Is-silġ qed idub

Is-silġ qed idub kullimkien. Iktar kmieni din il-ġimgħa fl-Iżlanda saret kommemorazzjoni tal-glaċier Okjökull li dab wara madwar 700 sena li ilu jeżisti.

Kien hemm ċerimonja ta’ tifkira u twaħħlet plakka bi twissija għall-futur li tgħid: “Okjökull hu l-ewwel glaċier fl-Iżlanda li spiċċa. Matul il-mitejn sena li ġejjin il-glaċieri ewlenin li għandna ser imisshom l-istess xorti. Dan il-monument jirrikonoxxi li nafu x’qiegħed jiġri kif ukoll x’jeħtieġ li jsir. Intom biss tafu jekk għamilniehx.”

Din id-dedika tispiċċa bid-data taċ-ċerimonja u l-konċentrazzjoni attwali tad-dijossidju tal-carbonju fl-arja, 415 parti minn kull miljun.

Mappa ġeoloġika tal-1901 tal-Iżlanda tindika li dan il-glaċier kien ikopri area ta’ 38 kilometru kwadru. Issa spiċċa: dab u sparixxa fl-oċeani.

It-tibdil fil-klima qiegħed magħna. Illum diffiċli biex dan jitwaqqaf. It-tibdil fil-klima m’għadux xi eżerċizzju tejoretiku li jbassar il-futur: hu r-realtà li qed tiżviluppa quddiemna u li rridu niffaċċjaw.

Il-kommemorazzjoni simbolika “tal-mewt” tal-glaċier Iżlandiz hi twiddiba għal kulħadd: it-tibdil fil-klima teffettwa lil kulħadd, min mod u min ieħor. Iż-żieda fit-temperatura globali qed iddewweb il-glaċieri u l-icebergs. Dan iwassal biex jogħla l-livell tal-baħar u dan b’theddida serja għal kull attività fuq l-art li hi qrib tal-livell tal-baħar. L-effetti mhux ser ikunu biss mal-kosta, imma iktar ‘il-ġewwa ukoll.

Kontinwament naqraw kif ibliet kbar li qegħdin mhux wisq ‘il-fuq mil-livell tal-baħar qed jaħsbu u jitħassbu dwar kif jistgħu jilqgħu għal din it-theddida: ibliet bħal New York, Miami, Tampa, Boston, New Orleans, Amsterdam, Mumbai, Stokkolma, Buenos Aires, Dakar, Shanghai, Hong Kong, Cancun u bosta oħrajn jistgħu jisparixxu. Miljuni ta’ bnedmin jispiċċaw bla saqaf fuq rashom.

U f’Malta?

L-għoli tal-livell tal-baħar jeqred il-faċilitajiet mal-kosta, bit-turiżmu jaqla’ l-ikbar daqqa. Numru ta’ zoni residenzjali mal-kosta ukoll jistgħu jkunu effettwati: bħal Marsalforn, ix-Xlendi, San Pawl il-Baħar, l-Għadira, tas-Sliema, l-Gżira, Ta’ Xbiex, l-Msida, Birżebbuġa, Marsaskala u Marsaxlokk, flimkien ma partijiet minn lokalitajiet oħra lkoll jintlaqtu skont kemm jogħla l-livell tal-baħar.

Jiena infurmat li l-power station ta’ Malta f’Delimara qegħda madwar 4 metri ‘l-fuq mil-livell tal-baħar.

Żieda żgħira fil-livell tal-baħar tista’ tillimita l-ħsara għall-infrastruttura turistika u l-faċilitajiet kostali. Imma jekk iż-żieda fil-livell tal-baħar tkun waħda sostanzjali iz-zoni residenzjali mal-kosta, u bosta iktar, jista’ jkunu effettwati.

It-tbassir dwar kemm ser jogħla l-livell tal-baħar jiddependi fuq iż-żidiet reali fit-temperaturi. Fis-Summit dwar il-klima f’Pariġi kien hemm it-tama li ż-żieda massima fit-temperatura ma taqbizx il-1.5 gradi Celsius fuq it-temperatura pre-industrijali. Sfortunatament, illum, dan jidher li hu ħolm għax mexjin lejn żidied ferm ikbar fit-temperaturi.

It-tbassir minimu hu dwar żieda fl-għoli tal-baħar ta’ madwar 500 millimetru imma hemm il-possibiltà li dan jista’ jilħaq żieda fl-għoli ta’ anke 7 metri! Dan hu tbassir li qed ikun revedut kontinwament mill-komunità xjentifika u jiddependi miż-żidiet reali fit-temperaturi u projezzjonijiet reveduti.

