Kultura ta’ dipendenza

Il-baġit għall-2023 li l-Ministru tal-Finanzi Clyde Caruana ippreżenta lill-Parlament nhar it-Tnejn għandu jkun deskritt bħala wieħed li jsaħħaħ kultura ta’ dipendenza.  Il-Gvern jagħmel użu mit-tqassim taċ-ċekkijiet biex jilħaq dan l-iskop! Id-dipendenza fuq il-Gvern, taħt il-Labour hi oġġettiv  inkoraġġit. Is-sitwazzjoni minn baġit għall-ieħor tmur mill-ħażin għall-agħar.

Dan hu forsi l-iktar ċar mill-mod kif il-Gvern imexxi l-quddiem il-politika tiegħu dwar il-pagi. Żviluppat differenza kbira bejn id-daqs tal-paga minima u kemm verament teħtieġ biex tgħix. Il-Gvern qed jipprova jindirizza din id-differenza billi jqassam iċ-ċekkijiet. Issa ħoloq COLA ġdida biex jgħin lill-vulnerabbli u dan flimkien ma numru ta’ sussidji li uħud minnhom mhux neċessarji inkella huma ta’ ħsara.

 Il-ħolqien ta’ dan il-benefiċċju ġdid għall-persuni vulnerabbli (80,000 skond il-Ministru) li ma jistgħux ilaħħqu mal-ħajja, hu pass pożittiv. Il-vulnerabbli jeħtieġu l-għajnuna, imma jeħtieġu ferm iktar minn ċekk ta’ madwar €300 li ser jitqassam fi żmien il-Milied. Kien ikun ferm iktar għaqli kieku l-Gvern iffoka fuq il-problema reali u indirizza din il-probema bis-serjetà. Issa ilu żmien ikaxkar saqajh.

Il-problema reali hi li l-paga minima hi baxxa ħafna: hi ferm il-bogħod minn paga li tista’ tgħix biha. Gvern wara l-ieħor għamel ħiltu biex din il-problema jevitha. Tajjeb li niftakru li l-benefiċċji soċjali, fil-parti l-kbira tagħhom, huma marbuta mal-paga minima u huma rifless tagħha. Paga minima diċenti awtomatikament teffettwa l-benefiċċji soċjali li riżultat ta’ hekk jitjiebu sostanzjalment, bi dritt.

Tul dawn l-aħħar għaxar snin tlett rapporti tal-Caritas analizzaw din il-materja fil-fond. L-aħħar rapport, li nħareġ fl-2021, kien ikkonkluda li hemm diskrepanza ta’ 40 fil-mija bejn il-paga minima u dak meħtieġ biex wieħed jgħix b’mod diċenti. Dan jammonta għal diskrepanza ta’ madwar €4,000 fis-sena. Din hi l-problema rejali!

Sakemm nibqgħu bil-paga minima baxxa daqshekk, it-tqassim fuq stil tar-rigali tal-Milied (Father Christmas) ser jibqgħu jsiru biex jitnaqqas il-piz minn fuq spallejn il-vulnerabbli. Xi drabi ir-rigali ta’ Father Christmas ma jkunux limitati għall-vulnerabbli imma qed jinfirxu ma kulħadd. Hekk ġara biċ-ċekkijiet ta’ qabel l-elezzjoni, u l-hekk imsejħa rifużjoni tat-taxxa!

Flok din id-dipendenza fuq dan it-tqassim, ikun iktar xieraq li l-paga minima tiżdied u issir paga li tista’ tgħix biha.  Dan jista’ jsir billi l-baskett ta’ oġġetti u servizzi li fuqu tkun ikkalkulata l-paga minima jkun aġġornat regolarment. Dan jelimina l-ħtieġa tat-tqassim ta’ cekkijiet ta’ kull xorta fil-parti l-kbira tal-każi għax il-paga raġjonevoli tkun ir-regola: ma jkunx hemm ħtieġa tal-benvolenza politika tal-Gvern, la fi żmien il-baġit u l-anqas, fi żmien ta’ elezzjoni ġenerali kif, b’mod abbużiv diġa sar.

B’żieda ma’ dan it-tqassim taċ-ċekkijiet bi pjaċir, flok pagi ġusti bi dritt, tajbin biex wieħed jgħix bihom, il-Gvern qiegħed ukoll japplika numru ta’ sussidji li huma mfasslin b’mod żbaljat.

Is-sussidji tal-petrol u d-dijżil huma żejda. Iż-żieda internazzjonali fil-prezz tal-petrol u d-dijżil, li huma madwar id-doppju ta’ dak li qed inħallsu Malta, hi opportunità unika li f’idejn kapaċi tista’ tikkoreġi l-iżbalji li għamel il-Gvern fil-konfront tal-problema tagħna tad-dipendenza fuq il-karozza privata.

Flok is-sussidji fuq il-prezz tal-petrol u d-dijżil ikun aħjar kieku ninvestu fl-effiċjenza u l-puntwalità tat-trasport pubbliku. Din hi opportunità unika li, f’idejn min jifhem tista’, fit-tul, twassal għal tibdil fl-imġieba tan-nies favur użu iktar tat-trasport pubbliku u użu inqas tal-karozzi privati.  L-introduzzjoni ta’ transport pubbliku b’xejn għal kulħadd mill-bidu ta’ dan ix-xahar kien pass primatur: l-effiċjenza u l-puntwalità tat-trasport pubbliku kellu jkun indirizzat ferm qabel ma ttieħed dan il-pass importanti.

Li tkun indirizzat id-dipendenza fuq il-karozzi privati hu oġġettiv politiku li l-Gvern stess ippropona fil-Pjan Nazzjonali dwar it-Trasport. Il-Gvern qiegħed jinjora l-pjan tiegħu stess.

Min-naħa l-oħra hu xieraq li l-konsum bażiku tal-ilma u l-elettriku fir-residenzi tagħna jibqa’ jkun issussidjat. Imma hu żball li is-sussidju japplika ukoll għall-konsum kollu ta’ kulħadd. Ikun ferm aħjar jekk setturi differenti tal-ekonomija jkollhom aċċess għal għajnuna mfassla għall-ħtiġijiet tagħhom sakemm iddum il-kriżi kurrenti.   Dan jista’ jagħti protezzjoni ferm ikbar kemm lill-impiegi kif ukoll lill-ekonomija. Fuq kollox b’dan il-mod jista’ jkun evitat li jkun issussidjat il-ħela u l-abbuż fl-użu tal-ilma u l-elettriku.

