Chernobyl revisited

Chernobyl in Ukraine on 26 April 1986, 36 years ago, was the site of a major nuclear disaster. All that came to mind once more when the Russian and Byelorussian forces invaded Ukrainian territory over two months ago.

The invading forces took over the Chernobyl nuclear power station site. Troops were observed excavating trenches around the site where the nuclear accident happened 36 years ago. It was only this week that the International Atomic Energy Agency (IAEA) reported that the radiation levels at Chernobyl, after being tested, have been certified as being within safe limits; but it is definitely not safe for a picnic!

The nuclear clean-up at Chernobyl is ongoing. Starting immediately in 1986, it is scheduled to last at least until the year 2065. Possibly much beyond that!

36 years on, Chernobyl is still of concern not just to those living in its vicinity, but to all of Europe.

The Chernobyl nuclear disaster had brought many to their senses as to the dangers of nuclear energy, notwithstanding the sophisticated technology utilised in the industry. This was further reinforced by the Fukushima disaster, much closer in time on 11 March 2011. In the aftermath of Fukushima various countries opted for a phase-out of their dependence on nuclear energy. Germany led the way, our Italian neighbours to the North opting for a nuclear free future through a referendum in June 2011.

All this had a particular significance for Malta as it meant that plans for the construction of a nuclear power station at Palma di Montechiaro along the southern Sicilian coast, less than 100 kilometres to the North of Gozo, were mothballed. Southern Sicily as we know is an earthquake prone zone.

Occasionally there are rumblings of a renewed interest in the use of nuclear energy. The French government has for years been acting as a nuclear salesman all around the Mediterranean. It is known that agreements to set-up and operate various nuclear plants exist relative to various North African countries. Nicholas Sarkozy had even arrived at an agreement with Gaddafi just weeks before he was ousted.

Within the EU the debate is ongoing, at times spearheaded by the fact that the generation of nuclear energy emits relatively little carbon dioxide per kilowatt hour of electricity generated. Nuclear energy does however cause significant environmental negative impacts through the waste streams which it generates, namely spent nuclear fuel, rock waste at uranium mines and mills and the release of large amounts of uncontrolled radioactive emissions whenever accidents occur. The Chernobyl, Fukushima and the Three-Mile Island nuclear accidents are irrefutable testimony that the environmental damage resulting from nuclear accidents is not just enormous but also at times difficult to control.

The IAEA reports that as of 2022 there are 493 nuclear power reactors in operation in 32 different countries.  We tend to be aware of the major nuclear accidents at Chernobyl (1986) or Fukushima (2011), and possibly that at Three-Mile Island in the US (1979). Countless other “minor” accidents have however occurred over the years. In some cases, the accidents were under control just in time, avoiding their development into a major accident.

Our neighbours rejected nuclear energy twice in two different referenda, one in 1987 after Chernobyl, the other in 2011 after Fukushima. In 2011 the Italian government was planning to construct 10 nuclear reactors. These plans were only thwarted as a result of the 2011 referendum.

It is a responsibility of the Maltese government to be on the alert as these plans could be reactivated in the near future.  This would be a danger developing on our doorstep.

published on the Malta Independent on Sunday : 1st May 2022

Il-klima fi Glasgow: mill-kliem għall-fatti

Bil-kliem, illum il-ġurnata, jidher li hemm qbil wiesgħa bejn il-partiti politiċi dwar il-politika li tikkonċerna t-tibdil tal-klima. Dan imma mhux il-każ. Il-qbil hu wieħed superfiċjali.

Il-politika ħadra dejjem kienet waħda olistika li tħares lejn l-ekoloġija b’għożża.  Partiti oħra bdew jaraw illum (jew dan l-aħħar) dak li aħna ilna nitkellmu dwaru is-snin. Dak li rajna snin ilu b’konvinzjoni u analiżi ħaddieħor qed jintebaħ bih issa! Pass il-quddiem, imma ċertament mhux biżżejjed. Id-dewmien biex jiftħu għajnejhom fisser iktar ħsara li baqgħet takkumula.

Ilkoll kemm aħna niffurmaw parti minn din l-ekoloġija, li tagħtina servizz siewi l-ħin kollu. Mhux lilna biss tagħti dan is-serviżż iżda lin-natura kollha.

Dak kollu li naraw madwarna mhux tagħna. Aħna fil-fatt parti minnu. Dak li naraw hu disponibbli biex nagħmlu użu minnu. Qiegħed għandna għal ftit żmien, sakemm ngħadduh f’idejn dawk li ġejjin warajna.

Tul is-sekli l-bniedem ħares lejn l-ekoloġija b’mod differenti. Hemm min ħares lejha b’għożża. Hemm min fittex biss li jisfrutta kemm jista’. Hemm min ħaseb fil-lum biss. Hemm min ħares fit-tul u qegħda l-ħtiġijiet tiegħu jew tagħha b’responsabbiltà.

L-ekonomija u l-mod kif ngħixu mhux dejjem taw kaz tal-impatti fuq l-ekoloġija. Issa, ħafna drabi kien iktar importanti minn għada. Għax għada ma jġibx voti! Huma l-ġenerazzjonijiet tal-lum li jivvutaw. Il-ġenerazzjonijiet ta’ għada, għalissa ma jivvutawx.

L-ekoloġija kapaċi tissaporti. Imma hemm limitu dwar kemm tiflaħ tagħmel dan. Ilha snin tagħtina indikazzjonijiet li qed tixba’. Imma bosta ma tawx kaz. GħaI dawk li jaħsbu li kollox jiddependi mis-suq iktar kien (u għadu) importanti l-iżvilupp tal-ekonomija u tal-kumditajiet. Il-prezz għal dan kollu ma tħallasx, għadu pendenti.

