Il-gwerra wara l-bieb

 

Fi gwerra, safejn naf jien, jitlef kulħadd. Għax gwerra tfisser li jkunu ngħalqu t-toroq kollha ta’ komunikazzjoni. Tfisser li r-raġuni ma għadx għandha użu.

Dikjarazzjoni ta’ gwerra tfisser li l-forza fiżika jew verbali u l-insulti huma l-għodda preferuti ta’ min ikun għamel din id-dikjarazzjoni.

Dalgħodu t-Times online ħabbritilna dikjarazzjoni ta’ gwerra li għamel il-Kap tal-Opposizzjoni Adrian Delia. Qaltilna t-Times li din id-dikjarazzjoni ta’ gwerra saret kontra dawk li ġew deskritti bħala t-tradituri fil-partit.

Ċertament li din mhiex l-aħjar siegħa tal-Partit Nazzjonalista. Għax li tiddeskrivi lil dawk li ma jaqblux miegħek bħala tradituri hi gravi ħafna u tirrifletti l-livell ta’ diskussjoni interna fil-Partit Nazzjonalista. Tfisser ukoll attitudni intolleranti lejn min għandu opinjoni differenti minnek u għandu l-kuraġġ li jsemma’ leħnu: fil-beraħ meta tollerat jew tollerata u fejn id-demokrazija interna hi mħaddma, bil-moħbi f’ċirkustanzi oħra.

Ma għandi l-ebda dubju li mhux kulħadd fil-Partit Nazzjonalista jixtieq li tibda din il-gwerra għax gwerra, ħerba biss tħalli warajha.

Bħal kulħadd jiena ukoll nisma’ stejjer dwar dak li għaddej. Dwar video clips li ħarġu u qed jiġu ċċirkulati u oħrajn li huma mistennija dalwaqt. Dawn huma affarijiet li ma jagħmlu ġieħ lill-ħadd. Imma jirriflettu l-istat miżerabbli li irriduċiet ruħha fiha kemm il-politika Maltija kif ukoll il-Partit Nazzjonalista.

Kulħadd jixtieq jara żminijiet aħjar fejn ir-raġuni w is-sens komun jitħallew jaħdmu. Ikun forsi l-mument fejn il-poliiku jġib ruħu sewwa, dejjem, kemm mal-ħbieb kif ukoll mal-għedewwa. Inkluż mat-tradituri!

Malta u Għawdex: problema komuni tat-trasport

Id-dibattitu dwar il-mina bejn Malta u Għawdex għaddej.

Jekk tifli l-argumenti ta’ dawk li qed jesprimu ruħhom favur din il-mina taħt qiegħ il-baħar bejn Malta u Għawdex hemm raġuni waħda li tispikka: iridu jnaqqsu l-ħin li “jaħlu” jivvjaġġaw. Imma din il-problema, jiġifieri l-ħtieġa li nnaqqsu l-ħin li nivvjaġġaw hi problema tagħna lkoll, mhux tal-Għawdxin biss. Hi problema mifruxa prattikament ma Malta kollha. Imma ħadd mhu qiegħed jipproponi li nħaffru mina taħt il-Bajja ta’ Marsamxett biex innaqqsu l-ħin meta immorru minn Tas-Sliema għal Marsamxett. L-anqas mhi qed isir proposta ta’ mina taħt il-Port il-Kbir bejn il-Belt u Bormla avolja din kieku tnaqqas il-ħin biex nivvjaġġaw.

Is-soluzzjoni biex innaqqsu il-ħin tal-ivvjaġġar bejn Tas-Sliema u Marsamxett inkella biex naqsmu min-naħa għall-oħra tal-Port il-Kbir hi li nagħmlu użu aħjar tat-trasport bil-baħar u mhux mini taħt qiegħ il-baħar. Ir-riżultat hu aċċess f’iqsar ħin biex taqsam bejn naħa u oħra taż-żewġ portijiet. Bħala riżultat ta’ dan, kuljum ikun hemm inqas karozzi fit-toroq tagħna. Dan esperiment li diġa qed jaħdem b’ċerta success: min-naħa għall-oħra ma jċaqalqux karozzi imma biss lin-nies.

Il-mobilità bejn Malta u Għawdex tista’ tkun faċilitatà bl-użu ta’ fast ferry service bejn Għawdex, Tas-Sliema u l-Belt Valletta. Ikun mezz li jindirizza l-problema reali: il-mobilità tan-nies.

Sfortunatament dawk li qed jikkampanjaw favur il-mina, immexxija kif inhuma mill-Kamra tal-Kummerċ Għawdxija, iddeċidew li l-unika soluzzjoni biex tkun indirizzata in-nuqqas ta’ mobilità sostenibbli bejn Malta u Għawdex hi mina. Din hi fil-fatt l-agħar soluzzjoni għax tagħmel ħsara kbira u irriversibbli lill-Għawdex.

Il-problema f’dan kollu huma l-karozzi: jekk jirnexxielna inneħħuhom mill-konsiderazzjoni tagħna, naslu. Dan hu fil-fatt l-ikbar ostaklu biex naslu għal soluzzjoni sostenibbli għall-problemi ta’ mobilità li qed niffaċċjaw: mhux biss dawk ta’ Għawdex imma f’kull rokna tal-gżejjer Maltin.

Jiena emfasizzajt repetutament li is-soluzzjoni għall-probemi tagħna ta’mobilità qegħdin filli nirrispettaw u nimxu mal-Pjan Nazzjonali għat-Trasport 2025 li kien approvat għal Malta fl-2016. Is-silta segwenti li ħadt minn dan il-pjan tispjega b’mod ċar dak kollu li hemm ħażin fl-ippjanar tat-trasport f’Malta:

“Improve integrated and long-term strategic planning and design: This objective has been defined since historically, it can be seen from experience that the approach to transport planning and policy in Malta has generally been more short-term (4-5 years) in nature. The lack of importance given to long-term planning means that a long-term integrated plan based on solid analysis with clear objectives and targets is lacking. This has resulted in the lack of strategic direction and the inherent inability to address difficult issues such as private vehicle restraint.

There is a strong reluctance for Maltese society to change but this is in contrast with the need for communal actions to address the traffic problems existing now and in the future. This results in the Maltese traveller expecting that everyone else will change their travel habits so that they can continue to drive their car.” (paġna 88 tal-Pjan Nazzjonali tat-Transport 2025)

Ħallejtha appost fl-oriġinal għax naħseb li tinftiehem mingħajr ħtieġa ta’ traduzzjoni. Fi ftit kliem din is-silta tgħidilna li ma nistgħux nibqgħu nippjanaw mil-lum għal għada. Hemm ħtieġa li nħarsu fit-tul. In-nuqqas li nagħmlu dan fisser li bqajna ma indirizzajniex id-dipendenza tagħna fuq il-karozzi. Għax is-soċjeta Maltija tibża’ mill-bidla: tippretendi li kulħadd jibdel id-drawwiet tiegħu biex hu (jew hi) jkun jista’ jibqa’ jsuq il-karozz!

Malta u Għawdex għandhom problema tat-transport komuni. Problema deskritta minn kelma waħda: karozza. Is-soluzzjoni għal din il-problema tirrikjedi alternattivi għall-karozza: il-mina mhiex waħda minn dawn is-soluzzjonijiet. Fil-mument li nkunu lesti li naqtgħu d-dipendenza tagħna fuq il-karozza il-problema tissolva b’faċilità.

Ippubblikat fuq Illum : Il-Ħadd 6 ta’ Jannar 2019