Qed tinħema oxxenità oħra fi Triq Wied l-Infern Iż-Żebbuġ Għawdex: applikazzjoni PA6868/20

Għadu kif kitibli żagħżugħ Għawdxi li ġibditli l-attenzjoni għal applikazzjoni ta’ żvilupp, friska, friska (PA6868/20), fil-Wied taż-Żebbuġ Għawdex, fi trieqtek lejn Marsalforn. It-triq jisimha Triq Wied l-Infern u tagħti għal Triq il-Qbajjar Marsalforn.

Ir-ritratt juri l-inħawi kif jidher fuq Google.

Quddiem xi kmamar ta’ kostruzzjoni qadima (ħnejjiet, xorok, kilep, travi tal-injam …….) il-pjanti juru li hemm indikazzjoni ta’ oqbra feniċi u punici ukoll.

Mela din l-applikazzjoni ODZ fil-Wied mhux biss ser tagħmel il-ħsara f’wieħed mill-widien li għadu mhux daqstant mittiefes imma hemm ċans ukoll tagħmel ħsara lill-wirt arkeoloġiku.

Iż-żmien għall-oġġezzjonijiet jibda nhar il-21 t’Ottubru u jagħlaq nhar l-20 ta’ Novembru.

Min jixtieq l-għajnuna biex joggezzjona jibgħatli messaġġ fuq carmel.cacopardo@alternattiva.org.mt.

Common sense at Buleben

The farmers at Buleben have been served with an evacuation order because the land they have tilled for generations is required to make way for the construction of new factories. We are told that our economy needs the land for factories. We also need our fields for agriculture and too much has already been lost!

We have been there before. One hectare after another is being gobbled up by concrete or tarmac. At Buleben, they want to enlarge the industrial estate. In other localities, roads, new residential development or hotels are planned instead of protecting agricultural land. Lately, we gave witnessed a never ending list of applications for petrol stations. There also seems to be an on-going competition of high-rise development: contrasting phallic symbols of all shapes and sizes.

Undeveloped land is under continuous siege.

In this specific case, the government through Malta Industrial Parks Limited is the developer and, like some of the other developers, at times it too tries to ride roughshod over one and all.

Do we consider this as progress? We need to stop and reflect on the consequences of the considerable damage which is piling up. Is anybody considering these impacts?

The expansion of the industrial estate was planned many years ago, as far back as the late 1960s when the then newly set up Malta Development Corporation embarked on the development of industrial estates. Fortunately, not all land available was then developed. However, agricultural rents from farmers in the area have not been accepted since then. They have now received their marching orders and must be gone within one month!

Ta’ Buleben, was always considered as an extremely fertile agricultural area. Erin Serracino Inglott in his dictionary Miklem Malti explains that the word Buleben means “the owner of herds producing large quantities of milk”. When agriculture was the principal economic activity, it was of paramount importance to be able to farm land which yielded abundant harvests.

The land at Buleben is owned by the government. It can argue that there is insufficient space for existing industrial estates to expand. The government could also inform us that an industrial estate which could have been put to use instead of the Buleben one was that of Ricasoli. But in the meantime, the Ricasoli Industrial Estate was given over for speculation by a previous government which ignored the need for more space for industrial use. Such reasoning would be correct. However pointing at yesterday’s serious mistakes to try to justify today’s shortcomings would not solve anything. We are still shouldered with the responsibility to take care of what’s left of society’s assets.

This is what the Zejtun NGO Wirt iż-Żejtun led by Architect Reuben Abela is doing. Even Żejtun requires and deserves protection. It is definitely a step forward that more of our fellow Maltese are voicing their concerns about protecting our national heritage.

As emphasised by Wirt iż-Żejtun, it is possible to address the need to provide more space for factories without taking up more agricultural land. We should take note that the Local Plan for the South, approved twelve years ago, included a declaration on the need to provide protection to agricultural land in the surroundings that contain a large number of protected carob trees which have graced the area for possibly hundreds of years.

It would be pertinent if we remember that  Punic remains were discovered in the Buleben area some years ago and it would be realistic to expect that more archeological remains could be uncovered if more land is disturbed.