Illum qegħdin fis-sitwazzjoni li aħna lkoll ser ikollna nħallsu l-kont kemm tal-impatti tagħna kif ukoll dawk tal-ġenerazzjonijiet li ġew qabilna u li tħallew jakkumulaw. Ġenerazzjonijiet li sfruttaw lill-ekoloġija u abbużaw mis-servizzi ekoloġiċi mingħajr ma ħasbu f’dawk li kellhom jiġu warajhom: il-ġenerazzjonijiet futuri. Il-bidla fil-klima hu l-kont bl-imgħax li qiegħed dejjem jiżdied. Kont li jrid jitħallas għax daqt jiskadi ż-żmien li nistgħu nagħmlu dan!

It-tibdil fil-klima hi riżultat ta’ dan kollu, riżultat tal-ħidma tal-bniedem tul l-aħħar mitejn sena, u iktar. Hu piz akkumulat li irċevejnieh mingħand ta’ qabilna u li għandna l-obbligu li nnaqqsuh biex dawk li ġejjin warajna jirtu dinja aħjar minn dik li writna aħna. Mhux biss għandna l-obbligu li nħallsu dan il-kont: fuq kollox irridu noqgħodu attenti u ma nżidux miegħu.

L-effetti fuqna s’issa huma l-estremi tat-temp: nixfa jew għargħar, sħana jew kesħa estrema.

Rajna l-għargħar fi Sqallija l-ġimgħa l-oħra. Iktar kmieni fis-sena rajna l-ħsara ikkawżata mill-għargħar fil-Ġermanja u fil-pajjiżi viċini.

Imma hemm effett ieħor gravi: l-għoli tal-livell tal-baħar. S’issa għad mhux inħossu dan l-effett. Imma fl-Oċejan Paċifiku diġa hemm xi gżejjer li bdew nieżla taħt l-ilma. Hu biss kwistjoni ta’ żmien meta anke aħna fil-Mediterran ikollna nindirizzaw dan ukoll.

L-għoli tal-livell tal-baħar, bħala pajjiż gżira għandu jinteressana ħafna għax jolqotna sewwa. Jeffettwa l-infrastruttura kostali tagħna. L-infrastruttura tal-kummerċ marittimu, l-infrastruttura turistika u anke dik tal-ilma u l-enerġija lkoll marbutin mal-kosta. L-għoli tal-livell tal-baħar joħloq problemi sostanzjali f’dan kollu. Jeffttwa ukoll il-bini kollu fil-qrib tal-kosta.

Ħadd ma jaf eżatt dwar kemm, kif u meta dan ser iseħħ. L-ewwel għax il-proċess li bih dan iseħħ għad mhux mifhum biżżejjed. Imma ukoll għax għalkemm ma nistgħux nevitawh nistgħu nnaqqsu l-impatt tiegħu billi nindirzzaw u nnaqqsu l-emissjonijiet tal-karbonju.

Repetutatament fil-laqgħat tal-UNFCCC (United Nations Framework Convention for Climate Change) li jsiru regolarment, kien hemm emfasi fuq il-ħtieġa li ż-żieda fit-temperatura globali minn kif kienet fl-era pre-industrijali ma tkunx iktar minn 1.5 gradi Celsius. Dan sar fuq insistenza tal-istati gżejjer u tal-pajjiżi sottożviluppati għax għal snin twal il-limitu raġjonevoli kien meqjus li kien ta’ 2 gradi Celsius. Pass ieħor il-quddiem. Imma mhux biżżejjed.

F’Pariġu fl-2015 kien hemm qbil bil-kliem dwar dan kollu. Imma sfortunatament il-paroli ta’ Pariġi ma kienx ikkonvertit f’fatti. Huwa dak li qed nistennew fi Glasgow.

Diskors wara l-ieħor qed jgħidulna li jeħtieġ li ngħaddu mill-kliem għall-fatti. Għad irridu naraw kemm dan ser iseħħ! Dak li hu meħtieġ li jsir hu magħruf. Jinħtieġu deċiżjonijiet iebsin. Li jonqos hi r-rieda politika li dan jitwettaq.

ippubblikat fuq L-Orizzont : is-Sibt 6 ta’ Novembru 2021

Tibdil fil-klima u l-aċċess għax-xemx

Huwa essenzjali li nnaqqsu l-gassijiet serra jekk irridu nindirizzaw b’mod effettiv it-tindil fil-klima. F’Pariġi, fl-2015, kien hemm qbil li kien meħtieġ illi t-temperatura globali ma kelliex tiżdied iktar minn 1.5 gradi Celsius biex ikun possibli li l-bidla fil-klima tkun taħt kontroll.   Tlett xhur ilu, f’Awwissu, l-Intergovernmental Panel on Climate Change tal-Ġnus Magħuda (IPCC) infurmana li ż-żieda fit-temperatura diġa qabżet il-grad Celsius, u li din qed tkompli tiżdied.  

L-impatt ta’ dan jidher fil-maltemp estrem li qed niffaċċjaw kontinwament. Bħall-għargħar fi Sqallija u l- Calabria iktar kmieni din il-ġimgħa u fil-Ġermanja u pajjiżi oħra iktar kmieni.  Il-ħerba li qed tiżviluppa hi enormi. Jekk ma nieħdux passi deċiżivi, dak li qed naraw mhu xejn ħdejn dak li ser jiġri.

Huwa kruċjali li l-ekonomija tagħna tkun waħda li ma tkunx dipendenti mill-karbonju, jekk irridu naslu biex nindirizzaw it-tibdil fil-klima.

Il-qalba tal-power station ta’ Delimara minn waħda li taħdem fuq iż-żejt maħmuġ (heavy fuel oil) għal waħda li taħdem fuq il-gass kien pass tajjeb li jħares il-quddiem, pass li aħna bħala partit dejjem appoġġajna. Imma dan mhux biżżejjed. L-użu tal-gass hu fih innifsu pass ta’ transizzjoni.   Li jkollna l-parti l-kbira tal-elettriku (jew kollu!) iġġenerat minn sorsi rinovabbli jkun ħafna aħjar milli nagħmlu użu mill-idroġenu – li qed jissemma bħala l-fuel tal-futur!