Malta għandha interess (dirett) ovvju biex it-tibdil fil-klima jkun indirizzat, imma fl-istess ħin issegwi politika li twassal il-messaġġ ċar li tiġi taqa’ u tqum, ma jimpurtahiex. Eżempju ta’ dan huma l-proġetti infrastrutturali konnessi mat-toroq li ser iservu biss biex iżidu n-numru tal-karozzi fit-toroq. Iktar karozzi, iktar emissjonijiet: kontribut dirett ikbar għat-tibdil fil-klima.

Fejn diġa beda jinħass l-għoli fil-livell tal-baħar diġa sparixxew numru ta’ gżejjer (mhux abitati) fil-Paċifiku. Hemm gżejjer oħra mill-Fiji sal-gżejjer Marshall, mill-Maldives sal-Bahamas, Tuvalu, l-Kiribati u bosta oħrajn li qegħdin taħt theddida imminenti.

Anke Malta u Għawdex qegħdin fil-queue għax in-natura ma taħfira lil ħadd, ma timxix b’mod diskriminatorju. Ser tolqot lil kulħadd mingħajr eċċezzjoni.

Ippubblikat fuq Illum: il-Ħadd 25 t’Awwissu 2019

Requiem for a glacier

Earlier this week, mourners gathered in Iceland to commemorate the loss of Okjökull, the glacier, which has “died” at the age of about 700.

Mourners fixed a plaque as a warning to the future stating: “Ok is the first Icelandic glacier to lose its status as a glacier. In the next 200 years, all our main glaciers are expected to follow the same path. This monument is to acknowledge that we know what is happening and what needs to be done. Only you know if we did it.”

The dedication, ends with the date of the ceremony and the current global concentration of carbon dioxide in the air – 415 parts per million.

A 1901 geological map of Iceland indicated that at that time this glacier had covered an area of 38 square kilometres. Now it is no more: it has melted and disappeared into the ocean.
Climate change is definitely happening: it is now almost unstoppable. It is no longer a theoretical prediction of the future – it is today’s reality which we must face head on.

The symbolic commemoration of the “death” of an Icelandic glacier is a warning: climate change hits all of us in one way or another. The global increase in temperature is melting glaciers and icebergs which will, in turn, increase the sea level and threaten low-lying land. This will have an impact not just along the coast but also further inland.

We constantly read how various low-lying countries are considering how they could face this threat. Cities such as New York, Miami, Tampa, Boston, New Orleans, Amsterdam, Mumbai, Stockholm, Buenos Aires, Dakar, Shanghai, Hong Kong and Cancun, (to name just a few) could vanish and millions of persons would be displaced.

What about Malta? A rising sea level could wipe out coastal facilities – tourism being the hardest hit. A number of coastal residential areas would also be considerably impacted: Marsalforn, Xlendi, St Paul’s Bay, Għadira, Sliema, Gżira, Ta’ Xbiex, Msida, Birżebbuġa, Marsaskala and Marsaxlokk, together with parts of other localities – would be hit with an intensity depending on the extent of the sea level rise.

I am informed that Malta’s power station at Delimara is at approximately four metres above sea level.

A small sea level rise could possibly limit damage to tourism infrastructure and coastal facilities but if the rise is substantial, it could hit the low-lying residential areas and possibly much more.

Projections for sea-level rise vary as they are dependent on the actual increase in global temperatures. The Paris Climate Summit had pinned its hopes on a maximum temperature increase of 1.5 degrees Celsius above the pre-industrial age. Unfortunately, this is now wishful thinking, as we are moving towards much higher temperature increases.

The minimum projection is for a rise in sea level of around 500 millimetres –  which could rise even to as much as seven metres! These projections are being constantly revised by the scientific community, depending on actual rise in temperature and revised projections.

Malta has an obvious direct interest in taming climate change and yet it follows policies which send out the clear message that it does not care. The current spending spree on the development of the road infrastructure is a case in point because it will only serve to increase the number of vehicles on our roads. More vehicles, more emissions: signifying an increased direct contribution to climate change.

The rise in sea level has already wiped out a number of uninhabited low-lying islands in the Pacific. Other island states – from Fiji to the Marshall Islands, the Maldives to the Bahamas, Tuvalu, Kiribati and many more – are under an imminent threat.

