Proposta nejja tal-Labour dwar l-abort

Nhar it-Tnejn, il-Parlament approva fl-istadju tal-ewwel qari, l-abbozz ta’ liġi numru 28. Dan l-abbozz hu intenzjonat biex jikkjarifika l-provedimenti tal-Kodiċi Kriminali dwar l-abort terrapewtiku. B’mod speċifiku l-għanijiet u r-raġunijiet tal-abbozz huma biex “jipprovdu kjarifika dwar il-parametri fil-Kodiċi Kriminali li għandhom japplikaw għal cirkostanzi ta’ neċessità fejn ikun meħtieġ intervent mediku biex tkun protetta l-ħajja u s-saħħa ta’ mara tqila li tkun qiegħda tbati minn kumplikazzjoni medika.”

Uħud jikkunsidraw li l-abbozz numru 28 hu pass żgħir il-quddiem f’pajjiż li kontinwament ipprova jevita li jiddibatti l-abort. Sfortunatament, imma, l-proposta li ġiet ippreżentata hi waħda nejja.  

Wara snin jevita dibattitu nazzjonali, kien ikun ferm iktar għaqli għall-Gvern li jippubblika White Paper fejn jispjega b’mod ċar u dettaljat dak li jrid jagħmel dwar l-abort kif ukoll dwar dak kollu relatat miegħu. Tajjeb li nirrealizzaw li l-leġislazzjoni dwar l-abort tal-pajjiż ma hi tal-ebda siwi. Wara li ġiet injorata għal 160 sena l-liġi teħtieġ li tkun aġġornata għaż-żminijiet u li tkun tirrifletti l-avvanzi fix-xjenza u l-mediċina tul dawn is-snin kollha. Hemm bżonn li tinkiteb mill-ġdid u dan fid-dawl tal-fatt li tul dawn l-aħħar għaxar sninil-pajjiż ħaddan il-plurliżmu etiku.

Hu ċar li l-Gvern qed jipprova jindirizza l-impatt politiku li rriżulta mill-kaz riċenti tat-turista Amerikana Andrea Prudente, f’liema każ Malta naqset milli tipprovdi l-kura medika li kienet mistennija.

M’għandniex ħtieġa ta’ proposta rejattiva, proposta nejja: imma għandna bżonn proposta li tindirizza ir-realtà tas-seklu wieħed u għoxrin.  L-abort hu parti integrali mill-ħajja Maltija, rridu jew ma irridux! L-indikazzjonijiet huma ta’ medja ta’ 400 abort li jsiru kull sena fost il-Maltin. Il-parti l-kbira jseħħu bl-użu ta’ pilloli li jinkisbu bil-posta.  Oħrajn iseħħu f’pajjiżi oħra, primarjament fir-Renju Unit kif jidher fir-rapporti mediċi annwali ippubblikati.

Il-Partit Laburista jidher li hu xott mill-ideat għax naqas ukoll milli jindirizza l-abort fil-manifest elettorali tiegħu għall-elezzjoni ġenerali ta’ Marzu 2022.

Dan it-tkaxkir tas-saqajn mill-Partit Laburista jikkuntrasta mal-proposti tal-partit immexxi minni li tul ix-xhur li għaddew ippreżentajna proposti diversi biex apparti iktar ċarezza fil-liġi nimxu lejn id-dikriminalizzazzjoni kif ukoll lejn l-introduzzjoni speċifika tal-abort limitat għal tlett ċirkustanzi partikolari u straordinarji. Il-proposta tagħna hi li l-abort ikun permissibli meta l-ħajja jew is-saħħa tal-mara tqila tkun mhedda, fil-kaz ta’ tqala li isseħħ riżultat ta’ vjolenza (stupru u incest) kif ukoll fil-kaz ta’ tqala li ma tkunx vijabbli.

Uħud jikkunsidraw li dak proposta hu ftit wisq, oħrajn li hu wisq. Fil-fehma tagħna il-proposta hi addattata għaċ-ċirkustanzi partikolari lokali. Hi proposta li mhux biss hi ferm aħjar mill-proposta nejja tal-Gvern, imma twassal ukoll biex il-liġi tkun aġġornata għal dak mistenni fi żmienna!

Hemm ukoll materji oħra li huma relatati u li jeħtieġ li jkunu diskussi. Matul din il-ġimgħa grupp ta’ akkademiċi lokali u oħrajn ippubblikaw dokument għad-diskussjoni in konnessjoni mal-proposta tal-Gvern dwar l-abort.

Il-proposti fid-dokument ippubblikat għad-diskussjoni jfittxu li jissikkaw id-definizzjonijiet dwar iċ-ċirkustanzi li fihom ikun ġġustifikat l-intervent mediku biex ikun possibli li tkun protetta l-ħajja u s-saħħa tal-mara tqila. Jeskludi ukoll kull xorta ta’ abort.

Il-punti mqajjma f’dan id-dokument hu dejjem utlili li jkunu diskussi. Għalhekk ilna ngħidu li hemm ħtieġa għal diskussjoni pubblika matura, diskussjoni li l-Gvern ilu żmien jevita.  Imma nistenna ukoll li jkun hemm akkademiċi oħra b’veduti u opinjonijiet differenti li anke huma jsemmgħu leħinhom. Għandhom bżonn joħorġu mill-friża.

Irridu nħarsu lil hinn mill-proposti restrittivi li dan id-dokument għad-diskussjoni jippreżenta. Sa mill-2011, meta kien approvat ir-referendum dwar id-divorzju, Malta għażlet it-triq tal-pluraliżmu etiku: rispett lejn il-pluralità ta’ opinjonijiet u valuri etiċi. Id-dokument li qed nirreferi għalih hu negazzjoni ta’ dan u effettivament hu proposta biex naqbdu triq oħra u differenti. Għandna nirreżistu dan l-attentat.