Neħtieġu iżda li ntejbu is-sistema nazzjonali tad-distribuzzjoni tal-elettriku biex ikun possibli li z-zoni residenzjali jikkontribwixxu iktar fl-isforz nazzjonali biex niġġeneraw l-enerġija rinovabbli.  Investiment f’sistema ta’ distribuzzjoni iktar effiċjenti hi kruċjali. F’dan għadna lura, għax mhiex prijorità.

Id-dritt tagħna għal aċċess għax-xemx għandu jissaħħaħ. Ma jistax ikun li dan id-dritt jibqa’ dipendenti fuq proċess tal-ippjanar tal-użu tal-art insensittiv u żvilupp bl-addoċċ. Iż-żieda fl-għoli permissibli tal-bini meta kienu approvati l-pjani lokali tal-2006 wassal għal impatt negattiv f’enerġija rinovabbli li ntilfet. Hu prezz li għadna nħallsu u ser nibqgħu nħallsu għall-futur immedjat. Għax baqa’ ftit biex neħilsu minn dan il-piż.

Li ninvestu iktar fil-ġenerazzjoni tal-enerġija mix-xemx jirrendi. Huwa ukoll sostenibbli meta nħarsu fit-tul. Jelimina ukoll id-dipendenza fuq it-tieni interconnector minn Sqallija li dwaru l-Gvern qiegħed iħejji l-pjanijiet tiegħu. 

Bħalissa l-prezz tal-enerġija fl-Ewropa sploda. Dan wassal biex l-użu tal-enerġija permezz tal-interconnector eżistenti bejn Malta u Sqallija ġie ristrett.

Bħala riżultat tal-qalba tat-trasport bl-art minn karozzi li jaħdmu bil-petol jew dijżil għall-elettriku, id-domanda għall-elettriku ser tiżdied skond kemm jiżdiedu l-karozzi tal-elettriku.  Nistgħu nlaħħqu ma’ din id-domanda mingħajr ma nkunu dipendenti fuq is-swieq enerġetiċi kontinentali?

Jekk jirnexxielna nżidu b’mod sostanzjali l-ġenerazzjoni ta’ enerġija rinovabbli nistgħu bla dubju nindirizzaw parti minn din iż-żieda fid-domanda għall-enerġija. Il-bqija hu possibli li nindirizzawha billi ninkuraġixxu bidla fil-mobilità tagħna.

L-informazzjoni bażika dwar dan diġa nafu biha. Qegħda fil-Pjan Nazzjonali tat-Trasport li jiġbdilna l-attenzjoni li nofs il-vjaġġi li nagħmlu bil-karozzi privati tagħna huma għal vjaġġi qosra, li jdumu inqas minn kwarta. 

Il-politika tal-Gvern kif imfissra fl-aħħar baġit ser tintroduċi transport pubbliku b’xejn minn Ottubru 2022. Dan jeħtieġ ftit iktar attenzjoni, għax il-prezz li nħallsu għat-trasport tal-linja qatt ma kien l-ostaklu għall-użu tat-trasport pubbliku. Hi l-effiċjenza u l-frekwenza tiegħu li jeħtieġu titjib. Jekk dan ikun indirizzat jista’ jagħmel id-differenza sostanzjali fl-użu tat-trasport pubbliku.

Dan hu x’joffri l-futur: nindirizzaw it-tibdil fil-klima permezz tal-politika tat-trasport u l-ippjanar aħjar fil-qasam tal-enerġija. Fuq kollox billi nħarsu id-dritt tagħna għal aċċess għax-xemx. 

In-natura tipprovdilna soluzzjonijiet sostenibbli għall-parti l-kbira ta’ dak li neħtieġu. Jiddependi minnha jekk ngħarfux nagħmlu użu minnhom sewwa!

Ippubblikat fuq Illum : il-Ħadd 31 t’Ottubru 2021

Climate Change and solar rights

Reducing greenhouse gas emissions is necessary if we are to address climate change effectively. In Paris, in 2015, it was agreed by all that limiting global temperature increase to 1.5 degrees Celsius is essential if we are to address climate change adequately.  Three months ago, in August, the UN Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) informed us that this increase was already 1.09 degrees Celsius, and rising.

The impacts of this increase are manifested in the extreme weather which we are currently witnessing, such as the floods all over Sicily and Calabria earlier this week, and in many other countries earlier. The resulting devastation is shocking. It will however get much worse very soon if we do not act decisively.

Having policies encouraging a low-carbon economy is crucial if we are to adequately address climate change.

Obviously solar rights must be entrenched: they should no longer be at the mercy of unbridled development and an insensitive land use planning process. The increase in permissible building heights introduced when the 2006 lot of local plans was approved had a heavy price-tag in renewable energy sacrificed. We are still paying this price and it will be quite some time before we recover from this irresponsible impact.

Switching over electricity generation at Delimara from one dependent on heavy fuel oil to one running on natural gas was a step in the right direction which greens always supported. It is however not enough. Natural gas is a transitional fuel.  Having most or all of our electricity generated from renewable sources would be a much better option, even better than making use of hydrogen, which is being considered as a future fuel. We need however to upgrade the national electricity distribution grid in order that it would be possible for residential areas to contribute much more to the national effort in renewable energy generation. Investing in an efficient distribution system is crucial. Yet it lags behind. It is not part of the priorities in hand.

Investing heavily in the generation of solar energy is more rewarding. It is also sustainable in the long term.  It would also do away with being dependent on a second energy interconnector with the Sicilian mainland, as government is currently planning.

Currently energy prices on mainland Europe are on a steep rise. This has resulted in a policy of restricting the use of the existing energy interconnector between Malta and Sicily.

As a result of the electrification of land transport, the demand for electricity is bound to increase in proportion to the uptake of electric cars. Can we cope with this increase in demand without being at the mercy of the mainland energy markets?

