L-ilma tax-xita: l-inkompetenza tal-awtoritajiet

Il-Ministru tal-Finanzi Edward Scicluna, fl-aħħar diskors tal-Baġit qalilna : “Il-Gvern huwa wkoll kommess li jkompli jaħdem biex jitnaqqas ir-riskju tal-għargħar f’pajjiżna. Għaldaqstant, se jsiru studji dettaljati sabiex jiġu żviluppati aktar miżuri li jistgħu jnaqqsu dan ir-riskju filwaqt li jimmassimizzaw l-użu tal-ilma tax-xita.”

Edward Scicluna bla dubju jaf li bħala riżultat tat-tibdil fil-klima l-maltempati kif ukoll ix-xita qed ikunu ta’ natura iktar intensivi. Meta tinżel ix-xita, b’mod partikolari meta tkun qawwija, l-infrastruttura tagħna ma tistax tlaħħaq. Imma minbarra l-impatti kkawżati mill-klima għandna fuqna ukoll il-piz u r-riskji kkawżati minn regolaturi nkompetenti.

F’Malta għal dawn l-aħħar 138 sena, il-liġi pprovdiet biex ikun hemm l-obbligu li jkollna l-bjar għall-ilma tax-xita fid-djar. Il-qisien tal-bjar varja tul is-snin. Originalment il-qies kien dipendenti fuq il-qies total tas-sulari kollha mibnija. Illum il-ġurnata dan tnaqqas biex ikun relatat mal-qies tal-art mibnija.

Sfortunatament dawn ir-regoli ftit huma osservati. Din mhiex storja li bdiet illum, ilha għaddejja snin twal possibilment sa mis-snin 60, żmien meta l-industrija tal-bini kienet għaddejja b’rankatura kbira. Jiena niftakar, meta kont għadni student, ftit snin ilu mhux ħażin, kont rajt rapport li kien tħejja għall-Gvern Malti minn esperti mibgħuta mill-Ġnus Magħquda. Dakinnhar diġa kien ċar li waqt u wara maltempati qawwija l-ilma għaddej mis-sistema tad-drenaġġ kien jiżdied b’mod astronomiku u dan billi ħafna ilma tax-xita flok ma jinġabar fil-bjar kien qed jintrema fid-drenaġġ. Is-sitwazzjoni, minn dakinnhar, marret ħafna għall-agħar!

Flok mal-ilma tax-xita jinġabar fil-bjar, f’ħafna każi qed jintrema fit-toroq, inkella direttament fis-sistema tad-drenaġġ pubbliku. Ammont enormi ta’ ilma tax-xita li nistgħu nutilizzaw qed jintrema. Ħafna, jekk jużaw l-ilma tax-xita jistgħu jnaqqsu b’mod drastiku l-kontijiet tal-ilma!

Meta l-ilma tax-xita jintrema fid-drenaġġ, dan mhux biss ifur fit-toroq tagħna imma minħabba li jgħabbi l-impjant tal-purifikazzjoni tad-drenaġġ b’ammont zejjed ta’ ilma iżid b’mod konsiderevoli l-ispejjes għat tmexxija tal-impjant.

Il-parti l-kbira tal-ħtija għal dan trid tinġarr minn dawk li jiżviluppaw il-propjetá. Anke l-Gvern, direttament, kif ukoll permezz tal-aġenziji tiegħu, fil-passat riċenti kien responsabbli għall-iżvilupp ta’ housing estates li fihom ma tinġabarx qatra ilma tax-xita!
Hu fatt magħruf li fejn żvilupp residenzjali jkun fih garaxxijiet parzjalment jew kompletament taħt il-livell tat-triq ftit għandna bjar għall-ilma tax-xita. L-Awtoritá tal-Ippjanar hi responsabbli biex tassigura li l-kundizzjonijiet tal-permessi tal-iżvilupp ikunu osservati: dawn kważi dejjem jinkludu l-obbligu li jinbena bir biex fih jinġabar l-ilma tax-xita. Imma ħafna drabi, għall-Awtoritá tal-Ippjanar, qiesu ma ġara xejn jekk il-bir ippjanat jibqa’ fuq il-karta.