Fl-aħħar għandu jkun ċar li din mhiex diskussjoni dwar x’inhu tajjeb jew ħażin imma dwar min għandu jieħu d-deċiżjoni kif ukoll dwar il-parametri li jiddeterminaw kif u safejn nistgħu naġixxu. M’aħniex qed ngħixu f’teokrazija: hu dritt li naffermaw illi hu possibli li jeżistu veduti u valuri differenti.

B’hekk beda d-dibattitu li ilu żmien maħnuq.

Ippubblikat fuq Illum: 27 ta’ Novembru 2022

Labour’s half-baked abortion proposal

On Monday Parliament approved at first reading stage Bill number 28 which Bill seeks to clarify the provisions of the Criminal Code relative to therapeutic abortion. Specifically, the objects and reasons of the Bill seek to “provide clarification on the parameters that shall apply in the Criminal Code to circumstances of necessity in which a medical intervention is required in order to protect the life and health of a pregnant woman suffering from a medical complication”.

Some may consider that Bill 28 is a good first step in a country which has continuously avoided debating abortion. Unfortunately, government’s proposal is half-baked.

After years of avoiding a national debate, it would have been much better if government published a detailed White Paper explaining its views on abortion and the related issues and principles. It is about time that we recognise that the country’s abortion legislation is not fit for purpose. After being ignored for 160 years Maltese abortion legislation requires to be brought in line with medical and scientific progress over the years. It also requires a substantial redrafting in view of the fact that for over a decade Malta has embraced ethical pluralism.

It is clear that government has limited itself to addressing the political fallout resulting from the recent case of the American tourist Andrea Prudente as a result of which Malta failed in the provision of the expected medical care.

We do not require a half-baked reactive proposal but rather a proposal which addresses twenty-first century reality. Whether we like it or not, abortion is a regular occurrence among Maltese too! Indications point towards an average 400 abortions which are carried out annually, a substantial portion of which through the use of abortion pills acquired through the post. Others are carried out through abortion tourism, primarily in the United Kingdom as is evidenced by annual published medical returns for England and Wales.

Apparently, the Labour Party is short on ideas as it has even failed to address abortion in its electoral manifesto for the March 2022 general election.

In contrast to the reluctance of the Labour Party to come forward with proposals, the Maltese Greens, which I lead, have, over the past months presented proposals which in addition to the required clarifications in our legislation seek decriminalisation as well as the specific introduction of abortion in three extraordinary circumstances: namely when the pregnant female’s health or life is under threat, in cases of a pregnancy brought about violently (rape and incest) as well as in the case of non-viable pregnancies.

Some have considered our above proposals as being too little, others as being too much. We consider that in view of the prevailing local circumstances our proposals are just right, a substantial improvement over government’s half-baked proposals and an overhaul of the current mid-nineteen century legislation, which is out of tune with what is expected in this day and age.

There are other related issues which we should also discuss. During this week a group of local academics and some hangers-on have published a discussion paper which discusses government’s abortion proposal.

The proposals in the said discussion paper seek to tightly define the circumstances which justify a medical intervention to protect the life and health of a pregnant woman. It also seeks to exclude all forms of abortion by tightly defining the applicable parameters.

It is a point of view which should be considered and discussed. This is what a mature public debate should be about and what government has been continuously avoiding. I would however expect other academics having different views to come out of the deep freeze and speak up.

We should look beyond the restrictive proposals presented in the discussion paper. Since the 2011 divorce referendum Malta has embarked on a journey of ethical pluralism which respects a plurality of views and ethical norms. The discussion paper is a negation of this journey and an attempt to change course, which attempt should be resisted.

At the end of the day the debate is not about what is right and wrong but on who should take the decision and the parameters within which it is permissible to act. We are not living in a theocracy. Differing views and values can definitely co-exist.

Let the debate, at last, begin.

published on Malta Independent on Sunday : 27 November 2022

Is-saħħa ta’ kull vot: għodda għall-bidla

Il-vot li għandu kull wieħed minna hu b’saħħtu ħafna: ferm iktar milli naħsbu. Fis-sistema elettorali tagħna il-vot hu trasferibbli: jgħaddi mingħand kandidat għall-ieħor. Dan minħabba li aħna nagħmlu użu minn sistema ta’ preferenzi, waħda wara l-oħra. Is-sistema elettorali tagħna fil-fatt tissejjaħ single transferable vote (STV), vot singlu transferibbli.

Dan ifisser li aħna nibdew billi nagħtu l-ewwel preferenza lill-kandidat li nippreferu. Wara nkomplu nagħtu iktar preferenzi lil kandidati l-oħra. B’hekk il-vot tagħna, jekk ikun hemm waqt li ma jkunx qed jintuża mill-kandidat preferut tagħna, jkun jista’ jgħaddi fuq il-kandidat li jkollu it-tieni preferenza. Jekk ikun hemm bżonn imbagħad il-vot jibqa’ jintiret minn min ikollu preferenza iktar l-isfel ukoll. Hekk jiġri fl-elezzjonijiet kollha li jsiru f’dan il-pajjiż.

Imma mhux kulħadd jagħmel użu mill-preferenzi wara l-unu bl-istess mod. Hemm min jagħti preferenzi lil kandidati ta’ partit wieħed biss u jinjoraw lill-bqija. Hemm min jinjora anke parti mil-lista tal-partit li jappoġġa. Hi għażla li issir minn kull votant: għażla li jagħmlu bi dritt.

Hemm min, min-naħa l-oħra, ma jagħtix preferenzi lill-kandidati ta’ partit wieħed biss, iżda, wara li jagħżel il-kandidat jew kandidati preferuti tiegħu jagħżel ukoll lil dawk li jidhirlu li huma l-aħjar fost il-bqija u jagħtihom preferenza ukoll, skond kif jidhirlu li hu xieraq. Billi l-vot jgħaddi mingħand kandidat/i ta’ partit għal għand kandidat/i ta’ partit ieħor insejħulu “cross-party voting”.