If we go for a substantial increase in the generation of renewable energy, we can definitely address part of the shortfall. The rest can also be addressed by actively encouraging a behavioural change in our mobility patterns.

The relative basic information is contained in the Transport Masterplan which points out that 50 per cent of the trips we make with our private vehicles are for short trips having a very short duration of under fifteen minutes.

Government policy as accounted for in the last budget will introduce free public transport as of October 2022. This needs fine-tuning, as existing fares have never been an obstacle to use public transport. It is the frequency and efficiency of the service which deters use. If this is adequately addressed it could be a gamechanger in increasing the attractiveness of public transport and consequently its increased use.

This is the possible future linking climate change and transport policy through adequate energy planning and the entrenchment of our solar rights.

Nature provides sustainable solutions for most of our needs. It is up to us to use them properly!

published in The Malta Independent on Sunday 31 October 2021

Min qed jiġbed l-ispag?

Hemm mistoqsija li bla dubju tberren f’moħħna aħna u nisimgħu jew x’ħin inkunu qed naqraw rapporti dwar ix-xhieda li qed tinġabar il-Qorti in konnessjoni mal-assassinju ta’ Daphne Caruana Galizia. Lil min qed tipproteġi l-pulizija?

Qed joħroġ messaġġ ċar li f’waqtiet partikulari xi uffiċjali tal-Pulizija u l-kriminali li bħalissa qed ikunu investigati kienu id f’id. Naturalment l-uffiċjali in kwistjoni dan jiċħduh. Imma, sfortunatament għal kulħadd, il-kredibilità tagħhom ilha li spiċċat.

Id-deċiżjoni tal-5 t’Ottubru 2018 tal-Qorti Kostituzzjonali dwar Silvio Valletta, dakinnhar Deputat Kummissarju tal-Pulizija, b’kunflitt ta’ interess minħabba r-responsabbiltajiet politiċi ta’ martu Justyne Caruana (politically exposed person) għamlet l-affarijiet ferm agħar. Fl-2018 il-Qorti Kostituzzjonali kienet aċċettat l-argumenti ta’ tal-familja ta’ Daphne Caruana Galizia u ordnat li Silvio Valletta jitbiegħed mill-investigazzjoni dwar l-assassinju.

Fid-dawl tal-allegazzjonijiet kontra id-Deputat Mexxej tal-Partit Laburista Chris Cardona dwar il-possibiltà ta’ ordni separata għall-assassinju ta’ Caruana Galizia, jikber konsiderevolment id-dubju dwar min qiegħed ikun protett mill-Pulizija. Għax kif jista’ jkun li Deputat Kummissarju tal-Pulizija li hu politikament espost jinvestiga politiku ġej mill-istess partit politiku li fih hi attiva martu ukoll Membru tal-Kabinett? Kien fit-8 ta’ Mejju 2016 li din il-gazzetta kienet irrappurtat illi Silvio Valletta kien offrut il-ħatra ta’ Kummissarju tal-Pulizija imma ma aċċettax minħabba li martu Justyne Caruana u l-fatt li “hija Membru tal-Kabinett u persuna prominenti fil-Partit Laburista, seta’ jitfa’ wisq piż u dell fuq l-operat tiegħu kieku aċċetta li jkun fit-tmun tal-Korp.” Dakinnhar iddeċieda tajjeb imma wara insihom id-dellijjiet!

Il-problema tikber konsiderevolment kull meta jissemmgħu dawk li kienu madwar Joseph Muscat, ewlieni fosthom Keith Schembri. Imma hemm oħajn ukoll li kellhom parti importanti fl-iżviluppi ta’ din il-ġimgħa: min jikkonsla u jikkalma u min iwassal il-messaġġi.

Hu magħruf li kemm Chris Cardona kif ukoll Keith Schembri intalbu jwieġbu xi mistoqsijiet mill-Pulizija imma safejn hu magħruf pubblikament s’issa ħadd minnhom mhu qed jiġi investigat.

Jingħad li għad baqa’ informazzjoni sensittiva x’tinkixef.

Irridu nżommu quddiem għajnejna li Daphne kienet stħarrġet u kitbet dwar il-każijiet ta’ korruzzjoni ewlenin fil-pajjiż tul dawn l-aħħar snin, li minnhom ma kellniex ftit. L-atturi xi drabi huma l-istess. Din il-ġimgħa kellna iktar informazzjoni fuq każ kbir. Hu il-kaz tal-Montenegro li stħarrġet it-Times u li minnu irriżulta li 17 Black ta’ Yorgen Fenech daħħlet madwar ħames miljun euro minn fuq dahar l-Enemalta. Min hemm sħab ma Fenech fis-17 Black u s’issa ma jidhirx?

Ix-xhieda fil-Qorti fil-kaz tal-assassinju qed jindikaw il-possibilità li hemm iżjed minn moħħ wiehed wara dan il-qtil. Yorgen Fenech ilu jinsisti li mhux hu l-moħħ iżda li hemm xi ħaddieħor li hu aqwa minnu.

Ma nagħmlux mod li dawn l-idejn moħbija wara l-qtil għandhom interess ukoll fil-qliegħ mill-Montenegro fejn spiċċa jidher Yorgen Fenech għal darba oħra għalihom hux?

Min qed jiġbed l-ispag f’dan kollu? Meta l-Pulizija jagħmlu investigazzjoni iktar fil-fond forsi jkollna ħjiel. Imma ma jiddependix biss minnhom. Jiddependi ukoll minn min s’issa għadu qiegħed jerfa’ l-piz waħdu u jostor lil ħaddieħor.

