kontra dak li jipprovdi l-pjan lokali.  Is-saltna tad-dritt tapplika għall-ippjanar tal-użu tal-art ukoll: għar-regoli u r-regolamenti tal-ippjanar. Il-Pjani Lokali m’għandhomx jibqgħu jġebbdu fihom. Giebuhom agħar miċ-chewing gum.

L-iżvilupp tat-trakka għat-tlielaq tal-karozzi fuq l-art li ġiet indikata ser iwassal għal tniġġiż sostanzjali mill-ħsejjes ġġenerati li ser ikollhom impatt fuq iż-żona residenzjali f’Birżebbuġa li hi viċin ħafna. Miżuri ta’ mitigazzjoni jistgħu jnaqqsu xi ftit dawn l-impatti, imma dawn l-impatti sostanzjalment ser jibqgħu hemm, idejqu lir-residenti.

Is-sit hu diġa użat għat-tlielaq fi tmiem il-ġimgħa. L-istorbju ġġenerat f’dawn il-ġranet jasal anke sa Ħal-Safi u Ħal-Kirkop, aħseb u ara sa Birżebbuġa. Residenti infurmawni li xi drabi l-attività konnessa mat-tlielaq tal-karozzi ġieli damet sas-sagħtejn ta’ fil-għodu. Lir-residenti, id-dilettanti tat-tlielaq tal-karozzi dejjem ġew għala biebhom minnhom!  Hu ftit diffiċli li wieħed jifhem kif jistgħu jibdlu l-imġiebha tagħhom issa.

It-tniġġiż ikkawżat mill-ħsejjes ser ikollu ukoll impatt fuq iż-żona ta’ importanza ekoloġika li qegħda fil-viċin ħafna. Issa ser ikun possibli li naraw kif dawk li jmexxu l-ERA, l-awtorità li tħares l-ambjent, jitgħawġu ġanċ biex jippruvaw jiġġustifikaw dak li mhux ġustifikabbli.

Safejn naf jien, f’Malta ma hawn l-ebda sit li jista’ jakkomoda b’mod raġjonevoli t-trakka proposta għat-tlielaq tal-karozzi mingħajr ma tikkawża impatti negattivi fuq in-nies jew fuq l-ambjent jew it-tnejn. Malta żgħira fid-daqs u iktar ma nirrealizzaw dan malajr iktar ċans li tieqaf issir il-ħsara permezz ta’ proġetti li ma hawnx spazju għalihom. In parti dan hu l-prezz li jeħtieg li nħallsu għal nuqqas ta’ ippjanar tul is-snin.

Kemm il-PN kif ukoll il-PL jappoġġaw dan il-ġenn. It-tnejn li huma jitgħawġu ġanċ biex jappoġġaw dawn il-proposti. Sal-lum ma iddejqux li jissagrifikaw il-kwalità tal-ħajja tar-residenti ta’ Birżebbuġa biex jissodisfaw il-lobby tat-tiġrijiet tal-karozzi.  Il-komunità residenzjali ta’ Birżebbuġa ilha taqla’ ġo fiha.  Li l-Gvern ikompli jżid ma dan hu inuman. Birżebbuġa ser tispiċċa minn ġot-taġen għal ġon-nar.

Huwa biss b’membri parlamentari ħodor minn ADPD fil-Parlament li jmiss li nistgħu nibdew nindirizzaw dawn l-abbużi. Il-PLPN ma jinteresshomx mill-kwalità tal-ħajja tan-nies imma biss mill-poter!

ippubblikat fuq Illum: Il-Ħadd 3 t’Ottubru 2021

Birżebbuġa: adding insult to injury

Government’s decision to select a site for a car-racing track at Ħal-Far, on the outskirts of Birżebbuġa, betrays a gross lack of sensitivity towards the welfare of the Birżebbuġa community. Birżebbuġa residents have been at the receiving end of noise pollution for ages. Apparently, no one in authority cares. They are not the least bothered.