Another important consideration concerns the proximity of the proposed industrial estate extension to the residential area of Ġebel San Martin at Żejtun. The proposed factories will be too close to the residential area. I have not seen the drawings of the proposed development, as they have not been made available. However, NGO Wirt iż-Żejtun is on record as stating that only a few tens of metres would actually separate the residential from the industrial.

When one considers that the existing industrial estate is already a cause of nuisance, acoustic primarily, throughout the day, this signifies not only that this nuisance will increase but that it would also be made worse.

At the time of writing this article, Members of Parliament elected on behalf of the Labour Party from the Third Electoral District (which incorporates Żejtun) have declared that the government is in listening mode and is considering alternative sites. This is a good step forward. It is always appropriate to ensure that common sense is in charge. But this also means that the proposal as made was not sufficiently analysed before the planning stage was concluded.

If the proposal is not scrapped, another green lung, this time around Żejtun, will be lost. It is useless to complain that the young generation is barely interested in agriculture if consecutive governments treat farmers in this manner.

Our land needs protection from excessive development. If the Buleben proposal is not discarded at the earliest we may soon see our last carob tree!

published in The Malta Independent on Sunday : 11 February 2018

published in The Independent on Sunday : 11 February 2018

L-aħħar ħarruba ġo Buleben u s-sens komun

 

Il-bdiewa ġo Buleben ġew ordnati jiżgumbraw għax l-art li ilhom jindukraw ġenerazzjoni wara l-oħra trid tagħmel il-wisgħa għal fabbriki ġodda. Għax qalulna li għandna bżonn il-fabbriki. Qiesu m’għandniex bżonn ir-raba’ wkoll: il-ftit li baqa’!

Hi storja li ilha tirrepeti ruħha, kontinwament. Tomna wara l-oħra qed tinbela mill-konkos jew mit-tarmac. F’Buleben iridu jkabbru ż-żona industrijali. F’inħawi oħra jridu jgħaddu t-toroq jew jibnu id-djar jew xi lukanda, inkella joħolmu b’pompa tal-petrol, waħda wara l-oħra. Inkella nimlew lill-pajjiż bit-torrijiet, kompetizzjoni ta’ simboli falliċi, wieħed ikbar mill-ieħor.

L-attakk fuq l-art mhux żviluppata donnu li ma jistax jieqaf. L-iżviluppatur f’dan il-każ hu l-Gvern permezz tal-Malta Industrial Parks Limited. Anke l-Gvern qed jipprova jagħmel bħal uħud mill-iżviluppaturi: jipprova jibqa’ għaddej minn fuq kulħadd.

Dan xi progress hu? Għandna bżonn nieqfu naħsbu ftit dwar il-konsegwenzi ta’ dak li għaddej, tat-tħarbit li qiegħed jiġi ippjanat. Min qed iqis l-effett ta’ dan kollu?

Bla dubju l-espansjoni taż-żona industrijali ilha ippjanata żmien, snin kbar, sa minn meta tfassal għall-ewwel darba l-inħawi fis-snin sittin meta l-Korporazzjoni Maltija tal-Iżvilupp bdiet tiżviluppa l-ewwel żoni industrijali. Imma fortunatament dakinnhar ma kienx hemm bżonn l-art kollha u z-zona industrijali ma kienitx kbira daqs kemm kien ippjanat. Imma l-qbiela mingħand il-bdiewa ilha sa minn dakinhar ma tkun aċċettata. Issa tawhom ordni ta’ żgumbrament u għandhom xahar żmien biex joħorġu ‘l-barra.

Ta’ Buleben, dejjem kienet meqjusa bħala art mill-iktar għammiela, sakemm ħallewha bi kwieta. Fil-fatt Erin Serracino Inglott fil-Miklem Malti jfisser il-kelma Buleben bħala “sid l-imrieħel li jagħtu ħafna ħalib”. Kien għalhekk li meta l-agrikultura kella importanza ekonomika ikbar li l-art ta’ Buleben kienet meqjusa bħala ta’ importanza għax kienet art li tirrendi. Min għandu Ta’ Buleben, jgħid wieħed mill-qwiel li ħolqu missierietna, id-dinja tagħtih widen. Għax agrikultura għammiela kienet tfisser ukoll saħħa ekonomika, meta l-agrikultura kellha importanza ċentrali fil-ħajja ta’ missierijietna.