Il-partiti l-kbar ma jaqblux mal-“cross-party voting” għax dan il-mod ta’ kif tivvota idgħajjef is-saħħa tagħhom. Fil-fatt huma jiskuraġixxu lil dawk li jappoġġawhom biex jevitaw il-“cross party voting”. F’kull elezzjoni l-partiti l-kbar u l-kandidati tagħhom ifesfsu u jgħidu fil-widnejn li jekk il-vot iħallat kandidati minn partiti differenti, ikun ħażin u ma jgħoddx. Jagħmlu dan biex inaqqsu t-telf possibli ta’ voti tagħhom bejn għadd u ieħor. Aħna bħala ADPD min-naħa l-oħra dejjem inkoraġġejna lill-votanti li possibilment jivvutaw u jagħtu valur lil kull kandidat li jkollhom quddiemhom. Għax hu b’dan il-mod li nistgħu bħala pajjiż ikollna l-aħjar rappresentanti.

Fil-fatt hemm numru mhux żgħir minn dawk li jivvutaw lill-ADPD li jkomplu l-vot tagħhom fuq partiti oħra. Il-persentaġġ ta’ dan ivarja minn elezzjoni għall-oħra. Ivarja anke bejn distrett u ieħor jew lokalità u oħra. Għalkemm hu persentaġġ li jvarja pero ġeneralment ikun madwar it-33 fil-mija: jiġifieri wieħed minn kull tlett votanti li jagħtu l-vot tagħhom lill-ADPD, wara, jkomplu fuq kandidati ta’ partiti oħra. Mhux l-ewwel darba, f’elezzjoni akkanita, li dawn il-voti iddeterminaw min jitla’.

Dan hu tajjeb u juri kemm hu b’saħħtu l-vot individwali. Hu mod matur kif tintuża s-saħħa tal-vot u kif ikun assigurat li l-vot jibqa’ effettiv l-iktar possibli tul il-proċess elettorali. Dan kollu għandna mhux biss nirrispettawh: fuq kollox għandna ninkuraġġuh għax jagħmel il-ġid lill-pajjiż.

Qed ngħid dan fid-dawl tal-kandidatura tiegħi għall-elezzjoni każwali li ser issir għada it-Tnejn 14 ta’ Novembru 2022 wara li Albert Buttiġieġ irreżenja mill-Kunsill Lokali ta’ San Ġiljan, in vista tal-elezzjoni tiegħu bħala Membru Parlamentari.

Nhar l-Erbgħa li għaddew tfajt in-nominazzjoni tiegħi b’rispett lejn kull votant, b’mod partikolari dawk li ma jħossuhomx ristretti dwar kif għandhom jivvutaw. Bħala partit politiku, l-partit li jiena mmexxi dejjem saħaq li l-vot hu b’saħħtu biżżejjed biex jintuża lil hinn mil-limiti artifiċjali mposti mill-partiti politiċi ewlenin. Kuntrarju għall-partiti politiċi l-oħra aħna dejjem inkoraġġejna li l-vot ma jkunx eserċitat b’mod restrittiv iżda b’mod li jagħti apprezzament lill-kandidati kollha lil hinn mill-kulur politiku li miegħu huma assoċjati.

Il-votanti li jaġixxu b’dan il-mod, li ma jħallux lil min jirrestrinġihom, jixirqilhom kull rispett għax qed jisfidaw lis-sistema li tipprova toħnoqhom. Għal din ir-raġuni ma nistax nonqos milli nikkontesta l-elezzjoni każwali, anke jekk il-possibilitajiet għalija naf li huma limitati. Li nikkontesta f’dawn iċ-ċirkustanzi hu obbligu.

Biex jagħżlu l-kandidati preferuti tagħhom, uħud mill-votanti jaqilbu l-vot tagħhom minn partit għall-ieħor skond kif jidhrilhom li hu l-aħjar. Fil-fatt, meta ġew mgħaduda l-voti fl-elezzjoni tal-2019 għall-Kunsill Lokali ta’ San Ġiljan, fit-tieni għadd tal-voti, 6.33% tal-voti miksuba mill-kandidat Albert Buttigieg kienu jkomplu fuq partiti li mhumiex il-partit li miegħu hu ikkontesta. Dan hu rifless fil-mod kif tqassmu l-voti ż-żejda li kellu Albert Buttiġieġ. Hu probabbli ħafna li dan jirrepeti ruħu anke fl-għadd waqt l-elezzjoni każwali, kif, wara kollox, jiġri diversi drabi fl-elezzjonijiet lokali u anke sa ċertu punt, f’elezzjonijiet oħra.

Kif inhuma mqassma l-voti li hemm fil-pakketti li jiffurmaw il-kwota elettorali ta’ Albert Buttiġieġ, jiena ma nafx. Ma nafx jekk hemmx biżżejjed minnhom biex jagħmlu differenza. In-numri huma żgħar ħafna, ma hemmx eluf involuti: il-kwota sħiħa fil-fatt fiha biss 390 vot. Il-kwota meħtieġa għall-elezzjoni każwali ser tkun ta’ 196 vot.

Ir-riżultat jista’ jkun determinat minn kemm hu kbir in-numru ta’ votanti li għarfu s-saħħa kbira li għandu l-vot tagħhom u għamlu użu minnha. Uħud minnhom wara li ivvutaw lill-kandidati tal-PN, il-partit li ppreżenta l-kandidatura ta’ Albert Buttiġieġ, għaddew il-preferenza tagħħom fuq kandidati ta’ partiti oħra, inkluż possibilment fuqi. Oħrajn għażlu possibilitajiet oħra dwar kif ivarjaw il-preferenzi tagħhom, jekk dehrilhom li dan kien meħtieġ.

