X’ser inħallu warajna?

Jekk irridu nirreġistraw progress, il-legat li ser inħallu warajna lill-ġenerazzjonijiet futuri jeħtieġ li jkun bosta aħjar minn dak li ħallewlna dawk li ġew qabilna. It-triq meħtieġa biex nirreġistraw dan il-progress għandha tkun il-mira tal-istrateġija dwar l-iżvilupp sostenibbli li sa nhar il-Ħamis li għadda kienet soġġetta għall-konsultazzjoni pubblika.

Roman Krznaric, fil-ktieb riċenti tiegħu The Good Ancestor jistaqsina mistoqsija diretta: “X’legat ser inħallu lill-ġenerazzjonijiet futuri? Ser ikunilhom ta’ għajnuna, jew ser ikissirhom?”  Hi mistoqsija li neħtieġu nwieġbu għaliha aħna ukoll, kuljum.

Il-politika dwar l-iżvilupp sostenibbli tfittex li tagħti tweġiba sura għal din il-mistoqsija. Jekk titmexxa sewwa, din il-poltika tista’ tagħti libsa xierqa lill-futur u dan bħala riżultat ta’ ħidma responsabbli li issir illum.  Dan isir billi nassiguraw li l-ħtiġijiet tagħna illum nissodisfawhom mingħajr ma nikkompromettu l-possibiltà li anke l-ġenerazzjonijiet futuri jkun possibli għalihom li huma ukoll ikunu f’posizzjoni li jissodifaw il-ħtiġijiet tagħhom.

Dan, fi ftit kliem, jiddependi fuq kemm aħna kapaċi nħarsu fit-tul, il-bogħod, f’dinja li kontinwament tikkostrinġina naħsbu u naġixxu f’termini ta’ mil-lum għal għada. Anzi, jgħidulna “għada min raħ?”

Il-Gvernijiet, minkejja l-ħafna paroli tagħhom, ftit li xejn jagħtu importanza lill-iżvilupp sostenibbli propju minħabba li din mhiex dwar illum, iżda iktar dwar għada u lil hinn minnu.  Hi dwar kif il-ħidma tal-lum ma tkunx ta’ preġudizzju għall-ġenerazzjonijiet futuri. Il-politiku ma jagħtix biżżejjed kaz ta’ dan għax l-interess tiegħu ħafna drabi ma jwassalx iktar minn ħames snin: jiġifieri kemm hemm żmien bejn elezzjoni u oħra.  Jeħtieġ li nippjanaw ħafna iktar fit-tul, fl-interess tal-ġenerazzjonijiet futuri.

Dan il-punt ġie sottolinejat minn Gro Harlem Brundtland li kienet fi żmien Prim Ministru soċjal-demokratiku tan-Norveġja. Dan għamlitu fir-rapport influwenti li ħejjiet fl-1987 għall-Ġnus Magħquda bit-titlu: Our Common Future. F’dan ir-rapport, fost oħrajn, hi emfasizzat li “Naġixxu b’dan il-mod għax naħsbu li nistgħu neħilsuha ħafif: il-ġenerazzjonijiet futuri ma jivvutawx; la għandhom poter politiku u l-anqas poter finanzjarju; mhumiex f’posizzjoni li jikkontestaw id-deċiżjonijiet tagħna.” (We act as we do because we can get away with it: future generations do not vote; they have no political or financial power; they cannot challenge our decisions.)

Dan kollu joħroġ ċar mill-kuntrast bejn dak li jipproponi (jew li jħalli barra) l-abbozz ta’ strateġija għall-iżvilupp sostenibbli u l-politika attwali u l-ħidma fil-prattika tal-Gvern.

Ħarsu per eżempju lejn il-politika dwar it-trasport.

L-istrateġija proposta titkellem fit-tul dwar viżjoni u oġġettivi biex jiżdied l-użu tat-trasport pubbliku. Tidentifika mira għall-2030 biex jonqos in-numru ta’ dawk li jsuqu l-karozzi b’41 fil-mija meta dan ikun imqabbel maċ-ċifri tal-1990.

Kliem dan li ħadd ma’ jista’ jemmnu, iktar u iktar meta wieħed iqabblu mal-ħidma f’direzzjoni kompletament opposta li fis-snin passati.

Il-politika tal-Gvern illum tinkoraġixxi l-użu tal-karozzi privati: hi politika li kontinwament tibgħat sinjali konfliġġenti.  Hu sew li l-istrateġija dwar l-iżvilupp sostenibbli tfittex li tkun indirizzata id-dipendenza fuq il-karozzi. F’kuntrast ma’ dan l-oġġettiv il-politika tal-Gvern permezz ta’ investiment massiċċ fl-infrastruttura tat-toroq kif ukoll permezz tas-sussidju tal-petrol/diesel qed twassal messagg kompletament differenti. Messaġġ li ma jħalli l-ebda dubju li l-użu tal-karozzi hu inkoraġġit.

Il-konġestjoni tat-traffiku fit-toroq tagħna mhiex il-kawża tal-problemi tagħna. Fil-fatt din hi l-effett tad-dipendenza tagħna fuq il-karozzi. F’dan il-kuntest hu ġustifikat li l-istrateġija timmira lejn tnaqqis sostanzjali fid-dipendenza fuq il-karozzi. Fil-fatt m’għandniex ħtieġa ta’ daqshekk karozzi biex nivvjaġġjaw daqstant distanzi qosra. Anke l-istrateġija l-oħra, dik dwar it-Trasport tfakkarna li nofs il-vjaġġi li nagħmlu bil-karozzi privati huma għal distanzi li jieħdu inqas minn ħmistax-il minuta.

Insibu iktar sinjali kunfliġġenti fl-abbozz tal-istrateġija dwar l-iżvilupp sostenibbli.

Numru ta’ miri huma spjegati b’mod ċar, bħall-klima, skart, xiri bi kritierji ambjentali, kwalità tal-arja, bijodiversità, tagħlim għall-ħajja, diġitalizzazzzjoni u l-ħtieġa ta’ għajnuna edukattiva lil studenti emigranti, fost oħrajn. Min-naħa l-oħra, per eżempju, ħlief għal xi kummenti ġenerali ftit li xejn hemm direzzjoni dwar materji li jikkonċernaw l-użu tal-art. Riżorsa għalina skarsa u f’diversi ċirkustanzi użata ħażin kontra l-interess pubbliku.

