Improving waste collection

Waste collection in our towns and villages does not cater for a modern 21st century European island state. It is approximately fifty years out of phase. It has not evolved with time to take into consideration modern day requirements.

The waste collection schedules do not cater for the needs of shift workers, of short-term tenants and small local businesses.

Local government governs at a local level. It takes decisions necessary in order to address the varying requirements of the community which it leads. Our local councils unfortunately do not have such an authority. Government (directly as well as through Wasteserv Malta Limited, the state waste operator) is continuously breathing down their necks such that they cannot plan and carry out waste collection differently and in an efficient manner.

A news item in the Malta Independent on Monday pointed at a proposal of the Local Councils’ Association on an alternative to the door-to-door waste collection in our towns and villages.

Our restricted pavements, as things stand, are during parts of the mornings cluttered with waste bags. In addition, they are also used for restaurant tables and chairs.  Possibly if there is enough space, pavements can also be used for the mobility of pedestrians! Vulnerable persons with different mobility disabilities and parents caring for young children are often at a loss in such situations. They are the first squeezed out of pavements!

It is within this context that the Local Councils’ Association has proposed a gradual shift from a door-to-door waste collection system to one where waste is deposited at specific collection points. The proposal is interesting even though it is not easily applicable in all localities. Specifically in village cores and in urban conservation areas there may not be sufficient space suitable for the development of the necessary infrastructure for the development of waste collection points. Our streets are already cluttered with services: drainage, water, electricity and communications! I believe that it will be slightly difficult to find adequate space for these collection points in some of our streets.

The proposal was submitted to government some months ago in response to the public consultation in hand on the Waste Management Strategy. It entails the identification of 13,000 collection points serving 250,000 households. It is envisaged that each household could possibly be within a 100-metre distance from a waste collection point.

I have discussed this proposal with Local Councils Association President Mario Fava who is very enthusiastic on its workability. Studies detailing the proposal have not to date been carried out locally but the method is practiced in a number of European cities.

Such a collection system could be the source of various benefits in our localities. Top of the list would be cleaner pavements and roads as a result of substantially reduced waste spillage. There would be less traffic congestion and obstruction as a result of not having a waste collection vehicle doing the rounds at a speed of 5 kilometres per hour through the streets of our towns and villages. In addition, greenhouse gas emissions from fuel consumption by waste collection vehicles would be substantially reduced. (Electrification of waste collection vehicles could likewise attain the same objective of greenhouse gas emission reduction.)

The next step should be a pilot project in a number of localities as a result of which the required infrastructural improvements should be identified and implemented for a selected number of waste collection points. Such a pilot project should not only consider the workability of the proposed alternative. It should also seek to address how those facing mobility difficulties can cope and what assistance would be required to ensure that they will eventually benefit from the proposed improvement to the waste collection system.

The new waste management strategy is long overdue. I hope that when finalised it will recognise that local councils, both individually as well as through their association are fully capable of planning and delivering the services which our towns and villages require in this day and age. They should not be obstructed from functioning as a local government.

published in The Malta Independent on Sunday : 26 September 2021

Il-kontabilità tan-negozji u l-korporazzjonijiet pubbliċi

Illum indirizzajt il-konferenza biennali tal-Malta Institute of Accountants bit-tema: A New Mindset: Reduce. Reuse. Report.

Fl-Unjoni Ewropeja bħalissa għaddejja diskussjoni dwar Direttiva biex kumpaniji diversi jkollhom l-obbligu li jissottomettu rapporti regolari dwarl-impatti tagħhom fuq is-soċjetà. Dawn ir-rapporti jikkonċernaw dak li jissejjaħ “non-financial reporting” u allura jittrattaw dwar impatti ambjentali, impatti soċjali kif ukoll l-attitudnijiet etiċi fil-kumpanija.

Id-diskussjonijiet għadhom għaddejjin. Hu tajjeb li anke aħna niddiskutu dan kollu u kif ser jeffettwa lilna u lill-kumpaniji li joperaw fil-pajjiż.

Emfasizzajt li hu importanti lil-pajjiż ma jfittix xi eżenzjoni minn din id-direttiva. Huwa importanti ukoll li l-korporazzjonijiet tal-Gvern ukoll ikunu kostretti li jippreżentaw dawn ir-rapporti.

Bħal dejjem hemm problema bl-SMEs (Small and Medium Sized Enterprises) li waħda waħda jqisu lil-impatt tagħhom hu żgħir imma li meta tgħoddhom flimkien jammonta għal impatt sostanzjali! Dawn ukoll jeħtieġ lijinstab mod kif jirrappurtaw dwarl-impatti tagħhom. Biex jagħmlu dan ikollhom bżonn l-għajnuna tal-Gvern, kemm għajnuna diretta lilhom kif ukoll lill-assoċjazzjonijiet li jgħinuhom.