Ma hemmx ħtieġa li nsaħħu kultura ta’ dipendenza fil-forma ta’ tqassim ta’ ċekkijiet inkella b’sussidji mhux meħtieġa.  Huwa tajjeb li l-vulnerabbli jkunu mgħejjuna. Imma li tinbena u tissaħħaħ kultura ta’ dependenza bħala riżultat ta’ politika skaduta dwar il-pagi hi xi ħaġa ferm differenti. Dan jagħmel ħsara lit-tessut soċjali tal-pajjiż u għandu jinġieb fit-tmiem l-iktar kmieni possibli.

ippubblikat fuq Illum: il-Ħadd 30 t’Ottubru 2022

A Culture of Dependency

The budget for 2023 presented to Parliament by Finance Minister Clyde Caruana last Monday may be described as one which reinforces a culture of dependency. Government handouts are used, left, right and centre to achieve this objective. Under Labour the culture of dependency is actively encouraged: it gets worse with every budget.

This is most clear in the manner in which government deals with incomes policy. A chasm has developed between the actual minimum wage and what is required as a living wage. Government tries to bridge this through various handouts including the newly created special COLA for the vulnerable as well as through subsidies, some of which are unnecessary or damaging.

The creation of a new ad hoc benefit payable to vulnerable persons (estimated by the Minister at 80,000 persons) who cannot cope with the current rate of inflation is a positive step. They definitely need help, but they need much more than an approximately €300 handout at Christmas time.  It would have been much better if government focused on the real problem and addressed it head-on. It has been procrastinating for ages.

The real problem is that the minimum wage is ridiculously low: it is far from being a living wage. Governments have repeated sought to avoid addressing this issue. It is pertinent to point out that social benefits are mostly pegged to the minimum wage. A minimum wage at a reasonable level would automatically adjust all social benefits to an equally reasonable level too.

Three Caritas reports have analysed the issue in depth in the last ten years. The last report issued in 2021 had found a 40 per cent discrepancy between the minimum wage and what is required as a living wage. This translates into approximately a €4,000 shortfall per annum. This is the real problem!

For so long as the minimum wage remains at such a low level, government handouts in Father Christmas style will remain the norm in order to reduce the burdens on the vulnerable. At times, this Father Christmas benevolence is not limited to the vulnerable but spread to the benefit of one and all. The pre-electoral handouts and the so-called tax refunds are just two examples.

Instead of being dependent on handouts, it would be appropriate if the minimum wage is a living wage. This can only be achieved through a regular updating of the basket of goods and services on the basis of which the quantum of the minimum wage is determined. This would eliminate the need for most handouts at any time of the year as all would get their dues as of right, on a regular basis, and not be dependent on the political benevolence of government, be it at budget time or else, abusively, on the eve of general elections as has already happened.

In addition to a policy of preferring handouts to a clear statutory determination of a fair living wage Government has also embarked on a policy of increased subsidies, designed in an ill-advised manner.

The subsidies applied to petrol and diesel are uncalled for. The current international spike in fuel prices – approximately double what we pay locally– is a unique opportunity which, if properly managed could make up for government’s lack of action to address the car dependency problem on the Maltese islands.

Instead of subsidising the price of petrol and diesel it would be much better to invest in the efficiency and reliability of public transport. This is a unique opportunity which if properly managed could be the beginning of a long-term behavioural change: away from the private car and towards public transport. Having free public transport for all as of this month was a pre-mature step: the efficiency and reliability of public transport should have been adequately addressed before embarking on such an important step.

Addressing car dependency head-on is a policy objective proposed by government’s own National Transport Master Plan but repeatedly ignored by government itself.

On the other hand, it is appropriate to subsidise basic water and electricity domestic consumption. One should however think beyond an across-the-board subsidy.  Having focused assistance to different sectors of the economy tailor-made to their specific needs for the duration of the current crises would yield far better results in protecting employment and the economy in the long-term. It would definitely avoid subsidisation of waste and misuse of water and electricity.  

We do not need to create or reinforce a culture of dependency in the form of handouts and unnecessary subsidies. Helping the vulnerable is laudable. Reinforcing a culture of dependency as a result of an outdated incomes policy is something quite different: it damages the social fabric and should be reversed the soonest!

published on The Malta Independent on Sunday: 30 October 2022

Neħtieġu paga minima suriet in-nies

Hemm min iqis li huwa tajjeb li nħoloq mod ġdid ta’ għajnuna lill-vulnerabbli fil-konfront tal-piz fuqhom tal-inflazzjoni. Imma jkun ferm aħjar kieku nindirizzaw il-problema vera bis-serjetà. Il-Gvernijiet wieħed wara l-ieħor ilhom jonqsu milli jagħmlu dan.

Il-paga minima hi baxxa. Mhiex tajba biex tgħix biha. Teħtieġ li tgħola b’madwar €4,000 fis-sena kif ġie muri repetutament fir-rapporti tal-Caritas, sena wara l-oħra.

Sakemm il-pagi jibqgħu daqshekk baxxi jibqa’ l-ħtieġa tal-għotjiet mill-Gvern ta’ kull sena lil dak u lill-ieħor. Ir-ras iebsa tal-Gvern li ma jirrevedix il-baskett li fuqu hija ikkalkulata il-paga minima hija politika skaduta li qed iżżomm dipendenza tal-pajjiz fuq pagi baxxi u handouts.

Hu dritt li l-pagi jkunu ta’ livell diċenti. Dritt li hu mkasbar mill-Gvernijiet, wieħed wara l-ieħor. Pagi diċenti jnaqqsu l-ħtieġa ta’ politika ta’ Father Christmas. Ma nibqgħux nistennewh jiġi jqassam ir-rigali fil-budget!

Il-Gvern jista’ jagħmel użu aħjar tar-riżorsi tal-pajjiż. Is-sussidji kif qed japplikom il-Gvern jistgħu jkunu ferm aħjar.