Dan hu is-sabiħ tas-sistema elettorali tagħna li mhux dejjem napprezzaw biżżejjed. F’dan il-kuntest il-vot tagħna jsir għodda pożittiva għall-bidla.

Hu l-għarfien u r-rispett lejn dan il-proċess li minnu jgħaddu uħud mill-votanti li wassalni biex nieħu pass li ġie deskritt bħala pass politiku mhux tas-soltu: li nikkontesta elezzjoni każwali li tirriżulta minn vakanza kkawżata minn kandidat ta’ partit politku ieħor.

Irrispettivament minn xi jkun ir-riżultat, inbaxxi rasi, bħal dejjem quddiem ir-rieda tal-votant.

ippubblikat fuq Illum: Il-Ħadd 13 ta’ Novembru 2022

Our vote: a powerful instrument for change

Our vote is much more powerful than we can ever imagine. Our electoral system provides for a transferability of the votes cast through a system of preferences. Our electoral system is in fact known as the single transferable vote (STV).

This means that we cast our vote by indicating the candidate which gets our first preference by denoting the number one next to his/her name. Subsequently we continue with other consecutive preferences. As a result, if at any point our preferred candidate does not require our vote, this proceeds to being utilised by the candidate which we indicate as our second preference. If required the vote can even move on to being utilised by candidates which we would have indicated as being our additional but later preferences. This happens all the time during all the elections organised in this country.

There is no uniform way as to how voters proceed to determine their voting preferences. After identifying the first preference some limit themselves to assigning their preferences to the candidates of just one political party, ignoring the rest. Some limit themselves to a couple of names on one party list and ignore the rest.

Others, pick and choose across party lines. Hence the term “cross-party voting”. Every voter has this right: some use it, others are not even aware of its availability.

The Parliamentary parties are not enthusiastic about “cross-party voting” except when they benefit directly. They consider that it dilutes their strength. In fact, they continuously seek to discourage such a practice by spreading around the admonition, during election time, that this practice could invalidate your vote! This is done to reduce, as much as possible, voter leakage.

On the other hand, ADPD has always encouraged cross-party voting as such a practice genuinely gives value to every candidate on the ballot paper. This is the manner which can help us elect the best possible representatives wherever they are needed.

In fact, some of those who vote ADPD tend to vote across party lines habitually. The percentage of those who vote in this manner varies from one election to another. It also varies by district and locality. Around 33 per cent of ADPD voters, on average, identify preferences on the ballot paper which go beyond green candidates. At times the preferences they select have had a determining effect on the result.

This goes to show the strength and impact of each individual vote. It is the mature way to use your vote thereby ensuring that it is effective for as long as possible throughout the electoral cycle.  We should not only respect those who act in this manner: their behaviour should be encouraged as it delivers good results for all.

All this is being stated to explain why I have submitted my candidature for the casual election due tomorrow Monday 14 November 2022 as a result of Albert Buttiġieġ resigning from the St Julian’s Local Council  after being elected as a Member of Parliament.

Last Wednesday I submitted my nomination as a sign of respect towards all St Julian’s voters, and in particular those who have unchained themselves from partisan prejudice and voted accordingly.  The political party which I lead has always maintained that our vote can and should be utilised beyond the artificial limitations which the parliamentary political parties seek to impose. Contrary to the stand taken by the parliamentary parties we have always encouraged that voting is carried out in a non-restrictive manner such that it is possible to value all candidates without being hampered by their political allegiance.

Voters who act in this manner, refusing to be restricted in the manner in which they exercise their voting rights deserve to be respected. In these circumstances not contesting a casual election is not an option for me, even though I am aware that the possibilities are limited. In these circumstances contesting is a duty.

In selecting their preferred candidates some of the voters switch their vote from one political party to another. When the votes for the 2019 St Julians Local Council elections were counted, at second count stage it resulted that 6.33% of the votes obtained by candidate Albert Buttigieg had their second preference assigned to candidates of the other political parties. This is reflected in the manner in which the surplus votes of Albert Buttiġieġ were distributed. Most probably this will be repeated during the casual election counting process. In fact, it happens continuously during other elections as well.

I am not aware as to what lies in store in the sealed packets containing the electoral quota of Albert Buttiġieġ. The numbers involved are small: the full quota contains just 390 votes. The quota for the casual election will therefore be 196 votes.

The casual election result may be determined by the number of voters who decide to make full use of the power of their vote. Some have, most probably, first voted for all the PN candidates and thereafter proceeded to vote for one or more of the candidates presented by the other political parties, including yours truly.  Others will have selected other options.

This is the strength of our electoral system which is not always appreciated. In this context our vote is a tool for positive change.

We need to respect our voters, knowing what they go through to express their preferences for political change through their vote.  These voters motivate me in my political work, including in the decision to contest this casual election which has been described as an unusual political step.

Irrespective of the result I am humbled by the experience, and as always submit myself to the will of the voters.

published in The Malta Independent on Sunday: 13 November 2022

Ftit ħsibijiet dwar il-baġit li jmiss

F’dawn il-ġranet, fil-Ministeru tal-Finanzi jkun qed isir ix-xogħol preparattiv dwar il-baġit li normalment ikunu imħabbar matul ix-xahar ta’ Ottubru.

Il-Ministru tal-Finanzi, mid-dehra diġa ddeċieda li jagħti l-aħħar irtokki biex ikompli jiffinanzja l-klijenteliżmu fl-Air Malta.  Dan hu proġett fit-tul li l-ħidma dwaru ilha għaddejja fuqu mill-predeċessuri tiegħu. Proġett li jinvolvi iktar miljuni ta’ euro ġejjin mit-taxxi tagħna li ser ikunu moħlija biex jonoraw wegħdiet politiċi li saru matul il-kampanja elettorali tal-elezzjoni ġenerali li għada kif għaddiet. Din hi irregolarità oħra bħat-tqassim tac-ċekkijiet bieb bieb waqt il-kampanja elettorali. Monument “xieraq” għall-klijenteliżmu politiku.