Fid-dawl tal-gimmicks politiċi kurrenti dwar l-ispazji miftuħa jistona n-nuqqas ta’ referenza għall-ħtieġa li nipproteġu l-ispazju miftuħ diġà eżistenti fiż-żoni urbani u l-irħula tagħna. Dan jinkludi ġonna privati, uħud kbar, li huma taħt assedju mill-ispekulaturi li huma daqstant u kontinwament aġevolati.

Ftit li xejn ukoll hemm referenza għall-importanza li tinħadem l-art agrikola u li din tkun difiża mill-assedju li għaddej mill-forzi spekulattivi. X’utilità hemm li tinvesti  €700 million fi spazji miftuħa meta fl-istess nifs qed jintilfu spazji miftuħa kbar kontinwament u dan riżultat tal-falliment tal-ippjanar fl-użu tal-art?

B’din ir-rata il-legat li ser inħallu lill-ġenerazzjonijiet futuri huwa wieħed negattiv ħafna.  Inħarsu sal-ponta ta’ mneħirna, mhemmx viżjoni fit-tul.  Dan mhux legat li ser jagħmel il-ġid: ser ikun ta’ ħsara kbira għall-ġenerazzjonijiet futuri. Kif qalet Brundtland: dan isir għax il-ġenerazzjonijiet futuri m’għandhomx vot!

B’dawn in-nuqqasijiet is-siwi tal-istrateġija proposta dwar l-iżvilupp sostenibbli hu wieħed limitat. Ikun iktar utli li titfassal mill-ġdid.

ippibblikat fuq Ilum: 12 ta’ Frar 2023

Being Good Ancestors

If we are to register any significant progress, our legacy to future generations should be a substantial improvement of what we ourselves have inherited from our predecessors. The roadmap to achieving this improvement should be the objective of the sustainable development strategy which was subject to public consultation until last Thursday.

Roman Krznaric, in his recent book The Good Ancestor asks a very pointed question: “Will our legacy to future generations be one that benefits them or will be it one that cripples them?” It is the question to which we must provide an answer, day in day out.

The politics of sustainable development seeks to mould such an answer. Properly managed it can shape the future as a result of acting in a responsible manner today. It does so by ensuring that our present-day needs are achieved without compromising the ability of future generations in meeting their own needs. It all boils down to how we can think (and plan) long-term in a short-term world.

Notwithstanding the rhetoric, governments do not give sufficient importance to sustainable development as this is not just about today. It is rather about how today’s activity should not prejudice tomorrow and future generations. This is not sufficiently on the radar of today’s politicians. Their interest, generally, does not span more than five years: that is until the next general election. We need to think and plan far more into the future.

This is a point underlined by former Norwegian social democrat Prime Minister Gro Harlem Brundtland in her seminal UN Report Our Common Future published in 1987. She emphasised that “We act as we do because we can get away with it: future generations do not vote; they have no political or financial power; they cannot challenge our decisions.

This is most evident in the contrast between what the draft sustainable development strategy proposes (or omits) and the actual policy and practice of government.

Consider for example, the issue of transport policy.

The proposed sustainable development strategy speaks at length on vision and objectives relative to an increased use of public transport. It even identifies as a 2030 target the reduction of car drivers through the use of the following words: reduce the modal share of car drivers to 41% compared to 1990.

No one in his right senses can believe a single word of this statement in view of the fact that there has been a considerable effort in the past years in a completely opposite direction!

Current government policy encourages the use of private cars and continuously sends conflicting signals. The sustainable development strategy rightly seeks to address car dependency. In contrast to this objective government policy, through investing heavily in new road infrastructure and through the subsidisation of fuels sends a completely different signal: one which without a shadow of doubt encourages car dependency.

The congestion of our roads is not the cause of our problems: it is the effect of our malady which is car dependency. Hence it is right that the strategy aims to address and reduce car dependency. We do not need so many cars to travel the short distances so prevalent in this country! As our Transport Master Plan reminds us, 50 per cent of private car trips are for distances taking less than 15 minutes.

We find other conflicting signals in the draft strategy on sustainable development.

While there are a number of specific objectives spelled out in clear language (for example: climate change, waste, green purchasing, air quality, biodiversity, lifelong learning, digitalisation, migrant induction learning …….) beyond some general comments and observations, I fail to see any emphasis on land use issues. This is not right in view of the limited availability of land and its rampant misuse, contrary to the public interest.

In view of the current political gimmicks relative to open spaces one cannot but note the omission from the strategy on any reference to the urgent need to protect existing open space in our urban areas and in our villages. This includes large private gardens continuously targeted by speculative forces on the good books of this administration. 

There is also scant reference to the need to safeguard agricultural land. What is the purpose in investing €700 million in open spaces if we are losing existing ones at an exponential rate as a result of the current practise of land use planning?

At this rate the legacy to future generations is generally negative. The short-term view is completely obliterating any possible long-term view. This is not a beneficial legacy; it is rather a very crippling one. As Brundtland pointed out: this is done as future generations have no vote!

We need to go back to the drawing board and have the strategy redrafted.

published in The Malta Independent on Sunday: 12 February 2023

L-impatti tal-Coronavirus: inħarsu l-impiegi kollha

Il-Gvern ħabbar pakkett finanzjarju ta’ €1.8 biljun biex jilqa’ għall-impatti tal-Coronavirus.

Kif ser ikun effettwat il-ħaddiem b’kuntratt bla rabta ta’ numru ta’ siegħat li jaħdem (zero-hours contract), jew dawk f’impieg temporanju, dawk tas-sengħa li jaħdmu għal rashom, inkella n-negozjanti ż-żgħar? Il-pakkett finanzjarju imħabbar, ftit li xejn jaħseb fihom. Allura, minkejja l-merti tiegħu, il-pakkett finanzjarju tal-Gvern mhux tajjeb biżżejjed.

Il-ħaddiem iż-żgħir l-ewwel li jlaqqatha f’kull kriżi. Hu l-impatt fuqhom li għandu jservi ta’ kejl biex inkunu nistgħu niffurmaw opinjoni dwar kemm dan il-pakkett finanzjarju, kif ukoll dawk li għad jistgħu jiġu, huma effettivi.

Ilkoll nieħdu pjaċir b’inizjattivi biex jassiguraw li l-ekonomija u min iħaddimha jiġi fuq saqajh, mhux biss meta tiġi fi tmiemha din il-kriżi iżda ukoll fil-mixja li jeħtieġilna ngħaddu minnha biex nirkupraw. Imma kemm hu sew li noħorġu r-riżorsi tal-pajjiż biex tkun tista’ tirkupra ekonomija li mhiex kapaċi tirrispetta l-iktar dgħajfa fostna?