Is-sussidji tal-fuel lill-kulħadd hu ħela ta’ riżorsi. Nistgħu ngħaddu mingħajr sussidji tal-petrol u tad-dijżil. Dan is-sussidju jista’ faċilment jitnaqqas u dan iwassal għal benefiċċju kbir: inqas karozzi fit-toroq u użu ikbar tat-trasport pubbliku! Li t-trasport pubbliku issa hu b’xejn mhux biżżejjed. Jeħtieg ukoll li jkun effiċjenti, li mhux.

Bla dubju, l-konsum bażiku tal-elettriku għad-djar, għandu jibqa’ jkun issussidjat imma l-bqija tas-sussidji għall-elettriku u l-fuels għandhom ikunu studjati aħjar.  Hemm modi aħjar kif il-Gvern jista’ jnaqqas il-piż minn fuq spallejn in-nies. U fl-aħħar ikollu iktar riżorsi għall-ħtiġijiet tal-pajjiz.

Ftit ħsibijiet dwar il-baġit li jmiss

F’dawn il-ġranet, fil-Ministeru tal-Finanzi jkun qed isir ix-xogħol preparattiv dwar il-baġit li normalment ikunu imħabbar matul ix-xahar ta’ Ottubru.

Il-Ministru tal-Finanzi, mid-dehra diġa ddeċieda li jagħti l-aħħar irtokki biex ikompli jiffinanzja l-klijenteliżmu fl-Air Malta.  Dan hu proġett fit-tul li l-ħidma dwaru ilha għaddejja fuqu mill-predeċessuri tiegħu. Proġett li jinvolvi iktar miljuni ta’ euro ġejjin mit-taxxi tagħna li ser ikunu moħlija biex jonoraw wegħdiet politiċi li saru matul il-kampanja elettorali tal-elezzjoni ġenerali li għada kif għaddiet. Din hi irregolarità oħra bħat-tqassim tac-ċekkijiet bieb bieb waqt il-kampanja elettorali. Monument “xieraq” għall-klijenteliżmu politiku.

L-għoli tal-ħajja spara l-fuq, bla kontroll. Probabbilment li l-COLA, ż-żieda għall-għoli tal-ħajja għall-pagi,salarji u pensjonijiet, li titħabbar bħala parti mill-baġit li jmiss, tkun madwar €10 fil-ġimgħa. Il-Ministru Clyde Caruana diġa qal li din kienet tkun sostanzjalment għola minn hekk kieku l-Gvern ma issussidjax il-petrol/dijsil u l-kontijiet tal-elettriku u l-ilma.

Hemm ħtieġa li niddiskutu ftit iktar dawn is-sussidji biex ikunu aħjar, iktar effettivi u li jilħqu lil min verament jeħtieġhom. Fiċ-ċirkustanzi attwali hi politika tajba li l-użu bażiku jkun issussidjat, imma mhux għaqli li fuq tul ta’ żmien dan jibqa’ sussidju sħiħ għall-konsum kollu. Għax is-sussidji mhux qed imorru għand il-vulnerabbli biss: min mhux vulnerabbli għandu bżonn inqas tas-sussidji tal-lum.  Is-sussidji jeħtieġ li jkunu ffukati jekk irridu li l-pajjiż ikun ta’ għajnuna utli għall-vulnerabbli. Għax ir-riżorsi tal-pajjiż ma jippermettux li nibqgħu sejrin kif aħna fit-tul.

Xi ġranet ilu, s-sussidju fuq il-fuel li jieħdu l-inġenji tal-baħar tneħħa. Dan hu sewwa u seta ġie evitat mill-bidu. Imma dan mhux biżżejjed.  It-tnaqqis gradwali tas-sussidji fuq il-petrol u d-dijżil mhux biss inaqqas il-karozzi mit-toroq u jtejjeb il-kwalità tal-arja, imma fuq kollox jagħmilha possibli li iktar finanzi jkunu allokati għal oqsma oħra li tant jeħtieġu l-attenzjoni.

Il-Kamra tal-Kummerċ għamlet tajjeb li tkellmet dwar ftit iktar ħsieb fuq kif ikunu issussidjati l-kontijiet tal-elettriku u l-ilma. Anke f’dan il-qasam hu l-użu bażiku li għandu jkun issussidjat. Sussidji iktar minn hekk ifisser li anke l-użu esaġerat tal-elettriku u l-ilma qed ikun issussidjat. Dan hu użu ħażin ta’ fondi pubbliċi lijista’ jkun indirizzat bla diffikultà.

Naqbel perfettament ma’ Josef Bugeja tal-GWU li iż-żieda għall-għoli tal-ħajja għandha titħallas kollha lil min jaħdem (u lill-pensjonanti). Il-COLA mhiex, wara kollox, żieda fil-paga imma tipprova tagħmel tajjeb għall-impatt tal-inflazzjoni fuq il-paga, salarju jew pensjoni.

Imma tibqa’ l-ħtieġa ta’ bidla mill-qiegħ dwar il-politika li tikkonċerna l-pagi (incomes policy) biex din tkun dejjem iktar relevanti għaż-żmien li qed ngħixu fih.

Ilna ħafna nitkellmu dwar il-ħtieġa li l-baskett ta’ oġġetti u servizzi li jservu biex fuqhom tinħadem il-paga minima u l-COLA jkun revedut biex ikun assigurat li dan jirrifletti l-ħtiġijiet tal-lum. L-istudji li ippubblikat il-Caritas tul dawn l-aħħar snin jiffukaw eżattament fuq hekk. Minn dawn l-istudji joħroġ ċar li reviżjoni tal-baskett ta’ oġġetti u servizzi jwassal għal żieda inevitabbli ta’ 40 fil-mija fil-paga minima kurrenti. Li dan ikun indirizzat bla iktar dewmien hu essenzjali. Ifisser, skond dawn l-istudji tal-Caritas, li paga minima diċenti għandha tkun ta’ madwar l- €14,000 fis-sena.

L-inflazzjoni  sostanzjali ta’ din is-sena jfisser li l-vulnerabbli fostna għaddejjin minn żmien diffiċli. F’dawn iċ-ċirkustanzi ikun mill-iktar raġjonevoli li l-COLA titħallas darbtejn fis-sena: fl-1 ta’ Lulju u l-1 ta’ Jannar. Dan ma jżidx l-ammont li jitħallas imma billi dan jinqasam fi tnejn, u parti titħallas sitt xhur qabel, inaqqas ħafna l-piz fuq spallejn il-vulnerabbli.

