Tibdil fil-klima u l-aċċess għax-xemx

Huwa essenzjali li nnaqqsu l-gassijiet serra jekk irridu nindirizzaw b’mod effettiv it-tindil fil-klima. F’Pariġi, fl-2015, kien hemm qbil li kien meħtieġ illi t-temperatura globali ma kelliex tiżdied iktar minn 1.5 gradi Celsius biex ikun possibli li l-bidla fil-klima tkun taħt kontroll.   Tlett xhur ilu, f’Awwissu, l-Intergovernmental Panel on Climate Change tal-Ġnus Magħuda (IPCC) infurmana li ż-żieda fit-temperatura diġa qabżet il-grad Celsius, u li din qed tkompli tiżdied.  

L-impatt ta’ dan jidher fil-maltemp estrem li qed niffaċċjaw kontinwament. Bħall-għargħar fi Sqallija u l- Calabria iktar kmieni din il-ġimgħa u fil-Ġermanja u pajjiżi oħra iktar kmieni.  Il-ħerba li qed tiżviluppa hi enormi. Jekk ma nieħdux passi deċiżivi, dak li qed naraw mhu xejn ħdejn dak li ser jiġri.

Huwa kruċjali li l-ekonomija tagħna tkun waħda li ma tkunx dipendenti mill-karbonju, jekk irridu naslu biex nindirizzaw it-tibdil fil-klima.

Il-qalba tal-power station ta’ Delimara minn waħda li taħdem fuq iż-żejt maħmuġ (heavy fuel oil) għal waħda li taħdem fuq il-gass kien pass tajjeb li jħares il-quddiem, pass li aħna bħala partit dejjem appoġġajna. Imma dan mhux biżżejjed. L-użu tal-gass hu fih innifsu pass ta’ transizzjoni.   Li jkollna l-parti l-kbira tal-elettriku (jew kollu!) iġġenerat minn sorsi rinovabbli jkun ħafna aħjar milli nagħmlu użu mill-idroġenu – li qed jissemma bħala l-fuel tal-futur!

Neħtieġu iżda li ntejbu is-sistema nazzjonali tad-distribuzzjoni tal-elettriku biex ikun possibli li z-zoni residenzjali jikkontribwixxu iktar fl-isforz nazzjonali biex niġġeneraw l-enerġija rinovabbli.  Investiment f’sistema ta’ distribuzzjoni iktar effiċjenti hi kruċjali. F’dan għadna lura, għax mhiex prijorità.

Id-dritt tagħna għal aċċess għax-xemx għandu jissaħħaħ. Ma jistax ikun li dan id-dritt jibqa’ dipendenti fuq proċess tal-ippjanar tal-użu tal-art insensittiv u żvilupp bl-addoċċ. Iż-żieda fl-għoli permissibli tal-bini meta kienu approvati l-pjani lokali tal-2006 wassal għal impatt negattiv f’enerġija rinovabbli li ntilfet. Hu prezz li għadna nħallsu u ser nibqgħu nħallsu għall-futur immedjat. Għax baqa’ ftit biex neħilsu minn dan il-piż.

Li ninvestu iktar fil-ġenerazzjoni tal-enerġija mix-xemx jirrendi. Huwa ukoll sostenibbli meta nħarsu fit-tul. Jelimina ukoll id-dipendenza fuq it-tieni interconnector minn Sqallija li dwaru l-Gvern qiegħed iħejji l-pjanijiet tiegħu. 

Bħalissa l-prezz tal-enerġija fl-Ewropa sploda. Dan wassal biex l-użu tal-enerġija permezz tal-interconnector eżistenti bejn Malta u Sqallija ġie ristrett.

Bħala riżultat tal-qalba tat-trasport bl-art minn karozzi li jaħdmu bil-petol jew dijżil għall-elettriku, id-domanda għall-elettriku ser tiżdied skond kemm jiżdiedu l-karozzi tal-elettriku.  Nistgħu nlaħħqu ma’ din id-domanda mingħajr ma nkunu dipendenti fuq is-swieq enerġetiċi kontinentali?

Jekk jirnexxielna nżidu b’mod sostanzjali l-ġenerazzjoni ta’ enerġija rinovabbli nistgħu bla dubju nindirizzaw parti minn din iż-żieda fid-domanda għall-enerġija. Il-bqija hu possibli li nindirizzawha billi ninkuraġixxu bidla fil-mobilità tagħna.