Ir-rappurtaġġ li ser teżiġi l-Unjoni Ewropeja hu applikazzjoni tal-prinċipju ta’ trasparenza fuq in-negozju ul-industrija. It-trasparenza hi l-bażi li mingħajrha ma jistax ikollna kontabilità vera.

Għandna kull dritt li nkunu nafu x’inhu jiġri anke fil-kumpaniji u fil-korporazzjonijiet pubbliċi. Mhux il-politiċi biss għandhom jagħtu kont ta’ egħmilhom: anke l-kumpaniji u l-korporazzjonijiet pubbliċi!

Id-diskors kollu taqrah hawn.

Inħarsu l-ODZ

Kważi kulħadd, illum il-ġurnata jaf li l-ittri ODZ ifissru “outside the development zone”, jiġifieri barra miz-zona tal-iżvilupp. Ir-regoli u r-regolamenti tal-ippjanar diġa jħarsu l-ODZ. Hi l-Awtorità tal-Ippjanar flimkien mal-Awtorità għall-Ambjent u ir-Riżorsi li għandhom din ir-responsabbilta.

Kull meta jsiru proposti biex jiżdied il-ħarsien tal-ODZ, ifisser biss li l-miżuri attwali ta’ ħarsien  mhux qed jitwettqu sewwa. Fil-prattika jfisser ukoll li l-awtoritajiet maħtura mhux qed jagħmlu xogħolhom u li l-kontrolli fis-seħħ mhux jiffunzjonaw!  

L-ippjanar dwar l-użu tal-art hu minnu nnifsu kontroversjali għax jinvolvi għażliet, ħafna drabi għażliet diffiċli.  Anke deċiżjonijiet żgħar, ukoll iħallu lil uħud diżappuntati: aħseb u ara deċiżjonijiet maġġuri li jkollhom impatti konsiderevoli fuq bosta.  Li tiddetermina n-natura tal-iżvilupp permissibli u l-limiti tiegħu hu mill-iktar kontroversjali. Dan rajnieh iseħħ quddiem għajnejna huma u jkunu ifformulati l-pjani lokali ħmistax-il sena ilu, u iktar waqt l-implimentazzjoni tagħhom.

Il-pjani lokali jistgħu jkunu wieħed minn żewġ tipi: jistgħu jkunu ċari ħafna u rigidi b’mod li jispeċifikaw eżatt x’għandu jsir bla ebda eċċezzjoni. F’dan il-kaz ikun jeħtieg li dawn ikunu aġġornati regolarment biex jirriflettu l-aspettattivi raġjonevoli tal-komunità.  Minflok, il-pjani lokali jistgħu jkun flessibli, b’mod li jipprovdu soluzzjonijiet differenti għal cirkustanzi differenti. F’dan il-kaz il-proċess ta’ interpretazzjoni hu wieħed kruċjali: jeħtieġ li jkun wieħed konsistenti.

F’kull kaz, dan kollu hu dipendenti fuq li jkollok persuni ta’ integrità li jamministraw l-affarijiet. Tul is-snin id-dibattitu pubbliku żviluppa b’mod li kien hemm qbil li l-politiku għandu joqgħod lura milli jinvolvi ruħu fil-proċess tal-ippjanar. Sfortunatament ma sarx hekk għax il-politiku għażel persuni oħrajn biex jaġixxu f’ismu, imma kontinwament jassigura ruħu li jibqa’ jikkontrolla hu, bir-remote control! 

Dawk li jiffurmaw parti mill-proċess ta’ teħid ta’ deċiżjonijiet kienu “persuni ta’ fiduċja” lesti biex jagħmlu li jgħidulhom u dan sfortunatament xejjen l-iskop kollu tar-riformi li saru tul is-snin.  Dan rajnieh iseħħ quddiem għajnejna. Fost dawn “il-persuni ta’ integrità” li appuntaw fuq il-bordijiet insibu agent tal-propjetà, jirreklama żvilupp li għadu ma sarx u li kien għad irid japprova hu. Dan weħel multa sostanzjali dwar ħasil ta’ flus u bħalissa għaddej bi proċeduri kriminali dwar iktar akkużi ta’ ħasil ta’ flus!

Din hi l-vera problema tal-ippjanar fl-użu tal-art f’Malta u tal-ħarsien tal-ODZ: l-għażla ta’ dawk li ser jieħdu d-deċiżjonijiet! Qabel ma din tissolva ser jibqa’ jsir it-tħarbit.

Tul it-tlett snin li għamilt naħdem fl-uffiċċju tal-verifika tal-Awtorità tal-Ippjanar kelli l-opportunità li nifhem dan ferm iktar u dan billi eżaminajt numru mhux żgħir ta’ kazijiet.