Għadna qed nistennew lill-Onorevoli Ministru tal-Finanzi biex iwettaq dak li wiegħed is-sena l-oħra bl-introduzzjoni ta’ mekkaniżmu speċjali li jipproteġi lill-vulnerabbli mill-impatti tal-għoli tal-ħajja. Għadna nistennew, imma l-Onorevoli Ministru jidher li hu iktar ippreokkupat biex jonora l-wegħdiet konnessi mal-klijenteliżmu politiku fl-Air Malta.

ippubblikat fuq : Illum: 21 t’Awwissu 2022

Some budgetary considerations

In the Finance Ministry this is the time when they gear up to prepare next year’s budget which is normally presented sometime in October.

The Hon Minister for Finance has apparently already decided to proceed with the finishing touches to further finance clientelism in Air Malta. This is a long-term project what they call “works in progress”. It involves more millions of euro in taxpayer’s money down the drain to honour political pledges made during the March 2022 general election. This is another corrupt practice together with the distribution of cheques to every household during the general election campaign. A “fitting” monument to political clientelism.

The cost-of-living is out of control. Most probably that the COLA, the cost-of-living adjustment to wages, salaries and pensions, announced during the budget speech will be around €10 per week. Minister Clyde Caruana states that it could be substantially more if government did not subsidise fuel and electricity bills.

The blanket subsidises of fuel and electricity bills need to be revisited in order that they are more effective in supporting the vulnerable. In the present circumstances it is good policy to subsidise basic use but it does not make sense for a prolonged blanket policy of subsidies. The current subsidies are not going into the pockets of the vulnerable alone. Those who are not amongst the vulnerable can do without most of the current subsidies. Subsidises need to be focused such that they are of help to the most vulnerable. The country does not have the resources to go on in this way for too long a time.

Some days ago, the fuel subsidisation policy was amended in order that the fuelling of pleasure seacraft was at last excluded from further benefitting from the use of subsidised fuel. This is however not enough. The gradual reduction of subsidies of petrol and diesel would not only ease traffic from our roads and improve the quality of our air: they would also make substantial finance available for other areas.

The Chamber of Commerce has also rightfully pointed out that subsidising water and electricity bills across the board needs to be revisited. Even in this area it is basic use which should be subsidised. Subsidising across the board signifies that excessive use is subsidised too. This is a misuse of public funds which we can easily do without.

Josef Bugeja (GWU) is spot on in insisting that the cost-of-living adjustment (COLA) should be paid out in full to all employees (and pensioners). It has to be underlined that COLA is not an increase in wages and salaries. It merely makes good for the impact of inflation on wages, salaries and pensions during the past year.

There is however need for a long overdue overhaul of the incomes policy to make it more relevant to this day and age.

It is about time that the basket of goods and services used to compute the minimum wage and the COLA is revised in order to ensure that it reflects todays needs. The Caritas studies throughout the years have made this basic contribution to the debate: revising the basket of goods and services would identify a 40 per cent shortfall in the current minimum wage. The sooner this is addressed the better. On the basis of the Caritas studies, currently a decent minimum wage should be around €14,000 per annum.

The substantial inflation throughout this year signifies that the vulnerable amongst us are passing though a very difficult patch. In such circumstances it would be reasonable to consider having COLA paid twice a year: 1st July and 1st January. This would not increase the amount due but by splitting it in two, and bringing forward part of its payment by six months, would reduce the burden shouldered by the most vulnerable amongst us.

We are still waiting for the Hon Minister of Finance to honour his commitment made this time last year to address the cost-of-living impacts on the vulnerable through some special mechanism. We are still waiting, unfortunately, as the Hon Minister is more preoccupied in servicing clientelism at Air Malta.

published on The Malta Independent on Sunday: 21 August 2022

Paga minima diċenti

Nhar it-Tnejn, waqt id-diskors tal-buġit konna infurmati biż-żieda statutorja annwali fil-paga minima. Kif nafu ser tkun żieda ta’ €1.75. Bosta ikkummentaw li dan mhux biżżejjed. Hi r-reazzjoni naturali li nisimgħu kważi kull sena.

Meta żieda fil-paga minima, li nirreferu għaliha bħala żieda għall-għoli tal-ħajja, ma tikkorrispondix ma kemm fil-fatt il-ħajja tkun qed togħla jinħolqu bosta problemi għall-persuni u gruppi vulnerabbli.  Meta żieda għall-għoli tal-ħajja ma tkunx adegwata, din tiekol ukoll mill-valur tal-pagi li jkunu għola mill-paga minima. Dan iseħħ minħabba li l-baskett ta’ oġġetti u servizzi li jintużaw biex permezz tagħhom titkejjel żieda fl-għoli tal-ħajja ma jkunx għadu jirrifletti r-realtà dwar il-ħtiġijiet bażiċi tan-nies.

Aħna, bħala partit ilna żmien nitkellmu dwar il-ħtieġa li jkun aġġornat il-kontenut tal-baskett ta’ oġġetti u servizzi li bih titkejjel l-għoli tal-ħajja u tkun determinata l-paga minima. Dan irid ikun aġġornat għaż-żminijiet.  

Il-Caritas f’Malta għamlet diversi studji dwar dan. L-aħħar wieħed li kien ippubblikat f’Diċembru 2020 kien jiffoka fuq tlett kategoriji vulnerabbli bi dħul baxx. Ir-rapport kien intitolat : A Minimum Essential Budget for a Decent Living. Jiena diġa ktibt dwar dan f’dawn il-paġni fi Frar li għadda.  Dwar familja li tikkonsisti f’żewġ adulti u żewġt itfal l-istudju tal-Caritas kien ikkonkluda li bil-prezzijiet tal-2020, bħala minimu, kienu meħtieġa  €14,000 f’sena għal għixien diċenti. Bejn wieħed u ieħor dak hu madwar  €4,000 iktar mill-paga minima attwali. Il-paga minima mhiex paga li tista’ tgħix biha. Min hu bil-paga minima qed jgħix fil-faqar minkejja li jaħdem.  