Il-proposti tal-Gvern biex jilqa’ għall-impatti tal-Coronavirus ma jorbtux lill-operaturi ekonomiċi li jagħmlu użu mill-proposti differenti fil-pakkett milli jħarsu l-impiegi. Is-sensji diġa bdew. Il-ħaddiem iż-żgħir l-ewwel li jlaqqatha. Warajh ilaqqtuha oħrajn.

Il-pakkett tal-Gvern biex jilqa’ għall-effetti tal-Coronavirus jeħtieġ miżuri addizzjonali.

L-għajnuna li ser tingħata għandha tmur lil dawk li sofrew tnaqqis sostanzjali fid-dħul tagħhom meta kkomparat mas-sena li għaddiet. Il-pakkett tal-Gvern huwa iffukat biex jiffaċilita l-likwidità kif ukoll biex jgħin ħalli jkun iggarantit self bankarju. Filwaqt li dawn huma miżuri importanti, f’din il-kriżi hu essenzjali li l-għajnuna tkun iffukata fuq il-pagi tal-ħaddiema. L-għajnuna diretta lill-operaturi ekonomiċi għandha tkun marbuta mal-obbligu tagħhom li jipproteġu l-impiegi. Jekk ma jkunx imħares ix-xogħol m’għandhiex tingħata għajnuna.

Aħna l-Ħodor f’Alternattiva Demokratika mħassba dwar il-ħaddiem iż-żgħir. Hu l-ewwel ma jlaqqatha f’din il-kriżi: huma l-ewwel vittmi tal-Coronavirus. L-għajnuna li dawn jeħtieġu hi fil-forma ta’ dħul minimu garantit tul ix-xhur li ġejjin, kemm iddum il-kriżi. Huma l-iktar vulnerabbli u ħadd mhu jitkellem dwarhom.

Il-kirjiet ta’ residenzi għandhom jiġġeddu awtomatikament sakemm tintemm il-kriżi. Għandu jkun hemm provediment għall-ħarsien minn xoljiment ta’ kuntratti ta’ kera tul il-kriżi. Hemm ħtieġa ukoll li tul il-kriżi l-Gvern jimpenja ruħu iktar biex jassigura illi l-iktar vulnerabbli jkollhom saqaf fuq rashom. Dan għandu jsir dejjem imma b’mod specjali tul il-kriżi.

Aħna l-Ħodor tal-fehma li l-impatt ta’ din il-kriżi fuq l-impiegi turi difetti strutturali fil-qasam soċjali fil-pajjiż. Malta mhux l-unika pajjiż li qed jiffaċċja din il-problema. Huwa importanti li bħal numru ta’ pajjiżi oħra, fosthom l-Isveżja, in-Norveġja, il-belt ta’ Utrecht fl-Olanda, anke f’Malta nidħlu fil-fond u neżaminaw kif jistgħu jaħdmu skemi ta’ dħul minimu garantit li jirreferu għalihom bħala Universal Basic Income u Guaranteed Minimum Income schemes. Ikun għaqli li neżaminaw sewwa dawn it-tip ta’ skemi, għax dawn jistgħu joffrulna tarka tajba meta nkunu iffaċċjati b’dawn il-kriżijiet.

Huwa l-waqt li kulħadd iżomm rasu f’lokha. Il-paroli vojt fil-Parlament tal-Ministru Silvio Schembri iktar kmieni din il-ġimgħa kien barra minn postu u għamel il-ħsara, minkejja li wara skuża ruħu. Qatt mhi idea tajba li thedded bit-tkeċċija lil dawk li b’ħidmiethom taw kontribut biex il-pajjiż kiber, anke bix-xogħol tagħhom. Meta din il-kriżi tgħaddi jerġgħu jkunu huma, inkella oħrajn bħalhom, li nsibu biex jagħmlu dak ix-xogħol li għalih la hemm Maltin, inkella l-Maltin ma jridux jagħmluh għal raġunijiet diversi. Anke issa stess l-Onor Ministru jista’ jagħti titwila lejn is-servizz tas-saħħa u jara jekk hux possibli li jopera mingħajrhom, flimkien dejjem mal-kollegi Maltin. Flimkien qed jagħtu servizz impekkabbli lil pajjiż.

Ilkoll niftakru kif madwar sena ilu, l-Prim Ministru Joseph Muscat kien assoċja l-involviment tal-barranin fid-dinja tax-xogħol f’Malta mal-ġbir taż-żibel. Anke hu, dakinnhar kien għamel apoloġija. Imma sfortunatament il-preġudizzji tiegħu ħallihom warajh fil-Kabinett ta’ Robert Abela.

Ippubblikat fuq Illum : Il-Ħadd 22 ta’ Marzu 2020

Coronavirus fallout: the need to protect all jobs

Government has announced its financial package which it described as being a €1.8 billion stimulus package. What is in it for a zero-hours contract worker, the casual worker, the freelance tradesman, the small-scale businessman? Nothing at all. Hence notwithstanding its merits, Government’s package is not a suitable package.

Zero-hour contract workers, the casual worker, the freelance tradesmen and the small-scale businessmen are the first casualties in each and every crisis. It is in the assessment of their plight that we can arrive at a conclusion on the suitability or otherwise of this and any other Covid19 recovery package.

We all applaud initiatives to ensure that the economy and its operators can stand back on their feet not just when this crisis is over, but also along the long road to recovery. But, what purpose is there in pumping the nation’s resources to recover an economy which is not capable of respecting the most vulnerable ones amongst us?

Government’s Covid19 package proposals do not seek to bind economic operators making use of the different opportunities in the stimulus package to protect their labour force. Redundancies have already started. Casual workers and zero-hour contract workers are the first casualties. Others will soon follow.

Additional measures are called for in Government’s Covid19 package.

Assistance given to economic operators should only go to those which have suffered a drastic reduction in their income when compared to last year. Government’s package is predominantly focused on assistance in providing guarantees for bank loans as well as in facilitating and ensuring liquidity. While these are important measures, in this crisis, aid focused directed towards wages of workers is essential. Any direct assistance to economic operators should be linked to their duty of protecting jobs. No job protection should equate to no aid.

Greens are concerned about several freelance tradesman, small scale businessmen as well as casual labour and workers on zero-hours contracts. They are bearing the brunt of the very sharp decrease in work opportunities: they are the first victims of Covid19. Aid to these categories should be a guaranteed income scheme for the coming months, throughout the duration of the crisis. These are the categories which are the most vulnerable and which nobody is talking about.