Il-lobbying favur jew kontra deċiżjoni speċifika tal-ippjanar hi parti integrali mill-proċess kollu.  Dan jista’ jagħmel il-ġid jekk ikun dokumentat kif imiss u jkun ikkunsidrat bis-serjetà. Imma jekk l-argumenti jsiru bil-ħabi u bis-segretezza jew bit-tfesfis fil-widnejn, jista’ jwassal għal deċiżjonijiet ħżiena u anke għall-korruzzjoni.

Tul is-snin kellna numru ta’ professjonisti tal-ippjanar li ġew imwarrba għax kienu kompetenti iżżejjed!  Ma ġewx imwarrba għal raġunijiet politiċi. Li dawn ġew imwarrba kellu effett doppju:  intilfu professjonisti validi imma bihom ingħatat twissija lill-bqija. Xejn ma hemm allura għax niskantaw li l-bqija jimxu mal-kurrent: għax hekk jaqbel!

F’dawn iċ-ċirkustanzi hu ċar li ma hemm l-ebda futur għal ippjanar raġjonevoli dwar l-użu tal-art sakemm il-politiku jibqa’ jiġbed l-ispag: fid-deher jew fil-moħbi.  Ir-rwol tal-politika u tal-politiku hu li jistabilixxi direzzjoni politika u li jara li jkunu allokati r-riżorsi meħtieġa. L-implimentazzjoni, iżda, għandha titħalla f’idejn min hu mħarreġ biex jagħmel dan ix-xogħol. Dan sfortunatament  bħalissa jidher li hu holm!

Ippubblikat fuq Illum: 19 ta’ Settembru 2021

Il-PLPN jieklu minn idejn l-iżviluppaturi

Fl-intervista ippubblikata dalgħodu mis-Sunday Times mal-iżviluppatur Għawdxi Joseph Portelli, huwa ġie rappurtat li bi tweġiba għal mistoqsija jekk jagħtix donazzjonijiet lill-partiti politiċi qal hekk:

“You can’t donate the amounts of money that people think we do. There are laws. But yes, we do help them. Out of respect. And we help both parties…”

Biex inkun żgur li l-affarijiet huma ċari ħriġt stqarrija li ADPD la qatt talab u l-anqas qatt ma irċieva donazzjonijiet mingħand Portelli u persuni bħalu. Donazzjonijiet ta’ din ix-xorta ma jiġux aċċettati skond il-politika kostanti tal-ADPD.

Nosserva ukoll, fi kliem Portelli fl-istess intervista, li proġetti massiċċi li qed jiżviluppa Portelli jew li ser jiżviluppa fil-futur għandhom il-barka taż-żewġ partiti li jirċievu d-donazzjonijiet mingħandu.

Il-PLPN jieklu minn idejn l-iżviluppaturi. Tista’ qatt tafdhom?

Protecting the ODZ

Most of us are aware that the letters ODZ stand for the term “outside the development zone”. Planning rules and regulations already protect the ODZ. The protection of the ODZ is the responsibility of both the Planning Authority as well as the Environment and Resources Authority.

Whenever proposals are made to further protect the ODZ, this signifies just one thing: that current measures are not functioning as expected. In practice it also signifies that the appointed authorities are not carrying out their responsibilities adequately. Specifically, the underlying problem is that checks and balances in land use planning and environmental protection are malfunctioning.

Land use planning is by its very nature controversial as it involves choices as to how best to proceed. Even normal day-to-day decisions tend to disappoint some, let alone major decisions having considerable impacts! Determining the nature of the permissible development and its limits is the most controversial of all. We have seen all this unfolding when the local plans were formulated fifteen years ago, and more in the manner in which they have and are being implemented.

Local plans can be one of two types: they can be very rigid, determining exactly what can or cannot be done without any exception. In such a case they would require frequent revision to keep up-to-date with reasonable expectations of the community.  Alternatively, they may be flexible, catering for different situations. The problem in such a case is their interpretation, which has to be carried out in a consistent manner.

In all cases, however, it boils down to having persons of integrity administering the process. Over the years the local public debate has developed in a manner that it was considered adequate to keep the politician out of the planning process as much as possible. In reality this was not done as the politicians at the end of the day selected others to do their bidding, subject to remote controlling. Those forming part of land use planning decision-taking have generally been “persons of trust”, ready to do the politician’s bidding, which unfortunately brings us back to square one.

We have seen the process function unashamedly in this manner over the years. Among the “persons of integrity” appointed as decision-takers one finds an estate agent, advertising the developments which he was yet to approve. He was subject to an administrative fine for money-laundering and is currently undergoing criminal proceedings on more charges of money laundering!