L-art hi tal-Gvern li bla dubju issa ser jargumenta li ma baqax biżżejjed art fejn jikbru ż-żoni industrijali. Forsi jgħidilna ukoll li wieħed mill-oqsma industrijali li seta jintuża flok dak ta’ Buleben kien dak tar-Rikażli. Imma ż-żona industrijali tar-Rikażli sadanittant ingħatat għall-ispekulazzjoni minn Gvern ieħor li injora l-ħtieġa ta’ iktar spazju għall-fabbriki. Ikollu raġun jekk jgħid hekk il-Gvern. Imma mhux biżżejjed li nippuntaw subgħajna lejn l-iżbalji ħoxnin tal-bieraħ biex niġġustifikaw l-iżbalji tal-lum. Xorta jibqalna l-obbligu li illum nagħmlu ħilitna kollha biex nipproteġu l-ftit li baqa’.

Huwa għalhekk floku dak li qed tagħmel l-għaqda Żejtunija Wirt iż-Żejtun, immexxija mill-Perit Żejtuni Reuben Abela. Għax anke iż-Żejtun, jeħtieġ u jixraqlu l-protezzjoni. Huwa pass ‘il-quddiem li n-nies, huma għajnejhom miftuħin beraħ biex, safejn hu possibli, huma ukoll iħarsu wirt missirijietna.

Hu possibli, kif qalet l-assoċjazzjoni Wirt iż-Żejtun li jintuża spazju fiż-żona industrijali mingħajr ma tintmiss iktar raba’. Ikun floku ukoll li niftakru li l-Pjan Lokali għan-Nofsinnhar, approvat tnax-il sena ilu, jinkludi dikjarazzjoni dwar il-ħtieġa li jkun imħares il-valur agrikolu tal-art fl-inħawi li fiha kwantità mhux żgħira ta’ siġar tal-ħarrub li huma f’saħħithom u li ilhom hemm mijiet ta’ snin.

Tajjeb li niftakru ukoll li fl-inħawi f’dawn l-aħħar snin instabu fdalijiet Puniċi u li jekk iktar art ser tkun disturbata probabbilment jinstabu bosta iktar fdalijiet arkeoloġiċi.

Hemm imbagħad konsiderazzjoni oħra. Il-binja tal-estensjoni taż-żona industrjali ser tqarreb il-fabbriki lejn iż-żona residenzjali ta’ Ġebel San Martin fiż-Żejtun. Il-fabbriki l-ġodda jidher li ser jiġu viċin wisq tar-residenzi. Il-pjanti proposti jiena ma rajthomx, ma jidhirx li huma pubbliċi s’issa. Imma l-għaqda Wirt iż-Żejtun tgħid li ser ikun hemm biss ftit għexieren ta’ metri li jifred iż-żona residenzjali minn dik industrijali.

Issa meta tqis li diġa hemm inkonvenjent prinċipalment ikkawżat minn ħsejjes f’kull ħin tal-jum, dan ifisser li l-inkonvenjent ser jikber u ser ikun iktar qrib ukoll.

Waqt li qed nikteb ħarġet l-aħbar li diversi Membri Parlamentari li jiġu eletti f’isem il-Partit Laburista mit-tielet distrett elettorali (li jinkludi ż-Żejtun) qed jgħidu li l-Gvern qiegħed jisma’ dak li qiegħed jingħad u qed jikkunsidra siti alternattivi. Dan hu pass tajjeb. Għax hu dejjem tajjeb li s-sens komun jingħata ftit ċans. Imma dan ifisser ukoll li l-proposta ma kienitx studjata sewwa qabel ma tħejjew il-pjani għal iżjed fabbriki.

Jekk il-proposta ma tinbidilx ser ikun ifisser li ser noqtlu pulmun ieħor din id-darba dak ta’ madwar iż-Żejtun. Hu inutli li nilmentaw kemm il-ġenerazzjoni żagħżugħa ftit hi interessat fil-biedja jekk Gvern wara l-ieħor jibqa’ jittratta lill-bdiewa daqstant ħażin.

Inħarsu l-art mill-esaġerazzjonijiet ta’ żvilupp. Din il-proposta għal Buleben teħtieġ li titwarrab minnufih. Jekk le daqt inkun nistgħu ngħidu li rajna l-aħħar ħarruba!