L-għoli tal-ħajja spara l-fuq, bla kontroll. Probabbilment li l-COLA, ż-żieda għall-għoli tal-ħajja għall-pagi,salarji u pensjonijiet, li titħabbar bħala parti mill-baġit li jmiss, tkun madwar €10 fil-ġimgħa. Il-Ministru Clyde Caruana diġa qal li din kienet tkun sostanzjalment għola minn hekk kieku l-Gvern ma issussidjax il-petrol/dijsil u l-kontijiet tal-elettriku u l-ilma.

Hemm ħtieġa li niddiskutu ftit iktar dawn is-sussidji biex ikunu aħjar, iktar effettivi u li jilħqu lil min verament jeħtieġhom. Fiċ-ċirkustanzi attwali hi politika tajba li l-użu bażiku jkun issussidjat, imma mhux għaqli li fuq tul ta’ żmien dan jibqa’ sussidju sħiħ għall-konsum kollu. Għax is-sussidji mhux qed imorru għand il-vulnerabbli biss: min mhux vulnerabbli għandu bżonn inqas tas-sussidji tal-lum.  Is-sussidji jeħtieġ li jkunu ffukati jekk irridu li l-pajjiż ikun ta’ għajnuna utli għall-vulnerabbli. Għax ir-riżorsi tal-pajjiż ma jippermettux li nibqgħu sejrin kif aħna fit-tul.

Xi ġranet ilu, s-sussidju fuq il-fuel li jieħdu l-inġenji tal-baħar tneħħa. Dan hu sewwa u seta ġie evitat mill-bidu. Imma dan mhux biżżejjed.  It-tnaqqis gradwali tas-sussidji fuq il-petrol u d-dijżil mhux biss inaqqas il-karozzi mit-toroq u jtejjeb il-kwalità tal-arja, imma fuq kollox jagħmilha possibli li iktar finanzi jkunu allokati għal oqsma oħra li tant jeħtieġu l-attenzjoni.

Il-Kamra tal-Kummerċ għamlet tajjeb li tkellmet dwar ftit iktar ħsieb fuq kif ikunu issussidjati l-kontijiet tal-elettriku u l-ilma. Anke f’dan il-qasam hu l-użu bażiku li għandu jkun issussidjat. Sussidji iktar minn hekk ifisser li anke l-użu esaġerat tal-elettriku u l-ilma qed ikun issussidjat. Dan hu użu ħażin ta’ fondi pubbliċi lijista’ jkun indirizzat bla diffikultà.

Naqbel perfettament ma’ Josef Bugeja tal-GWU li iż-żieda għall-għoli tal-ħajja għandha titħallas kollha lil min jaħdem (u lill-pensjonanti). Il-COLA mhiex, wara kollox, żieda fil-paga imma tipprova tagħmel tajjeb għall-impatt tal-inflazzjoni fuq il-paga, salarju jew pensjoni.

Imma tibqa’ l-ħtieġa ta’ bidla mill-qiegħ dwar il-politika li tikkonċerna l-pagi (incomes policy) biex din tkun dejjem iktar relevanti għaż-żmien li qed ngħixu fih.

Ilna ħafna nitkellmu dwar il-ħtieġa li l-baskett ta’ oġġetti u servizzi li jservu biex fuqhom tinħadem il-paga minima u l-COLA jkun revedut biex ikun assigurat li dan jirrifletti l-ħtiġijiet tal-lum. L-istudji li ippubblikat il-Caritas tul dawn l-aħħar snin jiffukaw eżattament fuq hekk. Minn dawn l-istudji joħroġ ċar li reviżjoni tal-baskett ta’ oġġetti u servizzi jwassal għal żieda inevitabbli ta’ 40 fil-mija fil-paga minima kurrenti. Li dan ikun indirizzat bla iktar dewmien hu essenzjali. Ifisser, skond dawn l-istudji tal-Caritas, li paga minima diċenti għandha tkun ta’ madwar l- €14,000 fis-sena.

L-inflazzjoni  sostanzjali ta’ din is-sena jfisser li l-vulnerabbli fostna għaddejjin minn żmien diffiċli. F’dawn iċ-ċirkustanzi ikun mill-iktar raġjonevoli li l-COLA titħallas darbtejn fis-sena: fl-1 ta’ Lulju u l-1 ta’ Jannar. Dan ma jżidx l-ammont li jitħallas imma billi dan jinqasam fi tnejn, u parti titħallas sitt xhur qabel, inaqqas ħafna l-piz fuq spallejn il-vulnerabbli.

Għadna qed nistennew lill-Onorevoli Ministru tal-Finanzi biex iwettaq dak li wiegħed is-sena l-oħra bl-introduzzjoni ta’ mekkaniżmu speċjali li jipproteġi lill-vulnerabbli mill-impatti tal-għoli tal-ħajja. Għadna nistennew, imma l-Onorevoli Ministru jidher li hu iktar ippreokkupat biex jonora l-wegħdiet konnessi mal-klijenteliżmu politiku fl-Air Malta.

ippubblikat fuq : Illum: 21 t’Awwissu 2022

Some budgetary considerations

In the Finance Ministry this is the time when they gear up to prepare next year’s budget which is normally presented sometime in October.

The Hon Minister for Finance has apparently already decided to proceed with the finishing touches to further finance clientelism in Air Malta. This is a long-term project what they call “works in progress”. It involves more millions of euro in taxpayer’s money down the drain to honour political pledges made during the March 2022 general election. This is another corrupt practice together with the distribution of cheques to every household during the general election campaign. A “fitting” monument to political clientelism.