The lease contracts for tenants should be automatically renewed until the crisis is overcome. There should be introduced a special protection from eviction throughout the Coronavirus crisis. There is also a need for a greater commitment by the government to offer adequate and decent housing to the most vulnerable in particular during this time of crisis.

Greens consider that the crisis’ impacts on employment is showing the structural defects the country has in the social field. Malta is not the only country to have to face this problem. It is important that like various other countries, notably Sweden, Norway, and the city of Utrecht in the Netherlands, guaranteed income schemes referred to as Universal Basic Income and Guaranteed Minimum Income are discussed in depth in Malta too. It would be wise to start considering such schemes for the future as they could offer a long-term solution.

It is time for level-headedness. Minister Silvio Schembri’s outburst in Parliament earlier this week was uncalled for and damaging, even though he eventually apologised. It is never the time to threaten with expulsion those who have contributed so much to our country and economy. When the crisis is eventually over it will be those whom the Hon Minister threatened with expulsion who will once more plug the gap. Even now, the Hon Minister should take a look at the health service and consider whether it would be possible to operate without the participation of non-Maltese medics and paramedical staff who are performing miracles through their professional service hand-in-hand with their Maltese colleagues.

We do remember that around 12 months ago then Prime Minister Joseph Muscat equated non-Maltese participation in the local labour force with refuse collectors. Though he too eventually apologised, his prejudice unfortunately lingers on in those he left behind in Robert Abela’s Cabinet.

published in The Malta Independent on Sunday : 22 March 2020

Il-politika dwar l-iżvilupp sostenibbli

Il-politika dwar l-iżvilupp sostenibbli hi materja li għandha tkun f’idejn il-Prim Ministru minħabba li tmiss ma’ kull qasam tal-politika. Hu interessanti li għal darba oħra r-responsabbiltà politika għall-iżvilupp sostenibbli reġgħet ġiet lura Kastilja, f’ħoġor il-Ministru Karmenu Abela, li nħatar Ministru fl-Uffiċċju tal-Prim Ministru. Sal-lum dan rari seħħ ħlief għall-perjodu qasir li fih Mario Demarco kien Segretarju Parlamentari għat-Turiżmu u l-Ambjent.

Robert Abela mhuwiex l-ewwel Prim Ministru li emfasizza l-ħtieġa li jingħata iktar importanza lill-iżvilupp sostenibbli. Ħadd minnhom, imma, ma rnexxielu!

It-terminu “żvilupp sostenibbli” huwa l-iktar wieħed mit-termini fid-dizzjunarju politiku li huma użati ħazin. Il-lingwaġġ politiku użat kważi qatt ma jasal biex ifisser u jispjega li l-politika dwar l-iżvilupp sostenibbli hi politika li tħares fit-tul: li kontinwament, huma u jittieħdu d-deċiżjonijiet, tagħti każ il-ġenerazzjonijiet futuri.

Il-gvernijiet ma jagħtux importanza biżżejjed lill-iżvilupp sostenibbli għax din m’hiex biss dwar illum imma hi ukoll dwar għada. Hi dwar kif il-ħidma tal-lum teħtieġ li issir b’mod li ma jkunx ippreġudikat għada u l-ġenerazzjonijiet futuri. Għada min rah? L-interess ta’ bosta minnhom iwassal sa ħames snin, jiġifieri sal-elezzjoni ġenerali li jmiss.

Dan hu punt li saħqet dwaru Gro Harlem Brundtland, Norveġiża u soċjalista demokratika li kienet Prim Ministru ta’ pajjiżha. Fir-rapport li hi ħejjiet għall-Ġnus Magħquda snin ilu dwar l-ambjent u l-iżvilupp, intitolat Our Common Future, emfasizzat li “Naġixxu b’dan il-mod għax nafu li mhu ser jiġri xejn: il-ġenerazzjonijiet futuri ma jivvutawx; m’għandhomx poter politiku jew finanzjarju; ma jistgħux jeħduha kontra d-deċiżjonijiet tagħna.”

Il-politika dwar l-iżvilupp sostenibbli mhix biss dwar l-ambjent: hi dwar kif inħarsu b’mod integrat lejn il-politika ambjentali, ekonomika, soċjali u kulturali. Tfisser li l-ħidma tagħna jeħtieġ li tħares fit-tul u li simultanjament trid tkun kompatibbli man-natura, l-ekonomija, l-iżvilupp uman u l-kultura tagħna.

L-iżvilupp sostenibbli hu dwar kif nistgħu f’kull ħin inkunu f’armonija ma’ dak li aħna mdawrin bih. Il-ħin kollu, u mhux biss meta jaqbel. Tirrikjedi s-sinkronizzazzjoni tal-politika kulturali, soċjali, ambjentali u ekonomika. Għax il-ħarsien tad-dinjità umana, l-apprezzament tal-wirt kulturali u l-ħarsien ambjentali huma essenzjali daqs l-iżvilupp ekonomiku.

Fil-qafas globali, kif ukoll Ewropew, il-politika dwar l-iżvilupp sostenibbli tfisser ukoll l-implimentazzjoni tal-miri dwar l-iżvilupp sostenibbli approvati mill-Ġnus Magħquda: 17-il mira imfissra f’169 oġġettiv. Din hi l-Aġenda Globali 2030 li dwarha l-Unjoni Ewropea ħadmet ħafna biex tkun maqbula mill-komunità internazzjonali. Filwaqt li l-Aġenda 2030 hi importanti kollha kemm hi, partijiet minnha għandhom importanza ikbar għalina f’Malta.

Ħu, per eżempju, l-immaniġjar tal-ilma. Hu essenzjali li nifhmu li huwa meħtieġ li r-riżorsa tal-ilma nieħdu ħsiebha sewwa u li l-użu li nagħmlu minnha jkun wieħed sostenibbli. Sfortunatament, sal-lum, l-immaniġjar tal-ilma f’Malta huwa kkaratterizzat minn doża mhux żgħira ta’ inkompetenza. Hemm aċċess kważi bla kontroll għall-ilma tal-pjan filwaqt li kwantità kbira ta’ ilma tax-xita jintrema l-baħar: kemm direttament permezz tal-mini li tħaffru għal dan l-iskop kif ukoll permezz tas-sistema tad-drenaġġ. Ir-regoli dwar il-ġbir u l-ħażna tal-ilma tax-xita applikati mill-awtoritajiet għal bini u żvilupp ġdid ħafna drabi mhumiex osservati. L-awtoritajiet ftit li xejn jagħtu kas.