Ippubblikat fuq Illum : Il-Ħadd 11 ta’ Frar 2018

Ħmar il-lejl: l-ippjanar għall-kosta u r-riżorsi marittimi

Nhar it-Tnejn il-Parlament beda d-diskussjoni dwar l-implimentazzjoni tal-leġislazzjoni tad-dimanju pubbliku u b’mod partikolari dwar rapport li ħejjiet l-Awtorità tal-Ippjanar fuq is-siti nominati. Ir-rapport jirreferi għal 24 sit nominati prinċipalment mill-għaqdiet ambjentali: 16-il sit kienu nominati minn Flimkien għal Ambjent Aħjar (FAA), seba’ siti minn Friends of the Earth u sit wieħed mill-Ministru għall-Ambjent Josè Herrera.

Id-diskussjoni għadha fl-istadji inizzjali u s’issa kienet limitata għal spjegazzjoni tal-liġi li l-Parlament approva lejn nofs l-2016.

Moħbi mill-attenzjoni pubblika hemm il-ħtieġa urġenti li tkun implimentata d-Direttiva tal-Unjoni Ewropeja dwar l-Ippjanar tal-Ispazju Marittimu. Din id-Direttiva kellha tkun addottata sa tmiem l-2014. Permezz tal-Avviż Legali 341 tal-2016 Malta nnominat lill-Awtorità tal-Ippjanar bħala l-awtorità kompetenti li ser tieħu ħsieb dak li għandu x’jaqsam mal-ippjanar tal-ispazju marittimu fil-gżejjer Maltin.

Wara li staqsejt inġibdet l-atttenzjoni tiegħi li l-Pjan dwar l-Ispazju Marittimu għal Malta diġà jifforma parti mill-Pjan Strateġiku dwar l-Ambjent u l-Iżvilupp (Strategic Plan for the Environment and Development – SPED). Ngħid il-verità ma kontx irrealizzajt dan. Ħsibt li kien hemm xi paġni f’dak id-dokument li kienu qabżuli u allura mort infittex mill-ġdid u sibt sezzjoni intitolata Coastal Zone and Marine Area u taħtha tlett oġġettivi għall ħarsien tal-kosta. Dawn l-oġġettivi jistgħu, u nittama li jkunu, sviluppati fi strateġija dettaljata dwar l-Ispazju Marittimu Malti.

Waqt li Malta jidher li llimitat ruħha għal tlett oġġettivi xotti, pajjiżi oħra għamlu ħidma kbira biex jippreparaw il-pjani tagħhom dwar l-Ispazju Marittimu. L-Irlanda, per eżempju, ippubblikat dokument ta’ 88 paġna intitolat Harnessing our Ocean Wealth. An Integrated Marine Plan for Ireland. Min-naħa l-oħra, ir-Renju Unit ippubblika dokument ta’ 55 paġna intitolat UK Marine Policy Statement.

Dawn iż-żewġ dokumenti jidħlu fid-dettall dwar l-Ippjanar għall-Ispazju Marittimu meħtieġ fl-Irlanda u r-Renju Unit. Bla dubju dawn id-dokumenti jeħtieġ li jkunu supplimentati bi pjani ħafna iktar dettaljati. Id-Direttiva tal-Unjoni Ewropeja fil-fatt tistabilixxi s-sena 2021 bħala d-data sa meta għandhom ikunu ffinalizzati l-Pjani għall-Ispazju Marittimu.

Malta hi gżira mdawra bil-baħar Mediterran. Fatt li għandu jkun rifless f’politika marittima serja u aġġornata. Sfortunatament dan mhux il-kaz għax jidher li għalina f’Malta it-tlett oġġettivi dwar il-kosta fil-Pjan Strateġiku dwar l-Ambjent u l-Iżvilupp (SPED) huma biżżejjed.

Id-Direttiva tal-Unjoni Ewropeja dwar l-Ippjanar tal-Ispazju Marittimu bla dubju hi intenzjonata biex iċċaqlaqna ħalli nimlew it-toqob fil-politika tagħna. L-ekonomija l-blu, jiġifieri l-ħidma ekonomika li tiddependi fuq l-użu tar-riżorsi marittimi, teħtieġ attenzjoni ħafna iktar dettaljata.