Il-kobba hi mħabbla sewwa. L-iskandli wieħed wara l-ieħor ilhom jakkumulaw. Dwar uħud minnhom ma sar xejn u dwar oħrajn tapari sar xi ħaġa. F’dan kollu hemm rwol fundamentali għall-ġurnaliżmu investigattiv li b’responsabbiltà jgħarbel u jfittex il-konnessjonijiet bejn in-numru dejjem jikber ta’ skandli. Il-qtil biex isikket lil min jinvestiga mhuwiex biss delitt kontra l-persuna imma hu ukoll delitt kontra d-demokrazija. Għax l-istampa libera li ma tibżax hi pilastru ewlieni tad-demokrazija tagħna.

L-istess idejn jidhru repetutament. Min hemm mistoħbi warajhom? Min qed jiġbed l-ispag Delimara, il-Montenegro u lura sal-Bidnija?

ippubblikat fuq Illum : Il-Ħadd 21 ta’ Ġunju 2020

Who is the puppet master?

There is a lingering question as we listen to or read reports on the evidence being compiled in Court relative to the assassination of Daphne Caruana Galizia. Who do the police protect?

The clear message being conveyed is that at a point in time specific police officers and the criminals currently under investigation were apparently in cahoots. Naturally, the officers referred to always deny any wrongdoing. Unfortunately for all of us, their credibility has been discarded over the years.

The decision of the Constitutional Court on the 5 October 2018 relative to Silvio Valletta, formerly Deputy Police Commissioner, having a conflict of interest on account of his being a politically exposed person due to his marriage to former Gozo Minister Justyne Caruana made matters worse. In 2018 the Constitutional Court had accepted the arguments of the family of Daphne Caruana Galizia and ordered that Silvio Valletta desists from continuing to be part of the investigation into the assassination.

In view of the allegations against former Deputy Leader of the Labour Party Chris Cardona about the financing of a separate and parallel DCG assassination contract, doubts linger on as to who received police protection. How could a politically exposed Deputy Police Commissioner investigate a politician belonging to the same political party as his wife, a Cabinet Minister? After all it was Silvio Valletta himself who in 2016 was reported in the Press as having declined being appointed as Commissioner of Police due to the perceived incompatibility of the duties of Commissioner with that of Cabinet Minister, as his wife then was. He took the right decision then!

The problem is further compounded by references to Joseph Muscat’s then Chief of Staff Keith Schembri as well as other persons close to the Office of the Prime Minister during the murder proceedings.

It is known that both Chris Cardona and Keith Schembri were questioned by the Police, but as far is publicly known none of them is under investigation yet. We do not know much more except the selected leaks planted in the media over the past weeks by those who certainly have some axe to grind.

The latest twist to the whole saga is the instructions issued by inquiring Magistrate that the police investigate the behaviour of former Police Commissioner Lawrence Cutajar after it was revealed in open court that he may have messed things up in his contacts with potential witnesses.

It is rumoured that there is still much more to be unravelled. While the evidence being heard in Court is pointing towards the possibility of two separate initiatives leading to the assassination of DCG it is still unclear as to who the real mastermind is. Whether Yorgen Fenech is a mastermind is still to be proven to the satisfaction of the Court. We should however remember that he contests this and points elsewhere.

Whether the ultimate puppet master is eventually identified is dependent on the investigative skills of the police. It also however depends on the extent to which those currently shouldering the blame are willing to pay the full price for the crime commissioned by others.

The resignation of Chris Cardona from Deputy Leader earlier this week is long overdue. He should have departed the moment the Acapulco brothel scandal saw the light of day. But that is another matter about which the whole truth is not yet in the public domain. Hopefully at some point in time more will be revealed as it may yet turn out to be of fundamental importance in entangling the whole mess.

At the end of the day it should be clear that crime does not pay.

 

Published on the Malta Independent on Sunday: 20 June 2020

Is-Solidarjetà mhiex għażla, iżda obbligu

Iktar kmieni din il-ġimgħa, Evarist Bartolo, il-Ministru għall-Affarijiet Barranin, b’wiċċ ta’ qdusija artifiċjali, iddikjara fuq it-televiżjoni li kien iddiskuta fit-tul il-kriżi tal-immigrazzjoni li qed tiżviluppa fl-ibħra Maltin mal-Kummissjoni Ewropea, mal-Vatikan u ma uffiċjali mlaħħqin tal-aġenzija tal-Ġnus Magħquda dwar ir-Refuġjati (UNHCR). Ilkoll kienu tal-fehma, qal, li Malta għandha raġun.

Evarist Bartolo qed jipprova jagħti l-impressjoni falza li l-għeluq tal-portijiet Maltin għall-NGOs biex ikunu jistgħu jisbarkaw l-immigranti meħlusa mill-għarqa fl-ibħra ta’ madwarna li qed jiżviluppaw f’ċimiterju hi aċċettabbli u jew raġjonevoli għall-komunità internazzjonali. Il-verità hi ferm differenti minn hekk.

Il-Ħodor, kemm f’Malta kif ukoll fl-Unjoni Ewropea, repetutament emfasizzaw li Malta ma tistax titħalla terfa’ waħedha dawn l-obbligi ta’ salvataġġ. Dan ġie emfasizzat din il-ġimgħa stess fi stqarrija konġunta bejn il-Partit tal-Ħodor Ewropej (EGP) u Alternattiva Demokratika. Is-solidarjetà fjakka jew ineżistenti ma tħassarx l-obbligi ta’ Malta fiż-żona ta’ salvataġġ li hi responsabbli għaliha fil-Mediterran ċentrali.

Hi tabilħaqq sfortuna li tul is-snin, Malta, repetutament ippruvat taħrab mir-responsabbiltajiet tagħha. Ilkoll niftakru meta l-PN fil-Gvern wasal fi ftehim mal-Gvern immexxi minn Silvio Berlusconi fl-Italja biex il-qawwiet tal-baħar Taljani jimbuttaw lura d-dgħajjes mgħobbija bl-immigranti li jkunu telqu mill-kosta Libjana.