Qabel ma tħabbar il-buġit iktar kmieni din il-ġimgħa mill-Ministru tal-Finanzi Clyde Caruana, hu parla ħafna dwar proposta li qal li kien qed iħejji biex ikunu ndirizzati l-ħtiġijiet tal-persuni vulnerabbli lil hinn minn dak li tipprovdi l-COLA (Il-mekkaniżmu ta’ aġġustament fil-pagi għall-għoli tal-ħajja).  Imma meta qara l-buġit, minkejja li dam jaqra mhux ħażin, ma qal xejn minn dan. Irid jistudja iktar mal-imsieħba soċjali, qal!

Il-proċess konsultattiv dwar proposta għal direttiva tal-EU dwar paga minima diċenti ilu ftit għaddej. Il-proposta tfittex biex toħloq għodda aċċettabli ħalli bihom tkun tista’ tiġi mkejla kemm għandha tkun il-paga minima f’kull pajjiż individwali tal-EU. Fl-istudju dwar l-impatti ta’ din il-direttiva kien emfasizzat li l-paga minima tkun waħda adegwata meta tkun ġusta fil-konfront tal-pagi ta’ ħaddiema oħrajn u meta tipprovdi għal għixien diċenti.Dan fil-kuntest tal-kundizzjonijiet ekonomiċi tal-pajjiżi individwali.  Il-proposta tal-EU tfisser kif dan jista’ jsir b’għodda statistika.

Malta hi wieħed minn disa’ pajjiżi Ewropej fejn il-paga minima li titħallas skond il-liġi mhiex garanzija kontra r-riskju tal-faqar. Minkejja dan Malta hi wieħed mill-pajjiżi li qed jopponu l-introduzzjoni ta’ direttiva li tindirizza bis-serjetà l-adegwatezza tal-paga minima.

L-istudju tal-Caritas diġa żvela li l-paga minima jonqosha €4,000 fis-sena biex toqrob lejn paga diċenti. Iktar ma ddum ma tittieħed azzjoni din id-differenza iktar ser tikber. Huwa ferm aħjar li tiżdied il-paga kemm hemm bżonn milli jkunu ntrodotti servizzi soċjali addizzjonali biex jagħmlu tajjeb għan-nuqqas.  

Min jaħdem għandu dritt għal paga ġusta: il-paga minima mhiex waħda ġusta. Il-paga minima trid tkun paga li tista’ tgħix biha għax tkun tkopri l-ħtiġijiet bażiċi tal-familja. Għandna bżonn ekonomija sensittiva għall-ħtiġijiet umani.

M’għandniex noqgħodu nistennew soluzzjoni Ewropeja. L-istudju tal-Caritas ilu li wera lil kulħadd ir-realità. Imma  l-Parlament jibqa’ jinjora dan kollu.   Huma biss Membri Parlamentari eletti minn fost dawk ippreżentati minn ADPD li jistgħu jibdew it-triq għal deċizjoni li torbot ħalli l-paga minima tkun waħda li tista’ tgħix biha.

Ippubblikat fuq Illum: il-Ħadd 17 t’ Ottubru 2021

We need a Carbon Budget

Searching for the word “climate” through the 2021 Pre-Budget document published earlier this week entitled Towards a Sustainable Economy one finds the word three times: twice referring to the United Nations Agenda which has to be addressed by Malta as a prospective UN Security Council member, while a third reference is to policy documents under preparation in Malta. The word climate in the pre-budget document is not associated with any climate change policy implementation or action and its impact on the Maltese economy.

It is already five years since the Paris Climate Summit and its conclusions are still being “studied” in Malta. If we keep on procrastinating, achieving carbon neutrality by 2050 will be very difficult to attain.

When Parliament approved the Climate Action Act in 2015 it identified that one of the tools to be used in the politics of climate change was the formulation of a Low Carbon Development Strategy. Consultation on a Vision to develop such a strategy was carried out in 2017, but three years down the line the final policy document is nowhere in sight, even though the Minister for Climate Change Aaron Farrugia has indicated that it may be concluded towards the end of this year. 

A Low Carbon Development Strategy will identify those sectors which are of considerable relevance in developing a low carbon strategy. Some of them are major carbon emission contributors to be addressed. Other sectors are part of the solution as they provide alternative tools which serve to decouple the economy from intensive energy use, in the process reducing carbon emissions.

The Vision which was subject to public consultation three years ago identifies a number of sectors as areas for climate action, namely: enterprise, energy, transport, waste, water, agriculture, tourism, information and communication technologies (ICT) and finance.

The Low Carbon Development Strategy, when published, should address these areas of action. It would also be expected that such a strategy would also identify the manner in which we will be in a position to achieve our target of carbon neutrality. Such a strategy would also, for completeness be expected to be coupled with a carbon budget which would break down the general target into specific manageable objectives which could be achieved over a specific and reasonable timeframe.

At the Paris Climate Summit, together with all other countries, Malta made pledges to take action in order to lay the foundations for reducing climate impacts. If all the pledges made at Paris are honoured, however, we will still be very far off from achieving the target of not exceeding a two-degree Celsius temperature rise. Much more is required.

Unfortunately, Malta’s climate related policies are double faced. On one hand the Malta government publicly pledges action to address climate change. Simultaneously, however, it proceeds with massive road infrastructural projects which encourage more cars on our roads. On the other hand, plans for the electrification of our roads are apparently subject to an elephantine gestation period. In the meantime, car emissions compete with power generation emissions as Malta’s major contributor to climate change.

It is unfortunate that the Low Carbon Development Strategy and the associated Carbon Budget are taking too long to be formulated. It will take much longer to implement them as special interest groups will undoubtedly seek to protect their specific areas to the detriment of attaining our carbon-neutral objective.  

Malta should be at the forefront of climate change action. Parliament’s declaration recognising the existence of a climate emergency is not enough. Words must give way to action. As an island, Malta should be aware that a primary climate change challenge in the years to come will be a rising sea level as a result of which the coastline may recede inwards at a rate so far unknown. The coast, we may remember, is home to most of our maritime and tourism infrastructural facilities, all of which are under threat. Even residential areas close to the sea level will be impacted. This would include all sandy beaches and the residential/commercial areas at l-Għadira, Xemxija, Salini, Gzira, Msida, Sliema, Ta’ Xbiex, Pietà, Marsa, Marsaxlokk, Marsaskala, Birzebbuga, Xlendi, and Marsalforn. Impacts could also move towards inland low-lying areas such as Qormi.