Il-politika dwar it-transport hi qasam ieħor fejn l-ippjanar li ma jħarisx fit-tul jeħtieġ li jkun sostitwit billi tkun applikata l-politika ta’ żvilupp sostenibbli. Il-Pjan Nazzjonali tat-Trasport, li jibqa’ fis-seħħ sal-2025, jiġbdilna l-attenzjoni tagħna li nofs il-vjaġġi li nagħmlu bil-karozzi privati jdumu inqas minn kwarta. Dan jindika li inizjattivi biex ikun imrażżan it-traffiku fuq livell lokali u reġjonali jista’ jindirizza b’mod effettiv il-konġestjoni tat-traffiku fit-toroq tagħna bil-vantaġġ doppju ta’ titjib fil-kwalità tal-arja fejn din hi l-iktar meħtieġa.

Il-Pjan Nazzjonali tat-Transport jgħidilna li f’dan il-qasam, tul is-snin, ftit li xejn ħarisna fit-tul. Dan wassal, jgħidilna l-pjan, għal nuqqas ta’ direzzjoni strateġika u bħala riżultat ta’ dan żviluppajna l-inkapaċità li jkunu indirizzati materji diffiċli bħalma hi dik li tikkonċerna t-tnaqqis tal-karozzi privati. Min-naħa l-waħda għandna dan il-ħsieb sostenibbli dwar l-ippjanar tat-trasport, imma imbagħad min-naħa l-oħra l-Gvern ġie jaqa’ u jqum u għaddej bi programm ta’ nfieq sostanzjali fl-infrastruttura tat-toroq bl-iskop li tiżdied il-kapaċità tagħhom u bil-konsegwenza li d-dipendenza tagħna fuq il-karozzi tibqa’ tiżdied.

Dan kollu żejt fil-bażwa għax ġie ippruvat tul is-snin, bi studji li saru f’diversi pajjiżi, illi l-iżvilupp tas-sistema tat-toroq ma tnaqqasx il-konġestjoni tat-traffiku, imma isservi biss biex il-problema tkun posposta inkella tiċċaqlaq minn żona għall-oħra.

L-affarijiet huma agħar fil-qasam tal-ippjanar għall-użu tal-art. Gvernijiet suċċessivi wrew li ma kienux kapaċi jrażżnu l-iżvilupp esaġerat. B’wiċċ ta’ qdusija artifiċjali t-tmexxija politika tiddeskrivi lilha nnifisha bħal ħbieb tan-negozji (business friendly) inkella, kif smajna din il-ġimgħa ħbieb tas-suq (market friendly) u dan biex jippruvaw jiġġustifikaw in-nuqqas ta’ azzjoni adegwata. Qalulna li l-industrija tal-bini tant ħolqot impjiegi li qed tikkontribwixxi b’mod effettiv għal titjib fil-kwalità tal-ħajja.

Imma, kif bla dubju nafu lkoll, l-industrija tal-kostruzzjoni kienet fuq quddiem nett tkattar il-ħsara lill-pajjiż permezz ta’ żvilupp esaġerat bil-pretensjoni li l-ħsara ambjentali ikkawżata minnhom nagħmlu tajjeb għaliha aħna, l-bqija. Sfortunatament, ġew mgħejjuna minn gvernijiet suċċessivi li kontinwament fittxew kif jagħmluhielhom iktar faċli biex igawdu l-frott ta’ ħidmiethom. L-ippjanar tal-użu tal-art kif ipprattikat f’pajjiżna mhux sostenibbli u iktar ma jkun imrażżan malajr, ikun aħjar għal kulħadd.

In-nuqqas tal-politika għall-iżvilupp sostenibbli tinħass prattikament fl-oqsma kollha. Jeħtieġ li llum qabel għada nħarsu fit-tul f’kull deċiżjoni li tittieħed. Kien pass tajjeb, pass ‘l-quddiem li r-responsabbilta politika għall-iżvilupp sostenibbli marret lura f’Kastilja, fl-Uffiċċju tal-Prim Ministru. Imma dan għandu jkun biss l-ewwel pass. Il-bidu, segwit minn hafna iktar passi.

Ippubblikat fuq Illum : il-Ħadd 19 ta’ Jannar 2020

The politics of sustainable development

The politics of sustainable development is a matter for the Prime Minister’s direct consideration as it is wide-ranging and concerns all areas of policy.

It is quite interesting that once more sustainable development has taken up residence at Castille, being the responsibility of Minister Carmelo Abela, who has been appointed as a Minister within the Office of the Prime Minister. This was very rarely the case to date except in the short period during which Mario de Marco was Parliamentary Secretary for Tourism and the Environment.

Robert Abela is not the first Prime Minister who has emphasised the need to give much more importance to sustainable development. To date, however, none of them has delivered.

Sustainable development is one of the most abused and mis-used terms in the political lexicon. Political discourse continuously fails to project the politics of sustainable development as having a long-term view and continuously factoring future generations in the decision-taking process.

Governments do not give sufficient importance to sustainable development as this is not just about today. It is rather about how today’s activity should not prejudice tomorrow and future generations. This is not sufficiently on the radar of today’s politicians. Their interest, generally, does not span more than five years: that is until the next general election.

This is a point underlined by former Norwegian social democrat Prime Minister Gro Harlem Brundtland in her seminal UN Report Our Common Future who emphasised that “We act as we do because we can get away with it: future generations do not vote; they have no political or financial power; they cannot challenge our decisions.

The politics of sustainable development is not just a matter of environmental concern: it involves a holistic consideration of environmental, economic, social and cultural policy. It signifies that our actions must have a long-term view and be simultaneously compatible with the forces of nature, the economy, human development and our culture.

Sustainable development is about living in harmony with all that surrounds us, at all times, not just when it suits us. It requires the synchronisation of cultural, social, environmental and economic policy. Shielding human dignity, appreciating our culture and environmental protection are as essential as economic development.

Within a global and EU framework the politics of sustainable development also involves following and implementing the UN Sustainable Development Goals: 17 goals and the associated 169 targets. This is the global 2030 Agenda to which the European Union contributed substantially. While the whole 2030 Agenda is important, some aspects of it are relatively more important on a local level.

Consider water management, for example. It is imperative that we realise that we need to manage our water resources in a sustainable manner. To date gross incompetence has characterised water management in Malta. Access to the water table is still substantially a free for all, while storm water is mostly dumped into the sea, either directly or through the public sewer system. Rules for rainwater harvesting within the framework of land use planning are more honoured in the breach, without the authorities taking the minimum of enforcement action.