Iktar qrib fiż-żmien il-Gvern immexxi minn Joseph Muscat wasal f’xi forma ta’ ftehim sigriet imma mhux miktub (safejn hu magħruf) li permezz tiegħu il-Gvern Taljan immexxi minn Matteo Renzi b’mod li ma waslux iktar immigranti f’Malta għal perjodu twil.

Imbagħad hemm il-każ ta’ Neville Gafà, il-mibgħut speċjali tal-Prim Ministru Joseph Muscat u l-laqgħat li hu kellu ma’ Haithem Tajouri mexxej tal-brigati rivoluzzjonarji ta’ Tripli. Tajouri, mid-dehra viċin ħafna tal-Gvern ta’ Joseph Muscat jissemma f’rapport ta’ ‘l fuq minn 200 paġna tal-Ġnus Magħquda liema rapport hu dwar ksur ta’diversi drittijiet tal-bniedem. Skond l-istess rapport Tajouri hu responsabbli ukoll għal ċentru privat ta’ detenzjoni fejn jinżammu ħafna nies.

Fl-istampa lokali kien ġie rappurtat ukoll li kien hemm laqgħat fil-Libja bejn Neville Gafà, l-mibgħut speċjali tal-Prim Ministru, Joseph Muscat, u uffiċjali għoljin tal-Gvern Libjan. F’dawn il-laqgħat, li għalihom attenda Kurunell mill-Forzi Armati ta’ Malta ġew diskussi l-mezzi li kellhom jintużaw biex iwaqqfu l-immigrazzjoni. L-ismijiet u r-ritratti ta’ dawk presenti kienu ġew ippubblikati.

Dan m’għadux effettiv għax illum jidher li nbidlet l-istrateġija u jeħtieġilna li niffaċċjaw allegazzjonijiet serji fil-konfront tal-Forzi Armati ta’ Malta dwar sabutaġġ tal-opri tal-baħar użati minn dawk li qed ifittxu l-ażil. Qed ikun allegat li s-suldati/baħrin tal-patrol boat P52 qatgħu l-cable tal-mutur li bih kienet għaddejja l-opra tal-baħar b’mod li ħallihom bejn sema’ u ilma fiż-żona ta’ tiftix li hi responsabbiltà ta’ Malta.

Prosit lill-NGO Repubblika li qed tinsisti li issir investigazzjoni kriminali dwar dan l-inċident biex jiġi stabilit eżattament x’ġara u min huwa responsabbli għalih. Kont nistenna li kellu jkun il-Kmandant tal-Forzi Armati minn rajh li jagħti bidu għall-investigazzjoni hekk kif saru dawk li s’issa għadhom allegazzjonijiet. Ma kellux joqgħod jistenna li jkun ħaddieħor li jinsisti li dan isir.

Il-proposta riċenti tal-Ministru Bartolo biex l-Unjoni Ewropeja tgħin lil-Libja b’mod li ittaffilha l-piz umanitarju li qed iġġorr bħalissa kif ukoll biex ikun iffaċilitat li l-komunità internazzjonali tkun tista’ tipprovdi l-għajnuna tant meħtieġa kemm lir-refuġjati kif ukoll lil-Libjani infushom hi pass il-quddiem. Imma tajjeb li jkun ċar illi minkejja d-diffikultajiet kollha fil-Libja nnifisha dan diġa qed isir.

Fil-fatt mill-2014 sal-lum l-Unjoni Ewropeja diġa ħarget għajnuna umanitarja ta’ madwar €50 miljun indirizzata lejn il-Libja.

Sfortunatament la hemm rieda u l-anqas aptit għal soluzzjoni Ewropea fost il-Gvernijiet tal-Unjoni Ewropeja u dan minkejja li erbgħa fost l-ikbar pajjiżi tal-unjoni (il-Ġermanja, Franza, Spanja u l-Italja), xi ġranet ilu ħadu inizjattiva biex il-migrazzjoni tirritorna fuq l-aġenda.

Naħseb li lkoll napprezzaw li s-sitwazzjoni hi waħda diffiċli. Imma anke f’dawn iċ-ċirkustanzi kulħadd għandu jerfa’ r-responsabbiltajiet tiegħu.

Il-Gvern Malti għandu jibdel ir-rotta u flok ma jibqa’ kontinwament ifittex li jipprova jaħrab mir-responsabbiltajiet tiegħu ifittex li jaħdem id f’id mal-NGOs li qed isalvaw il-ħajjiet b’mod li qed jagħmlu ħidma li messha qed issir mill-Gvernijiet. Li jkun hemm min jipprova jimita lil mexxej lemini Matteo Salvini biex ikunu kkriminalizzati l-NGOs iservi biss biex tkompli tixtered il-mibgħeda imżejna b’lingwaġġ taparsi patrijottiku.

Hemm il-ħtieġa li l-Gvern Malti jifhem li s-solidarjetà mhiex għażla, imma dmir.

Ippubblikat fuq Illum : il-Ħadd 19 t’April 2020

 

 

 

Solidarity is not an option but a duty

Earlier this week, Foreign Minister Evarist Bartolo sanctimoniously declared on TV that he had discussed at length the immigration crisis in Maltese waters with the EU Commission, with the Vatican and with senior officers of UNHCR. All agreed, he said, that Malta was in the right.

Mr Bartolo is trying to create a false perception that the closure of Maltese ports to NGOs disembarking immigrants saved from being engulfed in the cemetery developing around us is reasonable and acceptable to the international community. He cannot be more distant from the truth.

Greens, both in Malta and in the EU, have repeatedly emphasised that Malta cannot shoulder its “save and rescue responsibilities” on its own. This was emphasised as recently as this week in a joint statement between the European Green Party and Alternattiva Demokratika. However, inadequate or at times inexistent solidarity from EU member states does not absolve Malta of its international responsibilities from coordinating safety and rescue operations within its area of responsibility in the central Mediterranean.