Min-naħa l-oħra, l-Korporazzjoni għas-Servizzi tal-Ilma (WSC) matul dawn l-aħħar snin assumiet ir-responsabbiltá għas-sistema kollha tad-drenaġġ, liema responsabbiltá qabel kienet f’idejn id-Dipartiment tad-Drenaġġ. Din ir-responsabbiltá tinkludi l-għoti tal-permess biex bini ġdid jiġi imqabbad mas-sistema tad-drenaġġ.

Il-Korporazzjoni għas-Servizzi tal-Ilma x’verifiki qed tagħmel li l-katusi tad-drenaġġ biss qed jitqabbdu mas-sistema pubblika tad-drenaġġ? Qed isiru verifiki li m’hemmx katusi tal-ilma tax-xita ukoll? It-tweġiba teħduha waħedkom fit-toroq tagħna f’ġurnata ta’ xita qliel. Ħadd mhu jagħmel verifika dwar dak li qed jiġri.

Dan kollu jwassal għall-konklużjoni li waqt li l-ħtija ewlenija għall-qagħda preżenti hi tal-industrija tal-bini, għax, iktar le milli iva ma tipprovdix bjar għall-ilma tax-xita fi żvilupp ġdid, il-ħtija mhiex tagħha biss. L-awtoritajiet u d-dipartimenti tal-Gvern għandhom ukoll iġorru s-sehem tagħhom tar-responsabbiltá minħabba li ma onorawx l-obbligi regolatorji tagħhom. L-Awtoritá tal-Ippjanar u l-Korporazzjoni għas-Servizzi tal-Ilma (u dawk li ġew qabilhom) setgħu waqqfu dan l-abbuz, imma ma għamlu xejn.

Meta jkollna xita qliel, jew xita għal ħin twil, diffiċli tgħaddi minn ċertu toroq f’Malta u Għawdex. Dan hu sors ta’ periklu u fil-fatt id-Dipartiment tal-Protezzjoni Ċivili ikun okkupat ħafna f’dawn iż-żminijiet jgħin lil min ikun f’diffikulta minħabba l-għargħar.
Fondi tal-Unjoni Ewropea ntużaw biex jiġu ffinanzjati mini taħt l-art biex l-ilma tax-xita fit-toroq jinġabar u jintrema l-baħar. Fondi pubbliċi intużaw biex jinħbew irregolaritajiet li sar mis-settur privat. Mhux biss, imma ntużaw ukoll biex riżors prezzjuż jintrema. Dawn il-fondi setgħu intużaw ferm aħjar kieku intużaw biex l-ilma inġabar u nħażen fl-ibliet u l-irħula tagħna, flok ma ntrema.

Il-parir tiegħi lil Edward Scicluna hu li, flok ma jinħlew iktar fondi pubbliċi, għandu jassigura ruħu li l-Awtoritá tal-Ippjanar u l-Korporazzjoni għas-Servizzi tal-Ilma jwettqu l-obbligi regolatorji tagħhom. Meta jagħmlu dan, parti mdaqqsa mill-problema tal-ilmijiet fit-toroq tagħna tisparixxi.

 

Ippubblikat fuq Illum: 4 ta’ Novembru 2018

Rainwater: the cost of incompetence

In his latest Budget speech, Finance Minister Edward Scicluna informed us that more studies will be carried out to identify flooding risks, simultaneously seeking to maximise the use of rainwater.

Edward Scicluna is aware that, as a result of climate change, storms are more intense than ever. When it rains, it pours, and our infrastructure is not capable of handling the resulting rainwater. To add to the impact of climate change, we also have to deal with the risks created as a direct result of incompetent regulators.

For the past 138 years,legislation in Malta has specifically provided for the construction of water cisterns in buildings, primarily residential ones. The dimensions of these water cisterns varied over time. Originally, they were related to the floor area of the residence but in the recent past, the required volume was reduced to be related to the footprint of the building.