Il-Gvernijiet Maltin, wieħed wara l-ieħor, għamlu ħerba fuq l-art u ħsara bla qies fiż-żoni naturali. F’xi kazi l-ħsara li saret ftit tista’ tiġi rimedjata. L-ilma tal-pjan hu l-eżempju ewlieni.

L-ippjanar b’attenzjoni tal-Ispazju Marittimu jista’ jkun ta’ għajnuna biex din l-imġieba żbaljata tal-Gvernijiet ma tkunx esportata lil hinn mill-kosta ħalli wara li ħarbatna l-art ma nħarbtux il-baħar ukoll.

Snin ilu kien pass għaqli li kienet indirizzata l-kwalità tal-ilma baħar bl-introduzzjoni tal-impjanti għat-tisfija tad-drenaġġ. Għad baqa’ xi jsir biex l-ilma msoffi, flok jintrema, jibda jintuża. Kontinwament għadna niffaċċjaw it-tniġġiż mill-gaġeġ tal-ħut li għandna fl-ibħra u li qed ikollhom impatti kemm fuq iż-żoni residenzjali kif ukoll fuq il-faċilitajiet turistiċi. Imbagħad hemm ukoll is-sajd, it-tibdil fil-klima, l-bijodiversita, is-sigurtà marittima, il-fdalijiet arkeologiċi fil-baħar kif ukoll il-ħmar il-lejl li nassoċjaw mar-riklamazzjoni tal-baħar. Pjan għall-Ispazji marittimi fil-gżejjer Maltin irid jindirizza dawn l-oqsma u bosta oħra b’mod integrat.

Il-gżejjer Maltin fihom 316 kilometru kwadrat. L-ibħra Maltin sa 25 mil nawtiku mill-kosta fihom medda ferm ikbar b’kejl ta’ 11,480 kilometru kwadrat filwaqt li l-blata kontinentali taħt il-ġurisdizzjoni Maltija fiha 75,779 kilometru kwadrat.
Din hi l-isfida li għandna quddiemna biex inħarsu l-ibħra tagħna.

ippubblikat fuq Illum – 24 ta’ Diċembru 2017 

Planning nightmares: the coastline and marine resources

 

Last Monday, Parliament commenced a discussion on the implementation of the Public Domain legislation, in respect of which the Planning Authority has submitted a report entitled “Sites Nominated to be declared as Public Domain”. This report refers to 24 sites, nominated primarily by eNGOs: 16 sites were nominated by Flimkien għal Ambjent Aħjar (FAA), seven by Friends of the Earth and one by Minister for the Environment Josè Herrera.

The discussion is still in its initial stages and so far it has been limited to an explanation of the legislation enacted by Parliament in mid-2016.

Currently under the radar is the urgent need to implement the EU Directive on Maritime Spatial Planning, which had to be adopted by end of 2014. Malta has, in fact, adopted it and through Legal Notice 341 of 2016 it identified the Planning Authority as the competent authority which will deal with issues of maritime spatial planning in the Maltese Islands.

After submitting a query, it was pointed out to me that the Strategic Plan for the Environment and Development (SPED) shall constitute Malta’s Maritime Spatial Plan – something I had not realised. Thinking that I had missed something, I checked the SPED and found a text entitled Coastal Zone and Marine Area under which are listed three coastal objectives. These are clearly objectives that can (and hopefully will) be developed into a detailed Maritime Spatial Plan.

While Malta has apparently limited itself to three brief objectives, other countries have gone into considerable detail to prepare their Maritime Spatial Plans. Ireland, for example, has published an 88-page document entitled Harnessing our Ocean Wealth – an Integrated Marine Plan for Ireland and the United Kingdom has published a 55-page document entitled UK Marine Policy Statement.

Both documents go into some detail as to the Maritime Spatial Planning required in Ireland and the United Kingdom and they will undoubtedly have to be supplemented with more detailed plans. The EU Directive determines the year 2021 as the deadline for the establishment of Maritime Spatial Plans.

The fact that Malta is an island should be reflected in more importance being given to maritime policy. Unfortunately, this is clearly not the case as it seems that we have to manage with three coastal objectives in our Strategic Plan for Environment and Development (SPED).

The EU Directive on Maritime Spatial Planning is intended to nudge us to fill the gaps in our policies and plans. The blue economy, which is the economic activity dependent on the utilisation of marine resources, requires much careful planning.