Most aircraft approach landing at Gudja International Airport over part of the Birżebbuġa residential area. This happens throughout most of any normal day. Birżebbuġa residents are so used to it that at times they barely notice the noise from aeroplanes at low altitude blasting above: nothwithstanding, this is damaging to their health as attested to repeatedly by the World Health Organisation (WHO). Added to this, Birżebbuġa residents have to bear the impacts of the Freeport Terminal, likewise a round the clock operation! At times the noise pollution from the Freeport Terminal in areas of Birżebbuġa is unbearable. After a day’s work you seek some resting time and you are obstructed from doing so by the excessive noise around you.

These noise sources may be slightly mitigated through the application of technological improvements. It is however clear for Biżebbuġa residents that these impacts are substantially here to stay.

The Tal-Papa residential area in Birżebbuġa is already the zone most impacted by aircraft and Freeport Terminal noise pollution. It is also the zone closest to the planned car-racing track.  Beyond the residential development within the limits of development there is also the Bengħajsa hamlet as well as a number of rural units, some of which are still used for residential purposes.

The Tal-Papa residential area is as close as 1,500 metres to the proposed racing track. A number of rural residences, outside the development zone are even closer than this to the projected racetrack. 

The land on which the racing track proposal may be developed forms part of the Ħal-Far Industrial Estate. It seems that now, even Malta Industrial Parks is playing electoral games.  It is not normal for Malta Industrial Parks to release land forming part of an industrial estate for any purpose whatsoever! The only permissible development on such land is related to industrial development. Anything beyond that is unacceptable as it goes against the parameters determined by the Local Plan. The rule of law is applicable to planning rules and regulations too. Local Plans should not be further transformed into chewing gum, having unlimited elasticity!

The development of the car-racing track on the indicated land will generate substantial noise pollution which will impact a residential area in Birżebbuġa which is not so far away. Mitigation measures may reduce slightly the impacts but it will keep annoying the residents just the same!

The site is already in use on weekends: the resulting acoustic pollution is being picked up as far away as Kirkop and Safi, let alone in Birżebbuga itself. At times, residents inform me that this goes on well into the night, even as late as 2am. Car-racing enthusiasts never had the minimum of respect towards the residential community! It is difficult to imagine how they could change their behaviour at this point in time.

The acoustic pollution generated will also have an impact on an area of ecological importance close by. We will now be able to see how far the ERA bigwigs twist their spine to enable them to justify the unjustifiable.

As far as I am aware no site in Malta can reasonably accommodate this racing track without being the cause of extreme nuisance to residents, damaging to the environment or both. Malta is small in size. The sooner this basic fact sinks in, the better. It should be realised that there is no room for projects such as this car-racing track!  In part this is the price we have to pay for a lack of planning over the years.

Both the PN and the PL are supporting this madness. Both of them are willing to accommodate the racing track lobby. They have so far considered the Birżebbuġa residential community as unavoidable collateral damage in their drive to satisfy the racing track lobby. The Birżebbuġa residential community has already been at the receiving end of all sorts of acoustic pollution. Adding to this is grossly inhumane. It adds insult to accumulated injury.

Only Green MPs in the next parliament can apply the brakes to this madness. PLPN is not interested in the welfare of residents: they are only interested in raw power.

published in The Malta Independent on Sunday : 3 October 2021

Nitgħallmu min-natura

Aħna familjari ma kif taħdem l-ekonomija linejari. Nagħmlu użu mir-riżorsi li nsibu madwarna u wara li ma jkollniex iktar bżonnhom narmuhom.  

In-natura taħdem ferm differenti minn hekk u minn għandha nistgħu nitgħallmu ħafna. Fil-fatt jekk nippruvaw nimxu fuq il-passi tan-natura nistgħu nsolvu bosta mill-problemi li nħabbtu wiċċna magħhom.  

Teżisti linja ta’ studju speċjali imsejħa biomimicry (imitazzjoni tan-natura) li tfittex kif nistgħu nifhmu iktar lin-natura u nitgħallmu minn għandha. Li nibdlu l-mentalità tagħna li narmu kollox hi waħda mit-tagħlimiet bażiċi li għandna bżonn.