If we take too long to bring our own house in order, it may be too late.

published in The Malta Independent on Sunday : 13 September 2020

L-iżbilanċ ambjentali

L-iżbilanċ ambjentali qiegħed dejjem jiżdied. Fid-diskors twil iżżejjed tiegħu meta ħabbar il-Baġit, il-Ministru tal-Finanzi Edward Scicluna dan il-fatt ma jagħtix kas tiegħu.

L-iżviluppaturi tal-propjetà, permezz tal-assoċjazzjoni tagħhom l-MDA esprimaw is-sodisfazzjon tagħhom dwar Baġit li għal darba oħra aċċetta l-proposti tagħhom biex l-iskemi ta’ inċentivi dwar tnaqqis ta’ taxxi marbuta max-xiri tal-propjetà jkunu estiżi. Il-Baġit jippreżenta dawn il-proposti b’libsa ta’ proposti soċjali. Fir-realtà huma miżuri kontra l-ambjent għax għandhom impatt dirett fuq iktar żvilupp ta’ art kif ukoll fuq l-intensifikazzjoni tal-iżvilupp fiż-żoni urbani tagħna.

It-turiżmu tal-Cruise liners huwa mfaħħar fid-diskors tal-Baġit. Il-Ministru Scicluna jentużjażma ruħu ftit iżżejjed meta jħabbar fid-diskors tiegħu li l-industrija tal-cruise liners f’Malta kibret b’75% tul dawn l-aħħar sitt snin. Il-Ministru Scicluna, probabbilment mhux konxju biżżejjed li l-industrija tal-cruise liners hi kontributur mhux żgħir fil-kontaminazzjoni tal-kwalità tal-arja.

Jeżistu diversi studji dwar l-impatti ambjentali tal-cruise liners fl-ibħra internazzjonali. Il-materja kienet mistħarrġa ukoll minn għaqda ambjentali lokali bl-għajnuna ta’ għaqda ambjentali Ġermaniża. Il-kampjuni tal-arja li ħadu mill-inħawi tal-Port il-Kbir jindikaw preżenza mhux żgħira ta’ partikoli mikroskopiċi fl-arja li qed jispiċċaw fil-pulmun ta’ dawk li jgħixu, jaħdmu inkella sempliċiment jgħaddu mil-lokalitajiet madwar il-Port il-Kbir. Bla dubju l-istess ħaġa insibuha f’Birżebbuġa bħala riżultat tal-operazzjonijiet tal-Port Ħieles.

Biex dan ikun indirizzat, soluzzjoni possibli tkun l-introduzzjoni ta’ obbligu li l-vapuri jagħmlu użu minn elettriku ġġenerat fuq l-art meta dawn ikunu mal-moll. Dwar dan diġa saru studji preliminari. L-istudji, iżda, mhumiex biżżejjed. Jirrikjedu ukoll id-disponibilità għall-azzjoni – disponibilità li presentement ma teżistix. L-istudju dwar il-Port il-Kbir sar fl-2014 filwaqt li dak dwar Birżebbuġa sar fl-2018. Dwar dan kollu d-diskors tal-Baġit hu sieket.

Il-Gvern għadu ma ħabbarx id-data li minnha ‘l-quddiem mhux ser ikun possibli li jkunu impurtati f’Malta karozzi li jaħdmu bil-petrol jew bid-diżil. Ġejna nfurmati li din id-data tista’ titħabbar fl-2020. It-tfassil tal-istrateġija tal-Gvern f’dan il-qasam qed tieħu fit-tul biex tieħu sura meta kien il-Prim Ministru nnifsu li ħabbarha iktar minn sentejn ilu. Ma hemm l-ebda serjetà fil-mod kif din l-istrateġija qed tkun imfassla. Il-materja mhix biss dwar li ma nimpurtawx iktar karozzi li jaħdmu bil-petrol jew bid-diżil.

Tinvolvi ukoll l-interess esaġerat kurrenti fl-iżvilupp ta’ pompi tal-petrol ġodda f’diversi inħawi ta’ Malta. Għax xi ħtieġa hemm għal iktar pompi tal-petrol meta d-deċiżjoni dwar l-elettrifikazzjoni tat-trasport privat qiegħed wara l-bieb? Moratorju immedjat dwar l-iżvilupp ta’ pompi tal-petrol ġodda kienet tkun deċiżjoni tajba u f’waqtha, meta hu aċċettat minn kulħadd li ma hemmx użu għalihom!

Il-Baġit, ifaħħar u jiftaħar bl-investiment massiċċ fl-infrastruttura tat-toroq. B’mod partikolari dwar mini jew fly-overs li x-xogħol dwarhom għaddej inkella qiegħed fi stadju avvanzat ta’ ippjanar.

Il-ġustifikazzjoni għal dan, minn dikjarazzjonijiet diversi li saru matul ix-xhur li għaddew, hi, biex tkun indirizzata l-konġestjoni tat-traffiku. Studji li saru madwar id-dinja kollha repetutament żvelaw li dawn it-tipi ta’ żviluppi fl-infrastruttura tat-toroq inevitabilment twassal għal-iktar traffiku.

Il-Minstru dan kollu jinjorah u jibqa’ jinsisti li jarmi daqstant miljuni ta’ ewro. Apparti li jgħarbel ftit l-esperjenza f’pajjiżi oħra, l-Onor. Ministru għandu jikkonsulta ruħu wkoll mal-Master-Plan għat-Trasport li tfassal taħt id-direzzjoni tal-Gvern li minnu jifforma parti u li b’mod mill-iktar ċar ifisser kif it-tnaqqis tal-karozzi privati mit-toroq tagħna hu għan essenzjali. Il-Ministru għall-Finanzi għandu jfittex li jkun jaf l-għaliex il-Gvern jitlob il-pariri u mbagħad dawn ikunu injorati.