It is indeed unfortunate that over the years Malta has repeatedly tried to wriggle out of its responsibilities. We do remember when the PN led government arrived at an agreement with the Berlusconi administration in Italy in order that the Italian navy pushes back all departing boats carrying immigrants along the Libyan coast.

Closer in time the Joseph Muscat administration is known to have arrived at some sort of secret but unwritten agreement with the then Renzi led government in Italy such that the arrival of immigrants in Malta trickled down to zero.

What about Neville Gafà, then special envoy of Prime Minister Joseph Muscat and his meetings with Libyan militia leader Haithem Tajouri of the Tripoli Revolutionary brigades? Tajouri, apparently a close acquaintance of the Muscat led government was singled out in a United Nations report for a number of human rights breaches. He is also, according to the same report, responsible for the running of a private detention centre where many are held in captivity.

It was also reported in the press that at a point in time Neville Gafà, envoy of the Prime Minister had accompanied the Maltese Colonel in charge of AFM Operations at high level meetings in Libya to stem immigration. Photographs and names were published.

Apparently this is no longer effective as we now have to face serious allegations of AFM personnel sabotaging rubber boats carrying asylum seekers in Maltese waters. It is being alleged that the crew of patrol boat P52 cut the cable of the motor driving the rubber boat carrying the asylum seekers leaving them adrift in the Maltese search and rescue area. Hats off to NGO Repubblika for filing criminal complaints. I would have expected the Commander of the Armed Forces to initiate an investigation himself without the need for any prompting, as soon as the allegations surfaced.

The recent proposal of Minister Bartolo for the EU to engage with Libya in order to lessen its humanitarian burden and enable the international community to provide much-needed assistance to both refugees and the Libyan people is positive. It is however to be underlined that this is already being done notwithstanding the difficult circumstances within Libya itself.

The EU has in fact disbursed around €50 million in humanitarian aid utilised in Libya since 2014.

Unfortunately there is no will among EU governments for an EU solution even though the four largest EU countries (Germany, France, Spain and Italy), a couple of days ago, have taken steps to push the migration issue back onto the EU agenda.

Everyone recognises that the situation is very difficult. Everyone must however shoulder their responsibilities.

The Maltese government should change tack and instead of constantly seeking ways to wriggle out of its responsibilities actively develop a close collaboration with those NGOs who have volunteered to deploy their own rescue missions to save lives, thereby filling in the gaps left by the EU states. Aping Italian right-wing leader Matteo Salvini in criminalising NGOs only serves to further encourage pseudo-patriotic vitriol.

It is about time that the Maltese Government recognises that solidarity is not an option but a duty.

published in the Malta Independent on Sunday 19 April 2020

Coronavirus: predictions and precautions

The declaration by German Chancellor Angela Merkel, earlier this week, on the possibility that between 60 and 70 per cent of the German population could eventually be infected by the Coronavirus may have shocked quite a few. That could amount to close to 38 million infected persons in Germany alone and possibly a substantial number of deaths.

I understand that Angela Merkel’s projections are a worst case scenario. This would be catastrophic, were it to ever happen. It is for this very reason that health planners in Malta have advised government, which correctly agreed, to combat the virus by playing for time and focusing on slowing its spread as much as possible, thereby reducing its overall impact on Malta and its residents. As a result of this strategy it is unlikely that there will be a large number of infected persons at any one time, thereby giving sufficient time to the health service to nurse those infected back to their normal health. On the other hand, there is a real danger that if this is not achieved the national health service will break down under the resulting strain with the number of deaths spiralling out of control. Hence the need to follow the directions given by the health authorities.

In order that the combat against Coronavirus be successful everyone has an important role to play to obstruct its spreading. At times it will be very inconvenient, but it has to be done. In the absence of a known cure, so far, slowing down the spread of Coronavirus is the only way of ensuring that the numbers infected as well as its impacts are reduced. All of us have to bear part of the brunt. If successful, this will, in the long term save lives. It will also reduce the suffering of those who are most vulnerable through shielding them and consequently reducing their risk of exposure.

The suspension of air and sea traffic to Italy, France, Spain, Germany and Switzerland together with compulsory quarantine procedures for all those returning to Malta from affected areas and localities are aimed at containing and preventing the spreading of the Coronavirus. A deep sense of responsibility is essential if the measures in hand are to be effective. In this respect it is shocking to learn, from electronic comments posted by an emergency doctor that some patients were not forthright when replying to questions on their travel history and consequently on identifying their exposure to the risk of being infected. This, it is understood, was being done in order to try and avoid precautionary compulsory quarantine procedures.

At the time of writing 12 cases have been identified and tested positive. What is very worrying is that it was reported that two of the persons identified as being infected did not self-quarantine. They went to their workplace before their attention was drawn on the need to take some sensible action!

Quarantine procedures are an essential tool which the health authorities must use in order to be in a position to arrest the spread of the virus and consequently to save lives as well as to reduce the suffering of all, but primarily of those most vulnerable amongst us.

The elderly and the sick, in particular those subject to a chronic asthma condition – approximately numbering 30,000 in Malta – need effective solidarity which can only be put into effect through the responsible behaviour of all of us. Acting responsibly by following the instructions issued by the health authorities will save lives. Each case of avoidance of quarantine, whenever this is required, will encourage the spread of the virus and consequently may lead to the death of some of the most vulnerable amongst us.

If we follow to the letter the instructions issued, we may avoid more restrictive actions in the coming days.

published in The Malta Independent on Sunday : 15 March 2020

Is-sussidjarjetà fil-Kostituzzjoni

 

Nhar il-Ġimgħa delegazzjoni ta’ Alternattiva Demokratika iltaqgħet ma’ Silvio Parnis, Segretarju Parlamentari għall-Gvern Lokali, biex miegħu niddiskutu l-White Paper ippubblikata mill-Gvern dwar ir-riforma tal-Kunsilli Lokali.