L-informazzjoni bażika dwar dan diġa nafu biha. Qegħda fil-Pjan Nazzjonali tat-Trasport li jiġbdilna l-attenzjoni li nofs il-vjaġġi li nagħmlu bil-karozzi privati tagħna huma għal vjaġġi qosra, li jdumu inqas minn kwarta. 

Il-politika tal-Gvern kif imfissra fl-aħħar baġit ser tintroduċi transport pubbliku b’xejn minn Ottubru 2022. Dan jeħtieġ ftit iktar attenzjoni, għax il-prezz li nħallsu għat-trasport tal-linja qatt ma kien l-ostaklu għall-użu tat-trasport pubbliku. Hi l-effiċjenza u l-frekwenza tiegħu li jeħtieġu titjib. Jekk dan ikun indirizzat jista’ jagħmel id-differenza sostanzjali fl-użu tat-trasport pubbliku.

Dan hu x’joffri l-futur: nindirizzaw it-tibdil fil-klima permezz tal-politika tat-trasport u l-ippjanar aħjar fil-qasam tal-enerġija. Fuq kollox billi nħarsu id-dritt tagħna għal aċċess għax-xemx. 

In-natura tipprovdilna soluzzjonijiet sostenibbli għall-parti l-kbira ta’ dak li neħtieġu. Jiddependi minnha jekk ngħarfux nagħmlu użu minnhom sewwa!

Ippubblikat fuq Illum : il-Ħadd 31 t’Ottubru 2021

Climate Change and solar rights

Reducing greenhouse gas emissions is necessary if we are to address climate change effectively. In Paris, in 2015, it was agreed by all that limiting global temperature increase to 1.5 degrees Celsius is essential if we are to address climate change adequately.  Three months ago, in August, the UN Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) informed us that this increase was already 1.09 degrees Celsius, and rising.

The impacts of this increase are manifested in the extreme weather which we are currently witnessing, such as the floods all over Sicily and Calabria earlier this week, and in many other countries earlier. The resulting devastation is shocking. It will however get much worse very soon if we do not act decisively.

Having policies encouraging a low-carbon economy is crucial if we are to adequately address climate change.

Obviously solar rights must be entrenched: they should no longer be at the mercy of unbridled development and an insensitive land use planning process. The increase in permissible building heights introduced when the 2006 lot of local plans was approved had a heavy price-tag in renewable energy sacrificed. We are still paying this price and it will be quite some time before we recover from this irresponsible impact.

Switching over electricity generation at Delimara from one dependent on heavy fuel oil to one running on natural gas was a step in the right direction which greens always supported. It is however not enough. Natural gas is a transitional fuel.  Having most or all of our electricity generated from renewable sources would be a much better option, even better than making use of hydrogen, which is being considered as a future fuel. We need however to upgrade the national electricity distribution grid in order that it would be possible for residential areas to contribute much more to the national effort in renewable energy generation. Investing in an efficient distribution system is crucial. Yet it lags behind. It is not part of the priorities in hand.

Investing heavily in the generation of solar energy is more rewarding. It is also sustainable in the long term.  It would also do away with being dependent on a second energy interconnector with the Sicilian mainland, as government is currently planning.

Currently energy prices on mainland Europe are on a steep rise. This has resulted in a policy of restricting the use of the existing energy interconnector between Malta and Sicily.

As a result of the electrification of land transport, the demand for electricity is bound to increase in proportion to the uptake of electric cars. Can we cope with this increase in demand without being at the mercy of the mainland energy markets?

If we go for a substantial increase in the generation of renewable energy, we can definitely address part of the shortfall. The rest can also be addressed by actively encouraging a behavioural change in our mobility patterns.

The relative basic information is contained in the Transport Masterplan which points out that 50 per cent of the trips we make with our private vehicles are for short trips having a very short duration of under fifteen minutes.

Government policy as accounted for in the last budget will introduce free public transport as of October 2022. This needs fine-tuning, as existing fares have never been an obstacle to use public transport. It is the frequency and efficiency of the service which deters use. If this is adequately addressed it could be a gamechanger in increasing the attractiveness of public transport and consequently its increased use.

This is the possible future linking climate change and transport policy through adequate energy planning and the entrenchment of our solar rights.

Nature provides sustainable solutions for most of our needs. It is up to us to use them properly!

published in The Malta Independent on Sunday 31 October 2021