Fl-aħħar il-Gvern irrealizza li hemm ħtieġa ta’ strateġija għal Green New Deal. Din hija strateġija li tindirizza l-impatti tat-tibdil fil-klima b’mod sostenibbli: ekonomikament, ekologikament u soċjalment. Imma biex strateġija ta’ dan ix-xorta tkun tagħmel sens, il-Gvern għandu, l-ewwel u qabel kollox iżarma l-istrateġiji li diġa għandu u li huma dijametrikament opposti għall-Green New Deal.

Ma jagħmilx sens, per eżempju, li filwaqt li l-Gvern repetutament jiddikjara ruħu favur il-ħtieġa tal-ħarsien ambjentali, imma mbagħad kontinwament joħroġ inċentivi biex jinkoraġixxi is-suq tal-propjetà. Lanqas ma jagħmel sens li jibqa’ għaddej bil-programm intensiv tal-iżvilupp tal-infrastruttura tat-toroq jew li jibqa’ għaddej bil-pjani dwar l-iżvilupp tal-mina bejn Malta u Għawdex li inevitabilment ser isservi biex iktar karozzi jaqsmu bejn il-gżejjer b’faċilità.

Flok l-għotjiet għax-xiri tal-batteriji għall-ħażna tal-elettriku ġġenerat mill-pannelli fotovoltajiċi kien ikun ferm aħjar kieku l-Gvern jagħti bidu għal investiment massiv biex ikun assigurat li s-sistema tad-distribuzzjoni tal-elettriku titjib għax hu b’dan li jista’ jkun aċċertat illi fid-djar tagħna jkun possibli li niġġeneraw iktar elettriku mix-xemx. In-nuqqas ta’ miżuri effettivi biex tkun iġġenerata iktar enerġija minn sorsi rinovabbli juru kemm mhu veru xejn li l-Gvern hu kommess favur t-tfassil u l-implimentazzjoni ta’ strateġija dwar il-Green New Deal.

Il-Ministru tal-Finanzi qed jgħaddina biż-żmien meta f’nifs wieħed jinsisti jitkellem dwar Għawdex bħala gżira ekoloġika filwaqt li jibqa’ jinsisti fuq “ħtieġa” għall-mina bejn il-gżejjer. Mina li ser taċċellera l-ħsara ambjentali fil-gżira Għawdxija.

L-iżbilanċ ambjentali qed jikber kontinwament, bla ebda kontroll ta’ xejn.

Ippubblikat fuq Illum: Il-Ħadd 20 ta’ Ottubru 2019

 

The environmental deficit

The environmental deficit is still rising and  the long-winded Budget speech by Finance Minister Edward Scicluna last Monday did not address it.

Through the MDA, their association, property developers have expressed satisfaction at the Budget as, once more, it has taken up their proposals intended to further extend tax incentive schemes linked to the purchase of property. The budget presents these measures as being of a social nature when, in fact, that are anti-environmental measures because their direct impact is the take-up of more land as well as additional pressure on the intensification of the development of our urban areas.

Cruise liner tourism comes in for substantial praise in the Budget speech. Minister Scicluna was over-enthusiastic in announcing that there has been a 75 per cent  increase in the cruise liner industry in Malta over the last six years. He may not be sufficiently aware that the cruise liner industry is a substantial contributor to the degradation of air quality. Various studies have been carried out on the environmental impacts of cruise liners on the high seas and the subject has also been studied by a local environmental NGO with the support of their German counterparts.

Their studies revealed that air samples taken from the Grand Harbour area indicte the presence of a high level of microscopic particulate matter, which is ending in the respiratory systems of those living, working or passing through this area. Similar issues undoubtedly exist in Birżebbuġa as a result of the operations of the Freeport.

A possible solution to address this problem  is the introduction of a compulsory shore-to-ship electricity supply – in respect of which preliminary studies have already been carried out. The studies, however, are not enough. They require a commitment to act – a commitment is currently non-existent. The studies date back to 2014 in respect of the Grand Harbour and to 2018 in respect of Birżebbuġa.

The government has not yet announced the cut-off date for the importation of cars running on petrol and diesel. We were informed that it may be announced some time in 2020. The government strategy in this respect is taking too long too formulate – given that it was announced by the Prime Minister over two years ago.

There is alack of seriousness about the manner in which this issue is being addressed. It  does not just involve determining when no more vehicles running on petrol or diesel will be imported; it also involves the current acute interest in the development of new fuel service stations in various parts of the island. Why do we need such fuel service stations if electrification of private transport is around the corner? An immediate moratorium on the development of new fuel service stations would have been quite appropriate, given that it is accepted by one and all that there will be no use for them!

In addition, the budget praises the heavy investment in road infrastructure, in particular the construction fly-overs and tunnels, the construction of which are either already in hand or else at an advanced state of planning. The justification for this, as has been made through various statements over the months, is to address the ever-increasing traffic congestion.

Studies carried out all over the world have repeatedly revealed that such developments in the road infrastructure inevitably leads to more traffic. Minster Scicluna ignores this experience from other countries and keeps insisting in channelling millions of euros down the drain. He should consult the Transport Master-Plan, drawn up under the direction of his own government, which clearly lists the reduction of the number of vehicles on our roads as an essential objective. The Finance Minister should query why his government commissions experts for their advice which it then ignores.

The Government has, at last realised that it needs a ‘Green New Deal’ strategy – a strategy which addresses the impacts of climate change sustainably, economically, ecologically and socially. But for such a strategy to make sense, it should first dismantle its existing strategies which are in direct opposition to a ‘Green New Deal’.

It does not make sense, for example, for the Government to declare the need to protect the environment and then hands out all sorts of incentives to encourage the property market. Nor does it make sense to keep to its programme of intensive development of the road infrastructure, or to keep pushing for the development of a tunnel between Malta and Gozo, which will only serve the free movement of more cars between the islands.

Instead of grants for batteries to store electricity generated through solar panels, it would have been much better had the Government embarked on a massive investment to ensure a better distribution network of electricity, as this would – of itself – increase the potential for the generation of more renewable energy by households. The lack of effective measures to generate more energy from renewable sources clearly shows that Government is not really committed to drafting and implementing a real ‘Green New Deal’ strategy.

The Minister of Finance is taking everybody for a ride when, on the one hand he speaks of Gozo as an ecological island and then, on the other, keeps insisting on the ‘need’ for a tunnel between the islands, – which will only serve to accelerate the environmental degradation of Gozo.