This is the real problem in land use planning and the protection of the ODZ: selecting the decision-taker! Until this is solved, we have to witness much more damage.

During the three years when I worked as part of the land use planning audit office, I had the opportunity to understand the matter by examining in depth a number of specific cases.

Lobbying in favour or against a specific planning decision is an integral part of the land use planning process. It can be healthy if it is well documented and tackled above board. It may however lead to bad decisions and eventually corruption if done secretly or in an underhand manner.

Over the years I have seen a number of very competent professional planners being side-lined as they were too competent! The political persuasion of the planner in such cases was irrelevant. Their side-lining had a double effect: in addition to losing the competent planner this served as a warning shot to the rest. Consequently, it is no surprise that most of the rank-and-file planners choose the path of least resistance: it is to their personal benefit!

There is no future for reasonable land use planning if the politician keeps fiddling around. The role of politics is about setting the political direction and allocating the required resources. Its implementation should be left to those who are trained to carry out the job. Unfortunately, so far, that has proven to be too much to expect!

published in The Malta Independent on Sunday: 19 September 2021

Lejn mobilità sostenibbli

Illum indirizzajna konferenza tal-aħbarijiet dwar il-politika tat-Trasport.

L-argument ewlieni tagħna hu li l-proġetti massiċċi ta’ toroq huma ħela ta’ flus.

Jgħidulna li huma meħtieġa biex tkun indirizzata l-konġestjoni tat-toroq.

Ma jgħidux li bħala riżultat qed jispiċċaw jiżdiedu l-karozzi fit-toroq u fi ftit ta’ żmien ieħor nerġgħu nispiċċaw koppi. Kull ma qed jiġri hu li l-problema qed tkun mixħuta fil-futur, biex tiżdied mal-problemi l-oħra li qed jintefgħu f’ħoġor il-ġenerazzjonijiet futuri.

Bil-ħidma tal-Gvern qed ikun indirizzat l-effetti li jidhru, u mhux il-kawża tal-problemi: konġestjoni u tniġġiż.

Il-kawża tal-problemi mhumiex it-toroq imma in-numru ta’ karozzi li dejjem jiżdiedu, meta fir-realtà hu possibli li ngħaddu mingħajrhom kieku l-Gvern u l-biżibilju awtoritajiet jindenjaw ruħhom jaħdmu bis-sens.

Iċ-ċokon tal-pajjiż hu l-ikbar vantaġġ li għandna fejn jidħol it-trasport. Il-fatt li kważi kullimkien hu viċin, tefa’ ta’ ġebla l-bogħod għandu jagħmilha iktar faċli li nindirizzaw il-problemi tagħna ta’ mobilità b’mod li jkollna politika ta’ trasport effettiva u sostenibbli.

L-istrateġija tat-trasport, infassla minn dan il-Gvern stess, tagħmel l-iktar osservazzjonijiet bis-sens.

Tgħidilna li nofs il-vjaġġi bil-karozzi privati huma għal distanzi qosra, b’medja ta’ 5.50 kilometri u li jdumu inqas minn kwarta. Din l-osservazzjoni turina li anke kieku kellna nindirizzaw biss dawn il- 50% tal-vjaġġi diġa nimxu pass ta’ ġgant lejn soluzzjoni. Biex nagħmlu dan hu meħtieġ investiment fl-infrastruttura lokali u reġjonali. Dan waħdu għandu l-potenzjal ta’ tnaqqis ta’ karozzi mit-toroq.

Il-bejgħ tal-passaporti

Il-Gvern Malti qed jinsisti li hu biss għandu dritt li jiddeċiedi dwar iċ-ċittadinanza. Kull pajjiż għandu dan id-dritt. Dritt li hu rinfurzat bil-prinċipju tas-sussidjarjetà fit-trattati Ewropej. Prinċipju li fi kliem sempliċi jfisser li l-Unjoni Ewropeja m’għandha l-ebda jedd tindaħal u/jew tiddetta f’dawk l-oqsma li huma kompetenza tal-istati membri.

Dan hu kollu minnu. Imma ma jirriflettix l-istorja kollha.

It-trattati tal-Unjoni Ewropeja ma’ jagħtuniex biss drittijiet. Hemm ukoll dmirijiet.

Wieħed minn dawn id-dmirijiet huwa dak magħruf bħala l-prinċipju ta’ lealtà li t-trattati Ewopeja (Treaty of the EU article 4.3) jirreferu għalih bħala obbligu ta’ kooperazzjoni (principle of sincere cooperation). Ma’ jagħmilx sens li kulħadd jimxi għal rasu, b’mod partikolari f’dawk l-oqsma fejn deċiżjoni fi stat tista’ toħloq drittijiet fi stati oħra fl-Unjoni Ewropeja.