Successive Maltese governments have ruined land-based resources and natural habitats. At times this has been done almost beyond repair. The water table is one such glaring example.

Careful maritime spatial planning could be of assistance in not exporting this erroneous behaviour beyond the coastline so that the environmental damage inflicted on the land is not repeated at sea.

Some years ago, addressing the quality of seawater by ensuring that urban wastewater dumped into the sea was adequately treated was a positive step. More still needs to be done to use the treated water. We repeatedly face issues of contamination arising out of fish-farms that has a negative impact on our residential and tourist facilities. What about fishing, energy, climate change, biodiversity, maritime safety, marine archaeological remains and land reclamation nightmares? A Maritime Spatial Plan for the Maltese Islands has to address all these issues and many more, in an holistic manner.

The Maltese Islands have a land area of 316 square kilometres. On the other hand, the area around the Maltese islands up to 25 nautical miles from the shoreline measures 11,480 square kilometres, while the area of the Continental Shelf under Malta’s jurisdiction in terms of the Continental Shelf Act measures approximately 75,779 square kilometres.

This is the physical extend of the challenge we face to protect our sea.

published in the Malta Independent on Sunday – 24th December 2017 

Taqta’ fejn taqta’ joħroġ id-demm

racetrack

L-argument dwar iċ-ċirkwit tal-tlielaq tal-karozzi qiegħed jiġi mpoġġi ħażin.

Uħud qed jgħidu li dan iċ-ċirkwit m’għandux jitqiegħed f’ODZ. Dan hu argument li min qed jagħmlu m’jafx x’inhu jgħid. Għax l-ebda ċirkwit tat-tlielaq tal-karozzi ma jsir ġo żona ta’ żvilupp.

Jiena nħares lejn il-materja b’mod ħafna differenti.

Nistaqsi: Għandna biżżejjed art għal din l-attività? Nafu li din l-attività tirrikjedi kwantità kbira ta’ art?

Tkun fejn tkun l-art ser toħloq xi forma ta’ impatt. Tista’ teffettwa raba’ li qed jintuża jew kien jintuża għall-agrikultura. Tista’ minflok teffettwa xagħri u allura l-impatt ikun iżjed wieħed fuq riżorsi naturali u bijodiversità. Dan apparti wirt storiku jew arkejoloġiku li jiddependi minn fejn tkun l-art.

Jekk min-naħa l-oħra l-proposta tkun viċin wisq l-abitat (kemm jekk ODZ kif ukoll, agħar jekk ġoż-żona ta’ l-iżvilupp) l-impatti fuq ir-residenti ser ikunu ta’ natura sostanzjali. Hemm l-impatti kkawżati mill-istorbju kif ukoll mit-tniġġiż tal-arja bħala riżultat tal-użu ta’ kwantità kbira ta’ fuel fit-tlielaq.

L-istorbju ma jeffettwax biss lill-bniedem. Jeffettwa ukoll lin-natura. Jeffettwa ukoll l-annimali fl-irziezet. Hemm diversi regoli u liġijiet dwar dan li jirrestrinġu ċerta attività bħalma hi dik tat-tlielaq tal-karozzi.

Jiġifieri taqta’ fejn taqta’ joħroġ id-demm.

L-art li ser tkun meħtieġa hi waħda sostanzjali. Qabel l-aħħar elezzjoni d-delettanti tal-isport tat-tlielaq tal-karozzi kienu taw indikazzjonijiet li l-art meħtieġ tista’ tkun bejn it-33 tomna u 40 tomna.

Mhux kull art li tista’ tkun magħżula ser ikollha l-istess impatt. Irridu nistennew u naraw għax tkun liema tkun l-art li ser tintagħżel ser toħloq problema. Peró din bil-fors ser tkun ODZ – barra miż-żona tal-iżvilupp! Għax ma tista’ tkun imkien iktar.

Meta nisma’ proposti bħal din dwar iċ-ċirkwit tat-tlielaq tal-karozzi huwa ċar li uħud donnhom għad ma jridux jaċettaw iċ-ċokon tal-pajjiż. Minħabba dan iċ-ċokon attività bħat-tlielaq tal-karozzi fl-opinjoni tiegħi ma jagħmlux sens.