Transport policy is another area where short-term planning needs to give way to the politics of sustainable development. The National Transport Master Plan which runs until 2025 draws our attention that 50 per cent of private car journeys involve trips that are shorter than 15 minutes. This indicates that taking initiatives to reduce vehicular traffic at a local and regional level would be of considerable help in addressing road congestion and improving air quality where it matters most.

The National Transport Master Plan emphasises that the approach to transport planning and policy in Malta has, to date, generally been short-term in nature. This “has resulted in the lack of strategic direction and the inherent inability to address difficult issues such as private vehicle restraint.” On the one hand we have this “written” sustainable approach to transport policy, yet on the other hand government has embarked on an unsustainable spending spree of infrastructural development to increase the capacity of our roads, as a result ensuring that car-dependency continues unabated.

Addressing traffic congestion through expanding the road network only results in shifting the problem: either physically to another area, or else moving it in time.

The cherry on the cake is land use planning. Successive governments have been unable to restrain overdevelopment.

Sanctimoniously they describe themselves as being business friendly or market friendly to try and justify their lack of adequate action. The building industry, we are repeatedly told, creates so much jobs that it “contributes to the quality of life”.

As we are all well aware the construction industry has been a major force in ruining this country through over-development and through expecting us to foot their environmental bills. Unfortunately, they have been aided by successive governments who continuously seek ways to make it easier for the industry to plunder their way through. Land use planning is clearly unsustainable and the sooner it is restrained the better for all.

Sustainable development is conspicuous by its absence in practically all areas of policy. The politics of sustainable development still needs to be ingrained in the day-to-day policy-making structures. Assigning political responsibility for sustainable development to a Minister in the Office of the Prime Minister could be a good first step forward. However, there is still a long way to go.

published in the Malta Independent on Sunday : 19 January 2020

The Guardian of Future Generations

The politics of sustainable development advocates a long-term view. The familiar Brundtland definition put forward in Our Common Future – the concluding report of the World Commission on Environment and Development in 1987 – is clear enough: meeting the needs of the present without compromising the needs of future generations to meet their own needs. (Gro Harlem Brundtland is a former Norwegian Social Democrat Prime Minister.)

This definition has been quoted quite often, but when it comes to its implementation, matters generally develop on a different path. Short-term needs take over, making a mockery of all declarations in favour of sustainable development. Way back in 1987,
Brundtland sought to drawn our attention to this. In fact, her report emphasises the fact that:  “We act as we do because we can get away with it: future generations do not vote; they have no political or financial power; they cannot challenge our decisions.”

This was the reason why, on behalf of Alternattiva Demokratika, way back in 2012 I  proposed the setting up of a Guardian of Future Generations – a proposal that had originally been presented by Malta at the preparatory meetings for the Rio Earth Summit in 1992 and which was taken on board by Mario de Marco, then Environment Minister.

The position was set up as part of the provisions of the Sustainable Development Act of 2012 but unfortunately, since day one, not enough resources have been made available in order that the Guardian of Future Generations may act today on behalf of a better tomorrow.

Chev. Maurice Mizzi, who currently heads the Guardian of Future Generations, recently issued a statement which gave the thumbs down to the dB-ITS project at Pembroke. Chev. Mizzi emphasised that it was the lack of a masterplan for the area that justified applying the breaks to the project at this point in time. He further stated that there was a need for all authorities to place more value on the views of the common citizens, so that they are empowered to ensure that their rights, as well as their quality of life, are properly protected.

Without in any way diminishing the positive step taken by the Guardian of Future Generations in respect of the dB-ITS project, I would respectfully point out that we have not heard much more from that end. The list of responsibilities of the Guardian is long and if acted upon, would make the Guardian much more than a post of symbolic value, as described by the local press recently.

The list of responsibilities of the Guardian are grouped in the legislation under ten headings ranging from the promotion of sustainable development advocacy across national policy making, legislation and practices, to encouraging sustainable development within the private sector right and up to the need to direct the focus of the Office of the Prime Minister to safeguard future generations.

After six years of existence it is about time that the Guardian of Future Generations stands up on its feet and speaks out loud and clear on all matters that will have an impact on future generations. Unfortunately, so far it has rarely spoken up, apart from regarding the db-ITS project statement. This is certainly not enough. I have no doubt that the Guardian would like to do more, but it cannot because it has been deprived of resources – which has been the situation since it was created.

The Guardian of Future Generations has a lot of potential which is as yet undeveloped. The time for taking action is ripe.

 

published in The Independent on Sunday : 14 October 2018

L-Awtoritá tal-Ippjanar tinkoraġixxi l-ispekulazzjoni tal-art

L-Awtoritá tal-Ippjanar qed toħroġ il-permessi ta’ żvilupp għall-pompi tal-petrol u d-dijsil ħierġin bħall-pastizzi.

Xi xhur ilu, f’diskors li għamel il-Prim Ministru kien qal li l-Gvern immexxi minnu jaqbel li karozzi li jaħdmu bil-petrol jew bid-dijsil għandhom jispiċċaw mit-toroq Maltin. Nhar l-10 ta’ Settembru 2017 Joseph Muscat kien ħabbar li l-Gvern kien fi ħsiebu li “dal-waqt” jagħti bidu għal konsultazzjoni pubblika biex ikun stabilit meta u kif għandha tkun implimentata din il-politika li bħala riżultat tagħha jkunu jistgħu jinxtraw biss karozzi li jaħdmu bl-elettriku jew karozzi simili.

Għaddew seba’ xhur u għadna qed nistennew li jibda dan il-proċess ta’ konsultazzjoni pubblika. Sadanittant, aħna u nistennew, l-ispekulaturi tal-art, bl-għajnuna tal-Awtoritá tal-Ippjanar għaddejjin xalata: jippjanaw kif jirrovinaw iktar raba’, 3000 metru kwadru kull darba, u dan biex jibnu pompi li ftit ieħor mhux ser ikollna bżonn. Imbagħad x’nagħmlu bl-art li tkun diġa ġiet rovinata?

Alternattiva Demokratika taqbel li m’għandniex ħtieġa ta’ karozzi li jaħdmu bil-petrol u d-dijsil fit-toroq tagħna. Fil-fatt kienet Alternattiva Demokratika, bil-ħsieb li tintlaħaq il-mira strateġika ta’ Karbonju Żero fil-gżejjer Maltin li fil-Manifest Elettorali ta’ l-aħħar elezzjoni ġenerali poġġiet quddiem l-elettorat din il-proposta speċifika: li fi żmien 20 sena, ċjoe sal-2037, għandhom jispiċċaw il-karozzi kollha li jaħdmu bil-petrol u d-dijsil mit-toroq Maltin. Alternattiva Demokratika kienet l-uniku partit politiku f’Malta li kien ċar fuq dan f’Malta sa minn qabel l-elezzjoni ġenerali.