Ħarsu lejn siġra. Meta jasal il-waqt addattat għaliha twaqqa’ l-weraq li jitmermru fil-ħamrija madwar is-siġra.  Dawn, imbagħad isiru ħaġa waħda mal-ħamrija u jservu biex is-siġra terġa tassorbi n-nutrijenti akkumulati.

Hekk taħdem l-ekonomija naturali. In-natura ma timxix bħalna, ma tarmi xejn. Issib użu għal kollox. Għalhekk ngħidu li l-ekonomija tan-natura hi waħda ċirkulari għax ma tarmi xejn, u tirriċikla kollox.  Kull prodott naturali li jispiċċa ma jintremiex iżda jitmermer u jerġa’ jitwieled mill-ġdid f’xi forma jew oħra. Jidħol f’ċiklu naturali ġdid.

Fil-ktieb tagħhom Cradle to Cradle: Remaking the way we make things William McDonough and Michael Braungart jiffukaw fuq dan kollu. Jidentifikaw inizjattivi speċifiċi  industrijali u kummerċjali li bihom inaqqsu l-użu ta’ materjali fl-ekonomija, dik li nsejħula dematerialisation. Bħala riżultat ta’ dan jista’ jitwettaq ħafna iktar bl-użu ta’ inqas riżorsi.  Ikollna l-istess kwalità ta’ servizz (jew aħjar) b’inqas użu ta’materjal: effiċjenza prattika fl-użu tar-riżorsi.

Dan iwassal mhux biss biex jonqsu l-ispejjes tal-użu tal-materjal imma ukoll jitnaqqsu l-ispejjes konnessi mal-enerġija użata: dawn huma uħud mill-benefiċċji li ġġib bidla minn ekonomija linejari għal waħda cirkulari.  Twassal ukoll għal żieda fl-investiment kif ukoll għal żieda fl-impiegi li jistgħu jinħolqu. Il-kontribut finali jkun li ntejbu l-kwalità tal-ħajja ta’ kulħadd.

Din il-ġimgħa l-Ministru tal-Ambjent aġġornana dwar il-pjan nazzjonali ta’ azzjoni biex ikunu applikati f’pajjiżna l-prinċipji tal-ekonomija ċirkulari.  Dan hu tajjeb, avolja dan hu paroli li ilna ħafna nisimgħu dwaru tul is-snin: mingħajr ma jsir xejn.

Il-Ministru fisser il-pjani tal-Gvern fuq il-magni li ser ikunu stallati madwar Malta biex permezz tagħhom ikun iffaċilitat ir-riċiklaġġ tal-fliexken tal-plastik u skart ieħor konness mal-ippakkeġġjar. Riżultat ta’ din l-inizjattiva fliexken tal-plastik u kontenituri oħra (tal-birra u tal-inbid, per eżempju) jinġabru f’magni mxerrdin mal-pajjiż u minnhom tieħu lura d-depożitu li tkun ħallast meta tkun xtrajt l-ilma, birra, inbid jew inkella luminata.

Però jkun utili li niftakru li fl-2004, kien hemm proposta kważi simili li kienet ġiet ippreżentata lill-Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista. Din il-proposta kienet bħala alternattiva għall-eko-kontribuzzjoni li kienet qed tkun introdotta dakinnhar.   Kienu Farsons li fl-2004 ipproponew skema ta’ depożitu fuq il-kontenituri, liema depożitu kien ikun jista’ jittieħed lura kif kien qed iseħħ fid-Danimarka. Sfortunatament kien hemm oġġezzjonijiet kbar għall-dik il-proposta u din għaldaqstant flok ma kienet diskussa u mtejba ġiet imwarrba u injorata. Il-Gvern dakinnhar qagħad fuq dak li qalu industrijalisti oħra tal-luminati li kellhom aċċess ikbar għall-widna tal-Prim Ministru Gonzi. Dan hu kollu dokumentat.

Wara sbatax-il sena, mela, erġajna wasalna fil-punt tat-tluq oriġinali. Imma sadanittant inħlew sbatax-il sena.  