The environmental deficit is clearly out of control.

 

published on The Malta Independent on Sunday 20 October 2019

Il-mużika ta’ matul il-lejl

Ir-ritratti mis-satellita juru kemm hu kbir it-tniġġiż mid-dawl f’Malta. Fil-fatt, dan hu komparabbli mat-tniġġiż miż-żoni urbani fil-kontinent Ewropew! It-tniġġiż mid-dawl ma jħallix li nisimgħu l-mużika ta’ matul il-lejl. Joħnoqha u jżommna milli napprezzaw is-sbuħija tal-lejl li bil-mod jurina dak li jostor. Hekk jemfasizza l-Ħares tal-Opra (Phantom of the Opera) fix-xogħol tejatrali kapulavur ta’ Andrew Lloyd Webber.

Xi snin ilu waqt dibattitu dwar il-baġit ġie varat proġett biex id-dwal tat-toroq ikun ikkontrollat b’mod elettroniku. Proġett li meta jkun implimentat għandu jkun ta’ kontribut sostanzjali biex fil-gżejjer Maltin jonqos it-tniġġiż mid-dawl. Imma sfortunatament ftit li xejn smajna dwar xi progress seta’ kien hemm dwar din il-materja mill- 2013 lil hawn, meta tħabbar il-proġett.

Id-dawl eċċessiv użat matul il-lejl mhux biss hu użu ħażin u ineffiċjenti tal-enerġija imma jagħti kontribut konsegwenzjali għal emissjonijiet tal-karbonju li jistgħu jkunu evitati. B’dan il-ħajja fin-natura tul il-lejl qed tiġi ddisturbata u potenzjalment ukoll hi kawża għal ħsara lis-saħħa umana.

Fl-2007, il-Birdlife f’Malta ippubblikat studju dwar l-impatt tad-dwal bil-lejl fuq l-għasafar li jgħixu fl-irdumijiet u qrib il-baħar kif ukoll speċi oħra li jpassu bil-lejl. L-istudju hu intitolat Light Pollution and its effects on Yelkouan Shearwaters in Malta; causes and solutions. Il-kuntest tal-istudju kien proġett fl-iskema EU Life fl-Aħrax tal-Mellieħa fl-inħawi magħruf bħala l-Irdum tal-Madonna, sit li hu kolonja tal-garni, għasfur li jgħix mal-baħar.

L-osservazzjonijiet fir-rapport u s-soluzzjonijiet proposti jistgħu faċilment iservu ta’ bażi għal pjan ta’ azzjoni biex fil-gżejjer Maltin nibdew nindirizzaw bis-serjetà t-tniġġiż mid-dawl billi dan f’Malta mhux biss hu ta’ theddida għall-garnija (Yelkouan Shearwater)imma ukoll kawża ta’ emissjonijiet ta’ karbonju bla bżonn u theddida għall-kwalità tal-ħajja tagħna lkoll.

Bħala riżultat tad-densità qawwija ta’ popolazzjoni, t-tniġġiż mid-dawl matul il-lejl għandu impatt konsiderevoli kemm fuq iż-żoni urbani kif ukoll fuq dawk rurali tal-gżejjer Maltin. Ekologikament għandu impatt fuq l-għasafar, friefet u insetti kif ukoll friefet il-lejl imma ukoll fuq l-imġieba tal-annimali b’mod ġenerali. Lil hinn mill-ħajja naturali, it-tniġġiż mid-dawl joħloq leħħ qawwi li jweġġa’ l-għajn u li għandu impatt fuq is-sigurtà fis-sewqan. Jeffettwa lil min isuq, lil min jimxi, kif ukoll lil min juża’ r-rota u jagħti kontribut mhux żgħir fl-inċidenti tat-traffiku li jseħħu matul il-lejl.

Il-każ dwar it-tniġġiż mid-dawl fid-Dwejra deċiż mit-Tribunal ta’ Reviżjoni dwar l-Ambjent u l-Ippjanar nhar is-27 ta’ Ġunju hu każ rari fejn deċiżjoni tajba tal-Kummissjoni għall-Kontroll tal-Iżvilupp tinbidel mit-Tribunal fl-appell: ġeneralment bil-maqlub jiġri. Meta jinbidlu, s-soltu jkunu d-deċiżjonijiet il-ħżiena li jinbidlu, mhux dawk tajbin! Fil-fatt il-Kummissjoni għall-Kontroll ta’ l-Iżvilupp kienet irrifjutat l-applikazzjoni oriġinali minħabba li l-inħawi tad-Dwejra huma żona ta’ importanza ekologika. Sfortunatament it-Tribunal ittratta it-tniġġiż mid-dawl b’mod leġġer u kien insensittiv għall-impatti ekoloġiċi.

Li l-15-il għaqda ambjentali ngħaqdu biex jiġbru l-fondi ħalli tkompli l-ġlieda b’appell fil-Qrati hu pass tajjeb ‘il-quddiem. Il-ħarsien tas-siti tan-Natura 2000 hi għadma iebsa, imma jeħtieġ li jibqa’ għaddej. Imma li jsir appell minn din id-deċiżjoni skandaluża tat-Tribunal ta’ Reviżjoni tal-Ambjent u l-Ippjanar għandu jkun biss l-ewwel pass.

Għandna nirrejalizzaw li l-Awtorità għall-Ambjent u r-Riżorsi għandha l-poter u l-awtorità taħt id-Direttiva Ewropea dwar l-abitati li mhiex tagħmel użu tagħhom sewwa. L-ERA għandha tasserixxi ruħha u tenforza r-regoli, u jekk hemm bżonn tibqa’ għaddejja minn fuq l-Awtorità tal-Ippjanar kif tista’ u għandha tagħmel kull meta dan ikun neċessarju.

Ikun ferm aħjar kieku l-Ministru għall-Ambjent jinsisti mal-ERA biex din tieħu ħsieb iż-żoni ekoloġiċi sewwa. Ovvjament għandu jassigura li jkunu ipprovduti riżorsi adegwati.

Il-kaz tad-Dwejra hu każ speċifiku li fih l-ERA tista’ tieħu l-mazz f’idejha. X’ser tagħmel?

Ippubblikat fuq Illum : il-Ħadd 7 ta’ Lulju 2019