Id-dikjarazzjoni tal-Prim Ministru tal-10 ta’ Settembru 2017 kellha twassal għall-konklużjoni loġika li m’għandniex bżonn ta’ iktar pompi tal-petrol u d-dijsil. Kien ikun floku kieku tħabbar moratorju immedjat. Fil-fatt messna qegħdin ngħoddu l-ġranet li neħilsu darba għal dejjem mill-karozzi li jaħdmu bil-petrol u d-dijsil. Bħala riżultat ta’ dan messu hu ovvju li fil-futur qarib m’hu ser ikollna bżonn l-ebda pompa tal-petrol jew dijsil: dawn għandhom jonqsu mit-80 li għandna illum sa xejn u dan meta tkun implimentata b’mod sħiħ il-politika mħabbra mill-Prim Ministru u li dwarha ilna 7 xhur nistennew il-konsultazzjoni pubblika.

M’għandniex bżonn ta’ pompi ġodda: imma għandna bżonn li jagħlqu l-pompi li ġja hawn mingħajr ma jinħolqu oħrajn flokhom. L-20 sena proposti minn Alternattiva Demokratika fil-manifest elettorali tal-2017 biex jispiċċaw mit-toroq Maltin karozzi li jaħdmu bil-petrol jew bid-dijsil kienu meqjusa raġjonevoli, suffiċjenti u fl-istess direzzjoni ta’ deċiżjonijiet politiċi simili li ittieħdu minn pajjiżi oħra. Dan hu żmien biżżejjed biex tkun żviluppata l-infrastruttura nazzjonali meħtieġa għall-karozzi li jaħdmu bl-elettriku. Hu ukoll biżżejjed biex dawk li għandhom dawn it-tip ta’ karozzi jibdew jidraw ftit l-iżvilupp ta’ din ir-realtá ġdida bla petrol jew dijsil.

Bosta pajjiżi oħra diġa ddeċidew, inkella qegħdin fil-proċess li jiddeċiedu li fit-toroq tagħhom ma jkollhomx iktar karozzi li jaħdmu bil-petrol jew bid-dijsil. Dawn jinkludu in-Norveġja u l-Olanda (it-tnejn sal-2025), il-Ġermanja (sal-2030), Franza, r-Renju l–Indja u ċ-Ċina (lkoll sal-2040). Ma jdumx ma jkun hemm oħrajn ukoll.
L-Awtoritá tal-Ippjanar qegħda tkompli tinjora dan l-iżvilupp importanti fil-politika tal-pajjiż billi tibqa’ għaddejja bl-applikazzjoni tal-politika imsejħa 2015 Fuel Service Stations Policy b’mod robotiku. Din il-politika dwar il-pompi tal-petrol u d-dijsil tippermetti qies massimu permissibli ta’ 3000 metru kwadru imma l-Awtoritá qatt ma qieset li kien neċessarju li tordna tnaqqis fil-qies tal-proposti li kellha quddiema. Għax kollha kellhom il-qies massimu ta’ 3000 metru kwadru. Bħala riżultat ta’ dan l-Awtoritá tal-Ippjanar flok għal pompi qed toħroġ permessi għal żoni massiċċi kummerċjali barra miż-żona tal-iżvilupp.

Din hi l-agħar forma ta’ spekulazzjoni tal-art u f’dan il-kaz it-tort hu unikament tal-Awtoritá tal-Ippjanar. L-Awtoritá tal-Ippjanar hi ta’ theddida għall-ġenerazzjonijiet futuri. Dan hu l-punt li għamlu ż-żgħażagħ mill-Moviment Graffiti u l-Kamp Emerġenza Ambjent meta nhar il-Ħamis ipprotestaw u ħarbtu laqgħa tal-Bord tal-Awtoritá tal-Ippjanar waqt li dan kien qiegħed jikkunsidra applikazzjoni għall-pompa ġdida tal-petrol u d-dijsil f’Ħal-Luqa.

Għandna Awtoritá tal-Ippjanar li hi ala bieba mill-ambjent u mill-kwalitá tal-ħajja. Bil-provi.

 

 

The Planning Authority encourages land speculation

Development permits for fuel stations are being approved left, right and centre by the Planning Authority.

Some months ago,  in a speech made in public, the Prime Minister said that the Government agrees that use of petrol and diesel cars should be phased out and that, in future, all cars should be electric. On the 10 September 2017, Joseph Muscat announced that government would “shortly” be launching a consultation on “setting a cut-off date beyond which all new car purchases would have to be electric or similar vehicles.”

Seven months have elapsed, and we are still waiting for the consultation exercise to be launched. And while we wait, land speculators (with the Planning Authority’s assistance) are in festive mood, plotting the ruin of 3000 square metres at a time to develop fuel stations that we will shortly not need any more. And what will be done with the spoiled land then?

Alternattiva Demokratika agrees with the proposal to establish a cut-off date for cars that run on petrol and diesel. Indeed in its manifesto at the last general election,  with a strategic zero carbon future for the Maltese Islands in mind, it put forward this specific proposal to the electorate: that internal combustion engine cars should be off our roads in 20 years time, that is by 2037. Alternattiva Demokratika was the only political party in Malta that took this clear stand before the general election.

In view of the Prime Minister’s declaration of the 10 September 2017, the logical conclusion is that new fuel stations are not required. An immediate moratorium would be in order and, in fact, we should be on the eve of the start of a countdown that would rid us of cars that run on petrol or diesel. Consequently, there will be no need for fuel stations in the not too distant future: reducing from the current 80 to none, when the phase-out – which is still subject to public consultation – is fully implemented.

We do not need new fuel stations: what we need is that existing fuel stations are closed down without their being replaced. The 20-year time-frame proposed by Alternattiva Demokratika in its 2017 electoral manifesto was considered to be reasonable, sufficient and in line with similar policy decisions taken in other countries. This time-frame was deemed sufficient to develop the required national infrastructure for electric-powered cars. It was also deemed to be a reasonable length of time to permit those who own vehicles running on internal combustion engines to adjust to the development of a new reality without petrol or diesel.

Various other countries have decided on – or are considering – the elimination of internal combustion engine driven vehicles from their roads. These include Norway and the Netherlands (both by 2025), Germany (by 2030), France, the United Kingdom, India and China (all by 2040). Others will soon follow.