Waqt id-diskussjoni għaddejna lil Silvio Parnis l-ideat tagħna dwar din il-White Paper. Għamilna tmien proposti b’dik ewlenija tiffoka dwar il-ħtieġa li jkun aċċettat u implimentat il-prinċipju tas-sussidjarjetà. Il-prinċipju tas-sussidjarjetà jeħtieġ li jifforma parti mill-kostituzzjoni biex iservi ta’ linja gwida għall-amminstrazzjoni pubblika tal-pajjiż u allura jħares b’qawwa l-ħidma tal-Gvern Lokali u Reġjonali.

It-trattati Ewropej diġa għamlu dan il-pass meta addottaw il-prinċipju tas-sussidjarjetà bħala prinċipju bażiku li jirregola r-relazzjonijiet kumplessi bejn l-istituzzjonijiet Ewropej u l-istati membri tal-Unjoni Ewropea.

Il-prinċipju tas-sussidjarjetà hu l-iktar żviluppat fl-istati hekk imsejħa Ġermaniċi tal-Ewropa u ċjoè l-Ġermanja, l-Awstrija u l-Iżvizzera, liema pajjiżi għandhom qafas ta’ Gvern Lokali u Reġjonali b’saħħtu u bħala riżultat ta’ dan ir-responsabbiltajiet u l-poteri huma mifruxa.

L-amministrazzjoni pubblika teħtieġ li tkun l-iktar viċin possibli taċ-ċittadin: min jamministra u jiddeċiedi għandu jkun l-iktar qrib possibli ta’ min hu effettwat mid-deċiżjonijiet. L-eċċezzjonijiet għandhom ikunu rari u altru milli ġustifikati. Jacques Delors, li kien President tal-Kummissjoni Ewropeja, hu ikkwota li qal li : is-sussidjarjetà ma tillimitax biss l-intervent ta’ l-ogħla awtorità f’dak li kull persuna jew komunità tista’ tiddeċiedi hi innifisha, imma hi ukoll dover ta’ din l-istess awtorità biex taġixxi b’mod li lil din il-persuna jew komunità tgħinhom biex iwettqu l-ħolm tagħhom.”

Dan jitfa dawl fuq żewġ aspetti tas-sussidjarjetà. L-ewwel li ħlief f’każijiet eċċezzjonali l-ogħla awtorità ma jindaħalx fejn ma jesgħahiex fil-ħidma ta’ awtoritajiet oħra taħtha. It-tieni : l-obbligu li tgħin biex tinkoraġixxi l-kisba tal-awtonomija.

Alternattiva Demokratika qed tipproponi li l-prinċipju tas-sussidjarjetà jkun aċċettat bħala prinċipju kostituzzjonali li jagħti gwida lill-amministrazzjoni pubblika u dan bħala l-ewwel pass għat-twettieq ta’ proposta radikali oħra: id-diċentralizzazzjoni tal-ħidma operattiva tal-amministrazzjoni pubblika lill-awtoritajiet lokali u reġjonali, bil-Gvern iżomm f’idejh il-funzjonijiet regolatorji. Dan jista’ faċilment jitwettaq fuq il-mudell ta’ Għawdex bid-differenza li jitmexxew minn politiku reġjonali flok minn politiku nazzjonali.

Id-dokument bil-proposti ppubblikat minn Alternattiva Demokratika jittratta diversi temi oħrajn bħalissa ċentrali fid-dibattitu dwar ir-riforma proposta tal-gvern lokali u reġjonali.

Is-servizz ta’ kull kunsillier lokali għandu jkun apprezzat, mhux biss is-servizz li jagħti s-Sindku! Il-proposta li l-uffiċċju tas-Sindku jkun wieħed full-time ma hemmx ħtieġa tagħha. Hemm diversi raġunijiet għal dan. Bħala riżultat ta’ din il-proposta dawk kollha li ma jistgħux jieqfu mill-impieg normali tagħhom ikunu esklużi milli joffru s-servizz tagħhom fil-kariga ta’ Sindku. Dan billi tali proposta teffettwa b’mod qawwi l-possibilità li huma jirrintegraw ruħhom fl-impieg meta jintemmilhom il-perjodu tal-ħatra tagħhom. Bla dubju jinħolqu ukoll kunflitti bla bżonn mas-Segretarju Eżekuttiv li l-liġi illum tikkunsidrah bħala l-uffiċjal amministrattiv ewlieni tal-kunsill lokali.

Flok ma tiffoka fuq is-Sindku r-riforma għandha tinkoraġixxi iktar il-ħidma kolleġjali fil-lokalitajiet tagħna b’mod li twassal għal sehem iktar attiv ta’ kull kunsillier fit-tmexxija tal-lokalitajiet. Il-proposta li qed jagħmel il-Gvern li kull kunsillier jingħata responsabbiltajiet hi tajba. Saret diġa minn Alternattiva Demokratika fil-konsultazzjoni pubblika dwar il-kunsilli lokali li saret fl-2008. Waħedha imma mhiex biżżejjed. Trid tkun segwita minn pass ieħor: li kull kunsillier jingħata onorarju raġjonevoli. Din m’għandiex tkun materja riżervata għas-Sindku.

Il-prinċipju tas-sussidjarjetà għandu japplika ukoll biex materji ambjentali jkunu regolati minn dawk li l-iktar jeffettwawhom mill-viċin. Li jkunu nvoluti sewwa l-kunsilli lokali u reġjonali f’dawn id-deċiżjonijiet għandu jwassal għal deċiżjonijiet aħjar minn dawk li għandna illum. Imma dwar dan, darb’oħra.

Il-konsultazzjoni pubblika dwar ir-riforma tal-gvern lokali u reġjonali issa ġiet fit-tmiem. Nistennew il-posizzjoni li ser jieħu l-Gvern dwar in-numru mhux żgħir ta’ proposti li saru. Nittama li jittieħdu bis-serjetà.

ippubblikat fuq Illum : 2 ta’ Diċembru 2018