The cost-of-living is out of control. Most probably that the COLA, the cost-of-living adjustment to wages, salaries and pensions, announced during the budget speech will be around €10 per week. Minister Clyde Caruana states that it could be substantially more if government did not subsidise fuel and electricity bills.

The blanket subsidises of fuel and electricity bills need to be revisited in order that they are more effective in supporting the vulnerable. In the present circumstances it is good policy to subsidise basic use but it does not make sense for a prolonged blanket policy of subsidies. The current subsidies are not going into the pockets of the vulnerable alone. Those who are not amongst the vulnerable can do without most of the current subsidies. Subsidises need to be focused such that they are of help to the most vulnerable. The country does not have the resources to go on in this way for too long a time.

Some days ago, the fuel subsidisation policy was amended in order that the fuelling of pleasure seacraft was at last excluded from further benefitting from the use of subsidised fuel. This is however not enough. The gradual reduction of subsidies of petrol and diesel would not only ease traffic from our roads and improve the quality of our air: they would also make substantial finance available for other areas.

The Chamber of Commerce has also rightfully pointed out that subsidising water and electricity bills across the board needs to be revisited. Even in this area it is basic use which should be subsidised. Subsidising across the board signifies that excessive use is subsidised too. This is a misuse of public funds which we can easily do without.

Josef Bugeja (GWU) is spot on in insisting that the cost-of-living adjustment (COLA) should be paid out in full to all employees (and pensioners). It has to be underlined that COLA is not an increase in wages and salaries. It merely makes good for the impact of inflation on wages, salaries and pensions during the past year.

There is however need for a long overdue overhaul of the incomes policy to make it more relevant to this day and age.

It is about time that the basket of goods and services used to compute the minimum wage and the COLA is revised in order to ensure that it reflects todays needs. The Caritas studies throughout the years have made this basic contribution to the debate: revising the basket of goods and services would identify a 40 per cent shortfall in the current minimum wage. The sooner this is addressed the better. On the basis of the Caritas studies, currently a decent minimum wage should be around €14,000 per annum.

The substantial inflation throughout this year signifies that the vulnerable amongst us are passing though a very difficult patch. In such circumstances it would be reasonable to consider having COLA paid twice a year: 1st July and 1st January. This would not increase the amount due but by splitting it in two, and bringing forward part of its payment by six months, would reduce the burden shouldered by the most vulnerable amongst us.

We are still waiting for the Hon Minister of Finance to honour his commitment made this time last year to address the cost-of-living impacts on the vulnerable through some special mechanism. We are still waiting, unfortunately, as the Hon Minister is more preoccupied in servicing clientelism at Air Malta.

published on The Malta Independent on Sunday: 21 August 2022

Djun tal-PLPN: theddida demokratika

Matul il-ġimgħa l-oħra kien hawn delegazzjoni f’Malta mill-Parlament Ewropew biex tistħarreġ dwar il-progress li sar fil-konfront tas-saltna tad-dritt (rule of law) fil-pajjiż.

Wieħed mill-kummenti li għamlu kien dwar id-djun esaġerati tal-partiti politiċi parlamentari! Iddeskrivewhom bħala ta’ theddida għas-sisien demokratiċi tal-pajjiż. Id-djun akkumulati tal-partiti politiċi parlamentari li jlaħħqu miljuni kbar huma ta’ theddida għad-demokrazija għax jorbtuhom fit-tul mal-karru tal-flus u poġġuhom f’posizzjoni kontinwa kompromettenti.

Aħna mill-ADPD ilna nitkellmu dwar dan u dwar il-ħtieġa ta’ qafas serju ta’ finanzjament pubbliku tal-partiti politiċi.

Madwar tmien snin ilu inħolqot leġislazzjoni dwar il-finanzjament tal-partiti politiċi. Liġi li fiha toqob iktar minn passatur.

L-ewwel nett hi l-Kummissjoni Elettorali li tiffunzjona ta’ regolatur f’dan il-qasam. Issa l-Kummissjoni Elettorali hi magħmula minn rappresentanti tal-PLPN. Kif jistgħu dawn jirregolaw lilhom infushom?

It-tieni ħallew barra minn dan kollu lill-kumpaniji tal-partiti politiċi. Toqba kbira din għax qed tiġi użata biex d-donazzjonijiet politiċi jinħbew bħala taparsi servizzi li jinxtraw mill-kumpaniji tal-partiti politiċi. Dan ta’ lok għall-każ magħruf bħala tal-invoices foloz jew għall-każ l-ieħor ta’ servizzi fittizji. Meta wieħed iqies li l-kumpanji tal-PLPN ilhom snin kbar ma jippreżentaw l-audited accounts tagħhom wieħed jista’ jifhem iktar kemm huma moħħhom mistrieħ li l-abbużi li qed isiru jibqgħu misturi għal ħafna snin.

Ma’ dan kollu jeħtieġ li nagħtu każ tal-kontijiet li jammontaw għal miljuni f’arretrati tad-dawl u l-ilma mhux imħallsa mill-PN u l-PL u l-kumpaniji tagħhom.  Anke ħlas b’lura tal-VAT għandhom li jmur lura għal ħafna snin.

Ex-Ministru kien iħobb jikkwota qawl Ruman li hemm liġi għall-bnedmin u oħra għall-annimali. Hekk ġiebuh il-pajjiż. Hemm liġi għalihom, li jippretendu li jagħmlu li jridu (u fejn jaqblilhom iħokku dahar xulxin) u oħra għall-bqija, għalina lkoll.

Għalik li iddum ma tħallas il-kont tad-dawl u l-ilma malajr tirċievi theddida ta’ qtugħ tas-servizz. Imma dawn b’miljuni ta’ arretrati jibqgħu għaddejjin qiesu ma ġara xejn.