Hu fl-interess ta’ kulħadd li din l-iskema titħaddem sewwa u li tirnexxi. L-iskop hu li jkun irkuprat 85 fil-mija tal-iskart tal-ippakkeġġjar li hu ġġenerat fil-gżejjer Maltin. Nemmen li hu possibli li din il-mira tintlaħaq, kif kien anke possibli li tintlaħaq sbatax-il sena ilu. Din l-iskema ddaħħal ftit sens fil-politika tal-immaniġjar tal-iskart f’Malta. Nittama li ma tkunx ostakolata bħal ta’ qabilha.

Nistennew li jasal il-jum li tkun implimentata.

Ippubblikat fuq Illum : il-Ħadd 23 ta’ Mejju 2021

Lessons from nature

We are accustomed to the functioning of the linear economy. We extract the resources from the earth, we make use of them and subsequently when they are beyond their useful life, we throw them away.

Nature works quite differently. We can learn a lot from nature. As a matter of fact, if we try to imitate nature, we can solve many of the problems which we face.

Biomimicry is a relatively new branch of study which seeks ways in which we can learn from nature. Discarding our throwaway attitudes is one such basic lesson.

Take a look at any tree. At the appropriate time, it sheds its leaves, which disintegrate in the soil below. Nature does not waste the leaves shed by the tree, as they are reused and reabsorbed through the roots of the same tree as nutrients.

This is how nature’s economy works. Mother nature functions on the basis of a cradle-to-cradle philosophy in contrast to our cradle-to-grave attitude. The natural economy is a circular one which does not throw anything away: it recycles everything. At the end of the useful life of any natural product this does not end in a landfill but it gives birth to another product, a new fruit. It is reintroduced into the natural cycle.

In their book Cradle to Cradle: Remaking the way we make things William McDonough and Michael Braungart focus specifically on this matter. They identify specific industrial and commercial initiatives which seek to dematerialise the economy as a result of which we can end up doing much more with less use of resources. The same or better level of service is achieved but, in the process, there are substantially fewer material inputs: practical resource efficiency.

In addition to saving on material costs as well as energy used, the transition from a linear to a circular economy presents numerous potential benefits. In particular, it attracts additional investment and can create thousands of jobs that practically and realistically contribute to making the world a better place to live in.

This week the Minister for the Environment gave an update on a national action plan to intensify efforts to align Malta to circular economy principles. This is positive even though we have heard this a multitude of times over the years.

The Honourable Minister outlined government’s plans on plastic bottle return machines which will be available all over the islands to facilitate their recycling. As a result of this initiative plastic bottles will be returned at which point a deposit paid on their purchase will be refunded.

It would be pertinent to point out that way back in 2004, or thereabouts, a proposal essentially very similar to this had been submitted to the then PN led government as an alternative to the eco-contribution scheme.  In fact, Farsons had then proposed the setting up of a deposit refund scheme for packaging waste on the basis of the Danish model. It was however unfortunately shot down instead of being developed and adapted to the local circumstances. Government instead opted for an eco-tax as emphasised by another powerful lobby which had a much easier access to Prime Minister Gonzi and his entourage. This is all documented.

Seventeen years down the line we are back at the original point of departure. Seventeen years have in the meantime been wasted. It is in everybody’s interest that the proposed scheme functions successfully. The objective is to achieve an 85 per cent recycling of the packaging waste generated on these islands. I believe that it is achievable now just as it was seventeen years ago. It puts back some sense in Malta’s waste management policy! Hopefully it will not be sabotaged once more.

I look forward to the implementation date.

published in The Malta Independent on Sunday : 23 May 2021

It-Tibdil fil-Klima: wara t-twissja ta’ Covid-19

 

Il-virus Covid-19 beżbiżna waħda sew u ħarbat il-ħidma ta’ kulħadd. Imma ħdejn l-impatti antiċipati tat-tibdil tal-klima dan hu kollu logħob tat-tfal li dwaru Covid-19 jista’ jitqies bħala prova parzjali. Twissija li forsi tiftħilna ftit għajnejna.