These regulatory provisions are, however, more honoured in the breach, even when reduced. This is not a recent phenomenon. Regulatory control in Malta has been in steep decline since the building boom of the 1960s. I remember, while I was still a student – many moons ago- leafing through a UN expert-financed report penned in the late 1960s which, even then, had measured the significant increase in foul water in our sewers during intense rainfall, clearly indicating that too much rainwater was going to waste notwithstanding the collection obligations. The situation has not improved since!

Instead of being collected in rainwater cisterns, in an ever-increasing number of cases rainwater is discharged directly onto our roads or into the public sewers. Large volumes of rainwater, which can be utilised for various purposes, are being wasted. Its use domestically could substantially reduce water bills.

When rainwater is discharged into our public sewers, not only does the water overflow onto our streets, but it also increases the costs of sewage purification unnecessarily.
The major culprits are a substantial portion of the developers of blocks of flats and maisonettes. The government, both directly, as well as through its agencies, has also (in the recent past) been responsible for the development of housing estates without providing for the collection of rainwater.

In particular, it is common knowledge that in cases where basement or semi-basement garages are constructed, the duty to provide for the collection of rainwater is very rarely complied with. The Planning Authority (PA) is responsible for determining and ensuring the observance of the conditions of development permits which, in most cases, specify the required capacity of a rainwater cistern.

Over the years, the Water Services Corporation (WSC) has taken over responsibility for the management of the public sewers from the former Drainage Department. This responsibility includes authorising the owners of newly- constructed properties to connect the drains with the public sewer. Is the WSC verifying that it is only the drains that are connected and, in particular, that rainwater pipes are not connected to the public sewer too? The obvious answer is provided by our streets on a rainy day. Clearly, no one is bothering to check what is connected to the public sewer.

This leads to the conclusion that, while the culprit for the present state of affairs is the building industry because, more often than not, it does not provide for rainwater storage in new developments, it is not the only one to blame. The authorities and government departments must take a substantial share of the blame for not complying with their regulatory responsibilities. The PA and the WSC could have stopped the abuse, but they did not.

A number of areas are practically out of bounds whenever heavy or continuous rain hits the Maltese islands. This is a source of danger and, in fact, the Civil Protection Department is heavily involved in assisting residents or motorists who are trapped as a result of flooding.

Money made available by the EU has been used to fund a project for the construction of underground tunnels, as a result of which rainwater from our streets and roads is being collected and discharged into the sea. Public funds have been used to cover up private irregularities.

The EU funds utilised in the construction of these tunnels have been used to squander a very precious resource. European taxpayers’ money has also have been flushed down the drain. This could have been put to a much better use had it been applied to address the lack of adequate rainwater harvesting in our towns and villages.

My advice to Edward Scicluna is that before wasting any more public funds he should ensure that the Planning Authority and the Water Services Corporation carry out their regulatory responsibilities. When they do, a considerable part of the problem of the flooding of our streets will disappear.

published in The Malta Independent on Sunday: 4 November 2018

Boycott ta’ Gasan u Tumas? X’inhi l-mira?

target1

 

L-iskop ta’ Martin Scicluna u Edward Mallia li jħeġġu boycott tas-servizzi u prodotti li joffru l-kumpaniji fil-gruppi ta’ Gasan u Tumas għandu intenzjonijiet tajba.  Imma l-boycott avolja għandu l-merti tiegħu hu arma qadima u biex ikun effettiv irid jitħaddem sewwa fuq tul ta’ żmien.

Hu iktar għaqli li l-familja ambjentalista tpoġġi fil-mira l-proċess tal-finanzjament tal-proġetti nfushom.

Fil-mira għandu jkun hemm il-bonds li jridu jinħarġu, il-bank u l-istockbroker li jieħdu ħsieb is-sejħa għax-xiri tal-bonds.

Azzjoni ta’ din ix-xorta tista’ tkun iktar effettiva għax l-impatt tagħha ikun direttament relatat għall-proġetti tat-torrijiet tal-Imrieħel u Townsquare infushom.