Hemm bżonn leġislazzjoni sura dwar il-finanzjament tal-partiti li tagħti każ dan kollu. M’għandhomx jibqgħu taparsi qed jirregolaw lilhom infushom.

Issa li ħareġ ir-riżultat finali tal-elezzjoni!

F’dawn il-mumenti li qed joħorġu l-aħħar riżultati qed issir magħrufa l-komposizzjoni tal-Parlament.

Il-Parlament issa hu magħmul minn 79 membru parlamentari.

Ir-riforma li saret setgħet tat riżultati aħjar. Minflok kompliet għaffġet.

Għal uħud, li daħlu fil-Parlament 12-il mara bil-mekkaniżmu tal-ġeneru hu mument ta’ ċelebrazzjoni.

Naħseb li mhux. Anzi hu mument ta’ negazzjoni tal-proċess demokratiku.

Mhux qed nikkritika l-fatt li l-Parlament aġxxa biex jindirizza l-iżbilanċ tal-ġeneru fil-komposizzjoni tal-Parlament wara l-elezzjoni. Il-kritika tiegħi u tal-partit li mmexxi hi iffukata fuq il-mod kif dan sar.

Il-Parlament spiċċa biex raqqa’ s-sistema elettorali b’mod li sistema elettorali mimlija difetti saret agħar milli kienet.

Il-Partit Laburista illum ghandu 38+ 6 = 44 siġġu parlamentari u l-Partit Nazzjonalista illum ghandu 27+ 2+ 6 = 35 siġġu parlamentari : b’kollox 79.

Il-Partit Laburista kiseb 162,707 voti fl-ewwel għadd: jiġifieri kull wieħed mill-44 siġġu parlamentari tal-PL qed jirrappreżenta 3698 vot. Il-Partit Nazzjonalista kiseb 123,233 vot fl-ewwel għadd: jiġifieri kull wieħed mill-35 siġġu parlamentari tal-PN qed jirrappreżenta 3521 vot.

L-ADPD fl-ewwel għadd kisbet 4747 voti. Bl-istess kejl li l-PN u l-PL qed japplikaw għalihom infushom aħna għandna dritt għal siġġu parlamentari aħna ukoll. Dik hi r-realtà tar-riforma li trodd il-proporzjonalità lill-PLPN u iċċaħħadha lill-bqija.

Kien hemm soluzzjonijiet oħra li kienu jirrispettaw il-volontà tal-elettorat. Sfortunatamanet dawn ġew skartati. Fid-dokument li ippreżentajna għall-konsiderazzjoni tal-kovenzjoni kostituzzjonali kif ukoll fis-sottomissjonijiet fil-proċess konsultattiv dwar kif għandu jkun indirizzat l-iżbilanċ tal-ġeneru fil-parlament repetutament għidna li hu possibli li jkollna parlament ta’ 65 membru, li jirrappreżenta proporzjonalment lill-elettorat li jagħżlu kif ukoll li jkun iktar rappreżentattiv tal-ġeneri. Imma dejjem sibna l-bibien magħluqin. Ħadd ma ried jiddiskuti.

Soluzzjoni ġusta tirrikjedi tibdil sostanzjali u mhux li tipprova temmen li solvejt problema billi toħloq oħra. Imma hemm wasalna illum!

Beyond 26 March

Increasing our vote tally by almost doubling it between general elections is no mean feat. That is what has been achieved by ADPD-The Green Party on 26 March. Notwithstanding the small numbers involved, the achievement is substantial, getting close to the best green result achieved in the 2013 general election. 

The 26 March electoral result, however, once more, exposes an electoral system which does not deliver proportional results when it really matters: results that is, supporting minority views. Political parties representing the PLPN establishment, have continuously benefitted from various adjustments to the electoral system, from which they obtain one proportional result after the other: proportionality which they benefit from but simultaneously, continuously and consistently deny to others.

Fair treatment would possibly have seen us achieve much better results than we have achieved so far. Unfortunately, the electoral system is designed to be discriminatory. This includes the setup of the Electoral Commission itself as well as the manner in which it operates under the continuous remote control of the PLPN. Even simple access to the individual district provisional results, which I requested, was continuously obstructed and objected to by the Electoral Commission late on Sunday 27 March when the counting process was still in progress.

Furthermore, PLPN have normal access to electronic counting data held by the Electoral Commission in order to be able to vet the validity of the final results. Repeated requests to extend such access to the green monitoring team in the counting hall were ignored. Even the OSCE election observation team present in the counting hall found this very strange and queried our monitoring team continuously on the matter.

Tomorrow, we will start the long process in court which could deliver some form of justice: the restitution of the parliamentary seats which our party has been robbed of by the PLPN political establishment throughout the years.

Normally, after elections, we waste a lot of time engaged in soul searching discussing whether taking the PLPN establishment head-on, one election after another, is worth the effort. This time we are immediately taking the plunge to ensure once and for all that each vote cast in Maltese general elections, irrespective of whom it is cast for, has an equal value. It is a long journey which may possibly take us to the European Court of Human Rights in Strasbourg, if this is considered essential, in order to settle the issue of electoral justice in these islands once and for all.

We have had to take this line of action as parliament in Malta has been consistently incapable of acting fairly. Parliament is, since 1966 under the complete control of the establishment political parties: PLPN.

By next Tuesday all bye-election results will be known. Subsequently the constitutional gender balance mechanism will be applied in favour of the establishment PLPN. This will be limited in implementation, similarly to the proportionality mechanism: limited in favour of the PLPN

The PLPN duopoly which has completely hijacked the institutions wants to be sure that its control is adequately embedded such that it can withstand any future shocks.

It is unacceptable that electoral legislation treats us in this despicable manner: differently from the manner in which it treats the establishment political parties. Unfortunately, the PLPN duopoly have not been able to deliver any semblance of fairness in our electoral system. The Courts, consequently, are our only remaining hope to address and start removing discrimination from electoral legislation, which is why tomorrow we will embark on our long overdue Court case.