Il-ħruġ ta’ passaporti billi dawn jinxtraw kif qed jagħmel il-Gvern Malti jmur kontra dan il-prinċipju ta’ lealtà. Nafu li l-passaport Malti jagħti dritt ta’ moviment, dritt ta’ residenza u dritt ta’ xogħol f’kull rokna tal-Unjoni Ewropeja. Hemm impatt konsiderevoli fuq l-istati l-oħra membri tal-Unjoni Ewropeja. Għalhekk hemm l-obbligu tal-lealtà u l-kooperazzjoni.

Għalhekk il-Gvern Malti miexi ħażin. M’għandux jedd li jbiegħ il-passaporti, jgħid x’jgħid.

Dan mhux qed ngħidu illum. Ilni ngħidu 7 snin.

Tista’ jekk trid tara dan l-artiklu fuq dan il-blog:

Subsidiarity and loyalty : 25 ta’ Jannar 2014

Il-kumpaniji tal-PLPN jeħtieġ li jkunu regolati sewwa

Tal-PLPN, permezz tal-kumpaniji tagħhom tal-media, għandhom jagħtu l-miljuni lill-Kummissarju tal-VAT.  Kif jistgħu qatt ikunu kredibbli meta jitkellmu dwar il-miżuri meħtieġa kontra l-evażjoni tat-taxxa?  Mhux aħjar li jkunu huma minn tal-ewwel li jħallsu dak dovut u jagħtu l-eżempju?

Iktar kmieni din il-ġimgħa konna infurmati li l-kumpaniji tal-media tal- PL u tal-PN għandhom jagħtu mal-€5 miljuni lill-Kummissarju tal-VAT. Dan l-ammont hu dovut lill-kaxxa ta’ Malta u jirrappreżenta taxxa li nġabret mill-kumpaniji tal-PLPN u nżammet għandhom.  Iż-żamma għandhom da parti tal-kumpaniji tal-PLPN ta’ dawn il- €5 miljuni jfisser li dawn ħadmu uqed jaħdmu bi flus li ma humiex tagħhom, iżda tal-kaxxa ta’ Malta. Huwa self moħbi li minnu ibbenefikaw kemm il-PL kif ukoll il-PN. Għalhekk kważi skiet perfett. Fejn jaqblihom iħokku dahar xulxin: malajr jiftehmu bi ftit kliem.

L-għaqdiet tan-negozju għamlu sew li semmgħu leħinhom u lmentaw pubblikament dwar dan it-trattament preferenzjali tal-kumpaniji tal-PLPN dwar il-ħlas tal-VAT li dawn għad għandhom pendenti. Huwa essenzjali li l-mexxejja tal-pajjiż imexxu bl-eżempju. Kif ngħidu, l-kliem iqanqal, imma l-eżempju jkaxkar.  

Il-problema iżda hi ħafna ikbar minn hekk. Xi żmien ilu l-medja kienet ikkummentat dwar il-fatt li tal-PLPN l-anqas il-kontijiet tad-dawl u l-ilma ma kienu qed iħallsu. Il-kontijiet pendenti kienu enormi.  L-aħħar informazzjoni li sibt kienet tindika kontijiet pendenti tal-PLPN u l-kumpaniji tagħhom, flimkien, għall-ammont ta’ madwar  €2,500,000. Diffiċli biex ikollok informazzjoni preċiża u aġġornata minħabba li l-ARMS tqis li din hi materja kunfidenzjali minkejja li hi materja ta’ importanza nazzjonali enormi: għax il-PLPN qed jabbużaw mis-sistema u l-awtoritajiet mhux biss qed iħalluhom imma qed jostruhom.    L- ARMS għandha l-obbligu li tittratta lill-kumpaniji tal-PLPN bl-istess mod li timxi ma’ kumpaniji oħra: trid tassigura ruħha li anke huma jħallsu l-kontijiet fil-ħin!  

Għadni ma semmejtx l-arretrati dwar il-ħlas tal-kontribuzzjoni tas-sigurtà nazzjonali u t-tnaqqis tal-PAYE għat-taxxa tad-dħul tal-impjegati tal-partiti politiċi u tal-kumpaniji tagħhom. Minn dak li ġie indikat fil-passat dawn l-arretrati jistgħu jammontaw għal miljuni kbar, avolja l-ammont eżatt tagħhom mhux magħruf!

Dan ifisser li fil-prattika tal-PLPN għandhom sors ieħor mhux dikjarat ta’ dħul li bih jiffinanzjaw il-ħidma tagħhom: għandhom kreditu fuq it-taxxi u pagamenti oħra dovuti lill-istat u istituzzjonijiet oħra. Self ieħor iffinanzjat minn dawk li jħallsu it-taxxi: self mhux dikjarat li jista’ jammonta għal madwar €10,000,000!