F’Pariġi fis-7.25pm ta’ nhar it-12 ta’ Diċembru 2015, 5,000 delegat li kienu qed jirrappreżentaw 195 pajjiż, unanimament aċċettaw l-evidenza dwar l-impatti tal-klima. Huma għażlu t-triq għall-futur.

Nhar il-25 ta’ Frar 2020 Christiana Figueres u Tom Rivette-Carnac ippreżentawna b’publikazzjoni li għandha tkun ta’ interess kbir. Hi intitolata “The Future We Choose. Surviving the Climate Crisis.” Christiana Figueres, li magħha hu assoċjat il-ftehim ta’ Pariġi, kienet tmexxi l-Aġenzija tal-Ġnus Magħquda inkarigata mit-Tibdil fil-Klima (UNFCC) bħala Segretarju Eżekuttiv. Tom Rivette-Carnac kien l-istrateġista ewlieni tagħha inkarigat biex jaħdem dwar l-appoġġ minn utenti (mhux Gvernijiet) li kienu nteressati f’dan il-ftehim li kien ilu jinħema s-snin.

Wara l-qbil dwar it-triq li setgħet twassal għal bidla, biex il-kliem miktub ikun trasformat f’azzjoni konkreta hu dejjem sfida. L-għażliet quddiemna huma ċari.

L-attitudni li qiesu mhu jiġri xejn (business as usual) twassal biex it-temperatura medja globali, li diġa qabżet bi grad wieħed Celsius it-temperatura medja ta’ qabel żmien ir-rivoluzzjoni industrijali, tista’ tiżdied b’madwar 4 sa 5 gradi Celsius. L-impatti ta’ żieda bħal din ikunu katastrofiċi. Riżultat ta’ żieda fit-temperatura globali f’xi reġjuni jkun impossibli li persuna toqgħod barra fl-apert għal ħin twil. Ħtija ta’ hekk partijiet mid-dinja isiru mhux abitabbli. Iż-żieda fit-temperatura tkompli taċċellera id-dewbien tas-silġ fil-poli u ħtija t’hekk il-livell tal-ibħra jibqa’ jiżdied. Il-komunitajiet mal-kosta jkunu taħt theddida kontinwa. L-impatti fuq l-infrastruttura kostali kifukoll fuq kull attività mal-kosta jkunu sostanzjali.

It-tibdil fil-kundizzjonijiet atmosferiċi jżidu x-xita intensiva f’żoni u nixfa tqarqaċ f’żoni oħra. Il-maltemp iżid kemm fil-frekwenza kif ukoll fl-intensità u l-ħerba assoċjata miegħu tikber bil-bosta kif naraw spiss diġa f’diversi partijiet tad-dinja.

Il-konklużjonijiet ta’ Pariġi jfissru li l-komunità internazzjonali għarfet u àccettat l-evidenza xjentifika akkumulata dwar it-tibdil fil-klima. F’Pariġi kien hemm qbil li kull pajjiż kellu jidentifika sensiela ta’ wegħdiet li kellu jwettaq fl-isforz globali biex tkun indirizzata l-kawża tat-tibdil fil-klima. Wegħdiet li għandhom ikunu aġġornati kull ħames snin. Il-wegħdiet reġistrati s’issa, anke kieku kellhom jitwettqu kollha, m’humiex biżżejjed biex iż-żieda fit-temperatura globali ma taqbiżx iż-żewġ gradi Celsius, u preferibilment mhux iktar minn grad u nofs Celsius, kif insistew il-komunitajiet ta’ mal-kosta kif ukoll il-gżejjer li mhumiex wisq il-fuq mil-livell tal-baħar. Bejn il-kliem u l-fatti, hemm baħar jikkumbatti.

Sal-2030 l-emissjonijiet globali jeħtieġ li jonqsu b’mhux inqas min-nofs biex jintlaħqu l-miri stabiliti f’Pariġi. Sal-2050, min-naħa l-oħra jrid jintlaħaq l-istatus ta’ karbonju żero. Biex jintlaħqu dawn il-miri essenzjali Christiana Figueres u Tom Rivett-Carnac jagħmlu użu minn diversi proposti li saru tul is-snin. Il-bidla meħtieġa hi waħda enormi: hi bidla li tant hi kbira li taqleb ta’ taħt fuq kważi kull ħaġa li jmmissu jdejna.