Even Malta and Gozo will have to join the queue as nature will not discriminate: it will hit all of us without exception.

published in the Malta Independent on Sunday: 25 August 2019

In-Natura m’għandhiex vot

Infrastruttura Malta hi insensittiva għal dak kollu li għandu x’jaqsam mal-ekoloġija. Ittrasformat trejqiet fil-widien u madwarhom f’toroq wisgħin bl-użu ta’ volumi kbar ta’ konkos kif għamlet fil-Wied Tal-Isqof u Wied is-Sewda. Dan ser ikollu impatt negattiv konsiderevoli fuq l-ambjent rurali, fuq il-komunitajiet rurali u fuq il-pajsaġġ.
Dawn it-trejqiet li ġew ittrasformati f’toroq, issa, inevitabilment ser ikunu użati minn iktar traffiku: il-problemi tat-traffiku ser ikunu trasferiti miż-żoni urbani għall-kampanja.

Il-widien huma parti integrali mill-eko-sistema tagħna, b’rikkezzi kbar ta’ bijodiversità. In-natura, li timla kull rokna tal-kampanja tagħna hi taħt theddida kontinwa. Mhux Infrastruttura Malta biss hi responsabbli għal dan.

L-eko-sistema taħdem f’sintonia kważi perfetta, b’rabta sħiħa bejn kull fjura u jew insett u l-bqija tal-madwar. L-ekoloġija ma żżidx biss mal-kuluri tal-pajsaġġ tagħna, imma hi l-bażi essenzjali tal-ħajja innifisha. Permezz ta’ diversi organiżmi li jistkennu fil-kampanja u l-widien in-natura tipprovdi servizzi essenzjali għall-agrikultura.

In-natura mhix dekorazzjoni tajba biss għar-ritratti, videos jew pitturi. Mhix qegħda hemm biex niggustawha.

Sfortunatament qed ngħixu f’dinja li ftit li xejn tagħti kaz ta’ dak kollu li m’għandux valur espress fi flus. Din hi r-raġuni ewlenija għan-nuqqas ta’ ħafna li jifhmu u japprezzaw l-importanza tal-ekoloġija fil-ħajja ta’ kuljum. Uħud ma għandhom l-ebda idea li aħna ma ngħixux f’ekonomija imma niffurmaw parti integrali minn eko-sistema!

Fil-passat saru diversi attentati biex tiġi kkoreġuta din l-attitudni permezz ta’ studji li ippruvaw jikkwantifika il-valur ekonomiku tal-bijodiversità. Dan sar kemm fuq livell Ewropew kif ukoll minn pajjiżi individwali. Dawn l-istudji jesploraw u jippruvaw jikkwantifikaw kemm jiswa’ biex ikunu sostitwiti s-servizzi li n-natura tipprovdilna b’xejn għal erbgħa u għoxrin siegħa kuljum. L-ammont jitkejjel bil-biljuni.

Hemm ħtieġa li nifhmu li l-bniedem huwa dipendenti fuq is-servizzi li n-natura tipprovdilna l-ħin kollu bla ebda ħlas. Dawn jinkludu l-ilma, l-ħamrija u l-arja nadifa li qed isofru attakk frontali kontinwu minn dak li nsejħulu żvilupp.

Is-siġar qed jitqaċċtu biex jagħmlu l-wisgħa għall-kostruzzjoni bla rażan li għaddejja bħalissa. Dan jinkludi l-proġetti mhux meħtieġa ta’ toroq li qed iseħħu f’dan il-ħin.

Is-siġar huma rigal li tagħtina n-natura. Jagħtuna l-ossiġnu li mingħajru ma nieħdux nifs. Dan l-ossignu jipproduċuh billi jassorbu id-dijossidju tal-carbonju mill-atmosfera, u jżommu l-karbonju depositat fiz-zokk u l-friegħi tas-siġra. B’dan il-mod is-siġar jagħtuna żewġ servizzi essenzjali bla ħlas: l-ossiġnu biex nieħdu n-nifs u depożitu naturali għall-karbonju. Dawn is-servizzi huma l-alternattivi naturali għat-teknoloġija magħrufa bħala “carbon capture technology” li tiswa’ l-miljuni. In-natura tipprovdilna alternattiva u aħna din ninjorawha. Huwa servizz bla ħlas u allura mhuwiex apprezzat. It-tibdil fil-klima huwa (in-parti) riżultat ta’ diforestazzjoni fuq skala kbira, akkumulata tul is-snin.