Kull negozju li jkollu jħallas dawn l-ammonti f’taxxa u ħlasijiet oħra jkollu jkollu inkwiet mhux żgħir. Ikun qabad it-triq tal-falliment. Jkun qed jissogra li l-assi tiegħu jittieħdu biex bihom jitħallsu l-kontijiet pendenti. Imma mal-PLPN, qiesu ma ġara xejn!

Dan kollu irridu narawh ukoll fil-kuntest ta’ xi ftehim mistur li niskopru bih minn żmien għal żmien bejn il-partiti l-kbar u x’uħud fin-negozju. L-aħħar każ hu dak tal-abbozz ta’ ftehim bejn il-Labour u Yorgen Fenech liema ftehim kien jipprovdi ħlas ta’ €200,000 għal xi servizzi. Dan bla dubju jfakkarna fil-każ l-ieħor ta’ xi snin ilu bejn il-Grupp dB u l-PN, dwar servizzi ukoll. F’kull kaz wara dawn il-ftehim hemm moħbija donazzjonijiet politiċi “taparsi ħlas għal servizzi”. B’hekk il-partiti l-kbar ikunu qed iduru mar-regolamenti dwar id-donazzjonijiet li jistabilixxu li l-valur kumulattiv ta’ donazzjoni fi flus lil partit politiku ma tistax taqbeż il–limitu ta’ €25,000 minn sors wieħed speċifiku.  

Dan kollu jipponta lejn nuqqas gravi u intenzjonat fit-tfassil tal-leġislazzjoni li tirregola l-finanzjament tal-partiti politiċi. Għidna repetutament li kemm il-PL kif ukoll il-PN kontinwament qed jagħmlu użu mill-kumpaniji tagħhom biex b’mod konvenjenti jevitaw l-obbligi tar-regolamenti finanzjarji.  

Kif wieħed jistenna, l-PLPN jiċħdu dan kollu. L-PL jinsisti li l-kumpaiji tiegħu ma daħlu fl-ebda ftehim ma’ Yorgen Fenech. Il-PN, min-naħa l-oħra jinsisti li m’għandu xejn irregolari. Imma mbagħad it-tnejn li huma ma jimxux mar-regoli. L- accounts ivverifikati tal-kumpaniji tagħhom ilhom snin kbar ma jkunu ppreżentati lill-awtoritajiet skond il-liġi. Bħala riżultat ta’ dan ma hemm l-ebda dokumenti li jistgħu jindikaw  jekk u kif il-kumpaniji tal-PLPN humiex verament mexjin sew u b’mod partikolari jekk humiex kontinwament jintużaw biex ikunu evitati ir-regoli dwar id-donazzjonijiet lill-partiti politiċi.

Hemm ħtieġa urġenti li r-regoli li bihom huma rregolati l-kumpaniji tal-partiti politiċi induruhom dawra sew. Dawn il-kumpaniji għandhom ikunu eżaminati fil-kuntest tal-Att tal-2015 dwar il-Finanzjament tal-Partiti Politiċi.  Rappurtaġġ fil-ħin hu essenzjali biex ikun assigurat li dawn il-kumpaniji ma jibqgħux jintużaw biex tinkiser il-liġi.  

F’dan il-mument il-PLPN u l-kumpaniji tagħhom ikkapparraw self sostanzjali bla ebda awtorizzazzjoni. Dik governanza tajba!

Il-PLPN ma jistgħux isolvuha din. Huma parti integrali mill-problema.

Huma biss Membri Parlamentari eletti minn fost dawk ippreżentati minn ADPD li jistgħu jibdew it-triq tat-tindif tat-taħwid li ħoloq u kattar il-PLPN.

ippubblikat fuq Illum: il-Ħadd 12 ta’ Settembru 2021

Regulating the commercial companies owned by PLPN

PLPN media houses owe millions to the VAT office.  How can PLPN be credible when speaking about measures to bring tax dodging and tax evasion under control? Would it not be more appropriate if they bring their own house in order first?

Earlier this week we were informed that the PL and the PN media houses have a combined unpaid VAT tax bill to the tune of €5 million. This amount is due to the exchequer and represents VAT collected by them and not paid to the state coffers. The retention by the PLPN of this sum of €5 million also signifies that the party media houses are making use of monies due to the national exchequer in their day-to-day workings!  It is an undeclared loan to the benefit of both the PL and the PN. Whenever it suites them, PLPN are in agreement. They are on the same wavelength. They are taking a free ride on the taxpayers back, year-in year-out.