The team we have built in the past months at ADPD has functioned quite well in achieving one of our best electoral results. It is now making the necessary preparations to ensure a better Green presence in our towns and villages in the months ahead. As a result of the excellent teamwork developed, we have starting preparing plans for the future which should lead to an organic growth of the party. This will make it possible for us to achieve even better results in the next political cycle.

published in The Malta Independent on Sunday : 10 April 2022

Kull vot jgħodd

Nhar l-Erbgħa, flimkien ma’ Ralph Cassar Segretarju Ġenerali tal-Partit, f’isem ADPD ippreżentajt kawża kostituzzjonali dwar ir-riżultat elettorali li ġie ppubblikat f’dawn il-ġranet.

is-sistema elettorali, tul is-snin, ġiet żviluppata fl-interess esklussiv  tal-PLPN, iżidu is-siġġijiet għalihom u jinjoraw lill-bqija . Għandna sistema elettorali mbagħbsa, mhux denja ta’ pajjiż demokratiku.

F’demokrazija b’saħħitha, kull vot jgħodd: il-valur tiegħu m’għandux jiġi mkasbar għal kwalunkwe raġuni. Sfortunatament, f’Malta, il-leġislazzjoni elettorali hi iddiżinjata b’mod diskriminatorja, u dan bil-kompliċità tal-Parlament. Hi sistema elettorali diskriminatorja favur il-PLPN li bejniethom ikkontrollaw lill-Parlament sa mill-1966, u jridu jibqgħu għaddejjin hekk.

Vot favur l-ADPD għandu l-istess valur daqs vot favur il-PLPN. Imma l-liġi hi diskriminatorja għax tagħti valur u piż lill-voti tal-PLPN u tinjora l-bqija tal-voti tal-Maltin u l-Għawdin.

Dan hu riżultat ta’ żewġ miżuri speċifiċi: waħda dwar il-proporzjonalità u l-oħra dwar il-bilanċ tal-ġeneru. It-tnejn jiffavorixxu lill-PLPN u huma diskriminatorji fil-konfront tagħna, it-tielet partit, kif ukoll huma diskriminatorji kontra l-partiti l-oħrajn ukoll. Id-diskriminazzjoni li qed niffaċċjaw hi parti integrali mill-liġi elettorali.

Nhar it-Tnejn 28 ta’ Marzu 2022 kien imħabbar li r-riżultat elettorali kien aġġustat billi mal-lista tal-membri parlamentari eletti żdiedu tnejn oħra mil-lista tal-kandidati ippreżentata mill-PN. Din iż-żieda saret biex ikun hemm aġġustament għall-proporzjonalità bejn il-voti miksuba mill-partiti parlamentari fl-ewwel għadd tal-voti u s-siġġijiet parlamentari miksuba.

Meta sar dan l-aġġustament ġew injorati l-voti miksuba mill-partit ADPD fl-ewwel għadd tal-voti, liema voti kienu jammonta għal 4747 vot, ammont li hu ikbar mill-kwota nazzjonali. Din id-diskriminazzjoni tiżvaluta l-proċess demokratiku u dan billi l-voti tal-Partit Laburista u tal-Partit Nazzjonalista qed jingħataw valur billi jittieħdu in konsiderazzjoni biex isir l-aġġustament għall-proporzjonalità filwaqt li  l-voti ta’ ADPD qed ikunu skartati kompletament.

Il-proċess elettorali hu mistenni li jkompli fil-ġranet li ġejjin u dan billi l-emendi kostituzzjonali tas-sena l-oħra jipprevedu li wara li jkun konkluż il-proċess ta’ bye-elections assoċjati mal-elezzjoni ġenerali, l-Kummissjoni Elettorali talloka mhux iktar minn tnax-il siġġu parlamentari addizzjonali, sitta lil kull naħa biex jonqos l-iżbilanċ tal-ġeneru fil-Parlament. Dan ser ikompli jżid il-problema ta’ rappresentanza parlamentari billi ser iżid ir-rappresentanza tal-partiti parlamentari u jkompli jinjora l-bqija. Il-prinċipju tal-proporzjonalità li diġa huwa applikat b’mod dgħajjaf ser ikompli jiġi mnawwar bħala riżultat ta’ dan.

Il-kawża kostituzzjonali hi dwar dan it-taħwid kollu. Qed nitolbu lill-Qorti li issib li hemm ksur ta’ diversi drittijiet  umani liema drittijiet huma mħarsa kemm mill-kostituzzjoni ta’ Malta kif ukoll mill-Konvenzjoni Ewropeja tad-Drittijiet tal-Bniedem. Hemm ukoll ksur tal-artiklu 3 tal-protokol numru 1 tal-Konvenzjoni Ewropeja dwar id-Drittijiet tal-Bniedem u dan dwar id-dritt ta’ elezzjonijiet ħielsa.

Qegħdin nistennew rimedju kontra d-diskriminazzjoni li seħħet diġa meta l-Partit Nazzjonalista ngħata siġġijiet Parlamentari u aħna b’mod diskriminatorju ma ngħatajniex, kif ukoll protezzjoni mid-diskriminazzjoni addizzjonali li ser isseħħ fil-ġranet li ġejjin meta jidħol fis-seħħ il-mekkaniżmu korrettorju dwar il-bilanċ tal-ġeneru.

Is-sistema elettorali Maltija mhiex isservi l-interessi tal-pajjiż imma biss tal-interessi tal-PLPN li kkapparraw ukoll l-istituzzjonijiet. Il-voti ta’ kulħadd għandhom valur u jeħtieġ li jkunu rispettati, mhux biss dawk tal-PLPN.

Inħarsu l-voti kollha.

Ippubblikat fuq Illum: il-Ħadd 3 t’April 2022