The Planning Authority continues to ignore this policy development by applying the 2015 Fuel Service Stations Policy robotically. This policy establishes a maximum permissible size of 3000 square metres but the Authority did not consider it appropriate to scale down any of the proposals submitted for its consideration as all the approved stations cover the maximum size possible. As a result, the Planning Authority is churning out permits for massive commercial areas outside the development zone.

This is land speculation at its worst and the Planning Authority has no one to blame but itself and is a threat to future generations. This is the point made by the protestors from Graffiti and Kamp Emerġenza Ambjent last Thursday, when they stormed a Planning Authority Board meeting considering a development application for a new fuel station at Luqa.

We have a Planning Authority which doesn’t give two hoots about the environment and our quality of life.

 

Published in The Malta Independent on Sunday : 8 April 2018

 

L-Ippjanar rasu l-isfel

Nhar l-Erbgħa, l-Kumitat Parlamentari dwar l-Ambjent u l-Ippjanar beda d-diskussjoni dwar jekk għandux ikun hemm tibdil fil-politika dwar il-pompi tal-petrol (u d-disil) (Fuel Service Stations Policy) tal-Awtorità tal-Ippjanar. Bla dubju kien xprunat mid-deċiżjonijiet riċenti tal-istess awtorità dwar pompi tal-petrol f’f’Burmarrad, Marsaskala u l-Magħtab. Hemm applikazzjonijiet pendenti għal pompi ġodda f’Ħ’Attard, l-Imqabba u l-Iklin fil-waqt li hemm madwar 60 pompa oħra qed jistennew il-permessi mill-Awtorità tal-Ippjanar biex itejbu l-faċilitajiet inkluż protezzjoni ambjentali u dan minn total eżistenti ta’ 85 pompa.

Il-kummenti validi kienu bosta. Ikkonċentraw l-iktar fuq il-ħtieġa li l-pompi tal-petrol fiż-żona urbana jingħalqu u li dawn jiċċaqalqu xi mkien ieħor. Ftit iżda kien hemm ħeġġa biex tkun diskussa l-qalba tal-materja: xi bżonn għandna tal-pompi tal-petrol?

Madwar ħames xhur ilu, il-Prim Ministru, wara li għal darba oħra ħares ħarsa sewwa lejn il-Manifest Elettorali ta’ Alternattiva Demokratika tal-2017, ħabbar, li l-Gvern immexxi minnu kien ser jagħti bidu għal process ta’ konsultazzjoni pubblika. Dan biex jistabilixxi data minn meta karozzi li jaħdmu bil-petrol u d-disil ma jkunux jistgħu jinbiegħu iktar biex minflok ikollna karozzi li jaħdmu bl-elettriku. Ma smajna xejn iktar dwar dan ħlief artiklu miktub mill-Ministru tat-Trasport Ian Borg entużjażmat li fis-snin li ġejjin ser nimxu fuq il-passi ta’ pajjiżi Ewropej oħra.

Il-Prim Ministru, bir-raġun kollu emfasizza li din il-bidla fil-politika tal-Gvern kienet meħtieġa minħabba li l-emmissjonijiet tal-karozzi kienu l-ikbar sors ta’ tniġġiż tal-arja fil-pajjiż. Għalfejn dan id-dewmien kollu biex ikunu stabiliti u mħabbra d-dettalji ta’ din id-deċiżjoni tajba? Uħud mill-pajjiżi Ewropej ilhom żmien li għamlu dan. In-Norveġja u l-Olanda stabilew is-sena 2025, il-Ġermanja qed tikkonsidra s-sena 2030, fil-waqt li Franza u r-Renju Unit huma mħajra għas-sena 2040 biex iwaqqfu l-bejgħ ta’ karozzi li jaħdmu bil-petrol u d-disil.

Id-diskussjoni dwar il-politika li tikkonċerna l-pompi tal-petrol/disil għandha issir f’kuntest wiesgħa tal-politika tat-trasport inkluż l-elettrifikazzjoni tal-mezzi privati tat-trasport.

Il-punt ewlieni tad-diskussjoni huwa li bħala riżultat tal-elettrifikazzjoni n-numru ta’ pompi tal-petrol/disel meħtieġa mhux ser jiżdied imma ser jonqos fuq medda ta’ snin u dan sakemm jasal għal xejn jew kważi xejn. Allura għalfejn nibnu u ninkoraġixxu l-bini ta’ iktar pompi tal-petrol/disil? Ikun ferm iktar għaqli kieku l-investiment nindirizzawh lejn is-soluzzjoni tal-problemi, mhux lejn it-tkattir tagħhom!

Il-pompi tal-petrol eżistenti fiż-żoni urbani qed jintużaw bħala skuża biex jippruvaw jiġġustifikaw it-tħarbit ta’ 3000 metru kwadru ta’ art. Fil-fatt dan hu l-iskop ewlieni tal-politika dwar il-pompi tal-fjuwil approvata fl-2015.

Ma jkunx aħjar li flok ma jingħalqu l-pompi tal-petrol fl-abitat ikunu konvertiti f’lok fejn tiċċarġja l-batteriji tal-karozzi? Dawn il-pompi qegħdin fil-parti l-kbira tagħhom f’żoni ċentrali u huma ġeneralment ta’ qies żgħir. Kull pompa tal-petrol urbana li tkun salvata u konvertita biex fiha niċċarġjaw il-batteriji tfisser ukoll li nkunu salvajna 3000 metru kwadru ta’ art minn spekulazzjoni. Fl-istess ħin inkunu qed nippovdu servizz li ser ikun essenzjali eżatt fejn hu meħtieġ.

Dan ikun użu tajjeb għall-investiment, aħjar milli jintuża f’bini ta’ pompi ġodda barra miż-żona ta’ l-iżvilupp. Jekk dan isir inkunu qed nittrasformaw problema eżistenti f’diversi lokalitajiet f’soluzzjoni addattata għall-bini tal-infrastruttura meħtieġa għall-eletrifikazzjoni tat-trasport privat f’Malta.

Dan ovvjament ifisser li nkunu qed naqilbu ta’ taħt fuq il-politika dwar il-pompi tal-fjuwil. Flok ma nużaw il-pompi urbani bħala skuża biex tkun ġustifikata l-ispekulazzjoni tal-art inkunu qed nagħtu spinta tajba lill-ħarsien ambjentali.

Hu eżattament dan li għandna bżonn f’dan il-mument: naqilbu l-ippjanar rasu l-isfel.

 

Ippubblikat fuq Illum : Il-Ħadd 4 ta’ Frar 2018