Business is right to publicly complain on the preferential treatment meted out to the PLPN media houses on outstanding VAT payments. It is a reasonable expectation that the country’s leaders should lead by example!

The problem is however much larger than that. Some time back the media alerted us on the PLPN pending water and electricity bills too. The pending amounts due were known to be substantial. The latest available information is of a combined outstanding bill of €2,500,000. Up to date information is difficult to come by as ARMS considers it as a confidential matter, notwithstanding it being a matter of public interest due to its abusive nature.  Is it not about time that ARMS deals with PLPN companies in the same way as it deals with its other customers and ensures that they pay their bills on time?

There are also arrears due for National Insurance contributions and Income Tax deductions for employees of political parties and their companies. It has in the past been indicated that these arrears may run into many million euros even though the precise quantum is not known.

In effect this means that the PLPN have another undeclared source of finance for their day-to-day operations: an interminable credit on taxes and payments due to the state and its various institutions. Another loan financed by taxpayers in the region of around €10,000,000!

This has to be seen within the context of the underhand deals revealed from time to time between PLPN and business. The latest revelation of a possible draft agreement between Labour and Yorgen Fenech through which a €200,000 “deal for services” by the party media was planned, is a case in point. This is reminiscent of the other deal some years back between the dB Group and PN companies also for “services” by the party media. In both cases these deals are intended to disguise effective donations as “payment for services” thereby circumventing the donations regulations which impose an annual cumulative limit of €25,000 for donations to political parties from any one specific source.

Any business owing so much to the exchequer would be in deep trouble, on the inevitable fast track road to bankruptcy. Such a business would also be risking a takeover of its assets to make good for the substantial amounts due. But for the PLPN it seems that there is nothing to worry about!

All this points to a major intended deficiency of the legislation regulating the financing of political parties. It has been repeatedly pointed out that the PL and the PN are continuously using their companies as a convenient front to go around the political party financial regulatory framework.

As expected PLPN are in denial. The PL insists that its companies have not entered into a deal with Yorgen Fenech. The PN on the other hand insist that all is above board. Yet they continuously fail to play by the rules. Audited accounts for their companies have not been presented for many years. As a result, there is no way to verify whether and to what extent the PLPN commercial companies are innocent of the charges that they are being continuously used to circumvent the rules regulating the funding of political parties.

The rules regulating companies owned by political parties should be tightened up. Such companies should be scrutinised within the framework of the Financing of Political Parties Act of 2015. Real-time reporting is essential in order to ensure that such companies are not used any more to circumvent the rules.

As things stand, at this point in time, the PLPN and their commercial companies have appropriated a substantial loan without authorisation. How’s that for good governance? Another contributory factor to grey-listing?

PLPN cannot solve this. They are an integral part of the problem.

Only the election of Green MPs can clean up this PLPN mess.

published in The Malta Independent on Sunday : 12 September 2021

PLPN : parrini tar-rgħiba

Il-pjani lokali huma 7. Il-Pjan Lokali dwar il-Bajja ta’ Marsaxlokk kien approvat fl-1995, madwar sentejn wara li twaqqfet l-Awtorità tal-Ippjanar. Kellhom jgħaddu 7 snin oħra biex ġie approvat pjan lokali ieħor, din id-darba dak għall-Port il-Kbir.  Il-bqija kienu approvati f’daqqa bl-għaġġla fis-sajf tal-2006. Fl-2006 ukoll kien ippubblikat u approvat mill-Parlament dokument ieħor dwar ċaqlieq tal-linja tal-iżvilupp, intitolat “Rationalisation of Development Zone Boundaries”.

Kull wieħed minn dawn it-tmien dokumenti huwa wild il-PN fil-Gvern. Il-konsiderazzjonijiet ambjentali fihom huma nieqsa bil-kbira.

B’mod partikulari, d-dokument li ċaqlaq il-linja tal-żvilupp  ġie approvat mill-Parlament b’għaġġla kbira u bħala riżultat ta’ hekk żewġ miljun metru kwadru ta’ art li kienu barra  miż-żona ta’ żvilupp (ODZ) f’daqqa waħda saru tajbin għall-iżvilupp.

Mill-Opposiżżjoni l-Partit Laburista fil-Parlament ivvota kontra dan iċ-ċaqlieq tal-linja tal-iżvilupp, imma, wara, meta tela’ fil-Gvern ġie jaqa’ u jqum minn dan kollu. Dan minħabba li l-opposizzjoni għall-proposti kienet waħda partiġjana mhux minħabba xi viżjoni alternattiva.

Il-pjani lokali jeħtieġu reviżjoni immedjata. Id-dokument li jistabilixxi kif kellha tiċċaqlaq il-linja tal-iżvilupp għandu jitħassar u safejn hu possibli dik l-art kollha (ż-żewġ miljun metru kwadru) terġa’ issir art ODZ – barra miż-żona tal-iżvilupp.  