Tirrikjedi bidliet radikali dwar kif ngħixu, kif naħdmu u kif niċċaqalqu minn post għall-ieħor. Tibdil f’dak li nikkunsmaw kif ukoll kemm dwar dak li nipproduċu kif ukoll dwar il-mod kif nipproduċuħ.

Il-wasla fuqna għall-għarrieda tal-kriżi Covid-19 tatna togħma żgħira ta’ xi tibdil essenzjali. Ix-xogħol b’mod virtwali għandu, bla dubju, jkun element permanenti dwar il-mod kif naħdmu. M’għandux ikun eċċezzjoni ta’ natura temporanja. L-edukazzjoni ukoll għandha tingrana iktar fid-direzzjoni tat-tagħlim virtwali b’mod permanenti.

L-ivvjaġġar mhux essenzjali għandu jkun skoraġġit fuq bażi permanenti. Fejn meħtieġ l-ivvjaġġar għandu jsir b’mezzi sostenibbli. Dan m’għandux ikun limitat għall-elettrifikazzjoni tal-karozzi, wara li jkunu tnaqqsu drastikament fin-numru, imma għandu jinkludi tnaqqis sostanzjali tal-ajruplani. Għax l-azzjoni dwar it-tibdil fil-klima jfisser li l-ivvjaġġar bl-ajru (inkluż it-turiżmu) kif nafuh sal-lum m’għandux futur. L-ivvjaġġar bl-ajru jiġi jiswa’ ferm iktar mil-lum kemm-il darba l-impatti ambjentali sostanzjali tiegħu ikunu riflessi fl-ispejjes reali.

Jekk inħarsu fit-tul l-iżvilupp intensiv tal-infrastruttura tat-toroq mhi ser isservi l-ebda skop. Inqas karozzi fit-toroq ikun ifisser ukoll impatti konsiderevoli fuq l-ippjanar għall-użu tal-art. Inqas karozzi jfisser inqas ħtieġa għal parkeġġ u garaxxijiet u iktar spazju għan-nies. Ikun wasal iż-żmien li fl-ibliet u l-irħula tagħna r-reżidenti jiġu mill-ġdid qabel il-karozzi. Dejjem, mhux kultant.

Jeħtieġ li napprezzaw u nagħmlu użu iktar minn prodotti agrikoli lokali. Imma anke l-prezz tal-prodotti agrikoli għandhom jirriflettu l-impatti ambjentali sostanzjali li jinħolqu biex il-biedja tagħti r-riżultati. L-ispiża tal-produzzjoni tal-laħam u tal-prodotti derivati mill-ħalib, per eżempju, ma tkunx waħda żgħira jekk din tinkludi l-impatti ambjentali tal-produzzjoni. Fil-fatt, Christiana u Tom, jistqarru li l-ikel fl-2050 hu għali minħabba li jeħtieġ riżorsi ta’ valur biex il-produzzjoni tiegħu tkun possibli. “L-ilma. Il-ħamrija. L-għaraq. Il-ħin.” Hu ċar li jekk irridu nimplimentaw bis-serjetà l-ftehim ta’ Pariġi l-Politika Komuni kurrenti dwar l-Agrikultura m’għandhiex futur.

L-impatti tal-Covid-19 huma logħob tat-tfal meta wieħed jara sewwa x’hemm lest għalina bħala riżultat tat-tibdil fil-klima. Fid-dawl tat-tibdil fil-klima hemm soluzzjoni prattika waħda: bidla radikali fil-mod kif ngħixu, naħdmu u nqattgħu l-ħin liberu. Permezz tal-Covid-19 in-natura tatna twissija ċara. Jekk dan ninjorawh m’hemm ħadd f’min nistgħu nwaħħlu.

Pubblikat fuq Illum: il-Ħadd 10 ta’ Mejju 2020