Aħna niddependu fuq in-natura ferm iktar milli niddependu fuq l-ekonomija. Imma fil-waqt li ninkwetaw meta pajjiżna jiffaċċja żbilanċ finanzjarju, ħafna jinjoraw l-iżbilanċ ambjentali li qiegħed isir dejjem iktar agħar milli qatt kien. Li nindirizzaw dan l-iżbilanċ ambjentali huwa essenzjali qabel ma jkun tard wisq. Mhux kulħadd hu konxju li ħadd ma hu ser jagħmlilna tajjeb għal dan l-iżbilanċ. Ma hemm l-ebda bale-out għal dan l-iżbilanċ!

Għandna Ministru tal-Kabinet li hu responsabbli mill-Iżvilupp Sostenibbli. Sfortunatament, kif ngħidu, lanqas jaf x’laqtu! Bħala riżultat ta’ dan hu ovvju li hawn nuqqas ta’ strateġija ta’ sostenibilità fis-settur pubbliku kollu.

L-impatt ta’ dan kollu jinħass fit-tul. Ma jidher li hemm l-ebda għaġla, għax in-natura m’għandiex vot. Imma dawk minna li għandhom vot għandna responsabbiltà etika li naġixxu f’isimha. Dak li tagħmel Alternattiva Demokratika.

ippubblikat fuq Illum Il-Ħadd 10 ta’ Marzu 2019

Nature has no vote

Infrastructure Malta is insensitive to all sorts of ecological issues. It has transformed country lanes in and around valleys into quasi-highways through the indiscriminate use of large volumes of concrete, which will have a considerable negative impact on the rural environment, the rural communities and on the rural landscape.

These former country lanes will inevitably now be used by more traffic, moving traffic- related problems from the urban areas into our countryside.

Valleys are an integral part of our eco-system: so rich in biodiversity. Wildlife, so abundant in our valleys and countryside, is continuously under threat as a result of this insensitivity. But Infrastructure Malta is not the only culprit.

There is an intricate inter-relationship between the different constituent parts forming our eco-system. Ecology does not just add colour to our landscapes but it is the very foundation of life itself. Nature is not just a desirable decoration to be captured on photographs, videos or paintings. Through a multitude of organisms sheltering in our valleys and the countryside, nature provides essential services to our agriculture through the provision of shelter to pollinators.

Unfortunately, we live in a world which tends to ignore non-monetary value. This is the underlying reason for the general failure to appreciate the importance of ecology in our daily lives. In fact, to some it is incomprehensible that we live in an eco-system and not in an economy! In the past, in an effort to try and remedy this myopic approach, there has been an attempt to quantify the economic value of biodiversity. Various studies have been undertaken to quantify this value on both a European level as well as an individual country basis. These studies explore and try to quantify what it would cost to replace the services that nature provides free on a 24/7 basis. This cost is measured in billions of euros.

We need to understand that humankind is dependent on the eco-system services that is freely provided by nature. These include water, fertile soil and clean air – all of which are being meticulously ruined as a result of so-called “development”.

Trees are being chopped down to make way for the current building spree, including the large scale road infrastructural overhaul currently in hand.

Trees are a gift of nature. They give us oxygen, without which we cannot breathe. They produce this oxygen by absorbing atmospheric carbon dioxide, retaining the carbon in the process. By doing this, trees give us two essential services free: oxygen to breathe and a natural deposit for carbon – what we refer to as a “carbon sink”. Trees are the natural alternative to carbon capture technology. Carbon capture technology – used as part of the technological response to climate change – costs millions to produce and operate. Yet we have a natural alternative which we continuously discard. It is a free service and hence it is not appreciated. Climate change is partly the result of large-scale deforestation accumulated over the years.

We are significantly more dependent on nature than on the size of our country’s GDP and yet while we worry when our country is faced with a financial deficit, many ignore the ever-increasing environmental deficit. Addressing this deficit is essential before it is too late. Not everyone is aware that no one will bale-us out.

We have a Cabinet Minister responsible for Sustainable Development who, unfortunately, he has no idea of his brief. As a result, a focused sustainability driven strategy is very obviously missing right through the Maltese public sector.

The resulting impacts from all this are long-term. There seems to be no hurry to act, because nature has no vote. Yet those of us who do have a vote also have an ethical responsibility to act on its behalf. It is what we do at Alternattiva Demokratika-the Green Party.

published in The Malta Independent on Sunday – 10 March 2019