Fost it-tibdil meħtieġ hemm tnaqqis ġenerali fl-għoli permissibli tal-bini, liema għoli, f’ħafna każi qed itellef lill-komunità residenzjali mid-dritt ta’ aċċess għax-xemx. Dan qed inaqqas u jostakola l-potenzjal tagħna bħala pajjiż fil-ġenerazzjoni ta’ enerġija rinovabbli. Dan kollu kien injorat mill-pjani lokali.

Hemm bosta materji oħra fl-erba’ rkejjen tal-pajjiż li jeħtieġu li jkunu eżaminati mill-ġdid. Kif spjegajt f’artiklu preċedenti l-pjani lokali ma jagħtux każ tal-impatti kumulattivi tal-iżvilupp li huma stess jipproponu. Din hi materja bażika li teħtieġ attenzjoni kbira għax għandha impatt sostanzjali fuq il-kwalità tal-ħajja tagħna. Sfortunatament il-pjani lokali ftit li xejn jagħtu każ tal-kwalità tal-ħajja. Jiffokaw fuq is-sodisfazzjon tar-rgħiba.

Għandu jkun hemm kumpens jekk art li illum tista’ tkun żviluppata terġa’ lura fl-ODZ bħala art mhiex tajba għall-iżvilupp?

Xi ġimgħat ilu l-Ministru  Aaron Farrugia responsabbli għall-Ippjanar u l-Ambjent kien qal li kellu l-parir favur id-dritt ta’ kumpens. Konvenjentement l-Onorevoli Ministru injora l-fatt li l-Qorti Kostituzzjonali f’Malta kif ukoll il-Qorti Ewropeja dwar id-Drittijiet tal-Bniedem diġa kellhom kaz bħal dan fejn kien hemm talba għal kumpens. Il-Qorti Kostituzzjonali irrifjutat it-talba u l-Qorti fi Strasbourg ma ikkunsidratx t-talba f’deċiżjoni fis- 27 September 2011 li fiha iddiskutiet il-parametri legali applikabbli.

Il-kaz huwa dwar il-kumpanija Maltija Trimeg Limited u jikkonċerna 10,891 metru kwadru ta’ art li kienu fil-limiti tal-iżvilupp fl-1989 kif stabilit mill-iskemi temporanji tal-iżvilupp ta’ dakinnhar. Imma fl-1996 din l-art ġiet skedata għal skop ta’ konservazzjoni f’kuntest tal-protezzjoni tal-widien. Fil-Qrati Maltin il-kumpanija Maltija kienet qalet illi li kieku ħarġu l-permessi ta’ żvilupp l-art kien ikollha valur ta’  €11-il miljun. B’daqqa ta’ pinna imma, dan naqas għal  €230,000. Trimeg Limited kienet xtrat din l-art  €140,000.Il-Qorti Kostituzzjonali f’Malta ma aċċettatx dawn l-argumenti. Il-Qorti fi Strasbourg ma bidlet xejn minn dak li qalet il-Qorti Maltija.

Dan hu kaz wieħed biss. Il-ħsieb ġenerali iżda hu li apprezzament tal-ħarsien ambjentali qed jaqbad art fost in-nies illum li huma iktar sensittivi minn qatt qabel dwar dan.  Ħadd m’għandu jistenna kumpens għat-tibdil li jkun meħtieġ.

Din hi ġlieda kontinwa mar-rgħiba u l-ispekulazzjoni. Nafu li fil-passat, u għal żmien twil, ir-rgħiba kienet minn fuq. Ir-rgħiba fl-ippjanar għall-użu tal-art kellha żewġ parrini: il-PN u l-PL. Fl-Opposizzjoni jopponu u fil-Gvern jirrumblaw minn fuq kulħadd.  

Kemm il-PN kif ukoll il-PL ma jistgħux jindirizzaw din il-mandra fl-ippjanar għall-użu tal-art għax huma parti mill-problema: il-PLPN ħolquha, kabbruha u iddefendewha. Il-PN beda l-froġa u il-Labour sostniha.

Hu meħtieġ li nibdew paġna ġdida.  Il-linja tal-iżvilupp trid titraġġa lura u l-pjani lokali jeħtieġu tibdil mill-qiegħ. Aħna l-Ħodor biss nistgħu nagħmluh dan, għax aħna m’aħna fil-but ta’ ħadd. L-oħrajn, bil-provi wrew tul is-snin li bejn ir-rgħiba u l-kwalità tal-ħajja dejjem isostnu r-rgħiba!

Ippubblikat fuq Illum: il-Ħadd 5 ta’ Settembru 2021